Shell-topman voorziet
sluiting raffinaderijen
Onze Top 10
van deze week.
Binnenland
Smog tast groei van
planten danig aan
i)
1.99
99
kilo ®®s® 1398" 9.98
-238 1.79
-245r 5.95
®®®-3r99 2.99
Schepen rammen elkaar
voor kust van Vlissingen
Duitsers komen veel en
graag naar Nederland
'Dit is een droomeen boze droom
De gigolo's zijn voorlopig nog vooral om naar te kijken
5.-
0&98 13.90
-S3& 4.49
f\NDAG 10 JUL11995
ANP Algf meen Nederlan
CPD Geassocieerde Pcrc Diensti
Roofmoord op 89-jarige vrouw
Lsterdam Een 89-jarige vrouw is in een Amsterdams verzor-
hngstëhüïs het slachtoffer geworden van een roofmoord. Ver
zorgers vonden het slachtoffer met een hoofdwond, de kamer
tan de vrouw was overhoop gehaald. De politie heeft daarop een
k4-jarige junk gearresteerd. De man bezocht volgens getuigen
Be bewuste middag zijn oma die in hetzelfde tehuis woont. Hij
tof haar niet thuis. Vermoedelijk ging de verdachte daarna woe-
Bend naar de buurvrouw.
Peuter verdrinkt bij tuincentrum
toerden Een driejarig jongetje uit Maarssen is zaterdagmiddag
neen sloot in Woerden verdronken. De peuter was met zijn
noeder mee naar een tuincentrum in die plaats. Daar ontsnapte
iet kind even aan de aandacht. De politie en de brandweer zijn
inmiddellijk ingeschakeld om naar het jongetje te zoeken. Dui-
ers van de brandweer vonden enige tijd later het levenloze li-
haam van de peuter in een sloot die het tuincentrum omgeeft.
'nSederlanders: Geen excuses Indonesië
iilversumBijna een derde (32 procent) van de Nederlanders wil
\h
lat koningin Beatrix Indonesië excuses aanbiedt voor het Ne-
jr lerlandse optreden tijdens de politionele acties in dat land. Bij-
ia de helft (48 procent) is daar echter op tegen, zo blijkt uit een
nquete van onderzoeksbureau Intomart. De vraag of de politio-
iele acties wel zo'n goed idee waren, brengt Nederland bijna
ue! en halve eeuw later nog in opperste staat van verwarring: 36
®P' irocent vindt dat Nederlandse soldaten terecht naar de in een
'oz taat van chaos verkerende Archipel werden gestuurd, 29 pro-
:ent vindt dat Nederland de boel de boel had moeten laten en
l.® 15 procent tast volledig in het duister. Ruim 40 procent is er ove-
1 Z1 igens van overtuigd dat Nederlandse soldaten zich te buiten
8ai ijn gegaan aan geweld, 33 procent denkt van niet en 26 procent
'^n leeft geen idee.
,n aanstap Een 46-jarige man uit Purmerend heeft bekend e
ïn. irrestante in een Zaanse politiecel te hebben aangerand. Vol-
[ej, ;ens de politie was de man was in dienst van een beveiligings
an ledrijf en belast met de zorg voor en bewaking van arrestanten
m n cellen van het politiebureau in Zaanstad. De Zaanse politie
o). leeft die taak om redenen van doelmatigheid uitbesteed. De
3re touw zat in een van de cellen in voorarrest. De handtastelijke
e h leveiligingsbeambte is op staande voet ontslagen en in bewa-
kwaarder randt arrestante aan
'andaag opnieuw ernstige smog in Limburg
anten en gewassen in gebie-
n met luchtvervuiling groeien
tot 25 procent minder goed
in in schonere lucht. Hierdoor
itstaat landelijk een oogst-
:hade van 0,5 miljard a 1 mil-
rd gulden per jaar, zo blijkt uit
iderzoek van het agrobiolo-
1J( Sfeffïflistituut in Wageningén.
De schade wprdt veroorzaakt
011 tot hët uiterst ëgtèisievë ozon,
10 :n zuurstofverbinding die ont-
Plaat door de inwerking van
inlicht op zwavel- en stikstof-
irbindingen. Die zitten in uit-
atgassen van auto's en wor-
in uitgestoten door de indu-
rie. De hoeveelheid ozon in de
eï cht is ook de graadmeter voor
nog, die vandaag in Limburg
inieuw 'ernstig' zou worden
in de Randstad 'matig'.
In opdracht van de provincie
Z1J uid-Holland plantte het insti-
lut een aantal proefveldjes met
a( onen aan. De helft vari de
in lanten werd beschermd tegen
Dole bananen,
kilo
Ijsbergsla,
per krop
Hamburgers,
ongepaneerd
CU Knip wit of bruin brood,
heel
CM Conqueror Sherry,
very dry, medium dry exmrn of cream sxs®,
fles 0.75 liter
Conimex roerbaksauzen,
diverse soorten, pot 5Ö0 gram
M&M's, minipacks 175 gram,
pinda 250 gram of chocolade 250 gram
Nu 2 zakken voor ®c
Glorix bleekmiddel,
2 flacons a 750 ml
Extraatje van deze week:
Vanille vla, 1 QQ filol
pak 1 liter U5 ±.D*J Ul
stands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
koksude anp
E j:;jput-
De ravage is compleet als de Samia de Carina heeft geramd.
foto reuter peter maenhoudts
Op ruim 50 kilometer voor de
kust* van Vlissingen zijn zater
dagochtend in dichte mist twee
vrachtschepen met hoge snel
heid op elkaar gevaren. Uit de
schepen stroomde 40 tot 60 ton
olie in de Noordzee. Persoonlij
ke ongelukken hebben zich niet
voorgedaan.
Het 264 meter lange Pana
mese containerschip Samia
boorde zich met haar boeg
meer dan tien meter in de bak
boordzijde van hel 175 meter
lange koelschip Carina, dat on
der de vlag van Nassau vaart.
De brug en de bemanningver-
blijven van de Carina werden
gedeeltelijk vernield. De flank
van het schip vertoont grote
scheuren en is over tweederde
van de lengte ingedrukt.
Het met diepgevroren aard-
appelprodukten geladen koel
schip kampte urenlang met in
stromend zeewater in de ma
chinekamer, waardoor het
steeds verder achterover helde.
Gezien de zware schade haalde
een reddingsboot alle beman
ningsleden uit voorzorg van
boord. Vier sleepboten slaagden
er zaterdag pas na enkele uren
in, de in elkaar gehaakte sche
pen los te trekken.
De vier slepers hebben daar
na met pompen het water uit de
machinekamer van de Carina
gemalen en het schip zoveel
mogelijk gestabiliseerd. Uit de
Carina is 35 tot 45 ton gasolie
eri lichte stookolie in zee ge
stroomd. Het overgrote deel
daarvan is volgens het Kust
wachtcentrum in IJmuiden ver
dampt. Door de snelle verdam
ping vormt de olie geen gevaar
voor de Belgische, Zeeuwse of
Zuidhollandse kust.
Het containerschip Samia
maakte na de aanvaring lichte
slagzij en verloor ook enkele
tonnen olie. Het schip is zater
dag op eigen kracht met kapita
le boegschade naar de Sloeha-
ven bij Vlissingen gevaren. Voor
zover bekend heeft de Samia bij
de zware aanvaring geen con
tainers verloren.
'Nederland in relatief gunstige positie
den haag. anp
ozon, de andere helft niet. De
beschermde gewassen bleken
10 tot 25 procent meer en
zwaardere peulen op te bren
gen.
De onderzoekers wijzen er
overigens op dat ozonvorming
in het leefmilieu niets te maken
heeft met de ozonlaag rond de
aarde of met het broeikaseffect.
De ozonlaag bevindt zich op ki
lometers hoogte en houdt scha
delijke straling van de zon te
gen. Het broeikaseffect, de ge
leidelijke opwarming van de at
mosfeer, wordt vooral veroor
zaakt door kooldioxide, een op
zichzelf onschadelijk gas dat bij
alle verbrandingsprocessen vrij
komt. De concentratie van dit
gas in de atmosfeer stijgt echter,
waardoor het samen met onder
meer methaan een soort deken
vormt waardoor de van de zon
afkomstige warmte op de aarde
blijft 'hangen'. Daardoor kan
uiteindelijk het hele klimaat
veranderen.
den haag anp
In West-Europa staan te veel olieraffinaderijen. Die over
capaciteit leidt onvermijdelijk tot een koude sanering in
deze sector. Dat zegt scheidend directeur Van der Veer
van de Shell-raffinaderij in Pernis in het bedrijfsblad
Shell Venster.
winst is gemaakt", zo schetst
Van der Veer de toestand.
In zijn 'persoonlijke visie'
houdt Van der Veer wel twee
slagen om de arm. Zo kan de
economische groei in het voor
malige Oostblok onverwacht
voor extra werk zorgen en kan
de koude sanering worden afge
wend als de raffinage-industrie
die gezamenlijk besluit de capa
citeit terug te dringen. In dat ge
val is er sprake van een warme
sanering, waarbij (bijna) alle
raffinaderijen open kunnen blij
ven in afgeslankte vorm.
„Zeker in West-Europa staan te
veel raffinaderijen in verhou
ding tot de consumptie van
olieprodukten. Het gevolg is dat
er momenteel door de West-
europese raffinage-industrie
geen winst wordt gemaakt. Met
elkaar hebben we in raffinage in
het eerste kwartaal van 1995
misschien net onze personeels
kosten en grondstoffen ver
diend, maar we hebben vrijwel
niets overgehouden voor af
schrijving, laat staan dat er
In hoeverre er klappen in Ne
derland zullen vallen, is ondui
delijk. Wel heeft de sector in
Nederland, waar Shell de groot
ste speler is, naar verhouding
meer kansen dan de concurren
ten, aldus Van der Veer. Naast
de schaalgrootte werkt ook de
gunstige geografische ligging
van het Botlek-gebied in het
voordeel.
De uispraken van Van der
Veer komen op een moment
dat Shell gigantisch investeert
in Pernis. Voor een bedrag van
drie miljard gulden moeten
daar in 1997 een nieuwe hydro-
cracker en olievergassingsin
stallatie in werking zijn getre
den. Dit zogeheten project PER
dat in oktober 1994 van start
is gegaan, is bedoeld om scho
nere produkten te maken en
minder schadelijke stoffen uit te
stoten.
Een moeilijkheid daarbij is
dat juist de hoogwaardige raffi
naderijen naar verhouding min
der zijn gaan verdienen dan
pakweg een jaar of vijf terug. De
oorzaak hiervan is dat de OPEC-
landen de laatste tijd meer lich
te ruwe olie, die voor hoogwaar
digere produkten wordt ge
bruikt, op de markt brengen.
Daardoor zijn de prijzen onder
druk komen te staan.
Van der Veer is niet bang dat
de miljardeninvestering in Per
nis hierdoor in gevaar komt. Hij
denkt dat de OPEC-landen te
rugkomen van deze politiek. De
wereldreserves zware olie zijn
namelijk veel groter dan van
lichte, zwavelarme soorten, al
dus de directeur.
men de Duitsers een kwart voor
hun rekening en zijn daarmee
ook in die branche de belang
rijkste buitenlandse groep.
Ook brengen de Duitsers het
meeste geld in het laatje. In to
taal besteden de buitenlandse
gasten 2,6 miljard gulden, de
Duitsers zijn daarbij goed voor
900 miljoen. De Amerikanen en
Canadezen zijn overigens de big
spenders. Per'persoon geven zij
259vgulden per dag uit, terwijl
de Duitsers op 93 gulden uitko
men. In het rapport wordt ver
der geconcludeerd dat de Eu
ropese vakantiegangers zich in
toenemende mate oriënteren
op de wintervakantie en in de
zomer minder massaal naar de
zuidelijke streken van Europa
trekken. Het aantal tweede en
derde buitenlandse vakanties
dicht bij huis groeit en vooral de
landen uit het noordwesten van
Europa profiteren hiervan.
Het Nederlandse marktaan
deel in het Europese toerisme
kwam in 1993 uit op 5,5 pro
cent. Het dieptepunt van de af
gelopen 20 jaar lag in 1979 met
2,5,procent.
De Duitse toeristen nemen
meer dan de helft van de over
nachtingen in Nederlandse ho
tels, campings en vakantiehuis
jes voor hun rekening. De Duit
se toerist wordt steeds belang
rijker voor Nederland, zo blijkt
uit het vandaag gepresenteerde
rapport 'Buitenlandse toeristen
in Nederland 1993/1994'.
Vooral de kustgebieden blij
ken voor de Duitsers aantrekke
lijk. Ongeveer 70 procent van de
Duitse toeristen is al eerder in
ons land op bezoek geweest.
Daaruit blijkt dat het hen hier
hier kennelijk goed bevalt. Ook
de gasten uit andere landen ko
men hier graag terug. Bijna de
helft van de bezoekers uit de
Verenigde Staten en Canada
was hier al eerder.
De Duitsers overnachten
vooral op campings en in va
kantiehuisjes. Van alle buiten
landers in bungalowparken
komt 84 procent uit Duitsland,
voor campings geldt een per
centage van 78 procent. Van het
aantal hotelovernachtingen ne-
Brand verwoest compleet winkelcentrum Hengelo
hengelo «gpd
Hij is enkele uren eerder vijftig
jaar geworden, maar van een
feestelijk gevoel is geen sprake.
Bloemist Hemmie Kuiper kan
wel janken. Grote vlammen na
deren zijn zaak in het Hengelo
se winkelcentrum Groot Driene.
Het vuur vreet om zich heen.
Rookkolommen verduisteren de
hemel. „Tsjonge wat gaat het
hard. Toen ik uit mijn slaapka
merraam keek, wist ik het al: dit
is helemaal verkeerd. Kijk, het
vuur gaat nu al in de richting
van mijn winkel. Ach, laat het
ook maar gebeuren. De rest van
het winkelcentrum is toch al af
gebrand. Dan heeft het voor mij
ook geen zin meer. Alleen begin
je toch niks".
Kuiper was om kwart over
vier 's ochtends al ter plaatse.
Hij had nog net gelegenheid om
wat spullen uit zijn bloemen-
zaak te halen. Maar het belang
rijkste, de kassa, vergat hij.
„Raar, hè. Ie staat zo verstijfd
van schrik en angst, dat je ge
woon niet weet wat je doet. En
dat terwijl er nog geld in de kas
sa zat. En allerlei uitstaande re
keningen. Hoe moet ik nu we
ten wat ik nog tegoed heb?"
„Dit is een drama", zegt een
aangeslagen Jan Dekker. Hij zag
vijf geleden zijn supermarkt
Cl000 in vlammen opgaan in
het winkelcentrum Kleine Drie
ne, amper een kilometer verder
op. Vandaag is zijn zojuist ver
bouwde supermarkt in Groot
Driene aan de beurt. „Je denkt
nog: dat overkomt je niet twee
keer", vertelt dochter Simone,
„Dat kan toch niet. Het is net
een droom, een boze droom".
De afgelopen weken was er al
twee maal brand uitgebroken
bij het winkelcentrum. Beide
keren ontstond er vuur in een
afvalcontainer. In de nacht van
de fatale brand ging bovendien
het inbrekersalarm af in de
C1000. Medewerkers van de su
permarkt namen poolshoogte,
maar troffen niets aan. „Mis
schien een blik soep dat is om
gevallen. Of vliegen", vermoedt
een van hen. ,,Ik heb altijd al
gezegd: zet die containers nou
binnen", roept kapper Ger
Reints, „het is gewoon gevaar
lijk. Het gaat een keer mis, denk
je dan. Nou, je ziet het".
Hij krijgt gelijk: als de balans
wordt opgemaakt, blijkt dat 110
brandweermensen niet hebben
kunnen voorkomen dat alle 22
winkels in vlammen zijn opge
gaan. De brandweer schat de
schade op 36 miljoen gulden.
Over de oorzaak van de brand,
die rond kwart voor vier 's
nachts werd ontdekt, tasten po
litie en brandweer nog in het
duister.
Bloemist Kuiper komt aange
lopen. „Mijn dochter heeft haar
foto's terug. Heeft een brand
weerman voor haar uit de zaak
gehaald. En ik heb mijn reke
ningen zowaar nog bemachtigd.
Dat is in ieder geval iets", zegt
hij, terwijl de eerste rook al uit
het dak van zijn winkel opstijgt.
De vlammen laaien hoog op, de brandweer kan weinig uitrichten. foto anp
Kleizen stapt op Kuiper af. „Ik De bloemist had voor zijn gedachten".
hoor net dat je vandaag jarig vijftigste verjaardag een groot Het vuur heeft inmiddels de
bent. Gefeliciteerd". Dan cy- feest gepland. „Ik heb voor van- winkel bereikt. Kuiper spreidt
nisch: „Wat een prachtig ca- avond tachtig man uitgenodigd, zijn armen. „Ia, hoor. Het is
deau heb je gekregenKuiper Ja, ik laat het allemaal maar ge- toch gebeurd. Het is afgelopen.
ad rem: „Dank je wel. Ik krijg woon doorgaan. Ach, zo'n feest Over en uit".
heter warm van". brengt je misschien op andere
Amsterdamse Wallen worden uitgebreid met mannen 'die vrouwen willen verwennen
amsterdam aad luymes
CMZaanlander extra pikant kaas 48+,
vers van 't mes, kilo
cn Halve perziken, 1 Q
op zware siroop, blik 820 gram -239" 1.9-y
Aanbiedingen gelden t/m zaterdag 15 juli a.s..
Terwijl de laatste klanken van het klokkenspel
van de Oude Kerk nagalmen, gaan de rode gordij
nen van vier peeskamertjes open. Een vroege toe
rist wrijft zijn ogen uit: vier schaars geklede kerels
achter de ramen op de Walletjes in plaats van
vrouwen. Een paar Latijnsamerikaanse prostitu-
ées komen in werktenue op straat. Ze reageren
duidelijk afwijzend op het experiment van Maris-
ka Majoor van het Prostitutie Informatie Cen
trum. Hun pooiers ook, zo blijkt later.
Enkele maanden geleden vatte Mariska (26) het
plan op om jongens achter de ramen te zetten.
Voor vrouwen, wel te verstaan. „Mensen vinden
het heel gewoon dat mannen betalen voor seks.
Van een vrouw wordt dat niet verwacht. De vrou-'
wen moeten misschien wakker geschud worden.
Wat zijn hun dromen en verlangens."
Vorig jaar opende Mariska het informatiecen
trum, nadat ze jarenlang zelf in de prostitutie
haar boterham had verdiend. Ze geeft informatie
over bijvoorbeeld AIDS. Haar belangrijkste bron
van inkomsten is de condoomverkoop en de uit
gave van een blad. Ze vervult verder een belang
rijke sociale functie, vindt ze zelf: prostituées en
hoerenlopers die er niet voor uit durven komen
dat ze dat zijn, luchten bij haar hun hart. Mariska
heeft bij de gemeente daarom subsidie aange
vraagd. „Na dit experiment kan ik die subsidie
wel op mijn buik schrijven. Maar dat houdt me
niet tegen: ik doe wat ik doe."
Nog voordat zondagochtend de eerste vrouwe
lijke klant zich heeft gemeld bij een van de voor
deze gelegenheid beschikbaar gestelde peeska
mertjes aan het Oudekerksplein, vindt Mariska
haar experiment al geslaagd. „Er zijn al radio
teams uit Noorwegen en Denemarken geweest."
Veel positieve reacties ook, nadat vorige week een
advertentie was geplaatst waarin gigolo's werden
Uiteindelijk heeft ze uit ruim vijftig aanmeldin
gen zestien mannen geselecteerd. Niet op uiter
lijk, maar op motivatie. Met opzet koos ze ver
schillende types, van het Chippendale-type tot
'doetje'. Het zijn allemaal hetero-mannen op
twee na: „Eentje is biseksueel en de ander is een
beest. Die doet echt alles." Mariska denkt niet dat
vrouwen er in de eerste plaats op uit zijn met de
heren naar bed te gaan. „Voor honderd gulden
krijgen ze een erotische massage. Zo ver ze maar
willen. De wip is natuurlijk ook mogelijk. Dat
hangt van de vrouw af."
Rond half twaalf ontvangt Sean de eerste klan
ten. Twee tegelijk. Als enige van de groep verdient
hij al langer zijn brood als gigolo. „Ik hou van
vrouwen en ik wil ze graag verwennen", aldus de
in zwart leer gestoken Amerikaan, die zijn ge
bruinde borst en achterwerk onbedekt heeft gela
ten.
Als Sean bezig is met zijn derde klant, ontstaat
er een oploopje. Als hij vervolgens het gordijn
opent om de dame uit te laten, kijken ze recht in
de lenzen van fotografen en een TV-camera van
de lokale zender AT5. En dan is het snel gedaan
met de pret. Want wat voor hoerenlopers geldt,
telt ook voor zijn vrouwelijke klanten en zijn col
lega's: ze willen niet worden herkend. Een van
hen, die in het dagelijks leven verkoopmanager is,
wil zijn baan niet kwijt en wil daarom niet met
naam of foto in de krant.
Met de komst van de TV-camera rond twee uur
ontstaat er een pploopje en wordt de sfeer opeens
grimmig. De pooiers uit de buurt merken dat de
hoerenkasten naast die van de gigolo's geen klan
dizie meer krijgen. Ze dreigen met geweld als er
niet snel een einde aan komt. Ook hoerenmadam
Tante Mien, die al ruim dertig jaar op de Wallen
actief is, vindt het niets: „Laat die jongens op
rotten. Ze verpesten de markt. De mannen moe
ten hier alleen komen, zodat we van ze kenne
vrete en verder niets".
Vlak nadat de tweede ploeg mannelijke hoeren
zich heeft geïnstalleerd, besluit Mariska er een
punt achter te zetten. Evaluerend stelt ze dat er
onder de vrouwen zeker behoefte bestaat aan be
taalde seks. In totaal hebben vijf vrouwen van de
geboden diensten gebruik gemaakt, onder wie
een journaliste die voor Panorama een verhaal
schrijft. Mariska zet het experiment zeker voort.
Maar dan in een andere vorm en zonder dat de
pers roet in het eten kan gooien.
Ook Sean is niet ontevreden. In drie uurtjes
heeft hij 300 gulden verdiend. „Er is duidelijk een
markt voor. Als we de hele dag door waren ge
gaan, hadden we met zijn allen minstens 25 be
zoeksters gehad." Een blonde gigolo, die bij de
tweede ploeg zat en maar eventjes achter het
raam heeft gezeten, kijkt enigszins jaloers. Hij
leeft van een uitkering en had graag 'op een leuke
manier' wat willen bijverdienen. Een derde man,
een potige veertiger, is een beetje teleurgesteld.
„Mijn vrouw zit ook in de prostitutie. Ik had het
graag wel eens van de andere kant willen meema
ken. Dat leek mij een goede ervaring, want we
willen zelf een eigen zaak beginnen.
