FAO viert jubileum
als onbekende molog
Di Pietro is
nog steeds
Italië's lieveling
Feiten &Meningen
'Opsporingsbevoegdheid kun je niet verkopen'
VRIJDAG 13 OKTOBER 1995
NIEUWSANALYSE
De Italiaanse ex-magistraat, Antonio Di Pietro,
wordt nog steeds heftig het hof gemaakt door
zowel de centrum-linkse als de centrum-recht
se coalitie, maar hij zou het in de politiek best
ook alleen af kunnen. Volgens een opinie-on
derzoek van het bureau Directa zou Di Pietro
de vloer aanvegen met ex-premier Silvio Ber
lusconi, de kandiaat van links Romano Prodi,
maar ook van de huidige en populaire
premier Lamberto Dini.
Als de voormalige ster van het anli-corruptie-
team 'Schone Handen' zich aan het hoofd zou
stellen van een eigen coalitie, zou hij 41,2 pro
cent van de stemmen krijgen, tegen Berlusconi
26,2 en Prodi 22,7. Als ook Dini meedoet, zou
Di Pietro uitkomen op 30,1 procent, Berlusconi
op 28,7, Prodi op 25 en Dini op 16,2.
Volgens het onderzoek heeft Di Pietro een
'persoonlijk potentieel' van 62,9 procent van de
stemmen. Als hij zich verbindt aan Berlusconi's
'Vrijheidsalliantie' zou 44,7 procent van de Itali
anen op hem stemmen «n als hij kiest voor
centrum-links, is dat percentage 47,5. Uit deze
cijfers blijkt dat Di Pietro vooral in de smaak
valt als onafhankelijke en boven de partijen
staande 'redder des vaderlands', een rol die hij
zelf ook hel liefst zou verullen.
Het onderzoek komt op een moment dat Di
Pietro meer dan ooit de over-stap naar de poli
tiek wil maken. De afgelopen vier dagen heeft
hij in de krant La Republica een felle polemiek
gevoerd met Silvio Berlusconi. Di Pietro viel de
ex-premier fel aan omdat deze 'Schone Han
den' ervan blijft beschuldigen politiek te bedrij
ven en uit te zijn op de vernietiging van de poli
ticus Berlusconi. Volgens Berlusconi is Italië
een politiestaat, omdat de magistraten hem dit
najaar willen berechten vanwege corruptie,
zonder dat daar de bewijzen voor zijn.
Di Pietro stelde vast dat de 'leugens' en
'praatjes' van Berluconi de kiezers zullen ver
vreemden van zijn partij Forza Italia. De ex-ma
gistraat omschreef zichzelf als iemand die
'dicht bij de kiezers van Forza Italia stond' en
dat ook hij de hoop had dat die partij werkelijk
de Italiaanse politiek zou wete
Hij zei nog niet te weten op
men, maar zeker niet op eer
justitie blijft aanvallen en ge<
maken tussen de politiek en
ding.
De stellingname van Di Pietro heeft vooral de
Vrijheidsalliantie in grote beroering gebracht.
Steeds meer personen, onder wie de 'post-fas
cist' Gianfranco Fini, menen dat Berlusconi niet
meer automatisch de kandidaat van centrum
rechts voor het premierschap kan zijn vanwege
het naderende proces. Di Pietro als alternatief
voor Berlusconi lijkt echter, onder de huidige
omstandigheden, niet reëel.
Di Pietro zelf, dat is in ieder geval duidelijk,
wil de politieke ring betreden. Maar hij wil dat
pas doen als alle beschuldigingen die tegen
hem zijn ingebracht zijn geseponeerd. Di Pietro
zou onder meer zijn positie als magistraat heb
ben misbruikt door leningen te vragen aan van
corruptie beschuldigde personen voor vrienden
die in financiële nood verkeerden. Die beschul
digingen leidden er eind vorig jaar toe dat hij
zijn toga aflegde.
Hel 'ijkt er steeds meer op dat Di Pietro het
slachtoffer is geworden van een lastercampag
ne, die op touw is gezet door de socialistische
ex-premier Bettino Craxi en lieden uit de omge
ving van Berlusconi. Onlangs werd dit vermoe
den opnieuw bevestigd. Volgens aanhoudende
geruchten is een juridisch onderzoek gestart
naar Cesare Previti, die de persoonlijke advo-
kaat is van Berlusconi en minister van defensie
was in diens kabinet. Previti zou, samen met
onder andere de broer van Berlusconi, Di Pietro
hebben gechanteerd en tot aftreden hebben ge
dwongen.
Dat een 'bevrijde' Di Pietro zal kiezen voor
links of rechts, is echter lang niet zeker. Steeds
vaker wordt gesuggecrd dat hij een nieuwe cen
trumpartij wil vormen, waar ook de huidige
premier Dini, de voorzitter van de Senaat, Carlo
Scognamiglio (nu Forza Italia), en de voorzit
ster van de Kamer van Afgevaardigden. Irene
Pivetti (Lega Nord), deel van uit zullen maken.
Dit project zou worden gesponsord door de
president van de republiek. Oscar Luigi
Scalfaro.
ROME EELCO VAN DER LINDEN
me hij zou stem-
i persoon die de
?n keuze weet te
zijn media-hol-
TOM JANSSEN
Nederland is steunpilaar voor wereldvoedselorganisatie
l)DA<
IJS'
(tng
acHi
wwHe#? 9t wok mfr, wat m p/ws m ttomcomwimi w tojrw/a
"wk PIÊ haak uw mfrkértbaad inoi Warh£. wfóah&itó rlwtn op
tfH VOOR CE W.mnO AfTf?£KBAR£ f&xzw
Onzekerheid en frustraties bij spoorweg-agenten
'Jan moet gewoon oprotten!' Die har-
tekreet werd gistermorgen door zo'n
tweehonderd spoorweg-agenten op de
trappen van NS-hoofdgebouw3 met ap
plaus begroet. Je zou haast gaan denken
dat directeur J. Sey van NS Beveiliging
Services (NSBS) in eigen persoon het
probleem vormt waar de spoorwegpoli
tie mee in de maag zit.
De bonden boden Sey gistermorgen een
petitie aan, waarin het vertrouwen in de
directie van NSBS werd opgezegd. Het
uitvoerend personeel liet daarmee blij
ken genoeg te hebben van de werkdruk
en de onzekerheid over de toekomst van
de spoorwegpolitie.
Toen de directie daarvan niet onder de
indruk bleek, toog de karavaan naar de
raad van bestuur van het moederbedrijf.
Vele uren onderhandelen leverde de toe
zegging op dat er een breed, onafhanke
lijk onderzoek komt naar de positie van
de spoorwegpolitie binnen het concern.
Opnieuw woorden dus, waar daden wer
den verlangd. De actievoerders die het
de hele dag hadden volgehouden, kon
den er niet mee leven. Ze eisen een posi
tie rechtstreeks onder de raad van be
stuur en een harde garantie voor werk
gelegenheid. Als daarover morgen geen
akkoord is, wordt er vanaf dat moment
tot zondagnacht twaalf uur gestaakt.
Wat Sey vooral wordt verweten, is dat hij
geen duidelijkheid heeft kunnen schep
pen over de toekomst van de spoorweg
politie (SP). Als zelfstandig onderdeel
van het commerciële spoorbedrijf moet
NS Beveiliging Services naast bedrijfsbe-
waking, ongevallenbestrijdingen advise
ring het 'produkt' spoorwegpolitie aan
de man brengen. De belangrijkste afne
mers zijn NS Reizigers en NS Stations,
die elk voor ongeveer veertig procent
van de inkomsten zorgen. Maar de con
tracten voor het politiewerk lopen eind
dit jaar af en de onderhandelingen over
verlenging hebben nog niet tot overeen
stemming geleid.
Op de werkvloer zijn ze teleurgesteld,
maar niet verbaasd. „Opsporingsbe
voegdheid kun je toch niet verkopen?",
bromt een verbolgen hoofdagent, verwij
zend naar de uitzonderlijke positie van
de spoorwegpolitie: NS'ers met uitge
breide bevoegdheden, maar tegelijk op
sporingsambtenaren met beperkte be
wegingsvrijheid. Binnen de commerciële
NS begint die spagaat wat pijn te doen.
„Onze prijs is gewoon te hoog. Een
manager die veiligheid moet kopen, kan
kiezen tussen een SP'er erreen bewaker
voor de helft van het geld. Dan is het niet
zo moeilijk. Als het nodig is kun je altijd
nog de regiopolitie bellen", aldus een
Hagenaar.
Dat die bewaker bij dezelfde NSBS kan
worden ingehuurd, maakt de agenten
extra argwanend. „De manager die ons
moet verkopen, komt zelf uit de bewa-
kingshoek", weet iemand te melden.
De meeste SP'ers zijn duidelijk nog niet
overtuigd van de zegeningen van de
markt. „Vroeger betaalden NS gewoon.
Nu zijn het allemaal aparte bedrijven ge
worden die zichzelf moeten bedruipen.
En wat gebeurt er? Ineens moeten we
150 gulden per maand gaan betalen voor
een plaats in de parkeergarage. Hand
doeken kosten tegenwoordig twee
kwartjes per stuk."
Maar ook het werk wordt er niet leuker
op. 'Model 1530', jargon voor het aan
brengen van zwartrijders, is volgens de
SP'ers al van tafel geveegd. Niet renda
bel, luidt het argument. En hoe moet het
als de ene stationsmanager wèl gebruik
wil maken van de diensten van de spoor
wegpolitie en de andere niet? „Als er een
conducteur op z'n gezicht wordt gesla
gen op een station waar we niet zijn in
gehuurd, moet-ie dan eerst de knip trek
ken voor we in actie mogen komen? Dat
is toch absurd?"
De onzekerheid over de toekomst gaat
hand in hand met frustraties van het he
den. Sinds de verzelfstandiging van
NSBS zijn de bevoegdheden nog strakker
begrensd dan voorheen. Mocht de
spoorwegagent vroeger
noodzaak' ook buiten het territorium
van NS optreden, sinds 1 januari is tot
op de stoeptegel vastgelegd waar de be
voegdheden ophouden.
Het feit dat het korps al geruime tijd
onderbezet is, draagt ook niet bij
'n zestig inmiddels,
den niet opgevuld. De werkdruk voor dl
overblijvers is daardoor hoog opgelopö
„Bij ons horen geloof ik 42 mensen telo
pen", zegt de Hagenaar, „maar we heb-
ben er 20. Aspiranten zouden niet bij df
sterkte worden gerekend, maar een
hoofdagent gaat wel samen met ze naai
buiten. Terwijl ze geen»wapen hebben
en niet zijn beëdigd."
Bij de spoorwegpolitie zijn velen ervan
overtuigd dat alleen een positie recht
streeks onder de concerndirectie de e
ge oplossing biedt. „Volgens de directie
moet dan minstens de helft van het pet
soneel weg, maar die logica ontgaat
me", roept de Hagenaar. „Als iedereen
iets in de pot stopt, hoeft er niets te ver
anderen."
Misschien ligt daarin wel het bezwaar
van de directie.
N OORTMERSSEN
lelij
dig
Een kookboek met recepten uit heel de wereld! Dat was een aardig idee. Op die manier zou de
aandacht op sympathieke wijze gericht worden op het probleem van het enorme voedseltekort in
de wereld. En de FAO, de organisatie die al 50 jaar tegen ondervoeding strijdt, zou meer bekend
heid krijgen. Maar helaas, het plannetje sneuvelde ergens op een kamertje in de zeven verdiepin
gen tellende bureaucratie in Rome. Niemand weet precies waar en waarom.
Jacques Diouf, directeur generaal
Het is een klein incident, maar
in meer dan één opzicht teke
nend voor de voedsel- en land
bouworganisatie van de Vere
nigde Naties (FAO). Het oudste
en grootste onderdeel van de
VN viert op maandag 16 okto
ber (Wereldvoedseldag) zuch
tend en kreunend haar gouden
jubileum. De organisatie is er
niet in geslaagd de honger in de
wereld uit te bannen. Nog lijden
800 miljoen mensen dagelijks
aan ondervoeding en honger.
De FAO is ondanks behaalde
succesen onbekend (en onbe-
mind) gebleven. Daarnaast er
geren machtige contribuanten
als de Verenigde Staten, Frank
rijk en Duitsland zich aan de
slome, dure en bureaucratische
werkwijze.
„Ach, een organisatie is nooit
perfect", reageert C. Houtman,
als ambtenaar op het ministerie
van landbouw belast met de
FAO. De kritiek van de VS c.s.
wordt door Nederland maar ge
deeltelijk onderschreven. Ne
derland is een meelevend lid
van de FAO en een belangrijke
bron van inkomsten. Dat was
reden om oud-minister Braks
de FAO.
naar voren te schuiven als nieu
we topman van de organisatie,
wat echter jammerlijk mislukte.
Naast de reguliere contributie is
Nederland met een bijdrage van
50 miljoen dollar (ongeveer 76
miljoen gulden) veruit de groot
ste geldschieter in FAO-jar-
gon 'donor' voor projecten in
het veld. Die variëren van de
hulp bij het bestrijden van run
derpest in Zuidoost-Azië en
voedselplanning in Zambia tot
dë ontwikkeling van het platte
land in Honduras. Volgens Ne
derland allemaal nuttig genoeg
om de FAO te blijven steunen.
Houtman: „De VS hebben op
elke VN-organisatie zoveel aan
te merken dat het je verbaast
dat ze nog lid zijn. Natuurlijk is
het jammer dat er bureaucrati
sche verspilling is, maar is dat
het niet waard als zo'n organi
satie goede dingen doet? Neder
land is ondanks punten van kri
tiek er van overtuigd dat de FAO
een goede organisatie is."
Hoewel de hartekreet in het
embleem van de organisatie
nog niet voor iedereen is uitge
komen (Fiat Panis - Er kome
brood), zijn er wel successen
geboekt. Op tal van plaatsen in
de wereld zijn gewasziekten uit
gebannen, is de landbouwpro-
duktie gestegen en zijn lastige
insecten als sprinkhanen en
schroefwormvliegen dankzij
FAO-hulp bestreden. De eerste
zogeheten 'groene revolutie'
heeft in de jaren zestig met be
hulp van de FAO de hoeveel
heid voedsel in veel ontwikke
lingslanden behoorlijk doen
stijgen.
De grootste kritikasters onder
de 171 lidstaten zien echter wei
nig in het concrete veldwerk en
willen dat de FAO grotendeels
terugkeert tot de kerntaak die
het bij de oprichting meekreeg:
het adviseren over de beste
landbouwmethoden om zo het
tekort aan voedsel tegen te
gaan. Een soort landbouwuni
versiteit zonder studenten. Dat
betekent dat veel van de huidi
ge drieduizend stafmedewer
kers op het hoofdkantoor in Ro
me kunnen verdwijnen. De VS
en consorten denken aan een
verlaging van de begroting van
bijna 700 miljoen dollar met 15
tot 20 procent.
Nederland voelt daar net als
de ontwikkelingslanden wei
nig voor. J.B. Pieters, permanent
vertegenwoordiger van Neder
land bij de FAO, legt dat in zijn
kantoor op een steenworp af
stand van het hoofdkantoor uit.
„Nederland wil de twee sporen
volhouden: een kenniscentrum
zijn op het gebied van de land
bouw en de voedselvoorziening
én het bieden van concrete
hulp."
Wel wil de grootste donor dat
de organisatie meer rekening
houdt met het milieu bij de ver
groting van het voedselaanbod.
De grote milieuconferentie in
Rio de lanairo heeft de FAO op
gedragen meer te letten op het
instandhouden van de bossen.
„Maar ja, wij hebben natuurlijk
makkelijk praten. Zij kappen
bossen om meer bouwland te
hebben. Ik heb wel eens gezegd:
'Als ik de laatste tijger zou moe
ten doodschieten om mijn ge
zin van de hongerdood te red
den, zou ik dat ook gewoon
doen."
Tussen neus en lippen door
geeft Pieters toe dpt het geen
kwaad kan dat de VN-organisa-
ties efficiënter gaan werken. Er
is de afgelopen jaren wel intern
it gereorganiseerd, maar door
de ambtenaren zelf. Ook ont
breekt het te vaak nog aan on
derlinge samenwerking. En de
decentralisatie van medewer
kers van het verre Rome naar de
regio's waar de projecten plaats
vinden, zodat alleen al op de
vliegkosten fors bezuinigd kan
worden, is nog niet goed van de
grond gekomen.
De grote baas van de FAO is
sinds 1993 de Senegalees
J. Diouf. Hij staat niet vaak jour
nalisten te woord en moet het
ook deze keer kort houden. De
goedlachsedirecteur-generaal,
die als onbekende outsider
Brak!versloeg, houdt een mo
noloog van tien minuten over
de wereldvoedselsitutie in het
algemeen en het lot van zijn or
ganisatie in het bijzonder. Zijn
missie is de voedselproduktie
op te vijzelen. Net als bij iedere
ambtenaar legt de dreigende
bezuiniging echter een doem
op het werk. Maar Diouf geeft
wel toe dat zijn organisatie op
sommige punten verbeterd kan
worden: zo werden financiële
verslagen van projecten nooit
ter plaatse gecontroleerd.
Of de dreigende bezuiniging het
voedseltekort in de wereld zal
doen toenemen? Een ernstige
grijns: „We zullen het doel van
voedsel voor iedereen in dat ge
val niet halen." Daarom hoopt
de FAO-baas dat de VS („Het
ligt niet aan Clinton, maar aan
de Republikeinen in het Con
gres") en zijn bondgenoten niet
al te veel steun zullen krijgen.
Maar zelfs zonder de gewenste
afslanking van het ambtelijk ap
paraat, zal het motto van de we
reldvoedseldag van dit jaar
('Voedsel voor iedereen') niet
worden gehaald. FAO-topmab-
tenaar H. de Haen: „We zijn
goed op weg om de groeiende
wereldbevolking te voeden.
Maar ook over 20 jaar zullen
nog 600 miljoen mensen onder
voed zijn. Dat is geen vage
voorspelling, maar de werkelijke
ontwikkeling op basis van de
feiten. Geen reden voor opti
misme dus. Maar ook geen re
den om dan maar met het werk
op te houden."
