trucjes van een rechtenstudent
Een kunsthandel om in te lijsten
'Ik drink melk
sals de koeien
druiven eten'
Het Gesprek van de Dag
Vrijheid van vervuiling!
Theo Bakker
Derde keer
1 ABriltrofee
Eén april! Kikker in je bil,
die d'r niet meer uit wil.
Meneer, uw gulp staat open!
Ja, hoor, het is weer bijna zo
ver. De dag voor practical
jokers en en al of niet ge
perste lolbroeken nadert
met rasse schreden. In de
kranten zijn alweer de eer
ste poging tot opliching van
de argeloze medemens
waargenomen.
Voor de derde maal wordt
daarom door Nieuwsweek
en de Leidse Communicatie
Salon een wedstrijd georga
niseerd waarbij de beste
grappenmaker de zoge
naamde 1 ABriltrofee kan
winnen, een door de Leidse
Pearl beschikbaar gestelde
wisseltrofee.
Er zijn enkele voorwaarden
aan deelname verbonden.
Het mag geen individuele
grap zijn. Dus niet met een
politiestem je buurman op
bellen en zeggen dat zijn
gloednieuwe Fiat Tipo door
toedoen van een fout parke
rende vrachtwagen nu nog
maar net de afmetingen
haalt van een accordeon.
Nee, het gaat om grappen
via een communicatiemid
del, zoals krant of tv, zodat
zoveel mogelijk mensen in
de grap tuinen.
Wie wil meedoen, dient zijn
idee met draaiboek op pa
pier te zetten en dat uiterlijk
31 maart te sturen naar de
redactie van Nieuwsweek,
postbus 1169,2302 BD Lei
den. Faxen kan ook: 071-
318837. De prijsuitreiking
vindt plaats op donderdag 6
april in Grand Café De
Leidsch Salon, Steenstraat
2, Leiden om 18.00 uur.
Reacties en suggesties voor
"Gesprek von de Dag"
Telefoon 071-356444
of
Postbus 54,2300 AB
te Leiden
Bruikbare tips worden
j beloond met een cadeauboni
van 25 gulden.
VTERDAG 25 MAART 1995
'Wat wil je, Nel, 'koffie ver
keerd'? Met melk?'
'Dat zit er al in, An. Meer melk
dan koffie zit d'erin. Das ge
zonder.'
'Dat je dat lekker vindt. Ik doe
lekker een zwarte. Dan maar
ongezond.'
'Ik hou niet van zwarte, dat
weetje toch.'
'Toch kunnen ze het goed,
Nel'.
'Heb je haar weer. Wat doen
we d'erbij? Doe maar wat ge
zonds. Hebben ze vruchten
gebak?'
'Hier, moe-je lezen, An, 'Wil-
lem-Alexander's nacht in de
rosse buurt.' Z'n vader moest
't nog stiekum doen, haha.'
'Ja, ze kunnen zeggen wat ze
willen van die Henk van der
Meyden. Maar hij komt mooi
overal achter.'
'Ik heb 'm vanochtend al gele
zen, bij de kapper. Het huw-
lijk van Linda de Mol staat
ook alweer op springen.'
'Ga je nog steeds naar, hoe
heet-ie ook alweer, naar die
donkere zal ik maar zeggen.'
'Ja, maar hij is fantastisch
hoor. Eerst dacht ik ook, maar
het is een hele aardige jongen,
joh. Hij masseert mijn hoofd
altijd extra lang. Sven heet-ie.'
'Alleen je hoofd?'
'Viezerik.'
'Ze hep al een andere vriend
ook, die van De Mol.'
'Ja, zie je die foto's. D'r eigen
vent is echt een stuk. Onbe
grijpelijk, niet.'
'hen je al bij dat verhaal over
Bolkestein, An? Moet je die
stukkies 's ernaast 's lezen.
Hoe hoog ze over die Bolke
stein opgeven. En het zijn niet
de eerste de besten, hé. Wie
stonden d'erbij, Lee Towers,
zij van Kaart, heel veel, hé.'
Opgetekend, donderdagmid
dag, tijdens een kop koffie bij
V&D. Het girig maar door over
Privé. Hun bijbel. Pas toen de
hele diarree van nationale nit
wits de revue was gepasseerd
vertrokken ze, hun alles be
halve fictieve pulp achterla
tend. Gauw het blad meege
nomen, anderen zouden zich
nog ermee kunnen verontrei
nigen.
Bart B. kan het niet met Mo
nique Sluyter. Ron Brandste-
der snel de kroeg in. Viola
Holt en Caroline Tensen vlie
gen elkaar in de haren. De ac
trice die Bolkestein weer lief
de geeft. Myrna Goossen met
haar nieuwe vriend, compu
ter-miljonair Arno Haye, op
wintersport. Ellen Brusse weer
verliefd. Edwin de Vries vadert
echt over tv-dochter van zes
tien. Twee maanden na de
dood van zijn echtgenote
vindt Paul Michael Glaser
nieuw liefdesgeluk. Freddie
Heineken schonk buikdanse
res Yonina Afrikaanse trom.
Glamourboy Joop Braakhekke
filosofeert.
Dat het mag! Dat niet al lang
een arrestatiebevel is uitge
vaardigd tegen Van der Mey
den wegens grove vervuiling
van honderdduizenden gees
ten. Je pakt zo'n blad, bladert
erin en tot kotsens toe ver
baas je je erover, dat deze
weerzinwekkende troep vrije
lijk verkocht mag worden. Als
een groep supporters kanker
liederen zingt, is het land te
klein. Als bladen als Privé de
geest verkankeren, wat dui
zendvoudig kwalijker is, valt
dat ineens onder vrijheid-van
meningsuiting! Vrijheid van
vervuiling is het! Vervuilde
grond kun je nog afgraven,
maar hoe graaf je geesten af?
Je zit daar met je woede, met
je oprechte wens dat iets of
iemand dit kwaad uitroeit.
Normaal ben je niet assertief,
doe je er niets mee. Maar nu
wel! Burgemeester Goekoop
aangeschreven.
'Beste mijnheer Goekoop. U
kunt wachten tot het jaar
2010, tot de meerderheid van
de Leidse bevolking bestaat
uit fundamentalistische mos
lims, want die zetten prompt
de doodstraf op het laten ver
schijnen van een blad als Pri
vé. Maar u kunt ook zelf nu al
heldhaftig ingrijpen en de
geestelijke gezondheid van
uw burgers een dienst bewij
zen. Verbied hier ten stede de
verkoop van Privé en al die
andere malafide blaadjes! Ik
heb ook nog een tip hoe u het
in moet kleden, dat uw besluit
democratisch lijkt, dat u ge
dekt bent. Doe het in de vorm
van een referendum en stel
het tegenovergestelde voor
van wat u wilt: zeg dat Privé
moet blijven. De meerderheid
stemt dan automatisch tegen,
dat heeft de stemming over
het Koninklijk Militair Invali
denhuis wel uitgewezen! Als u
nog vragen hebt, mag u mij
best privé even bellen.'
21
r..Jmporteur Zuidafrikaanse wijnen
38
i Zuid-Afrikaanse wijnen zijn weer 'bon ton'. Nie
mand is daar gelulddger mee dan importeur Otto
Lenselink uit Hilversum, die ook tijdens het lange
zwarte hoofdstuk in de geschiedenis van het land
Kaapse wijnen bleef invoeren. Om het weer 'legale'
produkt van de estates onder de aandacht te bren
gen, heeft het importbedrijf uit Hilversum niemand
minder dan Ruud de Louw - regelmatig te zien in
kookprogramma's op TV - ingezet. 'Circus De Louw'
toert momenteel rond in Nederland en sloeg deze
week de tenten op in het Voorhoutse restaurant
Gentle.
Er moet toch sprake zijn geweest van enige verwar
ring bij de circa veertig aanwezigen in het bollën-
dorp. Betrof het nu een optreden van levensgenieter
De Louw of de presentatie van de wijnen. De combi
natie van de voordrachten van de Hilversummer en
zijn wijnen plus het eten van patron Cor van
Koesveld bleken uiteindelijk een prima mix te vor
men. De sfeer die De Louw weet te creëren met
woorden als 'voila', 'enfin' en 'dat is typiekZuidafri-
kaans' deed haast Frans aan.
De Louw, die 111 de verte wel iets weg heeft van Peter
Knegjens, doet dat zeer bewust omdat hij de con
frontatie met het traditionele wijnland zonder meer
aandurft. „Er is heel veel goede wijn te krijgen in
Zuid- Afrika, die zich gemakkelijk staande houdt te-
i genover toppers uit de Bordeaux of Bourgogne. Het
i leukste is dan dat de prijzen nog heel gezellig zijn."
De Brabander met de Bourgondische levensstijl reist
vanzelfsprekend regelmatig naar Zuid-Afrika. „Het
valt mij op dat er steeds meer Fries stamboekvee op
de boederijen komt. Straks moet ik eerst nog melk
proeven als ik daar aankorp. Maar dat drink ik pas
als de koeien druiven eten", grapt De Louw. Ook in
de tijd dat het officieel niet mocht, haalde Lenselink
de wijn uit Zuid-Afrika. De Louw ziet dat, in andere
ogen misschien wat ongepast, meer als een kwajon
gensstreek. „Ik vond-dat een leuke tijd, omdat alles
stiekem moest worden geïmporteerd. Maar we ston
den wekelijks in De Telegraaf en niemand heeft er
ooit iets tegen gedaan."
In de ogen van veel wijnliefhebbers rechtvaardigde
de kwaliteit van de wijn de 'illegale' handel. Feit is
wel dat Lenselink, met een omzet van 1,2 miljoen
flessen wijn uit Zuid-Afrika per jaar, marktleider is.
Het mag dan ook gevestigde merken voeren als SWF
(Stellenbosch), Nederburg (Paarl), Klein C&nstantia,
Buitenverwachting (Constantia) en Simonsig (Stel
lenbosch). Stuk voor stuk estates die door de toon
aangevende Zuidafrikaanse wijnschrijver John Plat
ter worden geroemd en deze week letterlijk en fi
guurlijk over de tong gingen bij de gasten van
Gentle.
De Louw presenteerde de wijnen dan ook met ge
paste trots. „Ik heb zelf een wijnkelder gekocht met
een huis er op. Dat het dak van de woning lekt, vind
ik niet erg. Op een regenachtige dag pak dan een
mooi glas en een kurketrekker, ga naar beneden en
pak een fles Nederburg. Dat is voor mij een welbe
stede dag en daarin sta ik niet alleen. De persoon
met de gro,otste privè-voorraad Nederburg in z'n
kelder is immers Hans Wiegel."
EVERT BROUWER
Questroo heeft al 100 jaar een goede naam in Leiden
in babbelende goochelaar
iemt hij zichzelf. Brecht de
lies (23) praat zijn goochel-
ics aan elkaar en betrekt zijn
•schouwers zo in het spel dat
|n shows het karakter van een
laretvoorslelling krijgen. Het
bliek boeien, daar gaat het de
jidse rechtenstudent om. En,
zegt hij zelf, dat lukt hem
Tt in het land der blinden is
oog koning. Zeker in de we
id van illusie,
kind keek de in Wassenaar
Igegroeide Brecht de Vries al
:ascineerd naar goochelaars
de televisie. Niet zozeer het
(begrijpelijke van een truc,
iar vooral de manier waarop
.—Aichelaars hun publiek weten
boeien, spreekt hem aan. In
studentenhuis waar hij
jont heeft hij het goochelen
4'jieus opgepikt. Eerst zorgde
I af en toe voor 'een kleine
Bak' tijdens diners met zijn
nu heeft hij mini-
één keer per week een
pw. Trots laat Brecht de Vries
Odeur van zijn studeerkamer
in die is volgeplakt met foto's,
(ntestukjes en brieven. „Ik
overal op", vertelt de stu
nt, „Bij de mensen thuis
lar ook op beurzen, evene-
Rei, nten en personeelsfeesten."
Pos t grote verschil tussen Brecht
cpm Vries en andere amateur-
)chelaars is de manier waar
hij de show aan elkaar praat.
w streeft ernaar de trucs, die
^koopt en uitwisselt op vak-
[trzen, technisch perfect uit te
I d Hen maar daarnaast kan een
|w uitlopen in een ware con-
Bnce.
sE^rbij schroomt hij niet 'assis-
-T aten' uit het publiek op het
fium voor gek te zetten.
t jensen vinden het leuk als ik
pp een sportieve manier voor
Slut zet." Wat dat betreft gaat
'oor de goochelaar niets bo-
het optreden voor een
ep studenten. „Studenten
>ben altijd een grote mond
over de drie ijsberen. Dat ze
koude voeten hebben en slechts
een kruik, hoe ze zich zo oprol
len dat zowel de vader, de moe
der als de baby met hun voeten
tegen de kruik aan liggen en dat
ze in slaap vallen en gaan dro
men. Dan vouwt hij de touwtjes
uiteen en opeens zijn ze alledrie
even lang. „Gelukkig weten wij
allemaal dat dromen bedrog
Zijn", voegt hij er aan toe en to
vert de touwtjes weer terug naar
de verschillende lengten. Hoe
hij het doet, blijft de grote
vraag.
De handen uit de mouwen ste
ken en iets doen, dat is waar het
Brecht de Vries om gaat. Een
tijd lang was hij drie dagen per
week actief voor de WD, totdat
hij zich stortte op het verhande
len van computers en schoon
maak- en huishoudartikelen.
„Bij een college belastingrecht
ontdekte ik dat ik BTW terug
kreeg wanneer ik als onderne
mer een auto kocht. Om iets te
hebben om mij ondernemer te
noemen, ben ik schoonmaak-
en huishoudartikelen uit de
Verenigde Staten gaan importe
ren." Maar daar is hij na verloop
van tijd mee gestopt. Met het
goochelen is hij uiteindelijk
door gegaan omdat hij daar zijn
creativiteit helemaal in kwijt
kan.
Het maken van een goochelpro-
gramma is een intellectuele uit
daging voor Brecht de Vries. „Ik
wil altijd creatief meedenken
met de mensen voor wie ik een
show verzorg. Als ik optreed bij
de opening van een zaak die
handdoeken verkoopt, dan pro
beer ik iets met handdoeken te
doen. Binnenkort ga ik gasten
op bedrijven entertainen met
een ludieke spoedcursus goo
chelen. Ik kom vaak bij grote
bedrijven en er blijkt behoefte
te zijn aan een speels intermez
zo bij een zakenlunch. Bij zo'n
spoedcursus doe ik alsof ik de
mensen uitleg hoe een truc in
elkaar zit. Als we die truc daarna
samen proberen, blijkt het toch
anders te moeten."
Toch wil Brecht de Vries van het
goochelen niet zijn beroep ma
ken. Hij ziet het louter als een
aardige bijverdienste. „Ik vind
het leuk om te doen en ik ga er
zeker mee door, maar ik am
bieer een carrière op het gebied
van marketing en sales. Het
geeft een kick om een vraag te
creëren. Zo is het gegaan met
de computers en de importarti
kelen, maar ook met het goo
chelen. Het idee dat er nooit
mensen hadden gereageerd als
ik geen posters had opgehan
gen, vind ik fantastisch. Dat is
het mooie van het onderne
men."
terug en dat maakt het voor mij
leuk om ze af en toe eens goed
terug te pakken."
In zijn goochelaarstenue laat
Brecht de Vries een truc zien
met drie touwtjes van verschil
lende lengten. „Maar", vertelt
hij op een geheimzinnige toon,
„mensen die in sprookjes gelo
ven weten dat dit geen touwtjes
zijn maar drie ijsberen - baby
ijsbeer, mama ijsbeer en papa
ijsbeer." Een lang verhaal volgt
Als een onderneming een eeuw
oud is kan je er maar moeilijk
omheen. Dan is hetfoestaans-
recht binnen de poorten van de
stad ruimschoots bewezen. Om
kunsthandel en lijstenmakerij
Questroo - van 1895 - kan je
ook letterlijk niet heen. Want
wie per ongeluk de bocht bij het
Gangetje, en dan naar beneden
de Nieuwe Rijn op, iets te snel
neemt, zeilt dwars door het glas
naar binnen en staat meteen
midden in de zaak. Tussen de
landschappen van schilders als
Temming en Wijngaard en te
genover eigenaar Mart Helfen-
steyn. Dat is - gelukkig voor
hem - pas één keer gebeurd, al
weer jaren geleden. De scherpe
afdaling boezemt klaarblijkelijk
op de voorhand ontzag in. De
meeste klanten komen toch wel
gewoon door de deur naar bin
nen.
Al heel lang, zoals gezegd, want
de zaak bestaat deze maand op
de kop af 100 jaar. Zo oud is de
huidige uitbater - pas 43 - bij
lange na nog niet. Maar het
werk dat de oorspronkelijke
naamgever ooit eind vorige
eeuw aanving, zet Mart Helfen-
steyn intussen al wel weer 28
jaar onverdroten voort. In de
overbruggende periode nam
zijn schoonvader (H.Landwehr)
nog de honneurs waar, want die
was het die Questroo destijds
overnam. Dat de opeenvolgen
de eigenaars er nimmer over
piekerden om de oude firma
naam te wijzigen, ligt volgens
Mart Helfensteyn voor de hand.
„Waarom zouden we", spreekt
hij zowel voor zichzelf als zijn
schoonvader, die overigens nog
altijd boven de zaak woont.
„Questroo had op het gebied
van schilderijen en lijsten een
bijzonder goede naam in Lei
den en omstreken. En dat moet
je zo houden."
Hoogheemraadschap
Hij refereert dan aan een tijd
dat Questroo's belangrijke amb
ten in Leiden vervulden en er
zodoende veel werk binnen
kwam in opdracht van gemeen
te en hoogheemraadschap. „Ik
heb pas tussen de papieren nog
een rekening gevonden uit
1898. Een lijst waaraan twee da
gen was gewerkt. Kosten: f. 4,50,
inclusief materiaal. Wat dat be
treft zijn de tijden natuurlijk wel
veranderd en dat geldt zeker
ook voor de prijzen. Al werk ik
nog altijd voor het hoogheem
raadschap, want die instantie is
netals de gemeente door de tij
den heen een goede en trouwe
klant gebleven."
Er mag dan wel het een en an
der zijn gebeurd sinds 1895; dat
neemt niet weg dat in zijn zaak
op de Nieuwe Rijn een goed
deel van het werk nog altijd met
de hand wordt gedaan. In het
verlengde van wat een schilder
doet, is ook de lijstenmaker - de
man die de kroon op het werk
Mart Helfensteyn 'ingelijst' tussen de schilderijen van Temming en Wijngaard. Questroo bestaat 100 jaar. foto loekzuyderduin
zet - creatief met zijn vak bezig.
„Dat is dan wel tot op zekere
hoogte", legt Mart Helfensteyn
uit. „Vroeger, en dat gebeurde
nog wel toen ik als leerling hier
in dienst trad, werd een lijst uit
een plank hout letterlijk vanaf
de grond opgebouwd. Dat kan
in deze tijd niet meer. Dat zou
absoluut onbetaalbaar wor
den."
Tegenwoordig krijgt hij de de
len, bewerkt en wel, per lengte
aan. Zo uit de fabriek. „Maar de
verwerking en afwerking gaan
verder volledig met de hand.
Een ander verschil met vroeger
is, dat je toen een keuze had uit
40 verschillende lijsten. Nu uit
400. Ik heb trouwens berekend
dat ik in die 28 jaar zo'n 120.000
lijsten heb gemaakt. Dat zijn ge
tallen, hé. En nu ik toch in de
cijfers zit: ongeveer 70 procent
van de mensen die hier binnen
komen, is vaste klant. Advies
willen ze allemaal. Daar staat of
valt dit werk mee. Dat moet je
ook kunnen geven. Wat past bij
wat. Wat is in, wat is gedateerd.
Want ook lijsten, zeker van fo
to's en prenten, zijn aan mode
onderhevig."
Een school Voor lijstenmakers
bestaat niet. Het aantal echte
ambachtslieden in Nederland
schat hij op tussen de 5- en 600.
Er zijn er vijf in Leiden, plus een
paarfranchise-ondememingen
die alles doorsturen naar een fa
briek. „Zelf heb ik heb alles ge
leerd in de praktijk. Van Kobus,
die doofstom was, maar die je
desondanks haarfijn de kneen-
jes van het vak kon bijbrengen.
Niet alleen lijsten maken, maar
ook restaureren. Vooral klassie
ke lijsten. Als ik maar één hoek
heb, kan ik welke lijst ter wereld
oök in 'originele' staat terug
brengen. Inclusief ornamenten
en lakwerk. Kwestie van jaren
lange ervaring. Het is niet voor
niets dat in deze business het
vak meestal van vader op zoon
gaat. In mijn geval dan van va
der op schoonzoon, want ik
ontmoette hier mijn vrouw Ri-
na. Of mijn zoon het straks op
zijn beurt van mij overneemt?
Robert heeft er kijk op. Maar ik
heb liever dat hij gaat studeren.
Dit kan ik 'm altijd nog wel le
ren."
Landschappen
Questroo - van 1895 - is niet al
leen een lijstenmakerij, maar
van oudsher tevens een kunst
handel. „Dat is eigenlijk onlos
makelijk met elkaar verbonden.
Een schilderij zonder lijst is niet
af, dat kan helemaal niet. Hoort
bij elkaar als het kip en het ei. Ik
ben gespecialiseerd in heden
daagse schilders. Landschap
pen, rivieren, koetjes, die din
gen. Van landelijk bekende
schilders als Temming, Wijn
gaard, Hess, Ernens en de he
laas te vroeg overleden Buike-
ma. Daarnaast doe ik reparaties
en restauraties, alles in mijn
atelier achter de winkel. Een vak
apart? Natuurlijk. Dat vereist
een heel andere kennis. Maar
ook hier geldt, dat ervaring telt.
Verder is het een kwestie van
interesse, van vakbladen lezen,
van zes dagen per week onder
weg zijn, en van je op de hoogte
stellen. Dan krijg je het op den
duur vanzelf in de vingers."
De prijzen van zijn doeken vari
eren tussen de 500 en 8.000 gul
den. „Bereikbaar dus voor een
hoop mensen. Ik geloof niet dat
het in een stad als Leiden zin
heeft om doeken van 30.000
gulden in huis te hebben. Niet
alleen praat je dan over andere
prijzen, maar ook over investe
ringen van een geheel andere
orde. Dit is Amsterdam niet, of
Den Haag. Leuk is wel dat vrij
wel alle doeken die ik in de loop
der tijd heb verkocht, later flink
in prijs zijn gestegen. Dat legt
eer in je werk. Zo'n Buikema
bijvoorbeeld kocht ik toentertijd
voor 200 gulden. Laatst deed
een doek van hem 10.000. Van
wie ik mijn doeken betrek?
Waar mogelijk van de schilders
zelf. Of via een agent. Ik moet
de schilderijen overigens zelf
mooi vinden. Je kan in deze
handel niet iets verkopen waar
je zelf niet achter staat. Althans,
dat is mijn mening."
Bruidsjurk
Zijn hem - wapt Questroo koopt
ook in van particulieren - toe
valligerwijs al eens opmerkelijke
stukken aangeboden? „Niet
echt. Af en toe een dingetje van
een paar duizend gulden. Die
verhalen over stoffige zolders en
verloren gewaande etsen van
Rembrandt worden steeds
spaarzamer. Maar in de lijsten
makerij maak je nog wel eens
gekke dingen mee. Zo heb ik op
verzoek al eens een complete
bruidsjurk ingelijst. Of een ba
bypakje. Een briefje van dui
zend voor een kind dat tot haar
18de niet zou roken. En een
waardevolle postzegel van 2 bij
3 centimeter. Of alles hier kan?
Ach, na zoveel jaar kijk je eigen
lijk nergens meer van op."
Het zijn dus inderdaad toch de
jaren die tellen.
AD VAN KAAM
Eeuwfeest met twee exposities
Ter gelegenheid van het eeuwfeest houdt kunsthandel Questroo in
september een overzichtstentoonstelling van de werken van de Ne
derlandse schilder Herman J. Wijngaard. De nu 73-jarige uit
Nieuwkoop afkomstige Wijngaard, tegenwoordig woonachtig in
Friesland, is gespecialiseerd in rivierlandschappen. Zo'n 20 doeken
zullen er in de zaak aan de Nieuwe Rijn te bezichtigen zijn.
Een maand later is het dan de beurt aan Menno Smitsloo. De voor
malige makelaar in bedrijfspanden kan aardig met de penseel over-
_weg en-dat ;„s hii Oupstrnn in nktnher tpyjpn
