10%,
Rijksambtenaar:
maar ook harder
Minder,
werken
„Dat noem ik
spectaculair,
rente die klimt
naar
Bijbel bij de huur inbegrepen
Binnenland
Tilburger fotografeert en
misbruikt meisjes in slaap
Nederlandse economie
blijft verder groeien
Brug op het droge
Tunnel Pannerdensch kanaal
verdeelt (nog) de coalitie
Kok lust wel weer eens een boterham
Bonden vechten wanhopig tegen florerend bankbedrijf
DINSDAG 20 JUN11995
Nikolai walrus primeur Dolfinarium
harderwijk» In het Dolfinarium in Harderwijk is afgelopen week
einde een walrusje geboren. Het is voor het eerst in Europa dat
een walrus in gevangenschap heeft gejongd. De walrus is een
mannetje met de naam Nikolai, is een meter lang, weegt bijna
vijftig kilogram en verkeert in blakende gezondheid. Ook moe
der Olga maakt het goed. Vader Igor heeft zijn zoon nog niet ge
zien. Dat gebeurt pas wanneer Olga besluit met haar jong de
kraamkamer te verlaten om een duik in het buiten gelegen bas
sin te nemen. Het Dolfinarium bracht het nieuws gisteren pas
naar buiten, omdat het eerst zeker wilde weten dat het walrusje
zou blijven leven. foto anp
Beenderen in werkput Zutphen
zutphen Tijdens graafwerkzaamheden in de binnenstad van
Zutphen zijn gisteren beenderen gevonden, mogelijk van een
mens. De politie sluit niet uit dat het gaat om de stoffelijke res
ten van een in 1989 spoorloos verdwenen Zutphenaar. In 1989
lag de bewuste straat open omdat toen de riolering werd ver
nieuwd. Het gerechtelijk laboratorium in Rijswijk onderzoekt
momenteel de botten.
Lichaam dode vrouw in tas
zwunprecht» In Zwijndrecht is gisteren een dode vrouw gevon
den in een grote tas. Een werknemer van een verpleeghuis vond
de tas. Het gaat om een 26-jarige France vrouw. De politie heeft
twee Franse mannen van 36 en 22 jaar aangehouden. Zij klamp
ten rond het middaguur op een parkeerplaats langs de snelweg
Rotterdam-Breda surveillerende agenten aan en vroegen om
hulp. Later vertelden ze op het politiebureau dat ze de vrouw
dood in Zwijndrecht hadden achtergelaten nadat zij aan drugs
was overleden.
Iraanse homo in Teheran opgepakt
den haag De 35-jarige homoseksuele Iraniër die naar zijn ge
boorteland is teruggestuurd, is zondag bij aankomst op het
vliegveld in Teheran gearresteerd. Dat heeft het steuncomité
voor de man vernomen van zijn drie broers die hem op het
vliegveld opwachtten. De man werd zondag uitgezet nadat de
Haagse rechtbank vrijdag het verzoek van de man afwees om de
beslissing over zijn nieuwe asielaanvraag in Nederland af te mo
gen wachten. Ruim een jaar lang, vanaf zijn eerste verzoek om
toelating als vluchteling op humanitaire gronden in april 1994
tot begin juni dit jaar, repte hij niet over zijn homoseksualiteit.
„Niet voldoende consistent en ongeloofwaardig", vond de recht
bank. D66-kamerlid Dittrich, die met de man heeft gesproken
en de zaak aankaartte bij justitie, overweegt vragen te stellen.
Overleg supermarkt-CAO. in de ijskast
den haag De onderhandelingen over een nieuwe CAO voor de
supermarkten (200.000 werknemers) gaan eind september ver
der, zo hebben werkgevers en bonden gisteren besloten na het
zoveelste vergeefse overleg. Probleem is en blijft de hoogte van
de toeslagen voor werk in de avonduren en in de weekeinden,
nu verruiming van de winkeltijden voor de deur staat. De bon
den willen de komende maanden van hun leden weten hoever
ze in de onderhandelingen mogen gaan. Volgens een woord
voerder van de FNV Dienstenbond kunnen de bonden wel leven
met lagere toeslagen, mits daar ATV en een loonsverhoging te
genover staan.
Ontvoerde Nederlander Jemen vrij
arnhem De donderdag in Jemen ontvoerde medewerker van
het Arnhemse adviesbureau Euroconsult is gisteren vrijgelaten.
Of er losgeld is betaald, wilde het bedrijf niet zeggen. De 23-jari-
ge man werd ontvoerd bij de stad Rada door een politieke groe
pering. De man reed met twee collega's in een auto, toen hij
werd aangehouden. De collega's moesten de auto verlaten, hij
werd meegenomen. Het slachtoffer werkte als technicus aan een
waterzuiveringsproject. In Jemen worden wel vaker buitenlan
ders ontvoerd door politieke groeperingen, die zo aan geld wil
len komen voor hun acties tegen het zittende regime.
groningen gpd
lil deze tijd van ontzuiling wil
de christelijke woningstichting
Patrimonium in Groningen
haar beginselen beter uitdra
gen. Daarom worden bijbels
verstrekt aan nieuwe huur
ders. „Wie een hotelkamer
huurt, treft op het nachtkastje
veelal een bijbel aan. Dat heeft
ons op het idee gebracht om in
een leeg huurhuis ook een bij
bel neer te leggen", legt direc-
teur Van Willigen uit. Doel is
de eigen identiteit te bena
drukken zonder op de toer van
evangeliseren te gaan. „We
hebben er doelbewust een
neutraal briefje bij gevoegd".
In de afgelopen maanden
zijn op een bestand van zes
duizend woningen zo'n dui
zend bijbels aan huurders ver
strekt. Volgens Van Willigen
wordt de landelijk unieke actie
door de bewoners hogelijk ge
waardeerd.
CAO-akkoord: 36 uur en kleine loonsverhoging
De 112.000 rijksambtenaren gaan minder werken, maar
moeten wel harder en flexibeler aan de slag. Dat is de
kern van het CAO-akkoord dat minister Dijkstal van bin
nenlandse zaken gisteren met de vakbonden voor over
heidspersoneel heeft gesloten. Het principe-akkoord kost
naar schatting vijfduizend voltijdsbanen. De lonen gaan
slechts mondjesmaat omhoog: 0,75 procent in '96 en
0,85 procent in '97 plus een eenmalige uitkering van een
half procent in zowel '95 als '96. Het maximaal haalbare,
oordeelden de bonden, maar ze verwachten nog pittige
discussies met hun leden.
den haag gpd
Blij zijn de bonden met de ver
korting van de werkweek van 38
naar 36 uur. Maar het is niet ge
lukt om vast te leggen dat alle
rijksambtenaren nu vier dagen
mogen gaan werken. De werk
tijden kunnen per werknemer,
per afdeling, per rijksdienst en
per departement gaan verschil
len. Zelfs een werkweek van zes
dagen van zes uur per dag is
denkbaar.
Bij rijksdiensten waar het
werk grote pieken kent, zoals de
belastingdienst, gaat de werk
week 'mee-ademen' met de
werkdruk. De toeslag voor het
werken op zaterdag gaat om
laag. Alleen bij rijksdiensten
waar volcontinu gewerkt wordt;
zoals bij de douane en het ge
vangeniswezen, worden de vrij
gekomen uren gegarandeerd
herbezet. „Wantje kunt nu een
maal niet de gevangenis twee
uur per week dicht doen, of
open in dit geval", aldus direc
teur-generaal personeelszaken
Annink van het ministerie.
In de meeste andere gevallen
worden de vrijgekomen uren
niet opgevuld en moet hetzelfde
werk in minder uren worden
gedaan. „Want de publieke
dienstverlening mag er niet on
der lijden. We zitten nu een
maal in een krimpsituatie. Vol
ledige herbezetting is een illu
sie", aldus Annink.
Dit kabinet wil 1,5 miljard be
zuinigingen op de ambtenaren.
Hoeveel dit principe-akkoord
daaraan bijdraagt, wil Dijkstal
pas op Prinsjesdag bekendma
ken.
De rijksambtenaren vormen
de eerste groep ambtenaren
waarvoor nu een principe-ak
koord is gesloten. Als de leden
het akkoord omhelzen, zal het
waarschijnlijk model staan voor
de zeven andere ambtenaren-
CAO's (voor in totaal 740.000
ambtenaren) waarover nog on
derhandeld moet worden.
De VUT die minister Dijk
stal min of meer wil afschaffen
blijft in deze onderhandelin
gen buiten schot. Daarover
werd in een praatgroep over
legd, maar die is in een knette
rende ruzie eind vorige maand
uit elkaar gespat.
Bij rijksambtenaren wordt
meestal gedacht aan de 30.000
departementale ambtenaren
die in Den Haag achter een bu
reau zitten. Het overgrote deel
is echter verspreid over het hele
land werkzaam, bijvoorbeeld als
landmeter, sluiswachter, doua
ne-ambtenaar, gevangenisbe
waarder of wegwerker bij Rijks
waterstaat.
tilburg anp
Éen 43-jarige Tilburger is op
gepakt wegens ontucht met en
verkrachting van vrouwen en
minstens vijf meisjes. Hij no
digde ze bij hem thuis uit, fo
tografeerde hen en misbruikte
hen daama. Bij de politie zijn
negen aangiften binnengeko
men, waarvan vijf over mis
bruik van meisjes tussen de
vijf en dertien jaar. De man
heeft alle zaken bekend.
In vermoedelijk twaalf tot
vijftien gevallen vond het ma
ken van de foto's plaats buiten
medeweten van de slachtof
fers. De man bracht ze ver
moedelijk eerst in een diepe
slaap alvorens ze met allerlei
attributen seksueel te misbrui
ken.
Volgens een woordvoerder
van de Tilburgse politie kwa
men bij de man in de loop der
jaren tientallen vrouwen over
de vloer. Hij legde via adver
tenties contact met hen. Van
de vrouwen maakte hij in
voorkomende gevallen prach
tige fotoreportages, maar op
de een of andere manier is hij
steeds verder afgegleden, al
dus de politiewoordvoerder.
De politie hield de verdach
te op 16 mei aan, sindsdien zit
hij vast. In zijn woning trof
justitie een groot aantal foto's
aan waarop slachtoffers staan
afgebeeld. De politie is op
zoek naar meer vrouwen die
door de verdachte zijn gefoto
grafeerd terwijl ze in een zeer
diepe slaap verkeerden.
NEl en OESO optimistisch
weesp De bouw van de nieuwe spoorbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal bij Weesp vordert gestaag. De bruggenbouwers hebben nog een dik
jaar voordat het gevaarte klaar moet zijn en over het kanaal naast de bestaande spoorbrug wordt geschoven. Als de brug in gebruik wordt geno
men, wordt de capaciteit van de spoorlijn verdubbeld. foto anp koen suyk
parus-amsterdam anp-gpd
Met de economie blijft het de
komende jaren wel goed gaan,
met de werkloosheid een stuk
minder. Het Nederlands Econo
misch Instituut (NED kwam gis
teren en de OESO kwam van
daag met een nieuwe voorspel
ling voor de nabije toekomst.
Het NEI toonde zich gisteren
in een met vijf andere Europese
onderzoeksinstituten gemaakt
rapport erg optimistisch: de Ne
derlandse economie zjil tot het
jaar 2000 gemiddeld met 2,7
procent blijven groeien en ligt
daarmee precies op het gemid
delde van de hele Europese
Unie. De EU streeft daarmee de
VS en Japan voorbij, waar het
NEI een gemiddelde groei van
2,1 en 2,4 procent verwacht.
De voorspelling die de OESO
vandaag naar buiten bracht,
voorziet eveneens 2,7 procent
economische groei in Neder
land volgend jaar, 0,4 procent
minder dan dit jaar. De nieuwe
ramingen komen aardig over
een met de prognoses die het
Centraal Planbureau begin april
gaf. Het bureau ziet het Bruto
Binnenlands Produkt dit jaar
met 3,25 procent toenemen en
in 1996 met 2,75 procent.
Over de groei van de export,
een van de belangrijkste onder
delen van de Nederlandse eco
nomie, is de OESO minder opti-
mitisch dan een half jaar gele
den. Toen voorspelden de eco
nomen in Parijs een groei van
5,3 procent, maar nu zien zij
een toeneming van niet meer
dan 4,7 procent. Het negatieve
effect van de harde Nederlandse
gulden blijft daarmee beperkt,
zo stellen zij. De gulden kent
ten opzichte van de meeste ari-
dere munteenheden momen
teel een relatief hoge koers,
waardoor Nederlandse produk-
ten in het buitenland duur zijn.
Daartegenover staan echter de
voordelen die bedrijven hebben
van loonmatiging en lastenver
lichting. En dankzij de harde
munt blijft de inflatie laag.
Zoals de OESO vorige maand
ook al aangaf, blijft de werkloos
heid in Nederland een pro
bleem. Ondanks een flink aantal
nieuwe arbeidsplaatsen zal de
werkloosheid als percentage
van de beroepsbevolking maar
langzaam afnemen omdat de
beroepsbevolking in hoog tem
po blijft groeien. De werkloos
heid zal nagenoeg stabiel blij
ven, zo verwacht de OESO: 7,5
procent In 1994, 7,r> procent fti
1995 en 7,4 pfocent in 1996.
den haag anp
Een tunnel of een 'stille' brug
bij het Pannerdensch kanaal is
nog het enige twistpunt in de
discussie over de aanleg van de
Betuwelijn. De regeringspartijen
PvdA en D66 gokten er gister
avond na afloop van het kamer
debat over de Betuwelijn op dat
een kleine meerderheid hun
motie steunt om voor een tun
nel te kiezen. Het kabinet daar
entegen stelt een stille brug, een
zogeheten M-baan, voor. Die is
begroot op 100 miljoen gulden,
terwijl de tunnel 250 miljoen
zou kosten.
Regeringspartij WD steunt
vooralsnog het kabinet, maar
woordvoerder Blaauw stelde dat
'in de politiek niets onmogelijk
is'. PvdA en D66 rekenen op de
steun van Groen Links, SP en de
kleine christelijke partijen.
PvdA-woordvoerder Crone zei
dat hij deze week nog gesprek
ken in de regio wil voeren om te
zien of de keuze van zijn partij
en D66 meer steun van de be
woners krijgt dan het kabinets
voorstel.
Het kabinet lijkt niet van zins
af te zien van een brug. Volgens
minister Jorritsma van verkeer
en waterstaat is er vooral sprake
van een financieel probleem.
„Ik heb de indruk dat de Kamer
wel erg luchthartig met geld
omspringt."
PvdA en D66 stelden gisteren
dat een tunnel mogelijk is bin
nen het budget van 8,1 miljard.
Jorritsma ontkent dat. Ze liet
vbrige week ook duidelijk weten
dat het blijft bij de toegezegde
820 miljoen gulden extra voor
de aanpak van de belangrijkste
knelpunten en herhaalde dat
gisteren nog eens.
De coalitiepartijen denken de
tunnel onder het Pannerdensch
Kanaal te kunnen betalen door
elders langs de goederenspoor
lijn voor andere milieuoplossin
gen te kiezen of maatregelen uit
te stellen. Volgens PvdA en D66
valt bij het knelpunt Rotterdam-
Pendrecht 100 miljoen te be
sparen door het spoor pal langs
rijksweg Al5 aan te leggen in
plaats van in een boog bij Pend-
recht. Jorritsma gelooft daar
niets van, maar laat momenteel
een Engels onderzoeksbureau
de situatie bij Pendrecht nog
eens bekijken.
Premier tevreden over verloop van China-reis
kanton yvonne van der heupen
correspondent
„Als ik tien jaar jonger was, zou ik hier een
jaar gaan wonen. Nu zal dat er waarschijn
lijk wel niet meer van komen". Premier Kok
keek gisteren 'met een heel positief gevoel'
terug op een verblijf van een kleine week in
China. Hij gaf echter ook duidelijk aan dat
hij net zo lief als een gewone burger zou
hebben rondgereisd. „Bij een officieel be
zoek is het volstrekt onmogelijk om enig in
zicht te krijgen hoe de samenleving in el
kaar zit", zei hij aan de vooravond van zijn
vertrek uit China.
Kok loopt niet warm voor het leven van
een vorst. In China is daar echter voor een
bezoekende regeringsleider geen ontkomen
aan. Overal een rode-loperontvangst, een
majoor als persoonlijke lijfwacht, personeel
voor het dragen van de koffers en elke dag
twee keer officieel, uitgebreid eten. In een
gesprek met de meereizende Nederlandse
journalisten in zijn suite op de 28e etage
van het sjieke White Swan Hotel in Kanton
constateerde een ontspannen Kok droog:
„Laat ik het zo stellen: ik ben wel weer toe
aan een boterham".
Het bezoek van premier Kok en een dele
gatie met ruim dertig grootindustriëlen aan
Peking, Sjanghai en Kanton is vorige week
al tot een succes verklaard. Gisteren vatte
Kok het samen tot: „In politiek opzicht zijn
de banden met Peking versterkt. Econo
misch gezien zijn bestaande contacten ver
der uitgebouwd. Ik denk dat het Nederlands
bedrijfsleven hiervan lang profijt zal trek
ken".
Kok weigerde een optelsom te maken van
de waarde van het aantal contracten dat
uiteindelijk is afgesloten in de afgelopen
dagen en die tenminste enkele honderden
miljoenen gulden belopen. „Het gaat niet
om het aantal of de omvang van de con
tracten, maar als je er nu niet op tijd bij
bent dan kun je het over tien jaar wel verge
ten in China", benadrukte Kok het belang
van een aanwezigheid op de langere ter
mijn in het immense land met zijn 'enorm
onstuimige groei'.
Werkgeversvoorzitter Rinnooy Kan sloeg
een voorzichtige toon aan. Hij is tevreden,
maar benadrukte de moeilijkheden die het
zaken doen met China nog altijd oplevert.
Hij plakte onder meer de etiketten 'bureau
cratisch, corrupt en onbetrouwbaar' op het
land dat bovendien een schoksgewijze ont
wikkeling zal blijven doormaken.
„Ondernemers zullen rekening moeten blij
ven houden met risico's. Het blijft moeilijk
hier".
den haag david jan godfroid
ING, ABN AMRO, RABO. Van Lanschot,
Credit Lyonnais Bank Nederland: zoveel
banken, zoveel reorganisaties. Zelfs de vak
bondsonderhandelaars zijn nauwelijks in
staat door de bomen het bos nog te zien.
Hun gevecht tegen het afslankende bank
bedrijf kan niet verhinderen dat er de ko
mende drie tot vier jaar zo'n 15.000 banen
uit de florerende bedrijfstak met nu nog
ruim 100.000 werknemers zullen verdwij
nen.
.Maar of we het droog kunnen houden, dat
betwijfel ik. Als ik heel eerlijk ben, dan zeg
ik: het kan niet zonder gedwongen ontsla
gen."
De vakbeweging is nadrukkelijk in hét de
fensief. Een collectieve arbeidsovereen
komst waarin vooruitstrevende afspraken
zijn gemaakt over verkortingvan de ar
beidstijd in ruil voor flexibilisering en een
loonstop van drie jaar heeft dat niet kunnen
voorkomen. De bonden zijn bang dat er bij
ING een 'hard surplus' van enkele honder
den werknemers overblijft voor wie geen
werk meer is. ABN AMRO wil, ondanks een
verbod daarop in het sociaal plan, in 'be
paalde projecten' de mogelijkheid om
werknemers te ontslaan. Van Lanschot re
organiseert, het personeel van Credit Lyon
nais Bank Nederland verkeert na de overna
me door De Generale in grote onzekerheid.
De bonden zitten met de handen in het
haar. Hier en daar is misschien niet aan ge
dwongen ontslagen te ontkomen, zo erken
nen hun onderhandelaars schoorvoetend.
Maar toegeven bij de ene bank betekent dat
ook bij de andere de principiële werkgele-
genheidsgarantie moet worden verlaten.
Vakbondsonderhandelaars verwijten met
name de grote banken nu al werknemers de
laan uit te willen sturen, zonder af te wach
ten hoe de in maart gemaakte CAO-afspra-
ken in de praktijk uitwerken. De verkorting
van de werkweek van gemiddeld 38,4 uur
naar gemiddeld 36 uur heeft nog op geen
stukken na zijn volledige beslag gelaegen.
Bovendien hebben werkgevers nog niet of
nauwelijks geprobeerd de arbeidsmarktpo
sitie van hun medewerkers met opleidingen
te vergroten.
„Zo hebben ze bij ING in feite al besloten
afscheid te nemen van groepen werkne
mers", aldus Hamaker, „daar wordt een
voudig geen energie meer ingestopt." Zijn
collega De Leeuw den Bouter van de Dien
stenbond CNV: „De CAO had elementen in
zich die verder gaan dan hétgeen de werk
gevers wilden. Dat blijkt nu. Ik ben zeer te
leurgesteld dat we bij alle reorganisaties
nog eens moeten bevechten wat we toen al
hadden bevochten."
Er lijkt één lichtpuntje: de RABO-bank.
Daar lijkt de 36-urige werkweek voorlopig
voldoende soelaas te bieden. Probleem hier
is dat de centrale directie niet veel te zeggen
heeft over het beleid van de aangesloten
(zelfstandige) banken.
Hamaker weigert het hoofd al te snel in
de schoot te leggen. De bonden zullen de
arbeidsbureaus oproepen bij ontslagaan
vragen voor bankmedewerkers 'heel zorg
vuldig te bestuderen' of de bank wel heeft
geprobeerd iemand om te scholen of via
korter werken ontslagen te voorkomen. Als
desondanks blijkt dat veel mensen hun
baan verliezen, dan is het over en uit. „Mis
schien hebben de banken wel gelijk", zegt
De Leeuw den Bouter, „maar dat moeten
we achteraf dan maar constateren".
Introductietarief tot 1 juli 1995.
55
Sinds de introductie van de Postbank
Klimrcnte rekening is het sparen er een
stuk spectaculairder op geworden.
En zoals u van de Postbank gewend
bent, werkt het eenvoudig.
De minimum-inleg bedraagt f5000,-.
U kunt kiezen uit 2 looptijden: 5 jaar en
10 jaar. Als u vóór 1 juli 1995 een
Postbank Klimrente rekening opent, klimt
de rente gegarandeerd naar respectievelijk
7,5%* in het 5e jaar en 10%**
in het 10e jaar.
Eveneens uniek is het ge
mak waarmee u tussentijds geld
kunt opnemen.
We willen het u gezien de
hoge rente niet aanraden, maar
tussentijds opnemen is geheel
kosteloos. U neemt dan per
keer ten minste f 1000,- op en
laat minimaal f 1000,- staan.
Zo ziet u maar, sparen kan
wel degelijk spectaculair zijn.
Bel voor meer informatie (020) 591 82 80
en vraag de folder 'Postbank Klimrcnte
rekening' aan of haal hem
op het postkantoor. POSTBANK
Sparen doe je bij de Postbank.
elde rentevergoeding: 5,7H per jaar. •'Gemiddelde rentevergoeding: 6.6H
