Evangelisch
werkverband
opgericht
'Ik geloof in wonderen'
Kerk Samenleving
Temperatuur normaal
DONDERDAG 30 MAART 1995
BUITENLAND KORT
Ex-Joegoslavië
Kerkelijke leiders uit de hele
wereld die lid zijn van de in
New York gevestigde stich
ting 'Appeal of Conscience'
(Appèl van het Geweten),
zijn in Wenen bijeengeko
men om op te roepen tegen
een verdere escalatie van het
conflict in het voormalige
Joegoslavië. Zij waarschuwen
dat dit conflict tot een grote
re oorlog kan leiden. Van de
oecumenische stichting zijn
katholieke, protestantse,
Grieks-orthodoxe, joodse, is
lamitische en seculiere lei
ders lid. Zij worden de ko
mende dagen toegesproken
door hun voorzitter, rabbijn
Arthur Schneier, die onlangs
een bezoek bracht aan het
voormalige Joegoslavië. „Het
is duidelijk dat een escalatie
van het gevecht in het voor
malige Joegoslavië met haar
tol van menselijk lijden,
steeds sterker dreigt", aldus
Schneier in een verklaring
die werd bekendgemaakt
voordat de bijeenkomst be
gon.
Bittere ervaring
Schneier sprak vorige week
in Belgrado met de Servische
president Milosevic en in Za
greb met de Kroatische pre
sident Tudjman. Een geplan
de ontmoeting met de Bosni
sche president Izetbegovic
kon niet doorgaan omdat het
vliegveld van Sarajevo was
gesloten. „Het was een bitte
re ervaring dat het geweld
dat we trachten te bestrijden
ons ervan weerhield om een
derde van ons doel te berei
ken", zei de voorzitter. Hij
voegde daaraan toe dat de
stichting, met de voormalige
Amerikaanse president Bush
in de raad van commissaris
sen, in samenwerking met
leiders van alle religies in ex-
Joegoslavië een vreedzame
plek tracht te creëren in het
door oorlog getroffen gebied.
Roemenië
De Roemeense president
lliescu heeft paus Johannes
Paulus 11 tijdens een gesprek
in het Vaticaan opnieuw uit
genodigd een bezoek te
brengen aan zijn land. De
ontmoeting vond plaats in
het kader van een tweedaags
officieel bezoek aan Italië en
het Vaticaan. Kringen rond
het Vaticaan verwachten dat
de paus in 1996 voor het
eerst een bezoek brengt aan
Roemenië. De verhoudingen
tussen Boekarest en de Heili
ge Stoel zijn goed. Het Vati
caan dringt wel aan op terug-
ggave van de in 1948 door de
communisten geconfis
queerde en aan de ortho
doxen overgedragen kerkelij
ke bezittingen.
Acht predikanten binnen de Hervormde en Gereformeer
de kerk hebben een 'evangelisch werkverband' opgericht
dat predikanten moet helpen evangelische vormen van
gemeenteopbouw te benutten. Ook moet een platform
worden geboden aan 'vele duizenden gemeenteleden'
die zich verwant voelen met de evangelische beweging in
Nederland. Op 31 mei zal het werkverband binnen de
toekomstige Verenigde Protestantse Kerk Nederland (VP-
KN) zich door middel van een manifest presenteren.
GRONINGEN GPD
Het afgelopen jaar zijn de acht
initiatiefnemers regelmatig bij
elkaar gekomen om na te den
ken over de vraag hoe evangeli
sche predikanten binnen de
Hervormde en Gereformeerde
kerk een bijdrage kunnen leve
ren aan de opbouw van de kerk.
Vaak is het 'evangelische geluid'
onbekend in de eigen kerk,
soms leidt dit zelfs tot moeilijk
heden.
Tijdens een besloten studie
dag in januari is het concept
manifest met veertig predikan
ten besproken. Intussen heeft
het stuk zijn officiële vorm ge
kregen en zal het op 31 mei in
kerkelijk centrum De Brug in
Amersfoort worden gepresen
teerd. Dr. A. Noordegraaf, her
vormd docent gemeenteop
bouw aan de Rijksuniversiteit in
Utrecht, en ds. P. Boomsma uit
Apeldoorn, gereformeerd syno
devoorzitter, hopen dan te rea
geren op de tekst van het mani
fest.
Het Evangelisch Werkverband
richt zich niet alleen op predi
kanten, maar hoopt ook samen
bindend te kunnen werken voor
de vele duizenden gemeentele
den die zich rekenen tot de
evangelische beweging in Ne
derland en die actief lid zijn van
hun Hervormde, Gereformeer
de of Lutherse kerk.
Naast de predikanten Esbach
en Veenhuizen maken deel uit
van het werkverband: ds. S. van
Deventer (hervormd) uit Aals
meer, ds. P. Bakker (gerefor
meerd) uit Driebergen, ds. E.
van der Poll (hervormd) uit Le
lystad, ds. M. Koppe (gerefor
meerd) uit Hardinxveld (voor
heen Drachten), ds. W. Fer
guson (hervormd) uit Ter Borg
en ds. R.J. Perk (hervormd) uit
Nij verdal.
Vastenactie dekenaat Zoeterwoude
REGIO
Het dekenaat van Zoeterwoude,
Hazerswoude en Stompwijk
houdt in de week van 27 tot en
met 31 maart de Vastenactie
1995. De vastenzakjes zijn huis-
aan-huis rondgebracht en wor
den volgende week weer opge
haald. Kinderen van de basis
scholen hebben afgelopen week
een bouwplaat meegekregen
waarvan zij een spaardoosje
kunnen vouwen. Aan het eind
van de Vastentijd is het de be
doeling dat ieder kind zijn
doosje met het gespaarde geld
weer mee naar school neemt.
Het totale bedrag is bestemd
voor een project in Recife, de
hoofdstad van Pernambuco,
een arme deelstaat in het
noordoosten van Brazilië.
Het project ondersteunt een
vormings- en activiteitenboer
derij voor staatkinderen: Capin
de Cheiro (Ruiken aan Gras).
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Assen (wijkgemeente
Vredeveld): J. van Baardwijk te Tub-
bergen.
Aangenomen: naar Utrecht (part-ti
me) Sis predikant voor bijzondere
werkzaamheden t.b.v. Zorgcentrum
Albert van Koningsbruggen: mevr. C.
van Opstal, kandidaat te Utrecht.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen: naar Leeuwarden: G.J.
Heeringate Hellendoorn.
Beroepbaarstelling: mevr. J. Nijboer,
kandidaat te Kampen.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Berkenwoude: P. Melis
te Nieuw-Beijerland; te Amsterdam.-
R Kattenberg te Arnhem.
OUD GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Bedankt: voor Woudenberg: T. Klok
te Kinderdijk.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Bedankt: voor Vriezen veen: F. Mallan
teAlblasserdam.
DE ROEPING
Hij miste zijn gemeente verschrikkelijk, de
eerste maanden dat hij aan de Leidse univer
siteit ging werken. En dan vooral het contact
met de mensen. Maar nu wil ds. W. Verboom
niet anders meer. De huidige hoogleraar in de
vakken catechetiek (geloofsoverdracht aan
jongeren) en traditie van het gereformeerde
protestantisme werd in 1941 in Den Haag ge
boren als zoon van een hulpprediker. Het
grootste deel van zijn jeugd bracht hij door in
Kollum (Priesland), waar zijn vader een func
tie had bij de hervormde gemeente. In 1960
ging Verboom theologie studeren in Utrecht,
om vijf jaar later pastoraal werker te worden
in het Betuwse plaatsje Haaften. Zo kon hij
verder studeren en zich rustig voorbereiden
op zijn werk als dominee. Zijn eerste gemeen
te in 1968 werd Benschop, een klein plaatsje
met veel jongeren die de dominee kritische
vragen stelden. In 1973 werd Verboom beroe
pen in Waddinxveen. Na negen jaar verwissel
de hij hier zijn jonge nieuwbouwwijk-ge
meente voor Hierden, een plaatsje onder de
rook van Harderwijk. Daar bleef Verboom tot
zijn benoeming aan de universiteit in Leiden
in de zomer van 1994. Verboom is in 1986 ge
promoveerd op het onderwerp 'De Catechese
van de Reformatie en de Nadere Reformatie'.
„Toen ik de gemeente verliet,
kreeg ik veel terug: de voldoe
ning die het wetenschappelijke
werk me geeft. Vooral de va
derlandse kerkgeschiedenis
boeit me, en dan met name
het begrip 'verbond'. Steeds
stel ik mezelf hier vragen over:
in hoeverre gaat God een ver
bond met de mensen aan bij
bijvoorbeeld de doop? Natuur
lijk, het joodse volk is de eerste
groep mensen geweest met
wie God een verbond aanging.
De christenen zijn daar later
bij gekomen. Ik denk niet dat
wij het nieuwe uitverkoren
volk zijn, zoals de vervangings-
theologie zegt. Het verbond
tussen Israël en God is uniek,
het bewijs daarvan kun je in de
Bijbel lezen. Maar als kerk zijn
wij bij Israël ingelijfd.
God is niet zoiets als een
kristal in de scheikunde. Maar
daarom is theologie nog wel
een wetenschap. Een student
theologie kan moeilijk zeggen:
ik ga nu naar college om een
theologisch vraagstuk weten
schappelijk te benaderen en ik
laat mijn geloof thuis. De we
tenschap zou een te smalle ba
sis hebben als er slechts empi
rische bewijzen aan ten grond
slag mogen liggen. Hier in het
westen moet alles maar logisch
verklaarbaar zijn. Ik ben niet
zo. Ik geloof in wonderen, ook
dat Jezus op het water liep.
Je moet de Bijbel niet als een
natuurkundeboek lezen maar
als een boek dat zijn eigen doel
heeft waar alles wat erin be
schreven staat, dienstbaar aan
is. Dat betekent niet dat de be
schreven gebeurtenissen niet
waar zijn en dat je ze dus niet
moet geloven. Ik geloof alles
wat in de Bijbel staat. Als gelo
vige wetenschapper verklaar ik
alle verschijnselen op grond
van Bijbelse criteria.
De vrouwelijke studenten
die dominee willen worden
neem ik serieus, al heb ik per
soonlijk moeite met de figuur
van de vrouwelijke ambtsdra
ger. Maar het is hun keuze; ie
der leest de Bijbel anders. Wie
ben ik om een oordeel over die
studentes te vellen?
Hier op de universiteit heb ik
Ds. W. Verboom: „Het
wel geleerd dat het enorm be
langrijk is om zorgvuldig met
elkaar om te gaan. Ik ben na
tuurlijk geen pastor maar ik
heb gemerkt dat de studenten
soms wel eens behoefte heb
ben aan pastorate hulp. Een
student kan erg gekwetst wor
den wanneer ik als reactie op
een geloofsvraag een la open
trek.
Ik ben voor vijftig procent
door de Hervormde synode
benoemd om het vak cateche
tiek (geloofsoverdracht aan
jongeren) te geven en voor de
andere helft door de Gerefor
meerde Bond voor het vak tra
ditie van het gereformeerde
protestantisme. Het zijn stan
daardvakken in de kerkelijke
opleiding. Catechetiek is erg
belangrijk, het gaat niet alleen
om kennisoverdracht maar
ook om de vorming van een
jongere. De dominee moet
hem of haar begeleiden naar
de volwassenheid en dat is
heel verantwoordelijk werk.
Het gereformeerde protestan
tisme is een stroming die on
der andere door de Reformatie
is beïnvloed. Bij deze colleges
gaat het ook om het overdra
gen van de traditie, maar dan:
hoe doe je dat in de nieuwe
tijd? De plaats van het ge
meentelid is bijvoorbeeld erg
veranderd. Vroeger kon men
lang niet zo actief aan het ker-
kewerk deelnemen als nu. Het
wezen van het geloof blijft ech
ter altijd hetzelfde: ellende,
verlossing en dankbaarheid.
De mens is zondig, Jezus ver
loste hem daarvan en daarom
leidt de gelovige iedere dag
een nieuw leven."
CARINE DAMEN
1
W
c
I
L
A
E
M
2
B
L
E
A
V
E
N
R
3
K
0
G
R
E
A
V
N
4
K
I
R
N
A
G
B
E
5
R
K
S
R
0
E
H
S
6
B
L
E
0
E
N
D
F
7
T
S
A
M
L
0
T
0
8
K
L
E
A
T
0
0
P
9
K
V
L
L
0
E
A
D
10
T
N
U
R
G
•j
N
E
11
L
A
B
A
R
E
S
N
12
D
E
I
N
A
N
H
A
13
S
P
E
A
T
B
E
L
14
B
M
0
E
T
E
L
N
oplossing
opgave
CITAAT
Streep op elke regel de letters
weg, die samen het woord vor
men dat overeenkomt met de
omschrijving. De resterende let
ters vormen van boven naar be
neden en van links naar rechts
een citaat.
Horizontaal:
1. vordering; 2. knaagdier; 3.
Mohammedaanse bijbel; 4.
schaaldier; 5. drinkbeker; 6.
haarkleur; 7. buitelende sprong;
8. mep; 9. getijde; 10. plaats in
Italië; 11. schoeisel; 12. godin
v.d. jacht; 13. strijkmes; 14. lo
gement.
KRUISWOORDRAADSEL
kast-slak
of-erg-ra
u-a-i-u-1
decennium
-lt-g-tl-
lire-isar
-te-e-la-
rechtbank
a-e-e-g-i
uw-ons-ijl
wesp-tast
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
HEINZ
Trt«U<v"'
Jfl'EH
BOES
het weer
De kleine depressie die ons tijde
lijk weer in winterse sferen
bracht, leefde zich gisteren volop
uit boven Centraal-Europa. Voor
al in de berggebieden, waar de
sterke noordwestelijke wind werd
gedwongen op te stijgen, vielen
pakken verse sneeuw. In grote
delen van Duitsland, Polen en
Oostenrijk kwam het kwik maar
nauwelijks boven het vriespunt.
Boven Zuid-Frankrijk stond een
stormachtige en koude noorden
wind; de beruchte mistral, die
ontstaat als de luchtmassa door
de vernauwing tussen de Alpen
en het Massif Central wordt ge
perst. In ons land winterde het
nog een beetje na. De noorden
wind voerde aanhoudend lucht
uit het Poolgebied aan en schoot
soms uit naar stormachtig. Er
viel nog een enkel hagel- of
sneeuwbuitje, maar vooral in de
westelijke kuststrook overheerste
"s middags de zon. Ondanks de
kille wind haalde het kwik nog 6
a 8 graden.
De breder wordende opklaringen
hingen samen met sterke lucht
drukstijgingen boven geheel
West-Europa. In de afgelopen
nacht verdwenen de buien en in
de kraakheldere lucht vroor het
op veel plaatsen licht, aan de
grond zelfs matig. Vandaag £5
een kern van hogedruk dichts
ons land. De kille poolwind lil i
plaatsgemaakt voor een zwa n
briesje uit het westen en bijkr:
zon lijkt de lente weer een bjii1
dichterbij.
Toch moeten we waken voorfl
al te groot optimisme. De lu|
druk blijft de komende dage^
weliswaar hoog, maar rond (F
kern van het luchtdrukmaxiijo'
- boven Bretage - sijpelt vocj>l>
oceaanlucht via de Britse Eifn
den naar ons land. Die lucht
ook zachter en er vindt een L
smg plaats met de totaal anjt'
luchtsoort boven Europa, dij
koud en droog is. De scheidF
lijn, een warmtefront, geeftf1'
gen vrij veel bewolking bove11
land; bovendien is er kans a'
regen. Het wordt in elk gevaf11
wat zachter. De komende n»n
ten is er geen vorst meer te jai
wachten.
Tijdens het weekeinde ligge
in een matige, soms vrij kra 3
ge noordwestelijke of westel
stroming met een mix van
kenvelden, een enkele bui é11
mogelijk wat zon. Het word 11
middag 11 a 12 graden; vrie
maal voor deze tijd van het rf
P'
het weer in europa
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
vrijdag.
Noorwegen:
Toenemende bewolking en
wind en vooral morgen
In h
Jroog
flin
t zuidoosten
iddagtemperatuur van
daag van 2 graden langs
de grens met Zweden tot 7
langs de westkust, morgen
oplopend naar ongeveer 9
Zweden
Van tijd tot tijd zon en op
de meeste plaatsen droog.
Morgen van het westen uit
meer wolkenvelden en een
stevige wind. Middagtem-
peratuur enkele graden
boven nul. morgen zach-
Denemarken:
Vandaag perioden met zon
en nog een enkele winter
se bui. Morgen enkele wol
kenvelden en kans op wat regen of mot
regen. Middagtemperatuur ongeveer 6
graden, morgen tegen de 10 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Wolkenvelden en met name in Ierland
en Schotland nu en dan regen, In Enge
land en Wales droog en van tijd tot tijd
zon. Middagtemperatuur ongeveer 11
graden, morgen enkele graden hoger.
België en Luxemburg:
Perioden met zon en droog. Morgen ook
enkele wolkenvelden. Middagtempera
tuur ongeveer 8 graden, morgen enkele
Noord- en Midden-Frankrijk:
Flinke perioden met zon en droog. In het
uiterste oosten vandaag nog kans op
wolkenvelden. Middagtemperatuur vari-
Bretagne en de Vende'e. Temperatuur
op 1000 meter iets oplopend naar -3
Spanje:
In het algemeen flinke perioden met
zón*. Op de meeste plaatsen droog.
Langs de Costa's in het .zuiden en rond
Gibraltar van tijd tot tijd een stevige oos
telijke wind. Middagtemperatuur in het
noorden rond 15 graden, elders daling
van temperatuur tot rond 17 graden
morgen; alleen in Andalusiè ligt het
kwik ook dan nog ruim boven de 20 gra-
Canarische Eilanden:
Flinke zonnige perioden maar soms ook
enkele wolkenvelden en mogelijk een
bui. Middagtemperatuur ongeveer 23
Zuid-Frankrijk:
Droog en flinke zonnige perioden. Mid
dagtemperatuur meest tussen 12 en 15
graden. Temperatuur op 2000 meter in
de Franse Alpen ongeveer -10 graden,
morgen enkele graden minder koüd. In
de Pyreneeën omstreeks min 3 graden.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
weerrapporteIS
VRIJDAG 31 MAART 1995
Zon-en maanstanden
Zon op 07.18 Zon onder
Maan op 07.12 Maanond
Waterstanden Katwijk
Hoog water 04.18 16.34
Laagwater 01.56 12.16
Weerrapporten 29 n
120 ui
Rotterdam licht be
Bordeaux
Brussel
lié nog.enkele regen- of c
elders flink wat zon en geleidelijk droog. J?'*"
Middagtemperatuur tussen 11 en 17
graden. Temperatuur op 2000 meter "n5'"c
ongeveer-8 graden. Met name vandaag glaeenfurt half bew
Kopenhagen ook..'
Duitsland: Las Palmas maarbe».
Droog en perioden met zon, maar van- Lissabon onbew
daag in het zuiden nog wolkenvelden en Locarno motsneeuw
plaatselijk sneeuw. Middagtemperatu- Londen onbew.
ren tussen 5 en 8 graden, morgen om- Luxemburg sneeuwbui/
streeks 9 graden. Temperatuur op 1500 Madrid onbew
meter in de Zuidduitse Alpen ongeveer - Malaga lichtbew
6 graden. Op 1000 meter hoogte in de Mallorca onbew.
middelgebergten circa-4 graden. Malta onbew
Zwitserland: «o»0"
Droog en perioden met zon, maar van-
daag in het noorden eerst nog wolken- "unc,ien sneeuw
velden en plaatselijk sneeuw. Maxima
tussen 4 en 8 graden, in de buurt van p hchtbew
Locarno door föhn rond 16 graden. p sneeuw
Temperatuur op 2000 meter circa -9 Rome half bew
graden. Plaatselijk veel wind.
Oostenrijk: Split regen
Vandaag in het oosten nog enkele Stockholm onbew.
sneeuwbuien, overigens perioden met Warschau sneeuwbui
zon en droog. Middagtemperatuur in het Wenen sneeuwbui
laagland tussen 4 en 7 graden, op 2000
meter hoogte temperatuur tussen -8 en - Zurich half bew
11 graden. Plaatselijk veel wind. Bangkok hchtbew.
Tsjechië en Slowakije: Buenos Aires onbew
Wolkenvelden, ook nu en dan zon. Van- Casablanca half bew.
daag nog kans op een bu,. daarna droog, «"SS* X.
Middagtemperatuur e
Hongarije:
Veel bewolking en van tijd tot tijd regen
of sneeuw. Middagtemperatuur van 6
tot 11 graden
I
colofon
overige landen op aanvrat
KLACHTEN BEZORGING
"i.30 uur,
Tel. 071-121