Kerk heeft te weinig
oog voor vergrijzing
Geweld tegen vrouwen
onderschat probleem
Kerk Samenleving
Mysterie gooit lage ogen
aEBiSKSmy
Leiden
Ongenode gast
Comité 'Doe wat voor
de Sleutelstad' gaat
in zee met bedrijven
WOENSDAG 19 APRIL 1995
BUITENLAND KORT Ouderenbeleid ontbreekt bijna volledig
Pinksterkerk
De Zuidafrikaanse Pinkster
kerk Apostolic Faith Mission
heeft dit weekeinde definitief
met de apartheid gebroken.
Op initiatief van haar be
kendste lid, dr. Frank Chika-
ne. besloten de naar rassen
gescheiden delen van de kerk
zich te verenigen. Chikane,
de vorige secretaris van de
Zuidafrikaanse Raad van
Kerken, slaagde er vorig jaar
in alvast de zwarte delen van
de kerk te laten fuseren. Als
hoofd van de nieuwe zwarte
AFM-kerk was zijn volgende
doel samen te gaan met de
blanke AFM-kerk. Bij deze
Pinksterkerk zijn ongeveer
300.000 blanken en 400.000
zwarten aangesloten. „Zon
der eenheid zou ons getuige
nis ongeloofwaardig zijn", al
dus Chikane na het histori
sche besluit. „Nu kunnen we
met één stem spreken en
binnen de kerk aan verzoe
ning werken."
Wijze mannen
De Rooms-Katholieke Kerk
in Oostenrijk stelt een com
missie van wijze mannen en
vrouwen in die de situatie in
de kerk moet evalueren. De
commissie, die zowel bis
schoppen als leken zal bevat
ten, moet de leiding van de
kerk van advies dienen. Dit
heeft de voorzitter van de
bisschoppenconferentie,
mgr. Johannes Weber, be
kendgemaakt. De Oostenrijk
se kerk verkeert in een van
de moeilijkste perioden van
haar bestaan. De aartsbis
schop van Wenen, de 75-jari-
ge kardinaal Flans Hermann
Groër. is ervan beschuldigd
dat hij ruim twintig jaar gele
den minderjarige seminarie
studenten seksueel heeft
misbruikt. Hij heeft de be
schuldigingen van de hand
gewezen.
Priest
De Britse film 'Priest' is pijn
lijk voor katholieken en
maakt misbruik van de be
hoefte tot voyeurisme bij het
publiek. Dat schrijft de voor
zitter van de Franse bis
schoppenconferentie, mgr.
Joseph Duval, in een brief die
gisteren is gepubliceerd. De
film gaat over vijf priesters,
van wie er twee seksueel ac
tief zijn, de één homo-, de
ander heteroseksueel.
Het aandeel van ouderen
in de kerken zal in de ko
mende jaren sterk toene
men. Weinig kerkelijke ge
meenten hebben echter
een duidelijk beeld van de
gevolgen van die vergrij
zing. Ouderenbeleid ont
breekt in de kerken bijna
volledig. Dat is de conclu-
sie van een onlangs ver
schenen onderzoek van de
Gereformeerde raad voor
samenlevingsaangelegen
heden (GSA).
Op dit moment is ruim 13 pro
cent van de Nederlandse bevol
king 65 jaar en ouder. Volgens
voorspellingen zal dit percenta
ge in 2035 gestegen zijn tot 23.
De vergrijzing van de bevolking
als geheel treft de kerken nog
zwaarder, omdat de kerkverla
ting juist onder jongeren het
grootst is. De inkomsten van de
Gereformeerde Kerken in Ne
derland (GKN), die nu nog licht
stijgen, zullen daardoor binnen
enkele jaren gaan teruglopen.
De sterfte van ouderen, die niet
door aanwas van jongere ge
meenteleden wordt gecompen
seerd, is daarvan de oorzaak.
Uit het onderzoek onder zes
tien gereformeerde en hervorm
de kerken bleek dat kerkeraden
zich pas met de vergrijzing van
hun ledenbestand gaan bezig-
De onderzoekers juichen kerkelijke experimenten met ontmoeting tus
sen jong en oud hartstochtelijk toe. foto dickhogewoning
houden als ze hun inkomsten
zien teruglopen. Desondanks
had geen van de onderzochte
gemeenten zich aan een voor
spelling van het toekomstige le
dental gewaagd. Volgens de on
derzoekers moeten kerken een
breder en positiever ouderenbe
leid ontwikkelen.
„De leefwereld van ouderen
en jongeren is gescheiden",
concludeert het rapport. De
helft van de onderzochte ge
meenten zag het spanningsveld
tussen ouderen en jongeren als
een knelpunt. Contact tussen de
generaties blijkt in de kerken
vrijwel afwezig te zijn.
„De kerkelijke gemeente kan
wel eens één van de weinige
plaatsen buiten de verwant
schapsrelaties zijn, waar oude
ren en jongeren met elkaar in
gesprek kunnen komen", aldus
de onderzoekers, die kerkelijke
experimenten met ontmoeting
tussen jong en oud hartstochte
lijk toejuichen. „Kerken grijpen
die kans veel te weinig aan."
Om op voet van gelijkwaar
digheid met jongeren om te
gaan, moeten ouderen hun
'eventuele starheid' overwin
nen, vinden de onderzoekers.
Ouderen moeten hun geloof en
levenservaring met de jongere
generatie kunnen en willen de
len. Daarom moeten kerken
hen ook in staat stellen om zich
als kerkleden te blijven ontwik
kelen, en hen niet slechts als
objecten van zorg zien.
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Barneveld: H. Wester
hout te Zeist; te Veenendaal (wijk
6): L.W.Ch. Ruijgrok te Middelhar-
Aangenomen: naar Hendrik Ido Am
bacht (wijk Elim): F. Hoek te Goede
reede, die bedankte voor Barneveld
(wijk 3) (toez.) (nadere beslissing);
naar Assen (wijkgemeente Vrede-
veld): J. van Baardwijk te Tubber-
Bedankt:
ir Genemuiden: W. van
Vreeswijk te Hei- en Boeicop; voor
Ridderkerk (wijk Goede Herder
kerk): W.J.J. Koelewijn te Krimpen
BEROEPINGSWERK
aan den IJssel.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Noordwijk: M. Lorierte
Oost burg.
Aangenomen: naar Klundert: drs.
J.H. Becker te Rotterdam-Hillegers-
berg/Schiebroek.
Leeuw te Barneveld, te Goudswaard
en te Tholen: C.A. van Dieren te
Stolwijk, die bedankte voor
Wolphaartsdijk.
Bedankt: voor 's-Gravenzande: A.
Bac te Bodegraven; voor Doetin-
chem. P Mulder te Capelle aan den
IJssel-Middelwatering; voor Amster
dam-Noord: R. Kattenbergte Arn-
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Lelystad: C.J. Harry-
van te Lemele-Lemelerveld; te Wijn-
jewoude i.c.m. Oosterwolde: W.
Dijksterhuis, kandidaat te Kampeh.
Beroepbaarstelling: J A. Roose;
Hofstraat 51, 8261 BW Kampen,
tel: 05202-23762.
CHR.GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Rotterdam-Kralingen:
G. Bouw te Urk (Eben Haëzerkerk).
DE KERKBLADEN
'Kletspraat', zeiden de leerlin
gen van Jezus tegen de vrou
wen die hen de boodschap
van het lege graf brachten.
„'Kletspraat', 'onzin', zeggen
velen in deze tijd waarin het
mysterie, de onzichtbare wer
kelijkheid lage ogen gooit",
signaleert dominee Piet Baane
in de Rijnlandse Kerkbode.
Hoe kun je in een hoog
waardige, vertechnologiseerde
samenleving geloof hechten
aan een zo ongecontroleerd
verhaal over een dode, die op
nieuw tot leven komt?, vraagt
hij zich af. „Zelfs de verbazing,
waarmee Petrus nadacht over
het gebeurde (Lucas 24, 11-12)
heeft plaatsgemaakt voor on
geloof, ontkenning en onver
schilligheid. Een dode Jezus,
dat willen ze
nog
maar
vende
teit, nee.
ik, dat de opstanding van Je
zus niet meer dan een dogma
geworden is."
Maar telkens als de predi
kant Pasen viert, weet hij 'op
nieuw dat het mogelijk is te le
ven zoals Hij'. „Telkens als ik
mensen ontmoet, die uit zijn
opstanding halen wat er in zit,
die leven vanuit een hartstocht
voor vrede en recht, die woe
keren met het visioen dat een
andere wereld mogelijk is, dan
weet ik zeker, dat er een op
standing uit de dood is."
Billboard
Na de morgendienst in Wou-
brugge te hebben geleid, fiets
te dominee B.A. Dubbeldam
op een mooie aprilzondag
naar zijn eigen gemeente
Zwammer-
Rijnlandse Kerkbode
ONTMOETING 1998
erfcjjCad^
Kerkbode
aaapETRus iw.r_a.nrp
verrijzenis ge
loofd wordt, kan men zich ook
afvragen hoe het gesteld is met
de inzet, de zorg voor elkaar.
Waar mensen niet meer voor
elkaar opkomen en het on
recht niet meer aan de kaak
stellen, zal ook de behoefte
aan opstanding verdwijnen."
Overal waar mensen in de
samenleving meer broederlijk
en zusterlijk met elkaar om
gaan, wordt de opstanding
werkelijkheid, meent Baane.
bord
woorden
Vergeet God
Niet",
schrijft hij in
Het Kerk
blad voor de
ring Alphen.
„Op de
grond daar
onder een
billboard,
zoals men
dat vandaag
noemt, met
vermelding
van de zesde VW-Paasmarkt
in Avifauna, meteen koopzon
dag in onze burgerlijke ge
meente. Wat heerlijk, dat de
deuren van de kerken op deze
en elke zondag open staan,
om het Woord uit den Hoge
voor ons laag bij de grondse
leven te horen, om hier bene
den God in den hoge alleen
eer te brengen met ons lied en
te bidden om ontferming voor
onszelf, ons gemeentebestuur,
i land en volk dat zich op
„Soms denk ik dat het geloof een weg begeeft en bevindt bij
in Jezus' opstanding geleide- de Heeren en Zijn dienst
lijk aan verdwijnt, omdat er zo daan."
weinig christenen zijn die
zichtbaar vanuit zijn opstan
dingskracht leven. Soms denk dick van der plas
mmmmÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊmÊÊÊm
c O L O F o
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorgmg:
Ma. t/m/vr 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00uur 071-128030
DIRECTIE
G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
J.GJ
PUBLIC RELATIONS
W. H.C. M, Steverink 071-356356
OMBUDSMAN
R.D.Paauw 071-356215
Tel dag. 9.30- 11.30 uur of per post.
REDACTIE
G.J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
H.W. van Egmond, chef red. Groot Leiden
A.J.B M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
071-356356 Familieberid
Redactie:
Hoofdredactie:
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8 301
071-323
023-317
023- 320
071-321
071-315
)t 17 ui
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling;
per maand (acceptgiro)
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
31
31
ff
33;
331
134'
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBAND
Voor mensen die moeilijk lezen, slechte o
hebben of blind zijn (of een andere leesh
dicap hebben), is een samenvattir
igionale niedws uit het Leidsch Dagblad
gekJids
08860-J
idscassette b
-82345 (Centri
Z I E K E N H
ONGEVA1.LEND1ENST
U I z
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis
BEZOEKUREN
D1ACONESSENHUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor
ners bovendien van 10.30-11.15 uur en van 19.45-21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.30 u
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende v
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 u
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse I
II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders ti
uur).
Kinderafdeling: 14.30-19.00 u
Afdeling hartbewaking (CCU)en i
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
18.30-19.30 uur, klass
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 i
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uur(i
leen Partners/echtgenoten met kinderen.
i 10.00 t
11.00 t
uitsluitei
Kinderafdelingen: voor ouders v
zoek mogelijkheid in overlee mei
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-7 neus- en oorhe
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.:
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uu:
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-17.1
uur; babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
'Leiden kent zijn verantwoordelijkheden
De bezuinigingen op
opvangcentra zijn afgelast en de
25 Leidse instellingen die te ma
ken hebben met geweld tegen
vrouwen in relaties, zijn bereid
lot samenwerking. Hoopgeven
de feiten, meent Annette Mar
tens van het bij de GGD onder
gebrachte coördinatiepunt te
gen seksueel geweld. Maar ze
staan nog in geen enkele ver
houding tot hel leed dat schuil
gaat achter de problematiek die
moet worde» gerekend tot een
van de grootste en tegelijk
meest onderschatte misstanden
in de maatschappij.
Eén op de vijf vrouwen is vol
gens Martens ooit in een relatie
met geweld door de mannelijke
partner geconfronteerd. Eén op
de drie vrouwen heeft voor haar
16de jaar ongewenste seksuele
ervaringen opgedaan.
Ze geeft nog meer schokken
de cijfers. Tussen het begin van
de eerste problemen en het eer
ste contact met een hulpverle
ner zit gemiddeld zeven jaar.
Een meisje van veertien dat
voor het eerst hulp krijgt, heeft
reeds de helft van haar leven
verloren.
De helft van alle huisartsen
meent dat er in zijn praktijk
geen mishandelde vrouwen
rondlopen, maar statistisch ge
zien heeft hij er gemiddeld ze
ven in zijn bestand. Verder is
nog altijd niet algemeen bekend
dat vrouwenmishandeling een
misdrijf is.
Incest
Flet zijn landelijke gegevens die
Martens ook van toepassing
verklaart op Leiden en de regio.
Vanavond presenteert ze 'haar'
coördinatiepunt aan de raadsle
den van de raadscommissie
zorg. „Gewoon, om te laten zien
wat ik doe." Ze voorspelt dat er
vragen komen over de kleinere
gemeenten rond Leiden die niet
meebetalen en logischerwijs
ook geen gebruik maken van
haar diensten. „Leiden kent zijn
verantwoordelijkheden in deze
en loopt dikwijls zelfs voorop.
Vooral in vergelijking met de
randgemeenten. De reden dat
die niet meedoen, kan in elk ge
val nooit zijn dat er binnen hun
gemeentegrenzen geen incest
voorkomt. Geweld, seksueel of
niet, tegen vrouwen is geen ty
pische grootstedelijke proble
matiek."
Het coördinatiepunt werd
twee jaar geleden opgericht als
vervanging van de stichting sa
menwerkingsverband tegen
seksueel geweld. Deze kwam
voort uit de vrouwenbeweging
en heeft tien jaar bestaan. Er
werkten twee coördinatoren.
Grootste probleem voor de
stichting, die behalve Leiden
ook de Rijn-, Veen- en Duin- én
Bollenstreek tot haar werkge
bied rekende, was de continuï
teit. „Elk jaar opnieuw moesten
al die gemeenten met subsidie
aanvragen worden bestookt.
Garanties waren er niet." Om
wille van de continuiteit heeft
de GGD de werkgeverstaken
van de ontbonden stichting
overgenomen. Gevolg is wel dat
het coördinatiepunt zich tot
Leiden beperkt.
Dat geldt ook voor het nieuw
ste project, preventie geweld te
gen vrouwen in relaties, waarbij
het-coördinatiepunt zeer nauw
is betrokken. Tijdens de start
conferentie, vorige week, bleek
de bereidheid van de 25 betrok
ken instellingen om samen te
werken groot. Martens is daar
verheugd en verbaasd over.
„Mensen zijn tegenwoordig ge
dwongen om binnen hun eigen
toko te opereren, maar klaar
blijkelijk wordt ingezien dat het
in het belang van de doelgroep
is dat er muurtjes worden ge
slecht."
Inspanningen
Martens sluit niet uit dat door
dat het beginsein van dit project
zo'n beetje samenviel met de
discussie in de gemeenteraad
over de voorjaarsnota, de kor
ting op de subsidie voor de twee
Leidse vrouwenopvangcentra is
komen te vervallen. „Bij Corto-
na vroegen in 1994 300 vrou
wen om opvang en bij Cassan
dra in 1993 566. Al die vrouwen
voldeden aan de criteria. Slechts
een fractie kon worden gehol
pen. Alle anderen moesten te
rug naar hun meppende echt
genoot of zich verschuilen bij
ouders of vrienden. Het staat als
een paal boven water dat de ca
paciteit veel te gering is. De
conferentie werkte ook in dat
opzicht als 'eyeopener'. Verder
is ook duidelijk geworden dat er
veel mogelijkheden zijn om sa
men te werken, zonder veel in
spanningen."
Mogelijk draait het project uit
op een centraal meldpunt dat
niet aan instellingen is gebon
den. Dat zou volgens Mariens
het inzicht in de problematiek
vergroten en een einde maken
aan het doorverwijzen.
Politie stuurt hulpgoederen naar Roememië
Een kleine vrachtwagen met
hulpgoederen is vanochtend
vertrokken vanuit Leiden naar
het Roemeense Tirgu Mures.
Het transport is een initiatief
van de stichting Mandok die
een paar jaar geleden werd op
gericht door het personeel van
de politie in Leiden en Voor
schoten. Mandok is een plaats
in Hongarije waar destijds de
eerste zending hulpgoederen
naartoe ging.
De stichting besloot deze keer
Tirgu Mures, een Roemeense
stad met meer 150.000 inwo
ners te helpen bij het opzetten
van een bejaardentehuis. Bij de
zending zitten nu onder meer
rolstoelen, medische apparaten,
sanitair, kantoorartikelen en
kleding.
De actie wordt dit keer finan
cieel ondersteund door de geza
menlijke diakonieërt.
leiden» Deze duif houdt van de Pieterskerk. Soms rust het beestje uit op een vaardig gebeiteld kinder
hoofdje, dan weer trippelt het over de kansel. Af en toe zweeft zijn roep 'roekoe' zachtjes tussen de pila
ren. En klinkt de plechtige echo van zijn vleugelslag. Hij zou alleen nog een olijftak in zijn snavel moeten
hebben. Maar helaas, het is een gewone stadsduif die de kerk binnendringt. Soms alleen, soms met een
paar kameraadjes. Stuk voor stuk met een plakkerige boodschap. En dat is zeer tegen de zin van het perso
neel van de stichting Pieterskerk die de kerk exploiteert, hoe lieflijk het tafereeltje op zich ook is. Want
duiven zijn allesbehalve zindelijk. Dat is reuze lastig wanneer er net een receptie is, een uitvoering of een
tentamen voor studenten. Met een beetje voer is het leed echter weer snel geleden. Een etende duif is een
gemakkelijke prooi. Binnen de kortste keren vliegt het beestje dan weer waar het hoort te vliegen: buiten.
foto loek zuijderduin
Dankzij gift Juliana Welzijn Fonds
tentie reageren.
„Op deze manier zijn al ee
heleboel zaken gerealiseerd
vertelt vrijwilligster Katicza va
Heemskerk. „Zo wilden de bi
woners van de Opaalstra
graag planten in de lege bloen
bakken in hun straat. Na i
paar telefoontjes waren die bal
ken binnen de kortste keren gi
vhld." Volgens Van Heemskei
neemt het comité niet de take
van de gemeente over. „Je moi
het zien als iets extra's naast
subsidies. Als je even de telt
foon pakt zie je dat iets opeei
zo geregeld is."
Tot nu toe is voornamelijk bi
middeld tussen particuliere
maar in de toekomst wil het et
mité 'Doe wat voor je Sleute
stad' meer met bedrijven we
ken. „Met de subsidie van h j
Juliana Welzijn Fonds kunne
we straks meer tijd in die coij
tacten steken", zegt De Vreed
Op dit moment schieten bedri
ven ook wel te hulp maar de bi J
kendheid is nog niet groot gt(
noeg. Het onder de aandacl,
brengen van dit project bij h
bedrijfsleven wordt dan ook ee^
belangrijke taak van de coördv
nator. „In ruil krijgen de bedri w
ven gratis reclame", zegt Va^
Heemskerk, „Het huis-aan-hud
blad wijdt een artikeltje aan h f
resultaat van de bemiddeling
actie."
leiden marieke mittelmeuer
Een typemachine voor het kin
derdagverblijf, notitieboekjes
voor de schaakvereniging en
een wereldbol voor een basis
school. Een greep uit de resulta
ten van de bemiddeling door
het comité 'Doe wat voor de
Sleutelstad'. Om de activiteiten
van dit comité beter te coördi
neren krijgt De Leidse Welzijns
organisatie een bijdrage van
120.000 gulden van het Juliana
Welzijn Fonds. Een bedrag dat
goed van pas komt, volgens Pe
ter de Vreede van de Leidse
Welzijnsorganisatie, want nu
kan er iemand in vaste dienst
treden om deze taak op zich te
Het Juliana Welzijn Fonds geeft
de bijdrage in het kader van het
landelijke project 'Mooi Zo,
Goed Zo'. De bedoeling van dit
project is de leefbaarheid van
de samenleving te vergrotep. In
de praktijk komt het er eenvou
digweg op neer dat mensen via
het comité kleine dingen op
korte termijn voor elkaar kun
nen krijgen. In een maandelijk
se advertentie in de huis-aan-
huis bladen publiceert het co
mité 'Doe wat voor de Sleutel
stad' een lijst van dingen die
mensen willen hebben. Wie die
de gevraagde artikelen in huis
heeft, kan weer op deze adver-
Jeugdzorg zoekt pleegouders
De Stichting Jeugdzorg begint
nog deze maand een groot
scheepse campagne om het te
kort aan pleegouders voor pu
bers in Leiden en wijde omge
ving weg te werken. Belangstel
lenden kunnen gratis bellen
met een algemeen informatie
nummer (06-0223432) en in de
laatste week van april worden
duizenden mensen 'lukraak,
maar op een indringende ma
nier' aangeschreven.
De Stichting Jeugdzorg be
staat sinds dit jaar en is voortge
komen uit een fusie van zeven
instellingen. Volgens woord-
