Kaasmarkt als een
plateau met punaise
'Jij hebt zeker wel last van je buren
tussen lol en ernst
'De Gidsen' zweeft Dag van de Architectuur
Leidse gebouwen
morgen te kijk
Cultuur Kunst
BBK voorziet groei
van zwart circuit
JVRIJDAG 30 JUNI 1995
CHEF GERT VISSER. 071 -356441
Zuidelijk Toneel wint Publieksprijs
den haag Het Zuidelijk Toneel is de winnaar geworden van het
eerste seizoen van de Gouden Gids Publieksprijs. Bezoekers van
de 92 deelnemende theaters waardeerden de voorstelling Rijke-
manshuis het hoogst en het toneelgezelschap wint daardoor
100.000 gulden. Het dagboek van Anne Frank van het impressa-
riaat Jacques Senf eindigde op de tweede plaats, terwijl Wie is er
bang voor Virginia Woolf (RO Theater) derde werd.
Brief Beethoven voor 95.000 gulden
londen Een handgeschreven brief van de Duitse componist
Ludwig van Beethoven (1770-1827) is gisteren bij Christie's in
Londen verkocht voor rond 95.000 gulden. Het uitvoerige schrij
ven was gericht aan Graf Moritz Litsjnovksi, de jongere broer
van Beethovens eerste mentor in Wenen, prins Karl Litsjnovski.
Over de koper deelde het veilinghuis niets mee. In de op 21 sep
tember 1814 in Baden gedateerde brief liet Beethoven de graaf
weten, dat hij aan hem een compositie zou wijden:zeg ik U
dat spoedig een sonate van mij zal verschijnen die ik aan U ge
wijd (heb)."
Dirigent Kurtz (94) overleden
londen De Amerikaanse dirigent van Russische afkomst Kurtz,
die symfonische orkesten leidde maar ook beroemde danseres
sen als Pavlova en Duncan begeleidde, is op 94-jarige leeftijd
overleden in Londen. De in Sint Petersburg geboren Kurtz werk
te in de jaren dertig bij het Russische ballet en maakte tournees
door Europa en de VS. Hij begeleidde beroemde danseressen als
Pavlova en Duncan. In de VS, waar hij in 1944 staatsburger
werd, leidde hij verscheidene orkesten. Daarna reisde hij over de
hele wereld als gastdirigent van de Philharmonische orkesten
van Berlijn en New York en de Symfonische orkesten van Cleve
land en Chicago.
Marieke Kluiters wint ontwerpwedstrijd
Een plein met de mediterrane sfeer van Siena. Of van een
middeleeuwse kloostertuin die aansluit bij het histori
sche centrum van Leiden. Een theater aan de kade van
de Oude Rijn. Maar ook zogenaamde ronde 'kaas-wonin
gen'. Dat zijn vier oplossingen van de prijsvraag die het
Nieuw Leids Architekten Kaffee vorige maand uitschreef.
Gevraagd was een ontwerp te maken voor de Kaasmarkt.
Het ontwerp van Marieke Kluiters, 'Hof en vlak', ging uit
eindelijk met de eer strijken.
Padvindsters te mooi om waar te zijn
Het pas verbouwde Leidse winkelcentrum De Kopermolen en de nieuw
bouw er omheen zijn morgen te bezichtigen tijdens de 'Dag van de Ar
chitectuur'. In een van de winkels is een tentoonstelling over het project
te bezichtigen.
FOTO *XJAN HOLVAST/MARK LAMERS
toneel
recensie susanne lammers
'De Gidsen' van Edward Montie Regie:
Victor van Swaay Spel Hetty Blok. Trudy
de Jong. Elsje de Wijn, Nelly Frijda en ze
ventien anderen Gezien 29/6, Schouw
burg, Leiden. Nog te zien 30/6. aldaar
In een melige bui combineerde
Edward Montie Eva en Sneeuw
witje. Het resultaat was 'De Gid
sen'. een komedie die zich af
speelt in de padvinderij. Hij wil
de veel kwijt in zijn verhaal: leu
tige meidenlol, puberleed en
grote-mensenverdriet en daar
bovenop ook nog eens serieuze
problemen. Iets te veel om een
evenwichtig geheel te worden.
Het stuk aarzelt tussen kod-
jdigheid en ernst. Eenzaamheid
;en zelfmoord worden gebruikt
[als komisch middel, maar dan
'net niet bot genoeg. Wel cyni
sche grappen maken maar ze
meteen weer terugnemen. Een
beetje raar is dat ondanks alle
groepsvorming het pispaaltje dé
uitgestotene blijft. En dan mag
Maria een wonder doen om de
zaak toch nog recht te breien.
Goed, zestien katholieke pad
vindsters gaan dus t>p zomer
kamp en stelen appels uit een
kloosterboomgaard.
De moeder-overste, als enige
het Frans machtig, vertelt dat
deze giftig zijn en hoewel de
leidsters proberen dit stil te
houden om 'paniek' te voorko
men, sijpelt het nieuws toch
[door en dat is het einde van de
paradijselijke onschuld. De bo
ze meiden zinnen op wraak:
niks doen en verzwijgen heeft
niets te maken met leiding ge
ven! Tientallen verwikkelingen
later komt het allemaal goed.
Dat het een bezienswaardige
voorstelling oplevert, is te dan
ken aan de eenentwintig actri
ces die het podium bevolken.
Onder regie van Victor van
Swaay zetten ze vlak voor de va
kantie eens even lekker de bloe
metjes buiten. Ieder heeft zo
zijn eigen specialisme en eta
leert dat koket. Men doet zijn
best de psychologie van de rol
len te negeren. De dames hou
den zich bij typeren, maar dan
echt raak.
Ze zijn te mooi om waar te
zijn, en daarom zo leuk. Het
keurige nouveau riche-meisje
met net de verkeerde kleren, het
sletje vol lippenstift, de volkse
die door de wol geverfd is en de
geëxalteerde met diepe gedach
ten.
De leiding bestaat uit een
sjieke dronkelap en twee cryp-
to-lesbo's die tijdens het kamp
ontdekken dat ze op elkaar val
len. Door de 'zware thematiek'
van het stuk voorzichtigjes af te
zwakken en de burleske kanten
te benadrukken, zorgen de da
mes voor een sprankelende
avond, die net niet plat wordt.
En extra leuk wordt het door
de maffe liedjes, zoals het meer
stemmige 'in memoriam' voor
Honneke. Dat doet vermoeden
waar Monties kracht ligt: in het
liedjes schrijven.
leiden paulien koopmans
De tweede en de derde prijs zijn
gewonnen door E. Schildwacht
met zijn ontwerp 'Stadshuis' en
R. Visser met 'Leidmotief.
De Kaasmarkt, het enige ech
te plein in Leiden, is vroeger
min of meer toevallig onstaan
door het afbreken van wonin
gen langs het water. Nu is het
een wat rommelige plek. Het is
in gebruik als parkeerterrein en
staat dus altijd vol met auto's.
Het wordt omgeven door
blinde muren en het oude
schoolgebouw in de hoek be
vindt zich in bouwvallige staat.
Alleen de tientallen platanen,
die met dit warme weer voor
verkoelende schaduw zorgen,
zijn misschien 'mooi' te noe
men.
'Helder'
Met de prijsvraag mochten
deelnemers een aantrekkelijke
re bestemming voor de Kaas
markt verzinnen. Gisteren
maakte wethouder Hillebrand
de winnares bekend. Het ont
werp 'Hof en vlak' van Marieke
Kluiters kreeg de eerste prijs.
Hieraan is een bedrag van 5000
gulden verbonden, door de ge
meente ter beschiking gesteld.
Van de zesentwintig inzendin
gen was dit het enige plan dat
ingaat op het gebniik van het
plein. Volgens jurylid en stede-
bouwkundige W. Kloosterboer
'een uitermate eenvoudige en
heldere oplossing'
Gegeven bij de prijsvraag was
dat er een parkeergarage onder
de Kaasmarkt moest komen. Zo
kon de nieuwe open ruimte in
gevuld worden. Marieke Klui
ters koos er echter voor om die
ruimte leeg te laten. „Ik wilde
het dak van de garage op een
andere manier benutten".
Realistisch
Het plan bestaat uit een plein
met een plateau van beton in
houtnerfmotief. „Eigenlijk vind
ik echt hout mooier, maar dat is
veel te duur. Ik wil realistisch
blijven." Langs de rand van het
water wil ze de oude bebouwing
van vroeger naar boven halen,
of in elk geval in dezelfde stijl.
De bebouwing wordt in het
midden onderbroken, zodat er
uitzicht op het water blijft. Een
houten object in het midden -
als een punaise op het plateau
geprikt - moet het gezicht van
het plein bepalen.
Dit object kan als muziekpo-
dium dienen, of als frame voor
een groot openluchtscherm.
Andere evenementendie de
winnares voor de Kaasmarkt-in-
nieuwe-vorm bedacht heeft:
aanlegplek voor Sinterklaas, of
als opstijgplaats voor een lucht
ballon.
Toch blijft het ontwerp in eer
ste instantie een plan. Interim
voorzitter van het Nieuw Leids
Architekten Kaffee, Hans Bik,
hoopt dat de prijsvraag aanzet
tot discussie over het gebruik
van de Kaasmarkt.
De tentoonstelling van de
prijsvraaginzendingen is tot en
met morgen in de Burcht te
Op de Dag van de Architectuur,
zaterdag 1 juli, is in Leiden een
aantal recent gebouwde panden
te bezichtigen. In de wijk de
Kooi wordt open huis gehouden
in woontoren De Waaijer
(1994), op de hoek Kooilaan-
Willem de Zwijgerlaan, ontwor
pen door het bureau Jonkman
en Klinkhamer uit Zeist. Belang
stellenden kunnen er tussen
11.00 en 13.00 uur terecht voor
een rondleiding door een van
de architecten.
In het woongebouw aan de
Morsweg 151 j (1993) geeft ar
chitect J. Splinter rondleidingen
tussen 10.00 en 16.00 uur. Het
vorig jaar gereedgekomen
woongebouw aan de Pelikaans-
traat/Pelipleintje heeft tussen
12.00 en 16.00 uur de deuren
open staan voor het publiek.
Ook hier verzorgen de architec
ten (R. Knappers, P. van Swie-
ten, P. van Veen) rondleidingen.
In de Merenwijk is de renova
tie van de na-oorlogse woon
wijk Slaaghwijk te aanschou
wen, waaronder de nieuwbouw
voor het winkelcentrum, de
woontoren bij winkelcentrum
De Kopermolen en de nieuwe
openbare ruimten in het ceif-
trum van de Merenwijk (archi-
tectenburoVerheijen/Verkoren-
de Haan bv.). Er is een ten
toonstelling over het gehele
project te zien in een van de
winkels in het overdekte deel
van het winkelcentrum (nabij
de centrale ingang). Hier liggen
voor belangstellenden ook
brochures waarin een rondwan
deling door het nieuwe centrum
van de Merenwijk en de Slaagh
wijk staat aangegeven.
In sociëteit de Burcht, aan de
Burgstéeg 4, is morgen en zater
dag, van 11.00 tot 16.00 uur)
een tentoonstelling te bezichti
gen van inzendingen voor de
stedebouwkundige prijsvraag
georganiseerd door het Nieuw
Leids Architekten Kaffee.
De Dag van de Architectuur is
in Den Haag uitgegroeid tot een
Week van de Architectuur, met
onder meer exposities en een
rondleiding door het nieuwe
Haagse Stadhuis. 'Wie is er
bang voor Den Haag Nieuw
Centrum' is de naam van een
tentoonstelling die tot en met
26 juli te bezichtigen is in het
nieuwe stadhuis aan het Spui.
De tentoonstelling laat zien hoe
het gezicht van de Haagse bin
nenstad de komende jaren gaat
veranderen.
Morgen en zaterdag worden
gratis rondleidingen gehouden
in het Haagse stadhuis. Belang
stellenden kunnen zich op de
dag zelf vanaf 11.00 uur voor
een kaartje aanmelden bij de
balie in het Atrium van het
stadhuis. De tentoonstelling is
op maandag, dinsdag, woens
dag en vrijdag te zien van 8.00
tot 19.00 uur, op donderdag van
8.00 tot 21.30 uur en op zater
dag van 8.00 tot 18.00 uur.
Steenbergen moet wachten op nieuwbouw
den haag carel goseling
Velen noemen hem met Ko
van Dijk de beste toneelspeler
die Nederland ooit heeft ge
had: Paul Steenbergen. Hage
naar van geboorte (1907). De
stad ook waar hij het grootste
deel van zijn carrière door
bracht. Tussen 1947 en 1971
was hij verbonden aan de
Haagse Comedie. De hofstad
benoemde hem in 1982 tot
'ereburger'. In 1989 stierf hij
ook in de residentie.
Wie echter gedacht had dat
Den Haag hem wel zou eren
met een straat, plein, of laan
komt bedrogen uit. Het eerste
verzoek dateert uit 1989. Dat
haalde niets uit. In 1992 kwam
er zelfs een echte 'initiatief
groep Paul Steenbergenlaan'.
Alweer gebeurde er niets. De
zer dagen wordt er in Den
Haag opnieuw over gesproken.
Burgemeester Havermans
voelt er echter niets voor, zo
blijkt uit een brief aan de raad.
Ten eerste moet een straat
naam passen in de 'thematiek
van de buurt'. Het Haagse Be
noordenhout kent een deel
waar de straten namen dragen
van toneelspelers. Maar daar
wordt niet meer gebouwd. Het
Paul Steenbergen: voorlopig geen straat.
wijzigen van de naam van een
bestaande straat heeft voor be
woners en bedrijven 'prakti
sche bezwaren'. Er dient dus
gewacht te worden op de bouw
van een nieuwe Haagse woon
wijk waarbij het thema acteur
s/toneelspelers opnieuw ge
bruikt kan worden. Aangezien
Den Haag echter geen bouw-
ARCHIEFFOTO ANP
ruimte meer heeft kan dat wel
even duren. Bij Wateringen wil
Den Haag wel gaan bouwen,
maar voordat daar straten zijn
aanlegd is het wel 2000.
„De naam Paul Steenbergen
zal in elk geval tot vernoeming
op de wachtlijst blijven staan",
zo belooft Havermans plechtig.
Cesar Zuiderwijk geeft jongeren drumles
'Kabinetsvoorstel wordt mislukking
lisse hans keuzers
amsterdam franqoise ledeboer
De Beroepsvereniging van Beel
dende Kunstenaars (BBK) ver
wacht dat het kabinetsvoorstel
voor de Wet Inkomensvoorzie
ning Kunstenaars (WIK) in de
praktijk een mislukking wordt.
„De financiële positie van kun
stenaars is nu al zo slecht dat er
een zwart circuit is ontstaan.
Door deze wet zal dat zeker
groeien. Samen met andere or
ganisaties gaan we de komende
maanden een stevige lobby bij
de Tweede Kamer voeren om
het aangepast te krijgen", aldus
BBK-voorzitter Frits Linne-
mann.
Volgens het eerder deze week
gepresenteerde plan van minis
ter Melkért (sociale zaken) en
staatssecretaris Nuis (cultuur)
krijgen kunstenaars maximaal
vier jaar een uitkering op 60
procent van het bijstandsni
veau. Ze mogen tot maximaal
100 procent bijverdienen zon
der dat op de uitkering wordt
gekort. In de huidige bijstands
regeling geldt een sollicitatiep
licht als de kunstenaar na een
jaar nog steeds onvoldoende in
komsten uit zijn eigen vak ver
dient. In het kabinetsvoorstel is
deze verplichting niet opgeno
men.
Linnemann wijst op recente
cijfers waaruit blijkt dat slechts
twaalf procent van de beelden
de kunstenaars op dit moment
voldoende eigen inkomsten
heeft om de 60 procent tot 100
procent aan te vullen. „Het
staat vast dat het met dat be
drag echt niet lukt een rendabe
le beroepspraktijk op te bou
wen", stelt Linnemann.
BIOSCOPEN
LEIDEN
LIDO 1, 2, 3, 4 en STUDIO tel
071-124130/133210, Steenstraat
39.
LIDO 1
Flodder III 16 jr..dag., 18.45,
2115; vr za zo en woe ook
14.15.
LID0 2
Bad Boys 16 jr.. dag. 18.45,
21.15.
Frank Frey al., vr za zo woe
14.30.
LIDO 3
Rob Roy al dag. 20.45.
Jungle Book al dag. 18.45; vrza
zo woe ook 14.30.
LID0 4
Zwanenprinses alvr za zo woe
14.30.
Forrest Gump al., dag. 20.15.
STUDIO
Outbreak 12 jr., dag. 18.45,
21.15.
LUXOR tel: 071 121239. Stations
weg 19.
Die Hard... with a vengeance 16
jr., dag. 18.45, 21.30, zo ook
14.30.
TRIANON tel: 071-123875, Bree
straat 31
Don Juan t/m woe 19.30, 21.45.
Little Women t/m woe 19.30,
21.45.
KIJKHUIS tel: 071 -142895, Vrou
wenkerksteeg 10.
Farinelli, il castrato t/m woe
19.30,21.45.
Muriel's Wedding t/m zo 20.00,
22.15
Shallow Grave ma 20.00. 22.15.
Pulp Fiction di 20.00.
Wild at Heart woe 20.00.
ALPHEN AAN DEN RIJN
EUROCINEMA tel; 01720-20800,
Van Boetzelaerstraat 6
Die Hard with a vengeance 16 jr.
dag. 13.30. 18.30, 21.15; zo
ook 16.00
Bad Boys 16 jr., dag. 13,45,
18.30, 21.15; zo ook 16.15.
Flodder III Ned. gespr.. dag.
13.30; 18.45. 21.30; zo ook
16.15.
Frank en Frey al Ned. gespr.,
dag. 14.00; zo ook 16.15.
VOORSCHOTEN
KINDERBIOSCOOP CC tel: 071
790698, Prinses Marijkel^an 4.
101 Dalmatiërsal.. Ned gespr.,
woe 14.00.
Richie Rich. al., woe 15.30.
DEN HAAG
ASTA 1 tel: 070-3463500, Spui
27
Flodder III al dag. 13.15,
16.00, 18.45.21.30.
ASTA 2
Don Juan al., dag. 18.45, 21.30;
do vr ma di ook 13.15en 16.00
De Zwanenprinses al., za zo woe
13.15, 16.00.
ASTA 3
The Brady Bunch movie al., dag.
18.45, 21.30; do vr ma di ook
13.15, 16.00.
Frank Frey al., za zo woe 13.15,
16.00.
BABYLON 1 tel. 070 3471656.
naast Centraal Station
Flodder III al., dag. 13.15,
16.00, 18.45, 21.30.
BABYLON 2
La Reine Margot 16 jr., dag.
13.15, 16.30,20.30.
BABYLON 3
Farinelli, il Castrato 16 jr., dag.
16.00,21.30.
The Fox and the Hound al., dag.,
13.15, 18.45.
METROPOLE 1 tel. 070-3456756,
Carnegielaan 15.
Die Hard with a vengeance 16 jr.
dag. 13.15, 16.00, 18.45,
21.30.
METROPOLE 2
Outbreak 12 jr., dag. 18.45,
21.30; do vr ma di ook 13.15,
16.00.
Frank Frey al., za zo woe 13.15,
16.00.
METROPOLE 3
Flodder III al., dag. 13.15,
16.00. 18.45, 21.30.
METROPOLE4
Pret-a-Porter a I dag. 18.45,
21.30; dl ook 13.15, 16.00.
De Zwanenprinses alza zo wo
13.15, 16.00.
METROPOLE 5
Rob Roy 16 jr., dag. 13.15,
17.00, 20.30.
MOVIEWORLD Kurhausweg2. tel:
070-3515738, reserveren tel: 070
3515778
Rob Roy 16 jr., dag. 20.45.
Flodder III al.. dag. 12.40.
13.14, 15.35, 16.05, 18.25,
18.55.21.06,21.45.
The Jungle Book al., dag. 12.50,
15.25,18.15.
Don Juan al dag. 20.30.
Outbreak 12 ji
18.30,21.15
Die Hard with a vengeance 16 jr.,
dag. 13.00, 15.45, 18.40,
21.30.
Kiss of Death 16 jr., dag. 19.25,
22.00.
Frank Frey al., ma t/m vr 14.30,
16.10, 18.45; zazo 12.00.
De Zwanenprinses al., dag.
14.20, 16.30; zazo 11.45.
Richie Rich al., ma t/m vr 13.40;
za zo 11.30.
Bad Boys 16 jr., dag. 13.15,
16.40, 19.10,22.15.
ODEON 1 tel. 070-
3462400/3462401. Heren
gracht 13.
Die Hard with a vengeance 16 jr.
dag. 12.45, 15.30, 18.15,
21.15.
ODEON 3
Bad Boys 16 jr., dag. 13.15,
16.00, 18 45,21.30.
ODEON 4 Riksbioscoop
06 16 jr., dag
16.45, 19.15
'Leidenaar procedeerde twee jaar
Kunstenaar wint zaak om beroepsvergoeding
Cesar Zuiderwijk in Magnifiosi. „Kleine jongetjes willen alleen maar de drummer van Guns'n Roses nadoen.
marsritmes leren. Kleine jonge
tjes willen toch alleen maar de
drummer van Guns 'n Roses
nadoen. Laat ze dan toch.
Laatst sprak ik zo n muziekjoop
en die kende die groep hele
maal niet, die kende dlleen
'Four Roses'."
De sessie wordt afgesloten
met een gezamelijke solo.
Waarderende woorden van de
Haagse drummer na het laatste
slotakkoord: „Dat klonk lekker
strak zonder dat er iemand liep
te pielen of freaken." Na de eer-
FOTO DICK HOGEWONING
dere kritische noten van Cesar
Zuiderwijk tijdens de individue
le ronde zag je de jonge drum
mers vooral opgelucht ademha
len en uitgebreid glunderen.
De Leidse beeldend kunstenaar
P. Stikkelorum krijgt na twee
jaar procederen mogelijk toch
een beroepskostenvergoeding
van 5.000 gulden. De rechtbank
heeft de stichting Fonds voor
Beeldende Kunsten (FBK), die
het bedrag niet wil betalen, in
het ongelijk gesteld.
De bezwaren van Stikkelroum
zijn door de Haagse rechtbank
op formele gronden gegrond
verklaard. Stikkelorum is ten
onrechte niet gehoord na het
indienen van zijn bezwaar
schrift bij de de Amsterdamse
FBK. Aan de inhoudelijke be
spreking van Stikkelorums be
zwaren is de rechtbank daar
door niet toegekomen.
De rechterlijke uitspraak heeft
niet onmiddellijk tot gevolg dat
Stikkelorum de door hem ge
vraagde 5.000 kan opeisen. De
zaak is terugverwezen naar het
bestuur van de Amsterdamse
stichting. Zij moet zich opnieuw
buigen over de subsidie-aan
vraag, 'met inachtneming van
hetgeen in de rechterlijke uit
spraak is overwogen'.
OIJESJEV
X*m>UnKRiC.i->ti"
JEANS j