Don Quichot in Scheveningen President uit de bocht in uitstekende, politieke thriler Boeken Spookliefde op een Iers eiland ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1995 Davicl Baldacci, Advocaat met gouden pen THRILLER RECENSIE PETER KUUT David Baldacci Het recht van de macht. Uitgeverij A.W Bruna. Prijs 39,90 Het was maandag 7 november 1994 rond half zes 's middags toen directeur Laurence J. Kirshbaum van de Amerikaanse uitgeverij Warner Books het manuscript van de thriller Abso lute Power in handen kreeg. Die nacht ging Kirshbaum niet naar bed. De volgende ochtend om negen uur belde hij de schrijver van Absolute Power, David Bal dacci, op om zijn bankreke ningnummer te vragen: voor het overmaken van een voor schot van twee miljoen dollar. Enkele dagen later ontving Bal dacci nog eens een miljoen dol lar voor de filmrechten. De Ne derlandse vertaling van Baldac- ci's debuut, getiteld Het recht van de macht, ligt vanaf deze week in de winkel. Volgens Kirshbaum is met Baldacci, een 34-jarige advocaat uit Washington, 'de nieuwe Scott Turow of John Grisham' opgestaan. Deze twee voorma lig advocaten hebben inmiddels de status van bestsellerauteur bereikt. Kirshbaums vermoeden zou best eens bewaarheid kun nen worden, want Baldacci heeft een thriller van formaat afgeleverd, die voor ontzag in boezemende verkoopcijfers zou kunnen zorgen. Eén van de hoofdrollen in Het recht van de macht is weggelegd voor de 66-jarige inbreker Lu ther Whitney, een vakman aan wie jé gerust een kraak kunt overlaten. Tijdens zijn laatste klus in het kapitale landhuis van de krasse, bejaarde miljardair Walter Sullivan gaat er echter iets fout. Whitney is ongewild getuige van een wilde liefdes nacht van Sullivans jonge vrouw, Christine en... de presi dent van de Verenigde Staten, Alan Richmond. De vrijage loopt iets te onstui mig af en ontaardt in een knok partij tussen Christy en de per verse president. Richmond geeft de vrouw een buitenparlemen taire aframmeling, maar op haar beurt ziet zij kans Mr. America met een briefopener te verwonden. Op het moment dat zij hem de fatale steek wil toe brengen, stormen twee geheim agenten de slaapkamer binnen en schieten Christy twee kogels door het hoofd. In de commotie die daarop onstaat, weet Whit ney te ontvluchten met mede neming van een belangrijk be wijsstuk: de briefopener. Richmond, die moet vrezen voor zijn politieke leven, zet al les op alles om Whitney te pak ken te krijgen. Maar het zijn zijn stafchef Gloria Russell en ge heim agenten die letterlijk over lijken moeten gaan om de bejaarde inbreker definitief uit te schakelen. Whitney's dagen lijken geteld, maar hij wil zich niet zo maar gewonnen geven. In zijn kruistocht tegen de man in het Witte Huis krijgt Whitney hulp van een vroeger vriendje van zijn dochter, advocaat Jack Graham. Ook een lepe politie- inspecteur mengt zich in de strijd, die uitmondt in een spannend, onontkoombaar dra ma, dat de lezer een geheel an dere kijk geeft op briefopeners! Baldacci is een begenadigd verteller. Hij verstaat de kunst om met de meest onverwachte wendingen de lezer constant op het- verkeerde been te zetten. Zijn personages zijn levensecht, hoewel sommigen van hen wel erg vaak door ramen naar bui ten kijken. Niettemin zal het voor velen moeilijk zijn het boek even terzijde te leggen. Kortom, puur leesgenot is des lezers lot... PUZZEL OPGAVE CRYPTOGRAM Horizontaal: 1. Werkzaam als liesje (6); 7. Uitgestreken letters (5); 8. Aan eengeschakeld drukte maken (5); 9. Zo fier dat het weer stort (5); 10. Tocht van pelgrims zon der snelheid (4); 11. Produceert een bijgeluid (6); 12. Bespron gen op een veilige plaats (6). Verticaal: 2. Radicaal onhandig (5); 3. In de mond van een kind (6); 4. Verwarde graden van de Spaanse adel (6); 5. Schiet niet op in de olie (4); 6. Naar het slot wande lend (8); 10. Haal die Europeaan 's van de slaapbank! (4); 11Wa ter en melk (3). OPLOSSING KRUISWOORDRAADSEL REDACTIE. RENEE DE BORST 023-150241 Zevende van Willem Brakman in de jaren negentig NOVELLE RECENSIE WIAA VOGEL Willem Brakman. Een voortreffelijke rid der. Uitgeverij Querido. Prijs 29,90. Met de populariteit van Willem Brakman is het vreemd gesteld. In de jaren zestig was hij een schrijver voor insiders, onbe kend bij het grote publiek. Dat veranderde toen de auteurs van het tijdschrift De Revisor in het midden van de jaren zeventig eenzelfde spel met de werkelijk heid bleken te spelen. Hoogte punt van die bredere waarde ring was de toekenning van de P.C. Hooftprijs aan Brakman in 1981. Daarna is het snel stiller om hem geworden. Een verklaring voor die schommeling is er wel. De bro ze scheidingswand tussen feit en fictie, tussen droom en wer kelijkheid, is de afgelopen twin tig jaar in onze literatuur zo vaak omvergehaald, dat auteurs als Van der Heijden, Geerten en 'Doeschka Meijsing, Leon de Winter, Nicolaas Matsier e.a. op zoek zijn gegaan naar nieuwe domeinen. Meestal betekende dat een wending naar een sterk autobiografisch realisme. Brak man bleef echter trouw aan zijn thematiek, hanteert zijn taal zo mogelijk nog maximaler, geeft bizarre fantasieën, vervreem- dings- en andere effecten alle ruimte. Opnieuw valt hij uit de toon. Over de kwaliteit van zijn werk zegt dit soort marktme chanismen natuurlijk helemaal niets. Wie Brakmans novelle Een voortreffelijke ridder leest, zijn zevende boek in de jaren ne gentig, merkt hoe onrechtvaar dig die markt is. Want wat is het weer allemaal uitstekend ge schreven, hoe geraffineerd wor den ernst en luim niet afgewis seld en hoe knap is niet alles doordrongen van de grondtoon van zijn werk: het gevecht met de tijd. Opnieuw dus de strijd met de demon, de dood, die al les betrekkelijk maakt maar die ons tegelijkertijd in staat stelt te leven. In zijn novelle neemt Brak man ons, niet voor het eerst, mee naar Scheveningen: de la gere school, de Pluvierstraat, de Bevelandsestraat waar hij op groeide, het politiebureau, het badhuis, het havenhoofd. In die vertrouwde omgeving met oude bekenden (buurvrouw Paap!), vinden door de onbeperkte macht van de auteur raadsel achtigheden plaats: een lijkstoet verdwijnt met koetsen, kist en inzittenden in het water van de haven, in de Bosjes van Poot rit selt het geheimzinnig en de hoofdpersoon, de voortreffelijke ridder Don Quichot van La Mancha rijdt er rond op zijn knol, gevolgd door de onvermij delijke Sancho Pancho. Als Rid der zonder Vrees en Blaam be strijdt hij het kwaad dat zich uit in verraad, ontucht, eigen be lang, jaloezie en vooral in de dood. Wie de dood wil overwin nen, en welke kunstenaar wil dat niet, moet hem genadeloos attaqueren. Zonder al te veel uitleg vinden er opera-achtige decorwisselingen plaats: een kruispunt wordt een executie plaats, een sacristie een liefdes nest. Don Quichot zelf is als metafoor van het goede nu eens een heuse, moraliserende engel, dan weer de romantische ridder op het witte paard die een al even archetypische Sneeuwwit je met tequila tot leven wekt. Het is uitbundig theater vol bre de gebaren, metamorfoses, ge drenkt in melancholie en valse romantiek. In het laatste hoofdstuk ont hult Sancho Pancho dat hij de verteller is. En zo hoort het na tuurlijk ook. De schrijver als dienstknecht, als intermediair tussen feit en fictie, tussen ide aal en werkelijkheid, iemand die zijn fantasieën en jeugdver halen heeft bijgesteld waardoor het hem gelukt was 'de aan dacht van mijn demon van me af te leiden, zodat hij voor mij uit ging en dvVaze streken uit haalde zonder mij nog pijn te doen. Ik volgde hem op mijn ezeltje uit een gevoel van ver antwoordelijkheid. Hij wist alles van mij, ik alles van hem en zo was de last licht.' Door deze woorden wordt het schrijven bijna een therapeutische bezig heid die troost en inzicht ver schaft. Het proza van Brakman vraagt veel concentratie en inle vingsvermogen. Ieder nieuw boek van hem open ik met een lichte weerzin, zo weerbarstig is zijn taal, zo complex zijn we reld. Maar verveeld heb ik mij nog nooit. Schimmige personages bij Vonne van der Meer uit BOEKEN. RECENSIE Uitgeverij De Bezige Bij. Prijs 17,50. Vonne van der Meer Het limo- nadegevoel, Een warme rug, Nachtgoed) is goed in titels. Haar nieuwe boek heet Spookliefde. Mooi. Het is het verhaal van een Amerikaans meisje, Phil, dat tegen haar zin op een Iers eiland terechtkomt en daar verwikkeld raakt in een merkwaardige relatie met een merkwaardige man. Dat hij zo vreemd is hij ge draagt zich het ene moment heel anders dan het andere blijkt al snel verklaarbaar. De man is een tweeling. De ene helft, de gitaarspelende onder wijzer Seamus, ziet Phil tot haar verdriet in het geheel niet staan; de andere helft, Michael, raakt met haar bevriend. Maar Mi chael is zwakzinnig. Autistisch wellicht, maar dat wordt niet helemaal duidelijk. Phil heeft hevig heimwee naar Kansas, waar ze als Iers- Amerikaans immigrantenkind is opgegroeid. Ze mist haar poe- Vonne van der Meer zen, het klimaat, de school. Phil is bovendien zeventien, ze wil seks, ze wil een man. Via Mi chael, met wie ze lange wande lingen maakt, raakt ze gehecht aan het eiland. Al wandelend en zwemmend hevelt ze bijna ongemerkt haar verliefdheid van Seamus over op Michael. De fout die ze daar bij maakt is dat ze ook haar ero tische gevoelens op de zwakzin nige broer projecteert. Met fata le gevolgen. Want Seamus intussen ziet Phil aardig en onopgesmukt omgaan met de broer voor wie hij zich verantwoordelijk voelt, en wordt alsnog verliefd op haar. Hij vraagt Phil ten huwe lijk. Maar zij merkt dat haar ge voel voor hem verdwenen is. Ze wil Michael. Een ingewikkelde, in de lucht hangende drie hoeksrelatie is het gevolg. En een moord. Vonne van der Meer heeft van haar Ierse verhaal een raamver telling gemaakt. Het relaas van Phil, dat 25 jaar geleden speelt, wordt verteld aan een meisje in het hier en nu, een toeriste. Het nut van deze constructie is me niet helemaal duidelijk. Behalve dan dat de schrijfster zo de ge legenheid schept om de moord al ver van te voren aan te kondi gen. De ontluikende erotische ge voelens van Phil zijn herken baar beschreven, maar het meisje zelf blijft net zo schim mig als de mensen om haar heen. Dat maakt dit sfeervolle verhaal wat onbevredigend. Peter H0eg Grensgevallen Roman, uit het Deens vertaald door Gerard Cruys. Op een inter naat wordt getracht drie weeskin deren te integreren in het norma le schoolleven. Maar met het schoolsysteem blijkt iets grondig mis. Dit ontdekken twee betrok kenen, Peteren Katarina. Zij ont raadselen de gruwelijke voorge schiedenissen van de drie wezen. Van Peter Hpeg, een van de meest opmerkelijke moderne schrijvers van de laatste tijd, ver schenen eerder een verhalenbun del, Nachtvertellingen, en een thriIler-achtige roman, Smilla's gevoel voor sneeuw. Taco Meeuwsen Nieuwe Zon Uitgeverij L.J. Veen Prijs/29,90 Tweede boek van een in 1958 op Curagaogeboren schrijver. Hij debuteerde in 1992 met De So domsappel. In de verhalen in Nieuwe Zon wordt interlokaal met onze lieve heer getelefo neerd en de liefde bedreven op een rotsrichel. HEINZ A/J ff£GP/JP /AC WAAPOM J/J ZO WAS./ DOOR. JE ZWAA/6EPSCPAP TOMPOES Tom Poes en de Bommel-legende In de nachtelijke stilte van zijn laba- ratorium richtte professor Sickbock zich op. ,,Ik heb het gevonden", spraak hij glimlachend. „Weet u, hoe u heer Bommel uit het verleden terug kunt brengen?" vroeg Tom Poes. „Hoe dan?" „Het is héél eenvoudig", verklaarde de geleerde. „Maar dt is met alle moeilijke zaken; de oplos sing is altijd simpel. Kijk vriendje, we moeten het levensritme van de heer Bommel bijna geheel stilzetten. Bij na, zeg ik. Niet geheel, want dan zou de proefpersoon overlijden. Is dat duidelijk?" „Ja", zei Tom Poes onge duldig. „Maar hoe..." „Wanneer het tempo van de patiënt bijna stilstaat", hervatte de ander, „dan zal de tijd dus bliksemsnel langs hem heen gaan. Volgt ge me?" Hij wierp een blik op Tom Poes en schudde het hoofd. „Ik zie aan uw onbeduidende gelaatstrekken dat mijn redenering u ontgaat", vervolgde hij. „Let dus goed op". Met deze woorden trad hij op een schoolbord toe en wierp daar snel enige krijtlijnen op. „Deze kromme", verklaarde hij, „stelt de gang van de tijd voor. Ge moet hem zien als een spiraal, die in zichzelf besloten is. Door middel van mijn contraptie nu heb ik de proefpersoon teruggeprojecteerd. Let op de snij lijn..." „Ja, ja,! riep Tom Poes uit. „Dat zal allemaal wel zo zijn. Maar doe liever iets! Er kan van alles met de heer Ollie gebeuren!" Nu, dat was ook zo. Want de jagers Urk en Troon hun vrees overwonnen hadden be gonnen ze hinderlijk te worden. Ze gingen niet in op heer Bommels be leefde vraag; nee, ze keken hem loe rend aan en sloten hem geheel in, zodat hij zich haar niet verroeren kon. En nu viel het hem voor het eerst op hoe ongunstig hun trekken waren en hoe onverzorgd hun na- gels... H T W E E DOOR HANS VAN ES Vrijdag werd ons weer nog voornamelijk bepaald door een uitlog het Azorenhogedrukgebied. Afgezien van een enkel buitje bleef droog en tamelijk zacht. De temperatuur behield een redelijk nu van ongeveer 18 graden. Er hing wel veel bewolking in de vochtij aanvoersroute vanaf de oceaan. Ook in de ons omringende landi heerste rustig, soms nog een beetje nazomerachtig weer. Voor et zomerweer kunt u nog altijd volop terecht in de landen rondomd f Middellandse Zee; maxima van ruim 25 graden zijn de komende ken nog mogelijk, al zullen onweersstoringen sneller toeslaan de de droge zomermaanden. In het noorden van Europa doen zicht grootste veranderingen voor. IJsland en grote delen van Scandin woren bestookt door actieve depressies. De temperatuur komt ei dag al vaak niet meer boven 10 graden uit en in de snel langerv, dende nachten vriest het al licht. Ons land zat de laatste weken beetje op de wip. De zomer heeft zich niet meer laten gelden; v« stuimige herfstdagen was ook nog geen sprake. Een echte 'Oudt venzomer' heeft zich niet voorgedaan; het bleef bij enkele fraaie zomerdagen. Wellicht heeft oktober nog een warme verrassing ir to, maar voorlopig moeten we ons voorbereiden op de herfst. De staat vandaag officieel op de kalender en de atmosfeer past ziel bij voorbeeldig aan. Vanmiddag is er nog weinig aan de hand. At een zwak koufront, dat in de afgelopen nacht passeerde kan het opklaren, maar wolkenvelden van de Noordzee blijven binnendr Vanaf morgen gaan we kennis maken met de uitlopers van de gr: herfstdepressies. Deze waren de afgelopen dagen al in het hoge den actief, maar de eerste helft van de week komen wind en reg ook in West- en Middeneuropa op bezoek. Zondagochtend kan nog even zonnig zijn, maar een actief koufront zorgt later in den dag, avond en nacht voor flinke buiige neerslag bij een krachtige wester. Maandag is er even een adempauze, maar later op de da veert een nieuw slechtweergebied; op dinsdag gevolgd door staj wolken, opklaringen en een enkele bui. Verder op de oceaan zijr we storingen in ontwikkeling, zodat wellicht een groot deel vant gende week wisselvallig verloopt. Het kwik berieikt vandaag nog den van 18 graden, maar zakt de komende dagen terug naar ca, graden. KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met zaterdag. Noorwegen: Sterk wisselvallig weer met veel bewolking eri vooral langs de westkust veel regen. Zaterdag rond Oslo eerst nog opklarin gen. Daling van tempera tuur met op zondag maxi ma van 6 graden in het noorden tot rond 11 in het zuiden. Zweden: Zaterdag overwegend droog en op veel plaatsen geregeld zon. Zondag meer bewolking en in het noorden kans op regen. Maxima van 8 graden in het noorden tot rond 14 graden in de zuidelijke helft. Denemarken: Zaterdag naast wolkenvel den soms ook wat zon; op de meeste plaatsen droog. Zondag veel bewolking, meer wind en la ter op de dag regen. Middagtemperatuur ongeveer 16 graden. Engeland, Schotland, Wales en Ierland: Half tot zwaar bewolkt en vooral zondag enkele buien, misschien met onweer. In Ierland en Schotland zijn ook zaterdag de neerslagkansen groot en waait het stevig. Middagtemperatuur zaterdég van 14 graden op de Shetland Eilanden tot 19 in Engeland en langs de Schotse oostkust; zondag overal enkele graden lager. België en Luxemburg: Wolkenvelden, van tijd tot tijd ook zon. Zondag later op de dag van uit het wes ten regen. Middagtemperatuur ongeveer 17 graden. Noord- en Midden-Frankrijk: Zaterdag vooral in het midden, oosten en in de Vend'ee geregeld zon. Elders vooral wolkenvelden en langs het Kanaal kans op (mot)regen. Zondag in de loop van de dag in het hele gebied kans op regen en langs de westkust tamelijk win derig. Middagtemperatuur ongeveer 17 graden, zaterdag in de Vend'ee wellicht 20. Portugal: Flink wat zon, 's middags ook stapelwol ken en kleine kans op een bui. Middag temperatuur van 23 graden in het noor den tot iets boven de 25 in het zuiden. Madeira: Zonnige perioden, soms ook wolkenvel den en kans op een bui. Middagtempe ratuur ongeveer 25 graden. Spanje: Zonnige perioden en met name langs de Costa del Sol eerst nog kans op een re gen- of onweersbui. Middagtemperatuur van 19 langs de Golf van Biscaje tot lo kaal 28 graden in het zuidelijke binnen- Canarische Eilanden: Flinke zonnige perioden, in het noorden soms ook wolkenvelden. Droog. Middag temperatuur ongeveer 26 graden. Marokko: Westkust: zonnige perioden, soms ook wolkenvelden en een enkele regen- of onweersbui. Middagtemperatuur vlak aan zee tussen 23 en 28 graden. Tunesië: Tamelijk veel wolkenvelden en plaatse lijk buiige regen, misschien met onweer. Middagtemperatuur ongeveer 25 gra- Zuid-Frankrijk: Perioden met zon en veelal droog, maar in het zuidoosten vooral zaterdag een enkele regen- of onweersbui. Aan de voet van de Pyreneeën bewolkt. Maxima van 17 graden bij Clermont-Ferrand tot iets boven de 20 bij Bordeaux en ten zuiden van Lyon. Mallorca en Ibiza: Perioden met zon, afgewisseld door wol kenvelden. Vooral zondag kans op een regen- of onweersbui. Middagtempera tuur omstreeks 24 graden. Italië: Van tijd tot tijd zon en een enkele ver spreid voorkomende regen- of onweers bui. Middagtemperatuur van 17 in het uiterste noorden tot ongeveer 24 in het zuiden, op Sicilië maxima van 26 gra- Corsica en Sardinië: Zon, afgewisseld door wolkenvelden. Plaatselijk een regen- of onweersbui. Middagtemperatuur ongeveer 23 gra den. Malta: Zonnige perioden, ook vyel wolkenvelden en kans op een regen- of onweersbui. Middagtemperatuur ongeveer 25 gra- Griekenland en Kreta: Flink wat zon en in het noorden eerst nog kans op een enkele regen- of on weersbui. Middagtemperatuur aan zee ongeveer 28 graden, in het noorden iets lager. Turkije en Cyprus: Zonnig, maar in het noordoostelijk deel van de Turkse westkust ook van tijd tot tijd wolkenvelden en eerst nog een bui. Middagtemperatuur ongeveer 28 gra den, in het noordoosten lager. Duitsland: In het noorden van tijd tot tijd bewolkt en op beide dagen mogelijk wat lichte regen; zondag ook tamelijk winderig. In het midden en zuiden naast wolkenvel den ook geregeld zon en zondag later op de dag van het westen uit kans op regen. Middagtemperatuur op de mees! sen rond 18 graden. Zwitserland: Zaterdag geregeld zon. In de zondag van het westen uit mee king maar tot de avond droog, temperatuur rond 17 graden. Oostenrijk: Rustig weer met flink wat zon Maxima zaterdag rond 16 grad dag iets hoger. Afwisselend wolkenvelden en zo de meeste plaatsen droog. Midi peratuur zaterdag rond 16 grad dag in het zuidwesten iets hoger. Tsjechië en Slowakije: Rustig weer met geregeld Ie wolkenvelden. Bijna overal Maxima zaterdag rond 16 gradi dag iets hoger. Hongarije: Rustig weer met van tijd tot Droog. Middagtemperatuur rond ZONDAG 24 SEPTEMBER 1995 Zon- en maanstanden Zon op 06.29 Zon onder Maan op 06.07 Maanondf Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 03.08 15.29 02.41 Laag 11.25* 23.34 11.06 MAANDAG 25 SEPTEMBER 1995 Zon- en maanstanden Zon op 06.30 Zon'onder Maan op 07.20 Maanonde Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 03.41 16.06 03.14 Laag 11.55*00.00 11.36 Weerrapporten 22 september 17 Amsterdam De Bilt Deelen Eelde Eindhoven Den Helder Rotterdam half bew. half bew. half bew. half be®. Vliss Maastricht Aberdeen Athene Barcelona Boedapest Bordeaux Dublin Frankfurt Genève Helsinki Innsbruck Istanbul Klagenfurt Kopenhagen LasPalmas half bew. Luxemburg Madrid Malaga Mallorca licht bew licht bew. half bew. licht bew half bew. half bew. licht bew. Malta licht bew half bew. half bew. Split Stockholm Warschau Wenen Bangkok Buenos Aires Casablanca Johannesburg Los Angeles New Orleans New York Tel Aviv Tokyo Vancouver onbew half bew. half bew. licht bew. half bew. half bew. licht bew.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 18