Politiek zelf schuldig
aan problemen bij NS
Sharon: Klappen uitdelen in Libanon is de beste remedie
Feiten Meningen
Greenpeace
verdoezelt
de waarheid
VRIJDAG 20 OKTOBER 1995 i'
J IJl
OPINIE
Waar je mee omgaat, daar word je mee be
smet. Kennelijk heeft Greenpeace Neder
land zich zo lang met verkeerde personen
en instanties beziggehouden dat het nu zelf
tot tweemaal toe in de fout is gegaan. Daar
mee hebben dé witwassers van de wereld
hun zwartmakers (vervuilende bedrijven en
regeringen die Greenpeace nogal eens van
massahysterie betichten) onverwacht enke
le belangrijke troeven in handen gegeven.
Zij zullen de milieu-organisatie niet alleen
van het manipuleren van feiten blijven be
schuldigen, maar dat voortaan ook met en
kele duidelijke voorbeelden kunnen staven.
Anders dan Greenpeace vaak doet voor
komen, is deze organisatie namelijk niet al
tijd even betrouwbaar en zorgvuldig. Begin
vorige maand werd in dat opzicht al een
proeve van onbekwaamheid afgelegd. Na
dat de directeur van Greenpeace in Groot-
Briltannië, Ford Melchett, zijn excuses had
aangeboden aan Shell UK haastte Green
peace Nederland zich om afstand van die
verontschuldigingen te nemen.
De afdeling Nederland voelde zich door
de Britse broeders en zusters voor gek gezet
door een brief van Melchett. „Het was in
dertijd een beetje natte-vingerwerk. Hen
sjapje te ver. We kunnen niet keihard be
wijzen dat er in het olieplatform Brent Spar
nog 5.500 ton olie zit", schreef Melchett.
Alsof Frankrijk zojuist zijn eerste kern
proef had gehouden op Mururoa, zo heftig
reageerde Greenpeace Nederland. „Vol
strekt overbodig. In Nederland hebben we
altijd een slag oni de arm gehouden." Later
werd die reactie overigens wat afgezwakt.
Zonder een hoeveelheid te noemen, heeft
ook Greenpeace Nederland echter altijd de
indruk gewekt dat het afgeschreven olie
platform Brent Spar overliep van de olie.
I Iet was dan ook uiterst hypocriet om de
Britse collega's verwijten te maken. Die wa
ren tenminste geheel volgens hun principes
recht door zee. Dat kon en kan van de Ne
derlandse aanhangers van de doofpot-theo
rie niet worden gezegd.
Ten minste zo kwalijk is het persbericht
dat Greenpeace Nederland gisteren de we
reld inslingerde: 'Greenpeace verwelkomt
het DNV-onderzoek naar de inhoud van
Brent Spar'. Det Norske Veritas is het Noor
se classificatiebureau dat het voorlopig voor
de Noorse kust 'geparkeerde' olieplatform
heeft onderzocht. De Brent Spar bevat nog
75 tot 100 ton olie, aldus dat bureau. Meer
dus dan de 53 ton die Shell eerder had op
gegeven en nog altijd voldoende om dum
ping tegen te houden.
Greenpeace in Amsterdam heeft er
meteen de conclusie aan verbonden dat
Shell een wel erg vertekend beeld heeft ge
geven. Dat de ijveraars voor de groene vre
de zelf bepaald niet zorgvuldig te werk zijn
gegaan, wordt totaal niet vermeld. Het ei
gen gelijk staat voorop. En dat terwijl het
verschil tussen de werkelijke cijfers en die
van Greenpeace UK (5.500 ton) en Green
peace Nederland (heel veel olie) aanzienlijk
groter is dan de cijfermatige fout van Shell.
De werkwijze van het Britse Greenpeace
mag dan erg onhandig worden genoemd,
de aanpak van de Nederlanders is zonder
meer verwerpelijk en doet nog veel meer af
breuk aan het ooit zo schone imago van de
organisatie.
HAARLEM JAN PREENEN
De Brent Spar was, toen hij nog op het Britse
continentale plat stond, het doelwit van actie
voerders van Greenpeace. Ze brachten er onder
meer een spandoek met hun bekende beeld
merk op aan.
FOTO GREENPEACE PETER THOMPSON
Zijn advies aan de regering voor de strijd tegen de
Hezbollah in Libanon? „Minder afwachten en meer
aanvallen", zegt generaal-majoor b.d. Ariel Sharon
kort en krachtig. Hij heeft een markante militaire
carrière achter de rug, was minister in de kabinetten
van Begin en Shamir en is nu parlementslid voor de
Likud. Maar de wereld kent hem vooral als de man
die in 1982 Libanese falangisten (extreem-rechtse
chistenen, red.) toestemming gaf de vluchtelingen
kampen Sabra en Shatila binnen te trekken om 'Pa
lestijnse terroristen' uit te schakelen.
Het bloedbad dat de christenen aanrichtten, leidde
op aanbeveling van een Israëlische commissie tot'
Sharons ontslag als minister van defensie. Het was
een oordeel dat de flamboyante oud-generaal nooit
heeft willen aanvaarden. Maar al te graag wil hij op
nieuw minister van defensie worden als de kiezers
volgend jaar de Likud in de gelegenheid stellen een
regering te vormen.
De architect van Israels rampzalig verlopen invasie
in Libanon beschouwt zichzelf dertien jaar later nog
steeds als deskundige bij uitstek. Bescheidenheid is
trouwens nooit zijn sterkste punt geweest. Nu de
spanning in het zuiden van Libanon voor de zoveel
ste maal is opgelopen zeer recent sneuvelden er
negen Israëlische soldaten geeft hij op een bijeen
komst met de buitenlandse pers premier Rabin het
advies agressiever op te treden.
„We hebben de beste commandanten en de beste
eenheden aan het noordelijk front, daar ligt het niet
aan. Maar bijna al onze acties zijn defensief en spe
len zich af binnen de veiligheidszone in Zuid-Liba-
non. Ondertussen zitten de terroristen rustig in de
dorpen ten noorden van de zone onze tactiek te be
studeren."
Sharon adviseert de strijders van de islamitische He
zbollah uit hun evenwicht te brengen, niet alleen in
de door Israël bezette veiligheidszone maar ook ten
noorden daarvan. „De terroristen moeten een gevoel
van onveiligheid krijgen. We moeten achter hun li
nies troepen laten landen die bruggen bezetten en
andere operaties uitvoeren. Onze artillerie moet de
dorpen waar ze zich verschuilen bombarderen, zo
dat de burgers vertrekken en alleen de terroristen
overblijven. Ik geloof ook dat de veiligheidszone te
smal is en naar het noorden moet worden uitge
breid. tot aan de rivier de Litani. Alleen dat kan aan
vallen met Katyusha-raketten op Israëls noorden
voorkomenorakelt Sharon.
Wie de onwettigheid van Israëls aanwezigheid in Li
banon ter sprake brengt en oppert dat Rabin het in
tomen van de Hezbollah bij wijze van proef zou
kunnen overlaten aan het Libanese regeringsleger,
krijgt te horen dat Sharon geen enkele behoefte
heeft aan nog meer experimenten. „Twee jaar gele
den heeft Rabin bij wijze van proef de oorlogsmisda
diger Arafat de hand geschud. Het resultaat was
achthonderd doden en gewonden bij terreuracties,
maande regering heeft er niets van geleerd."
Als Sharon volgend jaar minister wordt maar daar
wil hij niet op vooruitlopen dan zal hij ieder con
tact met Jasser Arafat uit de weg gaan en de rest van
de Likud hetzelfde adviseren. „Nooit zal ik met hem
praten. Sinds de nazitijd is er niemand meer geweest
met zoveel bloed aan zijn handen. Arafat heeft op
dracht gegeven tot het vermoorden van vrouwen en
kinderen."
Het is geen geheim, zegt Sharon, dat alle Israëlische
regeringen hebben geprobeerd de PLO-leider naar
de andere wereld te helpen. Zelf moest hij hem in
1982 ongeschonden uit Beiroet laten vertrekken,
omdat dat nu eenmaal was overeengekomen. Later
wilde Israël Arafat alsnog te pakken nemen, zegt
Sharon, maar dat mislukte.
Moet Arafat zichzelf dus weer als doelwit beschou
wen als de Likud de macht overneemt? „Ik wil dat
hij voor een tribunaal in Jeruzalem verantwoording
aflegt voor zijn oorlogsmisdaden", verklaart de oud-
generaal.
Als de wereld denkt dat het goed gaat met Israël
voelt Sharon zich geroepen een teleurstellende me
dedeling te doen. „Sinds de onafhankelijkheidsoor
log van 1948 is de situatie nog niet zo gevaarlijk ge
weest als nu", zegt hij. Het gevaar schuilt in de ont
worteling van de zionistische revolutie. „Te veel Is
raëliërs weten te weinig van hun geschiedenis",
vindt Sharon. „Ze voelen daardoor niet dat ze het
volledige recht hebben op het land Israël."
Het geeft hem hoop dat de nationaal-religieuzen
de mannen met de gehaakte keppeltjes bezig: 1
de plaats in te nemen van de kiboetsbewoners aL'
harde kern van het leger. „Van de recruten in dei co
ciersopleiding behoort nu al bijna veertig proceni arz
die groep. Flet zijn mensen die niet in de post-zio
nistische tijd leven. Ik ben zelf niet gelovig, maar
ben blij dat nu 25 procent van onze jeugd nation: ""'j
religieus onderwijs krijgt."
De mannen met de gehaakte keppeltjes vormden za£
van het begin af aan een ruime meerderheid ondi aa|
de militante kolonisten, met wie Sharon zich nau edl
verbonden voelt. De uitvoering van het Oslo-2 al
koord op de Westelijke Jordaanoever betekent ee
doorkruising, en waarschijnlijk het definitieve ein
van zijn eigën plannen met de bezette gebiedend
voorzagen in massale Israëlische vestiging rondo:
de elf grootste Palestijnse bevolkingscentra. De Pi
lestijnen zouden zelfbestuur krijgen, maar alleen
die elf geïsoleerde 'eilanden' om iedere aandranf
de vestiging van een Palestijnse staat in de kiem:
smoren.
Het plan-Sharon is onder de Likud-regeringenge
deeltelijk uitgevoerd. Veel nederzettingen liggem
bij Palestijnse bebouwing en dat maakt het voort
huidige kabinet extra moeilijk Oslo-2 uit te voeret
Wat premier Rabin en minister van buitenlandse
ken Peres voorstaan is immers een soort gespiegf
plan-Sharon: niet de Palestijnen, maar de Israëli:
kolonisten wonen straks op eilanden.
Sharon is ervan overtuigd dat iedere poging om r
derzettingen te ontmantelen tot mislukken is ge
doemd. „Zelfs de huidige regering zal de grotere:
derzettingen handhaven. En wat de kleine betreft
daar zal niemand vertrekken. Hoe geïsoleerderót
nederzetting, des te gemotiveerder de kolonisten
Anders zouden ze daar immers niet wonen."
Prof. In 't Veld vindt twijfels D66 reactionair en onverantwoord
De NS-top krijgt ten onrechte de Zwarte Piet toegeschoven. Het is de politiek met zijn
twijfels over de verzelfstandiging van de spoorwegen, die het laat afweten. Dat vindt pro
fessor Roel in 't Veld, de man die aan de wieg stond van de verzelfstandiging van de NS.
De schuld voor de problemen waarmee
de Nederlandse Spoorwegen nu worden
overspoeld, ligt voor het grootste deel bij
de politiek. De NS-directie heeft tot dus
ver nauwelijks steun gekregen via een sti
mulerend openbaar-vervoerbeleid. En nu
krijgt ze ook nog een mes in de rug van
een aantal regeringspartijen.
Prof. dr. In 't Veld, verbonden aan de
Utrechtse universiteit en ooit vier dagen
staatssecretaris van onderwijs in het der
de kabinet-Lubbers, heeft er nooit doek
jes om gewonden en doet dat ook nu
niet. Minzaam schiet hij uiterst giftige
pijlen af richting Den Flaag.
„Door nu openlijk te twijfelen aan de ver
zelfstandiging van het spoorbedrijf, nadat
je twee jaar eerder groen licht hebt gege
ven, maak je iedereen hartstikke gek. Ie
maakt de NS'ers onzeker en daarmee
geef je de oude garde bij het bedrijf de
kans weerstand te organiseren. Wat D66
doet, is uiterst reactionair en onverant
woord. Dat neem ik ze ernstig kwalijk.
Wat mij betreft mogen ze daar niet zo
maar mee wegkomen", stelt ln 't Veld.
De Utrechtse professor was lid van de
commissie-Wijffels die drie jaar geleden
aangaf op welke manier NS van staatsor
ganisatie tot een succesvol commercieel
bedrijf zou kunnen uitgroeien. Zowel de
politiek als NS hebben die voorstellen
toentertijd omarmd en zijn akkoord ge
gaan met een scheiding van de belangen
van de overheid en NS in het spoorbe
drijf. Maar ook in 1992 was het al duide
lijk dat het geen geringe klus zou worden.
Het geklaag van de politici het zijn
krokodilletranen.
Het NS-personeel zou anders moeten le
ren werken. De trein op tijd laten rijden,
was niet meer voldoende. Er moest geld
worden verdiend. De familie Spoor wordt
daarom opgedeeld in verschillende divi
sies, die zelf verantwoordelijk ?yjn voor
hun begroting. Gedwongen winkelnering
bij elkaar is er straks niet meer bij. Ten
slotte was het nodig de stofkam door NS
te halen, om efficiënter en goedkoper te
werken. Resultaat: 4.800 van de 28.000
arbeidsplaatsen moeten vervallen.
In 't Veld, docerend: „Zo'n operatie is al
tijd gemakkelijker als je groeit en winst
maakt. Dat zie je nu bij KPN, die eenzelf
de proces doormaakt als NS. Er is daar
élan. En er is ook geld voor allerlei rege
lingen. Maar de Spoorwegen moeten
werken met een krimpscenario: het aan
tal reizigerskilometers daalt. Dat gecom
bineerd met de vele reorganisaties, de
onzekerheid rond de efficiency-operatie
en de investeringen in nieuwe rails zorgt
voor alle commotie".
Dat NS moeten werken met een krimp-
model wijt In 't Veld nadrukkelijk aan de
politiek. „Al dertig jaar daalt de mobiliteit
van het openbaar vervoer. Enkel met de
introductie van de OV-kaart voor studen
ten zag je een knik omhoog. De politiek
slaagt er ondanks alle mooie woorden
niet in meer mensen naar trein, tram en
bus te leiden."
En dat terwijl de plannen ervoor klaar lig
gen. „Onlangs heeft de commissie-De
Boer het nog aangegeven bij het busver
voer. Het is een combinatie van factoren.
Ten eerste moeten bus, trein en tram zo
op elkaar aansluiten dat de reistijd aan
merkelijk korter wordt. Dat is namelijk de
belangrijkste factor. Ten tweede moet het
fileprobleem de laagste prioriteit hebben
op plaatsen waar goed openbaar vervoer
is."
In 't Veld zeg niet te willen pleitèn voor
eenzijdig 'autootje pesten'. „Het beroeps
vervoer moet alle ruimte krijgen. Maar
het particulier rijden met de auto moet
moeilijker worden gemaakt. Maar dat
durft de politiek niet, uit angst de kiezers
gunst te verliezen. Op die manier blijft
het kwakkelen met het openbaar ver
voer."
'mj/
Voor ln 't Veld is de verzelfstandiging pa
NS de lakmoesproef voor het huidige
binet. „Laat 'paars' tonen dat het ook
minder populaire maatregelen durft ti y,
nemen en nu niet bij het komende ka jn(
merdebat kiest voor een halfbakken o c;
lossing. Zo in de trant van: NS mag co
mercieel en zelfstandig zijn, maar wij
blijven voorlopig de prijzen bepalen e
hebben inspraak in het treinenschei
Dan wordt het dus nooit wat.
Niet alleen in het kamerdebat van ein:
volgende maand zal de rol van de pol
een cruciale zijn. Ook de komende we
is politiek Den Haag van belang, vind:
't Veld. Ongeacht de uitkomst van hel
'hei-overleg' tussen bonden en NS-top
zal er zeker een prijskaartje aan de opl
sing hangen. En die rekening zal bij hl op
kabinet worden gedeponeerd,
UTRECHT PIETER COUWENBERGH
De mensen van d
spoorwegpolitie! J
ren tot nu toe de
laatste in de reek p,
NS'ers die hun or
vrede uitten over
komende verzelf
standiging van hiï^
bedrijf en over de
huidige werksitut "j?
Zij legden dezew
wederom voor 24 tl'
het werk neer. Vc
gens de bonden i
len zij niet de
laatsten zijn. d0'
FOTO REUTER 113
-JASPERJIJ jjB
