I
Serieverkrachter pleegt
delict liefst in de buurt
T
i
Binnenland
NS-station gesloopt
vijfel over VN-missies groeit
Veel meer teer en nicotine in
sigaret dan op het pakje staat
ïn Haag weet
t 'creativiteit
zich geen raad
van het GAK
Het is een bijzonder kind en dat is het
Griekenlandganger is
gewend aan vertraging
Inspectie houdt toezicht op
kwaliteit van de politie
ISDAG 5 JULI 1995
n Nederlands Persbure
iiiw kan leeftijd niet veranderen
vm» De gemeente hoeft de leeftijd van de Zaanse me-
JKalkhoven-Epon niet te wijzigen. In het bevolkingsregis-
at dat zij 73 jaar oud is. maar zij beweert dat ze 61 is. Dat
je Raad van State geoordeeld. Het bevolkingsregister ba-
Ich op een huwelijksakte, die de vrouw inleverde toen ze
Indonesië naar Nederland kwam. Een rechtbank in Ban-
»ou in 1986 hebben beslist dat de vrouw jonger is dan in
te staat. De Raad stelt dat er geen rechtsregel is die de Ne-
jdse overheid verplicht een dergelijke beslissing zonder
[ver te nemen.
Jhovenaren krijgen honderd piek
iven» Alle huishoudens van Veldhoven krijgen binnenkort
•rd gulden van de gemeente. Een meerderheid van de raad
je gisteren in met dit voorstel. De gemeente hield vorig jaar
lier. onder meer omdat de ambtenaren efficiënter werkten
idat de kosten van de reiniging goedkoper uitvielen.
i moet Mergelland in Limburg redden
|icht Vertegenwoordigers van veertig organisaties heb
beren in Maastricht een overeenkomst getekend voor een
>r en schoner Mergelland. Het plan kost 77 miljoen gul-
jet Mergelland ligt ingeklemd tussen de stedelijke gebie-
aastricht, Heerlen, Aken en Luik. Door intensivering van
dbouw en de toenemende verstedelijking en recreatie
[e natuur in het Mergelland onder grote druk.
ïrsfoort houdt ook referendum
dort» De gemeente Amersfoort houdt vandaag een refe-
m over verruiming van de winkelopeningstijden. De
jfoortse kiezers kunnen hun mening geven over de vraag
[rinkels in hun stad acht zon- en feestdagen per jaar open
i zijn in plaats van vier, zoals nu het geval is. De stemloka
len tussen 08.00 en 19.00 uur open. Het is voor het eerst
jiersfoort een referendum houdt.
isterie OC&W schrapt 120 banen
i/ieer Bij het ministerie van onderwijs, cultuur en weten
pen verdwijnen de komende drie jaar 120 van de ruim
irbeidsplaatsen. Gedwongen ontslagen zijn niet uitgeslo-
petaris-generaal Meijerink heeft de ambtenaren van het
jement gisteren over de plannen ingelicht. Het ministerie
je komende jaren jaarlijks tot een bedrag van ruim 40 mil-
lilden bezuinigen, als gevolg van afspraken in het regeer-
rd.
anghuis voor incest-slachtoffers
|gen In de regio Groningen wordt in september een op-
jhuis voor slachtoffers van zedenmisdrijven geopend. Het
lis een initiatief van Stichting De Vraagbaak, die is opge-
joor Yolanda uit de Eper incest-affaire. Zaterdag houdt de
hg een benefietdag ten bate van het opvangtehuis. De
pg wil binnen enkele jaren in iedere provincie een op-
puis openen.
Studiedag: Profilering van dader wordt steeds belangrijker
Serieverkrachters opereren het liefst in hun eigen buurt.
Ze volgen het slachtoffer naar huis en verkrachten haar
in of rond haar eigen woning. Dit blijkt uit een onderzoek
van de Centrale Recherche Informatiedienst (CRI).
leiden gpd
den bosch In Den Bosch is men
gisteren begonnen met de sloop
van het stationsgebouw van de
NS. Grote hydraulische kranen
hapten telkens kleine stukjes van
het station weg. Op de open plek
komt een nieuw stationsgebouw
dat in 1997 klaar moet zijn. De to
tale bouwkosten bedragen onge
veer 32 miljoen gulden.
FOTO ANP KOEN SUYK
De voorlopige resultaten van
het onderzoek werden gisteren
gepresenteerd op een studiedag
over het 'geografische dader-
profiel' van het Nederlands Stu
diecentrum Criminaliteit en
Rechtshandhaving in Leiden.
Serieverkrachters zijn mensen
die minimaal vijf verkrachtin
gen op hun naam hebben
staan.
Het gedrag van delictplegers
die frequent toeslaan, zoals se-
Procedure bij
rechtbank kan
veel korter
den haag anp
Veel rechtbankprocedures die
nu vaak twee tot drie jaar du
ren, hoeven niet langer dan een
maand in beslag te nemen. Dit
schrijft een commissie van
rechters en advocaten in een
rapport dat zij vandaag aan mi
nister Sorgdrager van Justitie
heeft aangeboden.
De Gemengde Commissie
komt in de rapportage tot de
slotsom dat procedures in civie
le zaken aanzienlijk moeten
worden beknot. Zij beveelt on
der meer aan een 'versneld regi
me' in te voeren voor procedu
res in kleine, meer feitelijke ge
schillen. De commissie rekent
uit dat bijna veertig procent van
de rechtszaken kan worden be
kort.
riemoordenaars, verkrachters of
pyromanen, kan op steeds meer
belangstelling van de politie re
kenen. De CRI heeft beginjaren
negentig een afdeling opgericht
die zich bezighoudt met dader
profilering. In Amerika is studie
naar het profiel van de dader
een hoogst serieuze weten
schap.
CRI-onderzoekster drs. E. de
Kleuver onderzocht 250 tot
driehonderd verkrachtingen.
Onder de circa honderd daders
vond zij vijftien verdachten die
minimaal vijf verkrachtingen op
hun naam hadden. Gemiddeld
waren zij 24 jaar en hadden ze
in totaal 156 delicten gepleegd.
Uit het onderzoek blijkt dat 39
procent van de daders zich aan
een vrouw vergreep in een
straal van twee kilometer rond
de eigen woning, voor 18 pro
cent was dat 2,1 tot vier kilome
ter en voor 13 procent 4,1 tot
zes kilometer.
In 57 procent van de gevallen
werd de verkrachter gewoon op
straat door een vrouw aange
trokken. De verkrachting vond
in 47 procent van de gevallen
plaats in of bij de woning van
de vrouw. Vaak volgde de ver
krachter de vrouw naar haar
woning en sloeg meteen of later
toe. Volgens De Kleuver en tal
van andere deskundigen kan
daderprofilering nuttig zijn om
delictplegers op te sporen. Aan
de hand van zijn gedrag (door
getuigen verteld), de plaats van
het delict en andere bijzonder
heden, kan een profiel worden
opgesteld.
Een daderprofilering is overi
gens niet meer dan een hulp
middel, dat ook niet altijd klopt.
Toch zijn deskundigen het er-
'over eens dat het een onmis
baar onderdeel van politie-on-
derzoek wordt. CRI-expert
C Schippers: „Met een kaarten
bak en een sigarendoos zijn in
gewikkelde zaken niet meer op
telossen."
Onderzoek van Praags laboratorium wijst uit:
den haag gpd
Veel sigaretten, ook die van ge
renommeerde merken, bevat
ten (veel) meer teer en nicotine
dan de fabrikant zegt. Het gaat
daarbij om milligrammen teer
en tienden van milligrammen
nicotine per sigaret. Dit blijkt
uit een onderzoek van een rege
ringslaboratorium in Praag,
waarvan de resultaten zijn be
vestigd door het laboratorium
van fabrikant Philip Morris in
bet Zwitserse Neuchatel.
Directeur B. de Blij van de
stichting Volksgezondheid en
Roken, die in Nederland actie
voert tegen het roken, zegt 'ver
bijsterd' te zijn. „Deze verhalen
tlh
meer mensen twijfelen
S7èrland nog langer deel
.•men aan de VN-vredes,-
r n het voormalig Joego-
iet aantal voorstanders
i- elname neemt af, zo
it een steekproef waar-
[Stichting Maatschappij
v {smacht (SMK) gisteren
jltaten bekendmaakte.
IK ondervroeg vorige
lak na de vrijlating van
[gegijzelde Nederlandse
pers, 709 Nederlanders
:r [tien jaar en ouder.
1994 vroeg 21 procent
jndervraagden zich af of
Nederland ,wel mee moet blij
ven doen aan de vredesopera
tie, nu is dat gestegen tot 34
procent. Het aantal voorstan
ders van deelneming is gedaald
van 68 procent eind 1993, tot 54
procent eind vorig jaar naar 41
procent nu. Het aantal uitge
sproken tegenstanders is eind
vorig jaar en nu gelijk gebleven,
26 procent.
Van de ondervraagden vindt
36 procent dat de Nederlanders
in Bosnië moeten blijven, 38
procent is voor terugtrekking. In
december vorig jaar was 42 pro
cent voor blijven en 44 procent
voor terugtrekking. Vooral de
categorie twijfelaars is toegeno
men: nu heeft 25 procent geen
oordeel, in vergelijking tot 14
procent in december '94.
De steun voor het huidige
VN-beleid neemt scherp af. Van
de ondervraagden vindt 20 pro
cent dat de VN door moeten
gaan met de huidige politieke
en militaire druk, tegen 30 pro
cent in december. Achtentwin
tig procent is voor grootschalig
militair ingrijpen (in december
25 procent), en 33 procent vindt
dat de VN zich moeten terug
trekken en dat de partijen het
zelf moeten uitvechten (was 31
procent).
sjaak smakman
on allemaal toen de parlementaire en-
mmissie sociale zekerheid in het najaar
3 met zijn eindrapport kwam. Het was
imeltje geworden bij de uitvoering, con-
ïen voorzitter Flip Buurmeijer en de zij-
|WAO was door werkgevers en werkne-
■- ndrachtig misbruikt als luxe WW. En dat
n wonder, want als bestuurders van zowel
jfsverenigingen en hun uitvoeringsorga
an de Sociale Verzekeringsraad, die toe-
ide hele uitvoering moest houden, con-
en werkgevers en werknemers zichzelf,
[vragen om problemen,
ist dus helemaal anders. In de eerste
[oest er onafhankelijk toezicht komen op
Bring en die is er per 1 januari van dit
in de gedaante van het College Toezicht
Verzekeringen met als voorzitter...Flip
ijer. Daarnaast moest uitkeringsland zich
1 de heersende neo-liberale ideologie on-
'en aan de tucht van de markt. Sinds an-
^ar kennen werkgevers een fors eigen ri-
lekte van werknemers dat ze desge-
.ogen herverzekeren bij wie ze willen.
WAO mogen ze vanaf volgend jaar naar
Iculiere maatschappij,
t er op die manier nog over voor de orga-
lie nu de uitkeringen verstrekken? Inder-
)r de 30.000 werknemers bij GAK, GUO,
am en SFB is de toekomst uiterst onge-
villen de slag met de particuliere verze-
est aan, zei GAK-topman De Jong dit
n nieuwjaarstoespraak, maar dan niet
t handen op de rug gebonden:
ptste leidt regelmatig tot verhitte kop-
Itssecretaris Linschoten is er inmiddels
it hij met taaie tegenstanders te maken
de eerste plaats zijn de meeste uitvoer-
egische banden aangegaan met particu-
ekeraars: het GUO met Interpolis, de
AMEV, de Detam met De Amersfoortse
B met Ohra. Het GAK werkt indirect sa-
Centraal Beheer. De uitvoerders krijgen
Hi>-howvan marketing en een aanbod
rsoortige verzekeringen in huis, hetgeen
g met de klant versterkt. De particuliere
rijgt een gigantische kennis over de soci-
teid, plus een enorme potentiële klan-
Zo biedt de SFB in samenwerking met
)llectieve ziektekostenverzekeringen
it fuseren de 'kleinere' uitvoerders: de
etailhandel) met de BVG (gezondheids-
zorg) eh het GUO met het SFB (bouw). Dat is wel
nodig ook. Particuliere verzekeraars zijn over het
algemeen ook geen kleine jongens.
Ondertussen zat Den Haag te piekeren over wat
het daar nu allemaal mee moest. Wat te doen met
die samenwerking met particuliere verzekeraars?
En wat met de bijna onvermijdelijke vermenging
van de (nog) publieke sociale verzekeringen met
allerlei particuliere (bij)verzekeringen? Staatsse
cretaris Linschoten eiste uiteindelijk dal per 1 ja
nuari die publieke en private werkzaamheden ge
scheiden zijn. Geen probleem: (iet Sociaal Fonds
Bouwnijverheid kwam in april met een kant-en
klaar model van een holding met zes werkmaat
schappijen die samen een compleet sociaal-ver-
zekeringspakket aanbieden, van arbo-dienst tot
pensioenvoorziening. „De SFB-groep voor al uw
sociale regelingen", zei topman Schouten bij de
presentatie. Het GAK heeft inmiddels ook een
holding-structuur in elkaar getimmerd.
Daarmee doemt een beeld op van drie grote uit
voerders GAK, SFB /GUO en Detam/BVG met
hun respectievelijke particuliere partners die
de ruimte voor nieuwkomers wel erg klein ma
ken. Niet bepaald het beeld dat het kabinet voor
ogen staat, maar dat heeft het zelf over zich afge
roepen door steeds onduidelijkheden te laten be
staan. Dat de uitvoerders; met de verantwoorde
lijkheid voor tienduizenden werknemers, daarop
met welhaast neo-liberale creativiteit zijn inge
sprongen, valt hen toch moeilijk aan te rekenen.
Maar zo werkt het blijkbaar niet. Topambtenaar
Witteveen, die als voorzitter van een speciale
commissie Linschoten moet adviseren, toverde
vrijdag tijdens overleg met het GAK en de andere
uitvoerders een nieuw konijn uit de hoed: de uit
voeringsorganen mogen hun publieke taken
de uitvoering van de AAW/WAO en de WW wel
onderbrengen in èen holding, maar dat moet dan
in een aparte stichting onder leiding van onaf
hankelijke deskundigen. Bovendien mag de hol
ding dan niet samenwerken met particuliere ver
zekeraars en mag ze geen gegevens van uitke
ringsontvangers doorspelen naar andere werk
maatschappijen.
Die voorwaarden leggen een bom onder het inge
nieuze reddingsscenario vaq de uitvoerders, die
dan ook furieus opstapen. De gemoederen zijn
zelfs zo verhit dat GAK-topman De Jong dit week
einde liet weten dat hij alleen nog direct met Lin
schoten wil onderhandelen en Witteveen dat hij
deze week zijn advies hoe dan wil afronden. Naar
verluidt wordt er deze week toch nog een keer ge
praat. Een vriendelijk gesprek zal het niet worden.
Amersfoort Er zijn er niet zoveel meer op de wereld, nog maar een stuk of zeshonderd. Daarom was de
geboorte van een grevy zebraatje in het Dierenpark in Amersfoort extra bijzonder. Het veulentje, dat bij
de geboorte 45 kilo woog, heet Marjet en is genoemd naar de vrouw van de dierenarts.
FOTO ANP VINCENT BOON
kende ik helemaal niet." De Blij
toont zich woedend, wanneer
hij hoort dat de Inspectie Ge
zondheidsbescherming (IGB),
die in Nederland de controles
verricht, ervan uitgaat dat een
sigaret vijftien procent meer
teer en nicotine mag bevatten
dan de fabrikant op het pakje
aangeeft. „Dat percentage vind
ik veel te hoog. Ik dacht dat de
IGB nauwkeurig controleerde."
De Tsjechische inspectie voor
landbouwprodukten en levens
middelen in Praag maakte de
cijfers over teer en nicotine in
sigaretten onlangs bekend na
een uitgebreid onderzoek. Al
leen de Franse Gitanes bleken
minder kankerverwekkende
stoffen te bevatten dan door de
fabrikant was aangegeven. Bij
de rest was dal juist meer.
De IGB controleert de teer- en
nicotinegehalten ook, maar
doet dat door middel van steek
proeven. Permanente controles
zouden te duur zijn. De resulta
ten van de steekproeven wor
den niet openbaar gemaakt.
Hoogstens stelt de IGB de fabri
kant schriftelijk op de hoogte
van een afwijking en verzoekt
hem daar iets aan te doen. Vol
gens IGB-woordvoerder De Kok
heeft het onderzoek naar teer
en nicotinegehalten in sigaret
ten 'geen hoge prioriteit'.
„Iedereen weet toch dat roken
ongezond is", aldus De Kok.
den haag carel goseling
Waren het vorige week de be
manningen van de veerboten
naar de Griekse eilanden in de
Egeïsche en Ionische Zee die
staakten, vandaag en vrijdag
wordt op alle Griekse vliegvel
den het werk neergelegd. Dit
gebeurt juist nu het toeristen
seizoen begint en duizenden
Nederlanders zich opmaken om
naar het zuid-oosten van Euro
pa af te reizen.
Toch is er geen sprake van pa
niek. „Voor de vaste Grieken-
landgangers is dit een bekend
gegeven. Dit is natuurlijk het
moment om iets af te dwingen.
Het wordt druk, de toeristengolf
komt er aan", aldus ANWB-
woordvoeder Van Woudenberg.
Het is volgens hem eigenlijk st
rijk en zet. Jaar op jaar vinden
dit soort stakingen plaats.
Door de staking op de vliegvel
den zullen ongeveer tiendui
zend Nederlanders vertraging
oplopen bij hun reis naar Grie
kenland. Dit relatief geringe
aantal is mede te danken aan
het feit dat Griekenland een
beetje 'uit' is bij de Nederlan
der. Het land is de laatste jaren
veel duurder geworden en dus
gaat dë belangstelling van de
Nederlander nu meer uit naar
Italië, Spanje en de Verenigde
Staten.
Toeristen die nog wel naar Grie
kenland gaan, doen dat meestal
in het voor- en naseizoen. In de
zomer zijn het maar 175.000
zonaanbidders (eenderde van
de totale Nederlandse stroom
naar Griekenland) die afreizen.
Degenen die dat elk jaar doen,
kennen de ongemakken wel, al
dus Van Woudenberg.
„In zuid-oost Europa moet je
nu eenmaal geduld hebben. De
temperatuur is daar zo hoog dat
ze het wat rustiger aan doen.
Uit onderzoek is gebleken dat
vorig jaar de helft van alle
vluchten op Griekenland vertra
ging had. Per dag vliegen er ge
middeld drie chartertoestellen
tussen Schiphol en Griekenland
op en neer. Als je dan op de eer
ste vlucht vertraging krijgt, zijn
de gevolgen daarvan de hele
dag merkbaar.", stelt de ANWB-
woordvoerder. „Daar is nu een
maal niets aan te doen."
Van Woudenberg wijst er op dat
de Nederlander bewust kiest
voor de goedkope chartervluch
ten. Daardoor loopt hij bepaal
de risico's. „De meeste mensen
hebben daar niet zoveel proble
men mee. Het comfort op de
vliegvelden is groot. Je overleeft
zo n vertraging wel. Ik wil het
niet goedpraten, maar het hoort
er wel een beetje bij."
Waarschuwen tegen dit soort
toestanden doen de reisbureaus
niet. Wél wordt de klant in de
reispapieren aangeraden vooraf
telefonisch te informeren of er
vertraging is. Dat kan ook via te
letekst. Bij een vertraging van
meer dan twee uur wordt de
klant aangeraden wat langer
thuis te blijven. Het reisbueau
of de vliegmaatschappij heeft
ook een aansprakelijkheidsver
zekering. Bij overmacht, zoals
een plotselinge staking, wordt
geëist dat de klant goed wordt
opgevangen en voldoende in
formatie krijgt over de toestand.
Klanten die een annuleringsver
zekering hebben, zijn nog het
beste af. Deze verzekeringen
kennen een bepaling waarin
staat dat bij een vertraging van
acht uur of meer, de kosten van
één dag vakantie vergoed wor
den. Daarbij maakt het niet uit
waar de vertraging is ontstaan:
bij vertrek uit Nederland of on
derweg naar de plaats van be
stemming.
DEN HAAG «ANP
Hoofdcommissarissen over de
inspectie.
De korpsen richten zelf een
bureau op dat hen zal onder
steunen bij de kwaliteitsverbe
tering. Daarnaast zal het bureau
de organisatie op zich nemen
van de externe beoordeling van
het werk van de politie. Die be
oordeling gaat plaatshebben in
de vorm van visitaties, een soort
'controlebezoeken'. De visitatie
commissies bestaan uit gekwa
lificeerde politiemensen, aange
vuld met externe deskundigen.
De politieministers Dijkstal
(binnenlandse zaken) en Sorg
drager (justitie) roepen een in
spectie in het leven die toezicht
gaat houden op de kwaliteit van
het werk van politiekorpsen.
Dat schrijven zij in een brief
aan de Tweede Kamer. Dijkstal
opperde het idee hiervoor tij
dens een nieuwjaarstoespraak.
De ministers hebben afspraken
gemaakt met het Korpsbeheer
dersberaad, het Hoofdofficie
renberaad en de Raad van
