Denksport
CT
XERDAG 27 MEI 1995
IRIDGE
Ad Oskam
et Nederlands clubkampioen-
:hap en tevens de nationale be-
ercompetitie is een prestige-
ag, waarbij dit jaar ook twee
/aalftallen uit deze streek aan
finale deelnamen: Bridgepro-
lOtie uit 't Veld met Mike Beyer
het Bloemendaalse BOC met
ees Klesser als captain. Op 14
ei kwamen in deze finale acht
'aalftallen in een hele competi-
tegen elkaar uit. Verreweg de
erkste club was het Groningse
GBC met BridgepromoXie op
:n uitstekende derde plaats en
OC als gedeelde vierde. In de
utlerranglijst van alle paren, die
gelijkertijd werd uitgerekend,
erden Kees Klesser en Peter
us van BOC uitstekend tweede
a Beijl-Kranenborg uit Gronin-
>n. Bridgepromotie had zich
a de halve finale geplaatst on-
;r andere door dit uitkomst-
robleem van Kees Mosch goed
p te lossen:
oord had: sch 8 6; ha A H 2; ru
8 7 6; kl B 10 4 2. Oost was de
;ver en NZ pasten steeds. Na
veemaal pas opende West met
sch; Oost 1 SA (wordt tegen-
oordig als rondeforcing ge-
eld); West 2 kl (forcing); Oost
SA (9-10 punten); West 4 sch.
;ou U mee uitkomen? De
denering moet zijn, dat Oost
ide honneurs moet hebben
>or zijn biedei? en West zwarte,
/entueel zal Oost nog klaverens
oeten introeven. Het is daar-
n goed om met troef uit te ko
en. Dat deed Mike Beyer als
oord ook. De Amsterdamse
oord kwam uit met hartenaas
dat gaf meteen het contract
eg. Dit was het spel:
a 86
w T- u A 9 5 4 2
A H 7 6 Z *853
973
v B9654
st nam troef 10 over en speel-
harten, maar Mike speelde
j en toen in de blinde de 10
erd gelegd kon Zuid troef na-
lelen. De leider had altijd vier
irliezers. Na de hartenaas-start
as de positie van de heer gelo-
iliseerd. Noord speelt ruiten
i, maar door driemaal klaveren
spelen waren 10 slagen verze-
ird.
de finale speelden alle acht
'aalftallen dezelfde spellen, zo-
n goede vergelijking mo-
ilijk was. Het meest spectacu-
spel uit 4e finale is een
edprobleem met daarna nog
in speelprobleem. Noord had:
h A H 3; ha A V 7 6; ru A B 7 2;
H 10.
Ie Noord spelers openden met
SA. Een groot deel van de
lidspelers bood 3 sch en dat is
ansfer, die een lange klaveren-
ir aangeeft met sleminteres-
Noord bood braaf 4 kl en
ma voltooide Zuid de sle-
ivite door 4 SA te bieden,
oord mag hierop passen, rfüaar
jn 21 punten in azen en heren
chtvaardigen een slembod.
st Noord met de doubleton
6 SA bieden of toch 6 kl?
immigen besloten om 6 SA te
eden in de verwachting, dat
it geen verschil zou maken met
kl bij het afspelen. Daarin kwa-
ze evenwel bedrogen uit,
dit was het spel:
14*
AV9875
igen 6 SA kwam Oost steevast
et ruitenheer uit. De leider
het aas en had natuurlijk
enkele aanleiding om op
averenboer te snijden. Na kla-
irenheer en klaverenaas kwam
ït slechte nieuws en Noord was
insloos down. Tegen 6 kl, on
er andere zo geboden door Wil-"
Alkemade-Nico Klaver en
Klesser-Peter Rus kwam
ook met ruitenheer uit. Ook
werd het aas genomen en
klaverenheer en aas d?
oefkleur verkend. Toen West
meer bekende, had de leider
echter nog vele mogelijkhe-
en. Na hartenheer ging op de
PUZZEL
Numraer21
Horizontaal: 1. Spaanse peper; 5. reputatie; 8. eetketeltje; 12.
plaats in USA; 14. muziekteken; 15. eerste minister in Duitsland;
18. invoerrecht; 19. koordans; 20. voegwoord; 21. modegek; 22.
groente; 23. roofdier; 25. vat voor as; 27. Griekse letter; 29. kleding
stuk; 30. met name; 31. bijgevolg; 33. bagger; 35*. spijskaart; 37. vis-
kaar; 38. metalen ringetje; 40. getijde; 42. band; 45. hemelbrood;
47. prul; 49. foedraal; 50. gemeente op het platteland; 52. dwaas;
53. rode biet; 56. agrariër; 58. muzieknoot; 59. ijzeroxyde; 61. be
roep; 62. loven; 64. kledingstuk; 65. Ierland; 67. klaar; 68. bijb. fi
guur; 70. zangstem; 72. ontvangkamer; 74. broodbelegsel; 76. tro
pische vrucht; 78. aardkluit; 80. lidwoord; 81. brandgang; 82.
plaaggeest; 83. schooier (vr.); 86. kalmte; 88. epiloog; 89. kansspel;
90. p&mpahaas; 91. hoeveelheid.
Verticaal: 1. kluisvak; 2. bezittelijk vnw.; 3. lofdicht; 4. jong dier;
5. bleek; 6. bloeiwijze; 7. spil; 8. eet- en drinkpartij; 9. bijwoord; 10.
foltering; 11. nietsdoener; 13. slingerplant; 14. bedrag; 16. likeur;
17. doorn; 18. deel van de mond; 22. wenteling; 24. plaksel; 26.
slok; 28. teenager-; 30. geldstuk; 32. voorzetsel; 33. groente;.34. zui-
velprodukt; 36. niemendal; 39. nauwelijks; 41. drankje; 43.
scheepstouw; 44. jongensnaam; 46. emmer; 48. gebaksoort; 51. ka
juit; 54. uitroep van schrik; 55. bedaard; 57. roosachtig plantenge
slacht; 60. voorzetsel; 61. vitaal; 63. troefkaart; 64. speels; 66. rivier
in Duitsland; 67. positieve elektrode; 69. eveneens; 71. werpkoord;
73. muziekdrama; 75. strafwerktuig; 77. vochtig; 79. geliefde van
Zeus; 83. drankgelegenheid; 84. bijb. figuur; 85. knaagdier; 87.
grondtoon; 88. achter.
Welke twee woorden worden gevormd door de letters i
gende vakjes: 9 56 39 2 96 42 79 53 70 85
101 34 22 68 5L* 26 72 16 60?
Oplossing
nummer 20
De twee woorden van t
ve van vorige week
DANKWOORD
en STOTTERAAR.
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, per
briefkaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in ons bezit te zijn. In
dien per post wordt ingezonden, als volgt adresseren: Redactie
secretariaat, Uitgeversmaatschappij Leïdsch Dagblad b.v., Post
bus 54, 2300 AB Leiden.
:,de™'; Winnaars
Marina Geleijn,
Terweeweg 67 Oegstgeest.
PJ. van Diepen,
Zonneveldstraat 2 Leiden.
Oplossing
cryptogram 20
Cryptogram
nummer21
Horizontaal: 4. Voorzichtig
lopende dieren (11); 7. Vruch
ten van de reclame (10); 8. Van
toepassing voor een dokter (7);
9. Groenteprijs (3); 11. Troep
critici (9); 12. Beursbeweging
(4); 13. Met dit vaatwerk vraagt
men om groente (6); 17. Bewe-
winkel-
haak (11); 18. In touw voor uit
breiding van zendtijd (8); 20.
Met hart en ziel extra heilig ge
worden (8).
Verticaal: 1. Retorisch is het
niet stom (11); 2. Dat kleine
mannetje staakt niet mee! (12);
3. Pak waar men niets aan heeft
(14); 5. Franse dief (3); 6. Speels
hondje in het zuur (7); 10.
Broedplaats aan boord (10); 14.
Door aanmoedigen dikker wor
den (8); 15. Schaduwen contro
leren (7); 16. Geen goede dienst
(3); 19. Dat beestje is stapel (3).
SCHAKEN
De tweede helft van het VSB-
toernooi heeft de nodige verras
sende resultaten te zien gege
ven. Gary Kasparov ontmoette
in de vierde ronde de man met
de hamer en verloor tegen de
jonge Fransman joël Lautier. In
een Siciliaan offerde Kasparov
een loper tegen twee pionnen.
Dat zag er kansrijk uit voor de
Rus. Het begin van de partij ver
liep als volgt.
KASPAROV - LAUTIER
1. e4 c5; 2. Pf3 e6; 3. d4 cxd4;
4. Pxd4 Pc6; 5. Pc3 Dc7; 6. Le3
a6; 7. Ld3 Pf6; 8. 0-0 Pe5; 9. h3
Lc5; 10. Khl d6; 11. f4 Ped7;
12. a3 b5; 13. Lxb5 axb5; 14.
Pdxb5 Db6; 15. Lxc5 dxc5. (Zie
diagram 1). In deze stelling zet
te de PCA-wereldkampioen
voort met 16. Pd6+. Na afloop
van de partij maakte hij de op
merking dat hij met 16. e5! had
kunnen winnen. Hij had deze
hele variant reeds middels zijn
notebook bestudeerd maar was
16. e5 'even vergeten'. Aange
zien de Rus niet wenste te anali-
seren met zijn tegenstander ver
schafte Lautier het publiek de
nodige achtergrondinformatie.
De Fransman gaf toe dat 16. e5
een sterke zet was geweest
waarop had kunnen volgen: 16.
La6; 17. a4 (17. Pd6+ Ke7; 18.
exf6+ Pxf6; met groot voordeel
voor zwart), 17. Lxb5; 18.
Pxb5 Pe4; 19. Df3 f5; 20. exf6
e.p. Pdxf6; 21. Pc3, met zeer
kansrijk spel voor wit, b.v. 21.
Db7; 22. Tael Pd6; 23. Txe6+
Kd7; 24. Txd6+. Na de minder
goede tekstzet had wit onvol
doende compensatie voor zijn
geofferde stuk. 16. Ke7; 17.
Pxc8+ Thxc8; 18. e5 Pe8; 19.
Dh5 h6; 20. Tael f5; 21. Tf3 c4;
22. g4 fxg4; 23. Dxg4 Ta5; 24.
Pe4 Dc6; 25. Pd6 Pxd6; 26.
exd6+ Kf8. Minder goed aldus
Lautier. Kasparov had nu nog
27. Txe6 Te8!; (en niet 27.Pf6;
wegens 28. d7!) 28. Txe8+ Kxe8;
29. De6+ Kf8; kunnen proberen,
ofschoon ook zo de partij voor
hem niet meer te redden was
geweest. Maar beter was in ie
der geval 26. Dxd6. 27. Tgl
g5; 28. Tg3 Tf5; 29. Dh5 Pf6;
30. Dxh6+ Kf7; 31. Kgl Tg8
Wit geeft op. Verheugend was
dat Jeroen Piket in deze ronde
zijn eerste halfje behaalde. De
gevaarlijke Topalov kreeg in een
I
A
4h
1
a
i
tyjUj
lil
i
A
[H
10
III
lil
A
0
A
III
A
III
us
2
Stelling na 15.dxc5
Wolgagambiet geen kans op
meer. In de vijfde ronde maakte
Piket snel remise met Lautier na
een Engelse ouverture. Kaspar
ov versloeg Topalov die in een
Siciliaanse Draak een twijfel
achtige afwijking prefereerde en
al snel tegen een slecht eindspel
aan zat te kijken. Het mooiste
bleek men voor de slotronde te
hebben bewaard. Jeroen Piket,
die zich enigszins had hersteld
van zijn uiterst ongelukkige eer
ste toernooihelft, had zich met
wit terdege geprepareerd op
zijn ontmoeting met Kasparov.
Laatstgenoemde koos voor het
Grünfeld-Indisch. Tot en met de
18-de zet verliep de partij iden
tiek aan de 21-ste WK-match-
partij Karpov - Kasparov, Sevilla
1987.
PIKET - KASPAROV
1. d4 Pf6; 2. £4 g6; 3. Pc3 d5;
4. Pf3 Lg7; 5. Db3 dxc4; 6. Dxc4
0-0; 7. e4 Pa6; 8. Le2 c5; 9. d5
e6; 10. 0-0 exd5; 11. exd5 Te8;
12. Tdl Lf5; 13. d6 h6; 14. Lf4
Pd7; 15. Td2 Pb4; 16. Db3 Le6;
17. Lc4 Pb6; 18. Lxe6 Txe6. (Zie
diagram 2). 19. Pa4. In ge
noemde partij Karpov - Kaspar
ov zette de witspeler voort met
19. a3 en werd toen verrast door
het sterke antwoord 19. Pd3!
Met de nodige moeite wist Kar
pov die partij nog juist remise te
houden. Volgens NOS-tt en Gert
Ligterink in De Volkskrant is de
tekstzet, die ongetwijfeld een
verbetering is ten opzichte van
het door Karpov gespeelde 19.
a3, al lang geleden door Piket
ontdekt. Of Piket die zet zelf
heeft bedacht is nog maar de
vraag want zowel Schaakinfor-
mator 44/589, als het match
boek van Hans Böhm, alsmede
een uitgebreid artikel van A.C.
van der Tak over deze variant in
NIC-jaarboek9, maken melding
van 19. Pa4 als zijnde een sug
gestie van Michael Tal. Er zijn
mij echter geen partijvoorbeel-
den met deze zet bekend. Ove
rigens vermelden Karpov en
Zaitsjev in hun analyses in de
Informator nog twee andere
mogelijkheden, namelijk 19.
Pb5 en 19. Lg3. Blijkbaar had
Kasparov zijn huiswerk niet
goed gedaan want de manier
waarop hij de zet van Tal/Piket
bestrijdt lijkt niet voor herhaling
vatbaar. 19. Te4. Beter 19.
Pxa4; 20. Dxa4 Pc6 en nu 21.
Db5, 21. d7 of 21. Tel, aldus Pi
ket. 20. Lg3. Veel sterker dan 20.
Le3 Pc6; 21. Pxc5 Tb4,. gevolgd
door 22. Pc4. 20. Pc4; 21.
Pxc5 Pxd2; 22. Pxd2 Te2. De
beslissende fout volgens de wit
speler. Beter 22. Td4; 23. Pf3
Txd6; 24. Pxb7 Td3; met goede
vooruitzichten op remise. 23.
Dxb4 a5; 24. Dxb7 Txd2; 25. d7
Txb2; 26. Dd5 Tb5; 27. Tdl Lf8.
(27. Ta7; 28. De4!). 28. Ld6
Lxd6; 29. Dxd6 Tab8; 30. h3
Tbl; 31. Txbl Txbl+; 32. Kh2
Tb6; 33. De5 KfB; 34. Dh8+
Ke7; 35. De5+ KfB; 36. f4 h5;
37. Dd5 h4; 38. De5 g5; 39. Dh8
Ke7; 40. De5+ Kf8; 41. fxg5.
Zwart geeft op. Lautier die, niet
zonder moeite, Topalov op re
mise hield, won het toernooi.
De grote publieke belangstelling
vormt hopelijk een stimulans
voor de organisatoren om het
VSB-toernooi nog vele jaren te
doen plaatsvinden.
Finale NHSB-beker
Zaterdag 20 mei vonden in
het clublokaal van Weenink te
Beverwijk de slotwedstrijden
plaats in de strijd om de NHSB-
beker. Na een dag waarbij in
een uiterst prettige sfeer om de
punten werd gestreden bleek
dat de beker was terechtgeko
men bij het team van GZ/De
Eenhoorn. Een succes dat de
qua ledental grootste club bin
nen de NfrSB van harte werd
gegund en een pleister op de
wonde voor het niet promove
ren naar de KNSB van deze veel
belovende vereniging uit
Hoorri. VW Alkmaar legde, als
verliezend finalist, beslag op de
tweede plaats. Bloeniendaal
versloeg in de strijd om de der-
de- en vierde plaats Weenink.
Wedstrijdleider Bueno de Mes-
quita leidde het geheel op de
van hem bekende rustige wijze.
Opgave vorige week
(Wit: Kb5, d7, f5. Zwart: Ke7,
g5, g7. Wit aan zet maakt remi
se). Oplossing: Op het eerste
gezicht lijkt deze opgave onop
losbaar. Wit kan rtiet voorko
men 'dat pion d7 verloren gaat
en zal ook zijn tweede pion
moeten verliezen. Slechts een
leerzame truc doet hem het
evenwicht bewaren. 1. Kc6 Kd8;
2. Kd5 Kxd7; 3. Ke4! En niet 3.
Ke5 Ke7; 4. Kd4 Kf6; 5. Ke4 g4
en zwart wint. 3. Kd6; 4. K13
Ke5; 5. Kg4 Kf6. Het lijkt nu
verloren voor wit, doch 6. Kli5!
redt de zaak. Na 6.Kxf5 staat
de witte koning pat! Motto:
Wanhoop nooit!
Nieuwe opgave
Sam Loyd heeft heel wat
boeiende composities op zijn
naam staan. Het voorbeeld van
deze week stamt uit 1860 en
werd afgedrukt in 'Chess
Monthly'. (Zie diagram 3).
DAMMEN
In afwachting van de gebeurte
nissen op Vlieland, schotel ik u
vandaag een zestal eindspelop-
gaven ter oplossing voor. Want
in hoeverre de eindspelliefheb
bers bij GRANDMASTERS 95
aan hun trekken komen is nog
maar de vraag. Overigens wijs ik
in nu al op het Maars Wereld
Damtoernooi dat van 12 tot en
met 24 juni a.s. in Harderwijk
wordt gespeeld. De bezetting is
verbijsterend sterK: Baljakin,
Dibman, Koeperman, Krajen-
brink, Mac. DDiaye, Scholma,
Schwarzman, Sijbrands, Tsji-
zjov, Valneris, Vermin en Wirny.
De organisatie ziet er, evenals
het programmaboekje, perfect
uit. Als het een beetje meezit,
valt er dus voorlopig bijzonder
veel te genieten! Dan nu de op
gaven. Voor alle eindspellen
geldt: wit speelt en wint. Ter
controle zijn ook de cijferstan-
den afgedrukt.
Diagram 1: wit 20, 29, 38 en
dam op 33; zwart 36 en 37.
Diagram 2: wit 18, 33, dam
men op 2 en 45; zwart 36 en 37.
Diagram 3: wit 30, 34, 46 en
dam op 45; zwart 23, 32 en dam
op 5.
Diagram 4: wit 32, dammen
op 2 en 35; zwart 22, 31, 36.
Diagram 5: wit 50, dammen
op 39 en 44; zwart dam op 2.
Diagram 6: wit 34, 39, 44,
dammen op 1 en 37;
30, 35 efi dam op 15.
FILATELIE
VOLGEND JAAR zal Nederland
weer de uitgifte van een zegelt
weeling beleven; deze keer sa
men met Rusland. Het is eind
1996 namelijk 400 jaar geleden
dat Willem Barentsz (1550-
1597) een nieuwe poging on
dernam om de noordelijke
doorvaart naar Indië te vinden.
Barentsz slaagde er deze keer
wel in de oostkust van Nova
Zembla te bereiken, maar daar
waren hij en zijn gezellen ge
noodzaakt te overwinteren. Ter
wijl hun schip nog in de greep
van het ijs was, besloten Ba
rentsz en zijn mannen na enke
le maanden in twee sloepen de
terugreis naar hun vaderland te
aanvaarden. Maar nog voordat
ze het schiereiland Kola hadden
bereikt overleed Barentsz.
Deze historische gebeurtenis
zal volgend jaar door Nederland
en Rusland met de uitgifte van
een zegeltweeling (identiek
beeld, alleen verschillende
waarden) worden herdacht. Het
onderwerp leent zich voor een
mooie zegel. De laatste keer dat
in Nederland een zegeltweeling
verscheen was op 2 oktober
1989 samen met België: 150 jaar
Verdrag van Londen over Llm-
burg.
Het verzamelen van zegel
meerlingen is de jongste tak van
de filatelie. Zegelmeerling-ver
zamelaars kunnen vooral de
laatste jaren met de regelmaat
van de klok zegels aan hun col
lectie toevoegen. Het is echter
niet altijd even gemakelijk een
uitgifte te traceren, want ze
kunnen overal ih de wereld op
duiken. Ze kunnen bv. worden
uitgegeven door twee in een
verre oceaan liggende eilanden
groepen.
Deze maand hebben we ech
ter een zegeltweeling in de
buurt. Op 15 mei hebben zegel
meerling-verzamelaars zich
weer met twee zegels kunnen
verrijken. België en Ierland ga
ven een zegeltweeling uit ter ge
legenheid van de 250ste her
denking van de Slag bij Fon-
tenoy. Franse troepen, met aan
'hun zijde de Ieren, levereden
medio mei 1745 slag met Hol
landse, Britse, Hannoverse en
Oostenrijkse contingenten. De
slag werd door de Fransen ge-
wonnnen; de verliezen waren
verschrikkelijk: ongeveer 5000
doden en 9000 gewonden.
In 1907 werd bij Fontenoy
een Iers kruis opgericht. Dat
kruis, met daarnaast twee Ierse
soldaten, staat op de zegels. De
Belgische zegel van 16 frank
heeft een oplage van 6 miljoen
stuks; de Ierse 32p-zegel van
2.001.000. Waarom nog 1000
meer dan die 2 miljoen is niet
duidelijk.
Ierland heeft 15 mei in de
reeks beland series bovendien
een serie van vijf zegels uitgege
ven met daarop militaire uni
formen. Waarden, afbeeldingen
(steeds twee militairen) en opla
gen zijn: 28p, Ierse brigade -
Frans leger (1 miljoen); 32p (de
ze is op het laatste moment nog
aan de serie toegevoegd), Royal
Dublin Fusiliers, 1914 (oplage
onbekend); 32p, Tercio Irelanda
- Vlaams leger (1 miljoen); 38p,
St. Patricks bataljon - Papalleger
(500.000) en 52p, The Fighting
69th - Pontomacleger (500.000).
Op 6 april kwam Ierland met
zijn Europa-zegels Xrede en vrij
heid. Twee zegels van 32p
(oplage 1 miljoen) en 44p
(750.000 stuks) met leuke mo
tieven: stickers die van een
moedervel worden getrokken.
De al. losgemaakte delen heb
ben de vorm van een duif; op de
32p-zegel komt een deel van
een stad te zien en op de 44p-
zegel is de sticker de kaart van
Europa en daaronder zit een
blauw lucht. De 32p-zegel is
ook zelfklevend aangemaakt en
beide zegels zitten in velletjes
van 10 stuks.
Eveneens verschenen. 6 april
twee zegels en een velletje ter
gelegenheid van de Rugby
World Cup 95, die 12 mei is be
gonnen en waarvan de finale 24
juni wordt gespeeld. Op alle ze
gels staan spelmomenten afge
beeld: 32p (oplage 1,5 miljoen),
52p (500.000 stuks) en in het
velletje een 1-pondzegel met
hetzelfde beeld als op de zegel
van 32 pence. Helaas is van het
velletje geen oplage bekendge
maakt.
Nog even terug naar België
waar op 22 mei een zegël van 16
frank (oplage 6 miljoen) het 50-
jarig bestaan van de Verenigde
Naties markeerde. Op de zegel
twee bollen die worden geflan
keerd door twee halve bollen
met daarin v.l.n.r: 50, UNO, en
VN-embleem en VN.