Miljard meer
voor vervoer
stad en streek
edrog in Noord-Holland
ij examens vaarbewijs
SPIJKERS
OOK OP TV!
1 VARA
Cok: Uitslag referendum
;eeft een vertekend beeld
Binnenland
PvdA wil ouderen laten
mee betalen aan AOW
Op de tast naar de trein
Supermarkten blijven open ondanks staking
Helmut Kohl toont zich voor de tweede maal een goede buur
fERDAG 20 ME11995
irandbom legt bouw rechtbank stil
kmaar Een zware brandbom uit de Tweede Wereldoorlog
:eft gisteren de bouw van een nieuwe rechtbank aan de Hei
deweg in Alkmaar stilgelegd. De bom was te zwaar om te ver
ieren, zo bleek na onderzoek van het Explosieven Opruimings-
immando. Daarom heeft het commando met een shovel een
gegraven van een paar meter diep. Om 13.30 uur is de bom
et behulp van een springlading met een enorme klap uit el-
lar geknald. Bouwvakkers stuitten gisterochtend tijdens graaf-
erkzaamheden in de bouwput op het explosief. Er ontstond
iniek, toen uit het gevaarte een lichte rook opsteeg.
jgen bijdrage rechtshulp verlagen
n haag De eigen bijdragen die nu betaald moeten worden
lor mensen die een beroep doen op rechtsbijstand, gaan om-
ag. Dat heeft het kabinet besloten in reactie op het rapport
et recht bijstand. Uit dat rapport bleek dat een aantal mensen
tn eigen bijdrage moet betalen die hun draagkracht te boven
at. Op initiatief van staatssecretaris Schmitz (justitie) heeft het
binet nu besloten de eigen bijdragen, die het vorige kabinet
ist had verhoogd, te verlagen. I let laagste bedrag van een ei-
n bijdrage wordt gehandhaafd op 110 gulden, het hoogste be-
fag wordt 935 gulden in plaats van 1325 gulden.
'ros zendt Deadline ongewijzigd uit
iSTERDAMHet Tros-programma Deadline is gisteravond zon-
•t wijzigingen uitgezonden. Dat had de president van de Am-
erdamse rechtbank enige uren voordat het programma de
cht zou ingaan, in een kort geding bepaald. De eigenaar van
n kliniek in Eindhoven wilde de uitzending van een item over
n werk voorkomen, omdat inbreuk zou zijn gemaakt op zijn
ivacy en een negatief beeld van zijn werk zou worden ge-
tietst. De kliniek biedt een alternatieve therapie voor onge-
leslijke ziektes.
erzekering tegen gebreken koophuis
burg» De Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) heeft
tn nieuwe verzekering bedacht om de koper van een huis te
ijwaren van verborgen gebreken. Tegen betaling van een een-
alige premie is de nieuwe eigenaar van een huis voor een pe-
)de van drie jaar verzekerd tegen alle denkbare bouwkundige
technische problemen. Dit maakte de NVM gisteren bekend
het makelaarscongres in Tilburg. Een onafhankelijke bouw-
uring is een van de voorwaarden voor de verzekering. Voor
n huis van een kwart miljoen gulden bedraagt de premie on-
veer vijfhonderd gulden.
lekroonde radiomaker Uschi dood
lversum Bob Uschi, destijds radioprogrammamaker van
VRA en NOS, is donderdag na een kort ziekbed overleden. Hij
83 jaar geworden. Uschi maakte in de jaren zestig en zeventig
rore met jeugdprogramma's en documentaires, die hij samen
aakte met onder andere Kees Buurman, Ed Peereboom, Joop
eintz, Gabri de Wagt en Alfred Edelstein. Uschi maakte spraak-
akende en vernieuwende documentaires over alcoholisme,
rer zeer jonge meisjes en jongens die prostitueerden en een
ankbeeld over (de gevolgen van) auto-ongelukken.
ma,
Hien mensen die in Noord-
lland meededen aan de exa-
tns vaarbewijs voor de recre-
evaart hebben bedrog ge
legd. Zij, en mogelijk veel
»er kandidaten, waren in het
£it van de lijst met antwoor-
n. De waterpolitie onder-
el van het Korps Landelijke
Jitiediensten (KLPD) in Drie-
fgen onderzoekt de zaak.
?D-woordvöerder R. van
;s kon gisteren niet bevesti-
i dat ook is gerommeld met
examen voor m^rifoonbe-
zen.
'olgens de Amsterdamse wa-
politie heeft een nog onbe-
id aantal kandidaten voor
het vaarbewijsexamen enkele
honderden guldens moeten
neertellen om de antwoorden te
bemachtigen. Dertien van hen
zijn tijdens de examens op 1
april in Alkmaar en Amsterdam
betrapt en bekeurd. Wie het lek
is en waar het zit, is nog onbe
kend. De examenuitslagen van
'verdachte' plaatsen in Noord
en ook Zuid-Holland worden
hangende het onderzoek ach
tergehouden. Volgens Van Rees
van de KLPD worden fraude
rende kandidaten uitgesloten
van verdere vaarexamens. Sinds
twee jaar dienen schippers van
plezierjachten en speedboten
over een vaarbewijs te beschik
ken.
1
Vanavond 23.25 uur
Nederland 3
Actualiteit en satire.
Een nieuw programma met
Jack Spijkerman.
Uitgesproken
Vil Amsterdammers wellicht genegeerd
n haag gpd
et Amsterdams referendum
j de vorming van een
adsprovincie is afgewezen,
«ft waarschijnlijk een verte
ld beeld. Het is goed moge-
k dat de bevolking helemaal
et tegen de vorming van een
oter, slagvaardiger bestuur is.
eze opmerkelijke theorie ont-
•uwde premier Kok gisteren
afloop van de ministerraad.
,Men moest zich over twee
ingen tegelijk uitspreken: de
pdeling van de gemeente én
et opgaan in een groter ver
and. Het zou kunnen dat de
'eerstand tegen de opdeling
waarder heeft gewogen dan
et grotere verband. Als je een
tnsterdammer vraagt waar hij
uidaan komt vindt hij het niet
uk te zeggen: De Baarsjes."
olgens Kok is nu een 'time out'
an enkele maanden nodig om
bekijken wat er verder moet
Korter werken
leidt wel tot
meer banen
den haag anp
Korter werken met inleveren
van loon levert wel degelijk ba
nen op. Een arbeidsduurverkor
ting van 5 procent doet de
werkgelegenheid in personen
toenemen met 1,5 a 2 procent,
mits de uitkeringen relatief
evenveel inleveren. Bij loonma
tiging is ook sprake van koop
krachtverlies, maar dit wordt
niet door meer vrije tijd gecom
penseerd. Dat concludeert de
Organisatie voor Strategisch Ar
beidsmarktonderzoek in haar
rapport 'Ruimte aan werk: ar
beidsparticipatie en opneem-
vermogen van de arbeidsd-
markt'.
Het OSA constateert dat de
grote werkloosheid aan de on
derkant van de arbeidsmarkt zal
blijven voortbestaan. Bij een te
ruglopende vraag naar onge
schoold werk, neemt het ar
beidsaanbod van (laagopgelei
de) herintredende vrouwen en
allochtonen jaarlijks met 3 a 4
procent toe. Deze onevenwich
tige ontwikkelingen kunnen
niet eenvoudig teruggedraaid
worden.
Wel zijn er volgens de OSA
nog mogelijkheden om de vraag
naar ongeschoold werk te sti
muleren. Zo kunnen eenvoudi
ge administratieve werkzaam
heden worden afgesplitst van
reguliere banen.
'Deeltijd-VUT
en minder geld
ambtenaren'
den haag gpd
Minister Dijkstal (binnenlandse
zaken) wil de uitkering voor ver
vroegde uittreders (VUT'ers)
verlagen naar 65 procent van
hun laatstverdiende loon. Daar
naast wil de WD-bewindsman
een halftijd-VUT instellen voor
ambtenaren jonger dan 63 jaar,
die dan halve dagen of een hal
ve week kunnen werken. Met
deze naar eigen zeggen 'afge
zwakte' voorstellen wil de mi
nister de impasse doorbreken
tussen hem en de ambtenaren1
bonden over de bezuinigingen
op de arbeidsvoorwaarden.
Volgens het regeerakkoord
moet vice-premier Dijkstal 1,5
miljard gulden besparen. Dat
dacht de bewindsman onder
meer te kunnen bereiken door
de dure VUT (kosten 2,7 miljard
gulden) nagenoeg af te schaf
fen. Alleen ambtenaren met
veertig dienstjaren zoudeh in
zijn eerste voorstel nog kunnen
rekenen op een VUT-uitkering
van 7t5 procent van het laatst
verdiende loon. De bonden we
zen dat voorstel echter van de
hand.
Nu wil Dijkstal alle VUT-uit-
keringen voor nieuwe gevallen
per 1 januari 1996 verlagen. Sa
men met de halftijd-VUT voor
ambtenaren onder de 63, wordt
het wellicht ook gemakkelijker
over te stappen naar een 'flexi
bel pensioen'. Het is mogelijk
twee jaren in de halftijd-VUT
om te ruilen voor één jaar volle
dige VUT.
Wat betreft een nieuw pen
sioenstelsel denkt de bewinds
man aan een basispensioen met
mogelijkheden voor de ambte
naren daarbovenop extra maat
regelen te treffen. Voorzitter
Vrins van de AbvaKabo, de
grootste ambtenarenvakbond
regaeert furieus op het nieuwste
plan. ,,De minister komt terug
op eerdere toezeggingen door
de opbrengst van deze maatre
gel wel in eigen zak te steken.
Het overleg zit dus weer vast."
Geld vooral voor Randstad
Het kabinet trekt een miljard gulden extra uit voor de
verbetering van het stads- en streekvervoer, vooral in de
Randstad. Zo krijgen de grote gemeenten onder meer de
mogelijkheid meer vrije busbanen aan te leggen. Ook
worden enkele grotere projecten in weg- en railvervoer in
de Randstad eerder uitgevoerd, zo is gisteren in de minis
terraad afgeproken.
GPD Geassocieerde Pers Diei
Bejaarden met enkel AOW buiten schot
den haag gpd
DEN HAAG GPD
Maandag maakt het ministerie
van verkeer en waterstaat de
plannen in detail bekend. Maar
gisteravond was al duidelijk dat
minister Jorritsma de extra in
vesteringen in het stadsvervoer
wil betalen uit hogere opbreng
sten uit het bus- en tramver-
voer, die efficiënter moeten
gaan werken. Zo moeten ge
meentelijke vervoerbedrijven
gaan concurreren met particu
liere bedrijyen die ook op be
paalde trajecten kunnen in
schrijven. Dit advies van de
commissie Brokx heeft het kabi
net vrijwel volledig overgeno
men.
Minister Jorritsma verwacht
dat de tariefstijgingen in bus en
tram de komende jaren beperkt
kunnen blijven tot hooguit iets
meer dan de inflatie (nu 1,5
procent). Een terugkeer naar de
tariefstijgingen van 6 procent
per jaar zoals in 1993/1994 wijst
zij af, omdat zulke forse prijs
verhogingen tot gevolg hebben
dat passagiers weer voor de au
to kiezen.
De PvdA wil dat ouderen met
een goed aanvullend pensioen
na het jaar 2010 AOW-premie
gaan betalen. Ook werkenden
met een midden- of hoger inko
men zullen tegen die tijd meer
moeten bijdragen aan een \vel-
vaartsvaste' AOW. PvdA-woord-
voerder Van Zijl erkent dat hier
door „een deel van de afgespro
ken lastenverlichting voor de
betere inkomens teniet wordt
gedaan".
De PvdA presenteerde giste
ren haar discussienota over de
vraag hoe de AOW ook na 2010
betaalbaar kan blijven. Uitgaan
de van het meest sombere sce
nario over het aantal werken
den en 65-plussers in 2035,
voorziet de PvdA een verdubbe
ling van de AOW-premie (van
14,6 procent naar 29 procent)
als de overheid niets doet. De
sociaal-democraten willen „de
onrust wegnemen door de dis
cussie nu te beginnen".
De PvdA geeft er de voorkeur
aan, zodra dat nodig is, ook
AOW-premie te gaan heffen
over de hogere inkomens.
PvdA-fractievoorzitter Wallage
had dat op 1 mei al aangekon
digd. Nu wordt de premie alleen
door werkenden over de eerste
belastingschijf (tot 44.000 gul
den) geheven. Daarnaast zou
den ouderen met een goed aan
vullend pensioen eveneens
AOW-premie moeten betalen.
Bejaarden met alleen AOW of
een klein pensioen blijven bui
ten schot.
Van Zijl benadrukte dat zijn
partij openstaat voor alternatie
ven voor de financiering van de
AOW. Pas eind dit jaar neemt
de partij een definitief stand
punt in. WD en D66 wijzen het
zwaarder belasten van de mid
den- en hogere inkomens van
de hand. Dat geldt ook voor de
PvdA-bewindsiieden Kok en
Melken. De WD noemt het
aanpakken van de aanvullende
pensioenen een 'straf op de
spaarzin'. D66 heeft daar geen
moeite mee. De Democraten
overwegen ook over de kleinere
pensioenen AOW-premie te
heffen. D66 toonde zich giste
ren teleurgesteld over de 'solo
tour' van de PvdA wat betreft de
AOW.
duivendrecht Een slechtziende vrouw testte gisteren op het NS-station Duivendrecht twee systemen voor de geleiding van visueel gehandi
capten. Bij het ene systeem, het Route Informatie Systeem, reageert een sensor op een op de vloer geplakte belijning. Het andere systeem be
staat uit pratende wegwijzers die door infrarood licht informatie uitzenden naar een ontvanger. Welk systeem het beste beviel, was niet direct
duidelijk. foto anp
FNV een beetje teleurgesteld
woerden anp
Tevredenheid over het aantal
stakers en teleurstelling over het
feit dat de meeste winkels toch
open bleven. Samengevat is dat
de reactie van bestuurder
W. Noordman van de FNV
Dienstenbond over de eerste
stakingsdag in het supermarkt
bedrijf. In totaal hebben de
dienstenbonden van FNV en
CNV gisteren 160 stakers in ze
ven supermarkten in de regio
Rotterdam geregistreerd. Het is
de bonden niet gelukt zoveel
werknemers te mobiliseren dat
de winkels de deuren de hele
dag gesloten moesten houden.
Al met al toonde Noordman
zich niet ontevreden. „De werk
gevers gaan tot het uiterste om
de winkels normaal te laten
functioneren", zei hij. „Dat is ze
niet gelukt. Ze hebben te maken
gekregen met lange rijen voor
de kassa en sluiting van afdelin
gen." De dienstenbonden wil
len volgende week soortgelijke
acties voeren. Waar die worden
gehouden, wilde Noordman
niet zeggen.
De acties zijn het gevolg van
een conflict tussen werkgevers
en vakbonden over een nieuwe
collectieve arbeidsovereen
komst voor de circa 200.000
werknemers in de bedrijfstak.
De werkgevers willen niet dat
de komende verruiming van de
winkeltijden leidt tot een verho
ging van de kosten. Daarom
willen zij het bestaande toesla
genstelsel voor werk in de avon
den en in de weekeinden af
schaffen. Daarvoor in de plaats
zou voor het huidige personeel
een systeem van persoonlijke
toeslagen moeten komen. Die
toeslagen liggen lager dan de
huidige. De bonden, die eigen
lijk tegen de ruimere openings
tijden zijn, vinden echter dat de
werkgevers flink moeten beta
len voor 'onaangename uren'.
Turks meisje
mishandeld
door skinheads
tilburg anp
Een 17-jarig Turks meisje
uit Tilburg is donderdag
avond in haar woonplaats
kennelijk uit racistisch mo
tief mishandeld door twee
skinheads. De daders zijn
nog niet gepakt. Dat heeft
de politie gisteren meege
deeld.
Het meisje fietste, aldus
haar verklaring, omstreeks
19.15 uur over het Korvel-
plein en passeerde twee
skinheads. Beide mannen
reden samen op een fiets.
Bij het passeren kreeg het
meisje de woorden 'vuile
Turk' toegevoegd. Zij rea
geerde niet en voelde even
later een klap op het ach
terhoofd. Het meisje viel
van de fiets maar raakte net
niet buiten bewustzijn. Ter
wijl zij op de grond lag, zag
zij één van de mannen een
klauwhamer in de binnen
zak van zijn jas stoppen.
Even later werd het slacht
offer in het gelaat geschopt
en geslagen. Daarna fiet
sten de mannen verder.
Volgens het meisje waren
er diverse omstanders die
niet ingrepen. Ook heeft
zich tot nu toe geen getuige
bij de politie gemeld. Het
meisje zag kans na de aan
slag op eigen kracht thuis te
komen. Samen met familie
deed zij om 22.00 uur aan
gifte. Daarna is zij naar een
arts gegaan. Over haar toe
stand is niets naders be
kend.
Ruzie AOV kost
ANBO leden en
Unie 55+ is boos
nukerk anp
De tweede ouderenpartij in de
Tweede Kamer, de Unie 55+, is
'zeer verontrust' over de gang
van zaken in het Algemeen Ou-
derenverbond AOV. Bestuur en
fractie van de Unie vinden het
geruzie binnen het verbond
'onverkwikkelijk' en denken er
voorlopig niet over met die par
tij te gaan samenwerken, zoals
in februari van dit jaar wel is af
gesproken. Dat bleek tijdens de
algemene ledenvergadering van
de Unie gisteren in Nijkerk. Vol
gens het bestuur van de unie
zien ouderen nu wel in wie wer
kelijk 'inhoud geeft aan het
mandaat van de kiezer'. Het
aantal leden van de Unie 55+
groeit snel.
Dat is anders bij de Algemene
Nederlandse Bond voor Oude
ren die overigens geheel los
staat van de AOV. Volgens een
woordvoerder van de ANBO
hebben de afgelopen tijd tien
tallen ouderen per brief hun lid
maatschap opgezegd, omdat ze
'het geruzie zat zijn'. Ze verwar
ren de ANBO met het AOV. De
ANBO, die ruim 200.000 leden
telt, zegt al sinds de oprichting
van het AOV last te hebben van
de verwarring. Het verschil tus
sen de ouderenbond en de poli
tieke partij blijkt lang niet ieder
een duidelijk. Ook de ledenwer
ving ondervindt daardoor hin
der.
AOV-fractievoorzitter Nijpels
herhaalde gisteren voor de
NOS-camera dat zij niet van
plan is om op te stappen. „Er
zijn al genoeg mensen bij ons
die weglopen omdat ze het er
gens niet mee eens zijn", aldus
Nijpels.
gebeuren. Hij wilde niet uitslui
ten dat de volkswil van de Am
sterdammers uiteindelijk gene
geerd wordt.
Oppositieleider Heerma
(CDA), oud-wethouder van Am
sterdam, vindt dat het afwijzen
van de opsplitsing van de
hoofdstad niet het einde mag
betekenen van de stadsprovin
cie. Binnenkort wordt ook in
Rotterdam een referendum ge
houden over de wenselijkheid
van een provincie rond de
Maasstad. Heerma vindt dat al
leen een vergroting van het ge
bied de stadsprovincies Amster
dam en Rotterdam kan redden.
Zo wordt de vrees van randge
meenten voor overheersing
door de twee grote steden weg
genomen. Het Regionaal Or
gaan Amsterdam (ROA) moet
worden uitgebreid met de ha
vens van Ijmuiden en het Re
gionaal Overleg Rotterdam
(OOR) met de Drechtsteden.
bonn-den haag paul koopman
Kohls geheime wens eén prominente plaats in
de moderne geschiedenis is al in vervulling ge
gaan. Als voortrekker van de Duitse hereniging en
langstzittende bondskanselier is hij niet meer uit
het collectieve geheugen van Europa te wissen.
Maandag begint hij aan zijn tweede hereniging:
het aanhalen van de banden met buurland Ne
derland. Twee dagen verblijft Kohl op Nederland
se bodem ter demonstratie van de 'nieuwe lente'
die in de Duits/Nederlandse verhoudingen is
aangebroken.
Het is snel gegaan. Zomer vorig jaar bevond de
relatie tussen Bonn en Den Haag zich nog op een
dieptepunt. Tijdens een Europese top op Korfu
blokkeerde Kohl de kandidatuur van zijn 'Freund
Rudi' voor het voorzitterschap van de Europese
Commissie. Dat was pijnlijk, omdat premier Lub
bers de ganse natie achter zijn eigen kandidatuur
had gekregen. Zo liep niet alleen de demissionai
re minister-president, maar heel Nederland bij
Kohl een blauwtje op.
Inmiddels lijkt de affaire-Lubbers vergeven en
vergeten. Na het aantreden van het paarse kabi
net ging het eerste officiële Europese bezoek van
premier Kok naar Bonn, vorig najaar. „Toen al is
de afspraak gemaakt voor twee tegenbezoeken
van Kohl, een onofficieel bezoek aan het Catshuis
in januari en een officieel bezoek in mei. De
Duitse president Herzog komt in het najaar nog
op staatsbezoek", zegt directeur Hans van der
Voet van de Rijksvoorlichtingsdienst. Hij is ver
guld met zoveel Duitse aandacht: „Kok is drie uur
in Bonn geweest. Kohl komt nu alweer voor de
tweede keer. Het toont de wil van Duitsland om
veel aan de relatie met Nederland te doen."
Het programma van de bondskanselier is verge
leken met eerdere officiële bezoeken aan ons
land (Major, Mitterrand) overvol. In twee dagen
doet Kohl achtereenvolgens Rotterdam, Amster
dam, Den Haag en Delft aan. Hij maakt een
rondvlucht boven de Deltawerken, boottocht
door de haven Rotterdam, houdt een 'historisch
getinte' lezing voor de Erasmusuniversiteit, be
zichtigt het Rijksmuseum, ontmoet Kamer en ka
binet, heeft een audiëntie en lunch bij koningin
Beatrix op paleis Noordeinde, ontmoet de pers
en maakt een wandeling door de binnenstad van
Delft. Vrijwel het volledige programma laat hij
zich vergezellen door zijn vrouw.
Maar het meest in het oog springend is het eerste
onderdeel van het programma: de aankomst om
elf uur 's ochtends en kranslegging bij het monu
ment 'De verwoeste stad' van Ossip Zadkine in
Rotterdam, die rechtstreeks door de NOS wordt
uitgezonden. Het idee voor de kranslegging als
'gebaar van verzoening' is geboren in het Neder
landse kabinet maar volgens de Rijksvoorlich
tingsdienst onmiddellijk omarmd door Kohl.
Kohl, die een jongetje van tien jaar was toen de
oorlog uitbrak, is er niet de man naar om de pijn
lijke periode '40-'45 tijdens een bezoek aan Ne
derland onder de vloermat te vegen, zo heet het.
„Juist vanwege dat besef is hij tot in zijn tenen
voorstander van inbedding van Duitsland in een
verenigd Europa", aldus een nauw bij het proto
col betrokken ambtenaar.
Volgens burgemeester Peper van Rotterdam is de
kranslegging bij het beeld van Zadkine van grote
betekenis. „Zadkine is natuurlijk het absolute
symbool van vernietigingen hoop tegelijkertijd.
Die gedachte leefde ook heel sterk in Duitse
kring. Ik vind het een heel bijzonder moment.
Het toont de verbinding tussen verleden en toe
komst."
De veiligheid van de bondskanselier en zijn
vrouw is gedurende het tweedaagse bezoek de
verantwoordelijkheid van de Nederlandse autori
teiten. Volgens de RVD neemt Kohl geen eigen
veiligheidsagenten mee, maar worden ook geen
ongeregeldheden verwacht. Slechts één burger
heeft aangekondigd te willen demonstreren bij de
kranslegging. Verenigingen van veteranen en
oud-verzetsstrijders hebben laten weten vrede te
hebben met het bezoek.
Dinsdagmiddag even na vijf uur vertrekt de
bondskanselier weer vanaf Zestienhoven naar
Bonn. Hoewel het niet de bedoeling is dat voor
die tijd plechtige verklaringen of verdragen zijn
getekend, gaat premier Kok ervan uit dat het
'goede nabuurschap' dat Nederland met Duits
land nastreeft, een nieuwe impuls zal hebben ge
kregen. In het eerste jaar van zijn premierschap
heeft Kok in elk geval op dit punt al flinke vorde
ringen gemaakt. In de twaalf jaar dat de christen
democraat Lubbers de scepter zwaaide, reisde
Kohl slecht één keer officieel naar de Rijndelta.
