Sussen werkt in Noordwijk
>e
zaterdag 17 juni1995
De susploeg verzamelt zich op de Grent. In het midden (in smoking) Peter Nederstigt, portier van bar 't Deurtje en organisator.
FOTO •HOLVAST MARK LAMERS
Drie jaar geleden liepen ze voor
het eerst door Noordwijk: de
'susploegen', ordehandhavers in
dienst van de horeca. Ook deze
zomer zijn ze er weer, elke
zaterdagavond van tien uur tot
even na sluitingstijd. Want
gemeente, politie en
bareigenaars zijn het er over
eens: sussen werkt. Overlasten
vandalisme in de badplaats
zijn verminderd. De susploegen
danken dat niet aan hun
imposante verschijning. „Het
gaat om tact, niet om kracht.
Ze moeten onrust in de kiem
smoren. Dat gaat het best door
mensen op hun eigen
verantivoordelijkheidaan te
spreken. "Een avondje stappen
met de susploeg.
Ordehandhavers in badplaats zorgen voor vermindering horeca-overlast
us... sus... sus..." Het Noord-
k wijkse uitgaanspubliek laat ge-
regeld blijken dat het kan le
zen. Met het eerste deel van het woord 'sus
ploeg' achterop de bodywarmers hebben de
stappers in elk geval weinig moeite. Henk en
Willem „Geen achternamen, je weet nooit
of mensen je nog willen opzoeken." zijn er
na een paar seizoenen wel aan gewend. Het
is een van de vele blijken van herkenning die
hen ten deel vallen op hun rondje, dat begint
en eindigt bij de bar-dancings op De Grent
en hen langs onder meer de Hoofdstraat en
discotheek De Bob voert. De sussers zijn na
drie jaar vast onderdeel geworden van het
Noordwijkse straatbeeld op zaterdag.
Het is nóg vroeg in het seizoen. Bovendien
is het kil en nat. Dat houdt de mensen enig
zins van de straat en vooral binnen in de
bars. Daarom lopen er vanavond maar vier
'suswachten' in het dorp. Twee houden de
wacht bij de snackbars in de Hoofdstraat en
twee anderen maken de ronde. Bij mooi weer
en midden in het seizoen is de susploeg gro
ter. Dan staan er ook nog twee man vast op
De Grent.
Maar guur of niet. Het is half juni en dus
ook niet helemaal stil op straat. Een paar
'lampekap-achtige' figuren nemen afscheid
van hun vrijgezellenbestaan. „Zo hebben we
er elke zaterdag wel wat", weten de sussers.
En natuurlijk zijn er de doorgewinterde
kroeghoppers, die minimaal gekleed van de
ene bar naar de volgende dancing hollen. „Ik
krijg al blaasontsteking als ik er naar kijk. 's
Winters kom je ze trouwens net zo tegen.
Kennelijk went het", zegt een van de leden
van de susploeg.
Onderweg letten ze niet alleen op schaarsge-
klede discogangers. Ze weten precies waar op
een uitgaansavond in Noordwijk de gevoelig
heden liggen. Bij de snackbars in de Hoofd
straat verzamelt zich zeker na middernacht
heel wat publiek om even wat inwendig
dempwerk te verrichten. Soms lopen de ge
moederen dan hoog op. De irritatiegrens
blijkt er laag te zijn. Randstedelingen vinden
Brabanders boeren en laten dat blijken. Lim
burgers op hun beurt steken niet onder stoe
len of banken het randstedelijk optreden als
arrogant te ervaren. Er hoeft maar weinig te
gebeuren om de vlam in de pan te laten slaan
bij deze melée van wachtende en etende jon
geren, al dan niet beschonken. Ook van
avond is dat even het geval. Een gemorste
druppel ketchup op een dure schoen is goed
voor rake klappen. Juist op dat moment zijn
de vier susploegleden in de buurt.
Voordat de vechtpartij uit de hand loopt,
en vrienden en vriendinnen van beide kemp
hanen zich ook op elkaar storten, wordt het
tweetal uit elkaar getrokken. Beiden worden
een andere kant op geleid, alsof het leerlin
gen van de basisschool betreft. Ze worden in
taxi of bus gezet. Even is iedereen tevreden
over de afloop, totdat susser Edwin zich be
klaagd over een suizend oor. Hij blijkt een
klap te hebben opgevangen toen hij tussen
de vechters stapte. Dat levert hem kritiek op.
„Je moet er nooit tussen stappen, maar ze
van achteren of van opzij aanpakken." Bo
vendien roept het de vraag op of niet toch de
politie had moeten worden opgeroepen, een
vaste regel als een van de leden van de ploeg
klappen oploopt. „Dat betekent geheid een
boete van 750 gulden wegens openbare ge
weldpleging. Daar leren ze het wel van."
Dreiging
Het idee voor de susploegen is komen over
waaien uit Texel. „Het was daar een succes.
We lazen er over in een horecablad", vertelt
Peter Beuk. Als eigenaar van bar The Champ
is hij regelmatig deelnemer aan het overleg
met gemeente en politie. Vier jaar geleden
nam de overlast toe. Vernielingen, vechtpar
tijen, problemen in de 'disco-bussen' waar
van de chauffeurs op een gegeven moment
niet eens meer naar Noordwijk wilden rijden;
het was iedereen duidelijk dat er iets moest
gebeuren.
Beuk erkent dat de druk op de horeca
groot was. De dreiging hing in de lucht dat de
dancings hun ontheffing om op zaterdag tot
twee uur open te blijven zouden kwijtraken.
Eén van de maatregelen om dat te voorko
men was de instelling van de susploeg, waar
van de kosten enkele duizenden guldens
per zaak per seizoen door de horeca wor
den gedragén. Deelname aan de susploegen
is inmiddels voorwaarde om een ontheffing
te krijgen.
Peter Beuk: „Maar dat is het ons ook
waard. Het werkt, want het is rustiger gewor
den. Inmiddels is de susploeg iets dat bij een
zaak hoort, net zoals de portier." Beuk
schrijft het succes vooral toe aan het feit dat
de susploegen door de horeca op pad wor
den gestuurd. „Dat werkt toch anders dan
politie. De jeugd staat hier positief tegenover.
Ze weten dat ze bij ons horen. Van de sussers
nemen ze aanwijzingen aan. De ploeg wijst
ze op hun verantwoordelijkheid. Zegt ze dat
de zaken eerder dicht moeten als ze niet rus
tiger doen. Als de politie optreedt, wordt dat
als schoolmeesterig ervaren.
Voor de administratieve kant van de sus
ploegen werd de VW ingeschakeld. Maar de
feitelijke organisatie van de susploeg is in
handen van Peter Nederstigt. Hij is al tien
jaar actief als portier van bar 't Deurtje, maar
ook eigenaar van een sportschool in Hille-
gom. Hij selecteerde ook de kandidaten, en
putte daarbij vooral uit zijn kennissenkring.
„Nee, het zijn niet speciaal sportschoolfigu
ren, hoewel sommigen van hen daar ook ko
men. Ik heb vooral gezocht naar rustige men
sen met overwicht. Vooral niet te jong. Het
zijn allemaal minstens dertigers. Een van de
'jongens' is 58 en juist die man doet het heel
goed. Dat geeft aan dat fysieke aanwezigheid
niet zaligmakend is voor de susploeg."
Alle leden van de susploeg krijgen instruc
tie van de politie voor ze op pad mogen. Bo
vendien heeft iedereen een portofoon, waar
mee direct contact met het politiebureau
mogelijk is. In geval van nood kan zo alarm
worden geslagen. „En dan staan ze echt bin
nen de kortste keren met alle beschikbare au
to's bij je. Dat werkt heel goed", vertelt een
susser.
Nederstigt claimt dat de overlast sinds de
invoering van de susploeg met minstens de
helft is afgenomen. Politie en gemeente zijn
wat voorzichtiger in hun schattingen. „Harde
cijfers hebben we niet", zegt een politie
woordvoerder, „maar de aanpak is wel een
succes. Voor ons gevoel zijn er in elk geval
minder klachten. Er wordt veel voorkomen
door een adequate aanpak, en anders wel
door een snelle melding bij ons."
De gemeente laat deze zomer een extern
bureau opnieuw metingen doen van overlast
in Noordwijk. Twee jaar geleden gebeurde
dat voor het laatst. De nieuwe meting zou
duidelijk moeten maken of en in welke mate
de overlast afneemt.
Kapel
De wandeling met de susploeg door het cen
trum voert niet alleen langs bars en dancings.
Ook woonstraten komen aan bod. Een be
woonster die in haar auto stapt, kijkt aanvan
kelijk afwachtend als ze de mannen naderen.
Om even later een blijk van herkenning te ge
ven: „Aah, de susploeg!" Bij een portiek con
stateert Willem dat daar net als een week eer
der een jongen en een meisje zitten te blo
wen. Hij popelt om in te grijpen en ze weg te
sturen, maar doet dat niet. Vorige week is
daar een verschil van mening over geweest
met de politie. En ja, het is in zo'n geval mis
schien discutabel of er écht sprake van over
last. Willem vindt dat de zaak duidelijk is. „Je
zult er wonen, en als je naar binnen wilt over
die twee heen moeten stappen. Als we niets
doen, zitten ze er over vier uur nog." Wegstu
ren mag echter niet. „Wij mogen niet meer
dan iedere andere burger. Als je iemand op
heterdaad betrapt, dan mag je ingrijpen. Ver
der moeten we het aan de politie overlaten."
Besloten wordt nu dan ook de politie in te
seinen. Een paar minuten later verschijnen
agenten, die een praatje beginnen met het
tweetal in het portiek.
Een ander vast punt om in de gaten te
houden is de Kapel in de Hoofdstraat. Een
historisch gebouw met hekken en steunbe
ren, waartussen het goed urineren is. Juist
dat soort overlast staat hoog op de lijst van
aanpak van de susploeg. De vaste ploeg bij
de snackbars houdt een oogje in het zeil,
maar ook het duo dat rondloopt. Geregeld
worden kroeglopers in hoge nood aangespro
ken als ze op het punt staan hun broek los te
knopen. „Meesti is het genoeg als je ze
vraagt hoe ze het zouden vinden als iemand
dat tegen hun huis zou doen." Het bewijs
wordt direct geleverd, als een duidelijk be
schonken discoganger in hoge nood na de
vaderlijke vermaning schuldbewust opmerkt:
„Ja, en al helemaal niet tegen een kerk."
Imponeergedrag
De avond eindigt steevast op De Grent. Als
om twee uur de dancings dichtgaan, ontstaat
daar een wirwar van mensen en auto's. Voor
al bij de taxi's, die soms door drie groepen te
gelijk worden opgeëist, willen de gemoede
ren nog weieens oplopen. Bij warm weer is
het ook zaak om in de loop van de avond
mensen van de straat en op de terrassen te
houden. Menig jeugdig chauffeur vindt De
Grent op zaterdagavond namelijk de ideale
plek voor wat automobiel imponeergedrag.
Maar dat valt deze zaterdag mee. En als even
na tweeën ook nog een regenbui losbarst,
zijn de leden van de susploeg tevreden. „Pri
ma timing." Om half drie is het stil op De
Grent.