ZATERDAGS
BIJVOEGSEL
Toevalligheid
houdt een
keer op'
Bakker bloeit tot
ver over de
grenzen
D
ZATERDAG 15 APRIL 1995
Directeur Bakker na de brand:
aangeslagen, maarniet verslagen
Wéér een klap voor het tinn-postorderbedrijf
Bakker Hillegoin. Wéér een enorme brand. En
wéér vlak voor Pasen. Net als vorig jaar.
Sporen van brandstichting zijn nog niet
gevonden, maar directeur Bakker en de
brandweer houden er sterk rekening mee dat de
zaak is aangestoken.
Toevalligheid houdt een keer op.
Op zijn gezicht teke
nen zich de gevol
gen af van, een
doorwaakte-nacht!' Directeur J.
Bakker van het gelijknamige
tuin-postorderbedrijf is na het
uitbranden van de hoofdvesti
ging in De Zilk aangeslagen,
maar niet verslagen. Terwijl het
nablussen nog gaande is, zijn de
praktische zaken al geregeld. Nu
al weet Bakker dat het bedrijf,
dat nog vier andere vestigingen
heeft, de lopende orders ook
zonder het magazijn en de voor-
verpakafdeling in De Zilk zal
kunnen afwerken. „We beginnen
er ervaring mee te krijgen", zegt
Bakker met een cynische verwij
zing naar vorig jaar, toen ook al
kort voor Pasen de vestiging in
Lisse uitbrandde. „Het is voor
ons niet onoplosbaar.
Twee paasbranden op rij zijn
voor hem geen toeval meer. „Vo
rig jaar zou het hooibroei zijn ge
weest en geen brandstichting. Ik
ben geen deskundige, maar ik
weet dat hooibroei zich vooral
aan het einde van de zomer voor
doet. In april is dat een klein na
tuurwonder. Als er dan precies
een jaar later wéér een brand is,
dan denk ik dat ze ook daar toch
nog maar eens naar moeten kij
ken. Wanneer houdt toevallig
heid op?!"
Herinneringen
verloren
Bakker zegt zich niet te kunnen
voorstellen wie 'zoiets' - als het
aansteken van deze brand - zou
doen. Hij heeft zich ook niet wil
len verdiepen in de mogelijkheid
dat iemand met een gerichte ac
tie tegen hem bezig is. „Er gaat
heel wat door je heen bij zo'n
brand, maar die gedachte toch
niet. Het ergste vind ik zelf dat
het schilderij van mijn vader, dat
in mijn kantoor hing, verloren is
gegaan. Net als de antieke meu
belen die hij heeft gebruikt. Die
kunnen niet worden vergoed
door de verzekering. Het is een
gedeelte van je leven dat ver
dwijnt, in vlammen opgaat."
Het bedrag van de schade is de
ochtend na de brand nog niet
definitief vastgesteld. Taxateurs
van de verzekering ramen het op
twintig tot dertig miljoen gulden.
De precieze omvang vergt nog
het nodige rekenwerk.
Net als Bakker houdt de
brandweer er ernstig rekening
mee dat het vuur is aangestoken,
ook al omdat de brand buiten de
loods is begonnen: in enkele ach
ter het gebouw gestalde cara
vans. Toen die eenmaal brand
den, greep het vuur snel om zich
heen. Concrete aanwijzingen
voor brandstichting zijn er niet.
Het onderzoek van de technische
recherche is ook pas net begon
nen.
De brand kon volgens de
Noordwijkerhoutse brandweer
commandant Libeton zo snel om
zich heen grijpen, doordat de
wind het vuur over het met as-
faltpapier belegde dak joeg. Voor
de brandweer was het daarna
geen doen meer om nog naar
binnen te gaan. Er restte weinig
anders dan voorkomen dat de
brand zou overslaan naar belen
dende percelen.
Als een bom-inslag
Hoewel nog geen twee uur na
het uitrukken het sein brand
meester kon worden gegeven,
staat uiteindelijk nauwelijks nog
een steen op de andere. Van de
grote hal aan de Beeklaan in De
Zilk resteert niet meer dan een
rokende puinhoop en verwron
gen staal. Alsof er een bom op is
gevallen.
Ergens tussen de geblakerde
restanten schijnt nog een beton
nen hok met daarin een compu
ter te liggen. De verzekering wil
het apparaat veiligstellen en na
gaan of er nog iets met de geheu
genbestanden te doen valt. Op
het oog lijkt er verder niets te
redden. Dat het bedrijf toch door
kan draaien is volgens Bakker te
danken aan de back-ups, kopie
ën van het de werkgeheugens die
elders in een centrale worden
opgeslagen. „Als het echt had ge
moeten, hadden we binnen 24
uur kunnen doordraaien vanuit
een alternatieve computercen
trale in Lelystad."
Bestellingen zijn volgens hem
in elk geval niet verloren gegaan.
De Zilk is ook niet de vestiging
waar de uiteindelijke pakketjes
voor de klanten worden samen
gesteld. Heesters, rozen, kamer
planten liggen er om te worden
'voorverpakt' en gaan vervolgens
naar de 'produktievestigingen' in
Lisse, Katwijk en Hillegom.
Van de meeste planten was er
slechts een beperkte voorraad
aanwezig. „Hooguit voor een
paar dagen; de aanvoer is een
doorgaande stroom vanaf de
kwekers. Heesters en bomen
moet je vers hebben. Het is net
als bij een broodbakker, die heeft
ook geen grote voorraden."
Een uitzondering vormen de
rozen, die worden wel geruime
tijd in koelcellen bewaard. Bij de
brand gingen ondermeer 300.000
struikrozen op in de vlammen
zee. Bakker hoopt dat er een op
lossing gevonden kan worden
voor wat er aan rozen verloren
ging. Een personeelslid heeft
daar echter een hard hoofd in.
„Het gaat om 200 soorten. Die
zijn niet zomaar aangevuld. Je
moet ook rekenen dat het sei
zoen bijna afgelopen is. Bij som
mige kwekers kun je niet eens
meer bestellen."
Samen met een collega heeft
hij net de vlaggemasten omlaag
gehaald. De groene Bakker-vlag
gen zijn zwart geblakerd en wor
den stilletjes verwijderd. Vervol
gens gaat de poetslap over de
masten, zodat die klaar zijn voor
(boven) Wéér brand bij het tuin-postorderbedrijf Bakker. En wéér vlak voor Pasen...
(onder) Directeur J. Bakker bij de puinhoop op het terrein van zijn vestiging in De Zilk. Alsof er een bom is ingeslagen.
een nieuw begin. Handen en
mouwen van de werkers worden
zwart, zwarter dan ze ooit gewor
den zijn van het dagelijkse werk
op de rozenafdeling. Maar het
duo maalt daar niet om. De twee
willen wat doen en de baas wil
dat ze dit doen. Ze kunnen nog
steeds niet bevatten dat er zo'n
gigantische brand is geweest. Het
gevoel van verslagenheid is alge
meen onder de medewerkers.
Een Leidse seizoenskracht: „Ik
wist niets van die brand. Tot ik
hier met m'n maat aankwam om
te gaan werken. Onderweg - toen
we mensen zagen terugrijden -
zei ik nog tegen 'm: 'Zou d'r mis
schien brand zijn geweest?!'
Nooit gedacht dat het écht zo
was. Ik vind het vreselijk. Het
doet zeer. Ik kom hier al meer
dan tien jaar." Hij weet inmid
dels dat hij net als de 250 andere
vaste en losse krachten die nor
maal in De Zilk werken, dinsdag
in een andere vestiging aan dc
slag kan.
Zakèn gaan door
Tussen de rokende puinhopen
gaan de zaken gewoon door. Het
tuincentrum van Bakker is open
en trekt nog klanten ook. Er zijn
er die wat verdwaasd rondlopen.
Ze hebben het nieuws van de
brand gemist en worden er pas
ter plekke mee geconfronteerd.
Een van de bezoekers: „Triest,
heel triest. Volgens mij moet dit
aangestoken zijn." In het tuin
centrum ook een man die zich
voorgenomen had vandaag een
aspergeplantje te kopen. Hij
heeft er zich door de brand niet
van laten weerhouden. Hoofd
schuddend bekijkt hij de ravage.
„Daar is de oude Bakker begon
nen", wijst hij naar een zwartge
blakerd plekje. „In een oude
loods...."
ijna iedereen heeft de kleurrijke
1I catalogus wel eens onder ogen ge-
had. Bakker Hillegom in het
buitenland noemt het bedrijf zich Bakker Hol
land is het grootste postorder tuinbedrijf van
Europa. In 1945 opgericht door Bakker sr.
draaide het bedrijf in 1994 een omzet van een
half miljard gulden. Hij was gewoon een slim
me bollenboer die een gat in de markt ontdek-
Vlak na de oorlog waren er heel wat Nederlan
ders die van familie of vrienden in het buiten
land een hulppakkctje toegestuurd kregen. Wie
wat terug wilde doen, stuurde bloembollen en
die werden in het buitenland als een exclusief
cadeautje beschouwd.
Bakker stortte zich enthousiast op deze nieu
we markt, liet speciale bestelkaartjes ver
spreiden en begon met actieve marketing. Di
recteur J. van Vliet van Bakker Hillegom weet
nog hoe dat ging: „In die tijd zocht je in de at
las naar plaatsen van zo'n 10.000 tot 15.000 in
woners, want daar was de kans het grootst dat
mensen een tuin hadden. Vervolgens haalde je
namen uit het telefoonboek van die plaats. Dat
was ook al een soort selectie want nog niet ie
dereen had telefoon in die dagen. Aan de hand
van dat lijstje ging je dan prijscouranten ver-
In deze tijden van geautomatiseerde adressen
bestanden is dat natuurlijk een achterhaalde
werkwijze, maar inmiddels kennen dertien lan
den in Europa de kleurige catalogus. Er wordt
grif uit besteld: zo'n drie miljoen bestelformu
lieren per seizoen vinden hun weg naar de Bol
lenstreek, met gemiddeld zeven artikelen per
bestelling. Slechts vijf procent van de formulie
ren komt uit Nederland zelf.
Alle bestellingen worden op exact dezelfde
manier afgehandeld. Dat begint al bij de
catalogus. Of men nou in Bonn, Bern of Bir
mingham woont: fn alle landen wordt hetzelfde
assortiment aangeboden, zo aantrekkelijk mo
gelijk gepresenteerd. Van Vliet: .Als mensen
het plaatje niet aantrekkelijk vinden, kopen ze
In de catalogi variëren alleen de taal en de prij
zen. De bestelformulieren zien er allemaal het
zelfde uit. Ze worden via de tussenkantoren in
het buitenland naar Nederland verstuurd. Van
Vliet: „De buitenlandse kantoren zijn er alleen
voor de orderverwerking en voor de klanten
service. Dat kun je niet allemaal vanuit Neder
land gaan regelen".
„Maar wat je ook bestelt, waar in Europa ook,
het wordt bij Bakker in Nederland verpakt en
door Bakker vanuit Nederland verstuurd. Al
leen op die manier kunnen we kwaliteit garan
deren. Als wij het eerst naar het buitenland stu
ren en het moet daar nog verpakt worden, dan
is het veel te lang onderweg."
Bakker heeft vier magazijnen in de Bollen
streek met elk z'n eigen specialiteit. Rozen,
heesters en kamerplanten worden door de
kwekers aangeleverd in Hillegom. Bloembollen
gaan naar Lisse, vaste planten naar Katwijk en
alle overige niet-plantaardige tuinartikelen
gaan naar de tweede vestiging in Lisse.
In het hoogseizoen sprinten tientallen jonge
mannen en (voornamelijk) vrouwen met kleine-
karretjes langs al die stellages. Ze grissen her en
der verpakkingen uit de opgestelde kisten en
gooien die bijna zonder te kijken in het karre
tje. Is de wagen vol, dan 'vliegen' ze er mee
naar de verpakkingsafdeling waar voornamelijk
jonge mannen het werk doen. Die controleren
en verpakken de order en voorzien het geheel
van adressering.
Bakker had in 1994 260 mensen in vaste dienst
en bood daarnaast in het seizoen werk aan nog
eens 1200 tijdelijke krachten. Het absolute
hoogseizoen is van augustus tot half novem
ber: de tijd dat de bollen de grond in moeten
en de nieuwe struiken moeten worden geplant.
Het tweede seizoen bij Bakker valt ongeveer
van januari tot half april. Maar als er een stevig
koufront boven Europa hangt verschuift die
periode, want als de grond bevroren is worden
de bestellingen opgeschort.
I n het hoogseizoen vertrekken per dag zo'n
1 dertig vrachtwagens vanaf de magazijnen
naar postkantoren in dertien Europese landen.
Van daaruit gaat de bestelling naar de klant.
Volgens de Bakker-filosofie mag een order
nooit langer dan drie of vier dagen onderweg
zijn. van het moment van verpakken in Neder
land tot het uitpakken door de klant. In die tijd
moeten de plantjes natuurlijk wel in topcondi
tie blijven. De inkopers letten daarom bij voor
baat op de verzendbaarheid van planten.
Wat Bakker betreft is de grens nog niet bereikt.
Er wordt al gebouwd voor groei van het bedrijf.
Het management kijkt met genoegen naar de
uitbreiding van de Europese Unie. Van Vliet:
„We blijven wel binnen Europa. Daarbuiten
duurt het transport te lang. We zijn nu bezig
met landen als Finland en Zweden, die net tot
de EG toegetreden zijn."
