'Hervormde kerk is flexibel'
Vrienden blijven
streven naar
behoud Trianon
Kerk Samenleving
Werkgroep
'Valkenburg
feliciteert
Jeruzalem'
opgericht
Leiden
Bijeenkomsten voor starters
Adverteren voor struikrovers
*AD^NÈN
JAAN
Eerste Leidsch Dagblad Tulpen Toer
Tweede Nederlandse satelliet
aardobservatie gelanceerd
DONDERDAG 20 APRIL 1995
redactie dick v
BUITENLAND KORT
DE ROEPING
Dictatuur
Onder de Argentijnse bis
schoppen is een strijd ont
brand over de vraag of de
Rooms-Katholieke Kerk me
deplichtig was aan de 'vuile
oorlog' tijdens de militaire
dictatuur van 1976 tot 1983.
Volgens bisschop Candido
Genaro Rubiolo van Mendo-
za heeft het episcopaat nooit
de verantwoordelijken voor
de dictatuur in bescherming
genomen. Hij deed zijn uit
spraak in reactie op uitlatin
gen van bisschop Miguel He-
sayne van het Zuidargentijn -
se bisdom Viedma. Die had
de kerk er eerder van be
schuldigd dat zij door haar
passieve houding de martel
praktijken van de militairen
indirect heeft ondersteund.
Schönborn
Mgr. Christoph Schönborn
(50), die vorige week donder
dag werd aangewezen als op
volger van de van seksueel
misbruik beschuldigde aarts
bisschop Hans Hermann
Groër van Wenen, ligt sinds
enkele dagen met hoge
koorts in het ziekenhuis. Hij
heeft een infectieziekte.
Schönborn is volgens het
aartsbisdom Wenen aan de
betecende hand. Wanneer hij
het ziekenhuis kan verlaten,
is nog niet te overzien. Hij
werd op Witte Donderdag
benoemd tot coadjutor. Dat
is een hulpbisschop die auto
matisch het recht heeft de
zittende bisschop op te vol
gen.
Doodgeschoten
Hen twaalfjarige christelijke
leider van de Pakistaanse be
weging van kinderslaven is
doodgeschoten. Dat heeft
Ehsanullah Khan, voorzitter
van een organisatie tegen
slavenarbeid, in Lahore be
kendgemaakt. Khan ver
moedt dat de tapijtmafia
achter de aanslag zit. De jon
gen, Iqbal Masih, werd in
zijn woonplaats Muridke,
even ten noorden van Laho
re, samen met twee vrienden
op zijn fiets beschoten. Iqbal
was op slag dood, de twee
andere jongens raakten ge
wond. Iqbal werkte al sinds
zijn vierde, eerst in een
steenfabriek, later in de ta
pijtindustrie. De weverijen
maken op grote schaal ge
bruik van kinderarbeid.
Van katholiek journaliste tot dominee. Drs. T. van Montfoort
(1956, Utrecht) deed eerst wat levenservaring op voor ze uitein
delijk gehoor gaf aan haar roeping om hervormd predikant te
worden. Ze groeide op in een gezin waarvan de van huisuit gere
formeerde moeder katholiek geworden was. Toen Van Montfoort
in 1975 aan de Katholieke Theologische Universiteit in Utrecht
ging studeren was dat omdat na uitspraken van kardinaal Alfrink
de tijd rijp leek om vrouwen tot priester te wijden. Toen dat uit
eindelijk niet door ging, besloot Van Montfoort een andere weg
in te slaan. Via een tijdschrift kwam ze in 1982 bij de KRO-radio
terecht, waar ze tot 1993 verschillende religieuze en nieuwspro
gramma's maakte en presenteerde. Tijdens haar journalistieke
werk groeide het besef dat ze zich niet meer in de Katholieke
Kerk thuisvoelde, waarna Van Montfoort in 1991 de hervormde
dominccsopleiding aan de universiteit van Leiden erbij ging
doen. Volgend voorjaar zal zij haar kerkelijke opleiding voltooi
en. Sinds november 1994 doet ze part-time pastoraal werk in de
johanneskapel in Den Haag.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
„Mannelijke dominantie kom je
nogal eens tegen in kerkelijke
taal. Zo wordt God vaak Vader
genoemd, of Koning. Dat ver
engt het godsbeeld en daarom
noem ik God liever Eeuwige of
Barmhartige, dat is evenwichti
ger. Tijdens mijn studie volgde
ik colleges feministische theolo
gie en deed ik als bijvak filosofie
vanuit feministisch perspectief.
Feministische theologie was
toen nog betrekkelijk nieuw.
Hier -leerde ik dat machtsver
houdingen tussen man en
vrouw heel veel met taal te ma
ken hebben. Taal beïnvloedt de
beeldvorming, aan taalgebruik
kun je afleiden hoe mensen
Sommige gemeenteleden er
geren zich aan mijn onortho
doxe religieuze opvattingen. In
het kerkblad van de Johannes
kapel schreef ik laatst een stuk
over Mattheüs 19 waarin Jezus
zegt dat mannen hun echtgeno
te niet zomaar mogen wegstu
ren. Nu wordt deze uitspraak al
tijd opgevat als een verbod op
echtscheiding, maar ik legde in
dat artikel uit dat Jezus opkwam
voor de wouw. Zij had in die
tijd een rechteloze positie en als
ze door haar man werd versto
ten kon ze nergens heen. Ik benadrukte ook
dat Jezus voor alle zwakkeren in de samen
leving opkwam en dat we daarom in deze
tijd homo's moeten accepteren. Daar vielen
enkele mensen over.
Mijn werk bij de KRO heeft zeker bijge
dragen aan mijn keuze voor de Hervormde
Kerk. Na programma's als 'Zondags pak' en
'Kruispunt' heb ik een programma gemaakt
met de titel 'Een ijsje op Zondag', over ver
schillen tussen katholieken en protestanten.
Het idee hiervoor kwam van een protes
tantse collega, met wie ik het programma
samen gemaakt heb. De naam komt voort
uit een cultuurverschil tussen de twee ker
ken: in gereformeerde gezinnen was een ijs
je op zondag streng verboden en bij katho
lieken was zondag juist de dag bij uitstek
om lekker een ijsje te eten.
Het was erg leuk om programma's te ma
ken, maar op een gegeven moment werd
het werk me te moeilijk gemaakt. Er trad
Drs. T. van Montfoort: „Taal beïnvloedt de beeldvorming."
namelijk een sterke verrechtsing op in de
katholieke kerk. De bisschoppen oefenden
naar mijn mening te veel druk uit om de
programma's aan hun lijn aan te passen.
Bovendien bestond er bij veel KRO-mede-
werkers zelfcensuur. Ze vonden dat er in
praatprogramma's bijvoorbeeld niet meer
over abortus kon worden gepraat of dat ie
mand niet kond worden aangenomen om
dat hij samenwoonde, terwijl hij verder
goed gekwalificeerd was voor de baan. Sa
menwerking met protestanten moest stie
kem gaan omdat anders de bisschop zou
ingrijpen.
Niet alleen dit begon me tegen te staan,
maar ook het feit dat alles in de katholieke
kerk vanuit één machtscentrum wordt be
disseld. Daarnaast was de journalistiek mij
te oppervlakkig. Ik had behoefte aan dieper
contact met mensen en wilde met theologie
bezig zijn. Dit kón echter niet meer in de
Katholieke Kerk. Vrouwen worden daar im
mers achtergesteld. Een man
nelijke pastoraal werker zou
misschien nog wel een gelijk
waardige band met de pastoor
kunnen opbouwen, maar voor
mezelf had ik daar twijfels over.
In 1991 deed ik belijdenis bij de
Nederlands Hervormde kerk en
besloot ik om de kerkelijke op
leiding erbij te doen. Dat was
erg zwaar, ik leefde echt in twee
werelden. Een reorganisatie bij
de KRO in 1993 greep ik aan om
daar weg te gaan en me hele
maal aan mijn studie te wijden.
De keuze voor de Nederlandse
Hervormde Kerk is me voorna
melijk ingegeven door het grote
aantal studiegenoten dat lid van
die kerk was. Het is een volks
kerk, iedereen hoort er min of
meer bij. Het is ook een flexibe
le kerk: je kunt er ook een beetje
bij horen, en je hoeft dus niet
elke zondag te komen of actief
te zijn. Al die tijd was ik lid van
een oecumenische studenten
gemeente in Utrecht. Mijn over
schrijving was dus eigenlijk een
formaliteit.
Ik voel me helemaal thuis in de
Hervormde Kerk en sinds ik in
de Johanneskapel werk, ben ik
er zeker van dat het predikant
schap mijn roeping is. Af en toe
merk ik echter nog een paar cultuurver
schillen tussen de gemeenteleden en mijn
eigen katholieke achtergrond. Katholieken
gaan wat losser om met regels, eigenlijk
houden ze zich er niet vaak aan. Bij pro
testanten is het: afspraak is afspraak. Daar
naast zien katholieken veel meer symbolen
in de religie terwijl het protestantisme een
woordcultuur is. Dat merkte ik ook weer
toen ik laatst met een groep jongeren de
dienst met Palmpasen voorbereidde. We
hadden het erover dat de intocht van Jezus
in Jeruzalem feestelijk maar ook fragiel was:
enkele dagen later zou hij immers sterven.
Ik denk dan meteen in symbolen en kwam
met het idee de kerk met ballonnen te ver
sieren: feestelijk maar fragiel. Kijken die
jongeren me met open mond aan. Maar ze
vonden het wel leuk.
carine damen
Benoemd: door de Gereformeerde
Zendingsbond (GZB) als zendingspre
dikant (docent voor de predikanten
opleiding in Kenya): T E. van Spanje
te Ridderkerk, die deze benoeming
heeft aangenomen.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR TELEFAX
Advertenties: 071-32]
Beroepen: te De Bilt: M. van Duijn te
Langerak; te Monnickendam (toez.):
H.P. de Roestte Ransdorp-Holysloot
en Durgerdam (part-time), die dit be
roep (toez.) heeft aangenomen
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Heemse: K.P.A. Moedt
Rooseveltstraat 82 071-356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071 -128 030
Familieberichten: 023-317
023-320
Redactie: 071-321
Hoofdredactie: 071-315
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uur
071-356
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8 30 tot 17 uur
Bedankt: voor Noordscheschut: M
Groen te Haarlem-Centrum.
G. P Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro) 31
J.G. Majoor, F. Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
PUBLIC RELATIONS
W. H.C. M.Steverink 071-356356
R.D.Paauw 071-356215
Tel. dag. 9.30-11.30 uur of per post.
REDACTIE
G.J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
H.W vanEgmond, chef red. Groot Leiden
per maand (autom. betaling) j
per kwartaal (acceptgiro) 81
per kwartaal (autom betaling)
per jaar (acceptgiro) 33)
per jaar (autom. betaling) 33!
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL) 13j
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBAND
Voor mensen die moeilijk lezen, slechteoj
hebben of blind zijn (of een andere leeshj
valkenburg
De stichting 'Christenen voor
Israël' uit Nijkerk - waarvan de
Katwijkse ds. W.J. Glashouwer
voorzitter is - heeft in elke pro
vincie'een gemeente gevraagd
om Jeruzalem te feliciteren met
een 3000-jarig jubileum. In 1996
is het precies dertig eeuwen ge
leden dat deze stad door koning
David werd veroverd en tot
hoofdstad van zijn rijk werd ge
maakt. Voor de provincie Zuid-
Holland viel Valkenburg deze
eer te beurt.
De werkgroep die in het Rijn
dorp inmiddels is opgericht om
dit initiatief gestalte te geven,
staat onder voorzitterschap van
dr. C. Vermeulen. De werkgroep
wil in de eerste plaats belang
stelling wekken voor Jeruzalem.
Verder zou het jubileum op ver
schillende manieren met Jeru
zalem moeten worden meege
vierd. Zo zal aan kerken, scho
len en verenigingen worden ge
vraagd om het project Jeruza
lem op te nemen in de planning
voor het winterseizoen 1995-
1996. Ook wordt gehoopt op
initiatieven vanuit de samenle
ving.
Valkenburg wil samen met de
elf andere uitverkoren gemeen
ten in Nederland een cadeau
aanbieden. Gedacht wordt on
der meer aan een project voor
de kansarme jeugd van Jeruza
lem. I
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
ZIEKEN
ONGEVALLENDIENST
n dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
dicap hebben), is e
regionale nieuws uit het Leidsch Dagblad
geluidscassette beschikbaar. Voor infornu
08860-82345 (Centrum voor Gesproken I
H U I Z
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, v
•rpa
s bovendien van 10.30- 11.15uurenvan 19.45-21.00u
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00- 15.30 uur en 19.00-19.30 u
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende w
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. EUsabeth
(tel. 071-454545). dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 u
II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot 21!
uur).
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 i
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
18:30-19.30 u
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uur(l i
leen Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluiten
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is e
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en oorhei
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.3f 1
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters èn grote kinderen: 15.15-17!
uur: babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
leiden loman leefmans
De stichting Vrienden van de
Trianon zijn bemoeizuchtig en
traineren de noodzakelijke re
novatie van de bioscoop. Dat
zeiden de bioscoop-eigenaren
Jan Boer en Ben Luyks in een
interview met deze krant. Voor
zitster Coby Bordewijk van de
'Vrienden' denkt daar anders
over: „De stichting tot behoud
van het Militair Invalidenhuis
aan de Hoge Rijndijk was ook
geen eigenaar van het pand.
Het was een groep burgers die
zich het lol Van het cultureel
erfgoed aantrokken. En wij
doen bij de Trianon niets an
ders."
De Vrienden ijveren sinds
hun oprichting voor het behoud
van het theater aan de Bree-
straat als bioscoop. Ze lobbyden
tegen de verhuizing van het
LVC naar de Trianon en juich
ten toen Boer en Luykx het ka
pitale pand kochten. Inmiddels
is de relatie tussen de nieuwe
eigenaren en de Vrienden be
hoorlijk bekoeld. Het duo wil de
sfeer van het theater behouden,
maai vindt dat er enkele nood
zakelijke veranderingen moeten
komen zodat de sterk verouder
de bioscoop een levensvatbaar
bedrijf wordt. Bordewijk en
vinden de
samenspraak met de eigenaren
en met de afdeling bouw- en
woningtoezicht van de gemeen
te een verbouwingsplan maken.
Maar dat werd door Boer en
Luyks afgewezen. Wij denken
bijvoorbeeld dat de loges in de
grote zaal te behouden zijn. Zij
willen daarentegen het balkon
groter maken. Daarmee ver
stoor je de zaalbeleving", zegt
Bordewijk, in het dagelijks leven
werkzaam bij de subfaculteit
theaterwetenschappen van de
te ver gaan.
„We hebben
eigen geléderei
Boer en Luyks vinden dat on
zin en begrijpen sowieso niet
waar de Vrienden zich mee be
moeien. „Wij vertellen toch ook
niet wat voor gordijnen zij thuis
moeten ophangen", liet Boer
zich vorige week ontvallen tij
dens de presentatie van een
kleine, nieuwe filmzaal in het
immense gebouw aan de Bree-
straat.
Bordewijk denkt echter dat de
eigenaren zich niet realiseren
hoe uniek de inrichting van de
Trianon is. „Ze denken vooral
aan het economisch belang.
Maar een bioscoop in deze
vorm bestaat vrijwel nergens
meer ter wereld. Wij willen een
positieve bijdrage leveren en
proberen ze voor een fout te be
hoeden."
Burgemeester Cees Goekoop
is door Bordewijk gevraagd te
bemiddelen.
leiden. bedrijf behandeld. Geïnteres
seerden kunnen zich aanmel
den bij één van de drie boven
genoemde instanties. Voor
mensen met een uitkering die
een bedrijf willen beginnen, or
ganiseert de Stichting Werkge
legenheid elke eerste dinsdag
van de maand een aparte voor
lichtingsmiddag. Specifieke vra
gen met betrekking tot de uitke
ring komen hier aan bod. De
eerste cursus is op 2 mei. Het
inschrijfgeld bedraagt 25,00 gul
den. Opgave bij de stichting (te
lefoonnummer 071-146878).
Voor zogenaamde starters,
mensen die een eigen bedrijf
willen beginnen, organiseert de
Kamer van Koophandel binnen
kort een aantal voorlichtingsbij
eenkomsten. De Kamer doet
dat in samenwerking met .het
Instituut voor het Midden- en
Kleinbedrijf en de Stichting
Werkgelegenheid Leiden. Op de
tweewekelijkse bijeenkomst -
de eerste is op 28 april - wordt
aan de hand van een onderne
mingsplan het opzetten van een
leiden In een zwembad horen zwemmers. Bij een leeg bassin is niemand gebaat. Dat vinden ze ook bij
zwembad De Vliet aan de Voorschoterweg in Leiden. Vandaar dat deze borden langs de weg staan. Alleen
is er iets vreemds aan de hand met deze reclame: deze tekst is niet vanaf de weg te zien. Vanuit de auto
en vanaf de fiets zien voorbijgangers de tekst 'Zwembad de Vliet' voorbijschieten. De tekst op de foto is
slechts te zien vanuit het struikgewas langs de rand van het complex. Maar of je daar nou je beste klanten
vandaan moet halen...? Het lijkt ons een verkeerde manier van adverteren. Want in een zwembad horen
En geen struikrovers, eenden of muizen. foto
De eerste Leidsch Dagblad Tulpen Toer wordt
op zondag 7 mei verreden. Deze recreatieve
fietstocht van om en nabij de 40 kilometer voert
van Leiden naar Haarlem, via de mooiste plek
jes aan de bollenroute. In Haarlem staat een bus
klaar die de deelnemers met fiets en al weer
naar Leiden terugbrengt.
De Tulpen Toer is geen wedstrijd, maar is be
doeld voor mensen uit de regio die het leuk vin
den om al fietsend eens iets meer van hun om
geving te zien. Ook voor kinderen is de tocht
zeer goed te doen. De route voert de deelne
mers in ieder geval ook langs de wereldberoem
de tuinen van Keukenhof. Deelnemers a<
Leidsch Dagblad Tulpen Toer krijgen op zondag -1
7 mei 50 procent korting op de toegangsprijs
van Keukenhof.
Deelnemen kan alleen bij voorinschrijving bij
het hoofdkantoor van Leidsch Dagblad aan de
Rooseveltstraat 82 in Leiden (tel: 071-356356)
en Holiday Inn, Haagse Schouwweg 10. Meer 5
informatie in de lezersservice-informatie elders
in deze krant.
Belangrijke bijdrage van Leidse Fokker Space Systems
leiden/frans guyana.
Een team van specialisten van
het Leidse bedrijf Fokker Space
Systems is afgereisd naar de
lanceerbasis Kourou in Frans
Guyana voor de lancering van
de aardobservatiesatelliet ERS
2. Een Ariane-raket van de Eu
ropese ruimtevaartorganisatie
ESA brengt vannacht om kwart
voor vier (onze tijd) de satelliet
in zijn baan om de aarde. Fok
ker heeft de nieuwe satelliet in
elkaar gezet en uitgebreid getest
en is verder onder meer verant
woordelijk voor de thermische
bescherming van het enorme
apparaat.
ERS 2 moet, net als zijn voor
ganger ERS 1, gegevens verza
melen en doorgeven over de
aarde. Zo wordt het smelten van
de ijskappen, het broeikaseffect,
de vervuiling van de zeeën en
de gezondheidstoestand van de
landbouwgewassen door ERS
vanuit de ruimte in de gaten ge
houden. ERS 1 zweeft sinds
1991 in de ruimte. De meetre
sultaten van ERS 1 en 2 overlap
pen elkaar voor een deel, maar
de ERS 2 gaat ook extra gege
vens over de ozonlaag leveren.
De satelliet is opgebouwd uit
onderdelen die in heel Europa
zijn gemaakt. De ESA is een Eu
ropese ruimtevaartorganisatie
en alle landen die aan het ruim
tevaartprogramma meebetalen,
mogen produkten leveren.
Ruimtevaart is een 'miljarden
business'.
In de Leidse vestiging van
Fokker Space Systems wordt
De ERS 2 wordt vannacht gelanceerd.
voor de Nederlandse onderde
len 'getekend'. Van de ERS 2 is
niet alleen de thermische be
scherming (de temperatuur in
de ruimte varieert van min vijf
tig graden tot plus 175 graden)
door Fokker gemaakt. Ook de
kabelboom, de verbinding tus
sen het instrumentenpaneel en
de rest van de satelliet, is op de
Leidse tekentafels ontworpen.
In de vestiging op Schiphol-oost
is de ERS 2 in de stofvrije ruimte
in elkaar gezet en getest.
De aardobservatiesatelliet
