Tweede front tegen
Koerden in Turkije
„Bij een flink
bedrag hoort een
flinke rente."
Tédit Lyonnais als 'slangenkuil'
Êagreb blokkeert besluit
;.VN over ex-Joegoslavië
Buitenland
Terug in Grozny
Correspondenten aan de
slag op nieuwe werkplek
Vluchtelingen in trein
op en neer gezeuld
Paus op oorlogspad
tegen hele wereld
/RIJDAG 31 MAART 1995
'Tijgers binnen vier jaar uitgeroeid'
new delhi Tenzij landen als India snel maatregelen nemen te
gen stropers zal de tijger over vier jaar alleen nog maar in een
dierentuin te zien zijn. Zo luidt de waarschuwing van natuurbe
schermer Peter Jackson, die gisteren in New Delhi een perscon
ferentie gaf. In India, dat zestig procent van de tijgerpopulatie in
de wereld op zijn grondgebied herbergt, leven nog zo'n driedui
zend exemplaren. Maar elk jaar schieten stropers honderden
dieren af.
Britse liefdadigheid lijdt onder loterij
londen De Britse liefdadigheid lijdt onder de nieuwe, razend-
populaire Nationale Loterij. Na de invoering van het spel in no
vember gaven de Britten aanzienlijk minder uit voor het goede
doel. Sinds de start van de lotto daalden de individuele schen
kingen met bijna 180 miljoen gulden, blijkt uit een onderzoek
dat vandaag is verschenen.
Brand vismarkt New York gesticht
new york» De brand die woensdag een deel van de vismarkt in
New York verwoestte, is aangestoken. Er zijn sporen van een
licht ontvlambare vloeistof gevonden en de autoriteiten hebben
bewijzen dat het automatische alarmsysteem was gesaboteerd.
Specter kandidaat presidentschap
J Washington De gematigde Republikeinse senator Arlen Spec
ter uit de staat Pennsylvania heeft zich gisteren als vijfde
kandidaat gesteld voor het presidentschap van de Verenigde
Staten. De presidentsverkiezingen zijn volgend jaar november.
Arrestaties na moord op veearts
brussel» De Belgische justitie heeft drie arrestaties verricht in
verband met de moord op de veearts Karei van Noppen, ruim
vijf weken geleden. De drie mannen uit West-Vlaanderen zijn
dinsdag aangehouden. Twee van de verdachten zijn eerder ver
oordeeld, onder meer voor drugshandel. Justitie heeft de daders
steeds gezocht in het milieu van de zogenoemde hormonenma-
fïa.
Bendes verkopen vrouwen en kinderen
peking» Chinese bendes hebben de afgelopen twee jaar ruim
33.000 vrouwen en kinderen verkocht en verhandeld. Het Chi
nese Volksdagblad meldde gisteren dat de politie zo'n zevendui
zend bendes heeft ontmanteld en de laatste jaren bijna 50.000
handelaars heeft gearresteerd. Volgens het dagblad bedraagt de
prijs van een jonge boerenvrouw tussen de honderd en vijfhon
derd dollar.
Verbod op Franse 'negerzoenen' geëist
nancy 'Negerzoenen' kunnen niet meer en moeten worden
verboden. Dat is de mening van de 24-jarige in Ivoorkust gebo
ren en in Frankrijk wonende Esther Mukalay Bissouekolo. Ze
heeft gisteren een rechtszaak aangespannen om een naamsver
andering voor de met chocolade bedekte meringue-lekkernij af
te dwingen, die in Frankrijk TetedeNegre (Negerkop) wordt ge
noemd.
lude mandaat loopt vannacht af
IEW YORK Rtr/AFP/DPA
)e VN-Veiligheidsraad heeft
ijn beslissing over het nieuwe
voor de blauwhelmen
het voormalige Joegoslavië
ïitgesteld tot vanmiddag.De
aad zag zich hiertoe gedwon-
at en door Kroatië. De regering in
allagreb blokkeerde gisteravond
Je besluitvorming van de raad
[ver een speciaal mandaat voor
-le VN-soldaten in Kroatië,
jni De Kroatische minister van
buitenlandse zaken, Mate Gra-
ic, riep de raad in een ultima-
op de nieuwe VN-macht de
aam te geven die Zagreb ver-
ingt. Anders 'zal de republiek
sroatië geen toestemming ge
en voor de opstelling van nieu-
le troepen', aldus Granic in de
rief.
Zagreb wil dat in de nieuwe
f aam de eenheid van Kroatië
2terker tot uitdrukking komt.
1 usland was daar gisteren fel op
igen. Moskou is te beschou-
'en als belangenbehartiger van
e Kroatische Serviërs, die aan
Urus»jan van etten
de grenzen met Bosnië en Ser
vië een derde van het land con
troleren.
Juist het Servische streven
naar onafhankelijkheid is Kroa
tië een doorn in het oog. Zagreb
is van' mening dat de oude VN-
vredesmacht bijdraagt aan de
groeiende zelfstandigheid van
het Servische gebied. De Veilig
heidsraad staat onder grote
tijdsdruk. Om twaalf uur van
nacht, loopt het oude VN-man-
daat voor Kroatië af.
De Bosnische Serviërs hebben
gisteren gemeld succes te boe
ken in hun tegenoffensief tegen
de regeringstroepen in het
noordwesten van Bosnië. VN-
woordvoerder Alexander Ivanko
verklaarde dat de VN niet bij
machte zijn iets te onderne
men. ,,Als de strijdende partijen
geen vrede willen, wat kunnen
wij dan doen. Een vredesmacht
wordt meer en meer in een situ
atie gedwongen waar weinig
vrede te bewaren is", aldus
Ivanko.
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated
Press DPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers Diensten Ind The
Independent RTR* Reuter UPI United Press Interr
Voorstellen over
Westelijke oever
jeruzalem «ap
Het Israëlische leger heeft een
plan op tafel gelegd, waarin het
zijn troepen uit zes steden op
de bezette Westelijke Jordaan-
oever terugtrekt. In Hebron,
waar de spanningen tussen
joodse kolonisten en de Palestij-
nen inwoners groot zijn, zal het
Israëlische leger voorlopig aan
wezig blijven. Zo meldden func
tionarissen gisteren.
Opzet van het plan is de PLO
ertoe over te halen een Israëli
sche troepenterugtrekking op
veel kleinere schaal uit de Wes
telijke oever te accepteren dan
afgesproken werd in het princi
pe-vredesakkoord van 1993,
waarin uitgegaan wordt van een
volledige terugtrekking.
In ruil, zo meldden de func
tionarissen, is Israël bereid con
cessies te doen op andere ter
reinen, zoals de omvang en
macht van de Palestijnse auto-
nomieraad, die de Gazastrook
en de Westelijke oever zal gaan
besturen.
Ondanks toenemende druk van Europese Unie
den haag anp/ap
Turkije heeft gisteren ondanks toenemende druk van
vooral de Europese Unie een tweede front geopend tegen
de strijders van de Koerdische guerrillabeweging PKK.
Ankara zond gisteren 15.000 man troepen naar zijn oos
telijke provincie Tunceli.
tiek zijn inval in Noord-Irak als
'legitiem recht op zelfverdedi
ging' tegen de PKK. In het noor
den van Irak maken zo'n 35.000
Turkse militairen jacht op PKK-
strijders. In die gevechten zijn
volgens Turkse berichten tot
dusver zo'n driehonderd Koer
den en twintig Turkse militairen
gedood.
Turkije rekent tegenover toe
nemende druk van de Europese
,,Dit wordt eenzelfde soort of
fensief als dat in Noord-Irak",
zei een legerwoordvoerder.
Konvooien militaire voertuigen
sloten de routes van en naar
Tunceli af. In totaal zet Ankara
mogelijk 30.000 soldaten in
voor het tweede offensief.
Ankara verdedigde tegelijk
ondanks de internationale kri-
Unie op blijvende rugdekking
van de VS. Uit Washington kwa
men juist gisteren aanwijzingen
dat Turkije een formule voor
stelt voor terugtrekking van het
grootste deel van de troepen
'met achterlating van een deel
in het kader van een multinatio
nale macht, waarin ook de VS
zitten'.
Het Rode Kruis heeft gisteren
in Genève gezegd dat Turkije
zich bij het offensief in Noord-
Irak niet houdt aan bepalingen
in de Conventies van Genève
om onafhankelijke waarnemers
toe te laten in de conflictzone.
Ondertussen liet Frankrijk we
ten dat de Europese Unie werkt
aan een 'harde verklaring' over
de Turkse interventie in Noord-
Irak. Het Rode Kruis heeft Turk
se diplomaten ingelicht over
zijn 'grote bezorgdheid over het
lot van de burgerbevolking van
het gebied'.
Nederland verstrekt geen
nieuwe vergunningen voor de
export van militair materieel
naar Turkije, zolang Ankara
geen einde maakt aan zijn mili
taire interventie in Noord-Irak.
Minister Van Mierlo van buiten
landse zaken heeft vorige week
al tot deze maatregel besloten,
zo bevestigde een woordvoer
der gisteren.
Rechter verwerpt
wet over
homo's in leger
NEW YORK Rtr
Een wet van de regering-
Clinton die handhaaft dat
homoseksuelen op grond
van hun seksuele geaard
heid uit het leger kunnen
worden ontslagen, maar
daaraan toevoegt dat zij in
het leger kunnen blijven zo
lang er niet naar hun seksu
ele geaardheid wordt ge
vraagd en zij er publiek
geen uiting aan geven, is
gisteren door een federale
rechter verworpen.
Het principe Don't Ask,
Don't Tell" ofwel „Niet
Naar Vragen, Over Zwij
gen", was een compromis
van Clinton. Die had be
loofd het verbod op homo's
in de krijgsmacht op te hef
fen. Bij de uitvoering stuitte
hij echter op grote tegen
stand van hoge militairen.
Grozny Onder het toeziend oog van Russische militairen wandelt een vrouw met haar bezittingen door Grozny. Met 150.000 andere inwoners is
zij teruggekeerd naar de hoofdstad van Tsjetsjenië. Russische troepen hebben gisteren het laatste bolwerk van de opstandige Tsjetsjenen veroverd.
Het persbureau Itar-Tass citeerde de Russische vice-premier Soskovets dat de stad Goedermes zonder geweld is ingenomen. Volgens schattingen
van Russische mensenrechtenorganisaties zijn zeker 12.000 Russische soldaten omgekomen in de oorlog in Tsjetsjenië. Het aantal doden onder
burgers is mogelijk 24.000. FOTO epa
den haag» Boedapest weg en werkt nu in
Kaapstad. Peter van Nuijsen-
burg ruilde tegelijkertijd Zuid-
Afrika in voor de standplaats
Bonn.
Hans Hoogendijk is uit Duits
land vertrokken en vervangt
vanaf morgen Hans Geleijnse in
Moskou. Geleijnse en daar
mee is de cirkel rond begint
op 1 mei in Londen. Verder
keert Judith Stalpers terug in
Tokyo en gaat Yvonne van der
Heijden voortaan ook voor deze
krant de berichtgeving verzor
gen in Peking. Onze verslagge
vers in Brussel, Genève, Istan
bul, Nairobi, Rome, Tel Aviv en
Washington blijven op hun
plek.
Mórgen gaat een groot aantal
van de buitenlandse correspon
denten van deze krant op een
nieuwe werkplek aan de slag.
Het is gebruikelijk dat de cor
respondenten na een aantal ja
ren van standplaats wisselen.
Op die manier houden ze een
frisse kijk op hun werkgebied.
Cees van Zweeden verlaat
Londen en begint morgen in
Parijs. Hans Gertsen is uit de
Franse hoofdstad vertrokken en
gaat aan de slag in Boedapest,
van waaruit hij verslag zal doen
over de gebeurtenissen in het
voormalige Oostblok. Runa Hel-
linga is al enige maanden uit
ten zuiden van Sint Peters
burg. Daar aangekomen wei
gerde de Russische douane
hen de inreis; ze moesten over
stappen op de trein in omge
keerde richting.
De groep heeft zo al negen
keer Letland en Litouwen
doorkruist. De twee Baltische
staten erkennen de transition
als een verbinding tussen twee
Russische plaatsen en passa
giers mogen niet zo maar uit
stappen. Ook deze landen zijn
niet bereid ze op te nemen.
Talrijke vluchtelingen pogen
door betaling aan gidsen via de
Baltische staten Scandinavië of
West-Europa te bereiken.
Meer dan honderd Koerdische,
Afghaanse en Palestijnse
vluchtelingen reizen op en
neer in de sneltrein tussen Ka
liningrad en Sint Petersburg.
De groep van 105 vluchtelin
gen werd door Russische be
ambten op 23 maart ontdekt
aan de grens van de Russische
enclave Kaliningrad.
De grenswachters wilden
hen niet toelaten en ze moes
ten overstappen op de trein in
omgekeerde richting. Ze be
reikten zo, door Litouwen en
Letland heen, de Russische
grens, driehonderd kilometer
Nieuwe encycliek Evangelium Vitae
ROME EELCO VAN DER LINDEN
correspondent
Met de gisteren officieel ge
presenteerde encycliek
Evangelium Vitae (Evangelie
van het Leven), zet paus Jo
hannes Paulus II een wan
hopig slotoffensief in tegen
allen die het (ongeboren) le
ven niet respecteren. De 74-
jarige Karol Wojtyla trekt fel
van leer tegen regeringen en
parlementen die de 'cultuur
van de dood' propageren.
Met alle risico's van dien.
In zijn elfde en niet minder
dan 190 pagina's tellende
encycliek veroordeelt de
paus alle aanslagen op wat
hij de 'heiligheid van het le
ven' noemt. Abortus, eutha
nasie, elke vorm van geneti
sche manipulatie, de
doodstraf, maar ook anti
conceptie en demografische
planning vormen de 'zwarte
lijst' van de paus.
Dat de doodstraf op de lijst
voorkomt, is een noviteit.
Kardinaal Ratzinger, prefect
van de Congregatie voor de
Geloofsleer, zei bij de pre
sentatie van de encycliek dat
de nieuwe oriëntatie van de
paus een bijstelling noodza
kelijk maakt van de in 1992
uitgekomen catechismus.
Hierin erkende de paus 'het
recht en de plicht van de
staten om zware straffen op
te leggen, inclusief de
doodstraf'.
De paus herhaalt wat hij al
vele malen heeft betoogd,
maar toon en woordkeus
zijn dusdanig dat de ency
cliek al is bestempeld als
een produkt van katholiek
fundamentalisme. Zo noemt
hij abortus en sommige vor
men van anti-conceptie
zonder omwegen 'moord'.
Beide zijn, zo schrijft hij,
'vruchten van dezelfde plant
en druisen in tegen het ge
bod Gij zult niet cloclen
De paus geeft het document
de status van absolute waar
heid door te zeggen dat hij
het heeft geschreven 'met de
autoriteit die is overgebracht
door Christus aan Petrus en
aan diens opvolgers'. Deze
opstelling zal waarschijnlijk
slecht vallen bij moderne
katholieken en de leden van
de andere christelijke ker
ken, maar ook bij veel politi
ci, die Johannes Paulus in de
encycliek op niet mis te ver
stane wijze de les leest.
De paus stelt dat de 'wet van
God', waarvan hij de hoeder
is, nooit ondergeschikt mag
worden gemaakt aan die
van de mens. „Abortus en
euthanasie zijn misdaden
die door geen enkele men
selijke wet mogen worden
gelegitimeerd."
Volgens de paus is een par
lementaire meerderheid
nooit acceptabel als criteri
um. „Wanneer het recht
wordt opgeofferd aan de wil
van de sterksten, zal de de
mocratie, ondanks haar re
gels, uitmonden in een dic
tatuur. De staat zal ophou
den een huis voor allen te
zijn en een tirannieke staat
worden die beslist over het
lot van de meest kwetsba
ren, van het ongeboren kind
tot de ouden van dagen, in
naam van het publiek nut."
De paus valt de democratie
aan, net als enige tijd gele
den toen hij het tolereren
van abortus en euthanasie
een daad noemde die in na-
zi-Duitsland niet zou heb
ben misstaan. Volgens de
Italiaanse priester en theo
loog Baget Bozzo heeft de
paus en met hem de katho
lieke kerk, gekozen voor de
directe politieke strijd.
„Wojtyla is ervan overtuigd
dat het gedrag van de indivi
duele burger moet worden
beïnvloed, maar vooral ook
de wetgeving. Hij vecht te
gen de hele wereld en doet
dat in naam van de partij
van het leven", aldus Baget
Bozzo.
Iet Franse parlement stuurt aan op het
istellen van een nieuwe enquêtecommis-
e die het doen en laten van Crédit Lyon-
i ais moet onderzoeken. De grootste Eu-
jpese bank is de afgelopen tien jaar we
ens wanbeleid voor wellicht 50 miljard
ulden in de rode cijfers gekomen, maar
is ook sprake van corruptie en verdui-
ering.
aast een tweede herstructureringsplan
eeft president-directeur Jean Peyrelevade
et schrappen van 2.450 arbeidsplaatsen
ingekondigd. Dat zou gebeuren op vrijwil-
;e basis, door vervroegde uittreding en
)or deeltijdarbeid. Peyrelevade wil de ex-
loitatiekosten de komende drie jaar met
en procent drukken,
nder het personeel dat in 1994 al ruim
500 banen zag verdwijnen, stijgt de on-
ïst. De werknemers zijn bang op te draai-
voor de fouten die de directie in het ver
den heeft gemaakt. Er gaan geruchten
ver 7.000 ontslagen onder de vorig jaar
)g in totaal 38.000 werknemers over de
;le wereld.
:n eerste, vorig jaar ingestelde parlemen-
ire enquêtecommissie heeft volgens haar
pporteur, het liberale kamerlid D'Aubert,
lar werk niet goed kunnen doen. „Ik heb
erk de indruk dat we in de luren zijn ge-
gd," zei D'Aubert voor de televisie. Hij
:ht het zeer wel mogelijk dat nog nieuwe
gaten worden gevonden bij CL. De controle
op de staatsbank heeft volgens hem en zijn
collega's van links tot rechts slecht of niet
gewerkt.
Zowel in de kamercommissie voor financi
ën als in de Senaat heeft minister Alphan-
déry het daarom de afgelopen twee dagen
behoorlijk voor zijn kiezen gehad bij de ver
dediging van zijn reddingsplan voor de
bank. De parlementariërs willen zelf con
troleren wat er gebeurt „en dat niet overla
ten aan degenen, die Crédit Lyonnais in de
huidige situatie hebben laten komen".
Alphandéry voelt daar wél voor.
De redenering van de minister dat de Fran
se belastingbetaler in zijn plannen niet op
draait voor de verliezen van CL gaat er bij
de parlementariërs niet in. Die verliezen ko
men overeen met een maandsalaris van alle
Franse werknemers bij elkaar, heeft minis
ter Madelin voor het midden- en kleinbe
drijf gezegd: „Wat er gebeurd is bij de bank
Barings, zijn peanuts vergeleken met Crédit
Lyonnais."
Premier en presidentskandidaat Edouard
Balladur heeft twee weken geleden, toen de
grondvorm van het nieuwe herstructure
ringsplan naar buiten kwam, justitie ge
maand 'de schuldigen te zoeken en te straf
fen'. Sindsdien regent het nieuwe gerechte
lijke onderzoeken. Een aantal directieleden
van dochters van Crédit Lyonnais is in
voorlopige hechtenis gesteld.
De grote boosdoener bij CL is volgens velen
Peyrelevades voorganger geweest, Jean-
Yves Haberer. Diens ogen zouden groter
zijn geweest dan zijn maag. Hij deed CL in
onmogelijke financiële avonturen belanden
als de filmmaatschappij MGM of de Parijse
onroerend-goedmarkt. Reden waarom de
Engelsen CL al jaren vertalen als 'Crazy
Lyonnais'.
Haberer is vorig jaar aan de dijk gezet, en
heeft tegen dat ontslag voor de Raad van
State een procedure aangespannen. Uit
spraak volgt pas na de de tweede ronde van
de presidentsverkiezingen op 7 mei. De
zaak ligt gevoelig.
Het is allesbehalve zeker of het herstructu
reringsplan van Alphandéry en CL-direc-
teur Peyrelevade doorgaat. Naast de tegen
wind uit het Franse parlement schreeuwen
ook de directeuren van Banque Nationale
de Paris (BNP) en Société Générale twee
geprivatiseerde Franse banken moord en
brand omdat het plan concurrentieverval
send zou zijn.
Het reddingsplan komt neer op een garan
tie en overname van activa, rendabel of
niet, ter hoogte van 135 miljard franc (42,5
miljard gulden) door de staat. Met het al lo
pende reddingsplan komt dat grofweg neer
op 180 miljard franc (60 miljard gulden). De
bank zou dan weer op gezonde basis verder
kunnen. Als tegenprestatie moet CL de ko
mende twintig jaar 35 miljard storten in de
staatskas, of onmiddellijk over de brug ko
men in geval van privatisering. Dat zou
eind vorig jaar gebeurd moeten zijn. Maar
de storm over de bank heeft dat onmogelijk
gemaakt.
inlegbedrag op f 10.000,- ligt en de
rente nu 4,75%* is. Girorekening-
Een thuisbankier pakt 5,25%,
zonder zijn geld vast te zetten.
houders die een Kapitaal- of
Leeuwrekening willen openen,
kunnen dat vandaag nog thuis
De Postbank Kapitaalrekening met bedrag zonder kosten van opnemen. Zelfs doen. Gewoon via hun giroboekje.
een eerste minimum inleg van f25.000,- een bedrag boven de f25.000,-, als u dit
biedt de ideale combinatie
zeer hoge een maand van tevoren reserveert.
rente (nu 5,25%*) én alle opnamevrijheid.
Hetzelfde principe geldt ook voor
U kunt er namelijk elk willekeurig de Leeuwrekening, waarbij het minimum (020) 591 82 20.
Sparen doe je gewoon bij de Postbank.
En wie er eerst nog wat meer over wil
weten, belt nu even Klantenservice Sparen:
het nummer is siaÉli1
POSTBANK
ergoeding per 23 september 19'
