Telefoon allang niet meer alleen voor een gesprek
Ajax gaat de 'illegale
homepage' aanpakken
Cartoonfiguren kun je laten
voetballen vanuitje TV-stoel
Elektronica
De digitale
jukebox:
dood van de
audio-disc?
ZATERDAG 15 APRIL 1995
Ingebouwde mini-computer compleet met scherm en toetsenbord in kaboutennaten
GPP* ALFRED KONIJNENBELT
IHij heeft het nog lang volgehouden, die goeie ouwe tele
foon. Terwijl onze huishoudens langzaam maar zeker
werden veroverd door steeds ingewikkelder elektronica,
wist de telefoon zich tot nog toe goed te handhaven als
één van de weinige apparaten waarmee vrijwel iedereen
overweg kan. Binnenkort is het afgelopen.
De voorboden zijn er nu al: tele
foons met toeters en bellen
zoals programmeerbare geheu-
inflïgens, led-displays en de keuze
tussen tien verschillende bliep
jes en bloepjes. Mèt de onver
mijdelijke stortvloed aan knop
jes. Toch is dat nog maar speel
man! g°ed vergeleken met de screen-
>rior phone die komend najaar op de
eitet markt komt. Dat is in feite een
telefoon met een ingebouwd
mini-computertje, compleet
met een schermpje en een toet-
ikers scnbordje. Met nadruk op je,
want alles is uitgevoerd in ka-
boutermaten.
De schermtelefoon combi
neert een groot aantal functies.
Om te beginnen kan het appa
raat een groot aantal namen,
adressen, postcodes en de bij
behorende telefoonnummers
onthouden. Van elk gepleegd
telefoontje houdt het een log
boek bij met naam of nummer,
datum en tijd (niet de gespreks-
duur).
Als PTT Telecom in Neder
land in de loop van 1996 het
geïdentificeerd bellen invoert,
kan de schermtelefoon 'zien'
wie er belt. Zodra er een tele
foontje binnenkomt - dus nog
voordat er is opgenomen - ver
schijnt de naam van degene die
belt (of als het een onbekende
is: het nummer) op het scherm
pje. Je kunt dan besluiten om
de telefoon op te nemen of niet
het definitieve einde van de
telefoonhijger. En in het log
boek kun je, ook zonder ant
woordapparaat, zien wie vruch
teloos geprobeerd heeft je te be
reiken.
Easytel
Ooit wel ééns een informatielijn
met voice reponse gebeld? Met
zo'n ingeblikte juffrouw die op
dicteersnelheid de mogelijkhe
den opsomt. Voor het bedrijfs
leven kan dat allemaal mooi
makkelijk zijn. maar als consu
ment zit je al gauw minuten
lang naar die juffrouw te luiste
ren die nergens naar luistert be
halve naar de commando's die
je met behulp van de cijfertoet-
sen van de telefoon moet geven.
Patrick Kluivert: op internet.
FOTO UNITED PHOTOS DE BOER
MARCEL POTTERS GPD
Voetbal op Internet. In Engeland zijn ze er als
voetballand bij uitstek het verst mee. Alle
denkbare gegevens over de league duiken op, in
clusief gegevens van vele tientallen clubs, van
hoog tot laag, van Manchester United tot. pak 'm
e beet, Hull City AFC in de tweede divisie. Qe infor
matie wordt veelal op Internet gepresenteerd op
een homepage, een pagina waarop een bepaald
onderwerp in tekst en beeld wordt gepresenteerd.
Neem bijvoorbeeld de 'thuispagina' van Huil
(http://www.demon.co.uk/Vox/hullcity/hullci-
ty.html). Of The Tigers, zoals de bijnaam luidt:
het venijnig brullende roofdier duikt al meteen op
in het logo van de club, boven aan de pagina. En,
springend van icoon naar icoon, komen alle
denkbare gegevens over de club boven water:
wedstrijdverslagen, transfers, de spelers en na
tuurlijk de uitslagen en de stand.
Maar, eerlijk is eerlijk, voor voetballiefhebbers
is het toch vooral smullen geblazen op de home
pages van de clubs in de Premier League. Liver
pool heeft er zelfs drie The Kop, Liverpool
Football Club, The Mighty Reds Queens Park
Rangers twéé, Arsenal één. Al was het alleen maar
vanwege het feit dat hier veelvuldig met plaatjes
wordt gestrooid, van spelers, de stadions, de zo
nu en dan indrukwekkende emblemen.
Alleen Ajax
Mooi uitgangspunt voor de digitale voetbal-trip is
de WWW-pagina http://www.atm.ch.cam.ac.uk:
80/sports/webs.html. Daar ook kan langs clubs in
binnen- en buitenland worden gereisd, en stuitje
op de naam van één Nederlandse vereniging:
Ajax. Er is flink werk van gemaakt, getuige de pa
gina http://www.cs.vu.nl:807edoe/Ajax/.
Wie de landskampioen een warm hart toe
draagt kan z'n lol op. Statistieken, spelers-infor
matie, resultaten, de complete clubhistorie, noem
maar op. Het duurt met een langzaam modem
(minder dan 14.400 bps) wel een tijdje voordat
het plaatje met al die Ajacieden op een meter
slange bank op je beeldscherm staat, maar daar
na is het gemakkelijk doorstoten naar de andere
informatiebronnen.
Bijvoorbeeld onder het kopje spelers (de foto
met Ajacieden is een zogeheten clickable map; je
kunt,ook daarop een speler aanklikken) zit alle in
formatie over de selectie van Ajax.
Nog maar een voorbeeld: klik Patrick Kluivert'
aan en een pasfotootje van de spits verschijnt, in
clusief zijn geboortedatum, gewicht, lengte, z'n
eerste wedstrijd in het eerste van Ajax (Ajax-RKC,
28-8-'94,3-1) enzovoorts...
En wie wil weten hoe het vordert met het bou
wen van de Amsterdam Arena is ook aan het goe
de adres. Een stuk of vijf zwart-wit-plaatjes, de
grove contouren van de nieuwe voetbaltempel
reeds in zicht. Genomen in maart 1995 - 'het sta
dion is zo groot, dat je het niet op één plaatje
kunt krijgen'. Klikje een foto aan, dan verschijnt-
ie in het groot op je scherm.
Naar de rechter
Opvallend genoeg heeft de Ajax-homepage niet
de zegen van Ajax zélf. „Nee, we hebben er niets
mee te maken", zegt assistent- commercieel
manager D. van der Burg van Ajax. „Het is dus il
legaal. want de naam Ajax mag niet zonder toe
stemming worden gebruikt. Uiteraard, we gaan
dit aanpakken. We zijn daar op dit moment druk
mee bezig."
Naast Ajax (meerdere pagesbestaat er van PSV
een homepage, van FC Den Haag, zelfs Heeren
veen is in de weer. Algemeen manager P. Wester-
laken van PSV is ook 'niet helemaal gelukkig' met
de ontwikkelingen. „Die PSV-homepage is in ie
der geval niet door ons goedgekeurd. Da's verve
lend. Dubbel vervelend is het als de informatie
die erop staat niet klopt. Ik weet nog niet wat we
hiermee aan moeten".
En Feyenoord? Het idee van een eigen homepa
ge staat Sjaak Troost, commercieel manager van
de stichting Feyenoord, zeker aan. Eerst wil hij
echter meer weten over de ins en outs van het
systeem. „Ik ga me er zeker in verdiepen", luidt
zijn reactie. „Feyenoord moet voorkómen dat
zo'n illegale pagina een kans krijgt, en ervoor zor
gen dat de club zelf verantwoordelijk blijft voor
de informatie die wordt verstrekt."
En tegen de tijd dat ze is uitge
sproken ben je allang vergeten
welke keuzes er ook alweer wa
ren.
Easytel heet de oplossing die
in de schermtelefoon zit inge
bouwd. Je belt zo'n informatie
dienst en in plaats van naar de
gesproken opsomming te luis
teren verschijnen de mogelijk
heden op het schermpje. De
juffrouw houdt het grootste deel
van de tijd haar mond; ze zegt
alleen nog iets om een korte
toelichting te geven of als je op
de Help toets drukt.
En dan zijn er nog de infor
matiediensten, zoals de Tele-
gids (het complete telefoonboek
van Nederland), Girotel (tele
bankieren), Reisplanner (het
spoorboekje van de NS), het
weerbericht van het KNMI of
MeteoConsult, de filemeldingen
en nog vele honderden andere.
Voor pc-bezitters zijn die nu al
via Videotex Nederland bereik
baar. Een enkele dienst is ook
met een telefoon en een televi
sie met teletekst op te roepen
via RTL4.
Smartcard
Aardige bijkomstigheid is dat
via één van deze diensten ook
Internet, het wereldomspan
nende netwerk dat miljoenen
computergebruikers met elkaar
verbindt, bereikbaar is. Daar
door is ook zonder speciale
computer mogelijk om bijvoor
beeld elektronische post (e-
mail) te ontvangen en over de
aardbol over te sturen. Met be
perkingen, want voor uitgebrei
de correspondentie leent het
mini-schermpje zich nauwelijks
en het toetsenbordje al hele
maal niet.
Aan de zijkant van de
schermtelefoon zit een sleufje
waarin een zogeheten smart
card past. Op zo'n plastic pasje
van creditcard-grootte staan co
des, die de schermtelefoon kan
lezen. Postorderbedrijf X kan
bijvoorbeeld vragen het X-pasje
even in het sleufje te stoppen.
De persoon aan de andere kant
van de lijn krijgt dan direct alle
gegevens van de klant op het
computerscherm.
Een andere toepassing is
elektronisch betalen. Een be
stelling plaatsen, het kaartje
door het sleufje halen en het
bedrag wordt van je giro- of
bankrekening afgeschreven. An
dersom kan ook: als de banken
binnenkort de chipknip intro
duceren (een smartcard spe
ciaal voor kleine betalingen), is
het via een schermtelefoon mo
gelijk deze 'bij te tanken'.
De schermtelefoon is een uit
vinding van Philips, die het re
cent in de Verenigde Staten op
de markt bracht. En nu is Ne
derland aan de beurt. Vorige
'week maakte verzekeraar Ohra
bekend dat het samen met Vi
deotex Nederland als eerste een
experiment met de schermtele
foon op poten zet. In het najaar
moet de schermtelefoon voor
de gewone consument beschik
baar komen.
Videotex
Videotex Nederland in Nieuwe-
gein, tot nog toe vooral actief op
het gebied van elektronische in
formatiediensten, ziet voor
zichzelf een rol weggelegd als
pleitbezorger van dit soort com-
pufoons. Videotex is in ons land
nooit zo aangeslagen als bij
voorbeeld Minitel in Frankrijk.
En inmiddels is de gebruikte
technologie (uiterlijk enigszins
vergelijkbaar met Teletekst)
achterhaald door de steeds
Denen zijn een interactief stapje verder
Eerst was er Hugo de TV-troll,
nu is er ook Crazy Cartoon
Soccer. De Denen weten wel
raad met interactieve televisie.
Geen ingewikkelde toestanden,
maar gewoon pure fun. Voet
ballen met gekke animatiefi
guurtjes, rechtstreeks op natio
nale televisie. Het enige wat je
nodig hebt zijn twee kijkers met
een telefoon. Een ideetje voor
Studio Sport?
In Denemarken beleefde Cra
zy Cartoon Soccer op 26 februa
ri zijn première, als onderdeel
(twee keer vijf minuten) van een
nieuw sportprogramma op het
tweede commerciële net.
Prompt scoorde Crazy Cartoon
Soccer hoge kijkcijfers, maar
daar verbazen de geestelijke va
ders van ITE (Interactive Televi
sion Entertainment) zich eigen
lijk al niet meer over.
„We hebben inmiddels bewe
zen dat onze produkten wér
ken", stelt verkoopleider Henrik
Bang. „Het heeft een paar jaar
geduurd om interactieve televi
sie op deze schaal in te voeren,
omdat live-programma's altijd
gebaseerd zijn op zekerheid. En
als je dan ineens live interactie
ve onderdelen gaat inbrengen,
dan is dat inderdaad best even
wennen. Maar de televisiema
kers begrijpen nu dat we be
trouwbaar zijn, dat de appara
tuur het niet tijdens de uitzen
ding zal begeven, en dat je er
dus niet acuut een maagzweer
aan over hoeft te houden."
Hij begrijpt ze wel, hoor, die
behoedzame televisiemakers;
ITE pretendeert namelijk nogal
wat. Het bedrijf kan in een live
televisieprogramma animatiefi
guurtjes leveren, die bewegen
op commando's die kijkers over
de telefoon geven, en daarnaast
nog kunnen praten óók des
gewenst zelfs met een accent.
Maar met Hugo de TV-troll
heeft ITE zich de laatste vier
jaar wereldwijd toch als een
marktleider in interactieve tele
visie kunnen vestigen. Hugo is
een (ook al) getekend ventje,
dat van de Verenigde Staten tot
Taiwan en van Finland tot Tai-
peh regelmatig tussen mensen
van vlees en bloed opduikt in
allerlei televisieprogramma's.
Presentatoren kunnen recht
streeks met het mannetje com
municeren, net als de kijkers
thuis.
Deelnemen
Zo genereerde Hugo, vier jaar
terug vormgegeven door de
toen 22-jarige Niels Krogh Mor-
tensen, een grote populariteit:
in Duitsland, bijvoorbeeld, bel
len volgens ITE nog steeds
meer dan 100.000 kinderen
naar de studio, wanneer Hugo
in het middagprograma zit. In
Spanje is Hugo dagelijks zelfs in
twee verschillende program
ma's te zien.
Henrik Bang: „Weet je, het
grote probleem met interactieve
televisie is de onbekendheid
met de mogelijkheden. Mensen
denken nog steeds niet verder
dan video-op-aanvraag, terwijl
het ons echt gaat om déélne-
men aan een televisieprogram
ma. Wij spélen met de mensen,
en spelen is nog altijd een van
de beste manieren om te léren.
Wat dat betreft heeft Hugo ons
veel geleerd; Hugo is de vader
van de interactiviteit op televi
sie, wat ons betreft."
Met Crazy Cartoon Soccer
treedt de ihteractieve televisie
een nieuw tijdperk binnen, vol
gens ITE. Niet alleen kunnen op
die manier op de buis twee kij
kers tegen elkaar 'voetballen',
het is zelfs mogelijk om een
commentator op te voeren die
op passende wijze rechtstreeks
verslag doet van het spelver-
loop. Daarvoor is het Animation
Mask System ontwikkeld. Zet
een acteur een high-tech helm
op, en alles wat hij vanaf dat
moment uitspreekt, zie je in
beeld uit de mond rollen van de
getékende commentator. De
techniek maakt het zelfs moge
lijk dat de animatiefiguur op TV
de hoofdbewegingen en ge
zichtsuitdrukkingen van de ac
teur in de studio volgt. Dat de
mond synchroon loopt met het
uitgesproken commentaar is
bijna al vanzelfsprekend...
'Echte mensen'
„Het gekke is, dat het eigenlijk
niet om de interactiviteit zelf
gaat", volgens Henrik Bang,
„maar om het format, waarin je
de interactiviteit aanbiedt. Dat
kan een kwis of een spelletje
zijn, maar we zijn in principe
ook in staat om iemand van
huis uit een auto te laten bestu
ren. Die techniek fs er. Je be
grijpt wat eén mogelijkheden
dat biedt! Het moet voor men
sen een kick zijn om mee te
doen."
In het najaar verwacht ITE
met een nieuwe interactieve
vondst op de proppen te ko
men. Vermoedelijk zal het daar
bij dit keer in tegenstelling
tot Hugo en Crazy Cartoon
Soccer niet om animatie,
maar om 'echte mensen' gaan.
„We willen proberen vanaf dit
jaar ieder jaar een nieuw format
te presenteren. En dat hoeft dus
niet steeds om animatie te
gaan."
Zelf komt Bang uit de compu-
terbusiness. Heerst er bij televi
siemensen meer koudwater
vrees om iets met interactiviteit
te doen dan bij computerken
ners? Bang: „Mmm..., interes
sante vraag. Zou kunnen, zou
kunnen. Wij gebruiken televisie
als hulpmiddel, zo moet je het
zien. Televisiestations zijn de
brengers van de boodschap.
Maar we merken toch dat er
wereldwijd een groeiende be
langstelling voor de interactieve
mogelijkheden bestaat. Ik denk
dat de grote doorbraak niet ver
meer is. Drie tot vijf jaar, schat
ik. Binnen die tijd heeft elk land
een live-programma waarin een
interactieve vorm ligt opgeslo
ten."
En dat zijn geen holle woor
den, meent zijn Engelse collega
Martin Cox. Cox werkt met zijn
bedrijf Future Reality aan 'de
meest geavanceerde interactie
ve televisieshow ooit': Marster.
Marster is een indrukwekkende
mix van computertechnieken,
3D-animatie en virtual reality.
Nu nog in de ontwikkelfase,
maar op de MI P-beurs in
Cannes is Cox al overladen met
belangstelling. De halve televi
siewereld stond wel even stil bij
de stand van Future Reality, om
zich te vergapen aan het flitsen
de voorproefje.
Tiptoetsen
Future Reality won al presti
gieuze prijzen met een clip voor
de Pet Shop Boys en de vorm
geving van de Dennis Potter-se-
rie Lipstick on your collar, maar
Soccer
mooier en gemakkelijker wor
dende communicatieprogram
ma's op computers. Vergeleken
met het World Wide Web, één
van de mooiste onderdelen van
het Internet, is videotex maar
een moeizaam medium.
Schoten de medewerkers van
Videotex Nederland bij dat
soort opmerkingen vroeger
steevast in de verdediging, nu
verkondigen ze zelf de bood
schap: videotex is dood. Maar
ook: leve Videotex Nederland.
Want het bedrijf is hard bezig
om zich te vernieuwen. Bijvoor
beeld door toegang tot Internet
aan te bieden via de dienst
World Access. Bovendien komt
het bedrijf binnenkort met een
compleet nieuwe, grafisch ge
oriënteerde informatiedienst
naar het model van Amerikaan
se voorbeelden als CompuServe
en America On Line.
Marster is een heel ander ver
haal: format of the future',
volgens Cox. Marster is de
naam van de hoofdrolspeler in
zijn eigen interactieve show,
een wezen dat half mens, half
robot is, en de planeet Mars
voor de ondergang moet behoe
den. Daartoe dient hij opdrach
ten te krijgen van de kijker
thuis. Die kan hem net als bij
Crazy Cartoon Soccer met de
tiptoetsen op zijn telefoontoe
stel alle kanten op sturen, en
zelfs van vorm laten verande
ren.
„Het bijzondere van Marster
als televisieprogramma is, dat er
steeds maar één kijker is die kan
spelen", zegt Martin Cox. „Kijk,
op een Nintendo kun je drie
weken oefenen, en dan heb je
het spelletje wel onder de knie,
maar hier krijg je maar één kans
om je in het spel te bekwamen.
En dan meteen nog wel op na
tionale televisie."
Voor Cox is het inmiddels het
derde interactieve televisiepro
gramma waar hij zijn ziel en za
ligheid in legt. Wat hem betreft
staat de televisie aan de voor
avond van een mooie interac
tieve toekomst. „Dat merk je
gewoon, dat voél je. In dat op
zicht waren de jongens van ITE,
dié al acht jaar met allerlei vor
men van interactieve televisie
bezig zijn, hun tijd ver vooruit.
Het begint nu door te sijpelen,
interactiviteit op TV; het wach
ten is nog slechts op de grote
explosie. Maar die komt er,
hoor. Gegarandeerd."
CANNES GPD
AMSTERDAM GPD
Nu is het nog een droom:
eindelijk hoor je eens fantas
tische muziek op de radio en
wil je het onmiddellijk in
huis halen. Maar, het is al na
zessen, en geen koopavond.
Jammer dus.
Nog zo'n droom: je hebt
een stuk muziek gemaakt en
wilt dat graag uitbrengen.
Het zou dan mooi zijn als
automatisch de bijbehoren
de royalty's op je bankreke
ning worden bijgeschreven,
zodra iemand jouw muziek
aanschaft.
Tot voor kort leken deze
dromen slechts bedrog. Maar
in dit digitale tijdperk kun
nen ze waarheid worden: de
Britse firma 'Cerberus Sound
Vision' gaat zich binnen
kort bezighouden met het
exploiteren van een digitale
jukebox op Internet. Hoe het
werkt? Heel simpel: zoek op
hun internet site een stuk
muziek dat je bevalt, haal dat
dan met behulp van je tele
foonlijn naar je computer toe
en speel het op je pc met ge
luidskaart af (CD-kwaliteit!).
Dit afspelen doe je met de
gratis te 'downloadep'
playersoftware.
Betalen voor de muziek
kun je met je creditcard. Om
gerekend komen de kosten
op ongeveer 1,30 per num
mer, exclusief de gemaakte
telefoonkosten. Slimmerds
denken natuurlijk onmiddel
lijk aan kopiëren, maar let
op: de code van je creditcard
is gekoppeld aan de
playersoftware en de geko
zen muziek. Geef je dat aan
je buurman, dan heeft hij
ook gelijk de code van je cre
ditcard.
Maar allemaal perfect is
het nog niet: de tijd die het
duurt om een stuk muziek
naar je eigen computer te
halen, blijft nog een struikel
blok. Daarnaast is de keuze
aan muziek voorlopig be
perkt, maar toch heeft dit
project als het van start gaat
de potentie om een bom te
leggen onder de machtige
positie van de platenmaat
schappijen op het gebied van
distributie en produktie.
Immers, onafhankelijk van
wie dan ook kan elke muzi
kant de distributie en de ver
goedingsregeling van zijn
muziek in eigen hand ne
men. De geleverde muziek is
van cd-kwaliteit en digitaal,
dus zonder kwaliteitsverlies
te reproduceren. Er kunnen
video's, biografieën en publi
citeitsfoto's bij geplaatst wor
den. De consument kan 24
uur per dag beschikken over
een virtuele cd-winkel die
nooit uitverkocht is en geen
rijen voor de kassa heeft.
Bijkomend voordeel: in
dien je computer al geschikt
is voor multimedia, heb je
helemaal geen extra appara
tuur nodig om de muziek af
te spelen.
De toekomst zai uitwijzen
of deze mega jukebox een
succes wordt, een succes dat
staat of valt met de mede
werking van de grote platen
maatschappijen. De nadruk
lijkt voorlopig te liggen op
onafhankelijke dance en un
derground labels zoals Liftin'
spirit records en Beggars
Banquet.
Cerberus is reeds te berei
ken op het WWW-adres http:
www.cerberus.co.uk/cdj/
