'Patiëntsimulator' voor AZL
Van Luyn architect
van dialoogproces
Weken van losmaken
%erti6[adf*.
KëfEbode
Kerk Samenleving
Niet bij
de tijd
Leiden
Redelijke respons bij
verkiezingen Rijnland
WOENSDAG 17 MEI 1995
Leider
De Dalai Lama heeft de zes
jarige Tibetaanse jongen
Gedhun Choekyi Nyima tot
elfde Panchen Lama be
noemd. Dat heeft een
woordvoerder van de in bal
lingschap levende religieuze
leider bekendgemaakt. De
Panchen Lama is na de Dalai
Uma de hoogste leider in
het Tibetaanse boeddhisme.
De tiende Panchen lama
stierf in 1989 op vijftigjarige
leeftijd. In tegenstelling tot
de Dalai Lama sloot deze na
de bezetting van Tibet door
de Chinezen al snel een ak
koord met de communisti
sche leiding in Peking. Hij
woonde het grootste deel van
zijn leven in Peking, waar hij
deel uitmaakte van de Chi
nese regering.
Bisschoppen
De conservatieve kardinaal
Lucas Moreira Neves (69) is
gisteren gekozen tot nieuwe
voorzitter van de Braziliaan
se bisschoppenconferentie.
De 69-jarige aartsbisschop
van Salvador de Bahia volgt
de progressieve mgr. Luciano
Mendes de Almeida op. Déze
was tot vorig jaar als hulpbis
schop een naaste medewer
ker van kardinaal Arns, aarts
bisschop van Sao Paulo. De
keuze van Neves wordt ge
zien als een koerswijziging in
de Braziliaanse RK Kerk. Hij
behoort tot de meest in
vloedrijke Latijnsamerikaan-
se bisschoppen.
Vergeving
De Oostenrijkse kardinaal
Hans Hermann Groër heeft
impliciet verontschuldigin
gen voor zijn gedrag aange
boden. De aartsbisschop van
Wenen werd in maart door
oud-leerlingen ervan be
schuldigd hen als minderjari
gen seksueel te hebben mis
bruikt. Aan het eind van een
verklaring, waarin hij zijn
stilzwijgen rechtvaardigt,
gaat de 75-jarige kardinaal in
op de vragen van schuld en
vergeving. .Zonder twijfel
kan geen enkel eerlijk mens
er aanspraak op maken dat
hij in zijn leven geen fouten
maakt. Een ieder moet God
en de medemensen om ver
geving vragen."
De Vreeze en Kohlbeck spelen
samen de baas bij Zijloever
leiden
Twee prominente oud-politici trekken vanaf heden de kar bij de
Zorgvoorziening Zijloever. PvdA-raadslid Steven de Vreeze
wordt de nieuwe voorzitter. Hij volgt Ton Kohlbeck op, die tot
nu toe zowel voorzitter als directeur was. Kohlbeck blijft alleen
directeur.
Zorgvoorziening Zijloever verzorgt voor 60 ouderen in vier
wijken in Leiden-Noord 24 uur hulp aan huis. Hierdoor kunnen
ouderen langer zelfstandig thuis blijven wonen. Het project is
uniek in zijn soort en bestaat in november vijf jaar.
Kohlbeck trad 1 juli vorig jaar aan als voorzitter en directeur
na een conflict bij Zijloever. Er waren toen klachten uit het toen
malige bestuur over de inzet en bereikbaarheid van de mede
werkers van Thuiszorg Groot Rijnland, die de hulp aan huis bie
den. De Vreeze was in de vorige collegeperiode wethouder van
financiën en tot voor kort directeur van de vereniging Open Mo-
numénten. ThanS is hij beleidsmedewerker van de provincie.
DE KERKBLADEN
De Gereformeerde Kerk van
Sassenheim ziet haar predi
kant R.W. Biewinga volgende
maand vertrekken naar het
Westlandse doip De Lier. De
weken tot 11
juni, als de
afscheids-
dienst plaats
heeft, zijn
voor hem
'weken van
losmaken'.
„Jezelf en de
gemeente die
achterblijft
losweken van
elkaar. Voor
van de beroepingscommissie
hem weten. „Die kan zwijgen
als het graf."
Biewinga nam het beroep in
april aan en deed op zondag
28 augustus
1988 zijn in
trede. Hij
kwam in
een 'ge
spreid bed":
er was een
oe oude kerk 'enthousias-
gers aanwe-
Rijnlandse Kerkbode zig er! w^k"
yaam P
sommigen
geldt dat niet:
die 'hebben'
weinig tot
niets met de
vertrekkende.
Anderen zijn
op één of an
dere manier
verbonden,
aangesloten:
dan levert
zo'n afscheid de nodige moei
te op", schrijft Biewinga in de
Kerkbrief.
De dominee kwam in 1988
naar Sassenheim. In het begin
van dat jaar had de plaatselijke
kerkgemeenschap de verve
lende ervaring dat de predi
kant waarop zij in eerste in
stantie het oog had laten val
len, de voorkeur gaf aan een
beroep uit een andere ge
meente. „Lucas ter Leede
heeft het dan in het Centraal
Weekblad over de voor
'Bollenburg' vreemde ervaring
dat een predikant 'nee' zegt
tegen dit zo prachtige dorp",
blikt Biewinga terug.
Zijn eigen naam wordt ver
volgens door de beroepings
commissie genoemd als nieu
we kandidaat, en op de zater
dag dat de festiviteiten rond
het vertrek van de vertrekken
de predikant ds. W. Baas wor
den gehouden, loopt hij in
Sassenheim rond in de kerk.
Zijn bezoek was met de nodige
geheimzinnigheid omgeven,
herinnert Biewinga zich. In de
kerk wordt hij gesignaleerd
door een stofzuigende koster.
„Onze koster zal niets loslaten
:r uw bezoek", laat een lid
ONTMOETING p5
@E1!PETRUS iNFpma
UEi [jü I Gi&J Jl/Ii 'È^SSilAi'
winga: „Een
gespreid
bed, dat
gold minder
voor de ge
meente te
midden
waarvan ik
ging wer
ken. Er was
de nodige
pijn vanuit
het recente verleden. Dat hield
de gemeenteleden verdeeld
(en houd dat sommigen nog
steeds). Het was de moeite
waard om te proberen wat
meer samenhang te brengen
onder de mensen. Mijn bijdra
ge daaraan is het geweest om
veel mensen trouw te bezoe
ken. Ze zo te laten voelen dat
ze erbij horen, bij die gemeen
schap die zich de gemeente
van Jezus Christus noemt."
Hij gaat nu weg met een wat
moedeloos gevoel. „Want ik
laat een kerkeraad achter die
te weinig bemenst is om het
vele werk dat haar wacht aan
te kunnen. Dat is jammer,
want naar mijn stellige over
tuiging is de persoonlijke be
moeienis met elkaar binnen
een gemeente van vitaal be
lang voor haar leven.
Maar Biewinga toont zich
tegelijkertijd dankbaar voor
het vertrouwen dat hij van ge
meenteleden kreeg en voor t
die keren dat hij door hen op
weg gehopen werd. „In veel
gemeenteleden ben ik God te
gen gekomen. Hij lachte me
toe in al die anderen. Zoals
God zo vaak mensen toelacht
in andere mensen en dingen."
BUITENLAND KORT
LEIDSCH DAGBLAD Ldtj
(Opgericht 1 maart 1860) ,$c]
KANTOOR TELEFAX
Advertenties: 071 0
Rooseveltstraat 82 071-356356 Familieberichten:
Postadres: Postbus 54, O&fcstU
2300 AB Leiden Redactie: 071 \re
ABONNEESERVICE Hoofdredactie: m,IEuc
Abonnementen 071-128030 ADVERTENTIES
Geen krant ontvangen? Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 j*
Bel voor nabezorging- 071 lit
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en RUBRIEKSADVERTENTIES
Zaterdag 10.00-12.00uur 071-128030 Maandag t/m vrijdag van 8.30tot 17 iQEï
DIRECTIE 071 .|cer
B. M. Essenberg, ABONNEMENTEN
G. P Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct) bij vooruitbetaling:
HOOFDREDACTIE per maand (acceptgiro) i"s
J G. Majoor, F. Nypels. per maand (autom. betaling)
H. G. van der Post (adjunct) per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom betaling) J|l.
PUBLIC RELATIONS per jaar (acceptgiro)
W.H C. M. Steverink 071-356356 per jaar (autom betaling)
OMBUDSMAN VERZENDING PER POST
R. D. Paauw 071-356215 per kwartaal (NL)
Tel. dag. 9.30 - 11.30 uur of per post.
REDACTIE LEIDSCH DAG BLAD OP CASSETT! ïBU
G.J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst Voor mensen die moeilijk lezen, sle< Iter
H.W. van Egmond, chef red. Groot Leiden hebben of blind zijn (of een andere jjoi
A JB M.Brandenburg, chef eindredactie regio dicap hebben), is een samer
F. Blok, chef eindredactie algemeen regionale nieuws uit het Leic
W F. Wegman, chef red Duin- en Bollenstreek geluidscassette beschikbaar. Voor
2345 (Centrum voor Gespri
ONGEVALLENDIENST nd
hte
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13 00 t/m dinsdag 13.00 ei
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconess .^T
en dagelijks St Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
D1ACONESSENHUIS VU\
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 u
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, vo ££L
ners bovendien van 10.30 -11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur ar;
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00- 15.30 uur en 19.00-19.30 ,v0
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoen
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
et t<
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545). dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, kla
II daarnaast ook 11.15-12.00 uur
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders to
uur).
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30
18.30-19.OO.uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 01720-63131): dagelijks 14.00-15.00 uui
en II daarnaast ook 11 15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENH.UIS
(tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00
leen Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur. uit! lac
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een r
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en q31"
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelki
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderklinfèk: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.1
uur, babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak. g
Met de pop kunnen zeer uiteenlopende situaties worden geoefend. foto loekzuijderduin
Een vluchtsimulator, maar dan
voor anesthesisten. Het Acade
misch Ziekenhuis Leiden heèft
als eerste ziekenhuis in de we
reld een kunstmatige patiënt
waarop anesthesiologen en
arts-assistenten kunnen oefe
nen. Net als de vluchtsimulator,
- een 'kunstmatig vliegtuig' dat
reageert op de besturing dooi
de piloot - reageert deze pa
tiënt-simulator op behandelin
gen door artsen.
Het technische hoogstandje is
gemaakt in samenwerking met
de industrie Drager en de KLM.
Eén van de belangrijkste initia
tiefnemers is emeritus-hoogle
raar anesthesiologie J. Spierdijk.
Hij voerde, opnieuw analoog
aan de vliegtuigwereld, ook in
de operatiekamers de zogehe
ten checklists (een lijst controle
punten) in.
De Leidse Anesthesie Simula
tor is in het Skills Lab in het AZL
opgesteld in een operatiekamer
van het nieuwe operatiekamer
complex van het ziekenhuis. De
artificiële patiënt is bedoeld
voor scholing, bij- en nascho
ling van in Nederland werkza
me anesthesiologen, arts-assis-
tent-anesthesiologen en anes-
thesie-medewerkers.
Met de pop kunnen zeer uit
eenlopende situaties worden
geoefend. Standaardprocedu
res, zoals het onder anesthesie
brengen van een patiënten tot
levensbedreigende complica
ties, kunnen met de pop wor
den nagespeeld. Een groot aan
tal instrumenten geven de con
ditie van hart, longen en bloed
vaten weer. Een grove fout van
één van de 'oefenaars' heeft fa
tale gevolgen: de pop 'sterft'.
De nieuwe simulator is vol
gens een woordvoerder van het
AZL een grote stap voorwaarts.
Tot nu toe moest er worden 'ge
oefend' op levend materiaal.
Het Skills Lab Anesthesiologie
wordt vrijdag om 16.00 uur
door de voorzitter van de Raad
van Bestuur, prof. O.J.S.
Buruma, officieel geopend. Het
AZL verwacht de komende tijd
geïnteresseerde medici uit de
hele wereld.
VRIJE TIJD
LEIDEN
Tafeltennis. In het verenigingsgebouw van tafeltennisvereniging
DOCOS kan zondag 21 mei worden deelgenomen aan een sportin-
stuif en een klaverjasmiddag. De activiteiten starten respectievelijk
om 13.30 en 14.00 uur aan de Hoge Morsweg 201 in Leiden. Klaver
jassen kost 3,50 gulden, de instuif is gratis. Voor informatie: 071-
763053.
Kleurrijk. De werkgroep 'Kleurrijk Leiden Noord' verzorgt zondag 21
mei in de wijk een dag vol multi-culturele activiteiten. Stepper de
Clown komt langs, er wordt een voetbaltoernooi gespeeld, de disco
in 't Spoortje is open en Kindercircus Altena treedt op. De dag duurt
van 10.30 tot 16.00 uur.
leiden In de Doezastraat kun je
maar beter op je eigen horloge kij
ken dan op de stadsklokken, die
daar wel erg dicht op elkaar staan.
Want die stadsklokken zijn be
paald niet bij de tijd. Zelfs het uur
verschil tussen zomer- en winter
tijd valt niet te ontdekken in de
stand van de wijzers.
foto loek zuyderduin
Bisschop Muskens van
Breda stal afgelopen zater
dag de show op de Acht
Mei-manifestatie in Den
Haag, maar zijn collega
Van Luyn van Rotterdam is
de architect van het dia
loogproces. In zijn vorige
functie heeft Van Luyn als
secretaris-generaal van het
RK Kerkgenootschap de
bisschoppen ertoe ge
bracht te kiezen voor een
einde aan de polarisatie.
den haag anp
Speerpunten van hun t>eleid in
de jaren '90 moesten communi
catie en dialoog worden, schre
ven de bisschoppen in het door
Van Luyn voorbereide rapport
voor het vijfjaarlijkse ad limina-
bezoek begin 1993 aan Rome.
Evangelisatie kan alleen plaats
vinden in een klimaat van dia
loog en vertrouwen. Dialoog is
geen modieuze concessie, maar
heeft te maken met de kern van
het geloof, aldus het rapport.
Kort na het geslaagde ad limi-
na-bezoek - bij eerdere gelegen
heden hebben de bisschoppen
wel eens minder begrip en
waardering in Rome gekregen -
werd de Katholieke Kerk in Ne
derland opgeschrikt door het
onverwachte aftreden van eerst
bisschop Gijsen van Roermond
en daarna bisschop Bar van
Rotterdam. Vooral doordat kar
dinaal !>imonis de zwarte piet
voor het aftreden van Bar kreeg
toegespeeld, beleefde de bis
schoppenconferentie een heuse
dip.
In die situatie beseften de bis
schoppen dat ze een moedige
stap voorwaarts moeten zetten.
Ze benoemden een dialoog
commissie van maatschappelijk
gerespecteerde katholieken die
het geschonden imago van de
Nederlandse hiërarchie moes
ten oppoetsen. Maar deze com
missie was zo gezaghebbend
dat de bisschoppen de belang
rijkste aanbeveling wel moesten
opvolgen. „Zij behoren daar
heen te gaan, waar de gelovigen
zijn, ook naar de Acht Mei Be
weging."
Tienduizenden inwoners van
het grondgebied van het Hoog
heemraadschap van Rijnland
hebben gebruik gemaakt van
hun stemrecht. Bijna een kwart
van de eigenaren van panden
en eenderde van de' eigenaren
van grond hebben hun stem
uitgebracht voor het nieuwe be
stuur van het hoogheemraad
schap. Rijnland heeft als eerste
in Nederland de stap genomen
de verkiezingen schriftelijk uit
te schrijven in de hoop hiermee
een fatsoenlijke opkomst te be
reiken.
De afgelopen weken hebben
275.000 inwoners een stembiljet
gekregen. Zij kiezen 15 van de
36 bestuurleden van Rijnland.
De overige 18 worden door de
bedrijven en de gemeenteraden
gekozen. Deze bestuurders ver
tegenwoordigen onder meer de
huurders van panden.
Dijkgraaf Van Tuyl van
Serooskerkén hoopte op een
opkomst van ongeveer eender
de van het aantal stemgerech
tigden. Dinsdagavond hadden
57.000 stemgerechtigden in de
categorie gebouwd (23 procent)
en bijna 8000 stemmers uit de
categorie ongebouwd (31 pro
cent), hun stembiljet ingevuld
teruggestuurd.
Voor de laatkomers stond er
vanmorgen een bus voor het
gebouw van Rijnland en deze
wordt om 12.00 uur vanmiddag
voor het laatst geleegd. Morgen
zitten vanaf zeven uur 's mor
gens 80 vrijwilligers van Rijn
land bij elkaar om al die duizen
den enveloppen te openen en
de stemmen te tellen. De offi
ciële uitslag wordt op 22 mei
verwacht.
Muskens plaatste zaterdag de
problemen in de Nederlandse
kerkprovincie in een mondiaal
en historisch perspectief. Overal
ter wereld worstelen priesters
met de vraag hoe ze het geloof
in hun cultuur en op een eigen
tijdse wijze gestalte moeten ge
ven. Maar vooral het missionai
re aspect gaf voor hem de door
slag om over de binnenkerkelij
ke tegenstellingen heen te stap
pen. „De kerk is niet geloof
waardig zolang wij maar door
blijven ruziën", hield hij zijn ge
hoor voor.
Ook Van Luyn, die als nuchte
re Groninger zich wat ingetoge
ner op de Acht Mei-manifesta
tie gedroeg, relativeerde de pro
blemen in de Nederlandse RK
Kerk. Dit is toch een hele stap
voor U, zei voorzitter Hedwig
Wasser van de Acht Mei Bewe
ging, toen ze hem verwelkom
de. „Ach, zo'n grote stap is het
ook weer niet", antwoordde
Van Luyn.
En een vergelijking van een
journalist tussen een gesimu
leerd mijnenveld, dat de bis
schop met de Acht Mei-voorzit
ter betrad, en het 'mijnenveld
van de Nederlandse kerkprovin
cie' wees hij bijna verontwaar
digd van de hand. Bij de ver
schrikkingen van de dodelijke
landmijnen vallen de Hollandse
ruzies in het niet. Ook Van Luyn
is een bisschop met een goed
oog voor de problemen in de
samenleving.
„Ach, zo'n grote stap is het ook weer niet."
foto archief
Bisschop A.H. van Luyn:
