'Iedereen is in z'n jeugd gepest'
Stargate: Mythische science-fiction film die er niet om liegt
Film
Veel sociaal drama in
'Ladybird, Ladybird'
Vechtfilm met aandacht
voor sociale realiteit
ONDERDAG 30 MAART 1995
ILMS IN LEIDEN
FILM OVERZICHT
MARCO VAN PELT
jrkfilmhuis. Cornells Ceellaan 2. Alphen
q Ji den Rijn: Ladybird, Ladybird, vr 31/3
1 en za 1/4 20.30 liur.
avondje uit had moeten wor
den, ontdekt ze dat er thuis
brand is geweest, waarbij één
van haar kinderen gewond is
geraakt. Reden genoeg voor de
Engelse kinderbescherming om
in te grijpen. Zij ontzet Maggie
uit de ouderlijke macht en haar
vier kinderen belanden in een
tehuis.
Maggie vertelt dit hele verhaal
aan jorge, een politiek vluchte
ling uit Paraguay, die ze in een
café ontmoet heeft. Het gaat re
gisseur Loach daarbij meer om
de relatie tussen Maggie en Jor
ge dan om haar vroegere leven.
Langzaam maar zeker geeft
Maggie zich over aan een man
die nu eens niet uit is op mis
handeling en die echt van haar
houdt. Samen krijgen ze een
'gewenst' kind. Maar omdat
Maggie te boek staat als 'kind
onvriendelijk', wordt dit haar
afgenomen door de kinderbe
scherming.
Maggie wordt er moedeloos
van. Als ze voor de tweede keer
zwanger raakt van Jorge, wil ze
het kind niet ter wereld laten
komen. De baby wacht toch al
leen maar een leven in tehui
zen. Jorge geeft echter niet op;
hij bindt de strijd aan met de
bureaucratie, die volgens hem
verantwoordelijk is voor zijn
ongeluk. Ken Loach gebruikte
voor zijn Film een waar gebeurd
verhaal uit het Engeland van
deze eeuw.
Maria Peters maakte bekroonde kinderfilm 'De Tasjesdief
^gisseur Ken Loach is in Enge-
ezend een omstreden figuur. En
jet om zijn stijl, want de Engel
en zijn gek op zijn realisme,
parmee hij op de televisie be-
?0.|nd werd. Het probleem is dat
Wiiach links is en zich daar niet
lor schaamt. Achter alles wat
nkufc doet, zoeken de critici een
Stejarxistische aanval op de con-
rvatieve normen en waarden,
udoen Ladybird, Ladybird in het
renigd Koninkrijk in première
|a ïg, had Loach het volgens ve-
'weer gedaan'. Dit keer voel-
hij de sociale misstanden in
n land aan de tand.
Hoofdpersoon van het drama
Iaggie. Ze heeft vier kinde
van vier verschillende man-
n. Elke relatie die ze heeft,
idigt in mishandeling, ver
achting en een ongewenst
ld. Tegen haar zin is Maggie
ste klant van de sociale dienst
het Blijf van mijn Lijfhuis.
'De titel van de film verwijst
idselachtig naar een Engels
iderliedje: Ladybird, Lady-
el, fly away home. Your house
jo/7 fire and your children are
jr/e'. Dat is precies wat er met
aggie gebeurt. Als ze thuis-
jmt van wat een gezellig
Only the strong:
FILM RECENSIE
JOS DE PUTTER
y the Strong. Nog niet te zien in Lei
en Den Haag. Wel in Hilversum, Euro
4 en Amersfoort, Grand 3
it martial arts genre is al sinds
kele jaren helemaal terug in
V.S. Mocht Bruce Lee zich
■heugen in een toch relatief
ine schare fervente bewon-
aars, na zijn dood heeft het
ire dat hij zowat in z'n eentje
ir de V.S. bracht daar me-
iterren opgeleverd als Steven
;al en Jean-Claude VanDam-
i. Die twee zijn veel minder
alenteerd dan Bruce Lee,
lar hun films staan wel keer
keer bovenaan de box office
ten. Van het oorspronkelijke,
Hong Kong afkomstige mar-
I arts genre is intussen niet
il meer over. Segal en Vam
imme brachten regelrechte
sch in de plaats van de in
ncipe rituele vertellingen
pijn en ontwaken van de
ginele martial arts films,
ets van die oorsprong is te-
te vinden in Only the Strong,
regisseur Sheldon Lettich.
ze vechtfilm grijpt terug op
traditie van de capoeira, de
iaay iziliaanse vermenging van
°T is- en vechttechnieken. Het
haal speelt zich grotendeels
onder kansarme immigran-
in Miami. Daar bezoekt
)LL lis Stevens na zijn diensttijd
oude school, en stelt een
vroegere leraar voor om de
twaalf lastigste leerlingen te
trainen in capoeira. Eerst wordt
een oud benzinestation ge
bruikt als locatie, later verhuist
de groep naar de kust, waardoor
de film een beetje een new age
climensie krijgt.
Toch wordt de aandacht voor
de sociale realiteit niet geheel
en al ingeruild voor de bood
schap dat capoeira 'tof is, en
dat is een onverwacht sterk
trekje van de film. Zo blijft Louis
Stevens het antwoord schuldig
op de vraag die een van z'n leer
lingen hem stelt: in de wijken
van Miami waar deze jongens
vandaan komen valt alleen in
de misdaad wat te verdienen.
Wat moet je dan met capoeira?
Net zo realistisch is het perso
nage van bendeleider Silverio,
een jongen die nauwelijks uit
z'n woorden kan komen, en die
staat op de loyaliteit van z'n
neef Orlando, toevallig leerling
van Stevens.
Regisseur Lettich maakt geen
karikaturen van deze persona
ges, wat de film werkelijk uittilt
boven het niveau van wat we in
dit genre gewend zijn. Het
neemt niet weg dat het verhaal
uiteindelijk te dun blijft, en ook
eindigt in een voorspelbare
confrontatie. Maar de alles
doordringende slechte smaak
uit de films van'de sterren in dit
genre is gelukkig achterwege
gebleven.
Nederlandse kinderfilms
doen het over het alge
meen goed in het buiten
land. In de jaren tachtig
won Karst van der Meulen
de ene prijs na de andere
op buitenlandse filmfesti
vals, en in de jaren negen
tig viel ook Ben Sombo-
gaart regelmatig in de prij
zen met films als Mijn va
der woont in Rio en Het
Zakmes. Sinds kort hebben
we een nieuwe ster aan het
firmament: Maria Peters,
maakster van de kinderfilm
De Tasjesdief, die in febru
ari de eerste prijs won op
het kinderfilmfestival in
Berlijn.
LEIDEN HENK MAURITS
Ze was nog zo onbekend dat er
in Berlijn bij de première maar
een enkele Nederlandse journa
list kwam kijken. En na afloop
was ze spontaan verrast door de
enthousiaste reacties van het
jeugdige Duitse publiek. Voor
Maria Peters is De Tasjedief
haar debuut als kinderfilmregis-
seur, maar een nieuwkomer is
ze zeker niet. In 1983 studeerde
ze af aan de Filmacademie met
de documentaire Alle vogels
vliegeneen door de NOS uitge
zonden documentaire over
skinheads. Daarna was ze onder
meer regie-assistente bij Alex
van Warmerdam's film Abel en
richtte in 1987 samen met de
filmers Dave Schram en Hans
Pos de produktiemaatschappij
Shooting Star Filmproductions
op, onder meer betrokken bij
films als Loos van Theo van
Gogh, Transit van Eddy Terstal
en Daens van de Vlaamse filmer
Stijn Coninckx.
Maar sinds de Filmacademie
liep ze al rond met het idee een
eigen film te maken. Ze wilde
zelf wel een verhaal schrijven,
maar vond dat ze eigenlijk niet
zoveel had mee te delen. Dat
veranderde toen ze in de krant
een artikel las over het bekroon
de kinderboek De Tasjesdief van
Mieke van Hooft. Haar nieuws
gierigheid was gewekt en het
verhaal over Alex, een jongen
van 12 die wordt bedreigd door
twee grotere jongens, die hem
onder meer dwingen tasjes voor
hen te stelen, beviel haar zo
goed dat ze meteen de schrijf
ster belde en een optie nam op
de filmrechten.
Daarmee was de zaak nog
niet af, want Peters was niet te
vreden over het einde van het
boek, dat ze te weinig filmisch
vond. Vandaar dat ze zelf een
scenario schreef met een ander
einde. Peters: „Ik vond het be
langrijk dat Alex aan het eind
niet alleen tot de bekentenis
komt'dat hij een dief is en be
dreigd wordt, maar ook een
soort loutering ondergaat. In de
film is hij zelf bij machte zijn
belagers te pakken te nemen en
ze op te sluiten." Ook vond ze
het belangrijk om de twee pes
ters wat meer achtergrond te
geven, ze wat minder anoniem
te maken dan in het boek. En
dus bedacht ze een vreugdeloos
Maria Peters, maker van De Tasjesdief: „Pesten en dreigen is een actueel onderwerp." publiciteitsfoto
Scène uit De Tasjesdief.
gezin dat min of meer wordt
geterroriseerd door een stiefva
der die zijn zoons emotioneel
verwaarloosd. Peters: „Een
beetje obligaat misschien maar
voor kinderen wel meteen dui
delijk."
Ondanks wat twijfels bij het
Filmfonds, kreeg ze daarna, me
de door de participatie van de
TROS, redelijk snel de financie
ring voor de film rond. Peters:
„Ik merkte dat het onderwerp
de mensen erg aansprak. Pesten
is iets dat nogal leeft onder de
jeugd, zo vertelde ook Aart
Staartjes, die wees op de brie
ven die ze wekelijks binnenkrij
gen bij Sesamstraat en het Klok
huis. Pesten en dreigen is een
actueel onderwerp. Het hoeft
niet direct zo extreem te zijn als
het verplicht stelen van tasjes,
maar zelfs een bijnaam kan
publiciteitsfoto
voor een kind al een nachtmer
rie worden. Bijna iedereen die
ik er de afgelopen tijd over ge
sproken heb, kon zich wel een
situatie uit zijn eigen jeugd her
inneren waarin hij op de een of
andere manier voor korte of
langere tijd is gepest."
Wat haar zelf vooral aansprak
in het boek was het gegeven van
een kind dat steeds meer onder
druk gezet wordt. Peters: „De
spanning wordt als het ware
steeds meer opgevoerd en dat
leidt er zelfs toe. dat je als lezer
of kijker op een gegeven mo
ment denkt: jeetje jongen, doe
iets. Ga er tegenin, zeg het te
gen je ouders of ga naar de poli
tie. Het is prachtig zoals dat in
nerlijke conflict aan het eind tot
een ontlading komt."
Om het niet te 'looiig' te ma
ken zorgde Peters ervoor dat er
af en toe ook wat te lachen valt
in de film. Zo is de moeder van
Alex een schoonheidsspecialiste
die voortdurend met eten en
diëten in de weer is. En als Alex
bij een vriendinnetje gaat eten,
krijgt hij een lachstuip wanneer
hij 'kippebotjes' (zijn scheld
naam) op zijn bord krijgt. Pe
ters: „Ik vond het heel belang
rijk dat Alex ook af en toe wat
leuks meemaakt. Hij moet ook
kunnen lachen om zijn eigen el
lende. Dat kan geweldig op
luchten."
Erg te spreken is Peters over
de bijdrage van Olivier Tuinier,
die voor deze rol zesentwintig
vakantiedagen moest opofferen
en behoorlijk wat tekst uit zijn
hoofd moest leren. Peters: „Ik
was er na het zien van zijn vori
ge films (Het Zakmes, Mus, De
kleine blonde dood) en een eer
ste kennismaking al gauw van
overtuigd dat ik hem wilde heb
ben voor de hoofdrol. Het is een
ontwapenende jongen, al is het
geen makkie om met hem te
werken, want zoals elk kind had
hij niet elke dag even veel zin en
wilde hij ook weieens voetbal
len. Maar het is echt een na
tuurtalent. In de montagekamer
viel me regelmatig op hoe goed
hij is. Hij weet op een heel na
tuurlijke manier precies wat hij
moet doen. Echt geweldig."
Ook over de rest van de cast
had ze niet te klagen. De twee
pestende jongens worden ge
speeld door Aus Greidanus jr.
(zoon van actrice Sascha Bult
huis) en Micha Hulshof, die al
lebei een toneelopleiding vol
gen, terwijl ze voor de volwa-
sennen een beroep deed op de
acteurs van toneelgroep De
Trust, die ze nog kende van de
theatervoorstelling van 1000 Ro
sen, waarover ze voor de NOS
een documentaire had ge
maakt. Peters: „Eigenlijk had
den ze het allemaal veel te druk,
maar uiteindelijk hebben ze
toch tijd vrij weten te maken en
daar ben ik heel blij om, vooral
omdat ik ook de dienende rol
len sterk bezet wilde hebben."
In zijn totaliteit is ze zelf goed
te spreken over het resultaat:
„Ik ben vooral heel tevreden
over wat de acteurs in de film
hebben gestopt en laten zien.
Ook de steun van de rest van de
crew, met name cameraman
Hein Groot, was heel belangrijk
voor me, want je maakt zo'n
film absoluut niet alleen."
Waarbij ze tot slot niet kan na
laten om ook nog even te wijzen
op de muziek van Ad van Dijk,
niemand minder dan de com
ponist van Cyrano. Peters: „Hij
had nog nooit eerder aan een
film meegewerkt en is er hele
maal voor gegaan." Net zoals
Peters zelf, van wie de vreugde
van het maken nog volop af
straalt.
Voortreffelijk acteerwerk van James Spader
FILM RECENSIE
it Stargate heeft reqisseur
and Emmerich een science-
ion-film afgeleverd die er
om liegt, een SF-film die er-
ziet alsof niet Roland Emme-
maar wijlen Cecil B. DeMil-
n het regisseursstoeltje heeft
eten. De film ademt bij wij
de sfeer van diens De tien
wden. Dezelfde allure in de
ssascènes, dezelfde bijbelse
Pe, st ook. Verwacht in Stargate
de kolder die je aantreft in
Wars of Star Trek. Stargate
én grote mythe,
zou het verhaal van Starga-
cunnen zien als de zoveelste
iatie op Von Daniken's Wa-
L3I de goden kosmonouten?
izenden jaren geleden bouw
de Egyptenaren piramides,
beweert iedereen tenmin-
Maar die' piramides en de
oud-Egyptische cultuur
conj1 zo kolossaal en raadselach-
dat een enkeling zich af-
lamjagt of dat wel allemaal men-
werk kan zijn geweest. Ie-
Jnd als de briljante egypto-
l Daniel Jackson (voortreffe-
acteerwerk van James Spa-
i. Al zijn collegas lachen hem
- Juist daarom wordt Daniel
,g ei eschakeld bij een geheim
ject van de Amerikaanse
rheid. Hij moet een archeo-
ische vondst uit de jaren
twintig helpen ontcijferen, een
gigantische ring, opgegraven bij
de grote piramide van Gizeh,
maar van massief metaal en dus
onmogelijk van Egyptische oor
sprong. Het kost Daniel twee
weken om te ontdekken dat de
ze ring niets minder is dan 'de
sterrepoort', de stargate.
Na luttel overleg wordt beslo
ten een militair team te forme
ren, onder leiding van kolonel
Jack O'Neill (Kurt Russell), dat
de stap door deze sterrepoort
zal wagen. Daniel gaat mee
voor wetenschappelijke bij
stand. Ze komen terecht op een
planeet, tien miljoen lichtjaren
verwijderd van de aarde, en
treffen er een berberachtige be
volking aan. Deze mensen spre
ken een oud-Egyptisch dialect,
en aanbidden oud-Egyptische
goden die nota bene werkelijk
blijken te bestaan. Mannen met
koeiekoppen, zoals we ze ken
nen van hiërogliefen. De opper
god blijkt Ra himself te zijn.
Gaandeweg ontdekken Daniel
en zijn aardse mede-argonau-
ten hoe de vork hier in de steel
zit. Dan ontvouwt zich een hel
denepos met oud-testamenti-
sche trekken, waarin een eeu
wenoud woestijnvolk opstaat
tegen zijn valse goden. Ra blijkt
een buitenaards wezen te zijn
in de gedaante van een mens.
Hij was het die duizenden jaren
geleden de Egyptische bescha
ving heeft gesticht, met geen
ander doel dan via de sterre
poort mensen te transporteren
naar deze verre planeet, men
sen die hij nodig heeft voor sla
venarbeid, slaven over wie hij
als een gruwelijke despoot re
geert. De casting van Ra is meer
dan briljant. In hoeveel andere
science-fiction-drama's zou dit
buitenaardse wezen niet van
een monsterachtige gestalte zijn
voorzien? Hier niet, integen
deel. Ra is als hij zijn
koeiekop afzet een mooie
jongen. Of is het een meisje? Ra
is een androgyne figuur, ge
speeld door niemand minder
dan Jaye Davidson (bekend van
The Crying Game).
De enscenering van Ra en
zijn hofhouding heeft iets on
Amerikaans. De regisseur is van
huis uit Duits, je zou hem de
Duitse Paul Verhoeven kunnen
noemen. Net als zijn Neder
landse collega weet Roland Em
merich hoe hij een volstrekt
Amerikaanse produktie een
kleine (maar gewaagde) frivole
draai kan geven. Kijk eens hoe
schaars, schalks en verleidelijk
die Ra-jongens gekleed gaan.
Zoiets is in een James Bond
film bij voorbeeld alleen voor de
(tames weggelegd. Dat die deca
dente coterie tenslotte het lood
je moet leggen, neemt niet weg
dat het toch maar vertoond is.
Waarmee de Amerikaanse film
weer voor een fractie minder
preuts is geworden. Ook hierin
doet de film denken aan de glo
riedagen van Cecil B. DeMille.
FILMS AMSTERDAM
ALFA 1 (020)6278806
13.30, 16, 19.30, 22 Bullets over
Broadway
ALFA 2
13.30, 16, 19.30, 22 Hoogste tijd
ALFA 3
18.45 en 21.30, dovr madiook 13
en 15.45: The Shawshank Redemp-
za zo en wo 13 en 15.45: Blinky Bill
ALFA 4
13. 15.45, 18.45 en 21.30: Quiz
ALHAMBRA 1 (020) 6233192
16.30 en 20.30, do vr ma di ook
13.15 Forrest Gump
za zo wo 13.15: De Leeuwekoning
ALHAMBRA2
20, dovr madiook 13 en 16 Pulp
za zo wo 1315 en 16 The Pagemas-
ter
BELLEVUE CINERAMA (020)
6234876
13.15, 16, 19.15en 22, za en zo 15
en 22: Drop zone
CINERAMA 2
13.15, 16.15 en 20.15: Forrest
CALYPSO 1 (020) 234876
13 15. 16, 18.45 en 21.30: Le
gends of the fall
CALYPSO 2
13.15, 16, 19.15 en 22 Heavenly
creatures
CINECENTER CORALINE (020)
6236615
13.45, 16.30 en 22, zo. ook 11: Les
silences du palais
19.30 uur: Pas trés du catholique
PEPPE NAPPA
14 en 19.30: Death and the Maiden
16.30 en 22: Heavenly creatures
PIERROT
16.30 en 22.15 uur, zo. ook 11.00
uur: Six jours, six nuits
14 en 19.45 uur: Caro diario
JEANVIGO
14, 16.30, 19.30 en 22, zo. ook 11:
Mes in het Water
CINEMA 1(020)6151243
19.15en 21.45, zazowo ook 13en
15.30: Stargate
CINEMA 2
18.45 en 21.15 Dumb and dumber
zazowo 13.30 en 16 De Leeuweko-
CINEMA OSCAR (020) 5475175
vr en za 20.30: Clear and present
ma en di 20.30: Eat drink man wo-
za en zo 14.30, wo 14 De Leeuweko
ning
CITY 1 (020)6234579
13.15, 16. 18.45, 21.30: Dumb and
Dumber
CITY 2
13.15, 16. 18.45,21.30: Leon
CITY 3
13.15, 16, 18.45,21.30: The River
Wild
CITY 4
13 15, 16, 18.45, 21.30: Terminal
Velocity
CITY 5
18.45 e
13.15e
koning
CITY 6
13.15, 16, 18.45,21.30: Just cause
CITY 7
13.15, 16, 18.45en 21.30: Star
Trek Generations
DESMET (020) 6273434
zoen ma 19: Troiscouleurs: Bleu
di en wo 19: Troiscouleurs: Blanc
dot/mza 19, zo 14.15: Troiscou
leurs: Rouge
dag. (beh za) 19.30, za 19: The
Kingdom, deel I
dag. (beh za) 22, za 21,30: The
Kingdom, deel II
dag. 21J'ai pas sommeil
KRITERION 1(020)6231708
za en zo 15: Oblomov
18: Priscilla, queen of the desert
20.15 en 22.15 uur (di. niet 22.15
uur): One were warriors
KRITERION 2
ma 19.30: Married to the mob
17.30, 21.45 uur, za en zo 13en
15: Trough the Olive Trees
THE MOVIES 1
21.45, zo ook 15.15: Pulp Fic-
n 21.30, dovr ma di ook
n 16 The Lion King
d 13.15 en 16 De Leeuwe-
oook 15: Hea-
THE MOVIES 2
17.30. 19.30 en
venly Creatures
THE MOVIES 3
19.15: What's eating Gilbert Grape?
2115, zo ook 15: Burnt by the sun
THE MOVIES 4
17.45: Eat drink man woman
20, zoook 15 uur Quiz show
22.15: Resevoirdogs
RIALTO 1 (020)6753994
dag. (beh wo) 18.45: Tango Argenti-
20.30: Les Silences du Palais
dag. (beh wo) 23: Venus in Furs
wo 20: Otto e mezzo
zo 13 en 15, wo 15 Tik Tak
wo 15.15: Ronja de roversdochter
RIALTO 2
18: Bandit Queen
20.30: Vive I'amour
23: The Turner Revelation
TUSCHINSKI 1 (020)6262633
13.15, 16, 18.45, 21.30: Stargate
TUSCHINSKI 2
13.15, 16, 18.45, 21.30: Just cause
TUSCHINSKI 3
13.15, 16, 18.45, 21.30: Nell
TUSCHINSKI 4
13.15, 16, 18.45,21.30: Bullets
over Broadway
TUSCHINSKI 5
18.30, 21.15, do vr ma di ook 13 en
r5.45: The Shawshank Redemption
za zofen wo 13.15 en 16: De Leeuwe
koning
TUSCHINSKI 6
13.15, 16, 18.45 en 21.30: Disclo-
TUSCHINSKI CINEAC
11.45, 14.15, 16.45, 19.15en
21.45: The Chase
DE UITKIJK (020) 6237460)
20 en 22: Bullets over Broadway
15 en 18. Fresa y chocolate
Het programma van de Haagse
en Leidse bioscopen staat op
de pagina 'Info'.
Kurt Russell (links) en James Spader ontdekken een Egyptische kolonie op een andere planeet.