4
Ti^l
Blauwe bes boordevol vitaminen en mineralen
Smaak
Koelbox onontbeerlijk bij picknick
Afkoelen
met een ijsje
Nieuwe komkommer
H E T
DOOR HANS VAN ES
Overal in Nederland werd er gis
teren weer een zomerse dag ge
boekt. Bij felle zonneschijn werd
landinwaarts 27 tot 31 graden
gehaald. Aan de stranden heer
sten prima omstandigheden; ook
hier was er haast geen wolkje te
zien en de zwakke zeewind zorg
de nog voor enige verfrissing: 23
tot 26 graden.
In de loop van de dag verscheen
er op de weerkaart een 'onweers-
zak' boven Noordwest-Frankrijk.
De term is ontleend aan de bui-
delachtige vorm van de lucht-
druklijnen rond een klein lage-
drukgebiedje. Aan de voorzijde
van deze storing begon er gister
avond een warme oostenwind te
waaien. Het bleef nog lang zwoel
met temperaturen rond de 25
graden. De weerradar toonde in
de vooravond al diverse kernen
met hevige neerslag boven België
en voor de Zeeuwse kust. De on
weersstoring kruipt vandaag heel langzaam over ons land. Erachtei
klaart het in koelere lucht op, waarbij de wind aantrekt uit het zuid
westen. De afkoeling is bescheiden; temperaturen van ongeveer 21
graden mogen er best wel wezen.
De komende dagen gaat het kwik geleidelijk nog iets verder omlaag
Een depressie trekt langzaam via Schotland naar Scandinavië. De
westelijke tot zuidwestelijke stroming brengt licht wisselvallig, Atle
tisch weer met zich mee. Zaterdag is er ruimte voor een rug van hoj
druk met vooral aanvankelijk zon. Later op de dag koerst een rands
ring van de Schotse depressie via het Engelse Kanaal oostwaarts m
meer bewolking en kans op regen of onweer. Zondag en maandag a
vrij wisselvallige dagen met maxima van 20 graden en soms een vn
krachtige zuidwestenwind.
Betekent dit nu dat de zomer, die zich tot dusverre keurig gedraagl
afglijdt naar een middelmatige of zelfs slechte Hollandse zomer? A
we naar de statistieken kijken, dan blijkt dat zich rond de periode*
13 tot 23 juli vaak een kleine teruggang in de temperatuur voordoe
Nemen we bij voorbeeld de gemiddelde temperatuur over een langi
periode (30 jaar), dan blijkt het kwik in dit tijdvak 0.5 graden lager
dan ervoor of erna. Wellicht is er dus sprake van een kalendergeboi
den teruggang, een adempauze van de natuur voor een volgende
warmtegolf.
EUROPA
Weersvooruitzichi
Minimumtemperatuur
Maximumtemperatuur
Zonneschijn
Windrichtmg/-kracht h
VRIJDAG 14 JULI 1995
Blauwe bessen zijn niet nieuw.
Blauwe bessen zijn veredelde
bosbessen en smaken dus ook
als de bosbes. Alleen zijn ze gro
ter en groeien ze niet meer aan
struikjes, maar aan boompjes
die tot 2.5 meter hoogte reiken.
Blauwe bessen zijn gedurende
korte tijd verkrijgbaar. Wie ze
koopt moet letten op een dauw
laagje dat zich op de bes be
vindt, dan kunnen ze nog zeker
een dag of drie worden be
waard. Nooit langer. Maar blau
we bessen lenen zich er niet
voor om bewaard te worden,
net zoals de frambroos die ook
beter maar meteen gegeten kan
worden.
Wie ze wil proberen moet er
vlug bij zijn, want de groente
man heeft ze maar van half juli
tot eind september. Warme da
gen zijn bij uitstek geschikt om
blauwe bessen te gebruiken, bij
voorbeeld in een fruitsalade
met meloen, perziken, frambo
zen, appel, peer en aardbeien.
Maar ook in yoghurt of op een
Wie kent niet de pittoreske
plaatjes anno 1900 van chique
dames en heren onder grote pa
rasols, die zich hebben neerge
vlijd in het hoge gras. Picknic
ken was vroeger populair bij de
gegoede klassen. Men streek bij
voorkeur neer aan de waterkant
en het bedienend personeel
stalde het zilveren couvert üit
op een damasten laken, dat
dienst deed als picknickkleed.
Maar ook heden ten dage is de
picknick een zeer geliefde be
zigheid, maar nu zonder klas
senonderscheid. Knapperige
broodjes en hartig beleg vor
men de smaakmakers op een
mooie zomerdag.
De knapperige broodjes zijn
thuis al gesmeerd en belegd
met de heerlijkste lekkernijen.
Met verse vleeswaren bijvoor
beeld. Echter, om alle ingredi
ënten tijdens de fietstocht goed
gekoeld te houden, is een mo
derne koelbox onontbeerlijk.
Het is onverstandig om de
broodjes met verse ingrediën
ten in een mandje te stoppen
en urenlang bloot te stellen aan
de warmte van de zomerzon.
Vul de koelbox thuis eerst met
bevroren koelelementen. Op die
manier blijven de broodjes,
vleeswaren, kaas, fruit, rauw
kost en dranken gedurende en
kele uren goed op temperatuur.
Voor wie er de hele dag op uit
trekt is het raadzaam om geen
kwetsbare vleeswaren (zoals
rosbief, rollade en fricandeau)
mee te nemen. Deze vleeswaren
zijn zeer houdbaarheidsgevoe-
lig. Ze kunnen zelfs in de koel
kast bij maximaal 7 Celsius
maar twee dagen worden be
waard. In een koelbox is die be-
waartijd hoogstens een paar
uren. Want voor alle duidelijk
heid: een koelbox is géén koel
kast. Het is slechts een tijdelijk
hulpmiddel om de warmte bui
ten te houden.
Vleeswaren zijn over het alge
meen langer te bewaren dan
vers vlees en daarom heel goed
bij een picknick te gebruiken.
Doordat ze bijna altijd zijn ge
rookt, gezouten, gedroogd of
gekookt is de houdbaarheid
groter. Vleeswaren als rosbief,
fricandeau en rollade worden
alleen maar gekruid en gebra
den en zijn daarom het kortst
houdbaar. Gekookte vleeswaren
(bijvoorbeeld boterhamworst,
achter- en schouderham) zijn
gekookt en kunnen ongeveer
vier dagen in de koelkast wor
den bewaard. Door hun langere
houdbaarheid zijn ze heel goed
geschikt om mee te nemen tij
dens een picknick.
Gerookte, gezouten en gedroog
de vleeswaren als snijworst,
rauwe ham en rookvlees zijn
het langst in de koelkast houd
baar: maximaal een week. Deze
kunnen gerust in de koelbox
worden meegenomen. Samen
met knapperige bolletjes,
puntjes en andere broodsoorten
maken ze van de picknick een
culinaire buitenmaaltijd.
Een ijsje wil er op zomerse da
gen wel in, de ijsverkoop stijgt
in deze periode niet voor niks.
Maar we eten tegenwoordig het
hele jaar door ijs (gemiddeld
acht liter per persoon) en het
loont voor fabrikanten de moei
te met steeds meer variëteiten
te komen. Yoghurtijs, karne-
melkijs, ijsrepen, ijs met een al
coholische tic, voor zomaar tus
sendoor of als toetje.
Ijs is koel en het verfrist, maar
wat zit er eigenlijk in? Als basis
bestanddelen zijn dat: magere
melkpoeder, vet, suiker, verdik-
kings- en geleermiddelen,
emulgatoren en (wettelijk goed
gekeurde) geur-, kleur- en
smaakstoffen. Om daarvan ijs te
maken worden deze ingrediën
ten gemengd met water. Er ont
staat dan een vloeibare massa,
de ijsmix, die wordt gepasteuri
seerd en gekoeld. Het mengsel
wordt vervolgens bij een lage
temperatuur met lucht opge
klopt; 500 gram ijsmix wordt
een liter ijs. En daarna wordt de
mix diepgevroren tot min 30
graden C. 'Harden' heet dat.
Wie op de lijn wil letten, kan het
best waterijs kiezen.
Ijs kan het beste worden be
waard bij een temperatuur van
min 18 graden C, dat wil zeggen
in de diepvriezer of in het diep
vriesvak van een driesterren
koelkast. De uiterste houdbaar
heidsdatum staat op de verpak
king. Sluit een aangebroken ver
pakking goed. Als er lucht bij
komt, droogt het ijs uit en gaat
het krimpen.
TOMPOES
Heer Bommel en de Hachelbouten
OPGAVE
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
1openbare gedachtenwisseling;
5. dobbelspel; 9. papegaai; 10.
familielid; 11. Frans voegwoord;
13. deel van een huis; 15. eer
waarde vader; 16. inhoudsmaat;
18. mannelijk dier; 19. cocon;
20. voetlijst; 22. geestdrift; 24.
verharde huid; 26. gloeilamp;
27 afgemat; 29. aanvallend;
31. beteuterd; 33 meisjesnaam;
36. kledingstuk; 38 reisje; 40.
hemelbrood; 41. strafwerktuig;
42. ankerplaats, 44. jongens
naam; 45 item; 46. gymnastiek-
toestel; 48. antwoord betaald;
49. tijdperk, 50 vordering; 52.
koningszetel; 53. achteraf.
Verticaal:
1dorpel; 2. barium; 3. woon
boot; 4 gebak; 5. roofdier; 6. ge
hoororgaan; 7. afstandsmaat; 8.
puntenlijst; 12. doorzichtig weef
sel; 14. familielid; 15. stad in
Italië; 17. postkoets; 19. draaior
gel; 21. deel van de bijbel; 23.
niet parkeren; 25. hoeveelheid;
27. deel van het bestek; 28. ra-
telpopulier; 30. vaderlands
vriend; 32. deel van een bloem;
34. boomvrucht; 35. uitroep van
teleurstelling; 36. familielid; 37.
knevel; 39. druppel oogvocht;
40. vogel; 43. edelachtbare; 46.
voor; 47. projectieplaatje; 49. en
omstreken; 51. heilige.
OPLOSSING
CITAAT
Horizontaal:
1. drama; 2. lotto; 3. pinda; 4
baal; 5. jumbo; 6. tango; 7.
draak; 8. kloon; 9. gewoon; 10.
jambe; 11. pion; 12. sleur. 13.
korf; 14. rood.
Het citaat is een Japans spreek
woord: Het geluk komt graag
binnen waar opgewektheid
heerst".
Nog steeds werd de goede stad Rom
meldam streng bewaakt, want de
jacht op heer Bommel was niet ge
staakt.
„Het is duidelijk dat zo iemand gevat
moet worden!" zei commissaris Bulle
Bas tot de burgemeester. „Men kan
de overheid niet ongestraft voor aap
zetten."
„Juist", gaf de heer Dickerdack toe.
„Zijn eigen belastinggeld stelen! Het
is doortrapt! Heb je hem al gevon
den, Bas?"
„Nee, dat niet", gaf de politiechef
aarzelend toe. „Maar het kan niet
lang meer duren. Alle poorten wor
den bewaakt en eh... we volgen
bereids een spoor..."
Hij zweeg en staarde met grote ogen
naar een grote rode tractor, die voor
de stad tot stilstand kwam. In de fiere
gedaante, die het voertuig bestuurde,
had hij zonder moeite heer Ollie her
kend. En toen deze zich nu met
krachtige tred naar hem toe begaf
bekroop hem een vreemd gevoel.
„H-halt!" sprak hij met geknepen
stem, „in naam der wet..."
„Precies!" riep heer«J3ommel, „daar
wilde ik je hebben! Hoe staat het met
het onderzoek, Bas? Heb je de schul
digen al gearresteerd, Bas?"
„Eh... n-nee..." stamelde de commis
saris, „dat is te zeggen... eh..." Hij
slikte moeilijk en schuifelde met zijn
laarzen. Toen raapte hij zijn waardig
heid wat samen om tot de aanval
over te gaan, zoals hem geleerd was.
„Dat was allemaal niet nodig", her
nam hij. „Het is duidelijk, dat je...
eh... dat uzelf die diefstal gepleegd
hebt..."
met zon, later van het zuidwesten uit
meer bewolking en een enkele regen- of
onweersbui. Morgen af en toe zon en
mogelijk een bui. Middagtemperatuur
vandaag ongeveer 25 graden, morgen
iets frisser.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Half tot zwaar bewolkt en van tijd tot tijd
regen of buien, eerst mogelijk met on
weer. Geleidelijk iets minder warm met
op morgen maxima van 17 graden in
Schotland tot 22 in Engeland.
België en Luxemburg:
Wisselend bewolkt en vooral vandaag
enkele fikse regen- of onweersbuien.
Minder warm met op morgen temperatu
ren rond 22 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Naast zon ook bewolking en van tijd tot
tijd buien, soms met onweer, windstoten
en veel neerslag. Daling van tempera
tuur; Morgen maxima uiteenlopend van
18 graden aan de Bretonse en Norman-
dische kusten tot 25 graden in de buurt
van Nancy.
Portugal:
Vrij zonnig .maar in het noorden eerst
ook wolkenvelden en misschien wat re
gen. Middagtemperatuur uiteenlopend
van 20 graden aan de Costa Verde tot
30 graden in het zuidoosten.
Madeira:
Flinke perioden met zon en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 26 graden.
Spanje:
Langs de costa's in het zuiden en oosten
vrij zonnig en temperaturen rond 30 gra
den. Ook in het binnenland veel zon en
hoge maxima, plaatselijk tot 36 graden.
In het noorden naast zon ook wolkenvel
den en vooral langs de Golf van Biskaje
kans op een bui, mogelijk met onweer.
Maxima langs de Golf van Biskaje onge
veer 22 graden.
Canarische Eilanden:
Overwegend zonnig en droog. Geleidelijk
meer wind. Middagtemperatuur onge
veer 28 graden.
Marokko:
Westkust: droog en veel zon. Middag
temperatuur vlak aan zee tussen 25 en
30 graden.
Tunesië:
Droog en veel zon. Warm met maxima
vlak aan zee tussen 30 en 35 graden.
Zuid-Frankrijk:
Afwisselend zon en wolken en nu en dan
stevige buien, vaak met onweer en mo
gelijk met windstoten. Aan de kusten
van de Middellandse Zee meer zon, vrij
wel overal droog en maxima rond 30
graden Elders geleidelijk minder warm
met morgen temperaturen tussen 24 en
28 graden
Mallorca en Ibiza:
Droog, veel zon en warm met een mid
dagtemperatuur van ongeveer 31 gra
den.
Italië:
Veel zon, maar ook lokaal een onweers
bui, vooral in de bergen in het noorden.
Middagtemperatuur ongeveer 31 gra-
Corsica en Sardinië:
Veel zon en hoogst waarschijnlijk droog.
Middagtemperatuur rond 31 graden.
Malta:
Zonnig. Middagtemperatuur ongeveer
32 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig; voornamelijk op het vasteland in
het noorden ook stapelwolken en een lo
kale onweersbui. Op de Egeische Zee af
en toe nogal wat wind. Middagtempera
tuur ongeveer 30 graden, landinwaarts
iets hoger
Turkije en Cyprus:
Aan de kusten overwegend zonnig, in
het binnenland plaatselijk enkele regen-
of onweersbuien. Middagtemperatuur
vlak aan zee op veel plaatsen rond 30
graden.
Duitsland:
Perioden met zon en vooral 's midd
en "s avonds enkele (onweers)bu
Middagtemperatuur tussen 25 en
graden, morgen met name in het na
westen iets minder warm.
Zwitserland:
Perioden met zon, maar vooral 's n
dags en 's avonds ook enkele regen
onweersbuien. Middagtemperatuur
geveer 28 graden.
Oostenrijk:
Enkele stevige regen- of onweersbu
vooral vandaag ook enkele .zonnige
rioden. Middagtemperatuur ongei
30 graden; Morgen iets minder warm
Tsjechië en Slowakije:
Perioden met zon, vooral 's middags
's avonds enkele regen- of onweersl
en. Middagtemperatuur ongeveer
graden, morgen iets minder warm.
ZATERDAG 15 JULI 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 05.37 Zon onder 21
Maan op 23.07 Maan onder 09
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 06 15 18.45 05.48 18
Laag 01.55 16 26 01.36 16
Weerrapporten 14 juli 08 uur:
station weer
De Bilt ontoeer
Eelde licht bew.
Eindhoven half bew.
Den Helder onweer
Rotterdam onweer
Maastricht lichtiew.
Aberdeen motregen
Barcelona zwaar bew
Berlijn licht bew.
Boedapest half bew.
Bordeaux licht bew.
Brussel licht bew.
Cyprus licht bew.
Dublin regen
Frankfurt licht bew.
Genève licht bew
Helsinki onbew.
Innsbruck licht bew.
Istanbul half bew.
Klagenfurt licht bew
Kopenhagen mist
LasPalmas licht bew
Lissabon onbew.
Locarno licht bew.
Londen onbew
Luxemburg licht bew
Madrid onbew.
Malaga onbew
Mallorca zwaar bew
Malta half bew
Moskou zwaar bew.
München licht bew
Nice licht bew
Oslo half bew
Parijs onbew.
Praag onbew
Rome onbew
Split onbew.
Stockholm onbew.
Warschau onbew
Wenen onbew
Zürich half bew
Bangkok licht bew
Casablanca licht bew
New O'ieans weerlicht
New York onbew.
TeiAviv half bew
Tokyo onbew
Tunis licht bew
Vancouver half bew.
bedje van zandtaartdeeg zijn
blauwe bessen niet te versma
den. De vruchten zitten boorde
vol vitaminen A en C, veel be
langrijke mineralen, ijzer en cal
cium.
Ze komen oorspronkelijk uit
Noord-Amerika. De indianen
waren al op de hoogte van de
geneeskrachtige eigenschappen
van de blauwe bes. Zij gebrui
ken de vrucht als geneesmiddel
tegen veel kwaaltjes en ziekten.
In Noord-Amerika werden ook
de eerste soorten gecultiveerd.
In 1923 kwamen de grootvruch-
tige blauwe bessen naar Neder
land. Op dit moment is er zo'n
225 ha. aangeplant. Vooral in
Noord-Limburg zijn verschil
lende plantages. Bij de ouderen
uit die streek is bijvoorbeeld het
'Moelbèrenbos' bekend. Hier
werden vroeger wilde bosbes
sen geplukt. Van deze wilde
soort stammen op dit moment
veel in Nederland geteelde
blauwe bessen af.
In Horst in Noord-Limburg
HEINZ
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
In het zuiden veranderlijk
bewolkt en enkele buien,
soms met onweer, In het
noorden overgang naar
droog en vrij zonnig weer.
Middagtemperatuur van
daag tussen 13 graden in
het noorden en 25 bij Os
lo, morgen maxima overal
rond 20 graden.
Zweden:
In het zuiden vandaag
zonnige perioden en
meest droog. Morgen van
het zuidwesten uit enkele
regen- of onweersbuien.
Maxima circa 26 graden,
morgen iets frisser. In het
noorden vandaag nog
plaatselijk regen,morgen
meer zon. Maxima oplo
pend naar 19 graden.
Denemarken:
Vandaag eerst perioden
culinaire mogelijkheden met de blauwe bes zijn legio: van nagerecht, fruitsalade tot fruittaart.
aalsmeer Nederlandse komkommertelers brengen sinds enkele we
ken een nieuw produkt op de markt: Green Spring. Een vrucht die
stevig is en sappig, knapperig en vol van smaak. Een produkt voor
mensen die iets nieuws zoeken én kiezen voor smaak en kwaliteit,
aldus het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen (CBT). Green
Spring is ongeveer de helft van de grootte van een gewone komkom
mer. Een produkt dus voor de kleine huishoudens. Green Spring
scoort goed als tussendoortje of bij de lunch. Natuurlijk is deze kom
kommer ook heerlijk als salade. De vrucht weegt tussen de 200 en
350 gram en is verkrijgbaar bij de groentewinkel. Green Spring kan
het beste bewaard worden op een koele plaats buiten de koelkast.
staat de streekboerderij 'De
Locht'. Vanaf zondag worden
hier actieweken gehouden rond
de blauwe bes. Dit weekeinde
en ook de twee weekeinden
daarna is er rond de blauwe bes
een expositie ingericht. De teelt,
de culinaire mogelijkheden en
de oogst komen uitgebreid aan
bod. Het culinaire gedeelte
wordt opgeluisterd door koks
van Hotellerie 'De Hamert', die
diverse hapjes van en met blau
we bessen klaarmaken. In diver
se marktkraampjes lichten des
kundigen alle aspecten van de
teelt en het fruit toe. Ook over
het zelf telen van blauwe bessen
bijvoorbeeld.
De actieweken rond de blauwe
bes gaan gepaard met een re
ceptenwedstrijd, waaraan ieder
een kan meedoen en waarin de
blauwe bes natuurlijk centraal
dient te staan. De recepten kun
nen (voor zondag 23 juli) wor
den gestuurd naar: Streekboer
derij De Locht, Koppertweg 5,
5962 AL Horst-Melderslo.
De
Een picknick onder zomerse omstandigheden en met vleeswaren kan
haast niet zonder koelbox.
