Geen gas meer in
huis van toekomst
Binnenland
H mersfoortI let Amersfoortse referendum over de opening van
inkels op zondag is mislukt. Voor een geldig referendum waren
linimaal 34.616 stemmen nodig. Slechts 26.367 Amersfoorters
laakten de gang naar het stembureau. Van hen zijn 19.597 erte-
en dat de winkels acht in plaats van vier zon- en feestdagen per
iar open mogen zijn; 6.770 stemden vóór. Omdat het referen-
m ongeldig is. wordt de beslissing van de gemeenteraad
ieer zondagen de winkels open nu toch uitgevoerd. Het ini-
atief voor een referendum werd genomen door de Raad van
erken en de vakbonden.
^eld nodig voor oudere
iet psychisch probleem
'Nederland heeft streven
naar vrijheid miskend'
Zoutzuur lekt weg
Liberalen verliezen terrein,
AOV en Unie 55+ kelderen
Ambassadeur terug, relatie
nog niet genormaliseerd
Proces begonnen, vrouwen moeten getuigen
NDERDAG 6 JUL11995
Algemeen Nederlands Peoblli
Referendum Amersfoort is mislukt
loVfl
detfcx-secretaris AOV verdacht van stelen
idhqvenAOV-oprichter Batenburg verdenkt voormalig partij-
cretaris L. Dost ervan zo'n vijfduizend gulden te hebben ver-
ïisterd. Hij heeft daarvan gisteren aangifte gedaan bij de poli-
nieje. Dost werd eerder dit jaar gekozen in Provinciale Staten van
oord-Brabant. Zijn bestuursfunctie legde hij neer; volgens zijn
.dfeggen kon hij deze twee banen niet combineren. Bij een recht
ijj nderzoek kwam een kastekort aan het licht. Batenburg zegt dat
ij Dost om opheldering heeft willen vragen, maar dat deze on-
ereikbaar is.
kerncentrale heeft weer vergunning
;n haag De kerncentrale in Dodewaard heeft weer een ver-
jnning. De ministers De Boer (VROM), Melkert (Sociale Za-
>n), Wijers (Economische Zaken) en Borst (VWS) hebben de
invraag daarvoor goedgekeurd. Hun besluit moet een einde
laken aan de 'gedoogsituatie' zoals die ontstond toen de Raad
in State om procedurele redenen de bestaande vergunning
■mietigde.
turgemeester levert portefeuilles in
iANSTADBurgemeester J. Bruinsma-Kleijwegt van Zaanstad
;eft afstand gedaan van haar portefeuille personeel en organi-
itiezaken. In de loop van de zomer stelt zij ook haar portefeuil-
voorlichting en internationale contacten beschikbaar. De bur-
imeester legt de portefeuilles neer op verzoek van de gemeen-
iad. Die veroordeelde eerder in scherpe bewoordingen het
le en harde optreden van de burgemeester tegenover een aan-
ambtenaren. Dit voorjaar uitte Bruinsma forse kritiek op het
ja^ nctioneren van korpschef A. van Es.
sjj lokkade door gevaarlijke tankauto
nlo» De grensovergang Herongen op de A67 tussen Venlo en
kajuisburg is vanmorgen geblokkeerd geweest na problemen met
:n tankwagen die gevaarlijke stoffen vervoert. In de ladingtank
:eft zich een chemische reactie voorgedaan. De wagen stond
Duits grondgebied. De brandweer kon vanmorgen niet zeg-
:n om welke stoffen het gaat. De chauffeur wist het ook niet.
1 daaarom kon de brandweer in eerste instantie niets doen. In het
r gste geval kan er een ontploffing ontstaan.
zorg voor ouderen met psy-
>che problemen schiet te
t. Hulpverleners herkennen
nood bij de ouderen vaak
ertjbovendien zijn er niet
loende opvangmogelijkhe-
Veel ouderen proberen
geestelijke toestand ook zo
mogelijk 'geheim' te hou-
Om iets aan de problemen
loen, moet 200 miljoen gul
extra per jaar op tafel ko-
nationale raad voor de
sgezondheid (NRV) schrijft
|in een advies aan het kabi-
1 Er zijn nu ongeveer 500.000
'sren met psychische pro-
ten. Van hen worden zo'n
00 behandeld. Rond het jaar
0 zal het aantal ouderen met
chische problemen op ruim
jf .000 liggen. Daarvan zullen
10.000 professionele hulp no-
hebben.
olgens de NRV is de oude-
psychiatrie volop in ontwik-
ng. Het is nog een relatief
uw terrein van de gezond-
dszorg. Veel artsen zien psy-
sche problemen nog als iets
maals voor oudere mensen.
:ls gaat het ook wel om nor-
Ziekenfondsraad
Bestuurders Nuts
hebben gefaald
AMSTELVEEN ANP
De bestuurders van zorgverze
keraar Nuts Verzekeringen heb
ben gefaald en hun toezicht
houders zijn tenminste ernstig
in hun rol tekortgeschoten. De
Ziekenfondsraad vindt dat een
zeer kwalijke zaak en heeft gis
teren daarom besloten het zwa
re middel van een bestuurlijke
aanwijzing op te leggen.
Nuts heeft in het verleden on
terechte declaraties ingediend
en had een tekortschietende ad
ministratie en een ontoereiken
de interne accountantscontrole.
De aanwijzing van de Zieken
fondsraad houdt in dat de ver
zekeraar alle ontoelaatbaar ge
achte activiteiten moet terug
draaien of op zijn minst moet
beëindigen. Ook moet Nuts alle
financiële en bestuurlijke deel
nemingen die het karakter van
belangenverstrengeling dragen
uiterlijk 1 januari 1996 hebben
beëindigd.
De raad van commissarissen
moet maandelijks een rapport
uitbrengen over de maatregelen
die Nuts Verzekeringen neemt.
Een toezichthoudende commis
sie van de Ziekenfondsraad be
oordeelt vervolgens ook maan
delijks of verdergaande maatre
gelen nodig zijn.
De commissie liet gisteren
duidelijk merken dat het bij
Nuts niet alleen gaat om finan
ciële aspecten, maar ook om
het falen van de bestuurders, zo
oordeelde de commissie.
Stuurgroep schat energiebesparing op 35 procent
De kans is levensgroot dat veel nieuwbouwwijken de ko
mende jaren niet meer worden aangesloten op het aard-
gasnet. Aardgas is eigenlijk een veel te goede energiebron
voor het verwarmen van huizen. Door warmte opnieuw
te gebruiken, kan enorm op energiegebruik worden be
spaard.
BEMMEL» ANP-CPD
Dat bleek gisteren uit een toe
spraak van ir. N. Ketting, voor
zitter van de directie van de SEP
(Samenwerkende Elektriciteits-
produktiebedrijven). Een stuur
groep, bestaande uit energiebe
drijven en de ministeries van
economische zaken en VROM,
presenteerden gisteren een rap
port waarin een zo efficiënt mo
gelijke energievoorziening cen
traal staat.
Het rapport werd gemaakt
door het ingenieursbureau Has-
koning in opdracht van de
stuurgroep 'Exergie-proefpro
ject Knooppunt
Arnhem/Nijmegen'. Dit stede
lijk knooppunt moet landelijk
model staan voor een zo effi
ciënt mogelijk energiegebruik.
Bij 'exergie' draait het voor
een belanrijk deel om een
stapsgewijs hergebruik van
warmte op steeds lagere tempe
ratuur. Directeur Ketting gaf het
volgende voorbeeld: „In water
met een temperatuur van hon
derd graden Celsius kun je een
ei koken. Daarna is het water
nog warm genoeg om in af te
wassen. Vervolgens kun je er je
handen in wassen en tenslotte
gooi je het weg".
Belangrijk in het concept is
ook dat er onderscheid wordt
gemaakt tussen de verschillen
de vormen van energie: kolen,
aardgas, waterkracht, warmte
en elektriciteit.
Hoge kwaliteit energie die
veel warmte oplevert zoals
aardgas is voor veel doelein
den inzetbaar. Te denken valt
aan de industrie waar voor al
lerlei produktieprocessen tem
peraturen van vaak boven de
1000 graden nodig zijn.
Lage kwaliteit energie (met
lage temperaturen) kan alleen
worden gebruikt voor ruimte
verwarming, bijvoorbeeld in
woningen. Aardgas gebruiken
om een huis te verwannen is
dus eigenlijk zonde. Als dat
aardgas eerst wordt gebruikt
voor industriële processen en
de afvalwarmte vervolgens
wordt benut voor de verwar
ming van huizen, kan enorm op
het energiegebruik worden be
spaard.
Bij het knooppunt Arnhem-
Nijmegen kan op die manier,
volgens ingenieursbureau Has-
koning, 35 procent energie wor
den bespaard.
Voorwaarde is dat planolo
gen, energiebedrijven en be
stuurders bij nieuwe plannen
uitgaan van dezelfde principes.
Ketting pleitte ervoor dat te
doen bij de zogeheten Vinex-lo-
caties. Daarbij gaat het om de
bouw van 750.000 tot één mil
joen nieuwe woningen.
male ouderdomsverschijnselen,
maar voor een ander deel niet.
Dat vergt een goede diagnose. Is
het een depressie of gaat het
om dementeren? Behandeling is
moeilijk en complex, zeker om
dat veel ouderen proberen de
problemen verborgen te hou
den voor de omgeving.
De NRV meent dat hulpverle
ners zich nu ook te terughou
dend opstellen. Vooral huisart
sen vragen te weinig door. De
raad pleit ervoor om per regio
afspraken te maken tussen
huisartsen, verzorgenden en
verplegenden waardoor proble
men eerder-ontdekt, en dus be
handeld kunnen worden.
Naast een landelijke voorlich
tingscampagne pleit de NRV er
voor twee academische centra
op te zetten die zich speciaal
met de ouderenpsychiatrie be
zighouden. Voor de opleiding
van huisartsen moet 15 miljoen
per jaar extra vrijkomen. Thuis
zorg, verpleeg- en verzorgings
huizen, het Riagg en de psychi
atrische ziekenhuizen moeten
er tezamen zo'n 100 miljoen per
jaar bij krijgen. Daarnaast zijn
nog investeringen nodig in de
totale ouderenzorg.
Kistjes. Nou ja, kistjes?
Nijmegen» Twee gigantische 'kistjes' staan bij de ingang van het kamp Heumensoord bij Nijmegen. Daar zullen tijdens de beroemde Vierdaag
se, die 18 juli begint, achtduizend militairen uit binnen- en buitenland gelegerd zijn. Op de 'kistjes' komt straks ook een reuzehelm te liggen, zo
dat het geheel op een poort lijkt. De schoenen zijn 3,5 meter hoog en er is 25 meter veter in verwerkt. foto» anp»peterdrent
TOYOTA
De door de TÜV, een Duits keuringsinstituut als betrouw
baarste auto in zijn klasse uitgeroepen Starlet is nu ook
de voordeligste. Want u kunt al voor ƒ195,- per maand
Starlet rijden. En dan te bedenken.dat de XLi en de
GTSi gratis stuurbekrachtiging hebben en u op
alle modellen 3 jaar Totaalgarantie heeft. Bel nu voor de
dichtstbijzijnde dealer die u alles over de voorwaarden van
dit fantastische aanbod kan vertellen 06-0369 (gratis).
DE VOORDELIGE STARLET. HEEL TOYOTA.
(T FS.) Alle krediei
utrecht »gpd
Het onafhankelijheidsstreven
van het Indonesische volk is
door Nederland 'te lang mis
kend en onderdrukt'. De Neder
landse bisschoppen schrijven
dat in een verklaring bij de vijf
tigste verjaardag van Indonesië.
De politionele acties noemen zij
'een tragische vergissing'.
Het streven naar politieke
medezeggenschap had ruim
hartiger gehonoreerd moeten
worden, aldus de bisschoppen.
,,Er waren ook Nederlanders die
dit verlangen wel zagen en,
steunden. Onder hen waren
met name Nederlandse missio
narissen die, dichtbij de Indo
nesische bevolking levend,
reeds vanaf 1920 wezen op de
noodzaak van medezeggen
schap van de inheemse bevol-
ElllK
De bisschoppen vragen ook
meer begrip voor de Molukse
gemeenschap in ons land, die
'een zwaar en pijnlijk proces'
heeft doorgemaakt. „Zij verdie
nen voluit steun in dit proces
om zich te hervinden in een ge
heel nieuwe situatie."
ridderkerk» Door een lekke koppeling in een nieuw leidingstelsel is
gisteren zo'n zevenhonderd liter zoutzuur vrijgekomen bij de Water
maatschappij Zuid-Holland-Oost (WZHO) in Ridderkerk. Niemand
raakte volgens een woordvoerster gewond en er zijn geen schadelij
ke dampen in het milieu terechtgekomen. De chemische vloeistof
werd opgevangen in een bak en daarna overgepompt in een tankau
to. Het zoutzuur wordt vermoedelijk hergebruikt. Op de foto spoelt
een brandweerman zich schoon. foto anp john de pater
Premiedifferentiatie uitgesteld
den haag anp
De differentiatie van de WAO-premie wordt met een jaar uitgesteld
tot I januari 1997. Dat blijkt uit de financiële gegevens voor de
rijksbegroting en de sociale zekerheidssector waarover het kabinet
zich morgen buigt.
In die ramingen is de daling van de premies met 250 miljoen gul
den doordat de WAO-premie niet meer landelijk, maar per branche
wordt vastgesteld, niet langer opgenomen. Daar staan overigens
meevallers tegenover die vooral 4e danken zijn aan de verscherpte
keuring voor de WAO.
Het ministerie van sociale zaken spreekt tegen dat hierover tus
sen de meest betrokken bewindslieden al overeenstemming is be
reikt. Een andere zeer betrouwbare bron bevestigt dat de minister
raad morgen wel degelijk beslist over uitstel met een jaar.
hilversum» anp
De WD raakt de riante positie
die zij boekte bij de statenver
kiezingen van 8 maart kwijt. De
partij zou bij landelijke verkie
zingen nu nog kunnen rekenen
op 39 zetels. Dat is weliswaar
een winst van acht ten opzichte
van de huidige sterkte in de
Tweede Kamer, maar een stuk
minder dan de prognoses van
de afgelopen maanden.
Dat leren de gisteren door
Nova gepresenteerde cijfers van
onderzoeksbureau Inter/View.
De peiling wijst eveneens uit
dat de ouderenpartijen van AOV
en Unie 55+ samen nog kunnen
rekenen op slechts 1,5 procent
van de kiezers. Op 3 mei 1994
was dat nog 4,5 procent. Omge
rekend kunnen zij, mede door
toedoen van de aanhoudende
ruzies binnen het AOV, rekenen
op twee zetels in plaats van de
zeven bij de laatste kamerver
kiezingen.
De grootste regeringspartij
PvdA krabbelt in het jongste on
derzoek weer wat op. Zij komt
met 33,7 procent op een stabili
satie van liet huidige zetelaantal
van 37. Het CDA blijft afkalven
en moet van 22,2 in mei vorig
jaar naar 21,3 procent nu. Het
zou nog eens een van de 34 hui
dige zetels moeten prijsgeven.
D66 blijft het in het kiezerson
derzoek slecht te doen: een ver
lies van zes van de 24 zetels die
zij nu hebben.
Groen Links boert goed met
een winst van twee ten opzichte
van de huidige vijf volksverte
genwoordigers. Het (iPV klimt
met één naar drie zetels, even
als de SGP. De RPF (drie zetels)
handhaaft zich. Zo ook CD (3)
en SP (2).
den haag gpd
Turkije: Nederland moet PKK bestrijden
C^elikkol op 14 april voor 'con
sultaties' terug, uit protest tegen
de oprichtingsvergadering in
Nederland eerder die maand
van het Koerdisch Parlement in
ballingschap. Het feit dat de
1 Nederlandse regéring deze ver
gadering niet wilde verbieden,
heeft volgens de ambassadeur
een „diepe crisis veroorzaakt in
de bijna vierhonderd jaar oude
vriendschap met Nederland".
Alle eerdere gesprekken heb
ben het .Turkse onbegrip niet
kunnen wegnemen. Qelikkol:
„Onze.perceptie is en blijft een
andere dan die in Nederland.
Volgens ons gaan internationale
verdragen, zoals het VN- en
NAVO-verdrag boven nationale
wetten. Als Nederland had ge
wild, had men kunnen voorko
men dat dit zogenaamde parle
ment in Den Haag vergaderde".
De relatie tussen Nederland en
Turkije is, ondanks de terugkeer
van de Turkse ambassadeur op
zijn post in Den Haag, nog niet
volledig hersteld. De komende
maanden zijn diverse ontmoe
tingen op regeringsniveau no
dig voordat weer van 'genorma
liseerde verhoudingen' sprake
kan zijn. Turkije verwacht daar
bij met name van Nederland
dat serieus werk wordt gemaakt
van de bestrijding van terroristi
sche organisaties, waaronder de
PKK.
Deze boodschap verkondigde
de Turkse ambassadeur Zeki
Qelikkol gisteren tijdens zijn
eerste ontmoeting met de Ne
derlandse pers na ruim tweeën-
eenhalve maand afwezigheid.
De regering in Ankara riep
Rechtszaak zorgt in Turkse Alanya voor complete chaos
alanya anp-gpd
In het Turkse Alanya is vandaag het proces
begonnen tegen vier mannen die worden
verdacht van de verkrachting van drie Ne
derlandse vrouwen en de moord op één van
hen. De twee overlevenden van het drama,
een 28-jarige en een 26-jarige Hilversumse,
moeten vandaag getuigen. Tot in de klein
ste details zullen zij moeten vertellen wat er
is gebeurd en wie wat heeft gedaan.
Volgens hoofdofficier van justitie Cengiz
Tuncer zijn zij voor het openbaar ministerie
belangrijk 'bewijsmateriaal' in de zaak te
gen de vier verdachten. Tegen de mannen
tussen de 17 en 25 jaar wordt, volgens Tun
cer, de doodstraf geëist. Voor de twee min
derjarigen van 17 jaar zal die straf mits
de rechtbank dit oplegt dan worden om
gezet in twintig jaar cel.
Het proces in een van de meest toeristi
sche en zonnige stadjes aan de Turkse zuid
kust heeft gezorgd voor een complete cha
os. De twee vrouwen, overlevenden van de
gebeurtenissen op 22 mei dit jaar waarbij
hun 31-jarige vriendin werd doodgestoken
en in een ravijn gegooid, worden afge
schermd voor de toegestroomde pers uit
Turkije en Nederland.
Burgemeester Aydogan geeft interview na
interview om vooral te benadrukken dat de
vier verdachten geen afspiegeling zijn van
de rest van de bevolking. Bij justitie werkt
het apparaat anders dan .anders. Extra be
waking is nodig voor de vier mannen. De
kans is, aldus de hoofdofficier, niet gering
dat het volk het recht in eigen hand zou wil
len nemen. De verdachten worden bijge
staan door advocaten uit een heel ander ge
bied dan Alanya, omdat in het stadje zelf
niet één raadsman te vinden was die de vier
wilde verdedigen.
De hoofdofficier van justitie is blij dat de
Hilversumse vrouwen in Alanya zijn om te
getuigen. De toeristenorganisaties en reis
bureaus betaalden hun reis en die van hun
partners. Ook de moeder van de vermoorde
vrouw en haar zusje zijn bij het proces aan
wezig.
De officier hoopt dat het proces in één
dag afgerond kan zijn. Dat is echter niet
waarschijnlijk, omdat dal de hoofdverdach
te, die ook wordt beschuldigd van de ver
krachting van een Duitse vrouw, beweert
ontoerekeningsvatbaar te zijn. Daarom
moet hij drie weken in observatie gehouden
worden in een psychiatrische kliniek, waar
na er een rapport opgesteld zal worden.
