Introductie zeearend door
WNF in Nederland omstreden
illgtli
Natuur Milieu
Akkoord over bosbeheer
Dieren in de tuin
WOENSDAG 7 JUNI 1995
REDACTIE BERT DE JONG *072-196276
Stormmeeuw al 24 jaar oud
Bij de ringcentrale in Heteren is bekendgeworden dat
een in Noord-Holland geboren stormmeeuw inmid
dels 24 jaar oud is. De meeuw is op 3 juni 1971 geringd
door Cees Ooievaar van Staatsbosbeheer Schoorl. Op 3
mei dit jaar werd de ring van deze kleine meeuw afge
lezen op het PEN-terrein in Oudorp. alwaar de storm-
meeuwen een kolonie hebben gevormd. De vogel was
bij de ringcentrale nog nooit eerder gemeld.
Drie ministeries, vier pro
vincies en zestien organisa
ties hebben het Nederland
se Bos Akkoord (NBA) on
dertekend. Dit moet zorgen
voor een duurzaam beheer
van het nationale bosbe-
stand. Nederland is het
eerste Europese land dat
een dergelijk overeenkomst
heeft opgesteld. Canada
kent al wel een nationaal
bosakkoord.
Het document is een initia
tief van de stichting Pro-
Bos. Daarin is een aantal
organisaties verenigd op
het gebied van bosbeheer,
natuur en receatie. In het
akkoord zeggen de onder
tekenaars onder meer te
streven naar een uitbrei
ding van het bosareaal met
minimaal 75.000 hectare in
de komende 25 jaar. Bo
vendien zullen de partijen
zich inzetten voor het be
houd van waardevolle bos
sen, voor de toegankelijk
heid van recreatiebossen
en voor het bevorderen van
houtproduktie voor eigen
gebruik. In het komende
decennium moet 17 pro
cent van het houtverbruik
in eigen land worden opge
bracht, aldus het akkoord.
Nu voorziet Nederland
voor nog geen 10 procent
in zijn houtbehoefte.
De doelstellingen zijn in
overeenstemming met het
bestaande overheidsbeleid.
Het is echter voor het eerst
dat zoveel partijen zich of
ficieel gezamenlijk vastleg
gen op de uitvoering van
alle plannen. Volgens de
betrokken ministers geeft
het akkoord dan ook een
'extra dimensie aan de rea
liseringvan de plannen'.
De ministeries van land
bouw, economische zaken
en milieubeheer hebben
het akkoord ondertekend.
Voorts zijn de provincies
Drenthe, Overijssel, Gel
derland en Noord-Brabant
van de partij. De deelne
mende organisaties zijn
onder meer Staatsbosbe
heer, het Bosschap, de Ne
derlandse Vereniging van
Boseigenaren, Natuur en
Milieu, Natuurmonumen
ten, de Koninklijke Neder
landse Bosbouwvereniging
en de ANWB.
Natuur en dierenleven
blijft een populair onder
werp, vooral als het een
beetje 'lievig' en op de hur
ken wordt opgediend. Dat
blijkt Annemarie Görts, het
gezicht van het NCRV-pro-
gramma Ja Natuurlijk, te
kunnen worden toever
trouwd. Zij leende haar
naam aan 'Dieren in de
tuin', een werkje dat op
luchtige toon, begeleid met
vriendelijke illustraties, een
oppervlakkige kennisma
king verzorgt met wat er
zoal leeft in een gewone
mensentuin.
Niet alle dieren, maar wel
de kruipende, kronkelende,
knagende, zoemende en
vliegende levende have die
zelfs een stadsmens niet
gemakkelijk over het hoofd
ziet. Wie kennis wil opdoen
kan zich beter een echt
boek aanschaffen. Maar
wie bij voorbeeld kinderen
heeft, die een beetje weg-
taijs gemaakt moeten wor
den in het buitenleven, kan
er uitstekend mee uit de
voeten.
De opbouw is zo gekozen
dat het samenleven in de
natuur en de samenhang
tussen menselijk ingrijpen
en de levenskansen duide
lijk worden, evenals de mo
gelijkheden voor allerlei
soorten gedierte in diverse
typen tuinen. Een verwaar
loosd hoekje bij voorbeeld
is wel het minste dat zelfs
in een gladgestreken stads
tuintje aanwezig moet zijn.
Met een beetje voorlees-
kunde en wat onderne
mingslust voor de aan
schouwelijke onderbou
wing kunnen ouders aan
de hand van dit boekje een
nuttig leermoment creëren
voor hun kroost. Als zij zejf
de kennis niet (meer) kun
nen opdissen, moeten zij
daar maar vier tientjes voor
overhebben.
Dieren in de tuin is uitge
geven door de Groenboe-
kerij Kosmos-Z&K, en kost
39,50. Verkrijgbaar in de
boekhandel.
Zeearend foerageert in de Wieringermeer. Biologen hopen dat deze soort zich spoedig op natuurlijke wijze in Nederland vestigt. foto martijn de jonge
Onder biologen is verdeeldheid ontstaan over het intro
duceren van zeearenden uit gevangenschap in natuur-
bouwproject de Gelderse Poort. De door valkeniers uitge-
wende vogels moeten daar het klapstuk worden van het
grote natuurpark. Dit menen het Wereldnatuurfonds
(WNF) en Staatsbosbeheer (SBB) die het natuurontwik
kelingsproject aan de Rijn tussen Nijmegen en Arnhem
hebben opgezet.
WNF hoopt met vrij vliegende
zeearenden wilde vogels op
doortrek te binden, zodat die
uiteindelijk gaan nestelen in het
gebied. Het WNF benadrukt dat
de zeearend een grote publieks-
waarde heeft en daardoor het
draagvlak van het Gelderse
Poort-project vergroot. De keu
ze van de Gelderse Poort lijkt
echter ongelukkig. Het is een
gebied aan een vervuilde rivier
met twee grote steden in de
buurt en de daarbij behorende
infrastructuur. Bij Nijmegen
staat een grote elektriciteitscen
trale met vele hoogspannings
leidingen die een potentieel ri
sico vormen voor de vliegende
arenden. De geplande Betuwe
lijn loopt dwars door het gebied
en zal eveneens een risico gaan
vormen.
Opmerkelijk is tevens de grote
toegankelijkheid die in de plan
nen wordt genoemd. Iedereen
moet in principe overal kunnen
komen zonder barrières als hek
ken of gesloten zones. De zee
arend heeft echter een erg groot
rustgebied nodig rond z'n nest
wat hierdoor onmogelijk wordt.
In het buitenland
(Duitsland/Polen) heeft men
daarom grote zones rond het
nest tot verboden gebied ver
klaard.
Een ander punt is dat er, bij
succes, een grote
'waarnemingsvervuiling' ont
staat. Je kunt in het veld niet
meer zien of je te maken hebt
met een projectzeearepd of een
echte. Bovendien dijen de po
pulaties in Duitsland, Polen,
Zweden en Noorwegen snel uit.
Daarmee komt ook het argu
ment op losse schroeven te
staan dat vestiging in Neder
land voor het behoud van de
soort noodzakelijk zou zijn
(WNF-rapport De Zeearend
1994).
Jonge zeearenden overwinteren
nu regelmatig in ons land. Be
kend is de 'Robbenoordboszee-
arend' die van 18 december
1989 tot 14 maart 1990 in de
Wieringermeer verbleef. Als de
condities goed zijn is het niet
onmogelijk dat tezijnertijd een
zeearend hier blijft rondhangen
en zich vestigt. Het enige gebied
wat echt jaarrond geschikt lijkt
zijn de Oostvaardersplassen.
Schone prooi als karper, ganzen
en eenden zijn ruim voorradig.
Ook grote zoogdieren als ree,
edelhert en Heckrund kunnen
desnoods als aas worden genut
tigd. En rust is hier in een groot
gebied gegarandeerd. Het WNF
wil hier ook gaan introduceren,
maar in Flevoland staat men
niet te trappelen. Er blijven ten
slotte al zeer regelmatig zee
arenden voor langere tijd pleis
teren in het gebied. De vraag is
wat een stel valkeniers met
tamme dierentuinvogels dan zal
aanrichten.
Overigens zijn in Europa in een
aantal landen met veel moeite
zeearenden geherintroduceerd.
Zo broeden er in Schotland na
twintig jaar enkele paartjes.
Daardoor werden wel meer dan
honderd jonge vogels uit Noor
wegen aangevoerd die meren
deels van de aarbodem verdwe
nen. Het WNF kijkt graag naar
Tsjechië waar sinds kort een
succesvol in trod uctieprogram -
ma loopt bij Trebon in Zuid-Bo-
hemen. Dit gebeurde echter in
een enorm moerasgebied met
visvijvers van 70.000 hectaren,
wat recent als broedgebied was
verlaten. In Nederland zijn geen
extensieve moerasgebieden van
een dergelijke omvang.
Desalniettemin wil het WNF de
plannen doorzetten. In 1994
zijn vergunningen aangevraagd
bij Landbouw om met zeearen
den te mogen gaan werken. De
Raad voor Natuurbeheer advi
seerde de minister vorig jaar ne
gatief. Indien de voorwaarden
voor een soort positief zijn,
moet hij zich in principe zelf
standig kunnen vestigen. Na
kortere of langere tijd, zo meen
de men.
Alle experts komen donderdag
15 juni bijeen in Wageningen
tijdens een speciale zeearend
workshop. Dan wil het WNF ie
dereen overtuigen van de nood
zaak van de zeearendintroduc-
123456789
OPGAVE
OPLOSSING
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
1. grot; 3. voorbij, kern, bij
woord; 4. inhoudsmaat; 5. kunst
taal, bouwland; 6. betrekking; 7.
kerel, snijwerktuig; 8 waterkeer;
9. ter nagedachtenis, streling
met de tong, lidwoord; 11.
kracht.
Verticaal:
1. dierenverblijf, knaagdier; 2.
binnenkort; 3. nachtspiegel, eep
weinig scheel, grondtoon; 4. on
meetbaar getal, laatstleden; 5
muziekinstrument, melkklier; 6.
voorzetsel, persoonlijkvnw.; 7.
voorzetsel, plaats in Frankrijk,
karaat; 8. ontkenning; 9. gierig
aard, zeggenschap
CRYPTOGRAM
stapel
s-m-e-a-a
plank-p—a
y-a-stift
salet-e-j
ptree
doekje
o-ie
pillen
ja a/oogf p/£ o/acke azoo/e kat
vaas c/ z/t ££a/ &/£ktj£
te og/m/c£aa o*1 pe
hoek/
d/s <so£/e ouwe h&vzf 11
/k zse he aa geloce /ac 11 ll
al. z./tt&v ii
1
iH
TOMPOES
Heer Bommel en de Hachelbouten
Toen de bediende Joost vernam, dat
zijn meester doende was een klaver
tje te zoeken in de richting die de
wind hem wees, trok hij zich mom
pelend terug. En ook Tom Poes voel
de zich slecht op zijn gemak.
,,Ik had hem niet in de steek mogen
laten", zei hij berouwvol. ,,Die arme
heer Ollie is b'ezig met een griezelige
onderneming."
,,Zo erg is het niet", verzekerde Hup
Hachelbout. „Voordat hij vertrok
heeft hij zich All Risk verzekerd, zo
dat hij..." Hier zweeg hij. Zijn gelaat
betrok en met een zenuwtrek sloeg
hij zich op het voorhoofd.
„Daar heb ik iets belangrijks verge
ten!" riep hij uit. „De heer Bommel
heeft geen Hach-verzekering!"
„Geen wat?" vroeg Tom Poes ver
baasd. „Geen Hach-verzekering",
herhaalde Hup. „Dat is de gevaar-
verzekering voor iemand die een ha
chelijke reis gaat maken. Met een ra
ket naar de maan of met een vliegen
de schotel naar Venus..."
„Of met de wind mee naar een kla
vervier", vulde Tom Poes aan.
„Juist!" riep de verzekeraar. „U voelt
het! Die heb ik in de zenuwen verge
ten! Ik moet hem na!"
„Ik ook", zei Tom Poes. „Dat treft,
want nu kunnen we samen gaan. En
het zal niet eenvoudig zijn hem te
vinden, want de wind waait overal."
„Het is niet eenvoudig", zei heer
Bommel op datzelfde moment. „De
wind waait rechtdoor, maar de weg
maakt hier een bocht. Wat nu te
doen?" „Er is geen keus", sprak Hob
bel streng. „Immer rechtdoor, waar
de wind ons drijft. Hier helpt geen
geschipper." Heer Ollie zuchtte diep.
Toen gaf hij vol ga§ en stuurde de
Oude Schicht van de weg af de vel
den in. Het trouwe voertuig hobbel
de bar door de voren van de akker,
maar de wind liet hem geen keus.
H
W
R
Weersvooruitzic
DONDERDAG 8 JUNI
Maximumtemperatuufl
Zonneschijn
Windrichting/-kracht I
Neerslagkans
en koude en
DOOR HANS VAN ES
De zomermaand juni bakt er
voorlopig weinig van. Ondanks de
optimistische visie van de lange
termijnvoorspellers Dettman en
Malberg, die voor deze maand
een positieve temperatuursafwij-
kingvan 1.5 tot 2 graden in het
vooruitzicht hebben gesteld, is er
nog'geen uitzicht op een veran
dering in het huidige te koude
weerregime. De rest van deze
week zit de wind in de kille
noordwesthoek.
Dinsdag beleefden we een som
bere, rustige dag met aanvoer
van veel wolkenvelden van de
Noordzee. Het bleef weliswaar
droog, maar het kwik haperde bij
14 tot 16 graden. De zwakke uit
loper van een stationair hoge-
drukgebied ten westen van Ier
land wordt vandaag verdreven
door het koufront van een de
pressie, welke een paar dagen
voor anker gaat voor de Deense
"kust. Achter het regenfront stroomt de komende d
stabiele lucht uit over West-Europa.
Hierin ontstaan soms stevige buien, bij voorkeur overdag en voorèé
het binnenland. De kuststrook, die in het voorjaar vaak aan de bi e
dans ontsnapt, houdt het nu waarschijnlijk met droog. Tijdens br Bn
opklaringen oogt het weer hier wel wat vriendelijker, ook al houdt
soms krachtige noordwestenwind het kwik flink onder de normal! ;0|
m-waarde. Met maxima van 15 graden aan de stranden en 17 gr; er
verder landinwaarts is het ronduit fris.
Tijdens het weekeinde neemt de kans op buien wat af, als de dep e
sie wat in betekenis afneemt. Het wachten is op uitbreiding van
oceanische hogedrukgebied naar het vasteland van Europa. In de
tijd van het jaar is het zeewater nog relatief koel, waardoor de hoj ijl
drukgebieden een duidelijke voorkeur hebben voor een standplaa
boven de oceaangebieden ten westen of ten noorden van de Brits
landen. Uit het verleden is gebleken, dat zo'n situatie soms weke
lang hardnekkig blijft, waarbij boven onze streken frisse noorden' n,
noordwestenwinden de dienst uitmaken. Nu maar hopen, dat DetM;
man en Mahlberg er met hun prognose met te ver naast zitten.
Aan de andere kant van de oceaan werden de kusten van Florida f
dens de afgelopen dagen opgeschrikt door de (zeer vroege) orkaa
Allison. Meestal verschijnen deze tropische creaties pas in augus j,'
als het zeewater voldoende is opgewarmd.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Noorwegen:
Bewolkt en van tijd tot tijd
regen. Vooral morgen in
het zuiden kans op veel re
gen. Middagtemperatuur
tussen 13 en 16 graden.
Zweden:
Bewolkt en vandaag in de
loop van de dag enige tijd
regen. Ook morgen regen.
Middagtemperatuur van
daag tussen 18 en 22 gra
den, morgen tussen 13 en
17 graden.
Denemarken:
Ondanks enkele opklarin
gen toch overwegend be
wolkt en van tijd tot tijd
regen. Morgen veel wind.
Middagtemperatuur onge
veer 15 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Vandaag zijn er wolkenvel
den en af en toe valt er re
gen of motregen. In Ierland is het droger
en schijnt ook nu en dan de zon. Morgen
breidt het drogere weer zich ook uit naar
Wales en het westen van Engeland. Mid
dagtemperatuur uiteenlopend van 12
graden in Schotland tot 17 in het zuiden
van Ierland en Engeland.
België en Luxemburg:
Van het westen uit meer bewolking ge
volgd door regen of motregen. Morgen af
en toe zon, maar voornamelijk bewol
king en buien. Middagtemperatuur rond
16 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden en vandaag vooral in het
noorden af en toe regen of motregen. El
ders ook enkele opklaringen. Morgen
overal zon afgewisseld door wolkenvel
den en een enkele bui. Middagtempera
tuur rond 20 graden, langs de westkust
enkele graden lager.
Portugal:
Zonnig. Ten zuiden van Porto vandaag
een enkele regen- of onweersbui. Mor
gen valt er een enkele bui in het noor
den. Maximumtemperatuur op de mees
te plaatsen rond 25 graden.
Madeira:
Zon afgewisseld met wolkenvelden en
kans op een bui. Middagtemperatuur
rond 23 graden.
Spanje:
Zonnig, maar vooral in het zuidwesten
ook stapelwolken. Op de meeste plaat
sen droog; later in het noordwesten kans
op een regen- of onweersbui Middag
temperatuur tussen 27 en 32 graden,
langs de Golf van Biskaje.maxima rond
22 graden.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon, maar ook wolkenvel
den. Vrijwel overal droog. Middagtempe
ratuur tussen 22 en 27 graden.
Marokko:
Westkust: stapelwolken en een enkele
regen- of onweersbui. Verder flink wat
zon. Middagtemperatuur tussen 25 en
30 graden.
Tunesië:
Wolkenvelden, maar ook van tijd tot tijd
zon. Kleine kans op een bui in het noor
den. Middagtempertauur aan de kust
circa 32 graden.
Zuid-Frankrijk:
Flinke zonnige perioden, vooral dicht bij
de Pyreneeën en langs de Middellandse
Zee Vrijwel overal droog. Middagtempe
ratuur tussen 23 en 27 graden
Mallorca en Ibiza:
Vrij zonnig, op enkele wolkenvelden na.
Droog. Middagtemperatuur ongeveer 27
graden.
Italië:
Flinke zonnige perioden, maar vandaag
langs de Adriatische Zee nog kans op
een bui Morgen vrijwel overal droog.
Maximumtemperatuur tussen 25 en 30
graden.
Corsica en Sardinië:
Overwegend zonnig en droog. Middag
temperatuur tussen 25 en 29 graden
Malta:
Droog en vrij zonnig. Vandaag mogelijk
wat bewolking. Middagtemperatuur cir
ca 29 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig, droog en warm. Temperatuur in
de middag tussen 25 en 32 graden.
Turkije en Cyprus:
Veel zon en warm. Vrijwel overal droog.
Middagtemperatuur tussen 27 en 33
graden.
Duitsland:
Vandaag eerst hier en daar zon Geleide
lijk vanuit het noordwesten meer bewol
king gevolgd door regen. Ook morgen
wisselvallig met in het zuiden en oosten
regen, en in het noorden en westen en
kele buien. Middagtemperatuur vandaag
tussen 17 en 21 graden, morgen dalend
tot waarden tussen 14 en 17 graden.
Zwitserland:
Perioden
an de
kant van de Alpen.
Vrijwel overal
Middagtemperatuu
uiteenlopend
21 grader
in het noorden tot 25 i
zuiden.
L
Oostenrijk
Vandaag nog wolkenvelden
het oosten een enkele regen- o
weersbui.
In het westen a
en toe
Morgen overal droger en meer zon.
dagtemperatuur vandaag rond 21
den, morgen circa 25 graden.
Perioden met zon.Ook stapelwolk!
hier en daar een regen- of onweei
het westen. Middagtem
tuur van 19 graden aan de
JC
tot 26 in het zuidoosten.
Tsjechië e
Slowakije:
Af en toe zon maar ook wolkenveld!
kans óp een enkele regen
bui. -Middagtemperatuur
iteenlo
van 20 graden in Tsjechië tot 25 u
wakije.
DONDERDAG 8 JUNI 1995
Zon- en maanstanden
05.21
Zon onder 2
Maan op
16.00
Maan onderO
Waterstand
IJmuiden
Katwijk
Hoog 12.06*00.00 11.39 *2
Laag 07 14 19.54 06.55 *1
Weerrapporten 07 juni 08 uur:
station
wind
temp
max mm
regen
15 10
De Bilt
15 10
Deelen
16 10
Eelde
16 iO
Eindhoven
16 11
Den Helder
regen
z6
14 .9
Rotterdam
z5
15 10
Twente
half bew
z3
17 11
Vlissingen
zw 7
16 12
Maastricht
17 11
Aberdeen
regen
nw6
16 7
w.s.0
30 19
nnw3
22 16
Berlijn
nw3
16 13
Boedapest
zwaar bew
nnwl
24 14
Bordeaux
w.s.0
22 11
zwaar bew.
16 11
Cyprus
onbew.
26 19
Dublin
n 5
18 10
Frankfurt
hall bew,
zzw3
18 11
Genève
onbew.
nl
19 8
Helsinki
o3
19 12
Innsbruck
ver. 1
10 8
Istanbul
ozo2
18
Klagenfurt
zwaar bew
ver 2
16 11
Kopenhagen
zzwl
15 10
Las Palmas
wnw3
21 18
ozo3
30 19
18 14
Luxemburg
zwaar oew
ws 0.
16 11
Madrid
licht bew
w.s.0
31 14
Malaga
half bew.
wl
26 19
Mallorca
ono5
26 13
Moskou
zzol
19 8
München
regen
nw3
11 12
Nice
nnw3
20 16
Parijs
w3
18 13
half bew.
nw3
16 12
licht bew.
no 2
23 11
Stockholm
zwaarbew
zzw3
24 11
Wenen
zwaar bew
nw2
19 12
Zurich
mistbanken
nl
14 8
Bangkok
half bew
zzw5
36 27
Buenos Aires
weerlicht
n5
Casablanca
zzwl
23 18
Johannesburg
w.s.0
16 2
Los Angeles
23 12
New Orleans
zw2
33 24
New York
motregen
no 8
28 17
Tel Aviv
zzw5
29 20
Tokyo
half bew.
23 15
licht bew.
w.s.0
26 13
«SUL.
•eger
o2
nl
31 20
18 11
