Jeugddienst laat
veel te wensen over
Stier Herman is nog steeds een knappe bu
Kerk Samenleving
Lutheranen nemen spoedig besluit
over inzegenen homoseksuele relaties
Bij uw naam geroepen
%erfcJpCad^
Kerkbode
Welzijnswerk in Leiden
Leiden
WOENSDAG 24 ME11995
REDACTIE* DICK VAN DER PLAS, 07l
BUITENLAND KORT
Bejaarden
De (presbyteriaanse) Kerk
van Schotland ziet zich ge
noodzaakt de komende drie
jaar bijna de helft van haar
43 bejaardentehuizen te slui
ten. als daarvoor niet meer
geld beschikbaar komt. Vol
gens ds. William Wallace van
de commissie voor sociale
zekerheid van de Kerk is de
sluiting „vrijwel zeker" als de
huidige tekorten niet worden
aangevuld.
In de 43 huizen, waarvan
er vier speciaal voor mensen
met de ziekte van Alzheimer
zijn, verblijven 1083 ouderen.
De Kerk heeft de huizen la
ten bouwen, maar de bewo
ners moeten de dagelijkse
kosten opbrengen of, als zij
daar geen geld voor hebben,
de overheid.
Volgens de protestantse
Kerk is de steun die de lokale
en landelijke overheid biedt,
te laag. Er gaapt volgens haar
een gat van zestig pond (on
geveer 150 gulden) per per
soon per dag tussen de wer
kelijke kosten en de vergoe
ding daarvan door de over
heid.
Vergeving
De Israëlische minister voor
religieuze aangelegenheden,
S. Shitrit, heeft gisteren de
christenen in de stad Jaffa
om vergeving gevraagd voor
de beschieting van een kerk
maandagavond door een ex
tremistische joodse soldaat.
De staat zal de schade die de
Israëliër heeft aangericht,
vergoeden.
Met een machinepistool
vernielde de 21-jarige man
een groot deel van de inrich
ting van de kerk. Toen de po
litie hem afvoerde, dreigden
honderden buurtbewoners
hem te lynchen. Een sterke
politiemacht slaagde erin de
man ongeschonden in veilig
heid te brengen. De woeden
de menigte stak daarop een
politiewagen in brand en be
schadigde diverse andere.
Daarbij raakten elf mensen
gewond. Gisteren werd be
kend dat de man al enkele
weken geleden heeft pro-
beerd een kerk in Jeruzalem
in brand te steken. Hij goot
petroleum over het orgel en
stak die aan. De brand kon
echter meteën worden ge
blust.
LEEUWARDEN GPD
Speciale jeugdkerkdiensten zijn vaak niet echt 'tiener-
vriendelijk' te noemen. ,,Het is erg droevig wat er soms
gebeurt. De rillingen lopen je over de rug", zegt Dirk Jan
Steenwinkel, theologiestudent in Groningen. Steenwinkel
bestudeerde 23 jongerendiensten in Friese kerken en pa
rochies.
groot probleem", aldus Steen
winkel. Ook de taal van voor
gangers sluit niet aan. „Het ligt
er vaak zelfs niet tegen aan", is
zijn vernietigende oordeel. Het
zelfde geldt voor de muziek.
„Als er al een bandje komt, dan
vormt dat geen geïntegreerd
onderdeel van een dienst, maar
meer een optreden."
Opmerkelijk is dat uit de en
quête onder de jonge en oudere
bezoekers vaak een redelijke
waardering voor de jeugddien
sten blijkt. Steenwinkel ziet
daarvoor diverse oorzaken,
zoals: de meeste lijsten zijn
door ouderen ingevuld (65 pro
cent), alleen de echt positieve
jongeren werkten mee en er
wordt ook vaak gezegd „in een
kerkdienst is elke afwisseling
welkom" of „als er een goede
Het onderzoek is verwerkt in
'Gedurfd anders', een werkboek
voor tienervriendelijke vierin
gen. Onder alle hervormde, ge
reformeerde en doopsgezinde
gemeenten en rooms-katholie-
ke parochies in Friesland is na
gegaan of en hoe vaak men
jeugddiensten organiseerde. Er
kwam een respons van 60 pro
cent. „Slechts één kerk organi
seerde geen jeugddiensten. Dat
was een Doopsgezinde Ge
meente met niet meer dan zo'n
acht bejaarde leden", aldus
Steenwinkel.
Het resultaat van zijn onder
zoek geeft een nogal droevig
beeld. „De jeugddiensten slui
ten zelden aan op de leefwereld
van jongeren. Dat is echt een
band speelt, nemen jongeren
een hoop op de koop toe".
In het werkboek worden sug
gesties gedaan voor een goede
aanpak. „We willen laten zien
dat binnen de liturgische afba
kening zeker ruimte is te cre-
eren voor jongerenelementen."
Een opvallend onderdeel is de
uitgebreide 'toetsingslijst tie
nervriendelijke viering'. „Zo
kun je vooraf je eigen jeugd
dienst controleren", aldus de
gereformeerde jeugdwerker
Louis Bakker, die ook aan het
werkboek meewerkte.
Bakker beaamt dat in veel
plaatselijke kerken nog heel wat
drempels genomen moeten
worden voor er goede jeugdvie-
ringen tot stand zullen komen.
„Wat allereerst belangrijk is - en
zeker niet vanzelfsprekend - is
dat daar mensen aan werken
die echt wat met jongeren heb
ben." Daarnaast moeten zulke
mensen de vrije hand krijgen.
„Ze moeten niet steeds vooraf
al commentaar krijgen. Eva
lueer pas na een of twee seizoe-
WOERDEN ANP
latie kunnen laten inzegenen.
Directe aanleiding tot het voorstel was het be
sluit van de hervormde synode dat gemeenten
homoseksuelen mogen vragen het avondmaal el
ders te vieren. Dat besluit werd na vele heftige re
acties in maart genuanceerd. In 1972 sprak de lu
therse synode al uit dat zij homoseksualiteit geen
belemmering voor het ambt vindt. In 1992 ver
klaarde de Theologische Commissie van de ELK
dat er 'principieel' niets tegen is om de zegen te
vragen over een levensverbintenis.
Als het aan de synodale commissie van de Evan-
gelisch-Lutherse Kerk (ELK) ligt, bieden lutherse
gemeenten hun leden binnenkort de mogelijk
heid 'niet-huwelijkse relaties' te laten inzegenen.
Hierover zal de lutherse synode op 10 juni een
besluit nemen. Indien zij het voorstel van de sy
nodale commissie volgt, is de ELK na de Remon
strantse Broederschap het tweede kerkgenoot
schap in Nederland waar homoseksuelen hun re-
NEDERLANDS HERVORMDE KERK
Beroepen: te Kinderdijk-Middelweg
R. van Kooten te Soest(bw); te Pols-
broek(Vlist) C. Gielen, kandidaat te
Oude Pekela; te Zetten en Andelst J.
van Dijk te Tholen; te Goes(bw) C.
van Duijn te Krimpen aan den IJssel
(bw); te Hasselt(deelgemeente De
Baak) H. Engelsma te Oosterbierum
en Wijnaldum.
Bedankt: voor Veen L.W.Ch. Ruijgrok
BEROEPINGSWERK
te Middelharnis.
GEREF.KERKEN
Beroepen: te Ferwerd drs. J.F. Kroon
te Alteveer.
GEREF.KERKEN VRIJG.
Bedankt: voor Goes S. de Vries te Ha
ren.
CHR.GEREF.KERKEN
Beroepen: te Katwijk aan Zee A.
Baars te Middelharnis; te Rotterdam-
West H. Korving te Kerkwerve.
GEREF.GEMEENTEN
Bedankt: voor Aagtekerke P. Mulder
te Capelle aan den IJsssel-Middelwa-
tering; voor Zoetermeer P. van Rui-
tenburgte Dordrecht.
REMONSTRANTSE BROEDERSCHAP
Beroepen: te Leiden P.A.P.E. Katten-
berg te Amsterdam,'die dit beroep
heeft aangenomen, i
DE KERKBLADEN
Rijnlandse Kerkbode
ONTMOETING
BriiH PETRUS IN FOP
'□03
De Alphense predikant N.J.M.
Hoogendijk schreef enkele we
ken geleden een stukje in Het
Kerkblad onder de titel 'Con
curreren met Jomanda'. Hij
deed dit naar aanleiding van
een artikel in
de krant,
waarin de
kerken opge
roepen wer
den om de
concurrentie
met Joman
da (het me
dium uit
Tiel) aan te
gaan. „Ik
stelde dat ik
deze concur
rentie geen
goed uit
gangspunt
vind", zo
blikt hij deze
week nog
eens terug.
„We moeten
veeleer blij
ven bij of lie
ver gezegd
ons opnieuw concentreren op
de kern van het evangelie van
Jezus Christus en in de ver
kondiging veel meer spreken
'tot het hart van Jeruzalem' en
dus ook tot het hart van de ge
meente."
Op dat stukje kreeg hij een
reactie van één van de lezers
van Het kerkblad (voor de ring
Alphen der Hervormde Kerk).
„Dat briefje roept op om alles
op alles te zetten en te blijven
bij de Here Jezus: 'Dag Joman
da - Kom, Here Jezus, Mara-
natha'."
Hoogendijk beschouwt dit
briefje als een ondersteuning
wat hij 'in alle ernst naar voren
wilde brengen'. „Maar er is
een ander zinnetje in dit brief
je dat weer naar voren kwam,
toen ik in de krant las over de
'namen' die tegenwoordig aan
kinderen worden gegeven. Dat
zinnetje luidde: 'Maak mijn
naam niet bekend. Daar ben ik
te zwak en te oud voor'."
De predikant vindt dat 'een
heel ontroerend zinnetje'.
„Want daarachter zit verbor
gen wat een naam ten diepste
betekent: Een mens wordt ge
kend bij zijn of haar naam. En
zodra je gekend wordt met je
naam heb je ook iets van jezelf
prijsgegeven. De ander, die
jouw naam kent, heeft een ze
kere macht over je gekregen.
Als hij je roept bij jouw naam,
dan kijk je op, of je reageert in
ieder geval
op één of
andere ma
nier."
Uit het ver
zoek van de
briefschrijf
ster leidt
Hoogendijk
af dat hij /zij
wel actief
betrokken is
bij alles wat
er in de kerk
en in de we
reld gebeurt,
maar dat hij-
zij zich niet
meer in staat
acht om op
zijn of haar
meningen
aangespro
ken te wor
den. „Ik heb
daar begrip voor. Ondertussen
kunnen we er allemaal uit le
ren, dat het hebben van een
'naam' van belang is. Voor
mensen in concentratiekam
pen was één van de meest na
re ervaringen, dat ze geen
naam meer hadden. Ze waren
een nummer, dat ook nog op
hun armen stond ingebrand.
En de frustratie van veel men
sen in onze dagen is, dat ze in
allerlei contacten met de over
heid feitelijk geen naam heb
ben, maar ook een 'nummer'
zijn: sofïnummer of wat dan
ook. Onze maatschappij ver
nummert de mensen."
Zijn (nog veel langere) relaas
over de betekenis van de
naam, besluit Hoogendijk met
een passage uit Jesaja 43, waar
God spreekt: 'Vrees niet, want
Ik heb u verlost; Ik heb u bij
uw naam geroepen. Ge zijt
van Mij!' „Die troost voor het
leven van ieder mensenkind is
tegelijk een oproep en een op
dracht voor alle ouders om de
namen van hun kinderen be
kend te maken bij God, en om
de Here God bekend te maken
bij hun kinderen: Gocl heeft
hen lief en wil voor hen 'heten
een naam hebben'."
VRIJE TIJD
LEIDEN
Wandel- en fietstochten. Vanaf het Leidse Volkshuis start op zondag
28 mei een wandel- en een fietstocht. De twee uur durende wande
ling gaat door historisch Leiden en is onder leiding van Jan van der
Blom. Het vertrek is om 10.15. De fietspuzzeltocht kan over een af
stand van 20 en 35 kilometer worden gereden. Bij de start tussen
8.45 en 9.30 uur krijgen deelnemers een routebeschrijving. Deelna
me kost voor beide afstanden 2,50 gulden. Voor informatie: 071-
411037 (Koos Louwrier)
Publieksbijeenkomst. Over de plaats, de rol en discriminatie van de
ex-psychiatrische patiënt in de samenleving wordt op maandag 29
mei gesproken op de publieksbijeenkomst in Sociëteit De Burcht in
de Burgsteegin Leiden. Het Humanistisch Verbond en stichting
Pandora organiseren deze avond die om 20.00 uur begint. Naast de
presentatie van een video, wordt er met de zaal gediscussieerd over
het genoemde onderwerp en ook over het project Keuzen in de zorg
van het ministerie van VWS.
SCHRIJVENDE LEZERS
In de krant van maandag 22
mei stond een artikel over het
welzijnswerk in Leiden. Ik werd
daarin diverse malen aange
haald. Omdat de samenvatting
van een anderhalf uur durend
gesprek wel erg kort uitviel, ben
ik bang dat er wat nuanceringen
weggevallen zijn die ik wel be
langrijk acht. Staat u mij daar
om toe u op een drietal puntne
aan te vullen.
1. De LWO bepaalt wat voor
welzijnswerk er nodig is en
vraag daarvoor subsidie aan.
M.i. is het een goede zaak dat
de LWO jaarlijks een plan van
aanpak opstelt. Om tot het plan
te komen praat zij met buuror-
ganisaties, bewoners, andere
organisaties etc.
Als voorbeeld om in een be
paalde buurt sociaal isolement
te voorkomen heb ik toen een
project 'koffie op kosten van de
LWO' genoemd.
Alle projecten in het plan kos
ten geld. Dat geld wordt vervol
gens aangevraagd bij de ge
meente, maar kan ook van an
dere organisaties komen. De
raad bepaalt vervolgens welke
projecten zij wel en niet wil be
talen. Wil zij het project 'koffie
op kosten van' de LWO' wel of
niet betalen?
Omdat deze projecten van
doelstellingen zijn voorzien, kan
de LWO daar later ook op wor
den afgerekend. Dat betekent
dat van een systeem van subsi
die op personeel en middelen
over wordt gegaaan naar out
put-financiering.
2. Sluiting van de helft van de
buurthuizen leidt tot beter wel
zijnswerk.
Ik ben inderdaad van mening
dat het verstandig zou zijn
buurthuizen te sluiten. Niet
omdat minder buurthuizen tot
beter welzijnswerk leidt, maar
omdat het geld steeds minder
wordt. Wanneer je dat over
minder buurthuizen hoeft te
verdelen, is er dus per buurthuis
meer geld beschikbaar.
In plaats van dat je overal
maar net kunt rondkomen kun
je dan met een beter geoutil
leerd buurthuis een groter aan
tal buurten bedienen. Door sa
menwerking met andere orga
nisaties zoals maatschappelijk
werk of ouderenwerk kun je nog
beter gebruik maken van de ge
bouwen, maar bied je boven
dien de burger meer mogelijk
heden.
Dus geen kaasschaaf maar de
bibliotheekmethode.
3. Hoite Detmar moet fusie in
goede banen leiden.
Ik heb van september 1993
tot juli 1994 leiding gegeven aan
het fusieproces. Dat is toen
door de nieuwe directeur, Ate
Flapper, van mij overgenomen.
Voor zover mij bekend speel ik
nu in de nabije toekomst geen
rol in het proces. Het huidige
management heeft naar mijn
overtuiging geen externe onder
steuning nodig.
Hoite Detmar,
Onderzoek en Statistiek Leiden
bv.,
Leiden.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
071 j]
Rooseveltstraat82 071-356356 Familieberichten: 023
Postadres Postbus 54, 023 ®mt
2300 AB Leiden Redactie: 071 ginn
ABONNEESERVICE Hoofdredactie: 071 n tus
Abonnementen 071-128030 - ADVERTENTIES .jr
Geen krant ontvangen? Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 0
Bel voor nabezorging: 0713pPe
Ma. t/m/vr 18.00-19.30 uur en RUBRIEKSADVERTENTIES n. 0|
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-128030 Maandag t/m vrijdag van 8.30tot 17 ,jenif
DIRECTIE 07: lH( i
B. M. Eisenberg, ABONNEMENTEN
G. P Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct) bij vooruitbetaling:
HOOFDREDACTIE per maand (acceptgiro)
J.G. Majoor, F. Nypels, per maand (autom betaling)
H G. van der Post (adjunct) per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom betaling)
PUBLIC RELATIONS per jaar (acceptgiro)
W. H.C. M.Steverink 071-356356 per jaar (autom. betaling)
OMBUDSMAN VERZENDING PER POST
R. D. Paauw 071-356215 per kwartaal (NL)
Tel. dag. 9.30 - 11.30 uur of per post.
REDACTIE LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTE
G.J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst Voor mensen die moeilijk lezen, slee
H.W. van Eqmond, chef red. Groot Leiden hebben of blind zijn (of een andere
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio dicap hebben), is een samenvattino
F. Blok, chef eindredactie algemeen regionale nieuws uit het Leidsch Da
W.F. Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek geluidscassette beschikbaar. Voor
W. Spierdijk, chef sportredactie 08860-82345 (Centrum
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco tuur, Grave).
inen
ZIEKENHUI ZEI
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 e
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconess
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 u». ge
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, vo o
ners bovendien van 10.30-11.15 uur en van 19.45-21.00 uur yam
Special Care Unit: 10.30-11 00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.3
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoen aadJ
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth itiat
(tel 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, kla stui
II daarnaast ook 11.15-12.00 uur. np v
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders t<
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 i
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel 01720-63131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur,
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00
18.30-19.30
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00
leen Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zvvangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uits in q
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ru
zoek mogelijkheid in overlee met de hoofdverpleegkundige.
Voor anaere bezoekers gelaen de volgende tijden: keel-, neus-
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelki
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur. ei
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.'
uur: babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
Gene Pharming schuift kritiek aan de kant
Stier Herman hield deze week in Polsbroek audiëntie.
Hij wilde aan de buitenwereld laten zien, dat hij nog
steeds een knappe bul is. Tientallen fotografen spron
gen in zijn stal heen en weer voor de allermooiste
prent. „Heel goed... nu de kop naar links...". En hup,
daar zwaaide z'n machtige kop in de gewenste richting.
„Nog één keer je tong naar buiten... jaaa".
Niet te geloven zoals Herman,
de keizer aller torro's, reageerde
op alle verzoeken. Alsof een
modellenbureau voor edelrun-
deren hem had gecoacht. „Als
ze d'r nog een paar menselijke
genen bij stoppen gaat-ie pra
ten", ginnegapte een plaatjes
maker.
Hermans goede humeur was
te begrijpen. De negenenveertig
overgebleven nakomelingen
van de stier dartelen nu met de
lente in de kop rond in de wei
van boer Jaques Verhoef in Ben
schop en hijzelf heeft 'n opper
best leven bij Jan Oskam in
Polsbroek.
Verhalen
Zo op het oog hebben de trans
gene runderen het bedrijf van
ID-DLO (de overkoepeling van
alle onderzoeksinstituten van
de overheid in de landbouw) in
Lelystad graag geruild voor de
eigen boerderijen van Gene
Pharming Europe (GPE). Het
hele lijf van Herman snaaide
het uit: 'Kom maar kijken, al de
zorgelijke verhalen die over mij
en mijn kroost zijn gepubli
ceerd, zijn overdreven'.
Wat Herman niet kon zeggen,
verklaarde ir. G.J.M. Hersbach,
algemeen directeur van het in
Leiden gevestigde GPE. I lij wil
de eindelijk wel eens kwijt aan
de pers dat er niks mis is met de
transgene technologie.' In es
sentie komt het hierop neer:
-met behulp van micro-injectie
wordt aan dierlijke genen een
menselijk gen toegevoegd. In
het geval van stier Herman is de
verhouding een op honderddui
zend. Als gevolg hiervan zitten
er in de melk van de transgene
vrouwelijke nazaten niet alleen
dierlijke eiwitten, maar ook een
menselijk eiwit. Bij uitstek ge
schikt voor het gebruik in medi
cijnen voor mensen. Uiterlijk
begin volgend jaar zal het be
drijf 'commercieel interessant'
kunnen produceren.
Voortbestaan
De hoogste tijd, vond Hersbach.
Dertig miljoen gulden is al in
het transgenium geïnvesteerd
zonder dat er een cent winst is
geboekt. Maar dankzij vele be
drijven in Amerika, Japan, En
geland, Finland en Nederland
(inclusief Nutricia), die geïnte
resseerd zijn in het voortbe
staan van GPE, heeft het bedrijf
volgens de directeur toch een
glanzende toekomst. Voorlopig
is het programma beperkt tot
de produktie van anti-bacteriële
eiwitten (lactoferrine en lysozy-
me), bindweefseleiwit (colla
geen) en bloedeiwit (serum al-
bumine). Daarin wordt zoveel
high-tech gestopt, dat geen ver
gelijkbaar bedrijf in de wereld
de ontwikkeling van Gene Phar
ming Europe kan bijhouden.
Een van de redenen waarom
binnenkort een contract wordt
afgesloten met een grote farma
ceutische industrie in Europa
(„helaas mag de naam nog niet
worden onthuld").
Hersbach hoopte dat het par
lement binnenkort instemt met
het interimrapport van het ID-
DLO over het reilen en zeilen bij
GPE. Hoewel het nog niet open
baar is, kon hij wel vertellen dat
de zaken nu naar wens verlo
pen. Van de vijfenvijftig nako
melingen van Herman, zijn er
maar zes dood gegaan. Niet af
wijkend van het percentage dat
sterft in een 'normale' groep
kalveren van dezelfde omvang.
Voorts beklemtoonde de di
recteur. dat de samenwerking
met de overheid en andere in
stanties uitstekend is („de lucht
is opgeklaard"). Met de Dieren
bescherming valt er nog wat te
verhapstukken. Maar naar de
overtuiging van Hersbach zal
ook in dat gesprek blijken, dat
de overeenkomsten met GPE
groter zijn dan de verschillen.
Herman, de keizer aller torro's, reageerde op alle verzoeken. Alsof een modellenbureau voor edelrunderen hem had gecoacht.
Haast te mooi om waar te
zijn. In de afgelopen maanden
heeft GPE veel kritiek over zich
heen gekregen. Zo heeft niet al
leen professor dr. H. de Boer,
ex-directeur van GPE, zich afge
keerd van de gebruikte metho
den, maar hebben ook de bio-
technologen van de Dierenbe
scherming zich kwaadgemaakt.
Die vrezen het ergste als er een
gedegen ethische toetsing zal
plaatshebben. De Boer zet zich
met name af tegen de praktij
ken van Finn Gene, een bio
technologiebedrijf in Finland,
dat door GPE wordt overgeno
men. Daar is naar zijn mening
op een ontoelaatbare manier
omgesprongen met een trans
geen kalf, Huomen genaamd.
Dat beest moet in zijn melk het
menselijk hormoon erythro-
poietine (Epo) gaan produce
ren, dat wordt verwerkt in een
medicijn tegen bloedarmoede.
De Boer vindt dat het welzijn
van Huomen in gevaar is ge
bracht.
Zijspoor
Hersbach maakte korte metten
met de Dierenbescherming en
professor Lindqvist, rector van
de Finse universiteit Kuopio,
zette De Boer op een zijspoor.
„Met Huomen is niks aan de
hand", zei de Fin verbaasd, „het
dier is aan alle kanten onder
zocht en ik kan u verzekeren dat
het in perfecte gezondheid ver
keert".
Hebben alle ethici dan onge
lijk? Als het aan professor P.JA
Capel - immunoloog van de
Universiteit Utrecht en werk
zaam in het AZU - ligt, worden
weinig steekhoudende argu
menten geproduceerd. De
hoogleraar penseelde in korte
streken het grote belang van
een streng gecontroleerde
transgene ontwikkeling voor de
medische behandeling van de
mens. Hij vond al het gepraat
over Herman en de ethiek zacht
gezegd misplaatst. Niet het
stoppen van een menselijk gen
in een beest achtte hij bijzon
der, maar wel het effect ervan.
Pas als je moet vaststellen dat
de drager van een gen-con-
strukt of zijn nakomelingen
daar schade van onden
is ingrijpen geboden.
En hoe zal het gaan als
selijke genen niet uitsl
doorwerken in koeiemell
ook in andere produkte
het rund? Kunnen we sti )n.
de slager een onsje trai
ham bestellen? „Jawel, dal
