bioscoop in de huiskamer
ZXEEO
Vrije tijd
iWe kunnen de slak niet missen
ITERDAG 15 APRIL 1995
REDACTIE HENRIETTE VAN DER HOEVEN 023-150263
Lifestyle 12:
tal
IjVAN DER NAT
lit
het gebied van geluidsappa-
lur zijn er de laatste tijd twee
idelijke trends waarneem-
Aan de weergave worden
ad £eds hogere eisen gesteld en
rdei bediening moet zo eenvou-
:en S mogelijk zijn. Vrijwel alle
aaijerken kunnen min of meer
jn die eisen voldoen. Of in elk
li( val aan één van de twee. De
le r >ntjes met 'duizend' knoppen.
jr (toetsen of wat dan ook, zijn
hte jwel geheel verdwenen,
n g et zal echter voor de concur-
fde ntie een hele klus worden om
eenvoud van het Bose Lifesty-
12 Systeem te benaderen, om
heijaar te zwijgen van verbeteren.
20( Ja boxen is dat eigenlijk niet
iet ogelijk. Vriend en vijand zijn
in i it erover eens dat Bose de bes
boxen ter wereld maakt en de
insument beloont dat met de
akti!rste plaats op de wereldrang-
st en in Nederland met de
irste drie plekken op de ver-
lopladder.
19; [ad-ie van Bose gehoord...'
ef*is een slogan die inmiddels
i0rïrmaard is. Bovendien niet
jfl/erdreven. Wie eenmaal ken
nis heeft gemaakt met de zoge
noemde 'direct-reflecting'
boxen, waarbij het geluid via de
muren wordt doorgezonden en
overal in de ruimte hetzelfde
klink, komt bij vrijwel alle ande
re merken tekort.
De piepkleine Acoustimass-
boxjes zijn natuurlijk vermaard.
Twee speakertjes die onafhan
kelijk van elkaar gedraaid kun
nen worden, samen niet groter
zijn dan een pak melk en die
onopvallend een plaats kunnen
vinden in elke kast.
Vijf van die boxjes vormen de
basis voor het Lifestyle 12 Sys
teem. Perfect voor een uitste
kende muziekweergave volgens
het moderne surroundgeluid.
De muziek komt niet langer uit
twee boxen, al dan niet via de
wanden, maar des gewenst uit
drie (met alleen de middens-
peaker) of vijf. In dat laatste ge
val is slechts de zichtbare om
geving het bewijs dat je niet in
een concertzaal zit.
Nu is surroundgeluid niet
nieuw. Vrijwel alle merken bie
den het, in sommige gevallen
zelfs met draaibare speakers,
zodat de achterboxen overbodig
worden. Het unieke van Bose's
Lifestyle 12 is echter dat het ook
kan worden aangesloten op de
televisie en dan bij de meeste
films en veel muziekspecials
voor een unieke weergave zorgt.
'Bioscoopgevoel in de huiska
mer'. noemen ze het zelf bij
Bose. En daaraan is niets over
dreven.
Onlangs werden journalisten uit
heel Europa uitgenodigd om in
Friedrichsdorf bij Frankfurt de
Lifestyle 12 te komen beluiste
ren. Óm de werkelijkheid zoveel
mogelijk na te bootsen is daar
een huiskamer nagebouwd. Het
was maar goed dat de 'zitting'
niet al te lang duurde, want wie
het geluid van dit systeem hoort
is snel verkocht.
Vooral bij films is het heel op
vallend. Dat komt door een de-
codeersysteem dat Bose de
naam VicleoStageheefl meege
geven. Daarmee wordt het juis
te geluid naar de juiste box van
de vijf gestuurd, hetgeen de
meeste andere surroundsyste-
men niet kunnen. VideoStage is
ingebouwd in de speciale mo
dule, die ook voor bas-tonen
zorgt en die onopvallend kan
Het Bose lifestyle-systeem ten voeten uit.
worden geplaatst in een kast of noeg. Dan is de ware muziek-
achter/onder de bank. en filmliefhebber 'verkocht'.
Het Bose Lifestyle 12 Systeem Dat zal misschien niet direct het
staat inmiddels opgesteld bij di- geval zijn met het systeem,
verse dealers overal in het land. want aan dergelijke superieure
Vijf minuten luisteren is ge- kwaliteit hangt natuurlijk een
UIN
Inkruid en ondieren hebben de
in' met elkaar gemeen. Die
jnden we ook terug in de onwil
1°( in de mens om in te zien dat
!eN I wat leeft nut heeft in de na
ad
an de ondieren beperken we
P° ns dit keer tot de slak, door ve-
;n gevreesd. Soms terecht,
aak onterecht, want slakken
ijn echte opruimers. Ze leven
an halfvergane en rottende
rj lantedelen en schimmels. Hun
jg itwerpselen worden geheel op
enomen door de plant. Een
leale vorm van recycling, tenzij
e aan onze cultuurplanten zit-
se ;n. Dan wordt er naar slakken-
b orrels gegrepen en die doden
'e iet alleen alle slakken, maar in-
irect ook de natuurlijke vijan-
len van de slak. Dat zijn er
'r,1hogal wat: de merel, de lijster,
el le pad, de spitsmuis en veel
oorten loopkevers.
dan? Het méést éénvoudige
at 5 het om de plaats, waar vöor
lakken begeertijképlhhten
m taan, te omringen met een laag
e ippegrit, droge dennenaalden,
'A lenneschors, sintels enz. Daar
cunnen ze met hun zachte slij-
j nerige glijvoet niet overheen.
Me kunnen ze ook een schuil-
5? jlaats geven waar ze onderdak
weken, zodat wij ze kunnen
Vangen. Slakken zijn nachtdie-
en die zon en daglicht zoveel
1 nogelijk mijden om uitdrogen
I e voorkomen. Zodra het licht
wordt, verschuilen ze zich en
zoeken ze een donker vochtig
plaatsje op. Bijvoorbeeld rabar-
berbladeren die we op de grond
leggen, of oude bakstenen die X
de hele dag in water hebben ge
legen en door en door nat zijn.
Ook een oude plank die goed
nat is, kan dienst doen als
schuilplaats, 's Morgens vroeg
nemen we een kijkje en vangen
we de slakken. Het meest
milieuvriendelijk is om ze er
gens in het vrije veld of op een
berm te zetten. Een deel zal
overleven, een ander deel zal als
voedsel dienen voor vogels. An
ders overgieten met kokend wa
ter, zodat ze zo snel mogelijk
dood gaan. Nooit in koud water
leggen. Dan gaan ze een langza
me nare dood tegemoet.
LEZERSVRAAG
INEKE ITJESHORST UIT
HAARLEM tobt met 'vraat' aan
de-blaadjes van liguster en pie-
ris. Ze Wil dé stUiikjés veVvan-
gen, dat zou ik nooit doen.
Waarschijnlijk is de vraat af
komstig van een snuitkever,
wellicht de taxuskever die de
laatste jaren in opmars is. Te
gen de taxuskever is een uiterst
milieuvriendelijk middel onder
de naam Larvanem in de han-
del. Dat bevat larfjes die de ke
ver en zijn nakomelingen in de
grond te lijf gaan. Maar het is
ook te proberen met een simpel
bestrijdingsmiddel
PUZZEL
(milieuvriendelijk) dat eenvou
dig is toe te passen en boven
dien aantoont of het inderdaad
een snuitkever is die de schade
toebrengt. Leg vochtige plankjes
rond de struiken of zet er een
met vochtige houtwol gevulde
bloempot ondersteboven bij.
Kijk elke morgen of er kevertjes
in schuilen. Is dat niet het geval
dan gaat het om andere insek-
tenvraat en daarvoor zijn veel
verschillende milieuvriendelijk
middelen in de handel zoals
Plantschoon, Vital, Spruzit e.d.
H.P.M. WARMERDAM UIT
NOOORDWIJKERHOUT heeft
last van torretjes in het zaaigoed
van bonen. De torretjes zijn de
bekende bonekevers. Ze zijn ge
makkelijk uit het zaaigoed te
houden. Op de eerste plaats
moet men zo snel mogelijk de
schillen van de droge bonen
verwijderen en dan moeten ze 2
1 /a uur in een oven gelegd wor
den bij een temperatuur tussen
50 en 60 graden Celsius. Deze
temperatuur is dodelijk voor het
larfje waaruit de kever anders
tevoorschijn komt. Maar... bo
ven de 65 graden C. wordt de
DE RECHTER
kwaliteit van de bonen aange
tast! Enige tijd in de diepvries
schijnt ook goed te zijn ter be
strijding, maar helaas heb ik
daarmee geen ervaring.
De spruitkolen van E.F. HIL-
TERMAN UIT SANTPOORT
NOORD vertonen draaihartig-
heid en brengen geen spruiten
meer op. Deze aantasting komt
voor rekening van de koolmug
die haar eieren in het hart van
de plant legt. De larven veroor
zaken rotting. De allerbeste en
meest milieuvriendelijke be
strijding van dit vliegend insekt
is en blijft het spannen van in-
sektengaas. Het staat misschien
wat minder mooi, maar het
helpt. Overigens is goede voe
ding, niet te rijk aan stikstof,
ook belangrijk.
De stephanotis van D. DE
GROOFF UIT HAARLEM heeft
na een prachtige bloeiperiode al
zijn blad laten vallen. Oorzaak?
Ik vrees teveel water. Dat blijkt
in negen van de tien gevallen de
oorzaak te zijn van de ellende
met kamerplanten. Hoe dan
ook: haal de plant uit de pot,
schud de oude aarde er uit en
zet ze in goede potaarde met
veel compost. Zet de plant in
een ruimte met een tempera
tuur tussen 18 en 21 graden C.
Veel licht, maar geen felle zon.
En nu maar hopen dat er weer
leven komt in de wortels en dus
de plant. De ixora doet het ge
lukkig heel goed en de vraag is
hoe deze verder verzorgd moet
worden. Tijdens de bloei gere
geld water, maar vooral niet te
veel. Ook bijmesten, liefst met
mest die ijzerhoudend is. De
ixora is een ijzervretertje. Een
roestige spijker in het gietertje
wordt ook wel aanbevolen. Bij
eventueel verpotten de pot
grond mengen met veel turf én
scherp zand. Temperaturen on
der de 16 graden verdraagt de
ixora niet. Stekken kan in het
voorjaar: 5-7 cm lang, vlak on
der de knoop afgesneden, in
een pot met gelijke delen turf
en scherp zand, met een trans
parant plastic zak erover. De
stekken op een warme (min
stens 20 graden) en lichte plaats
zetten. Na ongeveer 6 weken
langzaam de plastic hoes weg
nemen. Ook de stekken verdra
gen niet teveel water, net als de
volwassen plant.
Komt er bij u al tuinierend of
wandelend in de natuur een
vraag op? Greet Buchner zal
proberen voor u het antwoord
te vinden. De vraag kunt u op
sturen naar Damiate Dagbla
den, Postbus 507, 2003 AP
Haarlem t.a.v. de redactie
VRIJE TIJD.
OPGAVE
OPLOSSING
CRYPTOGRAM
Horizontaal:
1. Dijk in alle rust (6); 7.
Hij knijpt 'm op een vaar
tuig (5); 8. Aardappelplan
ter (5); 9. Voor een rondje
komt de feeks op de dans
vloer (5); 10. Calvinistisch
vlaggetje(4); 11. Laatho
ren dat je het spijtig vindt!
(6); 12. Die maat veroor
zaakt opschudding in het
café (6).
Verticaal:
2. Schrijver van ,,Het dier
aan de rivier" (5); 3.
Dakluis (6); 4. Herstel
door geschokte scheepsex
ploitanten (6); 5. Dat komt
ervan als je in de tuin
graaft! (4); 6. Hij wil grag
bouwen, daarom gelooft hij
het wel! (8); 10. Eigenzin
nige barbecue (4); 11. Van
zo'n betrekking werd hij
met rijk (3).
KRUISWOORDRAADSEL
superieur prijskaartje. Wie het
hele spul onder de arm wil
meenemen (en dat kan met die
kleine boxjes natuurlijk...) dient
namelijk 6.500 gulden op de
toonbank te deponeren.
VT Wonen in tuin
Jacqueline van der Kloet
schrijft over tuinieren voor
het blad VT Wonen. Wie die
stukjes heeft gemist, doet er
verstandig aan het boek In De
Tuin aan te schaffen. Daarin
heeft de tijdschriftuitgever
Spaarnestad haar nog eens
de gelegenheid gegeven flink
uit te pakken. Met veel fanta
sie en kennis van zaken
wordt op een buitengewoon
praktische manier beschre
ven hoe je de tuin kunt in
richten. De prachtige fotogra
fie is meer dan inspirerend
en de ideeën van de Neder
landse tuinarchitecte zijn
stuk voor stuk toepasbaar in
onze eigen bescheiden ach
tertuin, binnenplaatsje of
zelfs op het platje op drie
hoog achter. Goed boek.
(In De Tuin, Uitgeverij
Spaarnestad, ISBN
90.70672.08.1, prijs 39,95.)
Boskoop pakt uit
Rond de Paasdagen etaleert
Boskoop zich als belangrijk
sierteeltcentrum op de tuin-
beurs Groen Doen. Kwe
kers, hoveniers, tuincentra,
leveranciers van tuintoebe-
horen en kunstenaars expo
seren hun aanbod in het
Plantariumgebouw van het
International Trade Centre
op de grens van Boskoop en
Hazerswoude.
Groen Doen t/m 18 april
van 10-18 uur. Toegang
12,50, kinderen tot 12 jaar
7,50.
Mr. Jesse van Muylwijck
K/Oü .&UAAS BA/VSD/16EM /AT...
SA/&L ÏV06 EV&M
pl/vk wat b/ereA/ /A/
hu/s hale af vooh pb
faasda&ea/'/
BOES
H
T
W
R
Weersvooruitzicht
ZATERDAG 15 APRIL
DOOR HANS VAN ES
De eerste helft van april stond
ons weer voortdurend onder be
heer van het bekende Azoren-ho-
gedrukgebied. Uitlopers van het
systeem waren steeds boven
West-Europa te vinden en ver
zorgden na maanden van ex
treem nat weer een heuse droog
teperiode boven de Lage Landen.
0e meeste stations in de weste
lijke kuststrook kwamen deze
maand nog niet verder dan 3 tot
6 millimeter regen, die boven
dien in een enkele nacht viel.
Voor het overige bleef het kurk
droog en meestal tamelijk zacht.
Halverwege de grasmaand le
ven we 1.5 graden 'boven onze
stand'. Het hogedrukweer lever
de vooral de kustprovincies vrij
veel zon op. De afgelopen dagen
was er overdag bij noordenwind
regelmatig een scherpe weer-
grens te herkennen, die zich bo
ven de duinstrook ophield. De
overgang van koelere zeelucht naar het warmere binnenland werd ge
markeerd door een band met stapelwolken boven land en een
'schoongeveegde' hemel boven de relatief koude kuststrook; een ver
schijnsel, dat we vaak zien tijdens het warme jaargetijde.
Juist tijdens het lange Paasweekeinde wordt het probleemloze weer
van de laatste weken ingeruild voor gure aprilse grillen. Het hoog bo
ven Engeland trekt zich terug naar de oceaan en maakt de weg vrij
voor een uitbraak van arctische lucht. Een eerste koufront bereikte
ons vanmorgen. Na de passage van een gebiedje met lichte regen
klaart het vanmiddag op en wordt het droog. De stevige noordwesten
wind houdt het kwik op 10 graden. De volgende golf met koude lucht
is feller en staat voor morgen en overmorgen op het programma.
Zondagmorgen kan de zon nog even schijnen, maar vervolgens gaat
het wolkengordijn dicht en volgt regen door toedoen van een actieve
depressie op weg van. IJsland naar de Duitse Bocht. Er wordt 5 tot 10
millimeter hemelwater voorzien; het kwik blijft bij 8 graden steken.
Achter de depressie is op paasmaandag de bovenlucht aanzienlijk
kouder geworden- tot -35 graden op 5000 meter. Een straffe noord-
noordwestelijke wind (7 Beaufort) voert buien van de Noordzee aan.
Sommige hebben een winters karakter en dan daalt het kwik naar 4
tot 5 graden. Tijdens opklaringen wordt het overigens niet veel war
mer dan 7 of 8 graden. Na de Paasdagen wordt het iets minder guur,
maar het blijft wel wisselvallig.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Zaterdag half tot zwaar be
wolkt en enkele winterse
buien. Zondag vooral in
het zuidoosten droger en
meer zon. Zaterdag in het
zuiden plaatselijk veel
wind Middagtemperatuur
rond 5 graden, bij Oslo
iets hoger.
Zweden:
Overwegend veel bewol
king en van tijd tot tijd re
gen, in het noorden ook
sneeuw. Daling van tem
peratuur; zondag maxima
rond 3 graden, in het zui
den iets hoger.
Denemarken:
Af en toe wat zon, ook ta
melijk veel bewolking en
enkele buien, zondag mo
gelijk met hagel of natte
sneeuw. Kouder met zon
dag maxima rond 7 gra-
'ozo loio looo
N V i
V *T*i
.-Q
l J 1 /13 ff/
V'5 X - 10
1030 s.
K 7 Y
- T*
is 'rt
bewolkt
cCÜ regen
4»T10""0"'
QSs opHanng
en f\ *- a8cd,uk
8d h[ H hogedruk
3^- zonnig
19 temperatuur hccto pascal
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
In Ierland en Schotland wolkenvelden
en van tijd tot tijd regen. In Engeland af
en toe zon en vrijwel droog. Aan de En
gelse zuidkust meer zon. Middagtempe-
raturen van 10 graden in Schotland tot
rond 13 in Ierland en midden-Engeland
en 16 plaatselijk aan de Engelse zuid
kust.
België en Luxemburg:
Zaterdag bewolkt en af en toe regen.
Middagtemperatuur omstreeks 12 gra
den. Zondag af en toe zon, maar ook
buien en veel kouder.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zaterdag eerst nog wat zon, maar van
het noorden uit toenemende bewolking,
gevolgd door regen. Maxima rond 15
graden, aan het Engelse Kanaal iets fris
ser, op 1000 meter hoogte in de Voge
zen en de Jura rond 5 graden. Zondag
enkele opklaringen, ook buien, in de
middelgebergten ook sneeuw en een
stuk kouder.
Portugal:
Zonnig Middagtemperatuur ongeveer
24 graden
Madeira:
Wolkenvelden en een kleine kans op een
bui. Middagtemperatuur ongeveer 19
graden.
Vrij zonnig maar vooral aan zee pok en
kele wolkenvelden en zondag langs de
Golf van Biskaje plaatselijk regen. Aan
de zuidelijke Costa's vooral zaterdag
plaatselijk een stevige oostenwind. Mid
dagtemperatuur uiteenlopend van 16
graden aan de kusten in het noorden tot
25 graden in Andalusië en zaterdag
plaatselijk aan de westkust van Galicië.
Canarische Eilanden:
Wolkenvelden en kans op een regen- of
onweersbui, vooral aan de zuidstranden
ook zonnige perioden. Middagtempera
tuur van 21 graden aan de noordkant
van de eilanden tot 25 aan de zuidstran-
Marokko:
Westkust: veranderlijk bewolkt en enke
le verpreide regen- of onweersbuien,
mogelijk met veel neerslag. Middagtem
peratuur ongeveer 22 graden.
Tunesië:
Zaterdag wolkenvelden en op veel plaat
sen regen, mogelijk ook onweer Zondag
droog en meer zon, Middagtemperatuur
aan zee rond 18 graden.
Zuid-Frankrijk:
Zaterdag nog droog en zonnige perio
den. Zondag wolkenvelden en plaatselijk
wat regen, in de Alpen boven 1000 me
ter sneeuw. Langs de Middellandse-Zee-
kust aanhoudend 'droog en perioden met
zon. Van tijd tot tijd waait de Mistral.
Middagtemperatuur zaterdag tussen 15
en 20 graden, zondag op de meeste
plaatsen enkele graden lager. Tempera
tuur in de Alpen op 2000 meter hoogte
iets onder nul, zondagavond dalend naar
ongeveer -7 graden.
Mallorca en Ibiza:
Naast zon ook stapelwolken en waar
schijnlijk droog. Middagtemperatuur za
terdag ongeveer 17 graden, zondag iets
warmer.
Italië:
Wisselend bewolkt en vooral in het zui
den enkele regen- of onweersbuien. Bo
ven de 1200 meter sneeuw. Middag
temperatuur op veel plaatsen rond 14
graden, op Sicilië en zaterdag aan de
zuidflank van de Alpen rond 18 graden.
Temperatuur op 2000 meter hoogte in
de Alpen en Dolomieten net onder het
vriespunt, zondagavond kouder.
Corsica en Sardinië:
Perioden met zon. ook nu en dan wol
kenvelden en mogelijk een regen- of on
weersbui. Vooral langs de westkusten
soms veel wind. Middagtemperatuur on
geveer 15 graden, op Sardinië plaatse
lijk enkele graden hoger.
ZONDAG 16 APRIL 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 06.42 Zon onder 20.36
Maan op 22.15 Maan onder07.04
Waterstanden
IJmuiden Katwijk
Hoog 04.56 17.15 04.29 16.48
Laag 00.34 13.20 00.15 13.01
MAANDAG 17 APRIL 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 06.40 Zon onder 20 38
Maan op 23.32 Maan onder07.43
Waterstanden
IJmuiden Katwijk
Hoog 05.36 17.58 05.09 17.31
Laag 01.15 13.50 00.56 13.31
Waterstanden
IJmuiden Katwijk
Hoog 06.19» 18.42 05.52 18.15
Laag 01.55» 14.15 01.36 13.56
Weerrapporten 14 april 20 u
Rotterdam
Boedapest
Bordeaux
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen -
Las Palmas
Locarno
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Malta
Moskou
Split t
Stocknolm h
Warschau
Wenen i
Zunch h
Bangkok i
Buenos Aires li
Johannesburg o
Los Angeies h
NewO'ieans c
now 3 12 6 0 0
io 7 17 11 0.0
io 7 19 8 0.0
8 1 1.0
10 0 0.0
35 28 0.0
20 11 00
20 16 0 1
25 20 0.0
17 12 00
25
0.0
12 7 0.0