Eis: Arts schuldig aan moord, geen straf
Criminelen houden meer en meer contact met politie
=p
Binnenland
■Archiefstukken Greet
fïofmans niet openbaar
Commissie OM verbiedt 28
opsporingsmethoden politie
Intoetsen pincode is op
veel plaatsen onveilig
Ankara boos over Koerdisch parlement
VSB slikt duizenden pasjes in
ONDERDAG 13 APRIL 1995
CPD Geassociei
Politie rukt uit voor filmwerk school
miimegen De politie in Nijmegen heeft gistermiddag met getrok
ken pistolen drie vermeende bankovervallers aangehouden op
een schoolplein tegenover een bankfiliaal. Bij nader inzien ble
ken de drie leerlingen te zijn, die meespeelden in een filmopna-
n me voor een schoolproject. De drie leerlingen reden, gemaskerd
en gewapend met echt lijkende geweren, in een busje naar de
m, school. Het busje moest even stoppen voor het bankfiliaal. Het
v personeel schrok hevig en belde meteen de politie.
Pyromaan heeft het op auto's gemunt
vlaardingen Een brandstichter heeft het gemunt op auto's in
Vlaardingen. Dinsdagavond brandde de zesde auto uit binnen
een periode van zeventien dagen. Volgens een politiewoord
voerster hadden alle branden plaats in de Oostwijk van Vlaar
dingen, nabij de Stadsgehoorzaal. De serie begon in de nacht
25 op zondag 26 maart met twee identieke auto's
in dezelfde straat. Eén van de voertuigen was eigendom van SP-
Tweede-Kamerlid Poppe.
Grafheuvels Twente in ere hersteld
enschede Ruim vijftig grafheuvels in Twente worden in ere her
steld. De Stichting Coördinatie Landschapsonderhoud Overijssel
(SCLO) heeft daartoe het initatief genomen. Ze voert het werk
uit samen met de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodem
onderzoek (ROB). De klus duurt ongeveer een jaar. De grafheu
vels die uit de Nieuwe Steentijd (300 tot 1500 voor Chr.) stam
men, bevinden zich vooral in bos- en heidegebieden. Vaak zijn
de graven aan het oog onttrokken door groen.
Verdronken kinderen niet geborgen
krefeld De twee Nederlandse kinderen die vrijdagavond ver
dronken in de Rijn zijn nog altijd niet geborgen. Ze kwamen om
het leven toen het schip, de Orca, van hun uit Zwijndrecht af
komstige ouders bij het Duitse Krefeld na een aanvaring zonk.
Vandaag arriveert een drijvende kraan bij het schip om de lading
aluminium uit het schip lichten. Duikers hebben ook zaterdag al
gezocht naar de kinderen, maar hun pogingen mislukten door
dat ze werden meegesleept door de krachtige onderstroom.
Procedure tegen oostroute A73
utrecht Tien natuur- en milieuorganisaties hebben een bezwa
renprocedure aangespannen bij minister Jorritsma (verkeer) te
gen het kabinetsbesluit de omstreden Limburgse rijksweg A73
(tussen Venlo en Maasbracht) aan de oostzijde van de Maas aan
te leggen. Dat maakte de stichting Natuur en Milieu gisteren be
kend. Begin maart besloot het kabinet tot aanleg van de weg aan
de westzijde van de Maas. Maar de Tweede Kamer dwong het
kabinet zijn keuze te herzien; de oostroute langs de Maas kwam
uit de bus. Volgens de milieuclubs is deze beslissing in strijd met
het zogeheten Structuurschema Groene Ruimte.
Binnenvissers: Particuliere beveiliging
workum De Friese Bond voor Beroepsvissers overweegt om sa
men met de sportvissers een particuliere beveiligingsdienst in te
huren om stropers op te sporen. Het bedrijf zou vooral 's nachts
de meren en vaarwegen in Friesland moeten controleren. De
vissers hebben enorm te lijden onder de stroperij, aldus bonds
voorzitter B. Visser. De politie heeft nauwelijks tijd om op het
water te controleren.
Proces rond levensbeëindiging zwaargehandicapte baby
lechtbank wijst eis onderzoeker af
aarlem arthur maandag
Itukken die mogelijk meer dui
delijkheid kunnen verschaffen
iver de affaire-Greet Hofmans,
loeven niet openbaar te wor-
len gemaakt. Het Algemeen
lijksarchief mag het materiaal
ichter slot en grendel houden.
)it heeft de rechtbank in Breda
lepaald in een geschil tussen
inderzoeker mr. drs. L.J. Gie-
>els en de staatssecretaris van
inderwijs, cultuur en weten
ehappen.
Giebels werkt aan een biogra-
ie over oud-premier Beel. Die
ipeelde een belangrijke rol in de
jerikelen rond Greet Hofmans,
- Ie gebedsgenezeres die tussen
1948 en 1956 voor hoog oplo-
jende spanning op paleis
ioestdijk zorgde. Beel benoem
de een commissie van wijze
mannen die een oplossing
noest brengen in de conflicten
ussen koningin Juliana en prins
lemhard.
Tot op heden is het rapport
Jvan deze commissie nooit
openbaar gemaakt. Volgens on-
derzoeker Giebels heeft de vroe
gere premier Drees opdracht
amsterdam gpd
De nieuwe commissie van het
openbaar ministerie die op
sporingsmethoden van de po
litie kritisch tegen het licht
moet houden, heeft in het eer
ste kwartaal van 1995 enkele
opsporingsmethoden verbo
den. In totaal werden 28 op
sporingsmethoden daadwer
kelijk door de 'toetsingscom
missie' gekeurd. Daarbij ging
het om zaken als infiltratie en
het werken met criminele in
formanten. Verder werden 50
onorthodoxe operaties slechts
geregistreerd. Dit zei gisteren
commissievoorzitter mr. J.M.
Jansen, hoofdofficier van justi
tie in Den Bosch, op een con
gres in Nijmegen over opspo
ringsmethoden. De commissie
werd vorig jaar ingesteld na
zware kritiek op het OM en de
politie vanwege uit de hand
gelopen opsporingsmethoden
van de politie.
Het openbaar ministerie vindt dat de 49-jarige gynaeco
loog H. Prins uit Middenbeemster schuldig is aan moord,
omdat hij in maart 1993 een drie dagen jonge, zwaarge
handicapte baby actief van het leven beroofde. Straf is er
echter gisteren bij de rechtbank in Alkmaar niet geëist te
gen Prins. „Het proces gaat om de bevestiging van de
norm (doden mag niet) en het verschaffen van duidelijk
heid. Dat is het belangrijkste doel. Gezien de werkwijze
van Prins en de omstandigheden waaronder dit gebeurde
is een straf niet passend", aldus officier van justitie mr. G.
Botman.
alkmaar anp
Talloze journalisten uit binnen-
en buitenland woonden het
proces bij. De zaak-Prins is het
eerste proces rond medische
criteria bij beslissingen over le
ven of dood. Enkele honderden
keren per jaar moeten kinder
artsen zo'n ingrijpende beslis
sing nemen. In sommige geval
len wordt besloten tot actieve
levensbeëindiging door het toe
dienen van een dodelijk middel.
Veel vaker wordt verdere medi
sche zorg nagelaten, wat resul
teert in een (snelle) dood van de
pasgeborene.
Bij artsen bestaat tot nu toe
veel onduidelijkheid over de
toelaatbaarheid van levensbe
ëindiging bij pasgeborenen die
hun wil niet kunnen uiten. Dat
is anders bij euthanasie, waar
de betrokkene zélf zijn wil ken
baar maakt en waarvoor richtlij
nen zijn uitgewerkt via de recht
spraak. Terwijl het openbaar
ministerie aanvankelijk besloot
Prins niet te vervolgen, gaf mi
nister Sorgdrager van justitie la
ter opdracht dit wel te doen.
Om, bij gebrek aan speciale
wetgeving voor dit soort proble
men, de norm vast te leggen en
om duidelijkheid te verschaffen
over wat wel en niet mag.
Twee artsen werden vervolgd.
Prins is de eerste die terecht
moet staan. Het andere 'proef
konijn' krijgt deze zomer de
heksenketel van rechtszittingen
en publiciteit over zich heen, bij
de rechtbank in Groningen.
Op 25 maart 1993 gaf Prins de
drie dagen oude baby een do
delijke injectie en liet haar ster
ven in de armen van de moe
der. Het kind was zwaargehan-
dicapt ter wereld gekomen, na
een keizersnede. Echter, niet de
ernstige geestelijke en lichame
lijke handicaps brachten de ou
ders en artsen in het Waterland
ziekenhuis in Purmerend tot
hun beslissing. De helse pijnen
Groot was de belangstelling ook van de zijde van de media voor het proces tegen de gynaecoloog
Prins. Op de foto arriveert de arts bij de rechtbank in Alkmaar. foto anp hans steinmeier
gaven de doorslag. Duidelijk Pijnbestrijding zou voor een kunnen leiden tot bijwerkingen,
was dat het meisje ondraaglijk langzamere dood (binnen 48 Prins deed aangifte van een
leed. Opereren was onmogelijk, uur) gezorgd hebben, maar had niet-natuurlijke dood en werd
vervolgd. Kritiek was er gisteren
vooral op de aan justitie opge
legde manier waarop, via een
strafproces, de zo gewenste dui
delijkheid rond deze medisch-
ethische vraag verkregen moet
worden. De gynaecoloog, die op
alle mogelijke manieren in
breed teamverband en op ver
zoek van de ouders uiterst zorg
vuldig te werk ging. valt volgens
justitie niets te verwijten. Zijn
zaak echter werd ondergeschikt
gemaakt aan een hoger doel.
Prins daarover onder meer:
,,U, rechtbank wordt belast met
het doen van een uitspraak in
een conflict wat geen conflict
behoort te zijn, omdat het pro
bleem van het onbehandelbaar
lijden van een mens een pro
bleem dient te zijn van de sa
menleving".
Prins waarschuwde boven
dien dat het optreden van justi
tie de openheid, die juist zo no
dig is, bedreigt. „Er kan een
subcultuur van medisch handt-
len en niet-behandelen ont
staan. Dan dreigt het medisch
handelen, teneinde het af te
schermen van het heldere licht
van toetsing, in zijn inhoud of
vormgeving beïnvloed te wor
den door niet medische argu
menten."
Ook zijn advocaat wees op
het gevaar dat artsen dergelijke
zaken gewoon niet meer zullen
melden als hen daarmee een
proces boven het hoofd hangt.
Woensdag 26 april is het woord
aan de rechters voor het vonnis.
gegeven alle exemplaren te ver
nietigen. Dit zou ook met diens
eigen exemplaar zijn gebeurd.
Giebels vermoedt evenwel dat
er in het Algemeen Rijksarchief
iets boven water valt te halen.
In dit archief bevinden zich
stukken van ex-premier Ger-
brandy, oud-secretaris-generaal
Fóck en oud-BVD-chef Eintho-
ven. Het betreft hier echter par
ticuliere schenkingen, die in
principe niet openbaar zijn.
Giebels stapte in december
1993 naar de rechter omdat hij
niets ter inzage kreeg: „Je kunt
wel zeggen dat het om privé-
stukken gaat, maar die mensen
konden er alleen maar over be
schikken omdat ze een over
heidsfunctie hadden.
Naar thans blijkt heeft de
rechtbank in Breda eind vorig
jaar korte metten gemaakt met
de stellingen van Giebels. Vol
gens de rechter gaat het er lou
ter om, in wiens handen stuk
ken zich bevinden wanneer ze
aan een archief worden ge
schonken. In dit geval ging het
om particuliere stukken en dan
mogen er beperkingen aan de
openbaarheid worden gesteld.
den haag anp
Het intoetsen van de pincode is
op vele locaties in Nederland
ronduit onveilig. Bij onder meer
tankstations, winkels en som
mige Holland Casino's is het
apparaat waarop de pincode
moet worden ingetikt vaak on
voldoende afgeschermd. De
Consumentenbond raadt de
houders van de pinpas aan om
goed op te letten dat niemand
meekijkt tijdens het intikken
van de code.
Vooral bij mensen die klein
van stuk zijn kunnen criminelen
op bepaalde plekken wel heel
gemakkelijk de code meelezen.
Als de crimineel er later ook in
slaagt het pasje te (zak)rollen of
te stelen, dan kan er plotseling
een aardig bedrag worden ont
vreemd van de rekening.
Volgens een woordvoerder
van de Consumentenbond kle
ven er ook gevaren aan het af
geven van de pinpas aan de
persoon achter de kassa. „De
magneetstrip op de pinpas kan
door een kwaadwillend iemand
snel worden gekopieerd. Als zo
iemand ook de pincode achter
haalt, dan heb je de poppen aan
het dansen", aldus de zegsman
van de Consumentenbond.
Hij benadrukt dat de banken
en de ondernemers die de beta-
lingsapparatuur hebben opge
steld, de verantwoording heb
ben dat de apparaten voldoen
de privacy bieden aan de cön
sument.
Een woordvoerster van Inter-
pay, een samenwerkingsver
band van de banken, wijst er op
dat de gebruiker de verantwoor
delijkheid heeft om goed op te
letten of iemand meekijkt tij
dens het intoetsen van de pin
code. „Er zijn ons maar weinig
gevallen bekend dat dieven
eerst de pincode wisten te ach
terhalen via meelezen en ver
volgens de pinpas in handen
kregen", aldus de woordvoer
ster van Interpay. BeaNet, een
dochtermaatschappij van Inter
pay, test regelmatig betaalappa-
raten en geeft winkeliers advie
zen hoe de apparaten moeten
worden opgesteld.
den haag/istanbul gpd
De Turkse minister Inönü (buitenlandse za
ken) heeft zeer verbolgen gereageerd op de
oprichting van een Koerdisch parlement in
ballingschap gisteren in Den Haag. „Met
diepe spijt is kennis genomen van het feit
dat Nederland activiteiten van de Koerdi
sche terreurbeweging PKK niet van zijn
grondgebied weert en dat het de oprichting
van een zogenaamd parlement in balling
schap heeft toegestaan."
In een officiële verklaring stelt Inönü dat
Nederland in strijd heeft gehandeld met de
gemeenschappelijke waarden van de
NAVO: „Het toestaan van de oprichting van
een parlement door een terroristische orga
nisatie die de territoriale eenheid van een
bondgenoot bedreigt, betekent niets min
der dan de aanmoediging van terrorisme
zelf."
Minister Van Mierlo (buitenlandse zaken)
had eerder op de dag verklaard de Koerdi
sche bijeenkomst niet te kunnen verbieden.
„Zolang men zich aan de wet houdt en er
geen sprake is van verstoring van de open
bare orde, is het voor de Nederlandse rege
ring een vergadering in het Congresge
bouw. Niets meer dan dat". Inönu noemde
dit een 'lacune in de binnenlandse wetge
ving' en eiste dat Nederland zijn houding
ten aanzien van het parlement in balling
schap zou herbepalen.
Ook vanuit de Verenigde Staten is nog
een poging gewaagd de oprichting van het
Koerdische parlement te voorkomen. Dat
maakte woordvoerder Nicholas Burns van
het ministerie van buitenlandse zaken in
Washington gisteren bekend. Washington
beschouwt de PKK als een 'brute terreurbe
weging'. „Wij hebben begrepen dat de
Koerden de Nederlandse wet niet hebben
geschonden en dat er daarom geen reden
was de bijeenkomst te verbieden", aldus
Burns. „Maar wij steunen uiteraard geen
parlement van deze aard."
Hoewel PKK-leider Abdullah Ocalan de
initiatiefnemers een prominent opgestelde
bloemenkrans had gestuurd, deden de par
lementariërs er gisteren in het Haagse Con
gresgebouw alles aan om de PKK-invloed
binnen hun 'Parlamana Kurdistane' te ba
gatelliseren. Parlementariër Yassir Kaya on
derstreepte dat het parlement een diploma
tieke en politieke oplossing voor de Koerdi
sche kwestie nastreeft: „We willen een ein
de aan de strijd. Wij willen vrede."
„Laat mij benadrukken dat dit geen PKK-
parlement is", schreef Ocalan zelf in een
steunbetuiging. „Het is duidelijk dat een
parlement niet van één enkele partij kan
zijn. Onze vrienden moeten de leugens
dat dit een PKK-show is niet toestaan".
Twaalf van de 65 gekozen parlementariërs
zijn lid van het Nationaal Bevrijdingsfront
voor Koerdistan (ERNK), de politieke vleu
gel van de PKK.
„Wij omarmen alle Koerden, zonder on
derscheid", verklaarde parlementariër
Remzi Kartal. In het parlement zijn onder
meer de verboden Democratische Partij
(DEP), de Alevietische Unie van Koerdistan,
de Federatie van Assyrische christenen en
de Koerdische vrouwenbeweging vertegen
woordigd.
Het parlement, dat zal rondreizen door
Europa, werpt zich op als vertegenwoordi
ger van de twaalf miljoen Koerden in Euro
pa, van wie 95 procent uit Turkije afkomstig
is. Lang niet alle Koerdische bewegingen in
Europa steunen evenwel het parlement.
De openingszitting werd bijgewoond
door meer dan 400 vertegenwoordigers van
Koerdische organisaties in Europa. Hoewel
rekening werd gehouden met rellen, bleef
het rustig rond het Congresgebouw. Tijdens
een vierdaagse sessie zullen de parlementa
riërs een voorzitter volgens ingewijden
Kartal en een uitvoerend comité kiezen.
utrechtgpdtisch ingeslikt. De storing duur
de van drie uur 's nachts tot
kwart over negen 's ochtends.
„Het zal nooit meer gebeuren.
We hebben de storing getra
ceerd" zei een beschaamde
woordvoerder van de bank. De
storing ontstond bij het wijzi
gen van de programma's van de
computer. De gedupeerde reke
ninghouders kregen hun pasjes
gisteren direct terug bij de VSB-
kantoren.
Duizenden rekeninghouders
van de VSB-bank zijn gisteroch
tend hun bankpasje kwijtge
raakt bij het opnemen van geld
uit automaten verspreid over
het hele land. Als gevolg van
een storing in de computer her
kenden de automaten de pasjes
niet als middel waarmee geld
kan worden opgenomen. Daar
door werden ze conform een
veiligheidsprocedure automa-
Rapport voorspelt ontmanteling van meer bendes
den bosch gpd
Politie en justitie hebben de af
gelopen twee jaar in Nederland
33 hoog georganiseerde crimi
nele bendes ontmanteld. Het
aantal op dit moment actieve
misdaadgroepen met een hoge
organisatiegraad wordt geschat
op honderd, twee meer dan in
1993. Criminelen blijken ook in
toenemende mate contacten te
onderhouden met politie en bij-
zondereopsporingsdiensten.
Dit blijkt uit een landelijke in
ventarisatie van misdaadorgani
saties, waarvoor de gegevens
zijn aangeleverd door de crimi
nele inlichtingendiensten van
de politiekorpsen. Het rapport
werd gisteren in Den Bosch ge
presenteerd door procureur-ge
neraal mr. R. Gonsalves, verant
woordelijk voor de zware crimi
naliteit binnen het Openbaar
Ministerie, en de Twentse
hoofdcommissaris P. IJzerman.
Hij is voorzitter van de Advies
commissie criminaliteit van de
Raad van Hoofdcommissaris
sen. Het is voor de vierde keer
sinds '88 dat een dergelijk rap
port werd gepresenteerd.
Er zijn in Nederland 450 actieve
criminele groeperingen, waar
van er 312 in meer of mindere
mate een hiërarchische struc
tuur hebben. In de afgelopen
twee jaar zijn in totaal 110 ben
des ontmanteld, waarvan er 33
hoog georganiseerd waren. Be
langrijkste bron van inkomsten
voor de misdaadorganisaties
vormen hard- en softdrugs (86
procent van de bendes houdt
zich voornamelijk hiermee he-
zig), gevolgd door fraude (33
procent). Andere activiteiten,
zoals overvallen, afpersingen,
kinderporno en milieucrimina
liteit scoren aanzienlijk minder.
Over het feit dat er de afgelopen
twee jaar slech'ts twee grote cri
minele organisaties zijn bijge
komen, is procureur-generaal
Gonsalves niet ontevreden. „Er
zijn criminele groepen bijgeko
men en er is een aantal ont
manteld. Hiermee lijkt de groei
zich te stabiliseren." Hij ver
wacht dat er de komende jaren
veel meer bendes worden opge
rold.
Uit de inventarisatie blijkt ook,
dat de meeste bendes zowel in
hun eigen organisatie als naar
buiten toe fysiek geweld en li
quidaties niet schuwen. Zeker
251 getraceerde bendes verdon
keremanen hun illegale inkom
sten met witwas-praktijken. Van
de ongeveer honderd hoog ge
organiseerde bendes zijn er 44
van Nederlandse afkomst. De
overigen zijn gemengd of van
buitenlandse afkomst.
Van de eerder genoemde hon
derd bendes hebben 77 groepen
'contacten' met politie, bijzon
dere opsporingsdiensten, justi
tie, bedrijfsleven, overheden en
advocaten en notarissen. Opval
lend is dat criminelen in toene
mende mate contact proberen
te leggen met politiemensen en
leden van bijzondere opspo
ringsdiensten. Het rapport no
teert een stijging van 35 naar 51
procent.
