VS leveren Bosnië
via derden wapens
HP si .'HH& SN
Vijf mannen gepakt na aanslagen in Duitsland
Aanstaande zaterdag is de Lotto Jackpot
Buitenland
'Hoe kunnen we nog hopen
op een toekomst voor Europa
Dutchbat helpt Serviërs aan materieel
Korea-veteranen krijgen monument
Zwitsers bereid Karadzic
en Mladic te arresteren
Kroatische leger rukt op
tegen Bosnische Serviërs
lp
/RIJDAG 28 JULI 1995
sBelg volgt Van Agt op in Washington
brussel» Een voormalige Belgische diplomaat, Hugo Paemen,
de Nederlander Dries van Agt opvolgen als ambassadeur
Pvan de Europese Unie in Washington. De Nederlandse oud-pre-
mier ging eerder dit jaar met pensioen, maar een vervanger was
nog niet gevonden.
Weer zetelverlies voor Conservatieven
londen» De tussentijdse verkiezingen gisteren in het Noorden-
gelse kiesdistrict Littleborough and Saddleworthnodig ge-
worden door het overlijden van het Conservatieve Lagerhuislid
zijn gewonnen door de Liberaal-Democraten. Daardoor heeft
I premier Major nog maar een meerderheid van negen zetels.
Vietnam lid Asean
bandar seri begawan Voor het eerst treedt een communistisch
land toe tot de Associatie van Zuidoostaziatische landen
f (Asean). Met een plechtige openingsceremonie in het sultanaat
Brunei is Vietnam vandaag toegelaten tot de club, die 28 jaar ge
leden onder meer is opgericht om de verspreiding van het com
munisme tegen te houden.
Aboriginal-vrouw gouverneur-generaal
sydney Een aboriginal-vrouw maakt goede kans volgende
Het kan de laatste benoeming van een gouverneur-generaal (de
vertegenwoordiger van koningin Elizabeth) zijn voordat Austra-
lië rond de eeuwwisseling een republiek wordt. In regeringskrin
gen in Canberra en in de Australische pers nemen de speculaties
toe dat de 62-jarige Lois O'Donoghue in februari de opvolger
wordt van de huidige gouverneur-generaal, Bill Hayden.
Weer doden bij strijd met Koerden
tunceli In de Turkse plaats Tunceli zijn gisteren zes Koerdische
1 guerrillastrijders en drie Turkse militairen om het leven geko
men bij een vuurgevecht tijdens huiszoekingen. Eerder werd ge
meld dat in de voorgaande 24 uur bij gevechten tussen het Turk
se leger en Koerdische opstandelingen 27 guerrillastrijders en
twee militairen om het leven waren gekomen.
Russische tanker lekt radioactief afval
VLADiwosTQKEen Russische marinetanker heeft vorige winter
zo'n 180 liter vloeibaar radioactief afval verloren in de Pa-
vlovskbaai in de Stille Oceaan. Door het lek onstond hoge stra
ling en raakte het dek van het schip verontreinigd. Matrozen van
de Stille-Oceaanvloot zouden de vervuiling hebben opgeruimd
en niemand zou gewond zijn geraakt.
Jeltsin komt met nieuw vredesvoorstel
Mensenrechtenrapporteur Mazowiecki geeft het op
genève bob kroon
Bosnië krijgt in het geheim via derde landen Amerikaan
se wapens. De spanning tussen de VS en de Europese
bondgenoten is daardoor opgelopen. Dat schrijft het ge
zaghebbende Amerikaanse dagblad The Washington Post
ex-Joegoslavië zijn een schen
ding van het embargo dat de
Veiligheidsraad in 1991 instelde.
De Amerikaanse Senaat heeft
zich deze week de wens geuit
het embargo tegen Bosnië on
der bepaalde voorwaarden een
zijdig op te heffen. De Europese
bondgenoten van de VS zijn
daar fel tegen.
De verwachting is dat Turkije
op korte termijn bekendmaakt
het embargo niet langer te er
kennen. De Turkse krant Hiir-
riyet schrijft dit uit betrouwbare
bron vernomen te hebben. Af
gelopen zondag riepen alle poli
tieke partijen in het parlement
de regering unaniem op een
dergelijk besluit te nemen.
Ambassadeur O.^jAkbel, de
woordvoerder van het ministe
rie van buitenlandse zaken, wil
de het bericht bevestigen noch
WASHINGTON-ANKARA GPD-Rtr
Volgens de krant zijn Europese
regeringen op basis van berich
ten van hun eigen geheime
diensten tot de conclusie geko
men dat de VS de leveringen
van Amerikaanse wapens naar
Bosnië door moslim-landen zelf
coördineren. Met name Turkije,
Saudi-Arabië en Pakistan
drie bondgenoten van de VS
worden genoemd.
Als bron haalt de Washington
Post anonieme hoge functiona
rissen bij de Amerikaanse, Brit
se en Franse regering aan. De
Amerikaanse autoriteiten ont
kennen echter dat de VS de le
veranties zelf organiseren. Ze
zouden alleen niets doen om de
islamitische landen ervan te
weerhouden.
Alle wapenleveranties naar
ontkennen. „Ons standpunt is
altijd geweest dat de internatio
nale gemeenschap de burgerbe
volking moet beschermen. Als
dit niet lukt, moet het Bosni
sche volk het recht op zelfverde
diging gegeven worden. Dat is
nu meer dan ooit aan de orde".
De Russische president Jelt
sin, die blijft aandringen op een
diplomatieke oplossing voor de
oorlog in Bosnië, ontvouwde
gisteren in een brief aan Con
tactgroep een nieuw vredesplan
voor Bosnië. Hij stelde voor een
'rechtstreekse dialoog' op gang
te brengen tussen de strijdende
partijen.
Verder zouden Bosnië-FIer-
cegovina en klein-Joegoslavië
(Servië-Montenegro) elkaar
moeten erkennen in ruil voor
opheffing van de-internationale
sancties tegen Servië. Dit laatste
werd enige tijd geleden voorge
steld door EU-onderhandelaar
Carl Bildt na gesprekken met de
Servische president Milosevic,
maar door de Contactgroep af
gewezen.
DEN HAAG «ANP
het Dutchbat afstand doen van achttien Merce-
des-jeeps, een vrachtwagen (viertonner), zes
stuks van het TOW anti-tankwapen en drie
81mm-mortieren. Ook hebben de Nederlandse
blauwhelmen enige tientallen handvuurwapens
en lichte mitrailleurs achterlaten.
Dutchbat slaagde er in voor haar vertrek uit de
enclave een deel van het materieel onklaar te ma
ken.
Het vertrek van Dutchbat uit Srrebrenica heeft de
Bosnische Serviërs in materieel opzicht geen
windeieren gelegd. Dat blijkt uit een brief van mi
nister Voorhoeve aan de Tweede Kamer.
De Bosnische Serviërs legden beslag op veer
tien YPR-pantservoertuigen, inclusief verbin-
dingsapparatuur en .50 mitrailleurs. Voorts moest
correspondent
Poolse ex-premier
Tadeusz Mazowiecki in een
brief aan VN-secretaris-gene-
raal Boutros Boutros Ghali
ontslag genomen als speciale
VN-rapporteur voor de men
senrechten in ex-Joegoslavië.
„Ik wens niet langer mee te
werken aan de schijnvertoning
van bescherming van mensen
rechten", aldus de 68-jarige
Mazowiecki, die zei dat voor
hem de maat vol was na de val
van Srebrenica en Zepa en 'de
gruwelijke tragedie van de be
volking van deze zogenaamde
veilige gebieden'. Hij ziet zijn
aftreden als boodschap.
In een felle aanklacht tegen de
VN hekelde de voormalige Pool
se vrijheidsstrijder 'het gebrek
aan moed en doorzettingsver
mogen van de internationale
gemeenschap en zijn leiders,
die halfslachtig en te laat reage
ren op misdaden die met onge
hoorde snelheid en wreedheid
worden uitgevoerd'.
Toen hij in augustus 1992 door
de Mensenrechtencommissie
van de VN werd benoemd als
speciaal rapporteur voor ex-Joe-
goslavië, zei Mazowiecki dat het
niet zijn bedoeling alleen maar
rapporten te schrijven, maar
ook de friensen in die gebieden
te helpen. Maar zijn 18de rap
port, dat binnen enkele weken
zal worden gepubliceerd en ver
slag geeft over de ellende in
Tuzla, zal tevens zijn laatste
zijn.
„Mensenrechten worden aan de
T weehonderd
tips over
anslag Parijs
farijs cees van zweeden
forrespondent
t)e Franse politie zegt aan wij-
ringen te hebben dat de aan
slag op een Parijse trein door
islamitische fundamentalisten
s gepleegd. „Na alles wat ik
;ehoord en gezien heb, neig ik
irnaar de daders te zoeken in
ingen van islamieten", zei
Tancis Battutt van de anti-ter-
urbrigade van de Parijse po
rie gisteren.
Volgens het dagblad Le Mon-
heeft de politie in het trein-
ak de splinters gevonden
'an een kleine gasfles. Het ex-
losieve materiaal bevond zich
aar alle waarschijnlijkheid in
ie gasfles, aldus de krant. De
rfchemische samenstelling van
'Te springstof zou nog niet zijn
nenlandse zaken een prijs van
en miljoen franc (333.000 gul-
jlen) had uitgeloofd voor de tip
nie tot de arrestatie van de da-
per(s) zou leiden, kreeg de po-
rim tweehonderd tele
foontjes.
^eger Sri Lanka
blaat aanval af
fOLOMBO DPA-AFP
Ret leger van Sri Lanka heeft
Vanochtend een aanval van de
JTamil-opstandelingen afgesla
gen. Daarbij kwamen minstens
B7 rebellen om het leven. Vijf-
tot twintig soldaten raakten
Jgewond.
De Tamil-tijgers landden met
^chepen op de kust in het
noordoosten van het eiland en
bestormden vervolgens vier le-
Jgerbases. De rebellen vechten
Tn het gebied voor de onafhan
kelijkheid.
De oplaaiende strijd staat on
derhandelingen tussen beide
partijen in de weg. Colombo
naakt binnenkort een plan be
kend voor vergaande autono
me in nieuw te vormen regio's.
Washington De 1,5 miljoen Amerikanen die in Korea
hebben gevochten krijgen een monument, 42 jaar nadat
de zogenoemde 'vergeten oorlog' ten einde kwam. Het
Korean War Veterans Memorial is gisteren in Washington
onthuld door president Bill Clinton en de Zuidkoreaanse
president Kim Young-sam. Het idee voor het monument
op de Mali, niet ver van het Vietnam-monument, werd al
in 1986 door het Congres goedgekeurd en bekrachtigd
door oud-president Ronald Reagan. Het duurde echter zes
jaar voordat de organisatoren de betreffende stedelijke
commissies voor hun controversiële ontwerp wisten te
winnen. De kosten van het uit een groot aantal figuren
opgebouwde monument liepen op tot 18 miljoen.
FOTO REUTER WIN MCNAMEE
bonn peter van nuijsenburg
correspondent
De politie in de Duitse deelstaat Baden-
Württemberg heeft gisteren vijf mannen
gearresteerd die ervan worden verdacht
brandaanslagen op Turkse instellingen
te hebben gepleegd. Hoewel geen nade
re mededelingen werden gedaan, is het
waarschijnlijk dat de verdachten sympa
thisanten zijn van de PKK, de verboden
extremistische Koerdische Arbeiderspar
tij. Drie van hen zouden inmiddels heb
ben bekend.
De afgelopen dagen zijn in diverse
Duitse steden ruim twintig brandaansla
gen gepleegd op Turkse winkels, reisbu
reaus en gemeenschapshuizen. Ook de
afgelopen nacht was het weer op vier
plaatsen raak. In de meeste gevallen viel
de schade mee en vielen er geen gewon
den te betreuren. Alleen in Hamburg
hadden twee mensen na een aanslag op
een restaurant last van rookvergiftiging.
Een confrontatie tussen tweehonderd
Koerdische demonstranten en de politie
in Frankfurt liep uit op een veldslag. Bij
na veertig agenten raakten gewond, van
wie acht naar h,et ziekenhuis moesten
nadat de betogers de politiemannen met
Tadeu^ Mazowiecki: felle aan
klacht.
FOTO EPA JANEK SKARZYNSKI
lopende band geschonden. Hu
manitaire hulpzendingen wor
den geblokkeerd. De burgerbe
volking wordt zonder respijt ge
bombardeerd en blauwhelmen
en hulpverleners geven hun le
vens. Hoo kunnen we nog ho
pen op een toekomst voor Eu
ropa"?, aldus Mazo.wiecki.
Op zijn persconferentie,leek de
Pool gisteren een diep aangesla
gen man die het onrecht, dat hij
in Bosnië vooral de laatste we
ken had meegemaakt, niet lan
ger kon verwerken. „In de
vluchtelingenkampen van Tuzla
keerden de mensen mij als VN-
rapporteur voor de mensen
rechten openlijk de rug toe.
Triest, maar begrijpelijk. Toen
had ik er definitief genoeg van".
Mazowiecki, die met zijn gebo
gen postuur en wat verdrietige
blik toch al een tragische uit
straling heeft, is nu helemaal
het toonbeeld van de gefrus
treerde idealist geworden. De
katholieke intellectueel, die zich
in woord en geschrift verzette
tegen het communistische be
wind in zijn Poolse vaderland,
werd daarvoor in 1981 een jaar
geïnterneerd. Hij was een van
de voornaamste raadgevers van
de 'Solidariteit', de vakbeweging
van Lech Walesa, en ageerde
ook'tegen het anti-semitisme
dat nooit diep onder de opper
vlakte van de Poolse samenle-
ving ligt.
In september 1989 werd Mazo
wiecki de eerste niet-commu-
nistische premier van Polen.
Van zijn onvermoeide strijdlust
tegen dictatuur en onrecht is nu
niet veel meer over. Of, zoals hij
het in zijn brief aan Boutros
Ghali uitdrukte: 'Ik zou graag
willen aannemen dat we voor
een keerpunt staan in de hou
ding van Europa en de wereld
tegenover Bpsnië, want onze
hele beschaving staat hier op
het spel. Maar ik geloof er niet
meer in'.
genève bob kroon
Alleen immuniteit op verzoek VN
Iets anders is, als Karadzic en
Mladic op uitnodiging van de
VN naar Genève zouden komen
voor een hervatting van het vre
desoverleg, waaraan ze vorig
jaar ook hebben deelgenomen.
„Als het zover komt, maar dat
moet ik nog zien", zei de mili-.
taire aanklager, „zal de VN ons
misscjiien om onschendbaar
heid verzoeken voor deze over-
legspartners. Daarover zal de
regering dan moeten beslissen".
Een woordvoerder van het
Zwitserse departement van bui
tenlandse zaken zei dat de
Bondsregering immuniteit voor
Karadzic en Mladic alleen zou
'overwegen', als alle gespreks
partners, dus ook de Bosnische
moslimleiders, met de
Bosnisch-Servische leiders op
Zwitsers grondgebied willen on
derhandelen. „Wij moeten ook
de rol van Genève als traditio
neel onderhandelingscentrum
niet uit het oog verliezen", al
dus deze zegsman.
correspondent
Als de Bosnisch-Servische leider
Radovan Karadzic en zijn gene
raal Ratko Mladic voet op Zwit
serse bodem, zetten, zullen zij
terstond worden gearresteerd
en als oorlogsmisdadigers te
recht moeten staan. „De tenlas
telegging van het VN-tribunaal
in Den Haag is voor ons solide
genoeg om tot aanhouding en
berechting over te gaan", aldus
de auditeur-militair Mr. Jürg
von Weinkopp in Bern.
In dat geval zou het tweetal
door de Zwitserse justitie wor
den berecht, omdat het land
geen lid is van de Verenigde Na
ties. Maar Von Weinkopp voeg
de er aan toe dat er momenteel
een wetsontwerp bij het parle
ment ligt, om de rechtsbe
voegdheid van het Haagse Joe-
goslavië-tribunaal in dit soort
gevallen wel te erkennen. In dat
geval zou niets een uitlevering
in de weg staan.
den haag gpd
stenen bekogeld hadden en met knup
pels te lijf waren gegaan.
De nieuwe uitbarsting van PKK-geïn-
spireerd geweld wordt toegeschreven
aan het feit dat de Britse regering heeft
besloten een Koerdische leider aan
Duitsland uit te leveren. De Koerden vre
zen dat hij in Duitsland geen eerlijk pro
ces krijgt.
dedigingslinies zijn gebroken.
Duizenden Servische inwoners
van Grahóvo en omgeving zijn
op de vlucht geslagen. Z
Het Kroatische offensief volgt
op een akkoord dat de Kroati
sche en Bosnische presidenten,
Tudjman en Izetbegovic, op 22
juli sloten. Door militaire sa
menwerking willen zij de val
voorkomen van Bihac, waar ook
gisteren weer hevig werd ge
vochten. Grahovo ligt op enkele
kilometers van Bihac en dichtbij
Krajina, de Servische enclave in
Kroatië.
Doel van het offensief is het
afsnijden van de Servische aan-
voerroute naar Knin, de hoofd
stad van Krajina. In zuid-west
Bosnië bevinden zich nu 2.500
man Kroatische troepen. In Kra
jina is een algemene mobilisatie
afgekondigd.
De Bosnische regeringstroepen
in de fel omstreden moslimen
clave Bihac hebben volgens ei
gen zeggen een einde gemaakt
aan de Servische opmars. „De
fronten zijn gestabiliseerd",
meldde de Bosnische radio van
ochtend.
Ondanks meerdere groot
scheepse aanvallen van Servi
sche troepen hoefde het Bosni
sche moslimleger zich niet ver
der terug te trekken. Hier en
daar konden de verdedigers bij
tegenaanvallen zelfs kleine ge
bieden heroveren, aldus de
melding.
Inmiddels meldt het Kroati
sche leger grote terreinwinst in
het westen van Bosnië. Het zou
in het gebied rond de stad
Grahovo door de Servische ver-
'X Hf
zaterdag kunnen ze vallen. 3.1 miljoen ballen! U leest het goed: 3.1 miljoen gulden! De hoofdprijs bij Lotto Jackpot. De trekking is morgenavond om 18.50 uur op Nederland 2. Das haal snel een spelformulier bij uw Lotto-winkelier! Bel voor de dichtsbijzijnde adressen 06-9525 (50 ct.p.m.).