Beveiliging
Schiphol
moet beter
WOUT BERGERS SPECIALIST
De rijke geschiedenis van de sociaal-democratie 1
Leidse band Creepmine welkom in Scum
75< 100,-|
199?
199.'
Randstad
Pijltje in ne
KLM ma
over Chin
vliegen
DEZE WEEK! (AB)NORMAAL PRIJSVOORDEEL BIJ
VRIJDAG 13 OKTOBER 1995
den haag anp
Die commissies overlegden
donderdag achter gesloten deu
ren over een geheim rapport
van de Algemene Rekenkamer
over de beveiliging op Schiphol.
Een concept lekte deze zomer
uit. De Rekenkamer deed on
derzoek in een periode na 1 ja
nuari 1994, vlak nadat de Ko
ninklijke Marechaussee de be-
veiligingstaken van de rijkspoli
tie had overgenomen. In het
rapport uitte de Rekenkamer
forse kritiek op de veiligheidssi
tuatie op Schiphol.
Zo zouden risicovluchten van
Amerikaanse maatschappijen
en het Israëlische El Al niet de
noodzakelijke beveiliging heb
ben gekregen. Zowel de mare
chaussee als het particuliere be
veiligingsbedrijf Seceurop zou
den niet naar behoren functio
neren.
Commissieleden bevestigen
dat ook de uiteindelijke versie
van het rapport op een aantal
punten 'zorgelijk' is, maar aan
zienlijk minder alarmerend dan
eerdere berichten. Ze wijzen er
bovendien op dat het rapport
een overgangssituatie beschrijft
waarin sprake was van een dui
delijke onderbezetting.
Zowel de verantwoordelijke
bewindslieden Sorgdrager
(justitie) en Voorhoeve (defen
sie) als een meerderheid in de
Tweede Kamer concluderen dat
de kwaliteit van de beveiliging
op de luchthaven Schiphol het
afgelopen jaar sterk is verbe
terd. Uit het recente advies van
het onderzoekbureau, dat in
opdracht van de marechaussee
werkt, blijkt echter ook dat de
huidige structuur verbetering
behoeft.
Het bureau pleit onder meer
voor beter overleg met justitie,
kleinere eenheden en meer spe
cialisatie van marechaussees.
Ook versterking van grensbewa-
Al sinds 1988 explosieven in
bagage argeloze passagiers
den haag gpd
De marechaussee op Schiphol verstopte al sinds 1988 explosie
ven in de bagage van argeloze reizigers om de alertheid van ei
gen controleurs op peil te houden. Het departement van justitie
wist daar tot voor kort niets van. Bovendien ontbreekt elke wet
telijke basis voor die 'bomtestmethóde'. Minister Sorgdrager
antwoordde dat gisteren op vragen van kamerleden.
Aanleiding voor het debat was een incident - in augustus -
met een vliegtuigpassagier die op een Amerikaanse luchthaven
werd betrapt met een geringe hoeveelheid explosieven. De ma
rechaussee, bleek na onderzoek, was na een heimelijke test op
Schiphol vergeten de explosieven uit 's mans bagage te verwij
deren. Onmiddellijk na het incident stak in de Tweede Kamer
een storm van kritiek op. Sorgdrager vaardigde een verbod uit
op verdere testen.
De marechaussee maakt op de luchthaven gebruik van speur
honden, die zeer bedreven zijn in het opsporen van onder meer
drugs en explosieven. Maar door hun scherpe reukvermogen
zijn die honden minder geschikt om 'droog' te trainen. Vandaar
het 'gebruik' van onwetende reizigers.
PvdA-kamerlid Sterk stelde voor personeel van Schiphol in te
zetten als pseudo-reizigers. Volgens Scheltema (D66) zijn er wel
werkstudenten te vinden voor een vliegreisje. En anderen vroe
gen zich af of passagiers zich niet op vrijwillige basis laten recru-
teren. Sorgdrager beloofde alle mogelijke alternatieven zo snel
mogelijk te zullen onderzoeken.
De marechaussee op Schiphol levert redelijke veiligheid
en kwaliteit: verbetering is echter noodzakelijk. Dat staat
in een advies van een onderzoeksbureau, dat een ingrij
pende reorganisatie voorstelt. Het onderzoek is gisteren
aangeboden aan de kamercommissies justitie en defen
sie.
Expositie 'De Rode Droom' in Nieuwe Kerk Amsterdam
amsterdam francoise ledeboer
king en recherche-onderoek
naar georganiseerde criminali
teit en instelling van een advies
commissie Schiphol wordt ge
adviseerd.
Het bureau wil dat de mare
chaussee voortaan de inzet van
mensen van Seceurop bepaalt.
Het bedrijf doet dat nu zelf, wat
'niet toereikend' en 'kwetsbaar'
wordt genoemd. Ook de fracties
in de Tweede Kamer zetten
vraagtekens bij de positie van
Seceurop, dat al sinds 1983 be
wakingstaken op de luchthaven
uitvoert.
In de loop van 1996 is duide
lijk of een ander bedrijf in aan
merking komt. De Rijksrecher
che onderzoekt momenteel hoe
contracten met Seceurop tot
stand zijn gekomen. Daarbij
gaat het onder andere om de
vraag of er sprake is geweest
van belangenverstrengeling bij
politie- en justitie-ambtenarem
Volgens een woordvoerder
van de marechaussee was er
nooit en te nimmer sprake van
een onveilige situatie op Schip
hol. Er komt nu overleg over de
geadviseerde maatregelen van
het onderzoeksbureau.
De marechaussee kampte in
het begin na de overname van
de politietaken op Schiphol met
onderbezetting. Het merendeel
van de medewerkers van de
rijkspolitie besloot geen over
gang naar de marechaussee te
maken. Slechts een derde van
de marechaussees werkt meer
dan twee jaar op de luchthaven.
Inmiddels is het aantal mensen
uitgebreid van ruim zevenhon
derd naar ruim duizend.
De Marechausseevereniging;
vertegenwoordiger van het per
soneel, steunt een nieuwe reor
ganisatie op Schiphol. Maar
daarbij moet ook worden ge
dacht aan een goede regeling
voor bij voorbeeld toelagen en
huisvesting, aldus de vereni-
Hoog boven in de Nieuwe Kerk hangt een groot
spandoek met een haan en Gorters dichtregel
'Hoort, hoort het socialisme komt'. Theo van
Hoytema's fiere haan was bestemd voor de 1
mei-viering van 1904 en symboliseerde de rots
vaste zekerheid waarmee de komst van het socia
lisme werd verwacht. De expositie 'De Rode
Droom' laat zien hoe dit hemelse visioen tot een
illusie vervloog maar toont ook de succesvolle
strijd tegen diepe sociale ellende. Onder leiding
van voormannen als Pieter lelies Troelstra, Wil
lem Drees en Joop den Uyl hebben de socialisten
daar met niet aflatende hardnekkigheid een on
uitwisbare bijdrage aan geleverd.
De tentoonstelling omvat de periode 1894-1994
en is een project van het Rijksmuseum, het Inter
nationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis
(IISG) en de Stichting Nieuwe Kerk. „Het is jam
mer dat de expositie niet in het jubileumjaar kon
worden gehouden. Maar dat had met geld te ma
ken. Het budget bedraagt een miljoen gulden en
het lukte niet dat op tijd bij elkaar te krijgen",
vertelt Wim Vroom. Als directeur van de afdeling
Nederlandse Geschiedenis van het Rijksmuseum
was hij nauw bij de voorbereidingen betrokken
en het sprak vanzelf dat hij het project na zijn
pensionering zou afmaken.
„Het is de grootste expositie waar ik ooit aan
heb gewerkt", zegt Vroom. De hoeveelheid mate
riaal waaruit kon worden geput was gigantisch
omdat de sociaal-democraten altijd nauwgezette
geschiedschrijvers en trouwhartige bewaarders
zijn geweest. Samen met wetenschappelijk me
dewerker Tom van der Meer van het Rijksmuse
um en IISG-medewerker Nico Markus selecteer
de Vroom tenslotte zo'n 700 voorwerpen.
In zijn essay in de begeleidende publikatie van
Uitgeverij SUN legt Piet de Rooy uit waar deze
passie voor het erfgoed vandaan komt. De socia
listen meenden dat er achter gebeurtenissen uit
het verleden een zeker patroon zat en dat er bij
nadere bestudering wetmatigheden te ontdekken
waren die het heden verduidelijkten. Bovendien
zouden zo de contouren van de toekomstige
overwinning van het proletariaat opdoemen. Ge-
inspireerd door aartsvader Karl Marx en Friedrich
Engels grepen ook Nederlanders naar de pen en
schreven werken als 'Geschiedenis der Arbeiders
beweging in Nederland' (Berend Bymholt in
1894) en 'De Dageraad der Volksbevrijding.
Schetsen en taffeelen uit de socialistische bewe
ging in Nederland' (Willem Vliegen in 1905).
In de vitrines in de Nieuwe Kerk ligt veel papie
ren archiefmateriaal, zoals het schriftje met de
eerste lezing die Troelstra al tijdens zijn HBS-tijd
in 1877 over het socialisme hield. De grootste at
tractie van 'De Rode Droom' zijn echter de niet-
papieren voorwerpen, die dank zij vormgevers
Erik van Rosmalen en Janneke Schenk in de
Nieuwe Kerk prachtig tot hun recht komen.
De rijkdom aan materiaal omvat vlammende
verkiezingsaffiches van Albert Hahn, historische
foto's, oude vaandels, levensmiddelen uit coöpe
ratie-winkels en meubels uit een echte socialisti
sche huiskamer. Rond Troelstra ontstond een
soort heiligenverering, wat onder meer is te zien
op een foto uit 1935 waarop een jongen en meisje
eerbiedig kijken naar een plaquette met zijn af-
naamgever van het wetenschappelijk bureau v;
de PvdA stierf in het concentratiekamp Dach;
en zou zijn belofte als toekomstige socialistic
voorman niet meer kunnen waarmaken. De i
duwe van de grote Europeaan Alfred Moser st«
het portret van haar man beschikbaar dat kof
gin Beatrix in 1985 maakte als dank voor zijn]
zet voor de acceptatie van prins Claus in
land.
Uit het meer recente verleden is het zwarte
duroy pak aanwezig waarin Nieuw Linkser
van der Louw in 1974 tot burgemeester van
terdam werd geïinstalleerd. Van Joop den
staat er de kop die de Surinaamse beeldhou
Erwin de Vries in 1979 maakte en ligt in eenvj]
ne een van zijn zakagenda's.
Een eeuw sociaal-democratie kon natui
niet heen om de voorgeschiedenis in een tijd]
socialisten nog niets in parlementaire arbeid)
gen. De voorbeelden van diepe sociale elle
spreken boekdelen. Er hangt een enorme oj
blazen foto van dichtgetimmerde en onbew
baar verklaarde krotten aan de Oude Braak
Amsterdam en bij de geboorte van de latere
se kunstenaar Chris Lebeau in 1878 lieten
broer en zusters in een advertentie weten
zijn komst betreurden: 'Om redenen weer]
'één deel van onze voeding, kleeding en del
te moeten missen.'
Ferdinand Domela Nieuwenhuis zou tol
dood in 1919 het symbool van het comproi
ze socialisme en anarchisme blijven dat gee
in de parlementaire democratie zag. In de
we Kerk staat zijn bureau. Een vriendenalbut
het 25-jarig jubileum van zijn tijdschrift 'fi
voor Allen' toont getekende bijdragen vani
Toorop en Kees van Dongen.
Vanaf de oprichting van de Sociaal-Demot
sche Arbeiders Partij (SDAP) in 1894 maak]
grootste deel van de 'Rode Familie' zich i
strijdvaardig op om het ideaal van het socii
wèl langs parlementaire weg te verwezen
Dat Troelstra in 1918 toch de revolutie uit
zorgde voor een heftige rimpeling in het be
maar leidde al gauw tot de aanhankelijkheids! e
tuiging van het volk aan Wilhelmina en Juli
op het Haagse Malieveld. De filmbeelden
daar werden gemaakt worden in de Nieuwe)
vertoond.
De 'Rode Familie' vond veiligheid in verenj
gen als de VARA en de AJC en beschikte mei
Arbeiderspers' ook over een eigen socialisti
uitgeverij. De teloorgang van dit veilige bay
zou in de steeds verder ontzuilende samenld fji
van na de Tweede Wereldoorlog ook de chrisi
ke familie treffen en zo hebben de socialii
zichzelf tenslotte niets te verwijten. De foto'
Bert Verhoeff van een bevlogen Wim Kok mi
tijdens de verkiezingen van 1994 laten boveni!
zien dat er ook na een eeuw sociaal-democi
nog genoeg socialistische veerkracht en ideali
resteert.
beelding boven de schoorsteenmantel. Uit de tijd
voorrieTweede Wereldoorlog staat er ook een re
constructie van de Rode Auto waarmee Jef Last
rond 1925 in het land socialistische propaganda
bedreef. „We vonden eenzelfde exemplaar in Bra
bant", legt Vroom trots uit.
Uit dg tijd vóór 1940 dateert verder de steek bij
het ambtskostuum van de eerste socialistische
minister Van den Tempel, die op Prinsjesdag
1939 aanvankelijk helemaal geen zin had zo'n be-
pluimde hoed te dragen. Onder druk van het ka
binet moest hij er toch aan geloven.
Ontroerend is het dodenmasker dat een Poolse
arts in 1945 van S. Wiardi Beekman maakte. De
De expositie 'De Rode Droom, een eeuw
aal-democratie in Nederland' in de Nieuwel
(Amsterdam) duurt tot en met 26 november
openingstijden zijn dagelijks van 11.00 totW
uur.
'Teksten niet zo heftig
amsterdam «anp
katwuk wim wegman
wel een streep onder deze con
certen.
De Leidse death-metalband De affaire leek deze week op
Creepmine kan zondag zonder herhaling te gaan toen de wet-
problemen optreden in het houder hoorde van het optre-
Katwijkse Scum. De gemeente den van Creepmine. Een defï-
neemt geen stappen om het nitief oordeel wilde Ten Hove
concert af te laten gelasten, nog niet geven omdat hij nog
Wethouder J. ten Hove heeft dit geen tijd had gehad zich over
gisteren besloten. het karakter van de band te
buigen.
In april van dit jaar schrapte Deze week kwam hij tot de
Scum onder druk van de ge- slotsom dat de teksten van Cre-
meente twee optredens van de- epmine aanmerkelijk minder
ath-metalbands. Katwijk vond heftig zijn dan die van Deicide
de teksten van deze groepen zo en Altar, de groepen die in april
anti-chistelijk en kwetsend dat het Scumpodium wilden be
de optredens volgens de ge- klimmen. Dat de Leidse death-
meente niet door de beugel metalband op zondag speelt,
konden. Hoewel er uiteindelijk heeft volgens een woordvoer-
geen officieel verbod kwam, ster van de gemeente geen rol
zette Scum na alle commotie gespeeld in de overwegingen
van de wethouder. „Dat ge
beurt wel vaker."
Secretaris A. Houwaart van
Scum verbaast zich over de he
le zaak. „We weten van niks.
We lazen in de krant dat Ten
Hove problemen had met Cre
epmine en ik hoor nu van u dat
die .problemen weer voorbij
zijn. Een telefoontje naar ons
had geen kwaad gekund, denk
ik. Ten Hove maakt zich hier
een beetje belachelijk mee.
Houwaart vindt ook niet dat
de gemeente zich voortdurend
moet bemoeien, met de optre
dens in Scum. „Het valt alle
maal best mee met Creepmine.
Als daar dan al problemen van
komen... Straks krijgen we ook
wagen over house of over
wouwonwiendelijke teksten.
Dan is het einde zoek. Als dat
gebeurt kunnen we hier beter
de kerkradio aanzetten."
De Scum-secretaris ergert
zich ook aan de uitspraak van
Ten Hove dat het hardrockcen-
trum niet wil praten over de
programmering. Scum wil vol
gens de wethouder eerst een
schadevergoeding zien voor de
afgelaste optredens van Deici
de en Altar. Dat geld heeft de
gemeente nog niet gegeven
omdat het centrum allerlei fi
nanciële stukken nog niet heeft
opgestuurd.
Houwaart meent dat Ten
Hove de zaak omdraait. „Kat
wijk kwam telkens met nieuwe
eisen. We moesten eerst de be
groting opsturen. Toen we dat
hadden gedaan, vroeg de ge
meente om de rekeningen en
daarna nog een keer om de
bankafschriften. Zo hebben we
drie keer wat gehad. Op een ge
geven moment zeiden we: be
taal nou eerst maar eens. Dan
gaan we daarna wel over de
programmering praten. Maar
als de wethouder daar behoefte
aan heeft, nou goed dan willen
we wel een gesprek. Als hij
heeft betaald."
Volgens Houwaart heeft
Scum niet willen shockeren
door Creepmine op zondag te
laten optreden. „Dat kwam
toevallig zo uit. We kijken sinds
de vorige affaire trouwens al
heel scherp naar de teksten.
Om er maar zeker van te zijn
dat er geen herrie van komt."
Een 30-jarige man uit Ara De
dam heeft bekend woens
avond een pijltje te hebbe?
geschoten op een medews war
van de gemeentelijke Dé vori
Parkeerbeheer toen die een ien
to wilde wegslepen in de f tiëli
tage Kerklaan. Het slachtofc ma;
in zijn nek geraakt. nog
De chauffeur van de te i|)0l|
wagen raakte licht gewoni $un
heeft zich laten behandela n
het ziekenhuis.
erl
den haag/peking anp
REEBOK
DE AZTREK is een veelzijdige trainings/wedstrijdschoen Anato
misch gevormde tussenzool en Hexa Lite in de hak beschermt de
gewrichten. Buitenzooi van gripvast MC 5000 rubber met diep pro
fiel, voorzien van reflectie materiaal
KOST NORMAALTS&^S' AAS
NU VOOR 99 a
De GEL 123 DE BEST VERKOCHTE runningschoen
Nederland voor alle afstanden, anti-pronatie met de
unieke GEL schokdemping i
de hak Nylon Mesh boven-
materiaal NU VOOR
Een paar duizend jacks is
al gauw niks
Een waanzinnige keus
HOOKIPA
Perfect jack met Fleece
voering in 6 fraaie
Nu^ggss
Deze aanbiedingsweek is geldig
van vrij. 13 t/m zat. 21 okt.
TYPE M100
HAARLEMMERSTR. 232 - RIJNSBURGERWEG 121 - HAARLEMMERSTR. 40 LEIDEN DONDERDAG KOOPAVOND
SCHOOLSTR. 35 VOORSCHOTEN VRIJDAG KOOPAVOND - HOOFDSTR. 22 NOORDWIJK (ook op zondag geopend)
BAUER
duurzame en goedzittende buitenschoen met
een Clip/vetersluitingsysteemOns meest popu
laire model, verbeterd voor 1995
95
KLM mag voortaan op zijn iker
tes naar Hongkong over l bei
nees grondgebied gaan vlifj iai
Dat is de uitkomst van ow kroi
donderdagochtend in Pd irei
tussen minister Jorritsma
verkeer en waterstaat en del
nese vice-minister van
vaart Li Zhao. Behalve ko; ooi
vliegtijden betekent dit ooi
kostenbesparing voor de KI
De besprekingen over
luchtvaartverdrag, waarin
dingsrechten van KLM en'
tinair op Chinese luchthf
moeten worden geregelde
in november hervat won «Cl
Het overleg tussen Jorritsra
haar Chinese collega vb flj]
volgens het ministerie 'i
vriendelijke en open sfeer'
Jorritsma heeft steun van
derlandse kant toegezegd b
ontwikkeling van de Cte
luchtvaart. Zo zal Schiphol
managementtraining verzff
voor topmanagers uit Cl
Ook zal Nederland zorgen1 ijd
trainingen voor Chinezen
werken in de luchtverkeei
veiliging.
Van Nederlandse kant
men de resultaten die Jom' etti
in Peking bereikt heeft als
teken van de steeds beter' eel
dende relatie tussen Neden |e(
en China op luchtvaartgd gn
Jorritsma en Li Zhao hebb^e i
zich beiden van overtuigt
toond dat de besprekingen
de landingsrechten voor
en Martinair tot overeeWjJfen
ming zullen leiden.
lei
led
eti
