'Voor het geld hoef ik het niet meer te doen'
Ace Of Base: Abba van de jaren 90?
Cultuur&Kunst
Partijtje
dollen op
Ie dansvloer
Stedelijk Museum wil
Matisse restaureren
Schone
Schijn
Lakenhal of Knakenhal?
Koninklijke opening voor Chassé Theater in Breda
fERDAG 21 OKTOBER 1995
CHEF «GERTVISSER,071-5356441
Peter Koelewijn terug in Leiden
ts) 1
elle;
ivjH
RECENSIE MAARTEN BAANDERS
(Stelling: Dansgroep Reflex. Gezien:
10 LAKtheater Leiden. Nog te zien.
/10 LAKtheater, aanvang 20.30 uur
nsgroep Reflex probeert on-
leiding van artistiek leidster
rizia van Roessel de grenzen
10 d de dans te verleggen door
it, ds lenwerking met podium-
oord! istenaars zonder dansachter-
Gen nd. Voor 'Aboe-Hannes', een
?J:s;et van Van Roessel, werd Jos
q idvliet, acteur bij de Dog-
3Ij' ep. als medewerker uitgeno-
u d. Hij danste dit stuk met
iun Smith, danser van Reflex,
ij ar in de voorstelling gister-
l ind in het LAKtheater werd
m. rt irol overgenomen door beel-
19 E ld kunstenaar/acteur Theo
0 Eui lijer.
(Briti s 'Aboe-Hannes' vernieu-
3) K nd voor de dans? Het is in elk
GrOiai relativerend. De bewegin-
i zijn grotesk en staan in
nst van een associatief ver-
iltje. 'Aboe-Hannes' is meer
i woordloze act voor twee
en dan een dansstuk. We
een man naast een grote
otkoc nt op een primitief soort
ol spelen. Het klinkt aan-
jnlijk lelijk en als hij er dan
nog bij probeert te zingen,
ds schijnt van achter de plant
<ievi[ verontrust kijkende hoofd
9%, i zijn tegenspeler. Deze komt
Vink( 0orschijn> danst kronkelend
'een slang en laat met geba-
i die aan een tekenfïlmfiguur
iskeljen denken, zien dat de Idan-
hem niet bevallen. Er volgt
aaneenschakeling van con-
ntaties, waarbij ze elkaar
Tg, a eken of speels belagen. Hun
handige uitstraling is ko-
sch. Er wordt dankbaar ge
tik gemaakt van decorstuk-
n. De viool en de strijkstok
en ook dienst als krukken
or een invalide. Een mooi
iment zien we als de één na
reuzesprong met zijn hoofd
de schoot van de ander te-
:htkomt en daar als een sla-
nd jongetje blijft liggen. Hoe
eltreffend de theatereffecten
k 'zijn, als dansstuk bevat
>oe-Hannes' weinig opzien-
eensjrends en bleef het voor mij
ken in een partijtje dollen op
dansvloer. Het was wel dui-
lijk dat het publiek zich amu-
;rde. Dat kwam waarschijn-
mede door het contrast met
choreografie die eraan voor-
jing: 'Elephant 'n' Castle' van
mei Hoche. Hoewel het op-
erTn'jdat dit stuk zorgvuldig in el-
ar is gezet, maakt het toch
maal et veel indruk. Het is braaf en
3 19 etelijk. Dit laatste heeft niet
een te maken met de bewe-
igen, die esthetisch fraai,
.aar niet verrassend zijn, maar
„.®r§k met het decor. Een draaien-
bol en een spiraal van veren,
n grote pluizige bal die door
n dromerig kijkende danseres
,eld3j°rdt voortgeduwd doen mij te
ie beile' denken aan de zoete pracht
n, Wi inmake-up-reclames.
Het programma bevat ook
Qg een reprise van het succes-
ille 'Chezdré van Van Roessel.
In 1959 verkocht Peter Koelewijn, als eerste Nederlandse
(pop) artiest - dat voorvoegsel staat bewust tussen haak
jes, want was in die tijd nog niet uitgevonden - meer dan
100.000 singles met het nummer 'Kom van dat dak af.
Draai die laatste twee cijfers van dat jaartal om en in
1995 breekt de aartsvader van de Hollandse rock roll
opnieuw records met 'Alice, who the is Alice?' Zesen
dertig jaar na dato zijn Peter Koelewijn en zijn Rockets
dus nog immer actueel. Een prestatie van formaat voor
de 54-jarige zanger/componist/producer die aanstaande
woensdag (pas) voor de tweede keer van zijn leven Lei
den aandoet als hij optreedt in de discotheek In Casa.
stilte rond zijn persoon intrad.
De verklaring daarvoor is, wat
hem betreft, simpel. ,,lk ben na
melijk niet te vergelijken met de
doorsnee Nederlandse artiest.
Ik produceer, ik schrijf songs
voor anderen, ik heb altijd mid
den in de muziekbusiness ge
staan. Dat werk nam vaak de
overhand boven het zelf optre
den."
LEIDEN AD VAN KAAM
Peter Koelewijn moet diep in
zijn geheugen graven om zich
te herinneren wanneer die eer
ste keer ook weer was. „Ik heb",
zo excuseert hij zich daarvoor,
,,in de loop van al die jaren na
tuurlijk op duizenden verschil
lende podia en locaties gestaan.
Het valt niet altijd mee om je
dan één, twee, drie te herinne
ren waar en wanneer een optre
den exact was. Oh, ja, wacht ef-
fe, ik weet het weer. Joh, dat is
pas een jaar of drie terug. Dat
was in Holiday Inn. Je ziet het,
het komt wel weer boven, het
duurt alleen even. Gelukkig ben
ik wat dat aangaat nog niet zo
ver heen als Paul McCartney.
Die stond tijdens zijn recente
tour door de VS in Denver en
begroette het publiek even zo
vrolijk met de woorden: 'Hello
Boston, here 1 am'. Die plaatsen
liggen, geloof ik, 3000 kilometer
uit elkaar. Maar ja, Koelewijn is
natuurlijk McCartney niet."
De carrière van de inmiddels
wat dunner in het haar zittende
inwoner van Soest kenmerkt
zich ogenschijnlijk door pieken
en dalen. In elk decennium
scoordq. hij wel hits met num
mers als Marijke, Mij Oh Mij,
Angeline, Veroncia Sorry, Je
wordt ouder pappa, Sprong in
het duister en De KL 204. Waar
na er steevast een periode van
Voordeel
Hij vindt dat overigens een
groot voordeel ten opzichte van
collega-zangers of bands die
wel hits moeten scoren om in
'the picture' te blijven cq er
voor te zorgen dat er brood op
de plank komt. „Want dat komt
er bij mij, vooral door mijn
werkzaamheden als producer,
tóch wel. Die druk van het moe
ten, dat krampachtige, dat ken
ik gelukkig niet. Wel zo prettig,
want dat behoed je vaak niet al
leen voor miskleunen, maar ook
voor over-exposure. Dat het pu
bliek gaat zeggen: 'daar heb je
hem weer'. Pas als ik echt wat
leuks heb, kom ik er mee voor
de dag. Tijd is voor mij in deze
dus geen factor van betekenis.
Louter inspiratie komt hiervoor
om de hoek kijken. En ja, daar
kan dus wel eens een periode
overheen gaan. Inderdaad, tien
jaar soms. Maar wat maakt dat
nou uit?"
Zijn liedjes, van Kom van dat
dak af tot Alice, hebben altijd
'Kom van dat dak af', Peter met zijn Rockets in vroeger dagen.
archieffoto kippa Peter Koelewijn nu: aartsvader van de Nederlands rock 'n roll. foto pr
een hoog herkenbaarheidsge
halte. Blèren gemakkelijk mee,
om het maar eens populair uit
te drukken. Wat is nu het ge
heim van de smid, in casu de
schrijver/componist? Als ie
mand het in Nederland moet
weten, dan zou Koelewijn dat
toch moeten zijn. Maar zo een
voudig liggen de zaken ook bij
hem toch niet. Zoals blijkt uit
de stilte die valt.
„Moeilijke vraag. Er is natuur
lijk geen vaste formule. Dat zou
wel lekker wezen, als je die per
ongeluk kende. Ik hou me
meestal vast aan drie criteria.
Het moet toegankelijk zijn voor
een groot publiek, het moet
makkelijk in het gehoor liggen
en aan het eind moet er iets zijn
van: nu met z'n allen. Het
mooiste is als dat puzzeltje plot
seling in elkaar past.
Minder bekend bij het grote
publiek, maar voor hem deson
danks niet minder belangrijk is
zijn werk als producer. Hij
werkte in het verleden met be
kende artiesten als Nico Haak
en Bonny St.Clair en legde zo
juist de laatste hand aan de
nieuwe cd van het populaire
duo Grant Forsyth. „Dat is
heel ander werk dan schrijven,
componeren of optreden. Bij
het produceren heb je de eind
verantwoording, zoek je naar de
juiste toonzetting, de nummers,
de instrumenten en alles wat
daar verder bij komt kijken. Ie
moet ook de doelgroep kennen.
Zoals bij de country-achtige cd
van Grant Forsyth. Daar ho
ren uiteraard geen gillende gita
ren bij. Dan probeer je een
apart sfeertje te scheppen. Ook
een leuke uitdaging, hoor."
Monument
Peter Koelewijn overleefde in
tussen een paar generaties en
flink wat stromingen in de mu
ziek („Voor de meeste heb ik
waardering, pik ik ook iets van
mee"), maar staat in het we
reldje nog altijd recht overeind.
Gaan de jaren onderhand niet
tellen voor dit levende monu
ment?
„Ach, dat is nie de laatste tijd
al vaker gevraagd. En het klinkt
misschien afgezaagd, maar mu
ziek houd je natuurlijk wel jong.
Ik heb een redelijke conditie en
intussen een schat aan ervaring
opgedaan. Bij optredens, en ik
doe er nog altijd wel drie of vier
per week, zie ik in één oogop
slag wat voor vlees ik in de kuip
heb. Kijk, voor het geld hoef ik
het niet meer te doen.
Ik vind het gewoon nog leuk,
optreden geeft me nog altijd
een kick. Met die restrictie dan
dat ik wel steeds 's avonds thuis
wil zijn. Ik ben nu net terug van
een promotietourtje door Cana
da, maar eerlijk gezegd hoeft
dat voor mij niet zo, Die disco
theek in Montreal ziet er echt
niet veel anders uit dan die in
Leiden. En als ik dan toch mag
kiezen, kom ik tien keer liever
naar Leiden. Is dat trouwens
wat daar, die nieuwe tent, dat In
Casa? Klinkt goed trouwens.
Zoals gezegd, ik ben graag thuis.
AMSTERDAM ANP
Vieri
:ree!
Het Stedelijke Museum in Am
sterdam wil in 1996 beginnen
met de restauratie van een werk
van Henri Matisse. 'La Perruche
et la Sirène' is toe aan een grote
beurt.
Voor de restauratie van het
topwerk (geschatte waarde f 40
miljoen) is toestemming nodig
van de gemeente. Die is vereist
voor kunstwerken die meer dan
twee miljoen gulden waard zijn.
De regel is van kracht sinds de
omstreden restauratie van het
schilderij 'Who's afraid of réd,
yellow and blue III' van Barnett
Newman. De kosten daarvan
liepen danig uit de hand.
'La Perruche et la Sirène',
meer dan zeven meter breed en
drie en een halve meter hoog, is
een werk op wit papier, dat hin
derlijke bruine vlekken ver
toont. Het schilderij is al sinds
november 1993 niet meer ten
toongesteld.
Het museum spreekt van een
renovatie, niet van een restau
ratie. Door het witte papier zal
het werk nog wel vaker moeten
worden hersteld. Tussen 1974
en 1978 kreeg het ook een grote
opknapbeurt. Naar verwachting
van een woordvoerder van het
museum zal de restauratie dit
keer ongeveer twee jaar vergen.
Van Berkel
ontwerpt
politiebureau
AMSTERDAM ANP
Ben van Berkel mag het
hoofdkwartier van de poli
tie in Berlijn ontwerpen.
De architect van Van Ber
kel en Bos Architectuurbu
reau in Amsterdam won
de besloten prijsvraag voor
het project, waarmee circa
150 miljoen mark is ge
moeid.
Van Berkel is onder
meer bekend als architect
van de Erasmusbrug in
Rotterdam.
Best verkochte debuut-cd ter wereld krijgt eind deze maand opvolger
071 Wat doen we met De Laken-
al," zal cultuurwethouder Pex
angenberg op een gegeven
krinj loment in het college van B en
efoo Vgevraagd hebben? Op een
ersconferentie, afgelopen
feek, vertelde hij dat het colle-
je besloten heeft dat het stede-
jkmuseum wordt vernieuwd
in dat het geen twijfel lijdt dat
gemeente daarbij een voor-
ekkersrol vervult.
Hs ik het goed begrijp is er dus
^en golf van enthousiasme door
sgelederen gegaan
oen Langenberg de toekomst
ftn De Lakenhal aansneed. En
st college van B en W zal geen
tiiuut geaarzeld hebben om-
benodigde gelden voor de
litbreiding van het museum op
afel te leggen. Die indruk, on
teer, wilde wethouder Pex
ekken.
Pex Langenberg: geen moderne
kunst. archieffoto henk bouw
man
J. Bolten: straks directeur van De
Knakenhal? archieffoto hielco
kuipers
Wethouder Laurier: winkeltje in
een Leidse volkswijk, archieffoto
loek zuyderduin
voor de tentoonstelling van de
Leidse geschiedenis. Of het zal
helpen? Ik weet het niet... maar
ik kan me wel iets voorstellen
bij hoe het college gereageerd
heeft.
Ik vermoed dat CDA-wethouder
Walenkamp onmiddellijk zijn
broekzakken binnenstebuiten
heeft gekeerd ter illustratie van
het feit dat de gemeentekas leeg
is. En, zal hij gezegd hebben,
daar moeten we verder niets
achter zoeken. De CDA-aan-
hang heeft niets tegen kunst, als
de kukident maar binnen hand
bereik is.
'Kunst verheft de mens', zal
burgemeester Goekoop nog wel
voorzichtig hebben geponeerd,
om vervolgens het glas te hef
fen. Groen Links-wethouder
Laurier heeft vast met rood aan
gelopen hoofd tegengeworpen
dat museumdirecteur Bolten
dan maar een winkeltje in oud-
Hollandse potscherven moet
beginnen in een Leidse volks
wijk.
En de PvdA-wethouders? Zij
zullen wel hebben tegengewor
pen dat bij RTL, Veronica en de
Vara al genoeg culturele pro
gramma's te zien zijn waarin
minstens drie interessante on
derwerpen in vijf minuten wor
den uitgediept.
Enfin, u begrijpt het al. De enige
eer die er voor wethouder Pex
viel te behalen is het instellen
van een werkgroepje dat een
globaal plannetje mag uitwer
ken voor De Lakenhal. Neemt u
maar van mij aan dat de muse
umdirecteur dat op een achter
namiddag in d'r eentje had ge
kund. Maar ja, een achterna
middag duurt geen halfjaar.
Hoe zou het toch komen dat
een kleine uitbreiding van De
Lakenhal in Leiden zo moei
zaam van de grond komt, of dat
een eenvoudige opknapbeurt
van de Leidse Schouwburg al ja
ren op zich laat wachten? Afge
lopen week las ik in deze krant
dat het college van B en W van
Den Haag 30 miljoen over heeft
voor de renovatie van de Ko
ninklijke Schouwburg? En dat
de Haagse gemeenteraad al eer
der akkoord ging met een op
knapbeurt van het Haags Ge
meentemuseum voor een be
drag van 51 miljoen gulden?
Weet u wat het verschil is tus
sen Leiden en Den Haag? In
Leiden heeft men gewoon geen
cent over voor kunst. En weet u
trouwens wat de overeenkomst
is tussen efen Leids politicus en
Xaviera Hollander? Het zijn alle
bei ouwehoeren.
U zult het zien en beleven: de
Leidse politiek kletst nog jaren
de oren van uw en mijn hoofd
voordat de eerste paal voor de
uitbreiding van de Lakenhal de
grond in gaat. En als er dan ein
delijk gebouwd gaat worden
moet het natuurlijk weer op een
koopje. Bolten mag wel oppas
sen, anders is ze straks geen di
recteur van de Lakenhal maar
van een goedkope Knakenhal.
GOTHENBURG GERT MEUER
In de suite van het Sheratonho-
tel in Gothenburg kijken Jenny
en Malin Berggren niet vrolijk,
al is dat niet direct het gevolg
van de prestaties van hun voet
ballende landgenoten. Vijf da
gen van interviews, vijf dagen
lang dezelfde vragen over het
plotselinge succes, daar word je
natuurlijk ook niet vrolijk van.
Jenny en Malin vormen de
vrouwelijke helft van Ace Of Ba
se, dat in één klap wereldbe
roemd en miljonair werd met
twee versies van het debuutal
bum Happy Nations. Een nieu
we cd, The Bridge getiteld, zit er
aan te komen. Vandaar dat de
halve Europese muziekpers op
audiëntie mocht bij de Abba
van de jaren negentig.
„Wij de Abba van de jaren ne
gentig? Daar ben ik het niet mee
eens", zegt Malin Berggren. Als
er wordt gewezen op samen
stelling en uiterlijk van de
groep, hun stemmen en dat Ab
ba deze muziek zou hebben ge
maakt als ze nog steeds bestaan
zouden hebben, krabbelt de
zangeres terug. Malin: „Ik denk
dat we een klein beetje op Abba
lijken. Maar wat we daar tegen
in kunnen brengen is dat we het
eerst populair werden in Dene
marken, zonder dat we ons ge
zicht hadden laten zien. Er wer
den daar twee singles uitge
bracht, Wheel Of Fortune en All
That She Wants en die werden
respectievelijk nummer twee en
nummer één. Dat bewijst dat
die Denen ons niet zagen als
een kwartet met een blonde en
een donkerharige zangeres. Ze
dachten daar dat we uit Londen
kwamen of zo."
Koerswijziging
Het komeetachtige succes van
Ace Of Base is ook bij de groep
zelf als een bom ingeslagen. Je
kunt vraagtekens zetten bij de
artistieke waarde van de kauw-
gomballen-dance van Ace Of
Base, maar aan de andere kant
slaagt het Zweedse kwartet er
schijnbaar moeiteloos in om re
freintjes te schrijven die niet uit
je kop te branden zijn. Met de
cd Happy Nations verkochten
Malin, Jenny en Jonas Berggren
en UlfEkberghet onwaarschijn
lijk hoge aantal van negentien
„Wij de Abba van de jaren negentig? Daar ben ik het niet mee eens."
miljoen exemplaren wereldwijd,
waarvan in Nederland een
kwart miljoen. Nooit eerder
werden er van een debuut zo
veel exemplaren afgezet.
De nieuwe cd The Bridge, die
op 30 oktober uitkomt, laat
minder 'dance' en meer 'bal
lads' horen. De koerswijziging
past bij Ace Of Base en is te licht
om de fans direct te verontrus
ten. Malin: „Ja, we kunnen toch
moeilijk opeens punk gaan spe
len. Hoewel ik daar erg van
hou."
Jenny: „Ik ben erg gelukkig
met The Bridge en erg tevreden
als we hier drie miljoen albums
van verkopen."
Maar drie miljoen? „Ik heb er
eerlijk gezegd nooit zo bij stilge
staan dat we negentien miljoen
cd's hebben verkocht. Natuur
lijk, in het begin keken we de
hitlijsten na, hoe doen we het
nu in Duitsland, dat soort vra
gen, maar ik ben ermee opge
houden me daar zorgen over te
maken. Bovendien, we werden
zo groot, dat ging m'n verstand
toch te boven."
Aardigheidje
De juffrouw van de platenmaat
schappij komt binnen, het half
uur zit er op. Nog één vraag
mag gesteld worden: waarom is
de Amerikaanse versie van de
debuut-cd Happy Nations (in
de VS The Sign getiteld) een half
jaar later ook in Europa uitge
bracht, terwijl er maar vier
nieuwe nummers op staan? Die
hadden ook op een EP gekund.
Malin: „We wilden iets spe
ciaals voor The States doen.
Maar we vonden later dat het
ook in Europa uitgebracht
moest worden, als een aardig
heidje voor onze eerste fans".
En Jenny: „Die fans vroegen er
om. We hebben geprobeerd om
ze als vier singles uit te brengen,
maar dat werd nog duurder. We
wilden nieuwe liedjes uitbren
gen, maar er was geen tijd ge
weest om ze te schrijven. Dus
kozen we voor deze oplossing.
Het was of dit of helemaal
niets."
Is dat niet een goedkope ma
nier van geld verdienen? Malin
reageert als door een wesp ge
stoken. „Niemand heeft hier
over geklaagd, jij bent de eerste.
Niemand heeft tegen ons ge
zegd dat de fans twee vrijwel
identieke cd's moesten kopen.
Jij bent de eerste die zegt dat we
geld op een gemakkelijke ma
nier hebben gemaakt. Terwijl
we het met de beste bedoelin
gen in Europa hebben uitge
bracht".
Het afscheid is niet zo harte
lijk meer. I loewel Jenny nog
haar best heeft gedaan om het
vriendelijk te houden, geeft Ma
lin me slechts met grote moeite
een hand. „You're the first",
schreeuwt ze nog eens. De po
pulariteit van Ace of Base mag
dan zijn toegenomen, maar dat
geldt niet voor het incasserings
vermogen.
DEN HAAG ANP
Koningin Beatrix en prins Claus zijn 15 no
vember in Breda aanwezig bij de officiële
opening van het Chassé Theater. Het nieu
we theater van architect Herman Herzber-
ger wordt geopend met een ballet van de
Spaanse choreograaf Rafaël Aquilar, geba
seerd op de muziek van Carmen van Geor
ges Bizet, door het Ballet Teatro Espanol uit
Madrid. Het theater is gebouwd op het ter
rein van de voormalige Chassé-kazerne.
Het vervangt de oude Bredase Stads
schouwburg Concordia.
De grote theaterzaal, met 1200 zitplaat
sen, is bestemd voor grote amusements- en
theaterprodukties die langere tijd te zien
zijn. Daarnaast zijn een middenzaal, die zo
wel geschikt is voor toneelvoorstellingen als
voor concerten, een kleine zaal, twee film
zalen en een theatercafé in het gebouw on
dergebracht. Blikvanger aan de buitenkant
van het gebouw is het lijnenspel van het
golvend dak.
