Om het behoud van vis
in zee en op ons bord
De heilbot die het plunderen van de zee moet keren
Ben Bella gelooft in verzoening
Buitenland
ij
frankrijk
^legaliseert
IJnethadon
'Voor Spaanse vissers is
Newfoundland tweede thuis'
6DAG 4 APRIL 1995
tl
nil
NDEN DAVIS USBORNE
zijn bijzondere tijden voor de Groen-
.ndse heilbot, de slijmhuidige vis die de
'lodderige oceaanbodem bevolkt. Over
weinig opvallende platvis dreigde
rlijk^fs een visserijoorlog uit te breken tussen
0<r®inada en Spanje. Het is niet ondenkbaar
"eit juist de nederige heilbot, die alleen
goed is voor vissticks, de vis wordt
het tij van de plundering van de we-
keert.
il diff
Volgens cijfers van de Verenigde Naties
is 70 procent van de visvoorraad wereld
wijd 'weggevist' of 'uitgeput'. Sommige
soorten kunnen misschien al niet meer
worden gered. Neem bijvoorbeeld de New-
foundlandse kabeljauw. Drie jaar geleden
werd er een totaal vangstverbod van
kracht, maar toch is het percentage kuit-
schietende exemplaren sindsdien elk jaar
met 99 procent afgenomen. Het staat bui
ten kijf dat de internationale vispraktijken
grondig moeten worden herzien.
Vorige week is in New York een VN-con-
ferentie begonnen om te proberen quota
voor de zeevisserij af te spreken. Als deze
bijeenkomst een doorbraak wordt, is dit
vooral te danken aan Brian Tobin, de jonge
Canadese minister van visserij die op 9
maart opdracht gaf om de Spaanse treiler
Estai in beslag te nemen omdat met te klei
ne mazen op heilbot werd gevist. Het was
een omstreden besluit, omdat de Estai net
buiten de Canadese territoriale wateren
opereerde.
De Europese Unie reageerde furieus,
maar verward. Enerzijds stelt Brussel zich
principieel op. Canada heeft een interna
tionaal verdrag overtreden door de Spaan
se treiler op te brengen en de netten van de
Spaanse vloot door te knippen. Anderzijds
kan Brussel niet ontkennen dat het bewus
te net bedroevend kleine mazen heeft.
Het heeft een dag aan de kade in de zee
haven van St.John's gelegen en is vervol
gens door de triomfantelijke Canadezen
naar de conferentie in New York gebracht
als bewijs van de frauduleuze praktijken
van de Estai. Bovendien is in een geheim
ruim van de Estai een lading beschermde
Amerikaanse schol aangetroffen die illegaal
is gevangen en deugde er niets van het log
boek. Maar de Europese Unie lijk; dit niet
te kunnen toegeven.
De EU is bevreesd voor de economische
en sociale gevolgen van strenge vangstbe
perkingen. Maar als er niet wordt ingegre
pen, zal de wal het schip keren. En dan zul
len veel meer vissers hun baan verliezen
omdat er eenvoudigweg geen vis meer is.
Dit lot heeft de Newfoundlandse vissers al
getroffen. Door de plundering van de zee
hebben in de afgelopen drie jaar 40.000
mensen hun baan verloren op een totale
bevolking van slechts een half miljoen
mensen.
Hieronder twee beschouwingen i
visserijconflict.
er het
IS «JAN VAN ETTEN
Conflict Canada-Spanje gaat lang niet alleen om heilbot
een of twee maanden is methadon
-schikbaar in apotheken in Frankrijk,
het ook dkn alleen via drugcentra
speciale artsen te krijgen zijn. Een
ftswijziging die methadon uit de
anse strafwet haalt, is vrijdag gepu-
in de Franse staatscourant.
3n PDe wijziging betekent een hogere ver-
verkjelling in de strijd tegen AIDS en
we%iist in tegen de harde, strafrechtelij-
den! aanpak van druggebruikers, die mi-
"üe feter Pasqua van binnenlandse zaken
lorstaat. Methadon had tot dusverre
datzelfde status als heroïne of cocaïne:
36-jt stond op de drugslijst en werd niet
^igischouwd als een medicament.
ver(|yiethadon is een vervangingsmiddel
krijgor heroïne, weliswaar ook versla-
ai)lnd, maar zonder de schadelijke ge-
ervan als apathie of grote op-
fnding. Het wordt verkrijgbaar als
jankje. Spuiten zijn niet meer nodig
dat verkleint het gevaar van besmet-
ig met AIDS. Naar schatting twee op
i drie van de 150.000 tot 300.000 ver
aafden aan harddrugs in Frankrijk
jn seropositief, hoofdzakelijk door ge-
jUik van besmette naalden.
politici en artsen in Frankrijk
tstaat nog steeds grote weerstand te-
30 In methadon. „Het gaat niet aan de
30 jte drug te vervangen door een ande-
jo riep Pasqua kortgeleden nog. Op
?Qam internationaal congres over AIDS
ioal harddrugs in Saint-Tropez in 1993,
iq3aar uitgebreid op de verdiensten van
30 gthadon werd ingegaan, liet Frankrijk
)0 a jg verstek gaan.
soa Sinds 1993 wordt in Frankrijk wèl
'°a|ondjesmaat met methadon geëxperi-
'5 3 lenteerd. In oktober vorig jaar waren
in Frankrijk slechts 600 methadon-
aatsen in gespecialiseerde ziekenhiu-
p. In een stad als het Noordfranse Lil-
ij met 8.000 verslaafden aan hard-
*ugs, waren bijvoorbeeld maar vijftig
e kaatsen. Er was nog wel geld uitgetrok-
;n voor duizend andere plaatsen ver-
freid over het hele land, maar die
Ivamen er niet wegens gebrek aan be
reidende deskundigen.
iNa eindeloze discussies en selectie-
focedures konden enkele uitverkoren
jrslaafden die echt van de harddrugs
'wilden, voor een methadonbehande-
tig in aanmerking komen. Wie buiten
e boot viel en zelf methadon haalde in
liitsland of België, riskeerde dezelfde
jvangenisstraf als mensen met heroï
ne op zak. De laatste maanden heeft
^tstitie wat ingebonden, maar tot twee
laanden geleden werden nog op prin-
piële gronden methadongebruikers
>t geldboetes veroordeeld wegens han-
el hi drugs.
Dat lot trof bijvoorbeeld een heroïne-
èrslaafde die was uitgeweken naar Bel-
lë. Bij terugkomst op het station in Pa-
js werd hij gepakt met 97 methadon-
Ülen, die zijn Belgische arts hem had
jjorgeschreven.
De Belgische aanpak is de Fransen
Sn doorn in het oog. Daar kan elke
juisarts methadon voorschrijven' en
ijn cliënten naar huis sturen met een
forraad voor twee weken. Dat heeft in
(oord-Frankrijk geleid tot een nieuwe,
finstgevende .drughandel'. Methadon
niet duur in België en (nog) niet te
rijgen in Frankrijk, waar de vraag
Minister Douste-Blazy van volksge-
indheid wil in Frankrijk ongecontro-
Jrd methadongebruik voorkomen,
ns hem is een dagelijkse controle
j om terugval te voorkomen. Om-
at de bestaande centra de toeloop niet
bikunnen en verslaafden er dikwijls te
er vandaan wonen, kunnen nu ook
Bsartsen met een speciale opleiding
ie controle uitoefenen.
Zij kunnen dan ook de methadon
Oorschrijven aan deze dagelijks te vol-
en patiënten, die wel eerst langs één
an de centra moeten. De methadon in
potheken is alleen voor hen bedoeld,
lp die manier zouden 5.000 verslaaf-
en méér kunnen overschakelen op
iethadon.
Tot december waren in Frankrijk of-
qieel 32.722 gevallen van AIDS aange
leid sinds hel uitbreken van de ziekte;
et record in Europa. Van hen waren
)en 19.085 patiënten overleden. Elke
ag sterven in Frankrijk veertien men
en aan AIDS. Eenderde van hen is aan
rugs verslaafd. Vorig jaar werden on
er verslaafden 1.400 nieuwe AIDSpa-
ënten geteld. De werkelijke cijfers lig-
en waarschijnlijk hoger.
.Drugs' was tot voor kort een nauwe-
jks bespreekbaar onderwerp in Frank-
Ijk. Het land kent de strengste wetge-
Ing in Europa, waarin geen onder-
fcheid tussen hard- en softdrugs wordt
emaakt. Angst voor AIDS heeft pas een
tar geleden ertoe geleid dat ook de, of-
cieel criminele, risicogroep van ge-
ruikers aandacht kreeg. Een eerste
tap, zeer tegen de zin van Pasqua, was
Drig jaar de vrije verkoop van steriele
aalden.
AMSTERDAM JUST VAN DEN BROEK
'Regelrechte piraterij in de interna
tionale wateren' en 'we moeten onze
visbestanden beschermen tegen Eu
ropese strooptochten', zo klonken
drie weken geleden de Europese res
pectievelijk Canadese oorlogsverkla
ringen. Het visserijconflict tussen
Spanje en Canada woedt nog steeds
in volle hevigheid. In New York
zoekt deze week de VN-visserijconfe
rentie naar oplossingen voor dit
soort conflicten.
De strijd om de vis bij Newfoundland
begon 9 maart met de aanhouding
van de Spaanse treiler Estai door de
Canadese kustwacht. De Canadezen
sleepten de Estai vanuit de internatio
nale wateren naar de haven van St.
John's op Newfoundland, en namen
de vangst in beslag. Volgens het mi
nisterie van visserij in Ottawa bevin
den zich op het moment ongeveer
tien Spaanse vissersboten in het om
streden gebied voor de kust van New
foundland. De Canadese kustwacht is
onverminderd alert maar het was
mistig op zee.
Dé vis waar het om gaat is de zoge
naamde Groenlandse heilbot, een
zwervende bodemvis die in de winter
op grote diepte ver in zee verblijft. In
het voorjaar trekt de heilbot, na het
paaien, naar het ondiepe water bij de
Canadese kust om te eten. Het zijn
vissen die wel drie meter lang en 50
jaar oud kunnen worden.
Tegenwoordig halen ze die afmeting
en leeftijd al lang niet meer. In het
ruim van de Estai zat alleen maar jon
ge vis van zo'n veertig centimeter
lengte. De volwassen exemplaren zijn
al weggevist en door de jacht op jonge
dieren krijgt het heilbotbestand niet
meer de kans zich te herstellen. Daar
om heeft Canada nu een totaalverbod
voor heilbot afgekondigd binnen zijn
200 mijl brede Exclusief Economische
Zone (EEZ) en wil dat de Europese
Unie (EU) zelfs buiten deze zone van
de heilbot afblijft. Volgens de Canade
zen vormen de heilbotten in het hele
gebied één biologische eenheid.
Met de heilbot in deze regio gaat het
al sinds 1990 bergafwaarts. Voor die
tijd vingen de Canadese vissers jaar
lijks zo'n 30.000 ton heilbot. Maar
vanaf 1990 namen de vangsten snel af
en in 1993 vingen ze nog maar 5.000
ton. Canada wijt dit aan de steeds
grotere vloot Spaanse en Portugese
vriestreilers die in de internationale
wateren, net buiten de Canadese EEZ,
op heilbot ging jagen.
De vangsten van deze EU-armada
stegen in de periode 13.000 ton, tot
maar liefst 45.000 ton heilbot in 1994.
Er was weliswaar een quotum-sys
teem ingesteld voor de heilbot, maar
quota zijn in de internationale wate
ren niet bindend. Omdat de vangsten
De treiler Estai in de haven van St. John's.
FOTO REUTER
van de Canadezen steeds verder te
rugliepen en de vis kleiner werd, trok
ken ze aan de bel. De verdeling van
de heilbot tussen Canada en de EU
werd veranderd en voor dit jaar was
aan de EU (Spanje) nog maar 3.400
ton heilbot toebedeeld. Maar dankzij
dé mazen in de internationale zeewet
vissen de Spanjaarden ver over hun
heilbotquotum heen.
Deze visserij-oorlog is geen incident.
Vorig jaar waren er 26 gewapende in
ternationale visserij-conflicten in ver
schillende delen van de wereld. Vol
gens de FAO, de Voedsel- en Land
bouw Organisatie van de VN, wordt
het merendeel van de commercieel
interessante vissoorten overbevist.
Het probleem is, dat veel te veel sche
pen veel te weinig vis vangen. Om
economisch het hoofd boven het wa
ter te houden, moeten de vissers blij
ven doorvissen, terwijl de visbestan
den overal teruglopen.
Een uitzichtloze situatie, die in Cana
da in 1992 al heeft geleid tot het ver
dwijnen van de kabeljauw. Ondanks
een vangstverbod vertoont het kabel-
auwbestand daar nog geen tekenen
van herstel en zitten 30.000 Canadese
vissers al drie jaar lang werkeloos
thuis. Dit verklaart ook Canada's felle
optreden in het recente conflict, want
met de heilbot dreigt het dezelfde
kant op te gaan.
Op de VN-visserijconferentie in New
York wordt deze week gezocht naar
oplossingen voor de wereldomvatten
de crisis in de vis. De lidstaten over
leggen daar over een visserijbeheers
plan. Greenpeace en een aantal ande
re non-gouvernementale organisaties
(NGO's) zijn als waarnemers aanwe
zig om te zorgen dat de toekomst van
vis en visserij veilig gesteld wordt. De
tijd dringt, want volgens de FAO
wordt er al sinds 1989 steeds minder
vis gevangen.
De eerste stap op weg naar een duur
zame visserij is het terugdringen van
de overcapaciteit aan visserijschepen.
De wereldvloot leidt door de overca
paciteit jaarlijks een verlies van 50
miljard dollar, berekende de FAO al
twee jaar geleden. Met de helft van
het huidige aantal schepen kan op
een veel economischer manier even
veel vis gevangen worden als nu. Een
sanering kan de visserij in ieder geval
economisch gezond maken.
Maar daarmee zijn we er nog niet,
want om op de lange termijn verze
kerd te zijn van een lekkerbekje of vis
stick moet er ook minder gevangen
worden dan nu. Door de hoge visse-
rijdruk bevinden veel visbestanden
zich namelijk op een zogenaamd bio
logisch minimum. Ze balanceren als
het ware op de rand van de afgrond.
Het kleinste zetje kan al fatale gevol
gen hebben, dit veroorzaakt de enor
me schommelingen in de visstanden.
Computersimulaties laten zien dat de
vangsten op den duur hoger worden
als we minder gaan vissen. De visbe
standen bereiken dan een gezonde
omvang, zijn niet meer onderhevig
aan grote fluctuaties en garanderen
zo een constante vangst.
We kunnen niet alleen met minder
schepen toe, maar ook de bijvangst
moet omlaag. De FAO berekende dat
eenderde van de vangst uit commer
cieel oninteressante soorten en on
dermaatse vis bestaat. Bij de Neder
landse makreelvisserij gaat soms wel
80 procent van de vangst weer dood
terug in zee. Voor elke kilo garnalen
gaat zelfs tien kilo aan andere zeedie
ren 'over de muur'. De vistechnieken
moeten veel selectiever worden.
Vooral de grote gesubsidieerde Por
tugese en Spaanse vloten moeten
steeds verder van huis vissen om nog
genoeg te vangen. Een paar jaar gele
den schuimden ze de kustwateren
van Senegal en Namibië af. Daarna
waren de Noordatlantische wateren
aan de beurt en nu zorgen de Span
jaarden zelfs bij de Chileense kust
voor problemen. Terwijl juist in deze
landen de kustgemeenschappen vol
ledig afhankelijk zijn van de visserij.
De Europese fabrieksvloten betalen
weliswaar om te mogen vissen en
krijgen quota toebedeeld, maar het
ontbreekt de landen van de Derde
Wereld aan elke controle-mogelijk
heid. Bovendien wijkt de vloot bij
problemen gewoon uit naar de inter
nationale wateren, waar geen vangst
beperkingen zijn.
Helaas erkennen de vissen onze poli
tieke grenzen niet. Ze zwemmen heen
en weer tussen de internationale wa
teren en de nationale EEZ's. Zo
zwemmen ze van de ene regeling de
andere binnen, van vogelvrij naar be
schermd en andersom. Ook zij snak
ken naar een helder visserijbeheer-
plan dat geldt voor alle wateren,
waarbij het gaat om het behoud van
de vis in zee en op ons bord.
Just van den Broelc is campagneme
dewerker visserij van Greenpeace Ne
derland
De Canadese visserijminister Brian
netten van de Spaanse treiler Estai.
JOSE MANUEL MUNIZ.
We waren erg teneergeslagen
door de inbeslagname van ons
schip. Die actie heeft de eeu
wenoude betrekkingen tussen
de Newfoundlanders en vissers
uit Galicië en Baskenland ver-
giftigd.
Ik heb vaak voor Newfoundland
gevist, en ook mijn vader en de
rest van mijn familie vissen daar
al generaties lang. Newfound
land is voor ons als een tweede
thuis. Een aantal van ons heeft
daar zelfs familie. Het is daarom
een klap in ons gezicht dat we
nu 200 mijl uit de kust moeten
blijven.
Canada probeert met geweld en
in strijd met de internationale
wetten die limiet uit te breiden
tot 400 mijl. Het is pure expan
siedrift.
Canada heeft vorig jaar mei een
wet aangenomen die het toe
staat om buitenlandse vissers
schepen ook buiten de 200-
mijls zone te controleren en te
achtervolgen. We hebben des
tijds Brussel al gewaarschuwd
dat dit problemen zou veroor
zaken. We blijven altijd in de in
ternationale wateren, buiten de
200-mijls zone. We houden ons
daar nauwgezet aan. Wat be
treft de kritiek dat we illegale
netten gebruiken, tsja, het is
duidelijk dat er tussen de talrij
ke Spaanse treilers altijd wel
eentje zit die net niet zo nauw
neemt met de regels. Maar het
is niet juist om ons over één
kam te scheren en daarmee ille
gale acties tegen ons te recht
vaardigen.
De houding van de Europese
Unie is treurig, vernederend en
beschamend. Brussel buigt on
der invloed van Groot-Brittan-
nië en Frankrijk voor de belan
gen van Canada, nota bene een
land dat internationaal wordt
Tobin toont in New York een van de
De mazen zouden te klein zijn.
FOTO REUTER
veroordeeld wegens piraterij.
We zijn diep teleurgesteld in de
EU. De Unie toont dat het niet
opkomt voor onze vissers
Spanje is het belangrijkste vis-
serijland van de EU en door
de knieën gaat voor Canada.
Wij in de Europese vloot, Span
jaarden en Portugezen, doen
geweldig ons best om onze
vangst van Groenlandse heilbot
te verminderen. In 1994 moch
ten we 60.000 ton vangen. Op
voorstel van de Noordatlanti
sche Visserij Organisatie (NA-
FO) is dat dit jaar teruggebracht
tot 40.000; Canada wilde in sep
tember het Spaanse aandeel be
perken tot 27.000 ton en nu, on
afhankelijk van NAFO waar
ze nota bene zelf ook lid van
zijn mogen we niet meer dan
3.500 ton vangen.
We hebben onze vloot al dras
tisch ingekrompen, van veertig
schepen vorig jaar tot twintig
nu. Dat brengt talrijke vissersfa
milies in de problemen en ver
hoogt de werkloosheid in onze
regio.
Het gaat niet om de visbestan
den. We beseffen dat het nood
zakelijk is om de visvoorraden
te beschermen. Maar Canada
kan geen wetenschappelijk be
wijs overleggen om zijn aan
spraken te onderbouwen. Het
wil gewoon zijn wil opleggen en
de internationale zeewetten
veranderen.
We respecteren de bestaande
regels die ons toestaan om
Groenlandse heilbot te vangen.
Canada heeft een gevaarlijk
precedent veroorzaakt, Het
moet zijn agressie staken en
zijn verontschuldigingen aan
bieden.
José Manuel Muhiz is voorzit
ter van de Spaanse vereniging
van treilervissers.
'Als Frankrijk ons met rust Iaat is er voor Algerije een oplossing'
DEN HAAG TJABEL DALING
Agerijnse vrouwen huilden toen hij
dertig jaar geleden bij een staats
greep werd afgezet. „Hij wilde een
nieuw leven voor vrouwen. Nu zul
len de mannen ons opnieuw in het
huis opsluiten." Ben Bella is inmid
dels 78 jaar, maar de eerste presi
dent van Agerije na de onafhanke
lijkheid van Frankrijk treedt af en
toe nadrukkelijk in de publiciteit.
Vorige week hield de eens zo charis
matische en controversiële Derde-
Wereldleider in het Zuidspaanse
Córdoba spreekbeurten over de is
lam en de toekomst van Agerije. Hij
deed dat samen met een in balling
schap verblijvende leider van het Is
lamitische Heilsfront (FIS).
Opvallend is dat Ben Bella niet pes
simistisch is over de politieke toe
komst van zijn land, al zijn sinds
1992 in de bloedige oorlog tussen
veiligheidstroepen en radicale mos
lims naar schatting 40.000 mensen
om het leven gekomen. In een pagi
nagroot interview met het Spaanse
dagblad El Mundo gaf Ben Bella
donderdag uitgebreid zijn visie op
het gewapende conflict in zijn land.
De man die op 31 oktober 1954 het
sein gaf voor de opstand tegen de
Fransen, lijkt in sommige opzichten
niet erg veranderd.
Niet dat hij zich anti-Frans noemt,
absoluut niet, maar de belangrijkste
voorwaarde voor een politiek com
promis in Agerije is dat de Fransen
zich buiten het conflict houden.
„As Frankrijk ons niet met rust laat,
zal er voor Algerije geen oplossing
zijn. We willen met Frankrijk dezelf
de relatie onderhouden als met an
dere landen. We willen niet afhan
kelijk zijn van Parijs maar onze ei
gen bondgenoten kiezen."
Ben Bella keerde in 1990 na negen
jaar ballingschap in Zwitserland en
Frankrijk naar zijn land terug. Zijn
Beweging voor Democratie (MDA)
is een van de ondertekenaars van
de Verklaring van Rome, een verza
meling van oppositiegroepen die in
januari in de Italiaanse hoofdstad
bijeenkwamen, inclusief het FIS.
President Zéroual erkent dit plat
form niet, hoewel hij verscheidene
.oppositiegroepen uitnodigde om te
praten over de organisatie van de
presidentsverkiezingen die nog voor
het einde van dit jaar moeten
plaatshebben. Sommige oppositie
groepen verwijten de president het
FIS uit te sluiten. „Gezien de actua
liteit vormen presidentsverkiezin
gen een dekmantel voor de huidige
machthebbers om in het zadel te
blijven", zei de voorzitter van de A-
gerijnse commissie van de mens,
Ali-Yahia. De twee belangrijkste
niet-fundamentalistischeoppositie-
partijen, FLN en FFS, hebben de
uitnodiging aangenomen en wer
ken daardoor mee aan de isolatie
van het FIS.
Ben Bella heeft de hoop op onder
handelingen niet opgegeven. Ale
begin is moeilijk, zegt hij. Maar hij
is ervan overtuigd dat er nog dit jaar
een dialoog komt tussen regering
en oppositie, inclusief het FIS, het
Islamitische Reddingsleger (AS), de
gewapende arm van het FIS, en de
gewelddadigste fundamentalisti
sche groep in Algerije, de Gewapen
de Islamitische Groep (GIA). „Ik ge
loof dat als hun leiders zich voor
onderhandelingen uitspreken, 80
procent van de gewapende groepen
het geweld zal staken." Daarmee
lijkt meteen een zwakke schakel in
de redenering van Ben Bella te zijn
gevonden.
De AS pleit voor het houden van
nieuwe verkiezingen, maar de GIA
is veel onverzoenlijker. „Wij weige
ren elke verzoening, elk bestand, el
ke dialoog met de ketterse rege
ring", zei een GIA-leider onlangs.
„Praten met een ketter betekent zelf
een ketter worden." Een van de ver
schillen tussen FIS en GIA blijkt bij
voorbeeld uit het feit hoe zij tegen-
Ben Bella bij zijn terugkeer in Algiers, in 1990.
over journalisten staan. Het FIS ver
oordeelt aanslagen op journalisten,
maar de GIA zegt dat „zij die strij
den met de pen, ten onder zullen
gaan met het mes."
Ben Bella, die tijdens de Golfoorlog
zijn landgenoten nog opriep te
vechten voor Irak, eist democrati
sche verkiezingen, maar pas na een
overgangsperiode van een jaar. Als
de democratie in zijn land eenmaal
is hersteld, moet er eerst een rege
ring van nationale eenheid komen
die de verkiezingen voorbereidt. As
het FIS de verkiezingen wint, moet
het ook kunnen regeren, zei de oud
president vorig jaar al. Dat de bewe
ging bij een eventueel referendum
over de invoering van een strenge
islamitische wetgeving een meer
derheid zou behalen, daarvoor is
Ben Bella niet bang. „Agerije ligt
gewoon te dicht bij Europa."
Ben Bella predikt de verzoening,
maar tegelijkertijd zegt hij dat het
leger terug naar de kazerne moet.
„Ik heb alle vertrouwen in president
Zéroual, maar hij is aan handen en
ARCHIEFFOTO
voeten gebonden. Een radicale
minderheid in het leger en bij de
politie legt hem zijn wil op. We
moeten compromissen sluiten. Het
FIS moet de mensenrechten respec
teren, de rechten van vrouwen en
jongeren en het pluralisme omar
men. En moet geen bijltjesdag ko
men omdat anders datgene terug
komt wat we juist willen vermijden.
We hebben ook de Fransen verge
ven die een miljoen Algerijnen ver
moordden."
