'Leven in Alphen, geen kunst aan'
4
Werfpop zonder
Leidse bands
Ze stierf door gebrek aan
ilauerhoff
ïitgelicht
Naakte verbeelding
van lichaam en geest
Kracht van Koos van Leeuwen
ligt in de compositie
INSDAG 30 MEI 1995
941
15
7~
Openbare ruimte versierd tijdens Kunstestafette
BIOSCOPEN
Centrale Bibliotheek in Lei-
i staat de komende maand in
it teken van Ian Jacob Slauer-
I jff. In de leeszaal wordt een
gebreid overzicht gegeven van
pëzie en proza van de schrij-
ir/scheepsarts. Aanleiding
lor de tentoonstelling is de re
nte verschijning van de bio-
afie van Wim Hazeu over
auerhoff.
Praktisch alle romans en
chtbundels zijn op de ten-
onstelling te bezichtigen, vaak
eerste druk of bijzondere edi-
Daarnaast zijn er biografi-
he materialen die aan de bio-
van Hazeu vooraf gingen,
n er eerdere biografieën
Kelk, Van Wessem en
Balancerend op een ladder brengt Willem van den Broek
een allerlaatste laklaag aan. Zijn kleurige paneel 'De strijd
met de Giganten.' hangt gedurende de zomermaanden in
een glazen koepel van winkelcentrum De Aarhof. Van
den Broek is één van de kunstenaars uit Alphen aan den
Rijn en regio die meedoen aan de Kunstestafette 1995,
die morgen begint en een maand duurt. Alphen is koplo
per van de estafette, waaraan twaalf Zuidhollandse ste
den meedoen. Leiden komt 26 augustus aan de beurt.
Michelangelo en door beelden
die vaak in voorportalen van
kerken zijn uitgehouwen."
zijn
ieciale tijdschriftnummers ge-
ijd aan het leven en werk van
auerhoff.
literatuur van
mnie Schmidt
u Den Haag
kinderliteratuur van Annie
.G. Schmidt staat vanaf 24 ju-
centraal tijdens een tentoon-
ïlling in het Letterkundig Mu-
Lim te Den Haag. Deze ten-
Dnstelling,'De A van Annie', is
(gericht naar aanleiding van
ft overlijden van de schrijfster,
ern van de expositie is de
[erzichtstentoonstelling 'Altij d
ht gebleven'. Deze tentoon-
plling was in 1991 al eens te
fen in het Letterkundig Muse-
(n, ter gelegenheid van de
ïste verjaardag van Schmidt.
\l koopmans
Thema waaraan de Alphense
deelnemers zich moeten hou
den is de 'uniciteit van de stad'.
Behalve de plafondschildering
van Van den Broek hangen in
en rond De Aarhof stadsfoto's
van Jan van Rijn, twaalf buiten
schilderijen in de vorm van hui
zen en/of schuilplaatsen en en
kele billboards langs de weg.
Ruim zes maanden lang heeft
Van den Broek gewerkt aan de
gigantische plafondschildering
van ongeveer 25 vierkante me
ter. ,,Ik beschouw het paneel als
een modern kerkplafond. Al
phen is altijd een sterk kerkelij
ke gemeente geweest. Gewéést,
want ook Alphen verwereldlijkt.
De kerken lopen steeds meer
leeg. Vroeger waren kerken ont
moetingsplekken bij uitstek, te
genwoordig nemen andere
plaatsen deze functie over, het
winkelcentrum bijvoorbeeld. Ik
wilde een moderne plafond
schildering maken, die het pu
bliek laat zien dat er meer is
dan glas, kunststof, plastic en
aluminium. Daarbij heb ik me
laten inspireren door schilde
ringen uit de Sixtijnse kapel van
Figuratief
„Normaal gesproken schilder ik
uitsluitend abstract. Dit werk is
veel figuratiever. Het verhaal er
achter heb ik ontleend aan
Griekse mythe. Op het paneel
staan Pallas Athene, de be
schermvrouwe van de kunst, en
Hercules afgebeeld. Samen ver
drijven zij de Giganten. Deze
Giganten symboliseren voor mij
barbaren, kunsthaters. Zij verte
genwoordigen mensen uit de
Alphense gemeentepolitiek die
de kunst in Alphen lang ver
waarloosd hebben. Er heerste
hier echt een anti-kunst kli
maat. Gelukkig gaat het op dit
moment best aardig met de
beeldende kunst."
Tijdens de Kunstestafette zijn
overal in Alphen kunstwerken te
zien: in overdekte straten van
De Aarhof, in diverse winkels en
op billboards langs toegangswe
gen naar de stad. „Het leuke
van deze kunstmanifestatie is
dat de kunst naar het publiek
gebracht wordt, in plaats van
andersom. Een deel van het pu
bliek dat zijn boodschappen
Een springende Willem van den Broek vóór de plafondschildering, die de hele maand in winkelcentrum De Aarhof te z
FOTO BEN DE BRUYN
doet in de Aarhof, komt waar
schijnlijk nooit in een galerie, of
stelt zelfs helemaal geen prijs
op kunst. Anderen zullen aan
genaam verrast worden, wan
neer ze tijdens het winkelen
toevallig tegen een kunstwerk
Van den Broek heeft naast de
plafondschildering ook meege
werkt aan één van de kunst-bill
boards, die langs een van de
uitvalswegen naar Alphen komt
te hangen. Samen met dichteres
Ineke Vis maakte hij een recla
mebord, van zo'n twee bij drie
meter, met de tekst: leven - in
Alphen - geen kunst - aan.
'Koning Arthur' in Katwijk
n Het PieterGroenTheater speelt donderdag 8 en vrijdag 9
'King Arthur' in het Pieter Groen College te Katwijk (Helm-
)ergweg 10). Het stuk wordt geregisseerd door Marthe van der
^Joordaa en begint om 20.15 uur.
"ichri j versdag in Dordrecht
)ORDRECHT» Voor de eerste keer wordt op 30 september in 't Hof
n Dordrecht de Zuidhollandse Schrijversdag georganiseerd. Op
leze dag houden verschillende schrijvers van 10.30 tot 12.00 uur
vorkshops poëzie, voordracht, drama, verhalen voor kinderen,
'ertalen van poëzie en 'light verse'. Daarna is er een forumdis-
:ussie 'De grote samenzwering' over vragen als 'Hoe werkt de
ïitgeverswereld?'. De hele dag kunnen schrijvers en dichters te-
echt op een open podium. Verder is er een schrijversmarkt met
nformatie over literaire tijdschriften, schrijfcursussen en literai
re organisaties.
Fototentoonstelling Stedelijk Museum
Lmsterdam Places and People to Remember is de titel van de
■HBentoonstelling die van 3 juni tot en met 9 juli te zien is in het
^Hitedelijk Museum in Amsterdam. De expositie toont foto's van
^Hdarjoleine Boonstra, Romy Finke en Yuk Lin Tang. Uitgangs-
Hwunt voor de expositie is dat fotografie het middel is om de her-
^Bnnering aan plaatsen en mensen levend te houden.
Beeld in de Krant
Rotterdam Het Nederlands Foto Instituut in Rotterdam toont
ran 3 juni tot en met 2 juli de exposities World Press Photo 1995
en Algemeen Dagblad: Beeld in de Krant. De tentoonstelling
so world Press Photo 1995 bestaat uit 200 foto's verdeeld over 16
categorieën. Algemeen Dagblad: Beeld in de Krant toont 11 re
cente krantepagina's met daarnaast de foto's zoals die in de
'ora.~ krant zijn verschenen.
Organisatie vindt geen geschikte kandidaat
Op het programma van de veer
tiende editie van Werfpop staat
deze keer geen optreden van
een Leidse band. De organisatie
van het Leidse popfestival, dat
dit jaar plaatsvindt op 9 juli,
heeft voor de traditionele Leidse
openingsact geen geschikte
kandidaat gevonden.
„We hebben zo streng gese
lecteerd dat geen enkele band
aan de criteria voldeed," zegt
Johan André van de Stichting
Werfpop. „Er zijn wel heel veel
bands in Leiden maar er is er
geen enkele bij die op het punt
staat om landelijk door te bre
ken. Dat was voor ons een crite-
Bij wijze van uitzondering is
daarom gekozen om Werfpop te
openen met een Noordwijkse
band, 'Mashed Potatoes'. An
dré: „Volgend jaar hopen wel
weer een Leidse band te heb
ben. Maar het is deze keer ge
woon niet gelukt."
Hoogtepunten van Werfpop
zijn het optreden van de Oez-
beekse zangeres Yulduz Usma-
nova, het Haagse Burma Shave
en het Amsterdamse Shine. Ver
der zijn er optredens van drie
andere Nederlandse bands: Pig-
meat, Alison Gross en Treble
Spankers.
De uit Tashkent afkomstige
Usmanova is op 9 juli voor de
derde keer in Leiden. Op 24 no
vember 1993 was ze voor het
eerst te zien in het Leids Vrije-
tijds Centrum (LVC). Op 25 fe
bruari van dit jaar stond ze er
opnieuw. Usmanova brengt een
mengeling van Oezbeekse fol
klore met Perzische en westers
(pop)invloeden. De 'Queen of
Oezbekistan' wordt ze wel ge
noemd.
Burma Shave was in 1992 ook
al een keer te gast op Werfpop.
De Haagse crossover-band is
beïnvloed door de Urban Dance
Squad en speelt een mengeling
van metalfunk, rock, rap en
Yulduz Usmanova uit Oezbekis
tan, te zien op Werfpop.
FOTO HOLVAST/MARK LAMERS
blues.
Shine is de band geformeerd
rondom Richard Jansen, de
voormalige zanger/gitarist van
Fatal Flowers. De groep on
stond in 1903, kort nadat Jansen
de Fatal Flowers ontbond. Shine
speelt net zulke gitaarmuziek
als Jansens vorige band.
Pigmeat, Alison Gross en de
surfgroep Treble Spankers zijn
beginnende bands, die in het
clubcircuit langzaam aan popu
lariteit'
tolland Festival opent met opera Esmée
VJ
jflSTERDAM ASING WALTHAUS
[mée, de opera van Theo Loe-
jndie (muziek) en Jan Blokker
Ibretto) is geen historische re-
(instructie. Hoe vaak de ma-
14 >rs dat onderstrepen is niet bij
®T houden. Regisseur Herbert
'0 fernicke kwam er aan te pas
(n het nog duidelijker te ma
in: het is geen Dokumentaro-
]r, zei hij. „Esmée is fictie",
gt Jan Blokker. „Fictie, gëin-
ireerd door historische ge-
urtenissen." Dus wie meent
t het levensverhaal van E§-
or lée van Eeghen, omstreden
ouw uit het Friese verzet,
oensdag in operavorm het
>en plland Festival opent, komt
Ook „een zekere
Schaaf' (term van Blok-
[r), die bij voorbaat al tegen de
in ?era gekant was.
Esmée van Eeghen (7 juli
•18 - 7 september 1944). Sinds
-feeeth Scherphuis en Anita van
mmeren in september 1986 in
[ij Nederland haar leven en
Dod reconstrueerden is ze niet
eer uit de populaire verzets-
[schiedenis weg te denken,
zen lokker en Loevendie waren al
de Irder begonnen aan een ope-
die niet wilde vlotten. Nadat
:p Vrij Nederland hadden gele-
ge in wisten ze: dit is het.
|Dat is niet zo vreemd. Van
[ghens leven heeft de dramati
ze charme van dat van Mari-
ri Monroe of Mata Hari: een
^■Hooie vrouw, felbegeerd, jong
)storven, slachtoffer van een
Dze, bekrompen wereld. Es-
(ée van Eeghen was dochter
van de directeur van de Amstel-
brouwerij, haar moeder her
trouwde met baron Schimmel-
penninck van der Oye, voorzit
ter van het Nederlands Olym
pisch Comité. Door haar ver
loofde, een medicijnenstudent,
kwam ze in 1943 bij het Friese
verzet.
Twijfelachtig werd het toen ze
een relatie aanknoopte met een
in Leeuwarden gelegerde Wehr-
machtsofficier: bij de knokploeg
gingen stemmen op om haar te
executeren. Ze werd verraden
door een jaloerse medeminna
res, opgepakt door de SD en
naar het Scholtenshuis in Gro
ningen overgebracht. Ze eindig
de als lijk in het Van Starken-
borghkanaal, van achteren
neergeschoten met dertien re-
volverkogels. Ze werd 26.
Blokker: „Ons fascineerde de
vrouw en we hadden de ambitie
haar los te maken van de ge
schiedschrijving." De totstand
koming van de opera 'Esmée' is
een geschiedenis van vallen en
opstaan. Al in 1986 begonnen
Blokker (1927) en Loevendie
(1930) er aan te werken, in op
dracht van directeur Ad 'sjGra-
vezande van het Holland Festi
val. In 1988 leek het er op dat de
opera geen doorgang zou vin
den en werd het werk twee jaar
stopgezet. Toen Jan van Vlijmen
festivaldirecteur werd pakte hij
het idee weer op. Al in 1991 zou
de opera worden uitgevoerd.
Dat is 1995 geworden, precies
vijftig jaar na de bevrijding.
In zijn eerder dit jaar versche
nen 'Dodelijke dilemma's in het
Friese verzet' schrijft Ype
Schaaf: „Hoe dan ook, wanneer
Jan Blokker (I) en Theo Loevendie schreven de opera Esmée. Een fictief verhaal, g
de jong gestorven verzetsvrouw Esmée van Eeghen.
nu - vijftig jaar later - Theo Loe
vendie en Jan Blokker een opera
maken over Esmée, waarin ze
naar voren komt als de mooie
jonge vrouw die de moed heeft
om onconventioneel te leven en
dat vervolgens met de dood van
haarzelf en haar meest dierba
ren moet betalen, is dat wan
neer het om de historische Es
mée van Eeghen gaat onjuist.
Daarover zijn Henk Kluvers en
Tiny Mulder (die haar kennen
uit het verzet, red.) het in ieder
geval eens." Het bezwaar heeft
ertoe geleid, dat Schaaf zich in
het programmaboekje van het
Holland Festival buigt over de
beschrijving van de historische
Esmée en haar foto er niet in
komt.
Blokker heeft 'nooit iets begre
pen van dat gedoe en gezeur' en
meent dat het vijftigjarig jubile
um bij mensen die de tijd en de
persoon hebben meegemaakt,
het gevoel opriep 'Esmée is van
ons', „daardoor worden alle
verhalen met argusogen beke
ken." Het boek van Schaaf heeft
hij gelezen („daar stond eigen
lijk niets nieuws in"), maar de
opera is, zoals al gezegd, een
fictief verhaal. Loevendie: „We
hadden Esmée bij wijze van
spreken kunnen laten trouwen
met een Engelse piloot, als dat
dramatisch interessant was ge-
Van den Broëk wijst nog even
naar het paneel dat nu nog in
twee delen tegen de muur van
een bedrijfspand staat. „Nu kan
ik alleen nog maar hopen dat
dit gevaarte goed door de
schuifdeuren van het winkel
centrum komt."
De Kunstestafette komt in
augustus naar Leiden en duurt
tot en met september. Thema
van het Leidse kunstproject is
'in vervoering'. Kunstenaars
zullen zich presenteren in de
reguliere busdiensten in de re
gio Leiden. Tevens zullen de
resultaten te zien zijn bij het
Centrum Beeldende Kunst.
BEELDENDE KUNST
Paul van Dongen en leisteencompositie!
de maand, Galer
Wanneer je de term 'aquarel'
(schilderij in waterverf) ziet,
denk je vrijwel onmiddellijk:
'het zal wel weer een bloemstil-
leven of een stadsgezicht zijn'.
Het materiaal zet blijkbaar veel
(semi)kunstenaars ertoe aan dit
soort genres te maken. Mis
schien gebeurt dit omdat het
een techniek is die zich er voor
leent vele nuances in de kleuren
aan te brengen, al naar gelang
de hoeveelheid water die de
schilder gebruikt. In vergelijking
met de olieverftechniek ontstaat
het effect van verschillende
schakeringen in de kleuren veel
sneller. Schaduw- en lichtpartij
en zijn op simpele wijze vlot op
papier te realiseren.
De aquarellen die bloemstille-
vens en stadsgezichten als on
derwerp hebben, boeien mij
matig. Niet alleen omdat dit
soort werk zo vaak te zien is,
maar ook omdat zo'n aquarel
kunstenaar zelden iets van zich
zelf in het werk legt. Enige origi
naliteit in de onderwerpen of
experimenten met het materiaal
is helaas zelden te bespeuren.
Paul van Dongen maakt
aquarellen van het naakte men
selijk lichaam. Zijn schilderijen
zijn weliswaar nabootsingen
van de realiteit, maar de wijze
waarop hij zijn figuren in deze
techniek vastlegt, toont zowel
originaliteit in materiaalgebruik
en uitwerking van het onder
werp als een gedegen kennis
i de
i de i
De houdingen van de modellen
zijn niet alledaags; ze hurken,
bukken of liggen voorovergebo
gen. De rug krijgt bij zo'n hou
ding veel aandacht. Het is een
plek van het lichaam waar, door
de botten en spieren, vele nu
ances te schilderen zijn.
Het abstracte, monumentale
werk van Michiel Jansen toont
een mooi contrast met het figu
ratieve, fijne werk van Van Don
gen. Waar Van Dongen zich
concentreert op de uiterlijke
verschijningsvormen van de
mens, verdiept Jansen zich in
het wezen/de geest van de
mens.
Zijn leisteen composities zijn
wandobjecten. Met de eenvou
dige vormen in de kleuren rood,
geel en blauw, die Jansen in een
repeterend patroon op een vlak
bevestigt, verbeeldt hij bepaalde
stemmingen van de mens.
Zoals het werk met de titel
'Ingebed'. Door de plaatsing
van de vormen ontstaat een be
paalde ingetogenheid. Andere
werken zijn weer heel extrovert.
'De naakte verbeelding' toont
de mens in gehele (niet geïdea
liseerde) naaktheid, lichamelijk
en geestelijk.
LEIDEN
LIDO 1, 2, 3, 4 en STUDIO tel: 071
124130/133210, Steenstraat 39.
LIDO 1
Rob Roy 16 jr.dag. 20.15,
LIDO 2
101 Dalmatiërs al., t/m zo.
Pret-è-Porteral dag. 18.45 en
21.15.
LI DO 3
Richie Rich al., wo 1/6 ook 14.30.
Boys on the Side 16 jr.dag.
18.45,21.15.
LIDO 4
Streetfighter 12 jr., dag 18.45; wo
1/6 ook 14.30.
Forrest Gump al., dag. 20.45.
STUDIO
Jungle Book al., dag 19.00 en
21.15; wo 1/6 ook 14.30.
LUXOR lel: 071-121239, Stations
weg 19.
Outbreak 12 jr., dag. 18.45 en
21.30; zo ook 14.30.
TRIANON tel: 071-123875, Bree-
straat 31.
Don Juant/m woe 19.30, 21.45.
De Vliegende Hollander t/m woe
20.00.
KIJKHUIS tel: 071-142895, Vrou
wenkerksteeg 10.
Bullets over Broadway t/m woe
19.30,21.45.
Schindler's List di 20.00.
The River Wild wo 20.00, 22.15
ALPHEN AAN DEN RIJN
EUROCINEMA tel: 01720-20800,
Van Boetzelaerstraat 6.
Streetfighter 12 jr., dag. 18.45,
21.15;
Nell al., t/m zo 13.45, 18.45,
21.15; di 18.45, 21.15.
Outbreak 12 jr., dag. 18.45,
21.30; wo ook 13.45.
Forrest Gump al., dag. 20.30,
101 Dalmatiërs al., dag. 18.30; di
16.15.
VOORSCHOTEN
KINDERBIOSCOOP CC tel: 071-
790698, Prinses Marijkelaan 4.
Duimelijntjeal., woe 14.00,
15.30.
Kuifje en het Haaienmeer al., woe
14.00, 15.30.
DEN HAAG
ASTA 1 tel: 070-3463500, Spui 27.
Don Juanal., dag. 13.15, 16.00,
18.45,21.30.
ASTA 2
Rob Roy 16 jr., dag. 13.15, 16.30,
20.30.
ASTA 3
An Awfully Big Adventure 16 jr.,
dag. 13,15, 16.00, 18,45.
Legends of the Fall 12 jr., dag.
21.30.
BABYLON 1 tel. 070-3471656,
naast Centraal Station.
Pret-a-porteral., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
BABYLON 2
Farinelli il Castrato 16 jr., dag.
13.15, 16.00, 18.45,21.30.
BABYLON 3
Forrest Gump 12 jr., dag. 20.30; di
ook 13.15, 16.30.
De Tasjesdief al., wo 13.15,
16.00.
METROPOLE 1 tel. 070-3456756,
Carnegielaan 15.
Rob Roy 16 jr., dag. 13.15, 17.00,
20.30.
METROPOLE 2
Affair Play 16 jr., dag. 13.15,
16.00, 18.45, 21.30.
METROPOLE 3
Outbreak 12 jr., dag. 16.00,
18.45, 21.30; di ook 13.15.
Richie Rich al., wo 13.15.
METROPOLE4
Boys on the Side 12., dag. 16.00,
18.45, 21.30. di ook 13.15.
101 Dalmatiërs al., wo 13.15.
METROPOLE 5
Muriel's Wedding al., dag. 21.30.
101 Dalmatians al., dag. 13.15,
i selectie van de films die worden
vertoond. Voor informatie over zaal en
aanvangstijd verzoeken wij u te bellen
naar tel: 070-3525738, reserveren
tel: 070-3515778
Rob Roy 16 jr The Jungle Book al.
Don Juan al. Stargate 12 jr. An Aw
fully Big Adventure 16 jr. Boys on
the Side 12 jr. Outbreak 12 jr. Hig
hlander 3, the final conflict 12 jr.
Streetfighter 12 jr. Pret-a-Porter 12
jr. 101 Dalmatiërs al.Dumb and
Dumber al. Richie Rich al. Disclo
sure 'Sex is macht' 12 jr. Malice 16
jr-
ODEON 1 tel. 070-
3462400/3462401. Herengracht 13
The Jungle Book al., dag., 13.15,
16.00, 18.45, 21.30.
ODEON 3
Demon Knight 16 jr., dag. 16.00,
18.45, 21.30; madi ook 13.15.
101 Dalmatiërs al., wo 13.15.
ODEON 4 Riksbioscoop
The Real McCoy al., dag. 11.45,
14.15, 16.45, 19.15, 21.45.
BEELDENDE KUNST
weest." De opera bestaat uit
tien symetrisch gerangschikte
scènes. De eerste vijf schetsen
de opkomst van Esmée, de vol
gende vijf haar val. Ze is een
buitenbeentje in de mondaine
wereld, in die van bezet Neder
land en in die van het verzet.
„Een jonge vrouw die moet
sterven bij gebrek aan confor
misme", zoals Blokker het for
muleert.
'Esmée' wordt op 31 mei en
2, 4, 6 en 8 juni opgevoerd in
Theater Carré in Amsterdam.
Op 29 en 30 juni volgen opvoe
ringen in Berlijn. Een com
pactdisc is in voorbereiding.
Na ru
Koos v
Galerie Bleijenberg. Een mooie
aanleiding om zijn ontwikkelin
gen te bekijken. Zijn werk is nog
steeds zeer herkenbaar. Van
Leeuwen hanteert een schilder
kundige benadering van mens
en omgeving; zijn menselijke fi
guren bestaan vaak meer uit
vlakken en lijnen dan uit vlees
en bloed, en vallen daardoor
vaak samen met hun schilder
kundige omgeving. Ook het
kleurgebruik is vergelijkbaar,
vaak donkere kleuren met daar
in felle lichtplekken.
Maar er zijn wel enige veran
deringen te bespeuren. Het
schilderwerk is trefzekerder ge
worden; de ruime diagonale ba
nen die bijna elk werk doorsnij
den worden met meer souples
se en kracht neergelegd. De
ruimtes waarin de verhaleiï zich
afspelen zijn ingewikelder, maar
tevens met meer gemak neerge
zet. De verschillende diepteni
veaus vermengen zich op van
zelfsprekende wijze. Bijvoor
beeld in het werk Timisoaré,
waarin een vrouwenfiguur,
groot en diffuus op de voor
grond, bijna samensmelt met
een donkere grillige achter
grond van gewelven en nisjes.
Diagonalen geven altijd een
dynamische uitwerking, maar
Van Leeuwen weet dit af en toe
tot een flinke snelheid op te ja
gen. Bijvoorbeeld in zijn schil
derij Verlichting. Het tafereeltje
van een liggende vrouw met
een uitdagend lachend gezicht
en een staande man. Armen en
benen worden van bovenaf ver
licht via een dakraam. Je krijgt
een close up te zien van een
klein wereldje, maar er gaat een
grote kracht van uit.
Dat het gezicht van de vrouw
hier zo wordt uitgewerkt is trou
wens wel een verademing. In
veel schilderijen worden armen,
benen en diffuse lichamen ge
bruikt zonder dat ze het werk
meer spanning verlenen. Ze
spelen een rol in de vaak sterke
composities, en ze suggereren'
iet£. Maar een gespierde arm
zonder gespierde taal er achter
is zo onduidelijk dat het over
gaat in vrijblijvendheid.
Van Leeuwen moet misschien
uitkijken dat hij niet blijft han
gen in een gebied tussen figura
tief en abstract. Een doorschij
nend figuur in een onbestemde
ruimte is niet spannend. De
kracht van Van Leeuwen ligt
daardoor meer in zijn composi
tie en schilderkundige uitwer
king. Maar als de aanwezigheid
van een mens zijn functie krijgt
door het een sterke lading te ge
ven, zoals in Retouf, dan is de
aanwezigheid van die persoon
ook meer dan gerechtvaardigd.
En soms weet hij ook met een
onduidelijk mensfiguur een
krachtige eenheid te smeden,
zoals in het werk Summerho-
mé. Hier is de aanwezigheid
van mens (paard) schilderkun
dig zo vloeiend en sterk inge
past in het geheel dat het eind
resultaat mooi is.
