Gesprek met de boeren
Binnenland
abinet kiest tunnel
ider Westerschelde
Bijleveld (CDA) 'heeft het
lef om duidelijk te zijn'
PvdA: CDA lost probleem
AOW op als het weg is
Margriet promoot Holland
doorzichtig de bandieten te lijf
Lubbers stelt memoires uit voor CDA
Politie controleert na
moord 4.000 werknemers
Steun van BVD voor
uitlatingen Bovenkerk
RDAG 30 SEPTEMBER 1995
CPD Geassocieerde Pers Diens
.koord over CAO gemeenten
:ht« De Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de
tenarenbonden zijn het gisteravond eens geworden over
ïieuwe CAO voor de 200.000 werknemers bij de gemeenten,
rerkweek gaat in 1997 terug van 38 naar 36 uur. Er ontstaan
gemeenten verder meer mogelijkheden voor een flexibiler
L jijfsvoering. Een werkweek kan variëren van 30 tot 42 uur.
alarissen gaan dit jaar en volgend jaar augustus met 1,25
omhoog. Verder wordt vanaf 1997 een structurele ein-
van 0,3 procent ingevoerd,
a
ilficier in beroep bij vonnis Venlo
fflAQNDHet openbaar ministerie in Roermond gaat tegen
dlf van de vijftien vonnissen in het proces tegen de Bende
lyenlo in beroep. Het hoger beroep betreft alle acht vrijspra-
S|ln de overige vier gevallen acht justitie de opgelegde straf te
Ook het merendeel van de veroordeelde leden van de Ben-
fn Venlo is inmiddels in hoger beroep gegaan. Onder hen de
nleleider, diens rechterhand en een Turkse drugbaas. De
cjtbank veroordeelde hen respectievelijk tot levenslang, 18
ahietTBS en 15 jaar.
f!rmiste vrouw Bergen verdronken
fn aan zee Een schipper heeft donderdag in de Waddenzee
Schiermonnikoog het stoffelijk overschot gevonden van de
liste mevrouw Lesnik Oberstein-Bijlholt (54) uit Bergen aan
b'De politie gaat ervan uit dat de vrouw tijdens het zwemmen
^dronken omdat ze een badpak aan had. De politie sluit een
'Erijf uit. Politie, familie, vrienden, asielzoekers, leden van de
'jorlse reddingsbrigade, het Rode Kruis en boswachters heb-
3de afgelopen tijd grootscheepse zoekacties gehouden in het
rond Bergen aan Zee. De familie verspreidde deze
honderden affiches in heel Nederland.
iatas: geen wrevel over staatsbezoek
Tussen Indonesië en Nederland is tijdens het staats-
vorige maand geen sprake geweest van politieke geschil-
Dat heeft de Indonesische minister van buitenlandse zaken
c;latas gisteren verzekerd tegenover Nederlandse journalisten
0êw York. Alatas verklaarde een dag eerder tijdens een ge-
,tk met minister Van Mierlo 'hoogst verbaasd' te zijn over be-
Uen in de Nederlandse pers dat Den Haag tijdens het bezoek
Beatrix vernederd zou zijn. ,,Ik begrijp niet waar
de pers dingen schrijft die er niet zijn." Het feit dat president
jarto afzag van een lunch met de koningin is volgens hem in
vriendschappelijke' sfeer besproken.
Westerschelde, maakt het ver
keer van en naar Zeeuws-Vlaan-
deren en West-Vlaanderen niet
langer afhankelijk van het weer
en. komt de economische struc
tuur ten goede. Het project
schept ook extra werkgelegen
heid en levert kennis en erva
ring op met betrekking tot on
dergronds bouwen, aldus het
kabinet.
De tunnel wordt volledig on
der de Westerschelde door ge
boord en vormt een verbinding
tussen Ellewoutsdijk en Terneu-
zen. De tunnel bestaat uit twee
cirkelvormige buizen, met in el
ke buis twee rijstroken. De tota
le lengte is ongeveer 6,5 kilome-
Van Aartsen: Overleg slechts uitwisselen van meningen
Minister Van Aartsen praat maandagmiddag met het
boerenactiecomité 'Wij zijn 't zat'. In het gesprek zullen
beide partijen volgens een woordvoerder van de be
windsman slechts meningen uitwisselen. De minister
heeft eerder gezegd dat hij met de boeren niet onderhan-
delt over het mestbeleid. Later in de week praat de mi
nister waarschijnlijk met actieleider Van den Brink van
het onafhankelijke actiecomité 'Wij zullen doorgaan'.
reert van Van den Brink, heeft
laten weten het voorgenomen
den haag anp-gpd
De boerenorganisatie LTO-Ne- saneringsfonds voor de veehou-
derland, die hel mestbeleid ook ders te mager te vinden. Land-
afwijst maar onafhankelijk ope- bouwminister Van Aartsen en
zijn milieucollega De Boer wil
len zo'n fonds instellen om de
pijn te verzachten die het voor
genomen mestbeleid zal ver
oorzaken onder met name var
kenshouders. Beide bewindslie
den denken aan een pot van in
totaal 550 miljoen gulden,
waarvan de boeren zelf 100 mil
joen moeten inleggen. LTO-Ne-
derland vindt dat het fonds
minstens 750 miljoen gulden
moet bevatten. Met dat geld
wordt het aantal varkensbedrij
ven teruggebracht van 22.400
tot 7500 stuks. Als zo twee van
de drie bedrijven verdwijnen,
blijft er volgens LTO-Nederland
een sterke varkenshouderij
over.
De financiering van het fonds
is binnen het kabinet nog steeds
een heet hangijzer. Doordat de
bewindslieden het nog niet eens
zijn over wie hoeveel gaat beta
len, heeft het kabinet gisteren
opnieuw geen afrondend be
sluit kunnen nemen over de
mestkwestie. De meest betrok
ken ministers buigen zich begin
volgende week opnieuw over de
materie.
labinet heeft definitief be-
een tunnel onder de
ïrschelde aan te leggen,
de financiering van het 1,6
rd gulden kostende project
-t vooralsnog het rijk. Het
iet laat de mogelijkheid
dat in een later stadium
ie financiers bij het project
ren betrokken. De tunnel
t mogelijk in 2002 in ge-
genomen. Net als nu bij
sren, wordt voor het ge-
van de tunnel tol geheven,
gens het kabinet is een
gerekend over dertig jaar
koper dan het doorvaren
ie veren. Het vergroot bo-
^en de veiligheid op de
den haag margriet van lith
en fojjs kockelmans anp
Slechts enkele uren nadat de in
houd van eei\,CDA-notitie over
de sociale zekerheid bekend
was geworden, was iedereen al
over de christen-democraten
heengevallen. PvdA. WD, D66,
de ouderenbonden, de vakbe
weging: niemand had een goed
woord over het voorstel om de
AOW voor alleenstaanden vanaf
2037 te verlagen.
De kritiek was niet alleen in
houdelijk van aard. Vooral ka
merleden vroegen zich met eni
ge verbijstering af wat het CDA
bezielt om uitgerekend de
hoogte van de AOW-uitkeringen
ter discussie te stellen. Heeft de
partij dan niets geleerd van het
drama van begin 1994, toen een
CDA-voorstel om de AOW-uit
keringen te bevriezen leidde tot
een enorme verkiezingsneder
laag en de politieke dood van
fractieleider Brinkman?
Ank Bijleveld, woordvoerster
sociale zekerheid van de CDA-
fractie, begrijpt de commotie
niet zo goed. ,,Als je iets over de
sociale zekerheid wil zeggen,
kun je moeilijk de AOW erbui
ten houden. En wij hebben ten
minste het lef om duidelijkheid
te bieden." Bijleveld onder
streept met klem dat het CDA
de AOW-rechten van de huidige
generatie niet wil aantasten. In
tegendeel: de fractie wil de
oudedagsvoorziening tot 2037
juist op het huidige peil over
eind houden, compleet met
koppeling van de uitkering aan
het minimumloon.
Het CDA denkt dat te finan
cieren door andere ingrepen in
de sociale zekerheid. De fractie
kiest voor een stelsel waarbij de
overheid in de WAO alleen ga
rant staat voor een basisuitke
ring. In CAO's kunnen afspra
ken gemaakt worden over aan
vullingen daarop en wie nog
meer wil kan zich particulier
bijverzekeren.
Volgens Bijleveld wordt door
deze en andere maatregelen be
reikt dat de AOW de komende
40 jaar betaalbaar blijft. Om het
hele stelsel in de sociale zeker
heid op langere termijn over
eind te houden, is daarna wel
een ingreep in de AOW nodig.
Het basispensioen wordt geïn
dividualiseerd. Dat betekent dat
iedereen recht krijgt op een uit
kering van 50 procent van het
minimumloon. Dat is het be
drag dat samenwonenden nu
ieder ontvangen. Alleenstaan
den hebben nu nog recht op 70
procent van het minimumloon.
De maatregel gaat pas gelden
voor degenen die vanaf 2037 65
jaar worden. Die groep, de
jeugd tot achttien jaar van nu,
krijgt dus ruim de tijd om zich
door het sluiten van aanvullen
de verzekeringen in te dekken.
Voor mensen die daartoe niet in
staat zijn moet volgens Bijleveld
straks iets geregeld worden.
,,Wij willen niet dat iemand on
der het sociaal minimum uit
komt, ook niet na 2037. Gebeurt
dat toch, dan moet de AOW met
toeslagen worden aangevuld."
den haag gpd
wil het CDA het ouderdoms
pensioen vanaf het jaar 2037
(als de huidige 18-jarigen de 65
bereiken) volledig individualise
ren. De AOW voor een alleen
staande 65-plusser daalt daar
door van zeventig naar vijftig
procent van het minimumloon.
PvdA-woordvoerder Van Zijl
stelt dat het CDA geen oplos
sing biedt voor de periode vanaf
2010, wanneer de vergrijzing
het hardste gaat toeslaan. Net
als de WD heeft de PvdA daar
naast grote moeite met de lage-
re AOW voor alleenstaanden.
De regeringspartijen wijzen het
CDA-voorstel van de hand om
op termijn de AOW voor alleen
staanden te verlagen. Ook de
ouderenbonden en de FNV voe
len er niets voor. CDA-fractielei-
der Heerma trekt zich weinig
aan van de kritiek: „Als je bang
bent, moet je niet in de politiek
gaan".
Het AOW-voorstel van het
CDA maakt deel uit van een gis
teren gepresenteerde notitie
over de sociale zekerheid. Om
de AOW betaalbaar te houden.
ter.
salzburg Na een toernee door onder meer Japan en Canada is het 'Holland-dorp' neergestreken in Oostenrijk. In het dorp worden de voortreffe
lijkheden van Nederland breed uitgemeten. Vanaf gisteren tot en met 4 oktober doet de karavaan Salzburg aan. Gisteren bracht prinses Margriet
een bezoek aan de handelstentoonstelling. De kaasmeisjes ontbraken uiteraard niet. foto epa doris wild
groningen gpd
de parlementaire
opspo-
vordert met
loegen in de weerbar-
ijakkers van politie en
*e, lijkt het werk zwaar-
e worden. De commis-
^oet nu enkele lastige
dures in kaart bren-
de rol van alle betrok-
iartijen afbakenen,
wat wel en wat
is toegestaan en het bit-
lesultaat van sommige
|rzoeken ontleden.
al dat laatste deed gis- v
I pijn. Niet bij de com-
ieleden uiteraard, maar vooral bij de betrok-
nquêtecommissie had een geruchtmakende
juit Utrecht op de agenda. Een drie jaar du-
p klus voor het oprollen van een drugbende,
titisch veel werk tegen hoge kosten. Met als
raat nul komma niks. Drie hoofdverdachten,
anvankelijk door de rechtbank Utrecht wa-
(eroordeeld, werden in hoger beroep bij het
phtshof Amsterdam vrijgesproken,
plitie had bij de opsporing gebruik gemaakt
togenoemde inkijkoperaties (een vorm van
;ken) en die niet gemeld bij de verantwoor
de officier van justitie. Daardoor had, zo oor-
de het hof, de officier deze zaak onvoldoende
len controleren, was de zaak door de recht-
niet op de juiste wijze beoordeeld en moes-
-|e hoofdverdachten worden vrijgesproken,
rifieren nu nog feest.
ijeraf, nu dus, zeggen betrokken politie-agen-
idat ze de inkijkoperaties toen, in 1991, had-
melden. Maar destijds was dat niet
Integendeel. Politie die inbrak. Dat
geheim blijven. Zelfs voor de officier van
tie. Want, als deze methode bekend werd,
izou je later geen enkele crimineel op deze
in de kraag kunnen pakken. Om die reden
est de methode beschermd worden.
it denken was naïef, geven die agenten nu toe.
:3t ook in 1991 al beseften ze dat ze tegen de
iéiandelden. En welke rechtsstaat kan zich
ifiitteren willekeurige agenten alles te laten
a wat ze wensen. Zelfs al is het voor het goede
Voor je het weet is het hek van de dam en
gn de opsporingsambtenaren zich aan God
cji gebod.
ifalsnog valt het in dit land allemaal wel mee.
»'ker nog, in menig land lacht men zich een
JAN KUYS
VAN TRAA
Verslaggever Jan Kuys is
aanwezig bi) de openbare
verhoren van de parlementaire
onderzoekscommissie Van Traa.
die zich verdiept in de
opsporingsmethoden van de
politie en justitie
Onze Haagse redacteur
beschouwt en analyseert en geeft
de achtergronden.
kriek om de overdreven
mate van voorzichtigheid
waarmee wij onze ban
dieten te lijf gaan. En
over de openheid waar
mee wij onderzoeken
naar criminaliteit omrin
gen. Het oprollen van
een grote bende kondi
gen we ruimschoots van
tevoren aan op TV. Die
zelfde TV gaat niet uit bij
het verhoor van een top
agent met gevaarlijke cri
minele connecties. Onze
democratie vraagt im
mers om een openbaar
verhoor, hoe riskant dat voor de man in kwestie
mogelijk ook is.
Op dit moeilijke snijvlak laveert de enquêtecom
missie. Ze moet het bestaan van een'rechtsstaat
met duidelijke regels waarborgen en tegelijkertijd
het 'boeven vangen' niet onmogelijk maken. On
duidelijkheid daarover heeft de afgelopen jaren
geleid tot ruzies en wantrouwen binnen en tussen
politie en justitie. Gelukkig, zo leren ook de ver
horen van de commissie, is de grote zuivering in
middels al begonnen.
Het gebruik van opsporingsmethoden is al veel
meer aan regels onderworpen. Tegelijkertijd ge
ven jonge, kordate officieren van justitie en poli-
tie-agenten alles om gevaarlijke criminele bendes
op te rollen. Dat geeft hoop, ondanks de nog im
mer bestaande onduidelijkheid. De enquêtecom
missie bewandelt met het wroeten in details nu
even een moeizame, maar noodzakelijke weg. De
resultaten daarvan dragen bij aan het storten van
fundamenten voor een niéuwe werkwijze voor
justitie en politie in de nabije toekomst. Dat die
er snel moet komen, staat buiten kijf. Hoe die er
uitziet nog geenszins.
Daarom: Commissie, ploeg voort.
De enquêtecommissie vergadert volgende week
op maandag en woensdag. Maandag komt vanaf
12 uur H. Huisman van de Douane Informatie
Centrale vertellen over zijn ervaringen met con-
tainerverhuur. Daarna volgen M. van Capelle,
voormalig officier van justitie van het Interre
gionaal Recherche Team Noord-Hollan
d/Utrecht en ten slotte komt dan toch, ver
momd en wel, R. Karstens, hoofd van de Afde
ling Nationale Coördinatie Politiële Infiltratie
van de divisie Centrale Recherche Informatie
(CRI).
den haag wilfred scholten
Het gaat zo slecht met het CDA,
dat oud-premier Lubbers het
niet aandurft op dit moment
zijn politieke memoires te pre-
senteren. Zijn herinneringen
aan ruim 22 jaar Haagse poli
tiek, die in november zouden
uitkomen, worden met ten min
ste een jaar uitgesteld. Reden
daarvoor is de openhartigheid
over het rampjaar 1994, toen
het CDA de kamerverkiezingen
smadelijk verloor, Brinkman
moest vertrekken en Lubbers
zelf geen voorzitter werd van de
Europese Commissie. Publicatie
van Lubbers' ontboezemingen
hierover zou het CDA nóg die
per in de problemen brengen,
zeggen ingewijden.
Volgens een teleurgestelde
co-auteur Theo Brinkel is in
overleg met de oud-premier en
de uitgever besloten te wachten
met publicatie. Het manuscript
ligt klaar, maar 'het verleden is
nog zo vers'. Politici wachten
volgens Brinkel meestal een
paar jaar met het prijsgeven van
hun herinneringen. Hij wil niet
zeggen waarom nu pas besloten
is dat 'rust en rijping' nodig is.
Naar verluidt wil Lubbers op
dit moment de malaise van vo
rig jaar niet meer ophalen, juist
nu het CDA met een nieuwe po
litieke visie uit het dal wil op
krabbelen. Lubbers is één van
de leden van het Strategisch Be
raad dat eind oktober met een
rapport komt waarin het CDA-
gedachtengoed voor de komen
de tien jaar staat uitgewerkt. Als
een paar weken later zijn open
hartige memoires zouden ver
schijnen, zou dat het CDA scha
de kunnen berokkenen. Overi
gens wordt ontkend dat de par
tij zou hebben aangedrongen
op uitstel.
tassen werden in een beperkte
oplage speciaal voor Edon ge
maakt.
Dit is voor het recherchebij
standsteam reden alle ontvan
gers van het kerstpakket te vra
gen zich te melden. Eind vol
gende week moeten de eerste
Edon-medewerkers zich bij de
politie in Groningen melden.
Daarna volgen sessies in andere
politiebureaus in het gebied van
Edon, dat zich uitstrekt van
Zoutkamp tot Emmen en van
Nieuweschans tot Vledder.
Vierduizend medewerkers van
het energiebedrijf Edon moeten
zich melden bij de Groningse
politie in verband met de
moord op een 24-jarige straat-
prostituée. Ze moeten de sport
tas laten zien die ze eind vorig
jaar ontvingen in hun kerstpak
ket. In zo'n sporttas werden
donderdagavond 3 augustus
onder een brug Roderwolde de
ledematen gevonden van de
vermoorde tippelaarster. De
Bestel nu een GSM-toestel voor
slechts f 199,- (incl. BTW)*.
Met Liberie! is hc
een complcc
rekkelijke pr
t GSM-toestel
,-(incl. BTW e
den haag. gpd-anp
h i,i ~5Z3
Waarom een oud model caravan of vouwwagen uit de verhuur Heerhligowaard
kopen, terwijl u'voor bijna dezelfde prijs een nieuw model 1996 Pascaistraat 16 ind.terr Zandhorst
Hobby - Dethleff caravan of André Jamett vouwwagen kunt kopen, rei. O72-5718O80
op levering voorjaar, tegen Theo Stet aktieprijzen. "levens 1001 Alphen a/d Rijn
Tef60172-493844 14 5
De Binnenlandse Veiligheids
dienst (BVD) staat achter de
omstreden uitlatingen van de
criminoloog Bovenkerk dat
sprake is van aanzienlijke be
trokkenheid van Turken bij de
handel in harddrugs in Neder
land. ,,Ik deel de zorg van Bo
venkerk over de ontwikkelingen
binnen de Turkse gemeen
schap", zei directeur democra
tische rechtsorde Van Heiten
van de BVD gisteren voor de
parlementaire enquêtecommis
sie opsporingsmethoden. Vol
gens hem is er 'in zekere zin
een bedreiging van de rechtsor
de.'
Bovenkerk wekte enkele we
ken geleden ergernis bij al-
lochtonenorganisaties en mi
nister Dijkstal van binnenlandse
zaken toen hij onder meer zei
dat 'enkele tientallen procen
ten' van de mannelijke Turken
in Amsterdam betrokken zijn bij
de georganiseerde misdaad. De
ze week slikte Bovenkerk dit cij
fer in, maar hij hielt( staande
dat van aanzienlijke betrokken
heid sprake is, niet alleen in
Amsterdam.
Ook bevestigde Van Heiten de
uitspraak van Bovenkerk dat in
Marokko, Turkije en Suriname
de overheid deels verweven is
met georganiseerde criminali
teit. Volgens de BVD'er zijn er
aan overheidscontacten met die
landen in een aantal gevallen ri
sico's verbonden, die 'aanlei
ding geven tot terughoudend
heid.' Van Heiten noemde het
voorbeeld van een dubieus
Turks arrestatiebevel voor een
in Nederland verblijvende Turk,
Marokkaanse diplomaten die in
ons land de grondrechten
schenden en pogingen van het
Surinaamse militaire regime te
infiltreren in de Nederlandse
politie.
Van Heiten wilde niets zeggen
over het onderzoek van het
Haagse CoPa-team (Colombia-
Paramaribo) naar de rol van de
vroegere Surinaamse legerleider
Bouterse en diens rechterhand
Boerenveen in de internationale
drughandel. De speciale recher-
cHegroep zou haar speurwerk
eind vorig jaar/begin dit jaar
afronden, maar heeft nooit
meer iets van zich laten horen.
Commissievoorzitter Van
Traa onthulde gisteren dat een
groep topfunctionarissen van
justitie en politie regelmatig
met het BVD-hoofd bijeen
kwam om de 'strategische be
sluitvorming over strafrechtelij
ke vervolging' te bespreken. Van
Traa suggereerde dat met het
oog op de wankele relatie tus
sen Nederland en Suriname is
afgezien van verdere actie tegen
Bouterse en de zijnen.
I op de u
rde tcchn
nt u daardoor verzekerd van ccn uiimuntcr
trt het Liberie! GSM-netwcrk kunt u nut icd
a kan u bellen. In Nederland. In Europa, In cl.
Het is nu al operationeel in de Randstad
dit GSM-tocs
;csprek»kwaliti
l 1996 kar
4 U v( 1ST It o IJ U C T II K 'I It T I
GSM-TOESTEL SLECHTS
Bi, Liberfone. dc verkoop- en scrvicc-organ.sat.c san I.ibertel. f 199j""
hebt u keus u.t vijf voordelige abonnementen op het Liberie!-netwerk. ,""1 lmVt'
Terinrroductiekrijgtutot 1 oktober 199640% korting op het l),K.r..,ilOSM toMi.K.'%v.m)
nog geen f 17.50 per maand (inclusief BTW, exclusief gesprekskosten 1„
en éénmalige aansluitkosten). („ü'h'ik, l.ibcrtc!
Bki. oratis: (16 05 00 t\ n F s i i i 'sm's' u'r,!
U kunt telefonisch het GSM-toestel en een abonnement op het s,-'»'b.«nl luiuK. l.r.nL
Liberie I-netwerk bestellen door gratis te bellen met 06 05 00. U kunt .Ml|,,r„,u,
ook terecht bij de verkooppunten, herkenbaar aan hei Lihcrtcl-vignet. .M-uurstcrlin.>wrvi<
h jiic I uw f.pl..," bn. K-1ti.in.lunl
LIBERFONE