9
'Geen mooi weer spelen'
Leiden
Alles wijst op noodlottig ongeval
Onbegrijpelijke uitspraak
Uitvaartvereniging P(
actief in regio Leiden
Kerk Samenleving
DONDERDAG 19 OKTOBER 1995
CHEF* HENNYV
1. PIV.-CHEF HANS KOENEKOOP. 071-53;
SCHRIJVENDE LEZERS
Afgelopen vrijdag werd voor de
Haagse rechtbank onze vriend
tot twaalf jaar gevangenisstraf
veroordeeld. De rechtbank
achtte bewezen dat hij vier jaar
geleden zijn moeder had ver
moord. Hij zou dit gedaan heb
ben door met een kleine kruis
boog een balpen in haar hoofd
te schieten. De rechtbank ba
seert zijn oordeel op twee as
pecten die in de rechtszaak naar
voren kwamen. Het voornaam
ste aspect betreft een anonieme
getuige, die beweert dat onze
vriend na de dood van zijn
moeder bij haar in therapie is
geweest. Zij verklaarde dat hij
tegenover haar heeft toegege
ven dal hij zijn moeder om het
leven heeft gebracht. Daarnaast
pleitte het volgens de rechters
niet in zijn voordeel dat hij, op
advies van zijn advocaten, ge
durende het proces zweeg.
Als goede vrienden hebben
wij de afgelopen maanden de
hele zaak nauwlettend gevolgd,
niet in de laatste plaats omdat
wij - en met ons ruim veertig
anderen - ieder ettelijke uren
door de politie zijn verhoord
over de relatie tussen onze
vriend en zijn moeder en onze
mening over hem. Alle kennis
sen en vrienden hebben, onaf
hankelijk van elkaar, verklaard
dat hij zielsveel van zijn moeder
hield en een uitstekende ver
slandhouding met haar had.
Wat wij niet kunnen begrijpen
is dat de rechtbank meer belang
hecht aan de verklaring van één
anonieme getuige dan die van
ruim veertig anderen. Boven
dien is de verklaring van de
anonieme getuige dubieus te
noemen op twee gronden:
Br is'tijdens het proces nooit
duidelijk geworden of onze
vriend legen deze getuige inder
daad heeft gezegd wat hij vol
gens haar gezegd heeft.
Een bestuurslid van de
Vereninging van Gedragsthera
peuten heeft reeds zijn beden
kingen geuit over het waar
heidsgehalte van gegevens die
tijdens een therapie naar boven
komen (NRC 14-10-1995).
Voorts zijn in de rechtszaak drie
deskundige naar voren ge
bracht, die de mogelijkheid van
een misdrijf uitsluiten. Eén van
het stelde onder meer vast dat
een kleine kruisboog niet ge-
Naar aanleiding van de vreselij
ke berichten die er de afgelopen
tijden in de Nederlandse kran
ten verschenen zijn over de zo
genaamde beruchte Leidse bal-
penmoord, hel volgende.
Naar mijn mening zit er op
een ogenblik een jongen vast,
wiens leven door gebeurtenis
sen buiten hem om, verwoest is.
Vier jaar geleden trof hij zijn
moeder dood aan in haar wo
ning. Afgelopen vrijdag heeft de
rechtbank het 'wettig bewezen
geacht' dal hij schuldig is aan
haar dood. In de kranten lezen
we over een tijdens de rechts
zaak zwijgend zittende jongen,
die slechts naar zijn handen zit
te staren en de rechter nauwe
lijks antwoordt; die niet ingaat
op insinueringen als 'zou hij
dit... en zou hij dat... gezegd
hebben'. Voor de lezer, mis
schien voor de rechters in ieder
geval zéker overtuigend genoeg
om in deze houding zijn schuld
te zien worden bekrachtigd.
Voor mij, en voor allen die hem
en de situatie beter kennen, een
pijnlijke en schrijnende verto
ning van iemand die niet meer
wil en niet meer kan antwoor
den, omdat hij in de jaren die
volgden op de dood van zijn
moeder al zoveel onrecht inza
ke deze kwestie op hem en zijn
familie heeft zien afkomen, dat
hij simpelweg het niet meer
aandurft vertrouwen te hebben
in de manier waarop er recht
wordt gedaan in Nederland.
Woorden, woorden, woorden.
Feiten, feiten, feiten. Wie de
rechtszaak heeft bijgewoond,
zal erover meepraten: voor ken
ners, voor advocaten, voor
nauwbetrokkenen: een onbe
grijpelijke uitspraak. Ik verzoek
lezers met klem, en dan vooral
diegene die hem kennen, te rea
liseren dat zij niet op de hoogte
zijn van alle werkelijke feiten,
en dat er dus niet geoordeeld
mag worden. Hij Is in hoger be
roep gegaan, het recht zal zege-
noeg kracht levert om een bal
pen in iemands hoofd te schie
ten. Voorts bleken de sporen op
balpennen, die in het Gerechte
lijk Laboratorium met een klei
ne kruisboog verschoten wer
den, niet overeen te komen met
de sporen op de pen, die aange
troffen werd in het hoofd van de
slachtoffer. Ook op basis van
deze feiten lijkt moord uitgeslo
ten en lijkt alles er op te wijzen
dat er sprake is van een nood
lottig ongeval.
Tot slot verbaast het ons dat
het feit dat hij, na vele keren ge
hoord te £ijn, gebruik maakte
van het wettelijk recht te zwij
gen door de rechtbank als be
lastend wordt gezien.
Wanneer we los van onze
emoties deze feiten op een rij
zetten vragen wij ons af in hoe
verre er in deze zaak recht is ge
sproken. Onze vriend is geheel
onterecht veroordeeld. Het ho
ger beroep volgt.
I-I.C.A. Bogaardt, J.J. Drabbe,
C. Gelinck, j.A.W.C. Janssens,
Leiden.
Indien u reageert op een
artikel in deze krant, wilt
u dan in uw ingezonden
brief de datum vermelden
waarop het betreffende
artikel werd gepüblir
ceerd?
Brieven worden in het al
gemeen in deze krant on
dertekend met naam en
woonplaats.
Plaatsing van ingezonden
brieven betekent niet dat
de redaptie het eens is met
de inhoud ervan.
De redactie behoudt zich
het recht voor ingezonden
brieven in te korten en
plaatsing van brieven te
weigeren.
'Dienstverlening daar gaat het ons om
,utl
leiden Van top tot teen is de Leidse molen de Valk gehuld in een ijzeren jasje. De uit 1743 stammende
molen krijgt een grote onderhoudsbeurt. Daarom staat het museum sinds kort in de steigers. De opknap
beurt zal zeker twee maanden in beslag nemen. De gemeente betaalt de werkzaamheden en heeft hier
voor ongeveer drie ton uitgetrokken. Aan de buitenzijde wordt de molen opnieuw gevoegd. Ook wordt de
stelling - het 'balkon' van de molen dat uitzicht biedt over de stad - gerepareerd. Binnenin worden maat
regelen genomen om aan de lekkage een eind te maken. Het is meer dan tien jaar geleden dat de molen zo
grondig werd aangepakt. Twee jaar geleden werd nog wel de kap gerestaureerd, waarbij de dakbedekking
is vervangen. Tijdens de werkzaamheden zal het museum zoveel mogelijk open blijven voor bezoekers.
„Alleen als er binnen wordt gewerkt, zal het misschien even noodzakelijk zijn om het museum te sluiten",
meldt woordvoerster D. de Boer. foto loek zuyderduin
amsterdam/leiden
ericdejager
Mensen gaan nu eenmaal dood.
En bij overlijden hoort een uit
vaart. En bij een uitvaart hoort
weer iemand die de zaken re
gelt. De coöperatie PC is zo'n
vereniging die begrafenis of cre
matie verzorgt. Sinds kort heeft
de Amsterdamse uitvaartcoöpe
ratie een eigen afdelingsbestuur
voor de regio Leiden. Volgens J.
Schouten van de PC is het grote
aantal leden in deze regio de re
den voor een aparte afdeling.
In 1994 werd de afdeling voor
de regio Leiden al opgericht.
Maar vorige week, tijdens de
tweede jaarlijkse vergadering in
Leiden, kon het bestuur zich
pas voorstellen aan de leden.
Vanuit zijn kantoor in Amster
dam licht Alphenaar J. Schou
ten de beslissing om een Leidse
afdeling van de uitvaartvereni
ging op te richten toe. „Veel le
den van de PC wonen in Leiden
en omgeving. Meestal zijn dat
Amsterdammers die hierheen
verhuisd zijn. Om de vereniging
bestuurbaar te houden en de
begeleiding van de uitvaarten in
eigen hand te kunnen houden,
kun je het beste in de buurt blij
ven. Daarom besloten wij twee
jaar geleden om een aparte af
deling voor deze regio op te
richten."
De Amsterdamse achtergrond
van de coöperatie is terug te
vinden in de naam. De PC heeft
die naam te danken aan de ves
tiging in de P.C. Hooftstraat in
Amsterdam. Dé vereniging
werd in 1931 in die straat ge
sticht door ambtenaren uit de
hoofdstad. Zij wilden iets doen
voor en met elkaar. „Nog steeds
kennen wij die sociale grond
slag", zegt Schouten. „Uitvaar
ten, volledig naar de wensen
van de overledene tegen een
schappelijke prijs. Een coöpera
tie kent geen winstbejag."
Met een eigen vestiging in
Leiden wil de PC die wensen
van overledenen en nabestaan
den nog beter kunnen vervul
len. „Vanuit het eigen gebied
kunnen wij veel beter inhaken
op plaatselijke gebruiken. We
hebben een beter zicht op de
rouwcentra. Op dit moment
zijn onze activiteiten in Leiden
nog beperkt. Maar er lig
plannen voor overleg met
nieuwe bestuur over prom
van de PC. Dat is nog maar RCl
begin, want uiteindelijk stre
we zelfs naar een eigen uitva
centrum in de regio", dn
Schouten de plannen voor d
streek uit de doeken.
Toch wil de Alphenaar beni)l
drukken, dat de PC niet r
Leiden is gekomen om niei11
leden te werven. „We zijnn
eerste instantie naar Leiden 0
komen, omdat er al zoveel n
den van ons in de omgei
wonen. Natuurlijk hopen we
den duur in lokaal verband i
actieve leden meer belang; ywc
ling en daarmee meer ledei otje
trekken. Maar het is in eeijur,
instantie niet de reden gew; vest
voor een afdeling voor de re
Leiden. Dienstverlening,
buiten Amsterdam, daar
het ons om."
ief
J. Schouten: „Gi;ote aantal ledq^.
in deze regio reden vooreen
te afdeling, foto holvast//
laiaom
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071 -535 le
BUITENLAND KORT
DE ROEPING
P.aus
Bij de materiële en geestelij
ke wederopbouw van het
voormalige loegoslavië moet
de Rooms-Katnolieke Kerk
nauw met andere christenen
en moslims samenwerken.
Dat zei paus Johannes
Paulus II bij de opening van
een bijeenkomst met 26 bis
schoppen uit de landen in
hel gebied. „De rooms-ka-
tholleken willen hun speci
fieke bijdrage aan de vrede
leveren via de ervaring van
vergeving en verzoening", al
dus de paus. „Wij zijn hier
om te zien wat we kunnen
doen om alle mensen van
goede wil te helpen bij het
uitzetten van een weg van
broederschap, met het oog
op de spirituele en materiële
wederopbouw van de volken
van de Balkan." Volgens de
75-jarige kerkleider heeft de
bijeenkomst vooral een pas
toraal doel. „Onze ontmoe
ting moet een teken zijn dat
geweld en verwoesting niet
het laatste woord kunnen
hebben." De paus noemde
bisschopFranjo Komarica
van Banja Luka met name,
die in zijn geteisterde stad
onder huisarrest staat en niet
naar Vaticaanstad kon rei
zen.
Monniken
De Griekse regering moet
duizenden hectares land aan
orthodoxe kloostergemeen
schappen teruggeven. De
monniken die hier al veel
langer op aandrongen, heb
ben met succes een beroep
gedaan op het Europese hof
voor de rechten van de
mens. Het hof heeft geoor
deeld dat de rechten van de
geestelijken geschaad zijn-
Het heeft de Griekse regering
opgedragen nog voor eind
van dit jaar de kloosters
schadeloos te stellen of hel
voormalige eigendom terug
te geven. „Wij nemen geen
genoegen met schadeloos
stellingen, wij eisen onze
grond terug", aldus abt Ni-
kiphoros van een van de vijf
klagende kloosters. De kloos
tergemeenschappen hebben
zich voorgenomen de strijd
tot het bittere einde te voe
ren, voegde hij eraan toe.
Geloven is net als verliefd worden omdat alles verandert, vindt ds
A.B. Wolters (1952, Enkhuizen). Hij groeide op in een echt gere
formeerd maar voor die tijd ruimdenkend gezin. In 1971 ging
Wolters samen met zijn tweelingbroer theologie studeren in
Kampen. Bijna tien jaar later werd hij bevestigd in Boornber-
gum-Kortehemmen, een Fries dorp bij Drachten. Hier had hij
het erg naar zijn zin, vooral omdat hij van'ruimte houdt. In
1987 vertrok Wolters naar Staphorst-Rouveen. Ondanks span
ningen, vooral door Samen Op Weg, werkte de predikant ook
hier met veel plezier. Sinds eind juli woont hij met zijn vrouw
en drie dochters in Katwijk aan den Rijn, zijn eerste randstad-
gemeente.
Als kind ervaarde
ik de manier
waarop wij thuis
met het geloof
omgingen als heel
M aangenaam. Mijn
moeder (mijn va-
der is vroeg over
leden) ging het
om de hoofdpun
ten: de liefde voor Christus en
het besef bij God geborgen te
zijn. Ze liep niet de hele dag van
alles te verbieden. Zo mochten
we op zondag gewoon tv kijken,
dan wist ze tenminste waar we
wareij en konden we geen kat-
tekwaad uilhalen. Heel belang
rijk vond mijn moeder om een
ander niet tot last te zijn. Ze
vond het goed als we op zondag
gingen figuurzagen, maar tim
meren mocht niet omdat dat
door de hele buurt dreunde en
anderen daar last van zouden
hebben. Zo legde ze ons uit wat
het belang van die regels is. Als
kinderen niets mogen op zon
dag en het wordt ze niet uitge
legd waarom, krijgen ze de pest
aan de kerk. We mochten ook
naar schoolfeesten. Die ruimte
was er omdat ons gezin hecht
was en er een sterk vertrouwen
tussen ons bestond. Mijn moe
der kon van alles goed vinden want ze wist
dat wij er nooit misbruik van zouden ma
ken. Deze 'makkelijke' manier van om
gaan met het geloof was heel wijs voor die
tijd. Heel anders dan sommigen die zich
uiterlijk heel vroom gedroegen en intus
sen achter iemands rug kwaad spraken.
Toen ik twaalf jaar was, wist ik dat ik do
minee wilde worden. Ik kan me nu nog
het moment herinneren dat mijn twee
lingbroer me vertelde dat hij dat ook wil
de. Dat was na ons eindexamen HBS-A. Ik
vond het helemaal niet leuk en had het
ook totaal niet verwacht. Als tweeling wer
den we altijd behandeld alsof we éen per
soon waren. Als hij weg was, vroeg men
mij waar hij was. 'Ben ik op deze manier
mijn broeders hoeder?' vroeg ik dan. 'Ge
wone' broers weten toch ook lang niet al
tijd wat de ander doet? Maar toen we sa
men op kamers zaten in Kampen was ik
toch blij dat hij er was. We hebben ontzet
tend veel ple.Jer gehad tijdens onze stu-.
worden.'
Wolters: „Toen ik twaalf jaar was, wist ik dat ik dominee wilde
foto dickhocewoninc
dietijd. Hij is eerder afgestudeerd en staat
nu in Zwartebroek bij Nijkerk. We hebben
elkaar nu ieder twee keer bevestigd. Er
heeft trouwens nooit enige rivaliteit tussen
ons bestaan, vroeger niet en nu ook niet.
Als we elkaar ontmoeten, praten we meer
over computers dan over theologie. On
langs is ook mijn zuster afgestudeerd in de
theologie.
Over het geloof kun je net als over voet
bal praten: heel oppervlakkig. Het is mak
kelijk om wat algemeenheden te debite
ren. Maar zo ontmoet je elkaar niet. In een
gesprek moet je vertellen wat je aan je ge
loof beleeft. Binnen de gemeente vang je
elkaar op. Alleen mooi weer spelen werkt
in geen enkele relatie dus ook niet tegen
over mede-gelovigen. In de gemeente kun
je het zeggen wanneer je het niet meer
ziet zitten. En dan zijn we er voor elkaar.
Geloven is niet buiten de wereld staan.
Sommige mensen denken dat: christenen
staan nic) helemaal met hun beide benen
op de grond. Maar men kan
gelovigen alleen begrijpen
als men het zelf is. Net als
met verliefd worden. Je moet
het hebben meegemaakt.
Dan weet je ook niet van je
zelf dat je verandert, vooral
in je drijfveren.
In 1986 had ik een heel'ster-
ke roeping om naar Stap
horst te gaan. Hoe dat voelt
kan ik moeilijk uitleggen. Het
is een absolute, duidelijke
zekerheid die ik van binnen
had. Het wonderlijke was
echter dat een vriend van mij
al een beroep van Staphprst
kreeg, zonder dat ik het wist.
Hij had er al gepreekt en wil
de er erg graag naar toe. Zijn
koffers stonden zelfs al ge
pakt. Maar de laatste nacht
van zijn bedenktijd werd
hem duidelijk dat hij niet
naar Staphorst mocht. Ook
hij had een sterk gevoel,
maar dan juist dat hij het
niet mocht aannemen. Zoals
gezegd wisten we niets van
eikaars gevoelens. Een tijdje
later belde de gemeente en
vroeg me te komen. Waarom
God dit doet, weet ik niet.
Maar wel dat wij als gelovi
gen, Hem moeten gehoorzamen.
Ik heb een mezoeza aan mijn buiten
deur. Dat is een soort huisje waar een
klein torarolletje in zit. Gelovige joden
hebben zo'n mezoeza op elke deur in hun
huis omdat er in Deuteronomium 6 staat
dat zij altijd met de leefregels van God
moeten leven. Als een gelovige jood de
deur uit gaat, raakt hij die mezoeza even
aan. Hij gaat in Gods naam op pad. Prach
tig vind ik dat, daarom heb ik er als chris
ten ook een. De manier waarop orthodoxe
joden leven, spreekt me erg aan. Veel
mensen denken dat al die wetten er zijn
om de gelovigen te knechten
maar ze rijn er juist om de
mensen vrij te houden. Door
die wetten weet je precies wat
God van je wil.
'Theologisch
provincialisme'
dreigt in
Nederland
den haag anp
Er dreigt in Nederland „een
theologisch provincialisme"
te ontstaan. Om die ontwik
keling tegen te gaan, heeft de
rooms-katholieke organisatie
Missio een prijs ingesteld ter
bevordering van de intercul
turele dialoog en de Derde-
Wereldtheologie.
„Juist nu het zwaartepunt
van het christendom in de
wereld definitief naar het
Zuiden gaat verschuiven,
zien we in Nederland de be
langstelling voor de wereld
wijde dimensie in de theolo
gische vorming verminde
ren", zegt directeur F. Tim
mermans van Missio, de Ne
derlandse tak van de interna
tionale Pauselijke Missiewer
ken.
De prijs van 5000 gulden
wordt elk jaar in oktober uit
gereikt aan de opsteller van
de beste scriptie op het ge
bied van interculturele dia
loog, missiologie of Derde-
Wereldtheologie. Met het
geld kan de winnaar een sta
ge volgen aan een theologi
sche faculteit in het zuiden
van de wereld. De prijs is ge
noemd naar Pauline Jaricot,
die begin vorige eeuw in
Lyon de grondslag voor de
Pauselijke Missiewerken leg
de.
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
kantoor
071-5356356
Rooseveltstraat 82
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071 -5128 030
directie
B. M. Essenberg,
G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor, F. Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
public relations
W. H. C. M. Steverink 071-5356356
ombudsman
R.D.Paauw 071-5356215
Tel. dag. 9.30 -11.30 uur of per post.
redactie
GJ. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
H.W. van Egmond, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F, Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
Redactie:
Hoofdredactie:
advertenties
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 u
telefax
071-532
023- 531 11
023-532st
071- 532 me:
071-531 otil
ot 17 uur
071- 535|nte
rubrieksadvertenties
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 ui
071"54eil
abonnementen
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)
verzending per post
per kwartaal (NL) li
leidsch dagblad op cassetteban ®j
Voor mensen die moeilijk lezen, slechtei
hebben of blind zijn (of een andere lees
dicap hebben), is een samenvatting va'
regionale nieuws uit het Leidsch Dagbl:- ,nj.f
geluidscassette beschikbaar. Voor lnforr j
0486-482345 (Centrum voor Gesproken 'les
)ef
hui
ZIEKENHUIZE
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessenh da;
~n dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis. pss
ert
carine damen.
BEROEPiNGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Vreeswijk(Nieuwegein)
L.J. Geluk te Rotterdam-Centrum
(part-time).
CHR.GEREF. KERKEN
Beroepen tweetal te Delft: H. van de
Steege te Papendrecht en M.P. Hof
land te Woerden.
GEREF.GEMEENTEN
Beroepen te Hilversum J. Kareis te
Oudemirdum. die bedankte voor
Westkapelle
Bedankt: voor Genemuiden G.M. de
Leeuw te Barneveld.
OUD GEREF.GEMEENTEN IN NED.
Beroepen: te Dordrecht D.Monster te
Barneveld.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-5178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor f Is o
ners bovendien van 10.30- 11.15uuren van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.30 uv a)s
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-5454545) dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klas
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18:30-19.30 uur (voor vaders tot
uur).
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 uu'
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
stc
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 0172-463131): dagelijks 14 00-15.00 uur en 18 30-19.30 l
en II daarnaast ook 11.15—12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
hel
klas ird
