EIDEN
'De Zijl'
vreest plan
Melkert
T
1
Herfstvakantie achter de bladblazer
Onderzoek naar effect foliumzuur-campagne
3 olie Bak door inbrekers op rand van afgrond
W
Morswegbewoners dromen
van bloemenzee op spoordijk
:nsdag 18 oktober 1995
IfNSD,
[eisje ontkomt aan aanrander
tes
ihenny van ecmond. 071 -5356414. plv -chef hans koenekoop. 071-5356429
Hen 19-jarige Leidse is vannacht rond 1.00 uur op de
kweg ter hoogte van de Nautilusbank door een onbekend
•ven man van haar fiets getrokken. Het meisje begon hard
len en toen de man zijn hand voor haar mond sloeg, on-
id een vechtpartij. Daarbij wist de Leidse zich los te wringen
iveg te lopen. Bewoners van nabij gelegen huizen waar-
uwden de politie, die slechts de fiets van de Leidse vonden,
irdoor onstond nog enige verwarring. Later bleek dat het
jsje bij een iets verderop gelegen huis had aangebeld en van
plek haar vader had ingeschakeld. Ze kon een goed signale-
nt van haar belager geven.
•Tl ronken man richt forse schade aan
en» Hen 46-jarige Leidenaar, die te diep in het glaasje had ge-
•n, heeft gisteravond met zijn auto forse schade aangericht,
ligen hadden hem al slingerend over de Zijlsingel zien rij-
l Vlak bij de Hermanstraat raakte de man een geparkeerde
die vervolgens weer tegen een betonnen paal sloeg en te-
een andere auto. Dit laatste voertuig kwam half tegen een
en half tegen een muur tot stilstand. Het ongeluk kan voor
Jronken man verstrekkende gevolgen hebben, alsdus een po-
woordvoerder. De Leidenaar heeft in 1993 al eens negen
inden rijontzegging gehad, een boete van 2500 gulden en
ejaar voorwaardelijk.
i ii
inkeldief steelt 42 luchtjes
Een 38-jarige Hagenaar liep gistermiddag tegen de lamp
hij een drogisterij aan de Haarlemmerstraat wilde verlaten
Ier zijn boodschappen af te rekenen. Hij bleek zijn tas te
iben volgeladen met 42 flesjes parfum ter waarde van in to-
•shonderd gulden.
pdenaar met mes gestoken
WL. Een 16-jarige Leidse jongen is gisteravond laat op de Sta
sweg aangevallen door drie andere jongens. Een van hen
ft hem in het gezicht gestoken en op zijn oog geslagen. Het
rpje ondernam vergeefs een poging om hun slachtoffer te
jven. De zestienjarige is na het voorval direct naar het AZL
lan om zich te laten verzorgen en deed vervolgens vanmor-
aangifte.
broken kaak fietser
Een 31 -jarige Leidenaar heeft een gebroken kaak en
afwonden opgelopen toen hij gisterochtend op het Stations-
li vlak bij het belastingkantoor is aangereden door een auto.
lutomobilist, die de fietser geen voorrang zou hebben ver-
ui, is doorgereden na het ongeval.
itoonstelling 65-plus kunst
Kunstzinnige vijfenzestig-plussers uit Leiden en omge-
jmogen hun creaties laten zien op een tentoonstelling van
verzorgingshuis Rijn en Vliet. De instelling houdt vanaf don-
jlag 2 november een expositie van schilderijen en tekenin
[vervaardigd door artiesten van 65 jaar en ouder.
?ren die graag hun werk willen tonen en in aanmerking wil-
imen voor de geldprijs van 800 gulden, kunnen tot vrijdag
itober een aanmeldingsformulier aanvragen bij Rijn en Vliet
Ide Aaltje Noorderwierlaan 1 te Leiden.
rhi
flNO 1895
Vrijdag 18 October
tommissarissen der Stedelijke^Gasfabriek vragen aan den
nteraad machtiging tot het invoeren van den zoogenaam
muntgasmeter. De bedoeling is den verbruiker eene leiding
jrschaffen alsmede 1 kookkomfoor met 1 of 2 branders. Ter
f-Ve róle van het gasverbruik zal dienen een droge 3 lichts-
itgasmeter, waardoor de verbruiker, door het inwerpen van
of meer twee-en-een-half centsstukken, zal kunnen beschik-
over eene zekere hoeveelheid gas, waarvan de prijs per ku-
11 -9® e meter, wordt bepaald op 6 cents.
NO 1970
maandag 19 oktober
lekkesluiter, maar dan in een betere zin dan in de voetbal-
rld gewoonlijk, heeft ..Alphia" zaterdagmiddag haar nieuwe
gebouw, op het sportcentrum ,,De Bijlen" in gebruik geno-
n W thouder J.C. van Duin, sprekend als voorzitter van de
lense Sportstichting, noemde het clubgebouw een fraaie
lie. Het sportcomplex is op een oor na beter gezegd
lichtmasten na voltooid.
Thuis
A A Café Huis de Bijlen
I in Leiden is volgens
eigenaar .Hans van der Bijl
een thuis waar je met rust
wordt gelaten.
Drinkwater
a —t Als Watermaat-
I schappij Zuid-Hol
land Oost in Alphen drink
water gaat leveren gaat de
prijs niet omhoog.
Wethouder Laurier wil niet spoed overleggen met de
vaste kamercommissie voor sociale zaken over plannen
van minister Melkert voor de sociale werkvoorziening. In
een brief waarschuwt laurier de kamerleden voor de ge
varen van 'doelgroepbeperking', een maatregel voor de
sociale werkvoorziening die in Melkerts notitie
'stroomlijning gesubsidieerde arbeid' wordt voorgesteld.
Jongens uit Leiden-Noord vegen de stoep schoon.
FOTO HIELCO KUIPFRS
leiden dorith ligtvoet
Circa veertien jongens uit Lei
den-Noord brengen een groot
deel van de herfstvakantie door
achter een bladblazer. Tot nu
toe zijn ze vooral aan het werk
in de Leidse Raadsherenbuurt,
omdat er in de omgeving van de
Leidse Hout veel bladeren in de
straten liggen. Maar de jongens,
die een zakgeldbaan hebben,
gaan deze week ook in hun ei
gen wijk aan de slag.
De zakgeldbaan is een vrij
nieuw verschijnsel in Leiden.
De 'werknemers' komen uit Lei
den-Noord en zijn tussen de 15
en 17 jaar oud. Ze werken onder
begeleiding van ervaren mede
werkers twee keer per week na
schooltijd enkele uurtjes bij de
afdeling wijkbeheer. Hun werk
zaamheden vallen onder de
noemer onderhoud en variëren
van veegwerk tot het opknap
pen van speelterreintjes. Eerst
was er ook een meisje bij de
groep, maar die heeft vanwege
drukke schoolwerkzaamheden
afgehaakt.
Het mes snijdt bij dit project
aan twee kanten. Jongeren leren
voor hun eigen woonomgeving
te zorgen, waardoor het aantal
vernielingen terugloopt. Daar
naast biedt het project ze de
mogelijkheid om een leuk cent
je bij te verdienen. Ze verdienen
vijftien gulden voor twee uurtjes
werk. Als ze hele dagen werken,
krijgen ze vijf gulden per uur.
Momenteel is er een wachtlijst
voor een zakgeldbaan. Omdat
het project succesvol is, wil de
gemeente hel uitbreiden naar
de oostelijke binnenstad.
Dat de jongens nu in de
Raadsherenbuurt aan het werk
zijn is volgens S. van Rhijn, chef
wijkbeheer, toeval. ,,Dat komt
omdat het herfstvakantie is en
ze langer kunnen werken dan
normaal. Ze draaien met het
normale rooster mee. Maar ge
woonlijk werken ze alleen op
woensdag en donderdag en
doen ze veel klussen in de eigen
wijk."
Het project is nadrukkelijk
niet bedoeld als werkproject
voor jongeren die niet aan een
baan kunnen komen. „Er wordt
zeker op gelet dat ze diet gaan
spijbelen, omdat ze hier wat
kunnen verdienen." Volgens
Van Rhijn vinden zijn mede
werkers het meestal wel leuk
om de jongens onder hun hoe
de te hebben. „Aan de ene kant
hebben ze er extra werk aan,
omdat ze begeleid moeten wor
den. Maar aan de andere kant
zijn ze nuttig bezig. Als vier jon
gens achter een veegmachine
lopen, dan gaat het werk snel."
leiden annet van aarsen
Melkert zou met de doelgroep -
beperking willen bewerkstelli
gen dat de zwakste groep bin
nen de sociale werkvoorziening
- de verstandelijk gehandicap
ten - meer kansen krijgt op
werk. Laurier en de medewer
kers van De Zijl Bedrijven (DZB)
vrezen echter dat een dergelijke
maatregel averechts werkt.
„De Zijl Bedrijven heeft zich
geprofilieerd onder het motto
'handicap als marktwapen'.
Niet de produkten en diensten
staan binnen de filosofie van
DZB centraal maar de mensen
die die produkten en diensten
leveren", schrijft de wethouder
in zijn brief aan de kamercom
missie.
„Dat heeft DZB winst opgele
verd. Winst omdat we nog
steeds in staal zijn boven de ro
de streep te blijven maar vooral
ook winst omdat we op deze
wijze voor de zogenaamd zwak
ste groep - ile verstandelijk ge
handicapten veel arbeids
plaatsen hebben weten te reali
seren." Volgens Laurier lukt het
DZB om juist voor de 'zwakke
groep' werk te scheppen van
wege de brede doelgroep van
DZB. „De zogenaamd sterkere
medewerkers scheppen kansen
leiden caroline van overbeeke
Hoeveel vrouwen gebruiken foliumzuur
tijdens hun zwangerschap om kinderen
met afwijkingen aan de neurale buis
zoals een open ruggetje te voorkomen?
In welke mate gebruiken vrouwen deze
vitamine vóór en üjdens hun zwanger
schap? Heeft de landelijke voorlichtings
campagne waarbij wordt gewezen op
het nut van foliumzuur effect? Op deze
vragen zoekt het Leidse onderzoeksinsti
tuut TNO Preventie en Gezondheid het
komende jaar antwoord.
In een landelijke campagne worden
vrouwen sinds enkele weken gewezen
op het belang van het slikken van foli
umzuur als ze zwanger willen worden.
Deze vitamine - B-l 1 - komt ook in voe
ding voor, maar niet in. voldoende mate.
Onderzoek heeft uitgewezen dat dage
lijks gebruik van extra foliumzuur in de
vorm van tabletten al vóór en in het be
gin van de zwangerschap belangrijk is,
stelt de Leidse onderzoekster Simone
Buitendijk.
,„Als vrouwen extra foliumzuur slik
ken, neemt de kans op de geboorte van
een kind met een neurale buisdefect
zoals een open ruggetje met de helft af.
De neurale buis is de basis van ons ze
nuwstelsel en belangrijk voor de ontwik
keling van de hersenen en het rugge-
merg van het kind. Die neurale buis
wordt al in de eerste vier weken van de
zwangerschap gevormd. Om die reden
moet je al vóór je zwangerschap extra
foliumzuur slikken."
In Nederland worden jaarlijks zo'n
driehonderd kinderen met een neurale
buis-afwijking geboren. Buitendijk: „De
ze kinderen zijn soms zwaar gehandi
capt en hebben vaak hun hele leven ex
tra zorg nodig. Foliumzuur is de eerste
natuurlijke voedingsstof waarvan wij
weten dat het deze aangeboren afwij
king kan voorkomen."
Vrouwen, die zwanger willen worden,
zouden vier weken vóór de conceptie en
gedurende de eerste acht weken van de
zwangerschap dagelijks een tablet van
400 microgram foliumzuur moeten slik
ken. „Langer gebruik van foliumzuur
heeft voor zover wij weten geen bijwer
kingen", zegt Buitendijk. „Het kan dus
geen kwaad als vrouwen die niet onmid
dellijk zwanger worden, langere tijd ex
tra foliumzuur slikken."
TNO wil weten in hoeverre vrouwen
die zwanger willen worden ook daad
werkelijk foliumzuur-tabletten gaan slik
ken. Buitendijk: „Deze maand ondervra
gen we 2400 zwangere vrouwen in de re
gio's Leiden en Groningen. We laten de
ze vrouwen die voor een eerste zwanger
schapscontrole bij de verloskundige of
gynaecoloog komen, een uitgebreide
vragenlijst invullen. We willen weten of
ze op de hoogte zijn van het nut van foli
umzuur en vragen óf en hoe ze de vita
mine gebruiken."
„We vragen ook hoe ze zich erbij voe
len. Zo kan het zijn dat vrouwen hel
geen prettig idee vinden om pillen te
slikken tijdens hun zwangerschap. Ook
kunnen vrouwen die geen foliumzuur
slikken, zich later schuldig voelen."
„Eind volgend jaar weten we of de voor-
lichtingscampange ook daadwerkelijk
efTect heeft gehad. We onderzoeken dan
opnieuw een groep van 2400 zwangeren.
Daarbij bekijken we ook of vrouwen uit
de lagere sociaal-economische groepen
en allochtone vrouwen door de voorlich
ting worden bereikt. Wellicht zijn voor
deze groepen extra inspanningen no-
dig."
voor de zogenaamd zwakkere",
aldus laurier.
De vaste kamercommissie
voor sociale zaken en werkgele
genheid vergaderde gisteren
over de notitie van Melkert.
Maar wanneer de besluitvor
ming over zijn plannen plaats
vindt. is nog niet duidelijk.
Wethouder laurier en DZB
hebben daarom de kamerleden
uitgenodigd voor een bezoek -
zo spoedig mogelijk om de
Leidse werkwijze te bekijken,
laurier in zijn brief: „U begrijpt
dat wij het jammer vinden als
de goede intentie van het voor
genomen beleid ondergraven
zou worden door de keuze van
een instrument als doelgroep
beperking."
Directiesecretaris C. van Eijn-
atten van DZB: „Vroeger en
dan zeg ik het een beetje badi
nerend - waren we vooral een
zorginstelling. Maar sinds enke
le jaren geleden het financie
ringssysteem is veranderd, is bij
ons het 'echte werk' aan de or
de. We moeten bij DZB bedrijfs
matig werken. Dat is niet verve
lend, dat betekent juist veel
voor de mensen die bij ons wer
ken. En wij hebben die nieuwe
aanpak altijd gezien als een
kans om juist ook de zwakkeren
aan werk te helpen."
Bijeenkomsten
voor aspirant-
pleegouders
De Stichting leugdzorg Den
Haag/Zuid-Holland Noord be
gint dinsdag 31 oktober in Lei-
den met de eerste van een vier
tal bijeenkomsten over de op
vang van pubers in pleeggezin
nen. De vier sessies zijn bedoeld
voor mensen die belangstelling
hebben voor deze vorm van
jeugdhulpverlening.
Na het bijwonen van de bij
eenkomsten kunnen de deelne
mers besluiten of zij zich willen
inzetten voor jongeren in pro
bleemsituaties. Belangstellen
den kunnen contact opnemen
met de Stichting leugdzorg, tel:
070-3469306.
eniging in problemen door reeks diefstallen
herman joustra
en bestuur van softbal-
jing Volle Bak zitten met
anden in het haar. Voor
ihien wel de achtste of ne-
keer in vier maanden tijd
heeft het niet precies bij-
iden - hebben inbrekers
Jezoekje gebracht aan de
van de Leidse club aan
y Itonie Duycklaan. Het af-
in weekeinde bestond de
Hij uit een stereo-installatie,
ft Jaar kratten bier, flessen
dozen snoep, een water-
lichaamsbeschermers
"T de spelers en scheidsrech-
pkers. „Zo vaak in zo'n
tijd. het is absurd", zegt
Groot,
nbraakgolf heeft de ver-
zelfs financieel in pro-
gebracht. .Alles bijel-
komen we op ongeveer
izend gulden schade. Dat
lurlijk enorm op een tota
lling van twintigduizend
sipt Groot. „Je zou
wi zeggen dat de club fi-
*el gezien bijna dood is.
opheffen? Nee, we zullen
alles um Volle Bak te be-
Misschien dat we het
Diende jaren heel rustig
ten doen. Of we moe-
'rwacht steun krijgen
:enaf."
zou wel eens zo kunnen
we bij de volgende alge
ledenvergadering moeten
n tot een contributie-
vult bestuurslid W.
Voorde ramen van het clubhuis van Volle Bak zitten platen. De inbrekers t
van Beek aan. „We hebben nog
niet eens honderd leden, die elk
jaarlijks bijna tweehonderd gul
den contributie betalen. Als je
dan voor duizenden guldens
schade lijdt en je moet ook nog
eens voor een paar duizend gul
den beveiligingsmaatregelen
treffen, wordt het moeilijk."
De vereniging breekt zich nu
het hoofd over nieuwe maatre
gelen. Groot: „Maar eerlijk ge
zegd. wat moeten we nu nog
doen? De meeste inbraken had
den in juni en juli plaats. In één
week hadden we zelfs een keer
drie inbraken. Dan ga je de boel
natuurlijk extra beveiligen. Met
een bewegingsverklikker bij
voorbeeld waarbij dan ineens
het licht aangaat."
Ook dat hielp echter niet.
„Uiteindelijk hebben we een
tijdje terug de ramen aan de
buitenkant van platen voorzien.
Met vleugelmoeren aan de bin
nenkant. Niet echt gezellig,
maar zo kunnen ze natuurlijk
het glas niet kapotmaken. Alle
sloten hadden we ook extra ver
stevigd met metalen strips. Dat
leekte werken."
„De laatste tijd was er niets
meer gebeurd", vervolgt Van
Beek. „Ja, we ontdekten dat ze
het een paar keer geprobeerd
hadden, maar ze hadden de
platen er niet af gekregen. Nu
hebben ze dus de deur openge
broken." Groot: „Bij de politie
hebben we gevraagd om con
trole, maar daar zeiden ze dat
onze kantine al op hun route
ligt met surveilleren. Helaas ligt
de kantine half verscholen ach
ter de bomen. En als iemand
die iets kwaad van plan is even
oplet, dan weet hij zo wanneer
hij moet toeslaan."
Hij zegt verder gelukkig ie
mand binnen de vereniging te
hebben met twee gouden han
den. „Die kijkt nu naar een
technische oplossing. Verder
haalden we al een tijd de meest
waardevolle spullen er uit, voor
we weggingen. In elk geval na
men we steeds de kas mee."
„Nu is het seizoen afgelopen",
zegt Van Beek. „Voor de winter
halen we de hele kantine leeg.
Echt alles halen we weg."
Het is trouwens een geluk dat
de kantine er nog staat, lacht
Groot. „Een week of twee gele
den dreigde het bijna mis te
gaan toen een aantal jongeren
een vuilcontainer in brand had
gestoken. Er was niemand in de
kantine. Gelukkig kwam toen
net ons damesteam terug van
een toernooi in Helmond. An
ders had er een kwartier later
geen kantine meer gestaan."
Cynisch: „Maar dan was er in
elk geval ook nooit ingebro
ken."
Een prettiger uitzicht. Dat is
wat de nog niet zo lang gele
den opgerichte buurtcomrnis-
sie Morsweg III wil bereiken
met een bollenpoot-actie op
zaterdag 28 oktober. Tientallen
vrijwilligers beklimmen die dag
de spoordijk tussen het Dr. Le-
ly- en het Morsviaduct om ze
venduizend narcissenbollen te
poten. Het Morsviaduct wordt
verder opgefleurd met een
keur aan heesters.
Vijf families uit de buurt
staan aan de wieg van het toe
komstige gele bloemenveld.
„We willen een klein Keuken
hofje", aldus mevrouw Grij-
pink, één van de initiatiefne
mers. „We kwamen eigenlijk
op het idee toen we hoorden
van de campagne wijldnitiatie-
ven van de gemeente. Daar
wilden we iets mee doen. I11
eerste instantie was er het plan
om het viaduct op te knappen.
Dat is 1111 zo'n graffity-ellende.
We dachten aan een gedicht
op de muur maar dat is uitein
delijk niet doorgegaan. Nu wil
len we de dijk dus aanpakken."
Met het plan wonnen de
buurtbewoners een bijdrage
van ruim vierduizend gulden
uit de campagne wijkinitiatie-
ven om de bloembollen aan te
schaffen.
Het wordt een grootschalige
actie, waarbij onder andere de
Nederlandse Spoorwegen zijn
betrokken voor het toezicht op
de veilighefd van de bollenpo-
ters en de gemeentelijke dienst
Milieu en Beheer voor onder
andere het afvoeren van zwerf
vuil op de spoordijk. Het
buurthuis Morskwartier ser
veert een luch voor de vrijwilli
gers. Inmiddels hebben zo'n
vijftig vrijwilligers uit de buurt
zich aangemeld.
„We krijgen onder andere
steun van Njord en van een
padvindersgroep. Maar we
hebben nog meer gespierde
mannen en vrouwen nodig",
zegt mevrouw Grijpink. „We
hebben eigenlijk zo'n honderd
vrijwilligers nodig om de klus
te klaren. Het is zwaar werk.
Door dat taaie gras op de dijk
is het moeilijk om een schep
de grond in te krijgen."
Jeugdige vandalen vernielen voor 15.000 gulden
Twee Ixidenaartjes van twaalf en vijftien jaar zijn
gistermiddag opgepakt nadat ze de dag ervoor bij
een bedrijf aan de Bevrijdingslaan voor 15.000
gulden aan in glas gehulde chemische pluggen
hadden vernield. De jongens liepen toevalliger
wijs tegen de lamp.
De eigenaar van het bedrijf deed gisteren aan
gifte van de vernieling bij het nabijgelegen wijk
bureau. De agent, die de zaak in behandeling
nam, besloot vervolgens even met de man mee te
lopen om de schade zelf in ogenschouw te ne
men. Juist op dat moment kwamen de twee jon
gens de loods van het bedrijf binnenlopen, waar
ze de dag ervoor hadden huisgehouden.
Al snel bleek dat zij de daders waren geweest.
Onder andere sporen in het stof in de loods kwa
men overeen met het profiel van de schoenen
van de jongens. Zij bekenden ras dat ze de ver
nielingen hadden gepleegd, samen met twee, drie
andere jongens. De politie is nog naar hen op
zoek. De jeugdige daders zullen zien moeten mel
den bij het Halt-project.
Volgens een woordvoerder van de politie waren
de chemische pluggen leuk speelgoed voor de
jongens omdat ze een ploffend geluid veroor
zaakten als ze kapot werden gegooid. De pluggen,
die een lijmachtige substantie bevatten, kostten
zo'n twintig gulden per stuk.