Leidsch Dagblad | 1995 | 20 oktober 1995 | pagina 12

De

Stemming

Pastoraat aan incestdaders: Gij zijt die man!

Leiden

P

Kerk Samenleving

VRIJDAG 20 OKTOBER 1995

CHEF HENNY VAN ECMOND. 071 -5356414. PIV -CHEF HANS KOENEKOOP. 071-j

POLITIEKE RUBRIEK

Waarin deze week: de
Leidse politici gratis en

voor niets een
geheugenopfrissertje
krijgen en CDA-
wethouder Joop
Walenkamp met zijn
produktenbegroting de
solidariteit in Leiden om
zeep helpt.

Op de conduitestaat
van PvdA'er Steven
de Vreeze, sinds
kort burgemeester van Enkhui
zen, staat dat in de jaren dat hij
wethouder financiën van Lei
den was, de stad de artikel 12-
status van zich afschudde. Lei
den zou voortaan zijn eigen
boontjes doppen. Afgelopen
was het met die pottenkijkers
van het rijk die de vele miljoe
nen extra guldens die in Leiden
werden gestoken, vergezeld lie
ten gaan van dwingelandijen en
bemoeienissen.

De Vreeze's opvolger, CDA'er
Joop Walenkamp, kan nu ook
een pronkstuk op zijn 'ceevee'
opvoeren. I let is aan hem te
danken dat de gemeentebegro
ting 1996 'een eerste proeve van
een produktenbegroting is'. Of
Walenkamp hieraan ook een
burgemeestersbenoemingover-
houdt, zal de tijd leren.
Vandaag, op deze plek in deze
krant gaat het even over de
vraag wat de Leidenaars er nu
eigenlijk voor baat bij hebben
dat zij a. niet meer in een artikel
12-stad wonen en b. hun ge
meente voortaan jaarlijks een
produktenbegrotingafscheidt.
Welnu, zo lang Leiden een dijk
van een hit blijft in de Neder
landse gemeentelijke lasten top
10, zal het de ingezetenen van
deze stad worst zijn of ze nu ar
tikel 12-burgers zijn of niet. De
pottenkijkers van het rijk zijn
hooguit vernederend voor de
wethouder financiën. Dit wat a.

Tjeerd van Rij gaat binnenkort de bühne weer op. Als lid van een koor
van homoseksuele wethouders en raadsleden tijdens de Homo-Expo in
de Groenoordhallen. Als hij hetzelfde mantelpakje weer aantrekt, is het
wel te hopen dat hij z'n benen scheert, archieffoto reinout van culick

betreft. B. ligt wat moeilijker. De
produktenbegroting van Walen
kamp, zo laat hij in de aanbie
dingsbriefbij de begroting we
ten, verschaft meer inzicht in
'de gemeentelijke produktie'.
Duidelijk moet worden welke
waar de Leidse burger nu eigen
lijk voor zijn geld krijgt.
Kwetsbaarder kan een gemeen
te zich niet opstellen. De calcu
lerende burger kan dankzij
Walenkamp precies nagaan
hoeveel geld hij bijdraagt aan
diensten waarvan hij nauwelijks
tot geen gebruik maakt. De
doodsteek voor de solidariteit.
In de tijd dat Leiden gewoon
nog artikel 12 was en de wet
houders financiën aan het ein
de van elk jaar met hun natte
vinger bedragen invulden en de
burgers geen benul hadden van
wat er met hun belastingcenten
gebeurde, was het eigenlijk be

ter. Er was volop solidariteit,
ook al was die slechts gebaseerd
op het principe dat wat je niet
weet je ook niet deert. Je wist
datje meebetaalde aan allerlei
obscure zaken, maar voor hoe
veel en waaraan precies bleef
vaag. Je werd er ook niet met je
neus op gedrukt.

Gek eigenlijk: De Vreeze wilde
van pottenkijkers af en Walen
kamp wil juist dat we met z'n
allen over z'n schouder meekij
ken.

De historie:
Toenmalig CDA-
fractieleiderjoop
Walenkamp in 1987: „Tegen
lastenverzwaring voor de bur
gers zeggen wij ondubbelzinnig
nee." En: „De burgers moeten

opdraaien voor de leuke plan
netjes van dit college." En:
„Nieuwe bezuinigingen zijn on
ontkoombaar."

Joop Walenkamp, nog steeds
fractieleider, in 1988: „Persoon
lijk heb ik het gevoel dat we aan
de top zitten, vooral als we de
hoogte van de belastingerrver-
gelijken met de omliggende ge
meenten."

Toenmalige PvdA-fractievoor-
zitter Steven de Vreeze in 1990:
„Het is politiek onaanvaardbaar
om de onroerende-zaakbelas-
ting tot sluitpost van de begro
ting te maken."
D66-fractieleider Pex Langen-
bergin 1991: „De verhoging van
de lasten voor de burgers moet
minder, er moet meer worden
bezuinigd."

Het nieuwe college anderhalf
jaar geleden in het beleidspro
gramma: De lasten voor de bur
gers stijgen slechts met het
prijsindexcijfer (de gemiddelde
prijsstijging in Nederland).

Maar nu:

Het is niet helemaal duidelijk
hoeveel de lasten de afgelopen
jaren zijn gestegen, maar enkele
opmerkelijke cijfers zijn wel te
geven.

De verhoging van de OZB voor
1991:19 procent.

Idem voor 1992:6,5 procent.
De verhoging van alle gemeen
telijke woonlasten voor 1993:9
procent.

idem voor 1994:3,5 procent.
Idem voor 1995:5,5 procent.
Idem voor 1996: nog onduide
lijkmaar zeker enkele tiental
len procenten.

En wat zegt Joop Walenkamp in
1995, nu hij wethouder financi
en is in een college waarin ook
PvdA en D66 zitten? „Het verla
gen van de OZB is niet moge
lijk." Acht jaar na zijn ondub
belzinnige 'nee' tegen lasten
verzwaring wijst de neus van de
CDA'er dus precies in tegen
overgestelde richting. „Bij verla
ging van de OZB ontstaan er te
korten en moeten we bezuini
gen. Daar kiezen we niet voor",
zegt Walenkamp.

De moraal.

In de politiek hoort kennelijk bij
elke functie een ander stand
punt. En een goed geheugen is
in dat vak een ballast.

Henny van Egmond en Wlm Koevoet

ARTSEN

Alkemade

Voor de praktijk van Beekhuis/Beek-
huis-van Dijk, Brock/Roelen, Van
Mierlo, Saeys, Sleeuw/Verbeek:
vr 17.00 uur tot zo 18.00 uur' W.
G. Beekhuis, Koppoellaan 1, Rijpwe-
tering, tel. [phone].

Alphen

Groep 1 - voor de praktijk van Boss,
Eradus. Hertzberger, Klein Haneveld,
Luining, Van Selpi en Wijnmaalen
za: P Hertzberger, Delftzichtweg2,
tel. 473264.

zo: C Boss, Stationstraat 5, tel.
472472.

Groep 2 - voor de praktijk van Van
Engelen, Van Gemeren, Hoogen-
doorn, Nijessen, Rakers. Vieira en

za: G. Nijessen. Donizettihof 24, tel.
06-52705741.

zo: J. van Engelen. Houtzwam 2. tel.
421915.

Groep 3 - voor de praktijk van Eysink
Smeets. De Jong-van Leeuwen/Gebet,
Nobel/vd Velden, Plag. Smid-Oosten
dorp en Varkevisser
za: R. Gebel. Preludeweg456. tel.
422833.

zo: E. Plag, Groenoord 14, tel.
443896.

Groep 4 - voor de praktijk van Borst,
Overbeek en Vletter:
za en zo: R. Vletter, Spanjesingel 70,
tel. 425640.

Hazerswoude, Koudekerk

E. Oosterhoff, Rhynenburcherlaan
2a, Hazerswoude Rijndijkj tel. 071 -
3414848; na telefonische afspraak,
maken tussen 9.00-10.00 uur
Hillegom
Via uw eigen huisarts kunt u verne
men wie de weekenddienst waar
neemt.

Katwijk, Rijnsburg, Valkenburg
Groep 1 - Voor de praktijk van Dijk,
Henneman. Ten Hove, Lodder, Mee-
wisse. Pool. Roos en Schonenberg:
J. Pool, Hartweg 1. Katwijk, tel.
4022322.

Groep 2 - Voor de praktijk van Berg
man, H. van Duyn, L. van Duyn, Hue-
ting, C. en H. Moolenburgh en Tim-

L. van Duyn, J.W. Frisodreef 148,
Katwijk, tel. [phone].

Groep 3 - Voor de praktijk van Van
Delft, Priester, Rietbroek, Verhageen
Van de Water:

A. Verhage, Rapenburg 1, Rijnsburg,
tel. [phone].

Langeraar, Nieuwveen, Ter Aar, Wou-
brugge

za: H. van Sprang, Aardamseweg49,
Ter Aar, tel. [phone]; zo: M.
Jansen/T. Zandstra, Wilgenpad 2, Ter
Aar, tel. [phone]; alle behan
delingen na telefonische afspraak.
Leiden

De weekenddienst begint zaterdag
om 8.00 uur en eindigt zondag om
24.00 uur. Spreekuur van 12.00-
12.30 uur (alleen voor spoedeisende
medische hulp).

Groep 1 - Alkema, Baars, Groene-
veld, Janssen, Van Leeuwen. Maris.
Van der Meer, Meyer, J. de Ruiter,
Van Schie, Verhage en Visser:
za 8.00 uur tot zo 8.00 uur Y. Groe-
neveld, Rosmolen 2, tel. [phone].
zo 8.00 uur tot 24.00 uur: C. Maris/J.
Verhage, Rosmolen 2, tel. [phone].
Groep 2 - Bakker, Bergmeijer, Gos-
linga, Kruis, De Lange, yan Luyk, Ne-

ter, Gezondheidscentrum Stevenshof.
T, Mansholtstraat 5/a, tel. 071-
5236837 (dokterstelefoon).

Voor de praktijk van Van Kempen:
P.C.M. van Kempen, Lammenschans-
weg 71. tel. [phone].
Leiderdorp

za vanaf 8.00 uur: M. Lesuis, Florijn
10, tel. [phone]; zo tot 24.00 uur:
0 Du Ry, Vlaskamp 16, tel.

5891100; spreekuur (uitsluitend voor
spoedgevallen) van 12.30 tot 13.00

Leimuiden, Rijnsaterwoude

Voor de praktijk van Van Blooijs en
Lardenoije:

vr 17.00 uur tot ma 01.00 uur: C. van
Blooijs, Sluiskolk 2. Leimuiden, tel.
0172-507976 aanvragen visites-
/consulten voor 10.00 uur.

De weekenddienst begint zaterdag om
10.00 uur en eindigt maandag om
8.00 uur. voor spoedgevallen raadple
ge men het antwoordapparaat van de
eigen huisarts.

Noordwijk

za en zo: Groepspraktijk. Wantveld 9.
tel. [phone].

Noordwijkerhout

za 9.00 uur tot ma 8.30 uur: J. van
de Laak, Duindoornstraat 1, tel.
372910; spreekuur (uitsluitend voor
spoedgevallen) om 12.00 en 17.00

Oegstgeest

za 17.00 uur tot ma 8.00 uur: Huis
artsenpraktijk Haaswijk, Boerhaave-
plein 19, tel. [phone].

Sassenheim

vr 17.30 uur tot zo 17.30 uur: J. van
Riet, Gouverneurlaan 40. tel.
211777, spreekuur van 10.00-
10 30 uur en van 17.00-17.30 uur.
daarbuiten graag telefonisch overleg.
Voorhout, Warmond

F. Walenkamp. Dorpsstraat 45, War
mond. tel. [phone]; consult na
telefonisch overleg.

Voorschoten

De dienstdoende arts is bereikbaar op
tel [phone]. U wordt automatisch
doorverbonden.

Wassenaar

ring Bögel, Pufkus, W. de Ruijter,
Rus en Taytelbaum:
za 8.00 uur tot zo 8.00 uur: A. van
Luyk, Kanaalweg 44, tel. [phone].
zo 8.00 uur tot 24.00 uur: F. Kruis,
Minnebroersgracht 41, tel.

5126371.

Groep 3 - Birnie, Boels, De Bruyne,
Delver,'Fogelberg, Huibers, Jurgens,
Lely, Van den Muijsenbergh en
Schaaf:

za 8.00 uur tot zo 8.00 uur: A Boels,
Lammenschansweg 15b, tel.
5141092.

zo 8.00 uur tot 24.00 uur: J. Lely,
Hof van Roomburgh 4, tel [phone].
Groep 4 - Bénit, Fekhof, Horn, De
Kanter, Lahr, Lodder, Nieuwenhüis,
Paulides, Van Rijn, Van Wingerden.
J G Zaaijeren R.E. Zaaijer:
za 8.00 uur tot zo 8.00 uur: J
Zaaijer. R.P. Geerligspad 11, tel
5316009.

zo 8 00 uur tot 24.00 uur: dr. Rut
ting. tel. [phone].

Groep 5 Crul. A Hammerstein, D.
Hammerstein, De Lorm, De Jong,
Kooijman, Prince, Reinders en Wiers-

za 8.00 uur tot zo 8.00 uur: dr. van
Schie, tel. [phone].
zo 8.00 uur tot 24.00 uur: H. de
Jong, Noordeinde 2a, tel. [phone].
Homeopathische artsen:

Centrum voor Homeopathie: T. Kos-

za: M v.d Feen. Hofcampweg65,
tel. [phone]; zo I Spelt. v. Groene-
veltlaan 17, tel. [phone].
Zoeterwoude

Via uw eigen huisarts kunt u verne
men wie de weekenddienst waar
neemt.

APOTHEKEN
Alkemade en omgeving

Apotheek Alkemade, Weteringlaan 1,
Oude Wetering, 12.30-13.00, 17.30-
18.00 uur, tel. [phone]. Voor
spoedeisende recepten buiten de ope
ningstijden bereikbaar via telefoonnum
mer of deurbel.

Alphen

Apotheek Kerk en Zanen, Noorder
keerkring 2. tel. [phone].
Bloembollenstreek

Via uw eigen apotheek kunt u verne
men wie de weekenddienst waar
neemt.

Hazerswoude, Koudekerk

Apotheek Meerburg, van 11.00-
12 00 uur. spoedgevallen tel. 07L-
3415555.

Katwijk, Rijnsburg, Valkenburg
za 8.00 uur tot ma 8.00 uur-. Apo
theek Sloothaak, Vliet NZ 19, Rijns-
burg, tel. [phone].

Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest, Voor
schoten

Zuider Apotheek, Lammensen»
15b, Leiden, tel. [phone]; A( JD
theek Carlina, Boerhaaveplein
Oegstgeest. tel. [phone]; Ho gr
Apotheek, Thorbeckeweg 3. V(
schoten, tel. [phone].

Noordwijk en Voorhout

Duinrand Apotheek, Nieuwe Ze
1, tel. [phone].

TANDARTSEN
Alphen, Koudekerk, Hazerswoud- J
Woubrugge I

P. Boot, Honingzwam 16, Alph
Rijn, tel. [phone].
Bloembollenstreek

Mw. M. Hoek, Zwanendreef 21 v
se. tel. [phone].

Katwijk, Rijnsburg, Valkenburg

C. de Baat. Gezondheidscentn
van Prmstererweg61. Katwijk,
071 -4025225; spreekuur
tot 17.30 uur
Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest,I

J. van Veen, Rosmolen 2. Leid jch
07^-5220164; spreekuur om jyo

M

Noordwijk

H.N. Ouwehand, Duinweg 15,
tel.[phone].

Voorschoten, Wassenaar, Zoeten

R. da Silva, Van Duivenvoordel
36, Wassenaar, tel. 070-514(f h<
spreekuur om 17.30

Tu

DIERENARTSEN
Alphen

DRSC

ger

de t

Dierenkliniek, tel. [phone] j 2
G.J. Lette, Schuberthof 4, tel.
442807; mevr. Graveland-Wo w
beek. Leeuwenhorst 4, tel. 01
444333

Katwijk

W.J. Snel, Frederiksdreef 14,
wijk, tel. [phone]; sprei
za. van 11.00-12.00

enti

de

Leiden en omstreken

Voor de praktijk van Helder f.'
en Roest. M. Moens, Plantsoe
Leiden, tel. [phone],

Voor de praktijk van Koster, Ve
en Van der Wouw: H. Vestjei
en Schiekade 23, Leiden, tel.
5120241.

Voor de praktijk van mevr.

Stibbe, Bronkhorststraat 13,1
tel. [phone], alleen optj^
nische afspraak
Voor de praktijk van Duijn, Brill
R.J.W. Duijn, Pres. Kennedyla
260, Oegstgeest, tel. 071-511
of D.J. Brandt, Homanstraat 1
burg, tel. [phone].

Voor eigen praktijk: B.G. Heen e
De Kempenaerstraat 21. Oegs
tel. [phone].

Leiderdorp

Dierenkliniek Winkelhof, Reaa
(Statenhof), tel[phone]<

Wassenaar

Alarm- en informatiekring dief
sen: dokterstelefoon 070-34' e.er

hei

>i

SOCIAAL PSYCHISCHE HULP

Voor dringende hulp buiten ka leri
ren, tel. [phone].

ALGEMEEN MAATSCHAPPELIJK'
WERK/GEZINSVERZORGING

Voor dringende hulp buiten kali,,v
ren, tel. [phone]. v

i

BUITENLAND KORT

BOEKBESPREKING

L

REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071.

nm

O F

O

Gijscn

Oud-bisschop J. Gijsen van
Roermond. die ruim twee
jaar geleden officieel om ge
zondheidsredenen aftrad;
heeft bij z.ijn aantreden in
IJsland een positieve en ui
terst fitte indruk gemaakt.
„Over de gezondheid van
Gijsen hoeft niemand zich
zorgen te maken", zegt vica
ris-generaal van het bisdom
Reykjavik, de Nederlandse
pater Guus George, deze
week in het katholieke Week
blad De Bazuin. Gijsen werd
vorige week benoemd tot be
stuurder (apostolisch admi
nistrator) van een van de
kleinste bisdommen ter we
reld. De eerste drie dagen na
zijn aankomst op het eiland
heeft Gijsen meteen alle
priesters gesproken. Zondag
kwamen alle bezoekers na de
hoogmis hun nieuwe herder
begroeten.

Royalties

Paus Johannes Paulus II
heeft een speciaal fonds op
gericht voor de herbouw van
kerken en moskeeën in voor
malig Joegoslavië. Hij
schenkt de royalties van zijn
boek Over de drempel van de
hoop aan het fonds. De her
houw van kerken is één van
de tien punten uit een actie
plan dat de paus en 22 bis
schoppen uit voormalig Joe
goslavië hebben opgesteld.
Het herstel van kerken en
andere gebedsruimten is een
belangrijk teken van hoop,
aldus het Vaticaan.

Rooseveltstraat 82
Postadres Postbus 54,

2300 AB Leiden

ABONNEESERVICE

Abonnementen 071-5128030

Geen krant ontvangen?

Bel voor nabezorging;

Ma.t/m/vr 1800-19 30 uur en

Zaterdag 10 00-12 OOuur 071-5128030

DIRECTIE

B M Essenberg,

G. P Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)

HOOFDREDACTIE

J.G. Majoor, F Nypels,

H. G. van der Post (adjunct)

PUBLIC RELATIONS

W H. C. M. Steverink 071-5356356

OMBUDSMAN
R.DPaauw 071-5356215

Tel. dag 9.30 -11.30 uur of per post.

REDACTIE

G J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
H.W van Egmond, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F Blok. chef eindredactie algemeen

W.F Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie

J Preenen, chef binnen-, buitenland, eco

LEIDSCH DAGBLAD

(Opgericht 7 maart 1860)

KANTOOR

071-5356356

Redactie
Hoofdredactie:

ADVERTENTIES

Maandag t/m vrijdag van 8 30 tot 17

071'

ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:

per maand (acceptgiro)
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)

VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)

LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTE a

Voor mensen die moeilijk lezen, sled oei
,iinH Tün (0f een andere S
■n samenvatting !|j
regionale nieuws uit het Leidsch Da "d
geluidscassette beschikbaar Voor ir
0486-482345 (Centrum voor Gespro
tuur. Grave)

BEROEPINGSWERK

NEDERLANDSE HERV KERK

Beroepen te Boskoop Z. de Graal te
Katwi|k aan den Rijn; te Dantuma-
woude G. Postmate Niekerk-Olde-
kerk Faan en Lutjegast.

GEREF KERKEN

Beroepen: Ie Houten(SoW De Open
Hof) drs. E.R.V. Schuddebeurs te
Dordrecht(geestelijk verzorger
Drechtstedenziekenhuis).
GEREF.KERK VRIJG.

Beroepen te Enschede-Zuid J.J.C,
Dee, I I. hervormd predikant, wonen
de

te Bunschoten
GEREF GEMEENTEN

Beroepen te Goes A. Bac te Bodegra
ven; te Nijkerk J Beens te Scherpe-

Z I E K E N H U I Z E

ONGEVALLENDIENST

Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 er |„e[
woensdag 13.00 t)m vrijdag 13 00, woensdag 13.00 uur (Diaconessi
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.

BEZOEKUREN
DIACONESSEN HUIS

(tel.[phone]): dagelijks 14.30-15.15uuren 19.00-19.45uur.
Kraam- en zwangerenafdeling buiten de gewone bezoektijden, voo
ners bovendien van 10.30-11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit 10.30-11.00 uur, 15.00- 15.30 uur en 19.00-19 30
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoer*
pleegkundige.

Jongerenafdeling: 14.30-15.15uuren 19.00-19 45uur.

RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth

(tel [phone]): dagelijks 14 00-15.00 uur en 18.30-19 30 uur,
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur

Kraamafdeling: 14.30-15 30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tc
uur).

Kinderafdeling 14 30-19 00 uur (voor ouders de gehele dag)

Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30
18.30-19.00 uur.

Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord

(tel [phone]) dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, het
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.

Geen spoedeisende hulp meer mogelijk

ACADEMISCH ZIEKENHUIS

(tel. [phone]): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00
18.30-19.30 uur. lane

Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00

leen Partners/echtgenoten met kinderen.

Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uits
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen.

Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ni mei
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige. zek

Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- eno
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur: oogheelkn
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.

Kinderkliniek, zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.1-
uun babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.

Ais gevangenispredikant kon ds. J. Borst sommige plegers van zware
delicten nog enigszins begrijpen, maar bij incestdaders stokte zijn
begrip. Na zijn promotie-onderzoek heeft hij nog steeds dezelfde
weerzin en vindt hij het plegen van incest nog even onbegrijpelijk.

„Maar ik weet er inmiddels wel veel van af."

mamnsmmm

pagina's tellend betoog zijn de interviews met
62 predikanten over hun pastorale omgang
met incestdaders. Ook plegers van de
misdrijven zelf komen aan het woord.

Uit het onderzoek blijkt onder meer dat
predikanten uit de orthodox-protestantse
hoek - de Gereformeerde Gemeenten en de
Gereformeerde Bond binnen de

Hervormde Kerk - heel wat beter met
incestdaders omgaan dan hun veel
'lichtere' hervormde collega's. Zij
hebben vaak langdurige contacten
met incestdaders. In hun
gesprekken komt vrijwel altijd
schuld en vergeving ter sprake.
Vaak belijdt een dader daarna
in het openbaar schuld. Ook
is er sprake van een goede
nazorg.

Borst vindt dat een
opmerkelijke uitkomst. „De
indruk bestaat dat zware
protestanten de kat vaak in
het donker knijpen. Er
wordt ook wel geknepen,
alhoewel niet meer dan
elders in de samenleving,
maar de daden komen
altijd aan het licht. Er is
geen predikant die de zaak
in de doofpot stopt", aldus
de promovendus. „De
predikanten in die hoek
zijn ongelooflijk trouw."
„De bijbel is voor de
grootste zondaren", vertelde
een Gereformeerde
Bondspredikant tegen
Borst. „Het kost me geen
moeite naast een
incestdader te gaan zitten en
de registers van het
genadeorgel open te
trekken",reageerde een
ander. „Christus at met
hoeren, tollenaars en andere
zondaren. Hij stierf met een
moordenaar op Golgotha. De
kracht van de Here Jezus was
dat hij met schorriemorrie at",
aldus een voorganger van de
Gereformeerde Gemeenten.
Bij menig 'gewoon' hervormd
predikant overheerst daarentegen de
weerzin om de incestpleger op te

zoeken. „Ik zoek geen contact met de dader",
zeggen er enkelen in het proefschrift. „Ik kan
niets met daders. Ik zou ze verrot schelden",
vult een ander wat krachtiger aan.

Borst begrijpt hun gevoelens, maar pleit
toch voor toenadering. De kerk heeft, in
navolging van Jezus, de plicht om ook
uitgestoten mensen op te zoeken. Maar het is
altijd het slachtoffer van incest dat aangeeft of
dit in de praktijk ook kan. „Het slachtoffer
staat op de eerste plaats, dat moet heel
duidelijk zijn. Er mag wat dat betreft niks
buiten het slachtoffer om gebeuren."

En in het pastorale gesprek mag niets
verdoezeld of goedgepraat worden. De dader
mag horen dat hij ondanks alles er niet alleen
voor staat, maar meteen daarna zal het
beschuldigende 'Gij zijt die man!' moeten
klinken. „U hebt gezondigd, u hebt een
verbond verbroken, met God, met uw partner
en met uw kind." Of zoals een 'zware'
predikant stelt: „Als je leeft in de vreze des
Heeren, ga je niet met je kind naar bed!"

Borst waarschuwt voor de vele valkuilen
waarin predikanten terecht kunnen komen
als ze het gesprek met een incestdader
aangaan. Pas op vöor oppervlakkige
schuldbekentenissen, een sfeer van ouwe-
jongens-krentebrood en voor de charmes van
veel incestdaders. zo houdt hij zijn collega's
voor. En laat je vooral niet inpakken door hun
'gekoketteer met godsdienstige
rationalisaties'.

Zo vertelde een gedetineerde aan Borst: „Ik
ben zo gelukkig dominee. De hemelse rechter
heeft mij al vergeven. Wat kan de aardse
rechter dan nog doen?" En even later: „Wat ik
zo erg vind, is dat mijn vrouw en kinderen het
Onze Vader zijn vergeten. Ik heb ze geleerd te
bidden: Vergeef ons onze schulden, gelijk ook
wij vergeven onze schuldenaren."

Predikanten en andere kerkelijke
hulpverleners moeten weten wat voor
mannen dat zijn, die incestdaders. Ze moeten
over seksueel misbruik, maar ook over andere
actuele kwesties als verslaving, aids en
criminaliteit op z'n minst een paar boekjes
hebben gelezen, vindt Borst. Helaas gebeurt
dat nog te weinig. „En dat terwijl elk moment
de telefoon kan gaan en er een slachtoffer aan
de lijn kan hangen."

Gij zijl die man!een onderzoek naar de pastorale
zorg voor incestdaders dr. J.C. Borst. - Leiden J.J.
Groen en Zoon. 1995. - 314 p. ISBN 90-5030-591-1.
Prijs39,90 gulden.

De hervormde predikant uit
Apeldoorn weet inmiddels ook dat
pastoraat aan incestdaders
noodzakelijk is. „Door de dader goed te
helpen, help je ook het slachtoffer", zegt hij.
De 42-jarige Borst promoveerde vorige week
donderdag aan de Rijksuniversiteit Utrecht op
een onderzoek naar de pastorale zorg voor
incestdaders. Op dat terrein bestond er nog
geen vakliteratuur.

'Gij zijt die man!' luidt de titel van het
proefschrift - inmiddels in boekvorm
verschenen bij de Leidse uitgeverij J.J. Groen
en Zoon - naar de woorden waarmee de
profeet Natan koning David in de bijbel van
overspel beschuldigt. Kem van het 300

De omslag van 'Gij zijt die man', verschenen bij uitgeve
rij J J. Groen en Zoon in Leiden.