'Altijd op zoek naar een mooi beeld'
Braaf maar ook eigenzinnig
Cultuur Kunst
Nieuw jasje voor
Bloembollenmuseum
Carmen' sterft in orgie van muzikaal geweld
Voormalig
accountant
Sting: zes
jaar cel in
WOENSDAG 18 OKTOBER 1995
Voetbalclub sponsort Gelders Orkest
arnhem. Het Gelders Orkest gaat vanaf 1996 elk jaar een Proms-
concert in het nieuwe Gelderland Stadion in Arnhem geven. Dit
wordt mogelijk gemaakt door een sponsorovereenkomst tussen
de Gelderlounge en het Gelders Orkest. De Gelderlounge is het
zakenplatform van voetbalclub Vitesse. De lounge sponsort het
orkest de komende vijfjaar met een ton per jaar. Het is voor het
eerst dat een aan een voetbalclub gelieerd gezelschap een cultu
rele instelling steunt. De nieuwe partners hopen met de 'Vitesse
Proms' en een jaarlijkse Gelderlounge Gala in concertgebouw
Musis Sacrum de 'traditionele grenzen tussen sport, cultuur en
bedrijfsleven te doorbreken'. Voorbeelden voor de Vitesse Proms
zijn de RAI -concerten van het Koninklijk Concertgebouworkest
in Amsterdam en de Ahoy'-concerten van het Rotterdams Phil-
harmonisch Orkest.
Katwijks mannenkoor naar Praag
katwuk. Het Katwijks Christelijk Mannenkoor Jubilate vertrekt
morgen voor een concertreis naar Tsjechië. Het mannenkoor
geeft in Praag twee concerten. De 170 zangers zingen in het
Rudolfinum, zetel van de Tjechische Filharmonie en de Acade
mie voor muziek. Er worden werken uitgevoerd van Verdi, Mo
zart en Grieg. Zondag verzorgt Jubilate de dienst in de St. Jacob
Basiliek. Hier wordt de Messe Solennelle opgevoerd. Om de con
certreis een extra dimensie te geven stelt het koor een bedrag ter
beschikking aan de Olga Havel Foundation dat zich inzet voor
het Tsjechische gehandicapte kind. De Messe Solennelle wordt
ook uitgevoerd tijdens de kerstconcerten van het koor op 15 de
cember in Katwijk aan den Rijn en op 19 december in Noord-
wijk.
Wolkers in Wassenaarse bibliotheek
wassenaar Tijdens de open dag van de bibliotheek in Wasse
naar houdt Jan Wolkers een lezing. De lezing van de schrijver is
het sluitstuk van de open dag op 4 november. Naast de gebrui
kelijke uitleen zijn er tal van activiteiten aan de Van Hogendorp-
straatWie denkt een bijzonder boek in zijn bezit te hebben kan
dit tussen 10.00 uur en 13.00 uur gratis laten taxeren. Later op de
dag worden deze boeken tentoongesteld en eventueel verkocht.
Ook is er het weekend van het verfilmde boek. Op vertoon van
een lenerspas kan men in een van de Pathe/(voorheen MGM)
Minervabioscopen gratis naar de film. Kaarten voor de lezing
van Jan Wolkers kosten 10 gulden en zijn verkrijgbaar bij de bi
bliotheek en het Boeckhuys Wassenaer.
Moleriaar-prijs voor jong talent
Amsterdam Couturier Frans Molenaar heeft een jaarlijkse prijs
ingesteld voor jong modetalent. Aan de prijs is een bedrag van
25.000 gulden verbonden. Molenaar wil met de prijs bevorderen
dat jonge talentvolle ontwerpers zich verder bekwamen in
couture als exclusieve vorm van het ontwerpen van kleding. Bin
nen mode-opleidingen ambiëren vaak slechts enkelen het ma
ken van couture. De prijs wordt volgend jaar april voor het eerst
uitgereikt tijdens een show met werk van drie genomineerden.
Inmiddels zijn modeacademies aangeschreven, zodat eindexa
menkandidaten hun werk kunnen insturen. De jury onder voor
zitterschap van Pauline Terreehorst selecteert daaruit begin fe
bruari zes kandidaten, van wie de helft wordt genomineerd.
Premio Calabria voor Anton Haakman
Amsterdam De Premio Calabria 1995 is toegekend aan de schrij
ver Anton Haakman. Hij ontvangt de Italiaanse literaire prijs
voor het beste buitenlandse boek voor zijn documentaire roman
De onderaardse wereld van Athanasius Kircher (1990), die on
langs in het Italiaans is verschenen onder de titel II Mondo sot-
terraneo di Athanasius Kircher. Haalcman schaart zich met de
onderscheiding in de rij van eerdere prijswinnaars zoals Hein-
rich Böll, Roland Barthes en Hervé Bazin. Hij krijgt de prijs vrij
dag uitgereikt in Ville San Giovanni in de Zuiditaliaanse streek
Caiabrië.
Simply Red begint tournee in Ahoy'
Rotterdam De band Simply Red geeft op 28 november een een
malig concert in Ahoy' Rotterdam. Het is het eerste concert van
een tournee die twee jaar gaat duren. Aanvang 20.00 uur.
chef «gertvisser.071 5356441
Fotograaf Mare de Haan registeert de waarheid over Leiden-Noord
„Fotograferen is voor mij
een voortdurende afweging
tussen inhoud en vorm. Ik
ben altijd op zoek naar een
mooi beeld en vraag me te
gelijkertijd af: wat is de
waarheid van het moment?
Toch zie ik mezelf niet als
kunstenaar. Ik maak geen
kunst, ik registreer."
leiden paulien koopmans
In februari kreeg de Leidse foto
graaf Mare de Haan van de ge
meente Leiden de opdracht om
de sociale vernieuwing in Lei
den-Noord vast te leggen. Sinds
1991 zijn in dit deel van de stad
wijkgroepen actief om het
woonklimaat te verbeteren.
Mare de Haan besloot tot een
benadering vanuit de bewoners.
Wie zijn die mensen, en wat
doen ze, vroeg hij zich daarbij
af. „Het ging mij niet om de
vraag waarom sociale vernieu
wing nodig is, maar wat het bij
de bewoners heeft losgemaakt.
Dus geen foto's van gebouwen,
maar van mensen en hun acti-
Waarheid
Op de tentoonstelling 'Bekijk
het maar' hangen behalve foto's
van Mare de Haan ook die van
ruim dertig wijkbewoners die
aan het project meededen. Wie
de foto's van De Haan bekijkt,
ziet mensen in actie. De foto's
zijn zo gegroepeerd dat relaties
en contrasten - soms op humo
ristische wijze - zichtbaar wor
den: een fietsspeurtocht georga
niseerd door buurthuis Op Ei
gen Wieken eindigt voor één
van de vrijwilligsters in een var
kenshok. Buiten staat het var
ken dat ernaar kijkt. Daaronder
Mare de Haan: „Het ging mij niet om de vraag waarom sociale vernieuwing nodig is, maar wat het bij de bewoners heeft losgemaakt." foto
henk bouwman
een foto met gegrilde vlees
spiesen bij de barbecue in
speeltuin De Merendroom.
Op een andere afdruk staat
'Ome Joop' Vervoorn. Hij neemt
in het stadhuis afscheid als
voorzitter van de wijkraad Lei
den-Noord. Voor één keer
breed lachend in de stoel van
burgemeester Goekoop. Een
deelneemster aan een karaoke-
wedstrijd verwoordt het ver
driet: 'Huilen is voor jou te laat,
ik kom niet meer.' Maar een
nieuwe generatie staat al klaar.
Een klein meisje dat door een
opening in de gordijnen de cir
cuspiste van het Slaaghwijkse
kindercircus binnenstapt, sym
boliseert dit.
De Haan: „Al deze activiteit
neemt niet weg, dat in mijn fo
to's soms een kritische onder
toon ligt. Dat heeft heel erg te
maken met de manier waarop
je fotografeert. Van ieder succes
kun je een fiasco maken, en an
dersom. Voordat ik een buurt-
vergadering in 't Spoortje be
zocht, stelde ik me een roerige
bijeenkomst voor, met mensen
die zich verschrikkelijk opwin
den over van alles. In werkelijk
heid waren slechts een paar
mensen van de wijkraad aanwe
zig. Toch kun je zelfs met vijf
mensen een foto maken die een
volle zaal suggereert. Dat heb ik
niet gedaan, want het gaat om
de waarheid van het moment."
lisse carin smolders
Op het eerste gezicht is er niets
aan de hand. Vier mannen, al
aardig op leeftijd, staan gebukt
in de tuin van het bloembollen
museum in Lisse. Zoals elk jaar
stoppen ze de bollen in de
grond. Wie door de ramen naar
binnen gluurt, ziet echter een
beeld dat vjerre van normaal is:
vitrines her en der verspeid
door museumzalen, kale vloe
ren en rondslingerend gereed
schap. Vrijwilligers die normaal
met veel vuur vertellen over de
Bollenstreek versjouwen nu met
een rood hoofd verhuisdozen.
Hier wordt gewerkt aan het
nieuwe jasje voor het Bloembol
lenmuseum.
F. Kieboom, penningmeester
van het museum, vindt het een
goed moment voor een face-lift.
„Het museum is tien jaar gele
den opgericht. Reden voor een
feest en aanpassingen aan deze
tijd. Behalve een likje verf en
nieuwe vloerbedekking zal ook
de opbouw van de expositie
veranderen. De periodes voor
1850 en na 1850 worden apart
belicht. Alles wordt er aan ge
daan om het museum voor be
zoekers nog aantrekkelijker te
maken. Er komt een ruimere
ontvangstruimte. Bezoekers
kunnen hier niet alleen een
kopje koffie drinken, maar ook
een lezing of dia-voorstelling
bijwonen. Verder doen audio
visuele middelen hun intrede in
het museum. We hopen dat de
Bollenstreek zo meer tot de ver
beelding gaat spreken."
Tachtig vrijwilligers ontvan
gen elk jaar ruim drieduizend
bezoekers. Schoppen, manden,
sorteermachines, kaarten van
de omgeving en tulpen op sterk
water moeten een beeld geven
van de ontwikkeling van de Bol
lenstreek en de bollenteelt.
E. van den Vlugt en J. van
Klein, twee van de beheerders,
vonden het de hoogste tijd voor
een verbouwing. „Het museum
was een verzameling van voor
werpen uit de Bollenstreek. Als
er een bus toeristen binnen
kwam, die niet genoeg tijd had
den voor een rondleiding dan
stond de eerste al buiten terwijl
de laatste nog aan het betalen
was. Nu komt er een verhaal in
de expositie.
Bezoekers kunnen vanaf 17
november verschillende video
films over de bollenteelt bekij
ken. Ook kunnen ze binnenglu
ren in een huiskamer uit de pe
riode dat men in de streek ging
leven van de bollenteelt. Dat de
plaatselijke bevolking trots is op
'haar' Bollenmuseum blijkt wel
uit het feit dat we bijvoorbeeld
de bedstee, het fornuis en de
kleding van Lissenaren hebben
gekregen."
Kieboom is trots op het mu
seum. „Het is geweldig om te
zien dat vrijwilligers en bezoe
kers zo enthousiast zijn. En ik
vind het belangrijk dat we op
deze manier een stukje historie
van de streek in leven houden."
leiden ingrid appels
MUSICAL
recensie hans visser
nen', musical naar de gelijknamige
i van Georges Bizet Bewerking mu-
Peter van Hintum Tekst: Han Rö-
Regie: Titus Tiel Groenestege Idee
vormgeving Jan Aarntzen Met Janke
r. Joke de Kruijf. Mano van Duimen
Gezien: 16/10. Stadsschouwburg.
Amsterdam
let blijft natuurlijk wennen.
31 'aar toch, ieder goed idee ver-
Sent een kans. Dus als Shake-
peare door eigentijdse theater-
'lakers mag worden geïnterpre-
31 terd, waarom dan niet een
Pera als 'Carmen'? En zo ging
'a kZe week in de Amsterdamse
iijtadsschouwburg een 'Carmen'
la 1995' in première. Naar een
van vormgever Jan Aarnt-
?n schreef Han Römer een ver-
"aal waarin de zigeunerin Car-
ten niet het brok vuurwerk is
sin Sevilla het han van de
ailitair Don José in vuur en
km zet.
Deze keer is Carmen een
*üw die iedereen op een
ftnschijnlijk hemelse namid
dag op een warm café-terras
zou kunnen tegenkomen. En
het boerenmeisje Micaela, dat
in de visie van Georges Bizet
nog bijna kans ziet Don José te
rug te halen naar zijn dorpje,
waar zij en zijn moeder het bes
te met hem voor hebben, is nu
een aardige jonge vrouw die
niet anders dan een rustig leven
in een keurige nieuwbouwwijk
voor ogen heeft. Ook José vond
dat altijd leuk, maar hij krijgt
het Spaans benauwd als het
avontuur Carmen opdoemt.
Römer plaatst de rol van Mi
caela vrijwel onafgebroken te
genover Carmen en daarmee is
het de hele avond 'oorlog'. Her
kenbaar is het thema nu zonder
meer. Maar een verbetering is
dat niet. want het enorme exo
tisch getinte avontuur dat José
bij Bizet beleeft, ontbreekt en
daar komt niets voor in de
plaats. Het blijft bij het om el
kaar heen draaien van drie
mensen, waarin een vierde per
soon even voor een dramati
sche wending moet zorgen.
Dan de muziek. Operaregis
seur Peter Sellars werd befaamd
door bij voorbeeld Mozart in de
wereld van vandaag te plaatsen.
Maar daarbij liet hij de muziek
intact. Zo niet Peter van Hin
tum, die de vaak overbekende
muziek van Bizet omzette naar
stijlen en ritmes van vandaag.
Inderdaad, de Habanera'
klinkt niet dagelijks in een café.
Van Hintum schept in de pols
slag van deze tijd soms mooie
momenten. De ensemblezang
zou met andere, minder mes
scherpe stemmen voor popmu
ziek ongehoord zijn geweest.
Chapeau. Vaak ook blijkt hoe
zeer het Andrew Lloyd Webber
al eerder lukte om datgene wat
het brede publiek aanspreekt te
vertalen naar popmuziek.
Te zelden biedt hij een rust
punt in deze orgie van muzikale
dadendrang. 'Een musical met
passie', zo wordt deze produktie
geafficheerd. Maar het muzikale
geweld doodt alle nuances. Het
is jammer, maar de oorspronke
lijke muziek en orkestratie van
Bizet bieden dan toch nog zo
veel rijkdom aan kleuren die de
dramatiek dragen, dat deze ver
sie overbodig is.
De zangers moeten met hun,
in dit genre beperkte vocaal ver
mogen, zelfs zo veel zeilen bij
zetten dat het vermoeiend
wordt om naar te luisteren. De
dood van Carmen, die een dra
matisch hoogtepunt zou moe
ten zijn, komt nu bijna als een
opluchting. Maar wat is dét?
Vlak nadat zij stervend ter aarde
is gestort staat ze op om mee te
doen in de afsluitende zang van
het ensemble.
Daarbij zijn cle karakters on
der de statische regie in dit sta
tisch geworden stuk akelig vlak.
Janke Dekker is als de felle Car
men in het rood gekleed, Joke
de Kruijf is in het koele blauw
een irritant smekerige Micaela
en de arme José had bij nader
inzien beter meteen met Mi
caela mee naar huis kunnen
gaan. Mario van Duimen, die
voor deze rol een paar mooie
aanbiedingen heeft laten liggen,
kan daarmee deze 'Carmen van
de kale kroeg' niet redden.
Ook dit jaar waren leden van de
Leidse Amateur Fotografen Ver
eniging uitgenodigd om plaatjes
te komen schieten bij de I^eidse
Jazzweek. Net als de eerste keer
- vorig jaar - gaf de organisatie
ze vrij spel om overal op en ach
ter te komen, en verwerkte de
gemaakte foto's in een eigen
presentatie. Het lijkt een blijk
van groeiende erkenning voor
een vereniging die zich al sinds
1922 bezighoudt met de bevor
dering van amateur-fotografie.
Tweemaal per maand komen
de leden bij elkaar om kritisch
sterke en zwalcke punten van
nieuw werk te bespreken.
Op dit moment is er een over
zichtstentoonstelling te zien van
het werk van de laatste twee ja
ren. Conform de werkwijze van
de club zijn de foto's groepsge
wijs bij elkaar gehangen, thema
bij thema. Naast het thema
'Leidse Jazzweek' zijn dit 'land
schap en natuur', 'Portret' en
'Architectuur'. Daarnaast is er
een wand met vrij werk. De
meeste leden zitten in elk geval
in één werkgroep, sommigen in
enkele, en dan heb je nog de 'al-
lesvreters'. Elk thema heeft zijn
eigen uitdagingen en problema
tiek.
'Portret-fotografie' is moeilijk,
vertellen meerdere fotografen.
Meestal is dit studiowerk en al
leen al met de instelling van de
juiste belichting kan je knap
lang bezig zijn. De club heeft
van een persoonlijke relatie'
toch weer een frisse blik aan de
ogen van het vermoeide model
zien te ontlokken. Waar trou
wens ook weer trucjes voor zijn.
Maar de kunst is natuurlijk om
ook nog de stap te maken van
van een 'mooi' en geslaagd
plaatje naar 'boeiend'. Hierin is
onder andere Cor Slegtenhorst
geslaagd in zijn portretfoto,
waarin belichting, compositie
en voor- en acJitergrond doel
treffend met elkaar samenwer
ken.
Bij 'Landschap en natuur' is
het vooral de gevoeligheid die
opvalt en de vaak prachtige
kleuren. En de architectuur-fo
tografie kenmerkt zich meer
door een documentaire-achtige
benadering. Dit komt vooral
omdat de fotografen zichzelf
een thema hebben opgelegd:
plaatsen in de stad fotograferen
waar de nieuwe en oude stad
samen in beeld komen.
Behalve de foto's zijn er ook
verschillende diaseries te zien.
Het is jammer dat zoiets altijd
in een donker hoekje weggezet
moet worden (je zou er per on
geluk aan voorbij kunnen lo
pen), want hier zijn enkele ju
weeltjes te bewonderen. Met
name de serie 'Spiegelingen'
van Dick van der Berg en 'Vlie
gerfeest' van Koos David se zijn
opmerkelijk te noemen. Beiden
hebben - ieder op een eigen
manier - vaart, lef, en een hoge
mate van originaliteit. Daar
naast is het ook nog eens tech
nisch puntgaaf. Deze kwalitei
ten weten zij ook vast te houden
In de loop van het project is
Mare de 1 laan steeds meer deel
gaan uitmaken van de buurt en
haar bewoners. „Toen ik in het
begin bijeenkomsten en activi
teiten bezocht, werd ik veel af
standelijker benaderd. Zo van:
'kijk. dat is de fotograaf. Maar
dat is veranderd. Ik krijg nu
steeds meer de neiging om de
kant van de bewoners te kiezen
in plaats van allerlei regelende
instanties. Ik voel me betrok
ken. Soms sta ik te popelen om
mijn mond bij een wijkvergade
ringopen te doen."
De I laan's betrokkenheid
spreekt uit zijn foto's. „Ik sta er
altijd bovenop. Bij de kaartver
koop van de Straatspeeldag, bij
voorbeeld. Midden tussen het
gepluk en getrek van ongeduldi
ge kinderen."
Mare de Haan's zwart-wit 'ac
tie-foto's' contrasteren sterk
met de statische kleurenportret
ten. Hierop staan mensen die
belangrijke bijdragen leveren
aan de sociale vernieuwing in
de wijken. Een andere tegen
stelling is die tussen zijn foto's
en die van de bewoners. Zij fo
tografeerden meestal geen
mensen, maar dingen waar ze
zich aan storen: vieze vuilstort
plaatsen, smerige parkjes, en
schreeuwerige graffiti.
Toch vormen de beide fotose
ries een eenheid. Al is het alleen
maar door de opzet van de ex
positie. De foto's van de bewo
ners hangen op doorzichtige
schotten midden in de ruimte.
Daar doorheen dringen vanaf
de wanden de foto's op van De
Haan, als observerende toe
schouwers.
'Bekijk het maar' is t/m 12 no
vember tc zien in het Centrum
Beeldende Kunst aan de Hoog
landse Kerkgracht19-21.
De Leidse Jazzweek was weer onderwerp van de Leidse Amateur Fotografen Vereniging. foto pk/bram van
denberc
Expositie Leidse Amateur Fotografen Vereniging
in hun foto-bijdragen.
Deze en andere werken laten
zien dat een goede foto eigenlijk
los staat van het onderwerp. De
meest waanzinnige natuurtafe
relen kunnen hele saaie foto's
opleveren, of een wat unhei
misch 'dertien-in-een-dozijn'-
gevoel. Onderwerpen die te on
benullig lijken voor aandacht
kunnen daarentegen sterke en
intrigererende resultaten geven.
Om maar eens iets te noemen:
vuilniszakken. Ze zijn bloed
mooi gefotografeerd door Hen-
ny Dullaart, die ook met andere
foto's laat zien het bijzondere
uit het gewone te kunnen halen,
en daar een krachtig plaatje van
te maken.
Wat opvalt, is dal velen hun
persoonlijke voorkeur (en) ge
vonden lijken te hebben. De
Leidse Amateur Fotografen Ver
eniging telt nu zo'n 45 leden,
van alle leeftijden, mannen en
vrouwen. Vooral het aantal
vrouwelijke leden groeit de
laatste tijd snel, hetgeen naar
men zegt, ook opgaat voor de
kwaliteit. Het werk varieert van
'mooi' en soms wat braaf, tot
behoorlijk origineel en eigen
zinnig. Blijkbaar heeft de ver
eniging de geschikte uitstraling
voor alle soorten en maten ken-
Expositie De Ix-idse Amateur
Fotografen Vereniging, Burcht
Galerie, Burgsteeg 14 te Lei
den. Geopend dinsdag t/m
zondag 12.00-17.00 uur. Te be
zichtigen tot 29 oktober.
londen rtr
Keith Moore, voormalig
acountant van de Britse zan
ger Sting, is gisteren veroor
deeld tot zes jaar gevangenis
straf. Moore had zes miljoen
pond sterling (f 15,3 miljoen
gulden) van een van de tallo
ze rekeningen van Sting ge
haald zonder dat de zanger
daarvan wist.
De rechter verklaarde in
zijn vonnis dat Moore op
grote schaal misbruik heeft
gemaakt van vertrouwen, l ij
dens de rechtszaak werd dui
delijk dat Sting over ruim
honderd bankrekeningen be
schikte en niet goed wist
hoeveel hij verdiende.
Moore gebruikte het geld
voor het betalen van schul
den en het doen van investe
ringen die vrijwel op niets
uitliepen. Stings advocaat
verklaarde tijdens de rechts
zaak dat de zanger pas in een
laat stadium doorkreeg dat
hij werd bedrogen. „Hij had
het te druk en is te rijk om
zich te realiseren dat er geld
zoek was", aldus de advo
caat.
Volgens het blad Business
Age bezit Sting zeventig mil
joen pond (I 178 miljoen),
goed voor de 251ste plaats
op de ranglijst van rijke Brit
ten.
Nalatenschap
Verwey brengt
ruim ton op
haarlem anp
ruim 130.000 gulden opge
bracht. Dat is veel meer dat de
Oprechte Veiling I laarlem voor
af had geschat. Musea behoor
den niet tot de bieders.
De opbrengst komt ten goede
aan de restauratie en conserve
ring van het werk van Verwey.
De Haarlemmer overleed deze
zomer op 95-jarige leeftijd.
Behalve de huis-tuin- en keu
kenspullen werden ook vier
kunstwerken van Verwey ge
veild. De Stichting Kees Verwey
kocht de aquarel van het Bana-
nenmannetje. Verwey be
schouwde dit als Zijn eerste /ell
standige werk na de lessen van
zijn leermeester Boot. Voor zijn
twee schildersezels betaalden
particulieren 750 gulden per
stuk.
Vriidag wordt nog een deel
van de nalatenschap geveild.