Verdachten Tankcleaning
blijven nog in voorarrest
Aandeelhouders treuren niet om dividendloos Concertgebouw
Randstad
Grote klus voor NS
Verbrande examens achterhaald
WOENSDAG 7 JUN11995
-1
chef adriaan 8randenburc. 071 -356484, plv -chef dick van der plas, 01
Tbs voor doden echtgenote
amsterdam De rechtbank in Amsterdam heeft gisteren overeen
komstig de eis een 33-jarige man veroordeeld tot tbs met
dwangveipleging wegens doodslag op zijn vrouw. Op 25 novem
ber vorig jaar hing hij zijn vrouw op met een stuk snoer aan een
verwarmingselement in de badkamer. Wat er die dag precies is
gebeurd, blijft in nevelen gehuld, bij gebrek aan getuigen en te
genstrijdige verklaringen van de verdachte. Hij kon zich die be
wuste dag nog vaag herinneren. Hij wist nog dat hij in gezel
schap van zijn drie kinderen naar het huis van zijn ouders was
gegaan. Aan zijn vader en zijn oudste broer vertelde hij toen dat
hij zijn vrouw had vermoord. Toen de man de volgende ochtend
naar zijn woning terugkeerde, vond hij het lijk van zijn 27-jarige
vrouw,
nieuwslijn
Strafzaak Botanicus geseponeerd
amsterdam Justitie in Amsterdam heeft de strafzaak tegen vier
ex- bestuursleden van de Hortus Botanicus geseponeerd. Ze
werden verdacht van betrokkenheid bij fiscale delicten. De vier
zouden gisteren terecht staan. De officier van justitie heeft mee
gewogen dat de vier, onder wie het voormalig Eerste-Kamerlid
E. Spier (D66), van onbesproken levenswandel zijn en zich heb
ben laten leiden door het belang van de Hortus en het verlangen
de botanische tuin uit de financiële moeilijkheden te slepen. De
Hortus heeft altijd gesteld dat van fraude geen sprake was en
voelde zich door het Openbaar Ministerie ten onrechte in een
hoek gezet. Het bestuur heeft gisteren verheugd gereageerd op
het sepot.
Tien jaar geëist voor moord
amsterdam De officier van justitie mr. M. Goossens heeft gis-
tern voor de rechtbank in Amsterdam tien jaar gevangenisstraf
geëist tegen een 35-jarige verdachte wegens moord en diefstal.
Goossens acht bewezen dat de man op 1 januari de bejaarde F.
Pastor heeft vermoord in diens woning in de Amsterdamse Dap-
perbuurt. Een 30-jarige handlanger hoorde 2 jaar gevangenis
straf en tbs tegen zich eisen wegens medeplichtigheid.
Acht Molukkers aangehouden
den haag De Haagse politie heeft gisteren acht Molukse man
nen aangehouden in verband met de rellen op 25 april in de Re
sidentie. De mannen zijn tussen de 22 en 40 jaar oud en komen
allemaal uit Krimpen aan de IJssel. Justitie verdenkt de acht van
openbare geweldpleging tijdens een demonstratie ter gelegen
heid van het 45-jarige bestaan van de Republiek der Zuid-Mo-
lukken. De mannen hebben zich zelf aangemeld nadat hen dui
delijk was geworden dat de politie belangstelling voor hen had.
utrecht Voor de Nederlandse Spoorwegen begint op zaterdag 10 juni een enorme operatie. Gedurende vier maanden gaat het emplacement bij Utrecht CS helemaal overhoop. Dag
en nacht zullen medewerkers van de NS doorwerken en in deze periode 44 wissels vervangen. Om de veiligheid van de spoorwerkers te garanderen zijn de sporen 10-14 buiten ge
bruik gesteld. Het verkeer kan vrijwel normaal doorgaan, mede door de aanleg van een zevende perron. Rond station Utrecht hadden gisteren al voorbereidende werkzaamheden
plaats. FOTO FOTOPERSBURO DIJKSTRA/FRED STEENMAN
Sterke stijgin
klachten ovet
politie-optret
amsterdam anp
Het aantal klachten ov
korps Amsterdam/Ams
is in 1994 met 42 proceni
gen ten opzichte van h
daarvoor. Voor Amsterd
leen komt de stijging uit
procent. Er zijn over
giokorps totaal 378 grievi
vangen. Dat blijkt uit he
verslag 1994 van de Coni
voor de Politieklachten
korps.
De ontevredenheid
vooral betrekking op oi
bejegening en onvolt
dienstverlening. De com
kan de sterke stijging nie
dig verklaren. Ze zoekt
ken in grotere klachtenl
heid onder burgers, me
kendheid over de klachte
ling en een betere regi
De commissie 'sluit niet
de toename ook samei
met de reorganisatie bij d
tie.
Vernieler
monument
krijgt 100 ui
dienstverleni
amsterdam anp
'Persoonlijk belang weegt niet op tegen belang strafzaak'
De zes hoofdverdachten in de strafzaak tegen het failliete
afvalverwerkingbedrijf Tankcieaning Rotterdam (TCR)
blijven in elk geval tot oktober dit jaar in voorlopige
hechtenis. Dat heeft de Rotterdamse rechtbank gister
avond bepaald. De rechtbank vindt dat het persoonlijk
belang van de verdachten niet opweegt tegen het belang
van de strafzaak.
rotterdam anp
Voorzitter van de rechtbank mr.
F. van Dooren acht ook de kans
op herhaling van de gepleegde
delicten te groot. Verder hebben
de lucratieve misdrijven die de
verdachten op hun kerfstok
hebben, zich volgens de recht
bank over een zeer lange perio
de voltrokken.
Alle verzoeken van de verde
diging om het voorarrest van
hun cliënten op te heffen, wees
de rechtbank om die redenen
resoluut van de hand. Dat ge
beurde aan het eind van een
lange zittingsdag, waarin de ad
vocaten de rechtbank er tever
geefs op wezen dat hun cliënten
sinds december vorig jaar in
voorarrest verblijven. Met name
de gezondheid van twee van
hen zou te wensen overlaten.
De hoofdverdachten in de
TCR-zaak zijn twee broers, die
het openbaar ministerie ver
denkt van fraude met rijkssubsi
die, valsheid in geschrifte en be
lastingfraude. Ook zouden zij
opdracht hebben gegeven tot
bet exporteren van chemisch
afval en illegale lozingen van
zwaar verontreinigd afvalwater.
De drie andere verdachten wa
ren bij deze zaken nauw betrok
ken.
De rechtbank honoreerde de
verzoeken van de verdediging
om dertien nieuwe getuigen te
laten verhoren door de rechter
commissaris. Onder hen bevin
den zich de Rotterdamse offi
cier van justitie mr. R. de Groot,
een voormalig TCR-werknemer
annex informant van de Crimi
nele Inlichtingendienst in Rot
terdam, en de chef van deze af
deling. Ook de bekende ex-
autocoureur en drugshandelaar
Charles Z. behoort tot de op te
roepen getuigen. Verder moe
ten twee ambtenaren van Rijks
waterstaat en een ambtenaar
van het ministerie van VROM
zich nader verantwoorden.
voorhout» wim wegman
Met heel veel geluk en dankzij moderne tech
niek zijn de gevolgen van de ramp met de ver
brande examens bij de KTS in Voorhout meege
vallen. Na de vondst van een mapje examenop
drachten in een van de afgebrande noodloka-
len, zijn de cijfers van 68 leerlingen alsnog ach
terhaald. Uiteindelijk zijn er nu nog slechts drie
leerlingen over die op 20 juni het examen op
nieuw moeten maken.
De examens waren door het vuur volledig on
bruikbaar geworden. In het mapje zat echter
wel een lijstje met de cijfers die de leerlingen
voor het examen hadden gekregen. De inspectie
vond dat voldoende. Probleem was wel dat het
vuur een belangrijk deel van het lijstje onlees
baar had gemaakt.
Adjunct-directeur J. van der Zijden: „Met het
blote oog konden we de namen en cijfers van 60
leerlingen lezen. Bij de andere elf lukte dat niet.
Daarvoor was het papier te geblakerd.
Na bemiddeling van de politie bood een Am
sterdams bedrijf uitkomst. Dat had speciale ap
paratuur staan waarmee de boodschap op de
verkoolde resten alsnog zichtbaar konden wor
den gemaakt. Het liet de inkt op het verbrande
papier met speciaal licht en uitgekiende filters
oplichten. Zo konden de resultaten van nog
eens acht leerlingen worden ontsluierd.
De cijfers van de overgebleven drie leerlingen
waren niet meer te achterhalen. Van der Zijden:
„Het gedeelte van het lijstje waar die moesten
opstaan, was weg. Waarschijnlijk is dat gebeurd
tijdens het blussen van de brand." Hoop dat het
gedeelte binnenkort nog ergens opduikt, kan de
KTS-adjunct deze drie leerlingen niet geven.
Het kostte de KTS en de politie overigens eni
ge moeite om de lijst te laten ontcijferen. „Eerst
klopten we aan bij het Gerechterlijk laboratori
um. Maar dat kon het niet binnen twee weken
doen. Dat was te lang, want sommige van de
leerlingen zouden al vandaag hun herkansing
hebben." Ook verschillende banken konden het
werk niet klaren. Uiteindelijk kwam de school
na bemiddeling van de politie terecht bij de
Amsterdamse firma die omdat ze vrijwel uit
sluitend voor justitie werkt, haar naam liever
niet in de krant ziet.
Volgens medewerker P. van Vilsteren van het
bedrijf is de techniek niet buitengewoon bijzon
der. Hij nam de klus deze keer zonder proble
men aan. „Het is natuurlijk verschrikkelijk als je
examen is verbrand. Als wij dan kunnen helpen,
doen we dat met plezier."
De politierechter in Amsti
heeft gisteren de vernieli
het Auschwitzmonumen
oordeeld tot honderd uur
taalde arbeid. Hij kreeg d
gelegd in plaats van
maanden cel die de officii
justitie twee weken geledi
te.
De man werkte voor hi
zeniersbedrijf Tetterode a
monument. Hij sloeg de
dekplaten van het moni
'Nooit Weer Auschwitz'
1993 stuk met een pikhoi
Dat gebeurde in de nach
de onthulling.
Aanvankelijk dachten
en betrokkenen aan een
sche aanslag. Daarvan
niets waar. De glazenier
naar eigen zeggen het
ment stuk omdat er iets m
met de constructie: er wai
dens onder twee glazen
gekomen.
De Amsterdammer
twee weken geleden noj
dat de leiding van het
niersbedrijf hem geld h<
loofd voor de vernieling
van de directeuren zou z
gegaan op zijn aanbod d
te verdoezelen en het
ment in elkaar te slaan.
De politierechter vindt
wering van de mafn 'niet a
melijk'. Hij beoordeelt n
die waar of onwaar is, of
fantasiewereld van de dru
slaafde is ontsproten. Ma
neemt het de voormalige
nier ook kwalijk dat die ge
kening heeft gehouden m
schokte gevoelens.
'Ik zie het echt als een overblijfsel uit het verleden
amsterdam anp
Het is één van de oudste beurs
genoteerde NV's in Nederland,
en draagt toch geen koninklijke
titel. Opgericht in 1888 tijdens
de industriële revolutie. Een di
vidend wordt nooit uitgekeerd
en toch zijn de aandeelhouders
intens tevreden met 'hun' NV.
Op aandeelhoudersvergaderin
gen, bekeken door op de muur
geschilderde panfluitende Grie
ken, praten in driedelig pak ge
stoken heren over Mahler,
Beethoven, en over lauwe thee.
Welkom bij Nederlands onbe
kendste naamloze vennoot
schap: Het Concertgebouw NV.
Ooit, het moet al weer ruim
100 jaar geleden geweest zijn,
kwamen de notabelen van Am
sterdam bijeen om een plaats
voor de klassieke muziek te
bouwen. Amsterdam moest een
muziektempel krijgen, gelijk
aan de andere Europese hoofd
steden. Cultuur was in trek, me
de door het stijgen van de wel
vaart.
Een NV werd opgericht, waar
na de uitgifte van aandelen de
bouw van een concertgebouw
mogelijk moest maken. Drie
verdiepingen zouden er komen.
Lokatie was een weiland aan de
rand van bebouwd Amsterdam.
De emissie mislukte, zo vertelt
Martijn Sanders, de huidige be
stuursvoorzitter van Het Con
certgebouw. Hij wijst op een
schilderij van bet gebouw.
„Door die mislukking bezit ons
gebouw maar twee verdiepin
gen. De derde verdieping is ge
schrapt wegens geldgebrek."
Ruim honderd jaar na uitgifte
zijn de aandelen nog steeds te
koop voor 10.500 gulden per
stuk. Ze worden verhandeld op
de incourante markt van de
Amsterdamse effectenbeurs.
Erg veel zijn het er niet. Er cir
culeren 614 preferente aandelen
en 300 gewone aandelen. Echt
gehandeld wordt er nauwelijks,
zo weet Sanders. „Soms krijg ik
wel eens een telefoontje van
een aandeelhouder die een aan
deel aan iemand cadeau wil ge
ven." De meeste aandelen zijn
in handen van muziekliefheb
bers. Vaak stammen de stukken
nog uit een erfenis. De prijs is in
de loop der tijd flink gestegen.
Niet dat ze erg veel dividend
opbrengen. „We hebben geen
winstdoelstelling, maar een cul
turele taak", aldus Sanders.
Dividend is dan ook een on
bekend fenomeen, omdat de
NV bijna elke jaar een structu
reel verlies laat zien van onge
veer 200.000 gulden. In 1994
noteerde de NV een min van
809.035 gulden, maar dat was
een uitzondering door een extra
voorziening voor achterstallig
onderhoud Toch ontkomt ook
Sanders niet aan winstverbete
ring. Dit jaar moet 'zijn' bedrijf,
na verwerking van de Amster
damse gemeentesubsidie, quit
te spelen, zo meldt het jaarver
slag over 1994. „We moeten ons
resultaat met twee ton verbete
ren", zegt hij. Even blijft het stil
achter de bestuurstafel. „Ik heb
alleen nog geen idee hoe we dat
gaan doen."
De aandeelhouders zijn niet
erg geïnteresseerd in het jaar
verslag en de cijfers, zo blijkt op
de laatste jaarvergadering eind
mei. De vergadering wordt ech
ter wel voorgezeten door een
echte president-commissaris.
Niemand minder dan Unilevers
ex-bestuursvoorzitter en huidig
president-commissaris van Phi
lips F. Maljers leidt de vergade
ring. Binnenkort krijgt hij in de
raad steun van een ander
zwaargewicht. ABN Amro-top-
Martijn Sanders (links) en F. Maljers voor het Concertgebouw: „De derde verdieping is geschrapt wegens geldgebrek.".
man P. Kalff.
De zitting is nog maar net be
gonnen of Maljers - „Dit is een
van de weinige bijeenkomsten
waar ik de handen van de aan
deelhouders persoonlijk kan
schudden" - krijgt van één van
de vier aanwezige aandeelhou
ders de wind van voren over het ovens hebben gehad. Ik kom Ook de temperatuur van de
aanbod binnen het Concertge- heus wel aan mijn trekken voor door de horeca-afdeling ver
bouw. „Het is een heel treurige het horen van traditionele mu- kochte thee kan hem weinig be
en nare zaak dat van de 47 ziek, want dan ga ik wel naar koren: „Ik vraag al twintig jaar
strijkkwartetten in 1994 er maar Salzburg. Maar ik wil het ook om warme thee. Telkens krijg ik
twee Beethoven speelden. Ik graag horen in mijn gebouw", lauw spul. De champagne kun-
durf te wedden dat we in dat verklaart een in driedelig, don- nen we hier wel op de juiste
jaar nog nooit zo weinig Beeth- ker pak gestoken heer. temperatuur schenken, maar de
thee lijkt wel op lauwe soep. Ik
heb zelfs een tijd lang mijn ei
gen thee meegenomen", verze
kert hij zijn verbaasd gehoor.
Toch ontstaat er tijdens de 29
minuten durende vergadering
geen geprikkelde sfeer. De artis
tieke commissie zal de opmer
king van de aandeelhouder be
studeren en aan het eind van de
vergadering krijgt het bestuur
zelfs een compliment voor het
Mahler-feest.
Ergens lijkt de jaarvergade
ring op een toneelstuk, dat al
ruim 100 jaar lang telkens op
nieuw opgevoerd wordt met
een wisselende rolbezetting.
Maljers, gewend om in het be
drijfsleven te werken met mil
jarden guldens, kijkt nuchter te
gen dit Concertgebouw-feno
meen aan. „Het is voor mij een
merkwaardige situatie. Ik zit
grote vergaderingen voor, zoals
bij Philips, waar toch zo'n 1300
tot 1400 mensen komen, en de
ze kleine. We hebben uit een
historisch verleden nu eenmaal
die aandeelhouders. Ze hebben
ook wel affectie met deze NV.
Maar laat ik duidelijk wezen; Als
we ze niet hadden dan zouden
we ze ook niet uitvinden. Ik zie
het echt als een overblijfsel uit
het verleden."
Wat ook een overblijfsel uit
het verleden is, is de vaak moei
lijke zoektocht naar geld om de
NV staande te houden. Be
stuursvoorzitter Sanders is keer
op keer bezig met het aantrek
ken van subsidies en de spon
sorcontracten. Aan de uitgifte
van nieuwe aandelen is even
gedacht, zo zegt hij: „Het zou
mogelijk zijn om aandelen uit te
geven. Voor particuliere beleg
gers heeft een aandeel Concert
gebouw een bepaalde aantrek
kingskracht." Toch is er vanaf
gezien. Aan de stukken is name
lijk een bepaald privilegi
koppeld. Een houder kan
stoel reserveren, zodat hi]
in de rij hoeft te staan. „Dit
breiding van privileges
we absoluut niet. We zijn
publieke instelling", vine
bestuursvoorzitter. Ook M
is sceptisch: „Bedrijven
liever giften die ze van de
ting mogen aftrekken dan d
dividendloze aandelen kop
Meer zegen verwacht Sai
van de Vereniging Vriendei
het Concertgebouw. Nu
de vereniging zo'n 12.0001(
een verviervoudiging ten
zichte van een paar jaar
den. Ook de vorig jaar opge
te jeugdvereniging
groeit. De vrienden zijn
voor een bijdrage van een
ton per jaar. Ook succesvol
NV bij het aantrekken
sponsors. Het VSB
schuift enkele miljoenen
tafel voor het aanpakken
achterstallig onderhoud. Fii
cieel wordt er samengev
met KPN, de NS en Robeco.
Dat succes heeft wel
keerzijde. De overheid d
met ai die sponsors de si
diekraan niet verder open
merkt Sanders op: „Dan kr
van de overheid te horei
vindt best wel een anderf
komstenbron. Nog een paai
zulke complimenten en
gaan failliet." Bijna geschrol
relativeert de bestuursvooR
zijn woorden: „Als we echt:
problemen komen dan sta:
gemeente Amsterdam als
klaar." Ook Amsterdam kan
traditierijke beursgenotf
naamloze vennootschap
missen, zo blijkt. Want waar
ders zou de traditionele Ni
jaarsreceptie van de gemfl
gehouden moeten worden?
