Nederlandse blauwhelmen
steeds verder in de knel
'Middenweg nodig voor Oost-Timor'
Ex-premier Beieren verdacht van belastingontduiking
PRIJS-
PRIMEUR
Buitenland
Priesters medeplichtig
aan genocide Rwanda'
Praten en gevechten in
Tsjetsjenië voortgezet
Geseling als publiek vermaak
Noodweer in
Duitsland
jlAANI
i<
"•1-
NDAG 10 JUL11995
Overlevende in puin warenhuis
«pul Tegen alle verwachtingen in is gisteren na 9,5 dag nog
ben overlevende uit het puin van het ingestorte warenhuis in Se
oul gehaald. Het betreft een 21-jarige man (zie foto) die, toen
het warenhuis op 29 juni instortte, aan het eten was in een res
taurant op de begane grond. Hij werd gistermorgen vroeg ont
dekt in een van de voormalige kelders van het warenhuis, op een
plek waar in eerste instantie niet was gezocht naar overleven
den, omdat het vrijwel uitgesloten werd geacht dat die zich daar
"bevonden. foto epa
..Vijf Duitsers bij Mallorca verdronken
>alma de mallorca Vijf Duitse toeristen zijn gisteren aan de
C' ostkust van het Spaanse eiland Mallorca verdronken. Ondanks
et zwemverbod wegens hoge golfslag ging een vrouw met haar
wtvvee kinderen in zee. Toen bleek dat zij niet meer in staat was
het strand te bereiken, kwam een Duitser haar te hulp. Hij slaag-
el' ie er in het drietal te redden, maar verdronk zelf. Even later be
sloot een Duits echtpaar aan hetzelfde strand het water in te
gaan. Toen de vader van de vrouw bemerkte dat de twee in ge-
raar verkeerden, schoot hij samen met een andere Duitse toerist
te hulp. De vier verdronken echter allen.
Japanse politie arresteert sekteleden
roKYQ» De Japanse politie heeft gisteren twee vooraanstaande
eden van de Aum Shinri Kyo-sekte (Hoogste Waarheid) gearres
teerd. De politie hield Moburu Nakamura en Satoru Hashimoto
aan, beiden leden van het 'ministerie van binnenlandse zaken'
sekteleider Shoko Asahara. De twee behoorden tot een
»roep van acht sekteleden naar wie de Japanse politie op zoek is.
Veertien doden bij onlusten in Karachi
Ten minste veertien mensen zijn gisteren omgekomen
li jen twintig gewond geraakt bij gewelddadigheden in de Pakis
taanse havenstad Karachi, zo heeft de politie bekendgemaakt,
"ie stad met zijn twaalf miljoen inwoners beleefde de derde dag
'an een tegen de regering gerichte staking. De staking is een
protest van de Mohajir-beweging (MQM) tegen de dood van
raadslid Aslam Sabzwari in een politiecel.
)iarree-epidemie teistert Liberia
4fassama Een diarree-epidemie heeft de afgelopen twee maan
den in het noorden van Liberia aan ruim zevenhonderd mensen
het leven gekost. De regio is niet toegankelijk voor hulpverleners
Jdoor de burgeroorlog die het Afrikaanse land al vijf jaar teistert.
Het ontbreken van medicijnen en voedsel, de slechte kwaliteit
ivan het water en de aanwezigheid van ziekten als malaria en
longontsteking zijn factoren die de verspreiding van de ziekte
hebben bevorderd.
Meerderheid Slowaken stemt vóór EU
Bratislava Een meerderheid van de Slowaken is vóór aanslui
ting bij de Europese Unie, maar slechts 38,6 procent wil een
NAVO-lidmaatschap voor Slowakije. Dat blijkt uit een dit week-
einde gepubliceerde opinie-peiling. Van de ondervraagden zei
58,8 procent vóór het EU-lidmaatschap te zullen stemmen en
acht procent tegen. Slowakije vroeg vorige maand formeel het
EU-lidmaatschap aan. Het land wil zich tegen het jaar 2000 aan
sluiten bij de NAVO.
\rus.ceesvan zweeden
IORRESPONDENT
:en aantal roomskatholieke
mesters en nonnen is dit week-
:inde beschuldigd van mede
aan de genocide in
[Rwanda. De beschuldigingen
rijn afkomstig van Golias, een
:rans tijdschrift. African Rights,
if :en in Londen gevestigde men-
lenrechtenorganisatie, komt
'olgende maand met soortgelij-
jce aantijgingen.
Een der hoofdverdachten is
IVenceslas Munyeshyaka, de
mester van de St. Familie Kerk
n Kigali, waar vele duizenden
Tutsi's vorig jaar een veilig
ïeenkomen hadden gezocht.
Priester Munyeshyaka zou sol-
daten van de Hutu-meerder-
heid de namen hebben gegeven
l\ van Tutsi-vluchtelingen die vol
gens hem in contact stonden
met de Tutsi-rebellen. De
vluchtelingen werden daarop
uit de kerk gehaald en ver
moord.
Munyeshyaka is een Hutu,
die naar Goma in Zaïre vluchtte
toen de Tutsi-rebellen uiteinde
lijk Kigali innamen. In Goma
schreef hij samen met 26 ande
re priesters een onthullende
brief aan de paus. In deze brief,
die duidelijk maakte hoe partij
dig de priesters waren, legden
zij de eerste verantwoordelijk
heid voor de genocide bij de
Tutsi's.
De priester in kwestie ontkent
alles, maar zal zich in augustus
met nieuwe beschuldigingen
zien geconfronteerd als African
Rights haar rapport over de rol
van de kerk publiceert.
VN dreigen met nieuwe luchtaanvallen als offensief doorgaat
GROZNY Rtr-AFP
Nederlandse blauwhelmen uitgerust met anti-tankwa
pen? hebben gisteravond in allerijl 'blokkerende posities'
ten zuiden van de bedreigde moslim-stad Srebrenica in
genomen om de opmars van de Bosnische Serviërs tot
staan te brengen. De Verenigde Naties hebben de com
mandant van de Bosnische Serviërs, generaal Ratko Mla
dic, per brief gewaarschuwd dat aanvallen op de posities
van de blauwhelmen niet zullen worden geaccepteerd.
troepen en het Bosnische rege
ringsleger. De 450 Nederlandse
blauwhelmen die de ruim
40.000 inwoners van de 'veilige
zone' beschermen, raken daar
bij steeds verder in de knel. De
Bosnische Serviërs namen het
afgelopen weekeinde dertig Ne
derlandse blauwhelmen gevan
gen die drie VN-observatiepos-
ten bemanden. De posten zijn
door Servische troepen ingeno
men of vernietigd.
Over de exacte status van de
dertig Nederlanders bestond
vanmorgen geen duidelijkheid.
Het zijn volgens VN-zegslieden
geen gijzelaars of gevangenen,
maar ze zijn evenmin vrij om te
gaan en te staan waar ze willen.
De Nederlandse blauwhelmen
zouden zijn overgebracht naar
BOEDAPEST HANS GERTSEN
CORRESPONDENT
Als de Bosnische Serviërs de po
sities van de blauwhelmen aan
vallen en verder oprukken in de
moslim-enclave, riskeren ze
nieuwe NAVO-luchtaanvallen,
zo hebben de VN gedreigd. Ten
minste vier Bosnisch-Servische
tanks zouden zich op amper
anderhalve kilometer van de
stad Srebrenica in het hart van
de enclave bevinden. De Bosni
sche regering vreest voor een
slachting onder de burgerbevol
king als de Serviërs tot in de
stad zelf oprukken.
Rond de in het noordoosten
van Bosnië gelegen enclave
wordt al dagenlang fel gevoch
ten tussen Bosnische-Servische
een Bosnisch-Servische kazerne
in het nabijgelegen Bratunac.
„We hebben van hoge Servische
officieren de verzekering gekre
gen dat ze spoedig vrij zullen
worden gelaten", aldus VN-
woordvoerder luitenant-gene
raal Gary Coward.
Het Bosnisch-Servische offen
sief tegen de moslim-enclave
heeft de afgelopen dagen aan
een ten minste acht burgers het
leven gekost, terwijl tientalllen
anderen gewond raakten bij de
hevige Servische beschietingen
van Srebrenica. De VN en de
Bosnische regering wezen dat
er nog veel meer doden zullen
vallen als de Serviërs tot in de
stad Srebrenica zelf doordrin
gen.
„De VN-vredesmacht in Sre
brenica ligt in duigen en is niet
in staat zichzelf, noch de weer
loze bewoners te beschermen",
zo stelde de Bosnische premier
Haris Silajdzic gisteren in een
brief aan NAVO-secretaris-ge-
neraal Willy Claes. In de brief
eiste Silajdzic opheldering over
de vraag waarom de VN niet om
NAVO-luchtaanvallen heeft ge
vraagd om de Servische opmars
tot staan te brengen. NAVO-ge-
vechtsvliegtuigen vlogen zater
dag en gisteren over de bedreig
de enclave, maar kwamen niet
in actie.
De Bosnische ambassadeur
bij de Verenigde Naties, Musta
fa Bijedic, waarschuwde giste
ren dat de eventuele val van de
'veilige zone' Srebrenica tevens
het definitieve einde van de VN-
missie in Bosnië betekent.
Wat het doel van het
Bosnisch-Servische offensief te
gen Srebrenica is, is nog ondui
delijk. VN-zegslieden gingen er
het afgelopen weekeinde in eer
ste instantie van uit dat de
Bosnische Serviërs slechts de
controle over een strategisch
belangrijk aanvoerweg en enke
le hooggelegen gebieden wilden
veroveren. Na het oprukken van
Servische tanks tot aan de rand
van de stad, toonde zegsman
Gary Coward zich echter zeer
ongerust.
„We weten niet of ze verder
willen oprukken, maar ze vor-.
men een onmiddellijke bedrei
ging voor de veilige zone", al
dus Coward.'
hebben uitgevoerd op Russi
sche posities. Één Rus zou ge
wond zijn geraakt. Het oplaaien
van de gevechten verhinderde
niet dat de vredesgesprekken in
Grozny tussen een Russische en
Tsjetsjeense delegatie werden
voortgezet. De onderhandelin
gen werden zondagmorgen om
acht uur onze tijd hervat in het
gebouw van de Organisatie voor
Veiligheid en Samenwerking in
Europa (OVSE). Volgens Itar-
Tass ligt de nadruk van de ge
sprekken op een politieke rege
ling van het conflict. De grond
wettelijke status van de Noord-
kaukasische republiek is daar
een belangrijk aspect van.
De Russische onderhandelaar
Arkadi Volski zei zaterdag dat
het Tsjetsjeense volk zich tij
dens de volgende presidents
verkiezingen kan uitspreken
over de onafhankelijkheid van
Rusland.
Zaterdagochtend weigerden
de Tsjetsjenen aanvankelijk het
vredesoverleg te hervatten uit
protest tegen de moord op een
groot aantal Tsjetsjeense bur
gers, onder wie acht leden van
één familie. "Nadat was overeen
gekomen een gezamenlijk on
derzoek naar de toedracht van
de moordpartij in te stellen,
kwamen de vredesbesprekingen
weer op gang.
Russische en Tsjetsjeense on
derhandelaars hebben dit week
einde hun gesprekken over vre
de in Tsjetsjenië voortgezet, on
danks een aantal gewelddadig
heden vrijdag- en zaterdag
nacht. Het grootste struikelblok
voor een akkoord was zondag
avond nog steeds de kwestie
van de Tsjetsjeense soevereini
teit.
Volgens de Tsjetsjeense on
derhandelaar Imajev kan er bin
nen een half uur een akkoord
worden bereikt, als de Russen
de onafhankelijkheid van
Tsjetjenië erkennen. De Russi
sche delegatieleider Mikhaïlov
hield er echter aan vast. dat een
overeenkomst in overeenstem
ming moet zijn met de grond
wet van de Russische federatie.
Dat betekent dat er op zijn
minst eerst verkiezingen moe
ten worden gehouden.
In de Tsjetsjeense hoofdstad
Grozny werd in de nacht van
zaterdag op zondag op verschil
lende plaatsen gevochten. Artil-
lerieschoten, explosies en het
vuur van automatische geweren
werden volgens het Russische
persbureau Itar-Tass op diverse
plaatsen gehoord, tot in het
centrum van de stad toe.
De Russen zeiden, dat de op
standelingen dertien aanvallen
Pakistan Duizenden mensen zijn toegestroomd om toe te zien hoe in een autonoom Pakistaans gebied een 22-jarige man gegeseld wordt, omdat hij een jongetje ver
kracht zou hebben. De straf was hem opgelegd door een raad, bestaande uit 25 stamoudsten en geestelijken. foto reuter muzammil pasha
Raketbeschieting
noorden Israël
JERUZALEM-BEIROET Rtr-DPA
In het noorden van Israël zijn
gisteren weer raketten neerge
komen. De beschieting vanuit
Libanon, die is opgeëist door de
pro-lraanse Hezbollah, was een
vergelding voor de Israëlische
granaataanval zaterdagavond
op het shi'itische dorp Naba-
tiyeh in Libanon.
De Israëlische artillerie voer
de ter vergelding van de raket
beschietingen hevige bombar
dementen uit op bolwerken van
Hezbollah in het noorden van
de zogeheten veiligheidszone in
Zuid-Libanon. Volgens Libane
se veiligheidskringen vielen in
Nabatiyeh twee doden en vijf
gewonden. Twee zusjes, respec
tievelijk elf en zestien jaar oud,
kwamen om. Het dorp Naba
tiyeh ligt even buiten de veilig
heidszone.
De Israëlische actie was pp
haar beurt een vergelding voor
aanvallen van de guerrilla-orga
nisatie Hezbollah eerder deze
week op Israëlische stellingen.
Daarbij raakten zes Israëlische
soldaten gewond.
Palestijnse gevangenen heb
ben vrijdag een eind gemaakt
aan hun hongerstaking van' ne
gentien dagen, nadat een over
eenkomst tussen Israël en de
PLO over uitbreiding van het
zelfbestuur op de Westelijke
Jordaanoever bekend wasge-
maakt. In het akkoord is een ge
faseerde vrijlating van gedeti
neerden opgenomen. Een
woordvoerder van de PLO heeft
dit gisteren gezegd.
BONN PETER VAN NUUSENBURG
CORRESPONDENT
De Duitse justitie heeft een onderzoek
ingesteld tegen de voormalige minis
ter-president van Beieren, Max Streibl,
die wordt verdacht van belastingont
duiking.
De justitie-woordvoerder in Mün-
chen bevestigde berichten in de week
bladen FOCUS en Der Spiegel dat er te
gen de ex-premier een procedure in
gang gezet is. Beide tijdschriften had
den ook gemeld dat de fiscale manipu
laties van twee andere Beierse politici,
Glück en Tandler, eveneens onder de
loep worden genomen. Dit werd echter
door de woordvoerder ontkend.
Streibl is net als Glück en Tandler lid
van de CSU, de in Beieren regerende
zusterpardj van de CDU van bonds
kanselier Kohl. Hij moest een paar jaar
geleden wegens een omvangrijk cor
ruptieschandaal aftreden. Van dit drie
tal is alleen Glück nog politiek actief.
Hij is voorzitter van de CSU-fractie in
het Beierse parlement.
De CSU is de afgelopen weken regel
matig in opspraak geraakt door de
duistere praktijken van prominente
partijleden en heeft daarmee opnieuw
de reputatie opgepoetst, dat de Vrij
staat Beieren de bananenrepubliek van
Duitsland is.
De voorzitter van de gemeenteraads-
afractie in München, Bletschachër, zou
vijf miljoen mark (ruim 5,5 miljoen
gulden) die bestemd waren voor nood
lijdende kinderen in Zuid-Tirol, verdui
sterd hebben. Hij is inmiddels opge
stapt. Zijn opvolger,-Luksch, had nog
niet aan het pluche van de raadsbank
kunnen snuffelen, of hij moest al weer
aftreden omdat er verscheidene onder
zoeken wegens oplichting tegen hem
liepen.
In een Münchener partij-afdeling,
waar Max Strauss, de zoon van wijlen
de peetvader van de CSU, Franz Josef
Strauss, penningmeester is, klopte de
kas niet. Strauss jr. en een lid van de
Bondsdag, Riedl, bekogelen elkaar van
wege deze affaire publiekelijk met
modder.
En ten slotte zette de sterke man van
de partij in München, Gauweiler, bij de
verkiezingen voor het plaatselijke voor
zitterschap de regels van de democra
tie wat al te opzichtig naar zijn hand.
Gauweiler werd in de eerste ronde met
70 procent van de stemmen gekozen.
Dat vond hij te weinig, zeker toen
bleek dat zijn plaatsvervangers hogere
scores'hadden gehaald. Hij trad af.
Zijn aanhangers dienden een motie
in, waarin hij opgeroepen werd aan te
blijven. Dit appèl werd door 85 procent
van de leden ondersteund. Gauweiler
besloot toen, tevreden over het nieuwe
percentage, zijn aftreden te herroepen.
Indonesische minister van buitenlandse zaken Alatas
GENÊVE BOB KROON
CORRESPONDENT
Het halfjaarlijkse overleg tussen Indo
nesië en Portugal over de status van
Oost-Timor, heeft zaterdag in Genève
weinig meer opgeleverd dan wat Indo-
nesische garanties over de 'culturele
identiteit' van deze voormalige Por
tugese kolonie. De Indonesische mi
nister van buitenlandse zaken Alex Ala-
tas en zijn Portugese collega Durao
Barroso kwamen geen stap verder over
l| zelfbeschikkingsrecht voor Oost-Ti
mor, dat volgens Alatas al twintig jaar
lang is 'geïntegreerd' als de 27ste pro
vincie van de Indonesische Republiek.
Na afloop van het overleg zei minis
ter Alatas in een gesprek met de GPD,
waarbij ook deze krant is aangesloten,
dat secretaris-generaal Boutros Ghali
van de VN 'een middenweg moet vin
den, die voor Indonesië en Portugal
aanvaardbaar is'. Daarover, en ook
over het herstel van de betrekkingen
tussen Jakarta en Lissabon, zal de ko
mende maanden verder worden ge-
I praat.
Een soort culturele 'status aparte'
voor Oost Timor noemde Alatas in het
gesprek bespreekbaar, maar dan alleen
binnen 'het raamwerk van de Indone
sische republiek'. De Indonesische be
windsman klaagde, dat 'Indonesië nog
steeds het mikpunt is van een interna
tionale campagne van een kleine groep
luidruchtige Fretilin-ballingen, die
door Portugal, sommige westerse lan
den en de VN-Commissie voor de
Mensenrechten wordt gesteund'.
Alatas gaf toe, dat de toestand verre
van ideaal is. „We hebben fouten ge
maakt en Oost-Timor is geen para
dijs", erkende Alatas, maar hij bena
drukte, dat Jakarta met harde hand op
treedt tegen militairen, die over de
schreef gaan in 'schermutselingen' met
de plaatselijke bevolking. Het bloedbad
van november 1991 was niét ongestraft
gebleven, zei hij. „Wij hebben gene
raals gedegradeerd. We hebben pas
nog enkele militairen uit het leger ge
schopt en die zijn voor viereneenhalf
jaar in de pol gezet", meldde Alatas in
vlekkeloos Nederlands. „Als men dat
bij alle kritiek ook eens zou vermelden,
zou ik ermee kunnen leven." Hij wees
erop, dat de Hoge Commissaris voor
de Mensenrechten, Jose Ayala Lasso,
dit najaar een werkbezoek aan Oost Ti-
mor brengt.
De Portugese minister Barroso had
in het gesprek met Alatas de zogeheten
'transmigratie' van duizenden Indone
siërs naar Oost-Timor gehekeld, waar
door de culturele identiteit van de
600.000 Oosttimorezen in de verdruk
king kwam. „Nonsens", zei Alatas. „We
hebben Oost-Timor bewust buiten ons
transmigratie-programma gehouden
en zeker niet volgestopt met Javanen,
zoals Barroso beweert.
Maar in 1990 vroeg de gouverneur in
Dili Oost-Timor geheel open te stellen.
We hebben hem toen gewaarschuwd,
dat dit zou leiden tot een toevloed van
Indonesiërs uit andere delen van de ar
chipel. Dat gebeurde ook ^n het gaf
problemen. Met name de nogal heet
hoofdige Boeginese en Madurese zee
vaarders, die je ook in Jakarta en op
Sumatra tegenkomt, trapten herrie op
Oost-Timor.
Indonesiërs, die daar niets te zoeken
hebben, of er geen opdracht hebben,
krijgen geen verblijfsvergunning meer.
Dat geldt zelfs voor Balinezen, die in
Oost-Timor de rijstcultuur opzetten,
maar met hun Hindoe-godsdienst ver
zet wekten. Nu mogen alleen nog ka
tholieke Indonesiërs naar Oost Timor".
Als alles zo goed ging, was de tijd
dan niet gekomen om Oost Timor te
demilitariseren?
„We hebben momenteel nog zeven
bataljons van zeshonderd man op het
eiland", aldus Alatas. „Nog dit jaar
worden twee bataljons teruggetrokken
en het is de bedoeling dat er uiteinde
lijk maar twee bataljons territoriale
troepen overblijven, plus een politie-
eenheid. In alle 27 provincies van
Indonesië zijn trouwens kleine leger
eenheden gestationeerd."
Om het kritische buitenland en voor
al Portugal tegemoet te komen, zegt
Alatas, zal er worden bijgesteld en aan
gepast. Zo mag Portugees op verzoek
van Portugal op Oost-Timor worden
onderwezen, „maar dan wel als bijtaai,
net als Javaans, Engels of Hollands el
ders in de archipel. Op onze scholen,
dus ook in Oost-Timor, is Indonesisch
de hoofdtaal".
Over afscheiding of territoriale auto
nomie van Oost-Timor valt in geen ge
val te praten, zo verklaart de minister.
„De Portugezen hebben hun kolonie
vierhonderd jaar lang verwaarloosd
in tegenstelling tot het toenmalige Ne-
derlands-Indië. Indonesië had geen
enkele aanspraak op Oost-Timor, maar
Portugal heeft in 1975 de zaak gewoon
gedumpt. Dat leidde tot een bloedige
burgeroorlog tussen pro- en anti-inte
gratie Timorezen en we moesten tus
senbeide komen. Dat Portugal theore
tisch door de VN nog steeds als bestu
rende macht wordt beschouwd, is voor
ons volledig onaanvaardbaar. De klok
wordt niet teruggedraaid."
Het zal vermoedelijk nog jaren duren
voordat Portugal zich hierbij neerlegt.
Totdan zal Nederland de Portugese be
langen in Jakarta blijven behartigen.
Alatas zei voorts, dat Indonesië uit
ziet naar het staatsbezoek van het ko
ninklijke paar de volgende maand. Hij
had in eerdere gesprekken al duidelijk
gemaakt dat men in Jakarta niet zit de
wachten op een koninklijke boetedoe
ning over het verleden.
Aanbieding geldig van
ma. 10 juli t/m wo 12 juli 1995.
A&P Services B V tel. 02154-83333.
ELKE DAG GOED NIEUWS
KIEL-KEULEN DPA
Zware onweersbuien hebben de
afgelopen nacht in de Duitse
deelstaten Sleeswjjk-Holstein
en het aan Nederland grenzen
de Noordrijn-Westfalen voor
veel schade en overlast gezorgd.
Er braken verscheidene bran
den uit waardoor vier mensen
met rookvergiftiging moesten
worden opgenomen in een zie
kenhuis. In een dorpje bij Sie-
gen, in Sleeswijk-Holstefn,
moesten meer dan twintig be
woners van een verpleeghuis
worden geëvacueerd. Een aan
grenzend gebouw had vlam ge
vat.
Overvloedige regenval zorgde
ervoor dat tal van straten in ste
den in Sleeswijk-Holstein en .in
Hamburg blank kwamen te
staan, evenals kelders en wo
ningen. Bij Pinneberg, ten
noordwesten van Hamburg,
moest de autosnelweg worden
afgezet omdat na een onweers
bui een kettingbotsing was ont
staan. Vier mensen raakten
daardoor gewond.
