Zakenkabinet Dini scoort
Herenakkoord'
ijkt dode letter
Veteranen marcheren door de straten van Moskou
Meerderheid voor kernwapenverdrag
Israël houdt vast aan onteigeningen
Buitenland
-lNSDAG 9 ME11995
a Pnm Agentur gpd geas
e Pers Diensten RTR Reut
Bloedige schietpartij in Brazilië
de janeiro» Bij een schietpartij gisteren in een krottenwijk
n de Braziliaanse stad Rio de Janeiro heeft de politie veertien
irmoedelijke drugshandelaren doodgeschoten. Hoeveel men-
n gewond raakten en hoeveel arrestaties zijn verricht was nog
ste opjiiet vastgesteld. Een politieman raakte ernstig gewond door een
bedrijtiranaat. Volgens een radiostation zijn vijftien mensen opgepakt
orig jjn liepen tien mensen verwondingen op.
emiddj
1 guWjpNNHet Deense ministerie van justitie heeft het groene licht
1111 egeven voor de uitlevering van de Amerikaanse neonazi Gary
auck aan Duitsland. De Deense politie kon de internationaal
n pzochte Lauck half maart arresteren. Bonn verzocht om uide-
ering omdat de neonazi vaak in Duitsland actief is. Lauck is in
utolon jgderiand bekend door het verspreiden van racistisch en antise-
eP nitisch materiaal.
ISt)
garai
neten
akkeri E?UZALEM sra^l heeft gisteren een begin gemaakt met het vrij-
t mee lten van Palestijnse gevangenen. Het is een gebaar van
roede wil ter gelegenheid van het islamitische Eid al-Adha, het
ifferfeest aan het slot van de bedevaart naar Mekka. Het Israëli-
che hooggerechtshof gaf zijn fiat aan de vrijlating.
Israël begint vrijlating 250 Palestijnen
riiegtu
et sala
raad
t 91
guldi
hts tn jARiETTAHet aantal doden als gevolg van de zware stormen die
1 iet afgelopen weekeinde huishielden in de Amerikaanse staten
93 ine 'exas en Oklahoma is gisteren opgelopen tot 22. Ongeveer 100
nanag nensen raakten gewond door tornado's en stormen die gepaard
jngen met hevige hagelbuien en overstromingen.
Ier onif
van
nmidi
vuilde
eden
p )oor noodweer in Texas 22 doden
id Gevecht leger Peru en Lichtend Pad
euen een tre^en tussen militairen en guerrillastrijders in het
dienst ,erW0lK' 'n ^et oosten van Peru zijn 20 mensen gedood en 28
Iinderen gewond, heeft het Peruaanse ministerie van defensie
jsteren gezegd. Het gevecht vond zondag plaats bij Aucayacu,
>p 370 kilometer ten noordoosten van de hoofdstad Lima. Het
jebied ligt in een regio waar veel coca verbouwd wordfen dat
en bolwerk is van de guerrillabeweging Lichtend Pad.
«jOnderzoek verkoop Griekse kinderen
en opdracht gegeven tot een onderzoek naar beschuldigingen
lat het gemeentelijk weeshuis illegaal honderden kinderen heeft
•erkocht. De Griekse pers berichtte het afgelopen weekeinde dat
iet weeshuis Agios Stylianos in Saloniki baby's, die eerst werden
ipgegeven als overleden, verkocht aan kinderloze echtparen. De
ncidenten zouden zich hebben voorgedaan tussen 1935 en
1975.
Helikopter verongelukt, vier doden
jj piesaEen ongeluk met een helikopter in de Duitse deelstaat
8 iaksen heeft aan alle vier inzittenden het leven gekost. De heli
copter was gisteren opgestegen bij Hoyerswerda en stortte door
mbekende oorzaak neer in een veld bij het dorp Kreinitz. Het
oestel was eigendom van een particulier bedrijf in Dresden en
vas door de overheid gehuurd om bosbranden op te sporen.
dedapest hans gertsen
GEE jë,
H
\espannen rust in Kroatië
drrespondent
e situatie in Bosnië en Kroatië
lat lijft uiterst gespannen.' In Bos-
beschoten Servische troe-
en gisteren rond het middag-
r de moslim-enclave Tuzla.
deze door de VN gegaran-
;rde 'veilige zone' vielen vier
oden en minstens zeven ge-
onden. Zondag kwamen bij
m mortierbeschieting van Sa-
;vo, eveneens een 'veilige zo-
tien mensen om het leven,
voor het eerst sinds ruim een
ir hebben de Serviërs daar
steren tanks ingezet.
Kroatië bleef het gisteren
j, maar van de beloofde te-
igtrekking van het Kroatische
?er uit de door de VN beheer-
e bufferzone tussen de strij-
:nde partijen lijkt nog geen
irake.
Ondanks de nieuwe, ernstige
lending van een door de VN
jj garandeerd veilig gebied, lijkt
militair antwoord op de
irvische aanvallen uitgesloten.
Ie VN voelt weinig voor om
NAVO te vragen Servische
ellingen te beschieten, zoals in
et verleden enkele malen ge-
eurde.
Hen militair antwoord op de
Afhaalde Servische beschietin-
in van veilige zones dreigt vol-
tns het hoofdkwartier van de
U in Zagreb averechts te wer-
in. De VN vreest in dat geval
et alleen represailles tegen
auwhelmen, maar ook een
Akkoord in Italië over hervorming pensioenstelsel
Regering en vakbonden in Italië zijn het gisteren na 20
uur vergaderen eens geworden over de hervorming van
het staatspensioenstelsel. Een succes voor het zakenkabi
net van premier Dini, die liet weten zijn mandaat in han
den te zullen leggen van president Scalfaro zodra de her
vorming door het parlement tot wet wordt verheven.
laatste 10 jaar voor uittreding
heeft verdiend, maar op basis
van de afgedragen premies.
Verder zullen de anciënniteits-
pensioenen, die verantwoorde
lijk zijn voor de grootste finan
ciële gaten, gaan verdwijnen.
Een en ander zal zeer geleide
lijk gebeuren. De ancienniteits-
pensioenen zullen in het jaar
2008 zijn verdwenen en pas in
2013 zal het nieuwe systeem het
oude volledig hebben vervan
gen. Deze lange overgangspe
riode is scherp bekritiseerd door
de werkgeversorganisatie Conf-
industria, die gisteren dan ook
niet haar handtekening onder
het akkoord heeft gezet.
Premier Dini pareerde de kri
tiek van de werkgevers door te
zeggen dat de hervorming de
rome eelco van der linden
correspondent
Dini is geslaagd in een onderne
ming die de verschillende
kabinetten de afgelopen 20 jaar
steeds voor zich uit hebben ge
schoven. Iedereen was ervan
overtuigd dat de combinatie
van een uiterst genereus pen
sioenstelsel en een snel vergrij
zende bevolking zou leiden tot
grote financiële problemen,
maar er moest een sobere tech
nocraat aan te pas komen om
de knoop door te hakken.
Kern van de hervorming is
dat de pensioengerechtigde
leeftijd wordt verhoogd en het
pensioen niet meer berekend
wordt op basis van het gemid
delde salaris dat iemand de
komende drie jaar al een bespa
ring zal opleveren van een klei
ne 15 miljard gulden. „De her
vorming is structureel van aard
en zal Italië een modern, even
wichtig en zeker pensioenstelsel
geven", aldus een opgetogen
Dini. Hij onderstreepte dat het
akkoord Italië in de ogen van
het buitenland geloofwaardig
zal maken. „De forse stijging
van de lire ten opzichte van dol
lar en D-mark zijn hier het be
wijs van", aldus Dini.
De premier kreeg bijval van
de vakbondsleiders, die una
niem spraken van een 'histo
risch akkoord'. Vergeten leken
de massale protesten die nog
geen jaar geleden plaatsvonden
tegen de hervormingsvoorstel
len van de toenmalige minister
Dini. „De premier heeft oog ge
had voor de belangen van de
staat, maar ook voor de sociale
concensus", aldus Cofferati van
de ex-communistische vakbond
CGIL.
Dini heeft met de hervorming
van de pensioenen zijn beperk
te programma ten uitvoer ge
bracht en zei gisteren dan ook
af te zullen treden als het parle
ment de hervorming om zal
hebben gezet in een wet. Ver
wacht wordt dat dit voor het
einde van de volgende maand
zal geschieden. Wat er daarna
zal gebeuren, is niet duidelijk,
ook omdat de pas gehouden lo
kale verkiezingen de nationale
politiek grondig hebben ge-,
schokt.
De enorme winst van de cen
trum-linkse coalities verontrust
de rechtse 'Pool van de Vrij
heid', die de noodzaak inziet
van een nieuwe strategie. Voor
al de ex-christen-democraten
binnen de 'pool' pleiten voor
een bescheidener rol voor Ber
lusconi. De ex-premier blijft
vervroegde verkiezingen eisen,
maar het is geen geheim dat
veel van zijn coalitiegenoten
voor uitstel zijn en willen pro
beren het rechtse blok aantrek
kelijker te maken voor de kie
zers.
Vooralsnog heeft het er alle
schijn van dat Italië in oktober
naar de stembus gaat. Zowel in
het linkse als het rechtse blok
gaan echter stemmen op om in
de resterende tijd een aantal op
papier gebleven hervormingen
door te voeren en initiatieven te
nemen die de op 11 juni te hou
den referenda overbodig ma
ken.
Een anti-trustwet en een kies
stelsel met twee stemronden
zijn de belangrijkste wensen
van de centrum-linkse alliantie,
die Dini graag zou zien in de rol
van bemiddelaar.
Dit scenario is echter voor
Berlusconi onacceptabel. De
mediamagnaat, die voelt dat de
grond onder zijn voeten weg-
brokkelt, zei gisteren 'zich op
geladen te hebben en, klaar te
zijn voor de aanval'. „Ik hoop
dat de heren van links nu ook
inzien dat parlementsverkiezin
gen de enige remedie vormen
voor onze zieke democratie",
aldus een getergde Berlusconi.
Vertrek van
WHO-leider
geëist
genéve bob kroon
correspondent
Twaalf Afrikaanse landen eisen
het aftreden van de Japanse di
recteur-generaal van de Wereld
gezondheidsorganisatie (WHO),
dr. Hiroshi Nakajima. Ze zijn
gebelgd over racistische opmer
kingen die de Japanner zou
hebben gemaakt over Afrikaan
se medewerkers, „die wel goed
praten, maai* geen rapporten
kunnen lezen of documenten
opstellen en zich bovendien
niet aanpassen aan de cultuur
van Genève".
Nakajima spreekt van een
„misverstand", maar weigert in
te gaan op de eis van hel Afri
kaanse blok om de bandopna
me van de gewraakte uitlatin
gen vrij te geven. De twaalf heb
ben op de jaarvergadering van
deze 180 leden tellende VN-or
ganisatie een ontwerp-resolutie
in omloop gebracht waarin zij
het vertrek van Nakajima eisen.
langdurige sluiting van het
vliegveld van Sarajevo en het
oplopen vari de toch al gespan
nen situatie in Kroatië.
Sinds het succesvolle offensief
van het Kroatische leger tegen
de Servische enclave West-Sla-
vonië hebben zowel het Kroati
sche leger als de Krajina-Ser-
viërs aanzienlijke versterkingen
naar de bestandslijnen in het
oosten en zuiden gebracht. Een
klein incident kan daar een
nieuw, grootschalig treffen uit
lokken, zo vreest de VN.
Gistermorgen meldde VN-ge-
zant Akashi dat het Kroatisché
leger zich terug zou trekken uit
door de VN beheerste bufferzo
nes. De Kroatische legerleiding
zou een 'herenakkoord' met de
Krajina-Serviërs hebben geslo
ten om een nieuwe confrontatie
te voorkomen. Gisteravond
meldde de VN echter dat er van
een serieuze terugtocht van het
Kroatische leger geen sprake
was.
Op sommige plaatsen trok
het Kroatische leger weliswaar
bescheiden aantallen soldaten
terug, maar elders was sprake
van het versterken van posities.
Het 'herenakkoord' tussen de
twee strijdende partijen lijkt
kortom een'dode letter te blij
ven. „Voor een herenakkoord
heb je heren nodig en die zijn er
in dit land niet veel, zo vrees
ik", aldus het cynische com
mentaar van een VN-zegsman
in Zagreb.
Overal in het Verenigd Koninkrijk werd 'VE-day' de dag van de victorie in Europa gevierd met straat
feesten, vuurwerk en vreugdevuren. Een half miljoen mensen stroomde samen bij Buckingham Palace om
koningin-moeder Elizabeth en haar dochter Elizabeth en Margaret onder leding van onder andere Vera
Lynn toe te zingen. foto epa
Mitterrand maakt indruk bij herdenking WOU in Berlijn
De komende en de gaande man van Frankrijk, Jacques Chirac en Francois Mitterrand, hadden elkaar giste
ren bij de plechtigheid in Parijs veel te vertellen. foto reuter philippe wojaer
moskou-berlun-parus gpd
De oefeningen waren niets voor niets geweest.
Hand in hand, in uniform, in grijs pak met pet
of gewoon in burger, maar wel met alle me
dailles op de borst, marcheerden de Russische
veteranen vanmorgen over het Rode Plein in
Moskou.
Vanaf het mausoleum van Lenin volgde presi
dent Boris Jeltsin de parade. De naam Lenin
was, waarschijnlijk om de buitenlandse gasten
niet te bruskeren, afgedekt. Naast het mausole
um stonden de meer dan 50 buitenlandse
staats-en regeringsleiders, onder wie de Ameri
kaanse president Clinton, de Franse president
Mitterrand, de Duitse bondskanselier Kohl erj
premier Kok.
De bonte optocht van veteranen werd geopend
door een oude maarschalk die de rode vlag
droeg die in mei 1945 op de Reichstag in Berlijn
was gehesen. Hamer en sikkel waren nauwelijks
nog zichtbaar. Onder de klanken van vrolijke
marsmuziek volgden daarna delegaties van alle
President Jeltsin onthulde gisteren in Moskou een
monument voor de door Stalin verguisde maar
schalk Georgi Zjoekov, tijdens WO II de comman
dant van het Rode Leger, foto vladimirmashatin
Russische fronttroepen. Oude mannen en vrou
wen met verweerde koppen, maar met een trot
se blik in de ogen. Dit was de dag waarna ze zo
lang hadden uitgekeken. Jeltsin, die een behoor
lijk fitte indruk maakte, sprak de helden van het
vaderland kort toe. „Laat de herinnering aan de
oorlog er nu toe bijdragen dat we ons verenigen.
Ik doe een beroep op het Russische volk en op
de bevolking van andere landen te voorkomen
dat het zaad van het fascisme weer kan ontkie
men", zei Jeltsin, die verder de vroegere gealli
eerden bedankte voor hun bijdrage aan de strijd
tegen nazi-Duitsland. Een strijd, waarbij meer
dan 27 miljoen Russische soldaten en burgers
sneuvelden.
Moskou viert vandaag het grote herdenkings
feest van het einde van de Tweede-Wereldoor
log. De hele stad hangt vol vlaggen, waaronder
opvallend veel rode uit de tijd van het commu
nisme. Vooral de veteranen doet het goed dat de
oude communistische vlag present is. „Onder
die vlag hebben wij gevochten en onder die vlag
willen wij nu dit jubileum herdenken. Niet onder
dat nieuwe Russische ding", zei een van hen.
Dat de rode vlaggen wapperen, is het gevolg van
een besluit van het parlement.
De Franse president Mitterrand speelde gisteren
een belangrijke rol bij de herdenkingen in Parijs
en Berlijn. De scheidende president nam in de
Duitse hoofdstad, bij zijn voorlaatste grote
openbare optreden, dee gelegenheid te baat om
zijn toehoorders nog eenmaal te onthalen op
zijn specialisme, het met persoonlijke ervarin
gen en onnavolgbare politieke finesse gekruide
Het was waarschijnlijk niet eens zozeer de in
houd van zijn rede waarmee hij zijn gehoor in
zijn ban had gehouden. Het was de presentatie,
de uitstraling van een groot acteur, van wie ie
dereen beseft dat hij op zijn afscheidstoernee is,
die hen van zijn eerste tot zijn laatste woord fas
cineerde.
De broze president vertelde hoe hij als krijgsge
vangen soldaat in Duitse gevangenschap aan
wanhoop ten prooi was. „Ik dacht dat alles ver
loren was. AJles was donker. Hoe kon men ho
pen, daar midden in Duitsland, te midden van
een verschrikkelijke ideologie, die 1000 jaar zou
duren. Maar ik kreeg weer weer hoop toen ik de
Duitsers leerde kennen. Het waren soldaten die
me moesten bewaken, maar ook mensen, gewo
ne mensen die soms een bevel negeerden".
Inspelend op de in Duitsland woedende discus
sie over de vraag of 8 mei een bevrijding of ne
derlaag was, zei de grootmeester vafi de geraffi
neerde formulering: „Nederlaag, of overwin
ning? Het was nederlaag én overwinning. De ne
derlaag van de onderdrukking en de overwin
ning van de vrijheid. En vooral, Europa heeft
zich zelf overwonnen".
Eerder op de dag had Mitterrand met zo'n tach
tig buitenlandse gasten, waaronder kroonprins
Willem-Alexander, bij de Are de Triomphe in het
hart van Parijs de 50ste verjaardag van de over
winning op Hitier gevierd. Na de kranslegging
bij het Graf van de Onbekende Soldaat volgde
een kort militair défilé. Op de tribune naast het
echtpaar Mitterrand nam ook Jacques Chirac
plaats, de zondag tot nieuwe president van
Frankrijk gekozen burgemeester van Parijs.
8 «hington hans de bruun
jj ^respondent
scharen. Het is nog onzeker of China voor
zal stemmen of zich zal onthouden. Maar
elf landen, onder aanvoering van Indonesië,
hebben al te kennen gegeven een verlen
ging met niet meer dan 25 jaar te willen. Op
die manier willen zij druk uitoefenen op de
kernwapenlanden de VS, Rusland, Chi
na, Frankrijk en Engeland om meer werk
te maken van nucleaire ontwapening.
Bovendien vinden zij en daarin wor
den zij gesteund door een groot deel van de
ruim zestig landen die nog niet hebben be
slist dat verlenging moet worden gekop
peld aan de bereidheid van de kernmach
ten om hun nucleaire kennis voor vreedza
me toepassingen meer te delen met landen
die op dat terrein een grote achterstand
hebben. De VS hopen dat deze landen, na
dat het Indonesische voorstel is wegge
stemd, alsnog voor verlenging voor onbe
paalde tijd zullen kiezen.
Vooral Iran, dat zich bij het Indonesische
voorstel heeft aangesloten, dringt aan op
een overeenkomst over het delen van nu
cleaire kennis. Dat is pikant, omdat de VS
Iran er juist van beschuldigen die kennis te
willen gebruiken voor het vervaardigen van
kernwapens. Washington oefent momen
teel grote druk uit op Rusland en China om
niet over te gaan tot de voorgenomen leve
ring van kerncentrales en andere nucleaire
technologie aan Iran.
Het zijn vooral de niet-gebonden landen
die zich verzetten tegen een onvoorwaarde
lijke verlenging voor onbepaalde tijd. Zij
vinden dat de vijf kernmachten onvoldoen
de ernst maken met verdere ontwapening,
zoals die in 1970 was beloofd. Daarom heeft
Zuid-Afrika een voorstel ingediend om pe
riodiek de ontwapeningsinspanningen van
de vijf te toetsen.
Over de tekst van dat voorstel is echter
nog steeds geen akkoord. Het zal van de on
derhandelingen daarover afhangen of de
meeste van de niet-gebonden landen uit
eindelijk toch achter een onbegrensde ver
lenging zullen gaan staan. Sommige landen
willen zelfs een tijdschema voor totale nu
cleaire ontwapening in een slottekst opne
men, iets waartegen vooral de VS zich ver
zetten. Ook moet gestemd worden over een
totaal verbod op kernproeven, waar de VS
juist weer wel voor zijn.
Arabische Liga vraagt bijeenkomst V-raad over Oost-Jeruzalem
jeruzalem ad bloemendaal
correspondent
Marokko en de Verenigde Ara
bische Emiraten hebben de
VN-Veiligheidsraad gisteren
gevraagd in spoedzitting bijeen
te komen naar aanleiding van
Israels besluit om grond van
Arabieren in Oost-Jeruzalem te
onteigenen. Het afgelopen
weekeinde had de Arabische
Liga zich al voorgenomen de
Veiligheidsraad te vragen zich
uit te spreken. De kwestie
dreigt het vredesproces in het
Midden-Oosten in gevaar te
brengen. Volgens Westerse di
plomaten zou de zitting moge
lijk al donderdag plaatsvinden.
Israël en de VS menen dat de
kwestie-Jeruzalem een zaak is
die enkel Israël en de PLO aan
gaat.
De Israëlische minister Peres
(buitenlandse zaken) besprak
het probleem gisteren in Cairo
met president Mubarak, zonder
veel resultaat. Een ontmoeting
tussen Peres en zijn Egyptische
collega Amr Moussa liep zon
dag uit op een heftige confron
tatie. Moussa zei naderhand dat
hij het 'totaal oneens' was met
de plannen voor onteigening.
Peres zei dat de onteigening
moet doorgaan 'ook om huizen
te bouwen voor Arabieren. Wij
kunnen het leven niet bevrie
zen. Het is geen politieke ont
wikkeling, maar een demografi
sche'.
PLO-voorzitter Arafat heeft de
Arabische landen gevraagd Is
raël te straffen door het multila
terale vredesoverleg stop te zet
ten. Vooraanstaande Palestijnen
in de Gazastrook vinden dat de
PLO niet langer met Israël moet
onderhandelen. Maar de Israëli
sche regering is niet onder de
indruk en ze heeft daar goede
redenen voor. De onteigening
van 53 hectare land in het oos
telijk deel van Jeruzalem is niet
meer dan een kleine stap in een
proces dat in 1967 begon. De
Palestijnen hebben steeds ge
protesteerd. de rest van de we
reld heeft de vinger opgestoken,
maar daar bleef het bij
Inmiddels heeft Israël al lang
bereikt wat het wilde: een situa
tie die geen ruimte meer laat
voor een fysieke tweedeling. In
die wetenschap heeft Israël in
de loop van het vredesproces
met een gerust hart kunnen in
stemmen met onderhandelin
gen over de status van de stad.
De toekomst van Jeruzalem is
geheel in handen van degenen
die er daadwerkelijk de macht
uitoefenen, en sinds 1967 zijn
dat de Israëli's. Ze bezetten en
annexeerden het oostelijke Ara
bische stadsdeel en brachten
daarnaast een flink stuk van de
Westelijke Jordaanoever binnen
de stadsgrenzen. Daarna begon
de bouw van een lappendeken
aan joodse woonwijken,
rondom en tussen Arabische
dorpen en wijken. Op iets grote
re afstand verrezen op de Wes
telijke Jordaanoever nederzet
tingen, als buffers naar het
noorden, zuiden en oosten.
De verschillende regeringen
en gemeentebesturen van Jeru
zalem hebben nooit een geheim
gemaakt van hun plannen met
de stad. In de akkoorden met de
PLO staat alleen dat onderhan
delingen over de status van Je
ruzalem in de laatste fase van
het proces zullen beginnen.
Arafat heeft zich erbij moeten
neerleggen dat nergens is ver
meld dat Israël in Oost-Jeruza
lem de status-quo moet hand
haven.