I
Veel oorlog bij opstel Nederlands
Discussie over promotie Leiden
Schrijvende Lezers
Kippenhok moet blijven
Leiden English Choir op dreef
Antwoorden examens
Engels geen weggevertje
IRIJDAG 26 ME11995
Indien u reageert op een
artikel in deze krant, wilt
u dan in uw ingezonden
brief de datum vermelden
waarop het betreffende
artikel werd gepubli
ceerd?
Brieven worden in het al
gemeen in deze krant on
dertekend met naam en
woonplaats.
Plaatsing van ingezonden
brieven betekent nie't dat
de redactie het eens is met
de inhoud ervan.
De redactie behoudt zich
het recht voor ingezonden
brieven in te korten en
plaatsing van brieven te
weigeren.
Cunstschatten
N BRANDENBURG, C
Inder het hoofdje 'Kunstschat -
ïn' geeft de adjunct-hoofdre-
het Leidsch Dag-
ïtaar op de recente
ondst van marmeren beelden
het wrak van het 101 jaar ge-
den gezonken stoomschip
astor'. Hij weet te melden dat
een schip 'met man en muis'
ergaan is voor de kust van En-
eland, dat er 'bloed kleeft' aan
lenige internationale verzame-
ng, ook die van het Rijksmuse-
van Oudheden.
Nou, nou!
Had de adjunct-hoodredac-
de moeite genomen zich
p de hoogte te stellen van wat
n 1894 werkelijk is gebeurd,
had hij kunnen w,eten dat
gehele bemanning van het
toomschip 'Castor' op tijd de
oepen wist te bereiken. Weinig
loed kortom aan deze Ro
se beelden. Hij had boven-
- door zich even in te
jannen - kunnen achterhalen
at de kunsthandel in de 19e
ook zijn wetten en bepa-
ngen kende, en dat de zinsne-
'gepikt of door sluwe han-
elaren voor een prikkie ver-
:heept' aardig klinken, maar
werkelijkheid grof geweld
andoen.
R.B. Halbertsma,
bnservator Rijksmuseum van
Oudheden,
Leiden.
In het kader van een discussie
over de promotie van Leiden,
onderstaand wat de stad aan de
toerist/bezoeker te bieden
- heeft.
1. Leiden met de oudste uni
versiteit van Nederland.
2. Wij maken kennis met de
derde museumstad van Neder
land, na Amsterdam (met 50
musea) en Rotterdam (met 27
musea) komt Leiden met 23
collecties.
3. Zoals gebruikelijk bij oude
binnensteden: monumenten bij
de vleet: het Rapenburg (waar
ook Boerhaave heeft gewoond)
is een bijzondere gracht met
aan één stuk verschillende
woonhuizen van diverse
pluimage!
4. Destijds de industriestad
welke - eigenlijk - een te groot
binnenstadswoongebied in be
slag nam ten koste van de wo
ningbouw. Het meest bijzonde
re was evenwel, dat alleen in
Leiden (als nergens in Europa!)
zulk een uitgebreid produkten-
aanbod was, bijv. van conser
ven, textielfabrieken, jenever,
staal- en constructiebedrijven,
kranen, bruggen, bruggenbouw,
kettingen, ankers, marsepein,
betonelementen, frisdranken,
vuurwerk, scheepsbouw, caros-
seriebouw, benzinepompen,
Leids bier, gasfabricage elec-
tralevering/vuilverbranding,
koffie- en theefabricage, uitge
verijen en drukkerijen, meels-
ilo's, sigarenfabricage, typema
chines, enz, enz.
5. Een stad met een reeks aan
feesten, welke elk jaar terugko
men: zoals bijv. de Lakenfeesten
(met peurtocht en culturele ma
nifestaties, enz.) en de drie ok
toberfeesten, enz.
6. Rondvaartboten maar dan -
vooral 's avonds - compleet met
romantische menu's bij kaars
licht. Overdag door de binnen
stadsgrachten, de singels en -
ook - de molentochten.
7a. Wat komt een toerist in de
oude binnenstad o.a. tegen?
Juist: orgeldraaiers met hun pie
rement in de Haarlemmer-
7b. Een jaarlijks terugkerend
straatorgelconcours zal de aan
dacht vestigen op traditionele
gebeurtenissen, welke zich ook
in andere steden op drukke
winkel- en marktdagen mani
festeren. Jos Brink heeft destijds
als eerste een aantal Leidse pie-
op televisie gebracht.
8. Een elke 5 jaar terugkerende
uitnodiging aan in het buiten
land verblijvende jongeren om
- na bustocht door stad en om
geving plus tocht per rondvaart
boot - hun reactie te geven op
wat zij persoonlijk
ben in schets- en tekstv
het papier tc
In het Leidsch Dagblad van 16
mei jl. las ik met verslagenheid
het artikel 'Dierenzorg pleit te
gen afbraak kippenhok'. De
gemeente Zoeterwoude vindt
dat een kippenhok, waarin
tientallen verwaarloosde, mis
handelde, ondervoede, ge
wonde en zieke kippen wor
den 'opgevangen, gevoed en
opgelapt, in strijd is met de
bestemming van het weiland
aan de Zuidbuurtseweg.
Zelf heb ik dit onderkomen
voor verwaarloosd kleinvee
enkele malen bezocht, maar
als je het niet weet. vind je het
niet. Het ontsiert het land
schap niet, het ligt ver weg
verscholen achter achter bo
men en is zodoende tevens
niemand tot last.
Ik begrijp niet waar de ge
meente zich druk over maakt.
Haar uitspraak kan slechts be
rusten op pure bureaucratie.
Alleen omdat het kippenhok
geplaatst zou zijn zonder ver
gunning, zou het afgebroken
moeten worden.
De gemeente begrijpt geloof
ik niet wat voor fantastisch
werk hier verricht wordt. De
omstandighede# waarin de
dieren hier arriveren, zijn vaak
erbarmelijk en dieronterend.
Zouden de dieren hier niet te
recht komen, dan waren ze
ten dode opgeschreven, om
dat er verder geen opvang be
staat voor verwaarloosd klein-
Heeft de gemeente hier wel
eens bij stil gestaan? De ge
meente wil nu dat dit kippen
hok wordt afgebroken enkel
en alleen omdat er geen ver
gunning voor is verleend en
deze ook niet alsnog wil verle
nen. Dat betekent dat deze
dieren dus toch nog ten dode
zijn opgeschreven.
Ik zou dit als gemeente niet
op m'n geweten willen heb
ben. Of verleen alsnog een
bouwvergunning of zorg el
ders voor een ander onderko
men. Maar laat deze dieren
niet aan hun lot over. Het is al
zo bijzonder dat mensen zich
vrijwillig bij nacht en ontij
ontfermen over dit ontheemde
pluimvee, puur uit dierenlief
de.
I. Hoogenraad-Zwan,
Rijpwetering.
Werkweek van
tachtig uur
In de lezenswaardige rubriek
van de heer Pim Fortuyn kom ik
wel eens vreemde uitspraken
tegen. Zo schrijft hij in het L.D.
van 10 mei over de inkomens
van medische specialisten: 'Wat
over blijft is de veelal karige bo
terham voor de specialist en dat
na jaren studie en werkweken
die in de buurt komen van de
tachtig uur.'Als reactie hierop
stel ik drie vragen:
1. Wie controleert de specia
list of hij inderdaad zoveel uren
per week werkt?
2. Indien het waar i^dat som
migen uit deze groep zoveel tijd
besteden aan hun patiënten,
ligt het dan niet voor de hand
dat er meer processen tegen de
ze specialisten gevoerd worden?
Want niemand kan goed func
tioneren onteer zo'n werkbelas
ting.
3. Wordt het niet tijd dat de
overheid zulke wantoestanden
verbiedt?
Nu er steeds meer specialis
ten komen, zal ook de werke
loosheid zijn kop opsteken in
deze sector. Dan is twee maal
veertig uur te verkiezen boven
één maal tachtig uur. Zelfs als
daardoor de kosten van de ge
zondheidszorg zouden stijgen.
En dat is maar de vraag.
D.O.E.Gebhardt,
Oegstgeest.
Reageren op een muziekrecen
sie lijkt een hachelijke en zinlo
ze zaak. Hachelijk omdat de re
actie voortkomt uit emotie en
dientengevolge subjectief is;
zinloos omdat de recensie er nu
eenmaal staat, zwart op wit, en
er dus niets meer aan te doen
valt.
Toch waag ik het er op een
paar opmerkingen1 te maken
naar aanleiding van de recensie
in het L.D. van maandag 15 mei
van het concert gegeven door
het Leiden English Choir.
Het lijkt mij niet juist om
tweederde van i
wijden aan een vrij kort, inlei
dend, stuk (Purcell), en slechts
één derde aan de hoofdmoot
van het concert (het Requiem
van Mozart).
Maar het grootste bezwaar
maak ik tegen de misleidende
kop ('gewijd maar saai') boven
het artikel. Misleidend omdat
zo de indruk wordt gewekt als
zou de typering 'saai' (door de
recensente waarschijnlijk gere
serveerd voor het eerste stuk)
voor het gehele concert gelden.
Ik had na afloop echter de in
druk dat er maar weinig con
certgangers naar huis zijn ge
gaan met het gevoel dat zij een
saai concert hadden bijge
woond.
Tot slot kan ik als aardige bij
komstigheid nog vermelden dat
de dirigent voor dit afstudeer-
concert van de examencommis
sie van het Kon. Conservators
um in Den Haag, die o.a. heeft
gelet op interpretatie, articulatie
en choreografie, het cijfer negen
heeft gekregen.
Proficiat!
Aert van Leyden.
xamen voor
tarde werkers
ÜDEN/REGIO
'ooral voor de harde werkers
het HAVO-examen han-
elswetenschappen en recht
te doen, vindt J. de Ko-
ing, docent aan Visser 't Hooft
yceum in Leiden. „Zeker drie-
wart van het examen was stan-
aard. Dat betekent darleerlin-
en die hebben opgelet tijdens
e les en goed hun huiswerk
lebben gemaakt, geen grote
iroblemen tegen konden ko
ten." Over bijna alle onderde
in werd wel een vraag gesteld,
illeen marketing kwam nauwe-
ijks aan bod. De Koning: „Er
verd alleen een keer gevraagd
sprake was van verbreding
if verdieping van het assorti-
nent. Volgens het antwoord-
nodel zijn beide antwoorden
ped, als de motivatie maar
lopt."
Spanning duurt
tog twee weken
nog
Dun
let einde van de examens is in
acht. Voor veel leerlingen is de
'akantie begonnen nu de ver
dichte vakken voor MAVO en
WO achter de rug zijn. Ook de
het ixamens van de populaire vak-
ten die door veel leerlingen
vorden gekozen, zijn inmiddels
ifgenomen. Alleen HAVO-leer-
ay!') ingen moeten nog even door-
ildui Jijten, maandag hebben zij En-
iels, tekstverklaring. Toch is
net het laatste examen de
spanning niet voorbij. Pas op 14
uni krijgen de eindexamenkan-
lidaten te horen of zij het felbe-
ieerde papiertje hebben ge
laaid.
Het duurt twee weken, en
'oor leerlingen die snel klaar
rijn drie weken, voordat de uit
slag bekend is. Dat is de tijd die
iet Cito nodig heeft om alle
multiple choice examens te ver
werken. De uitslagen van die
examens worden dinsdagoch
tend 13 juni bij de scholen be-
)rgd.
Toch moeten de leerlingen
dan nog een dag in spanning
zitten. De scholen houden een
Star slag om de arm door de uitsla
gen een dag later bekend te ma
ken. Zo hebben ze altijd genoeg
tijd om de cijfers van de exa
mens die door een docent en
een gecommiteerde zijn nage
keken bij de Cito-cijfers te voe-
m.
Volgende week zijn de eind
examens waar maar weinig
leerlingen aan deelnemen, zoals
Russisch, Spaans en -voor de
eerste keer- Turks en Arabisch.
De laatste examens zijn woens-
Fries voor HAVO en VWO.
VBO-leerlingen van het Rijnmondcollege in Katwijk aan het solderen bij het examen elektrotechniek.
LEIDEN/REGIO
E MITTELMEUER
„Mensen die graag diep na denken, de actualiteiten
goed bij houden en de vijftigste mei intensief hebben
beleefd, kwamen goed aan hun trekken." Docent K.
Koster van het Visser 't Hooft Lyceum in Leiden is dik
tevreden over de onderwerpen voor het VWO opstel.
Volgens hem waren de onderwerpen divers: genenon-
derzoek, herdenken, lezen, ongewenste intimiteiten op
school, jeugd en religie. „Echt niet", sputteren kandida
ten Jocelyn, Elise en Karin, „Er waren helemaal geen
leuke onderwerpen."
De VWO-eindexamenkandidaten konden kiezen uit
tien onderwerpen om een opstel over te schrijven. Drie
daarvan gingen over het thema oorlog/bevrijding. Elise
heeft een betoog geschreven over de vraag of oorlogs
leed wel of niet commercieel geëxploiteerd mag wor
den. In de opgave werd, onder het kopje 'Leuren met
oorlogsleedals voorbeeld de film 'Schindler's List'
aangehaald. De leerlingen konden verschillende vragen
in hun betoog betrekken, zoals: Waar ligt de grens tus
sen bevordering van historisch besef en exploitatie van
emotie? En: Is het te rechtvaardigen dat mensen geld
verdienen aan oorlogsleed?
In haar betoog heeft Elise niet 'Schindler's List' als
leidraad genomen maar 'Het Dagboek van Anne
Frank'. Het is goed te rechtvaardigen dat mensen geld
verdienen aan de oorlog, vindt Elise. „Het is heel nuttig
dat mensen dingen over de oorlog weten, die literatuur
moet blijven bestaan." Koster vindt dat de leerlingen
met dit onderwerp alle kanten uit konden. „Dit jaar
hadden heel veel leerlingen boeken met oorlogsthema's
op hun boekenlijst, vooral 'De Donkere Kamer van Da
mocles', 'De Aanslag' en 'Het Stenen Bruidsbed' ston
den er vaak op. Wie zo'n boek heeft gelezen kan met dit
onderwerp goed uit de voeten."
Het opstel van Karin ging over lezen. 'Schrijf een be-
schpuwing over wat lezen voor jou betekent', luidde de
opdracht, 'Betrek daarin onder andere aspecten als
leeshonger, leesdwang en eigen ervaringen me bijvoor
beeld lezen voor de lijst.' „De televisie neemt steeds
meer de rol van boeken over", vindt Karin. „Eigenlijk is
het heel jammer dat veel leerlingen verfilmingen van
boeken lezen voor hun lijst. Ik heb dat zelf ook gedaan,
daar niet van, maar een personage in een film is heel
anders dan in een boek, meestal valt het hartstikke te
gen.
Nakijken
Hoe wordt een opstel nou eigenlijk beoordeeld, vraagt
FOTO DICK HOGEWONINC
Karin zich plotseling af,„Ik weet dat je een inleiding,
kern en conclusie moet schrijven maar wat is de nor
mering?" Volgens Koster hoeft ze zich absoluut geen
zorgen te maken. „Ik ken je al zolang, het kan niet fout
gaan." Toch blijft de exacte manier waarop het opstel
wordt beoordeeld in het midden. „De stelopdrachten
worden intern nagekeken en als de docent twijfelt,
overlegt hij met een collega", zegt Koster.
Volgens Koster zijn er nauwelijks leerlingen die moei
te hebben met het schrijven van een opstel. Elise kijkt
hem bedenkelijk aan. „Ik heb anders niet vaak hoger
dan een zes gehaald voor het opstel", zegt ze. „Maar
dat komt omdat je niet van lezen houdt", legt Koster
uit, „Omdat je niet veel leest heb je problemen met je
stijl en moeite met schrijven." Het is dus nog afwachten
tot de uitslagen binnen zijn op 14 juni. Hoe ze dit op
stel hebben gemaakt, zullen de leerlingen nooit precies
weten. Het examen mag niet meer worden ingezien
dus ze moeten genoegen nemen met de cijferlijst „Jul
lie hebben zojuist een kindje afgestaan", zegt Koster.
Gespannen zijn de drie nauwelijks meer. Vanmiddag
hebben ze alleen nog Engels tekstverklaren en dan is
het vakantie. „Hoe voelen jullie je nou?" vraagt Koster
vaderlijk bezorgd, „Heb je het gevoel dat er iets van je
zelf is geamputeerd, dat je artistiek iets bent kwijt ge
raakt?" Elise en Jocelien kijken hem iets verbaasd aan.
„Nee, zo voelt het niet", zeggen ze. „Maar ik voel me
wel leeg hoor", zucht Karin.
VWO ENGELS
4 B
17 C
30
43
5
18 E
31 E
44
B
6 E
19 A
32
45
7 C
20 C
33 E
1 B 1
4 B 27 B 40
C
8
21 A
34 E
2 B
15 C
28 D
41
A
9
22 D
35 B
3 E
16 C
29 B
42
B
10 B
23
36
4 B
17 C
30 A
43
B
11 C
24 E
37 C
5 B
18 C
31 A
44
A
12 B
25
38 E
6 C
19 D
32 B
45
C
13
26 B
39 C
7 A
20 B
33 B
46
D
8 A
21 A
34 D
47
B
9 A
22 D
35 A
48
B
MAVO(C) MUZIEK
10 C
23 D
36 C
49
C
11 B
24 B
37 B
50
C
12 C
25 C
38 C
13 B
26 C
39 C
1 D
14 F
27 A
40
D
2 B
15 C
28 C
41
D
3 B
16 B
29 D
42
C
VBO(C) MAVO(C)
MAAT-
4 C
17 D
30 C
43
A
SCHAPPIJLEER
5 D
18 A
31 B
44
B
6 A
19 B
32 C
45
C
7 B
20 F
33 C
46
C
8 A
21 C
34 A
47
A
1 A
14 E
27 A
40
A
9 F.
22 C
35 B
48
B
2 C
15 A
28 B
41
B
10 C
23 A
36 C
49
B
3
16 A
29 B
42
D
11 C
24 B
37 D
50
E
4
17 F
30 B
43
D
12 C
25 D
38 F.
5 B
18
31 B
44
13 C
26 B
39 C
6 C
19 A
32 C
45
7 A
20 B
33 B
MAVO(D) MUZIEK
8 F
21 B
34 C
9
22
35 B
10 B
23 A
36 C
11 A
24 A
37 B
1 D
14 F
27 B
40
A
12 D
25 C
38 D
2 B
15 C
28 C
41
D
13 B
26 D
39 A
3 B
16 B
29 A
42
D
4 C
17 D
30 B
43
B
5 D
18 A
31 C
44
B
VBO(D) MAVO(D)
MAAT-
6 A
19 B
32 C
45
C
SCHAPPIJLEER
7 B
20 F
33 B
46
B
8 A
21 C
34 F,
47
D
9 E
22 C
35 B
48
C
10 C
23 A
36 C
49
C
1 A
14
27 F
40
11 C
24 B
37 F
50
F
2 F
15 B
28
41
12 C
25 D
38 B
3 A
16
29 A
42 D
13 C
26 B
39 A
LEIDEN/REGIO
Pittige vragen en moeilijke teksten van een hehoorlijk niveau.
Volgens B. Verkade, docente aan het Visser 't Hooft Lyceum in
Leiden was het VWO examen absoluut geen weggevertje. „Voor
al in tekst drie en tekst zes zaten nogal wat valkuilen. Ik denk dat
sommige leerlingen daar iets te gemakkelijk over hebben ge
dacht. Vooral in tekst zes, over nationalisme, zaten veel moeilij
ke voorden en vaktermen."
Verkade vindt dat de teksten absoluut niet dicht bij de bele
vingswereld van de leerlingen staan. „Misschien dat de tekst
over vrouwen en carrière nog wel aansprak, maar de andere tek
sten waarschijnlijk niet. Maar dat zijn de leerlingen gewend met
die teksten. Trouwens, als ze straks gaan studeren moeten ze
ook taaie boeken doorwerken."
