Bollensloten
via lucht
^vervuild
De identiteitscrisis van de chrysant
Alzheimer Vereniging
steunpunt verzorgers
'Ik verloochen niet dat ik Hollander ben
Regio Leiden/Rijn Veenstreek
Opnieuw
bezwaar
tegen bouw
van flats
College mag optreden tegen pizzeria
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1995
Rijnland verbaasd over uitslag onderzoek
De vervuiling van het slootwater door bestrijdingsmidde
ls len uit de bollenteelt wordt vooral veroorzaakt doordat
Wl de chemicaliën uit de gebouwen weglekken en doordat
fi middelen tijdens het spuiten in de sloot waaien. Tot nu
yj toe werd altijd aangenomen dat de middelen voorname-
lijk via de grond in de sloot terechtkwamen. Nu duidelijk
H is hoe de vervuiling werkelijk ontstaat, kunnen er gerich-
tere maatregelen worden genomen.
senaars bollenbedrijf uitge
voerd. Op het Wassenaarse be
drijf werd bij elke spuitbeurt be
meten hoeveel er nèast het ge
was (op het pad, de slootkant
en in de sloot) terechtkwam.
Ook de uitspoeling via de grond
is bemeten.
Gerritsen: „De resultaten zijn
verbluffend, maar het betekent
wel dat het probleem oplosbaar
is. Niet spuiten met harde wind
en alleen vlak boven het gewas
en daarbij de juiste spuitdop-
pen gebruiken zorgt voor aan
merkelijk minder vervuiling van
de sloot. Dat geldt ook voor een
teelt- en spuitvrije zone van an
derhalve meter vanaf de sloot."
Het lekken uit gebouwen en
door de erf heen is volgens Ger
ritsen 'makkelijk' te voorkomen
door netjes te werken. Nu wor
den bijvoorbeeld de kisten met
bollen nadat ze na het dompel
bad met bestrijdingsmiddelen,
buiten gezet om uit te lekken.
„Dat moet dus op een lekvrije
vloer." Voorzichtig vullen van
de spuitapparatuur en deze niet
na gebruik buiten schoon laten
regenen, maakt ook een groot
verschil.
De sloot is ook vervuild met
meststoffen. In het water komt
te veel stikstof en veel te veel
fosfaat voor. „De bollenboeren
moeten meteen stoppen met
fosfaat geven. Er zit genoeg in
de grond om de bollen goed te
laten groeien. Dan duurt het
nog tien jaar voor de sloot wat
schoner is."
dD°e Woning Emmalaan mag groter worden
°eP| LEIDERDORP.
I
Een bewoner van de Emmalaan in Leiderdorp mag zijn woning
vergroten. De commissie beroep- en bezwaarschriften heeft het be-
zwaarschrift van z'n buurman ongegrond verklaard. Die vond dat
ÏÏVÏ de toestemming om de woning uit te breiden, 'is genomen op basis
van een niet deugdelijke, onbegrijpelijke motivering, op grond van
P! een verkeerd doel en op basis van willekeur'. Het beleid van de ge
meente Leiderdorp is dat voor uitbreiding in principe vrijstelling
wordt verleend, tenzij er 'zeer zwaarwegende belangen' zijn. Die
heeft de buurman volgens de commissie niet.
LEIDEN/WASSENAAR
MONICA WESSELING
Het Hoogheemraadschap van
Rijnland heeft het afgelopen
jaar, samen met onder meer het
Laboratorium voor Bloembol-
lenonderzoek in Lisse en het
Wageningse Staringcentrum
onderzoek gedaan naar de ma-
nier waarop bestrijdingsmidde-
wM len en meststoffen in het sloot-
water terechtkomen. De mest
blijkt wel, zoals verwacht, via de
grond in de sloot te spoelen.
Overigens toont het onderzoek
opnieuw aan dat de grond
propvol met fosfaat zit: de bol
lenboeren hoeven de komende
jaren geen fosfaat meer toe te
voegen.
Projectleider emissie-onder
zoek R. Gerritsen erkent stom
verbaasd te zijn door de resulta
ten. „We hebben nooit geweten
dat drift van bestrijdingsmidde
len en lekken uit gebouwen en
door erfverharding heen, zo'n
belangrijke rol spelen".
Het onderzoek is overigens
opgezet nadat in 1990 werd ge-
I constateerd dat meststoffen en
maaj bestrijdingsmiddelen in het
fOTj slootwater een echt probleem
waren. Begin jaren negentig
bleek uit een 'herkomst'-onder-
inda j-oek dat jg land- en tuinbouw
8ei| voor 95 procent van die vervui-
I ling verantwoordelijk kunnen
I worden gesteld,
imal i-fet onderzoek naar de route
ier'j die bestrijdingsmiddelen en
'l1 8? mest richting sloot afleggen is in
s Noord-Holland en op een Was-
Ook bij het bedrijf Wubben wordt erkend dat sommige kwekers in de moeilijkheden zitten. „Wat je dan ook ziet, is dat kwekers op zoek gaan naar andere teelten."
FOTO BEN DE BRUYN
Het is een bloem die gemakkelijk te
kweken is en daardoor ook en masse
wordt geproduceerd. De chrysant is nog
altijd na de roos de meest gekweekte
snijbloem van Nederland. Maar de
bloem is, vooral bij de jongere consu
menten, uit de gratie. De Roelofarends-
veense bloemist O. Rodewijk weer ervan.
„Ik krijg wel mensen in de winkel voor
een boeket. Als ik dan vraag wat voor
bloemen ze willen dan is het: van alles,
als het maar geen chrysanten zijn. Maar
als ik ze dan de bloemen laat aanwijzen
die ze mooi vinden, zitten er vaak toch
nog twee soorten chrysanten tussen."
Over de identiteitscrisis van een snij
bloem gesproken.
Rodewijk heeft op het moment niet
meer dan twee soorten chrysanten in de
winkel. „Soms heb ik zelfs helemaal
geen chrysanten. Dat was een jaar of
tien geleden ondenkbaar. Toen had ik
gemiddeld toch wel zo'n zes soorten
staan. Maar de mensen hebben tegen
woordig een voorkeur voor minder ge
cultiveerde bloemen. Het moet een
beetje natuurlijk zijn. Het publiek is uit
gekeken op de chrysant", aldus de bloe
mist.
De kleinere vraag heeft grote invloed
op de verdiensten van de chrysanten
kwekers, waarvan er in Alkemade heel
wat zitten. De Veense kweker R. Wub
ben brengt wekelijk tussen de zestig- en
tachtigduizend chrysanten naar de vei
ling. „De bloemen leveren op dit mo
ment een aardige prijs op", vertelt hij.
„Maar juni en juli waren zoals altijd erg
slecht. De prijs moet nog verder stijgen,
willen we aan het eind van het jaar iets
verdienen. Vorig jaar stegen de prijzen
vanaf augustus onvoldoende om er iets
aan over te houden."
J. Hoogenboom levert meer dan hon
derd soorten chrysantenstek aan de
kwekers die uiteindelijk de bloemen op
kweken. „Maar we hebben een stuk of
tien broodsoorten, de meest gangbare
soorten die makkelijk te kweken zijn."
En juist daarop is de consument volgens
hem uitgekeken. Met alle gevolgen voor
de kwekers.
Ook Wubben geeft toe dat sommige
kwekers in de moeilijkheden zitten.
„Wat je dan ook ziet, is dat kwekers op
zoek gaan naar andere teelten." Maar
dat blijkt niet gemakkelijk te zijn. Om te
beginnen is het in de hele bloemen- en
groenteteelt geen vetpot. Daarbij is een
overstap niet zonder problemen. „Je he
le kas is aangepast aan de chrysanten
teelt. Je kan niet zomaar ineens iets an
ders gaan kweken. En voor een andere
teelt heb je over het algemeen meer per
soneel nodig. Je moet extra arbeids
krachten inhuren. Ook dat nekt veel
mensen. Voor sommige kwekers is het
best wel kritiek."
Zal de chrysant daardoor uiteindelijk
uit de Nederlandse huiskamer verdwij
nen? W. van der Hoeven van Straathof
Jaarrond Chrysanten in Nieuwe Wete
ring gelooft er niks van. „De chrysant is
helemaal niet uit", gooit hij zijn kont te
gen de krib. Kwekers moeten hun han
del naar zijn mening aanpassen aan de
veranderende afzet. Die loopt tegen
woordig vooral via de grote supermarkt
ketens die alleen geïnteresseerd zijn in
een constante aanvoer van grote aantal
len. De extreem grote partijen snijbloe
men die de kwekers aanleveren wanneer
hun produktie in het voorjaar haar piek
bereikt, vallen in dit circuit niet even
weg te werken.
Plastic
„Ik vind dat er in ons vak fouten zijn ge
maakt", gaat Van der Hoeven verder.
„De consument wil kleinere bossen van
kleinere bloemen. En verpakken in plas
tic is echt uit. Je schaamt je een beetje
als je daarmee over straat moet. Maar
wij leveren bossen chrysanten van bijna
een meter lang met een rol plastic er
omheen. Het eerste wat de grote ketens
doen wanneer ze die bloemen krijgen is
het plastic eraf halen en de stelen twin
tig centimeter inkorten. Dat zijn zaken
waar we eens naar moeten kijken. We
hebben even niet opgelet. We moeten
eens heel goed naar onszelf kijken."
ZOETERWOUDE LIESBETH BUITINK
Vier bewoners van de Bloemen
weide in Zoeterwoude hebben
opnieuw een bezwaarschrift in
gediend tegen de bouw van 7
flats aan de Pinksterbloemlaai
en de Pijpekruidlaan. Eerder di
jaar ontving de gemeente 61 be
zwaren van omwonenden, di
het college en de raadscommis
sie grondgebied ongegrond vei j
klaarden. Vier bewoners probe j
ren het nu opnieuw. De com
missie beroep- en bezwaai i
schriften behandelt hun bezwa
ren op 23 augustus.
De bezwaarmakers vinde:,
dat de flats hun uitzicht belem
meren en te hoog worden. Bc
vendien zouden de apparte
mentencomplexen niet in d
omgeving passen. De bewonei
waren woedend toen de com
missie grondgebied hun bezwa
ren afwees. „U heeft stadse frai
sen voor de Muurbloemenwe!
de en dit is nog maar een vingt
roefening voor de bebouwin
van de Grote Polder", voegd
bezwaarmaker J. Beijersberge
de commissie toen toe.
Zomerfeesten
in Wassenaar
WASSENAAR
Met kermis op het terrein aa
de Dr. Mansveltkade beginne
op woensdag 16 augustus d
Zomerfeesten in Wassenaar. D
Zomerfeesten worden georgan
seerd door de Wassenaars
Oranjevereniging en duren K i
maandag 21 augustus. De ke:;|
mis is tijdens de feesten m<
uitzondering van zondag dagt
lïjks geopend.
Vanaf het kennisterrein
woensdagavond om 22.30 ui
vuurwerk te zien. Donderdaj
zijn er kinderspelen op h<
speelterrein aan de I Iofcami
weg, waar 's avonds het trad
tionele kuipjesteken wordt g<
houden. Op vrijdag is er ee
waterfestijn in het Sterrenba
aan de Zanderijlaan en jeu c
boules bij sporthal De Schulj
wei. 's Avonds geeft de brant
weer een demonstratie op h<j
marktterrein aan de Berkhej
straat.
Met een viswedstrijd, ringsti
ken op de Van Groeneveltlaa
en een demonstratiewedstrij
van Ponyclub Koningin Emm
lopen de Zomerfeesten zaterdc
ten einde. Deelname aan al 1
spelen is gratis. Maandag is c
laatste kermisdag.
WOUBRUGGE LIESBETH BUITINK
„We zijn een vreemde patiën
tenvereniging, want we zijn er
niet voor de patiënten maar
voor de verzorgers, de mensen
die dag in dag uit met de de
menterenden optrekken", om
schrijft voorzitter Corrie Rice de
onlangs opgerichte Alzheimer
Vereniging Zuid-Holland
Noord. De vereniging wil voor
lichting geven over dementie in
al haar verschijningen, de de
menterenden en hun omgeving
steunen en optreden als belan
genbehartiger.
De regiovereniging Zuid-Hol
land Noord is één van de vele
die momenteel in heel Neder
land worden opgericht in sa
menwerking met de landelijke
Alzheimerstichting. „We willen
zo dichter bij de mantelzorgers
staan, dus de familie en de ver
zorgers." De afdeling beslaat de
Leidse regio, de Bollenstreek en
de Rijnstreek, met Hillegom in
het noorden, Voorschoten in
het zuiden en Nieuwkoop als
meest oostelijke gemeente.
Daarmee is de afdeling de
grootste in Nederland. „In ons
gebied wonen zo'n half miljoen
mensen en er zijn naar schat
ting 3.500 dementerenden.
Maar onze doelgroep, de ver
zorgers, is drie of vier keer zo
groot. We hopen dus ongeveer
10.000 mensen te bereiken", al
dus de Woubrugse, die met de
mentie in aanraking kwam
doordat een familielid de ziekte
kreeg. „De meeste bestuursle
den kennen dementie van
dichtbij."
Volgens Rice rust op demen
tie nog een taboe. „Het is een
gedragsverandering en voor de
familie is het vaak moeilijk te
onderkennen of het een psychi
sche of fysieke stoornis is. De
vroegtijdige erkenning is voor
mantelzorgers ontzettend be
langrijk. We willen zorgen dat
ze ergens terecht kunnen met
hun verhalen, door een lotgeno
ten-contact. Per gemeente of
per sub-regio willen we ge
spreksgroepen beginnen, die
vanuit de vereniging deskundi
ge gespreksleiding krijgen."
Rice denkt niet dat de zoge
noemde mantelzorgers de
drempel naar de vereniging te
hoog zullen vinden. „Soms zijn
vreemde ogen juist veel gemak
kelijker. We willen een coördi
natiepunt beginnen en praten
er nog over hoe we dat gaan in
richten. Maar iemand belt mis
schien gemakkelijker naar Lei
den dan bijvoorbeeld naar ee
dorpsgenoot, omdat Leide
anoniemer is."
Rice benadrukt dat de veren -
ging niet andere belangengroi
pen werk wil afnemen. „Er zij
al veel organisaties voor oud<
ren en er worden veel lezinge i
gehouden door professionel -
instanties. Het is niet onze bi
doeling om dat allemaal over l
gaan doen. Maar we zijn w<
ambitieus, hoewel het beslui
uitsluitend uit vrijwilligers bi i
staat."
Met een boomplantactie i I
alle 22 gemeenten waarin d i
vereniging actief wordt, wil Ric
de aandacht op de oprichlin 1
vestigen. „Onze oprichtingsbi
eenkomst is op 21 septembc
Rond die tijd willen we in Le
den, Alphen en Katwijk ee
boom planten in de buurt va
een verzorgingshuis, met hul
van sponsors. In het halve jat
daarna willen we in alle g<
meenten een boom neerzettei i
omdat een boom in het log
van de vereniging staat."
Mensen die zich willen opg«
ven als vrijwilliger of veren
gingslid, kunnen contact opn<
men met Corrie Rice: 01721
8175.
LEIDERDORP UESBETH BUITINK
Leiderdorp mag bestuursdwang
aanzeggen tegen de pizzeria II
Buongustaio aan de Achthove-
nerweg. Voor het bestemmings
plan, dat de vestiging van een
pizzeria, afhaalcentrum of ter
ras niet toestaat, hoeft het colle
ge geen vrijstelling te geven. Dat
is de uitspraak van de commis
sie beroep- en bezwaarschrif
ten, waar pizzeria-eigenaar G.
Zara onlangs opnieuw bezwaar
aantekende tegen de gedwon
gen sluiting van zijn restaurant.
De commissie verklaarde de
bezwaren van Zara niet ontvan
kelijk, omdat de gemeenteraad
heeft besloten dat het bestem
mingsplan niet wordt gewijzigd.
De commissie constateert dat
legalisering van de pizzeria op
korte termijn 'niet tot de moge
lijkheden behoort'. Bovendien
is er 'geen sprake van' dat de
voorschriften in het besten
mingsplan 'apert onredeli
zijn'. Het bezwaar tegen de we
gering om de pizzeria vrijste i
ling te gevAi, is dan ook ong<
grond, aldus de commissie.
ra had van tevoren kunnen wi
ten dat de gemeente zijn restai
rant zou laten sluiten en ka
daarom volgens de commiss
ook geen beroep doen op de ii
vesteringen die hij heeft g<
daan.
Oud-Leimuidenaar is consul in Orlando
Hij woont al vanaf 1979 in de
Amerikaanse stad Orlando in
Florida, maar sinds enige tijd is
hij een bron van trots voor zijn
voormalige dorpsgenoten in
Leimuiden. De voormalig Lei-
muidenaar Ger van der Made
(58) is sinds kort consul der Ne-
derlanden in Orlando en daar-
mee verantwoordelijk voor de
nr Nederlanders die in de 22 om
liggende countiesverblijven.
Kunststof
Van der Made vertrok zestien
jaar geleden naar de States om
in Disney World mee te werken
aan het Epcot-project, een pro
totype van een toekomstige
stad. „Ik was mede-eigenaar
van een kunststoffenbedrijf in
j Alphen. De gouverneur van Flo
rida en iemand van Disney
vroegen me om mee te werken,
want in Disney World is een
hoop kunststof nodig. Ik dacht
dat ik dat vanuit Europa kon
doen, maar door de koers van
de dollar was dat onmogelijk."
De Leimuidenaar gaf voor
zijn vertrek zijn raadslidmaat
schap voor de WD op. „Het
was net voor de verkiezingen en
ze vroegen me of ik kandidaat
voor het wethouderschap wilde
zijn. Maar ik ging naar Amerika
en dus heb ik het raadslidmaat
schap netjes afgebouwd."
Hoewel Van der Made leeft
als een Amerikaan, blijft hij
zichzelf als Nederlander zien.
„Je ziet bij mij altijd de connec-
tie van waar ik woon en Hol-
land. Ik verloochen niet dat ik
een Nederlander ben. Het feit
dat ik daar woon, wil ik niet als
leed excuus gebruiken. Als je als Hol-
'an(^er ^aar woont, word je
overal uitgenodigd als gast. In
het bégin ben je nieuw, maar op
een gegeven moment gaat die
nieuwigheid eraf en moet je je
waarmaken", ervaart Van der
Made.
En dus heeft de Nederlander
Ger van der Made: 'Als Hollander word je overal uitgenodigd als gast.
nu drie bedrijven. Zijn 'Florida
International Trade-service'
richt zich vooral op Amerikaan
se bedrijven die de exportmarkt
verkennen. „Amerikaanse be
drijven zijn niet ingesteld op in
ternationale betrekkingen, die
vinden export maar lastig. Pas
in de laatste tien jaar gaan de
Amerikanen ontdekken dat er
nog andere landen zijn. Hollan
ders hebben dat juist in de vin
gers; ze noemen ons niet voor
niets 'de Chinezen van het
noorden'." Zijn bedrijf 'The
Dutch Connection' richt zich
onder meer op Nederlands-
Amerikaanse uitwisselingen van
Met zijn 'Florida Pro-Sports
International' kreeg hij tijdens
de wereldkampioenschappen
voetbal vorig jaar landelijk me
dia-aandacht. Van der Made
was in Orlando verantwoorde
lijk voor het onderkomen van
de Nederlandse voetballers. „Ik
heb toen een plek gevonden
voor de KNVB en de voetballers.
We hebben in overleg met Dick
Advocaat een speciaal voetbal
veld laten aanleggen met pre
cies hetzelfde gras als in het sta
dion, zodat de spelers konden
trainen zonder bekeken te wor
den door de tegenpartij, het pu
bliek of de pers."
Van der Made weet niet of
zijn optreden tijdens de WK tot
zijn benoeming als consul heeft
geleid. „In de diplomatieke ka
nalen komen dan bepaalde na
men boven drijven en kennelijk
is mijn naam toen genoemd.
Vervolgens is mijn hele doop
ceel gelicht." Als consul is Van
der Made onder meer verant
woordelijke voor de afgifte van
paspoorten aan Nederlanders in
zijn gebied. „Maar ook als er ie
mand wordt vermist, word ik
ingeschakeld. Of als iemand
FOTO HENK BOUWMAN
ziek wordt of wordt gearres
teerd. Niet dat ik invloed heb op
justitie, maar ik kan iemand wel
bezoeken. Daarnaast ben ik ge
volmachtigd notaris, ik kan op
treden als tussenpersoon tussen
een notaris in Nederland en ie
mand in de States."
Van der Made ziet het als zijn
plicht om 'iets terug te doen'
voor de Amerikanen. „Ik ben
gastdocent aan een college voor
marketing en journalistiek, daar
vertel ik geregeld over Neder
land en onze handel. Ik vind dat
je kennis moet overdragen. En
als je het ergens naar je zin
hebt, moetje iets terugdoen."
