Lutheranen blijven nijdig
Uj
Kerk Samenleving
Studenten
eren pastor
Oecumenisch vrouwenklooster ver weg
Bas Wielenga op Helder Camara Leerstoel
Zon speelt hoofdrol
MAANDAG 20 MAART 1995
REDACTIE DICK VAN DER PLAS, 071-356481
BUITENLAND KORT
Kou na extra landelijke vergadering niet uit de lucht
Nieuwe rol
Op initiatief van de Wereld
raad van Kerken beraden de
Zuidafrikaanse kerken zich
deze week op de rol die ze in
het nieuwe Zuid-Afrika kun
nen spelen. Niet alleen is
hun voornaamste taak - de
strijd tegen de apartheid -
voorbij, ook moeten ze het
voortaan doen zonder grote
financiële bijdragen uit het
buitenland. „Dit is een kri
tiek moment voor het chris
telijk getuigenis in Zuid-Afri
ka", zei dr. Konrad Raiser,
secretaris-generaal van de
Wereldraad, gisteren tijdens
een kerkdienst in Johannes
burg, waarmee de conferen
tie werd geopend. Bepaalde
sociale activiteiten die de
kerken jarenlang hebben ver
richt, zijn nu door de over
heid overgenomen.
Huisvrouw'
Paus Johannes Paulus II
heeft gisteren gewezen op
het belang van de huisvrouw.
Na een periode van 'verwar
ring en ideologische pressie'
is er sprake van een herwaar
dering van de rol van de
vrouw in het gezin, zei de
paus, die het woord huis
vrouw vermeed. De paus
wijdt de laatste tijd aandacht
aan de rol van de vrouw met
het oog op de conferentie die
de Verenigde Naties in sep
tember in Peking over vrou
wen houdt. Hij sprak zondag
tijdens een bijeenkomst in
het zuidoosten van Italië. De
Rooms-Katholieke Kerk er
kent het recht van vrouwen
om carrière te maken, maar
benadrukt dat vrouwen die
thuis blijven, geen twee
derangs burgers zijn. „De er
varing heeft ons geleerd dat
er meer waarde moet wor
den gehecht aan de rol van
de \touw als moeder en aan
de behoefte van kinderen
aan liefde en genegenheid",
zei de paus.
Autonomie
Het recht van de Presbyteri
aanse Kerk van Schotland
zelf haar interne zaken te re
gelen, staat ter discussie na
dat een rechtbank in Edin
burgh een tuchtmaatregel te
gen een predikant heeft ge
schorst. De kerk gaat in ho
ger beroep tegen de uit
spraak. De kerk had afgelo
pen week ds. Tom Logan uit
Clydebank geschorst die
sinds enige jaren naast zijn
predikantschap een bedrijfje
heeft. In 1989 had de classis
Dumbarton deze nevenacti
viteit al verboden. Vorig jaar
mei verwierp de synode een
beroep van Logan met 630
tegen 13 stemmen. De predi
kant trok zich hier niets van
aan, waarna de kerk de pro
cedure begon hem uit het
ambt te zetten.
rotterdam anp
woerden gpd
De tien lutherse gemeenten die tegen een fusie met de
hervormden en gereformeerden zijn, blijven actie voeren
tegen de plannen voor Samen op Weg. Zij zijn alles be
halve gerustgesteld door de extra Generale Kerkelijke
Vergadering (GKV), afgelopen zaterdag in Woerden,
waarop de synodebestuurders ingingen op hun forse kri
tiek. „Ze hebben toegegeven dat de kerk wordt opgehe
ven. Die lui zijn niet goed snik", aldus Co Alta van de
Friese gemeente, die een motie namens de verontruste
tien indiende.
fel lagen. In dergelijke scherpe
bewoordingen hebben de tien
de afgelopen weken geprobeerd
de andere 48 lutherse gemeen
ten wakker te schudden. „De
goede toon is wat uit het oog
verloren", merkte synodevoor
zitter ds. Kees van der Horst za
terdag in zijn openingswoord
op. Dit weerhield Aagje Nierop
(Mildam) er niet van om na
mens de tien de 'doodlopende
weg' van de synode te hekelen.
De ruimte van de concept-ker-
orde voor de SoW-kerk is voor
lutheranen veel te smal, vond
ze. In die concept-kerkorde is
voor de lutheranen slechts een
Deze extra GKV-vergadering, de
eerste uit de lutherse geschiede
nis, was door de tien gemeen
ten afgedwongen omdat zij de
synode te verantwoording wil
den roepen. Het tiental vroeg
zich af of de synode
'gebruikmakend van de goedge
lovigheid van de gemeenten,
die vertrouwen hadden in de
goede bedoelingen van het
kerkbestuur, zich geen bevoeg-
heid heeft aangemeten om het
SoW-proces ten koste van alles
door te zetten?', aldus een van
de vragen die in Woerden ter ta-
'ondergeschikte positie aan de
zijlijn' ingeruimd, aldus me
vrouw Nierop, volgens wie de
kerkorde ('met een enkele lu
therse krent in de pap') is ge
schreven 'met de blik gericht op
het verleden en de rug naar de
toekomst'. De 23.000 luthera
nen, zo betoogde zij verder, zul
len 'verdrinken' in de calvinisti
sche kerkstructuur die wordt
gedomineerd door de 2,6 mil
joen hervormden en 700.000
gereformeerden.
Van der Horst noemde in zijn
weeiwoord de geuite angst
('blijven wij wel baas in eigen
huis?') begrijpelijk doch onno
dig. „Ik geloof niet dat onze
kerk verdwijnt. Dat kunt u naïef
vinden (uit de zaal klonk beves
tigend gemurmureer), maar ik
wantrouw onze hervormde en
gereformeerde broeders op dit
punt niet." Ook bestreed hij het
beeld dat de SoW-synode 'apart
anti-luthers is en erop uit zou
zijn om dat lastige, lelijke lu
therse eendje de nek om te
draaien'. De synodevoorzitter
gaf wel toe dat de drie kerken
'op een andere wijze' worden
voortgezet. „En ja, dat betekent
opheffen van de huidige vorm."
Van der Horst herinnerde aan
het synodebesluit van tien jaar
terug, dat alleen samengaan
met andere kerken de opdracht
tot evangelieverkondiging uit
voerbaar maakt. De schreden
op het SoW-pad moeten vol
gens hem in dat licht worden
gezien. Hij ontkende dat er door
de synode onzorgvuldig was ge
handeld. De aanwezigen bleken
het meest te voelen voor de
door de synode gevolgde koers.
Met 72 tegen 11 stemmen werd
een motie aangenomen dat de
eigen positie van de lutheranen
in de SoW-kerk onderstreept
moet worden. Alta diende de
motie van de tien verontruste
gemeenten in om de SoW-fusie
af te blazen, doch deze werd
met 21 tegen 78 stemmen ver
worpen. Een derde motie, die
een minder ingrijpende federa
tie van de drie SoW-partners
voorstelde, kreeg ook niet meer
dan 35 stemmen voor en 61 te
gen.
De Rotterdamse rooms-katho
lieke studentenvereniging Sanc
tus Laurentius heeft ter gele
genheid van haar 80-jarige be
staan studentenpastor B.M.A
Vredebregt tot erelid ('avun
cuius') benoemd.
De rooms-katholieke studen
pastor, verbonden aan de Oecu
menische Studentenkerk Rot
terdam, dankt zijn onderschei
ding aan de diensten die hij al
meer dan 25 jaar aan de stu
denten van de vereniging be
wijst.
BEROEPINGSWERK
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Uithuizermeeden: H.
Pathuis te Urk.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Culemborg: A. Stehou-
wer te Vlaardmgen.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Rotterdam-Alexander-
polder: J.S. van der Net te Apeldoorn;
te 's-Gravenzande: A. Bac te Bode
graven.
Bedankt: voor Aalburg: C.A. van Die
ren te Stolwijk.
hoogvliet* anp
zoening zijn, maar wil ook gast
vrijheid verlenen. Daarom is de
stichting op zoek naar een ge
bouw van enige omvang. Behal
ve privé-kamers, een gemeen
schappelijke woonruimte en
gastenverblijven moet er ook
plaats zijn voor een kapel en
werkkamers. Het geld is het vol
gende probleem. Op dat gebied
zijn er nog weinig vorderingen
te melden, aldus Van der Pers.
De communiteit wil de leefre
gels van de protestantse vrou
wencommuniteit Grandchamp
in Zwitserland en de oecumeni
sche mannengemeenschap Tai-
zé in Frankrijk volgen. Die past
zij wel aan Nederland en de he
dendaagse gang van zaken aan.
Ook gaat de communiteit de ge-
tijdenregels van Grandchamp
en Taizé, ontdaan van vrouw
onvriendelijke kenmerken, ge
bruiken.
Een oecumenisch vrouwen
klooster in Nederland komt
slechts langzaam van de grond.
Weliswaar is er een stichting
opgericht, maar het aantal geïn
teresseerden, de huisvesting en
de financiën baren nog zorgen.
De gereformeerde predikante
Anje van der Pers in Hoogvliet,
die in 1993 het initiatief nam,
heeft in Amersfoort belangstel
lenden over de plannen inge
licht.
De stichting heet Debora
Communiteit, oecumenische en
monastieke communiteit voor
vrouwen. De naam is gekozen
als een verwijzing naar Israël en
het Oude Testament en wegens
de betekenis van de oudtesta
mentische richteres Debora.
Bewust is afgezien van het
woord klooster, omdat dit in
protestantse oren afstotend kan
klinken.
Er zijn nu drie vrouwen, in
leeftijd variërend tussen 35 en
64, van wie het vaststaat dat ze
willen intreden. Ze behoren tot
de zogenaamde roepingen-
groep'. Een andere vrouw voegt
zich waarschijnlijk bij het drie
tal, terwijl drie vrouwen serieus
over intreden denken. Eén
vrouw is rooms-katholiek; alle
vrouwen zijn ongehuwd. Van
der Pers, die in het begin van de
jaren '80 met de Rooms-Katho
lieke Kerk brak, is de enige pre
dikante.
Zij heeft er begrip voor dat
het aantal belangstellenden nog
maar klein is. „Het is ook een
hele stap om een monastiek le
ven te gaan leiden."
De Debora Communiteit wil
een plaats van gebed en een
vindplaats van eenheid en ver-
amsterdam anp
Talminadu Theologisch Seminarie in Madurai.
Hij is uitgezonden door de Gereformeerde Ker
ken.
In de maanden april tot en met juli geeft Wie
lenga gastcolleges aan de theologische faculteiten
van de VU en de Katholieke Universiteit Nijme
gen. Ook zal hij onderzoek verrichten. Op 7 april
houdt hij aan de VU een voordracht over het on
derwerp Sociale bewegingen in India stellen wa
gen van wereldwijd belang.
Voor Wielenga heeft dr. Julio de Santa Ana uit
Uruguay deze leerstoel bezet. Hij heeft jarenlang
bij de Wereldraad van Kerken gewerkt.
De gereformeerde theoloog dr. Bas Wielenga uit
India is benoemd op de Helder Camara Leerstoel
aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Deze
leerstoel voor vraagstukken van rechtvaardigheid
en bevrijding is een wisselleerstoel, die is inge
steld op aandringen van de Braziliaanse emeritus
bisschop Helder Camara, eredoctor van de VU.
Wielenga (58) heeft lange tijd bij de Nederland
se Oecumenische Gemeenschap in Berlijn ge
werkt, voordat hij in 1975 werd benoemd tot do
cent sociale analyse en bijbelse theologie aan het
sassenheim Toneelspeler Henk van Ulsen draagt op vrijdag 24
maart in de oude Dorpskerk van Sassenheim voor uit het boek
'Prediker', met als ondertitel 'De mens heet mens'. De orgelbegelei
ding wordt verzorgd door René Eylenhoet. De bijeenkomst, die be
gint om 20.00 uur, wordt georganiseerd op initiatief van de pastores
van Sassenheim, als afsluiting van hun serie Winter-avond-lezingen.
Twee jaar geleden droeg Van Ulsen al 'Job' voor in Sassenheim. Toe
gangskaarten -12,50 gulden per stuk - kunnen worden gereserveerd
bij de Openbare Bibliotheek aan de Kerklaan 42 en bij de Sassen
heim Pastorieën. foto pr
NLEGNETSTEI RS
UOSFEI DDNARTS
ENESPAANDERPN
TDRP PMTNACOTA
S EGRAAAAATNHM
DRENI RESPASTS
FVAEI I ARTTKPT
ORNAELESUI ORO
OATS BNEMOBEEO
HGMCT RSVALSKB
SI AHP EEKRTOKR
DNGEJ REI LEOEE
OGNP S LE LVAVTD
OTEPI STONI PSN
D E E E N D E
I G R S O
NLTRETSEWDI UZ
AMARIL
BAKELIET
DOODSHOOFD
EENDELIG
EENSKLAPS
HOOFDSTEUN
KOEVOET
MAGNEET
MASTIEK
NEEPJESMUTS
ONDERBOOTSMAN
ONDERVRAGING
OPSTAND
ORKAAN
OVERPAD
OVERSPEL
PARASOL
PISTON
PRESTANT
RIETSTENGEL
RIVIERBAARS
SCHEPPER
SERGEANT
SERPENT
SPAANDER
SPOTPRENT
STEKKER
STRANDDIEF
TAPTOE
VERVELING
ZUIDWESTER
OPGAVE
OPLOSSING
WOORDZOEKER
In deze mengelmoes van letters
zijn al de genoemde woorden ver
stopt. Ze zijn te lezen van links
naar rechts, van rechts naar
links, van boven naar beneden of
omgekeerd of schuin. Sommige
letters worden dubbel gebruikt.
Streep alle woorden door. De res
terende letters vormen dan regel
voor regel van boven naar bene
den nog een woord.
CRYPTOGRAM
vrydom
s-w-o-o-o
prent-r-r
i-g-traag
nawee-d-e
ypoen
zozeer
e-ei
streek
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
SS
tIÈ-
gi
WAS DïT MiET
56 NI WAR.M5
BAKKER
- -L
fp/ts, als j£ z£s sn£lspaap-
p(/mt£a/ opstookt a/aak p£ ltoff/£-
fab&£<, samea/m£t fostz&bbls
tep waapo£ oaao v/£kv/j££fi/-
/V£G£MT/(5, KP/J6 J£ ££r/tSPAT/S
p4d&/v67ön- mo/c/
HET WEER
Ondanks de nabijheid van een
groot lagedrukcentrum is het week-
endweer boven de westelijke kust
strook best wel meegevallen. In de
koele lucht dreven stapelwolken
mee, maar zoals wel vaker in het
voorjaar, kwam de onstabiliteit
vooral in het binnenland tot uiting.
Hier groeiden de cumuluswolken
soms door tot het buienstadium,
terwijl aan zee de meeste zonne-
uren werden genoteerd. Het meest
actieve weer speelde zich ten zui
den van het ons land af, waar de
koele lucht in botsing kwam met
Zuideuropese lentelucht. Over een
brede strook van de Ardennen tot
aan de Alpen viel 10 tot 30 milli
meter regen en boven 1000 meter
werden de wintersporters op hun
wenken bediend met een vers pak
sneeuw.
Afgelopen nacht begon steeds kou
dere lucht uit de IJsland-regio over
ons land uit te stromen. Nu kwam
de buienmachine ook boven de
Noordzee op gang en kreeg ook het
kustgebied een paar winterse
exemplaren met hagel en natte
sneeuw te verwerken. Vandaag
wordt de gure noordwestelijke stro
ming nog geruime tijd in stand ge
houden, mede door drukstijginge?
boven de Britse Eilanden. Er kom?
hier een krachtig luchtdrukmaxi- i
mum tot stand, die de lente tegeii
het midden van de week weer kar|
sen geeft. J
Morgen is de wind al tot matig af
genomen en buien vallen er vrijwg
nergens meer. De zon speelt een
hoofdrol, al is de middagtemperal
tuur van 10 graden nog gematigd'
te noemen. Bij helder weer en wej
nig wind gaat het kwik in de nach|
op woensdag fors onderuit. Bijna 7
overal gaat het een paar graden
vriezen. Woensdag overdag ligt dg
kern van hogedruk (1040 millibaijl
dichtbij ons land. Bij weinig wind;
en volop zon wordt het een fraaie j
lentedag, waarbij het kwik snel of
loopt naar 12 graden tot 15 gra
den. Volgens de laatste kaarten
houdt de hogedruk boven Europa
tot ver in de week stand. Het blijft
droog met flinke zonnige perioder i
en aanhoudend milde temperatu-1
ren. Depressies liggen nog ver wej
- tussen IJsland en de Noordkaap
maar de fronten kunnen pas in he
komende weekeinde voor bewol
king en mogelijk regen zorgen.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Noorwegen:
Vandaag nog bewolkt,
vooral aan de kusten
sneeuwbuien en veel
wind. In het binnenland
droger en kans op zon.
Morgen geleidelijk steeds
meer opklaringen en op de
meeste plaatsen droog.
Middagtemperatuur onge
veer 2 graden, in het zuid
oosten iets hoger.
Zweden:
Eerst nog aan de bewolkte
kant en enkele sneeuwbui
en. Morgen flinke opkla
ringen en bijna overal
droog. Een stevige en kou
de noordenwind. Kouder
met maxima van ongeveer
4 graden in het zuiden en
-3 in het noorden.
Denemarken:
Stormachtig weer met
wind en buien met hagel
of sneeuw. Middagtemperatuur onge
veer 6 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Perioden met zon en droog, maar in
Schotland en Ierland ook wolkenvelden
en kans op wat regen. Middagtempera
tuur opgeveer 10 graden, vandaag in
Schotland nog 5 graden.
België en Luxemburg:
Af en toe zon en eerst nog een enkele
winterse bui. Geleidelijk meer zon. Mid
dagtemperatuur ongeveer 8 graden, in
de Ardennen rond 4 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Flinke zonnige perioden en waarschijn
lijk droog. In het uiterste oosten eerst
nog wolkenvelden. Middagtemperatuur
ongeveer 9 graden. Temperatuur op
1000 meter in de middelgebergten on
geveer -3 graden.
Spanje:
Droog en vrij zonnig. In het noorden
eerst nog enkele wolkenvelden. Warmer
met maxima van ongeveer 21 graden, in
het zuiden lokaal 26 graden, in het
noorden eerst nog zo'n 18 graden.
Canarische Eilanden:
Zonnig en droog. Vandaag kans op enke
le wolkenvelden. Middagtemperatuur
ongeveer 25 graden.
Zuid-Frankrijk:
Perioden met zon en droog. In het zuid
oosten een stevige Mistral wind. Van
daag in het oosten van Frankrijk nog be
wolking en kans op regen, in de bergen
sneeuw en veel wind. Temperatuur op
2000 meter tussen min 8 in het noor
den en mm 3 in het zuiden. Middagtem
peratuur in het laagland van 12 bij Lyon
tot 17 in het zuiden van Frankrijk.
Italië:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en
vooral in het noorden hier en daar regen,
in de bergen kans op sneeuw. In het zui
den van Italië droger en meer zon. Mid
dagtemperatuur ongeveer 17" graden,
morgen rond de 14 graden. Tempera
tuur op 2000 meter hoogte in de Alpen
en Dolomieten dalend naar ongeveer
min 5 op morgen.
Duitsland:
Afwisselend zon en wolken en een enke
le bui, mogelijk met hagel of natte
sneeuw. Ook kans op onweer, in het zui
den van Duitsland eerst nog bewolkt en
hier en daar regen of sneeuw. Middag
temperatuur ongeveer 8 graden, in het
noorden ongeveer 5 graden. Tempera
tuur in de Beierse Alpen op 150*0 meter
ongeveer -6 graden. Temperatuur op
1000 meter in de middelgebergten on
geveer -3 graden.
Zwitserland:
Eerst nog bewolkt, soms veel wind en
vooral in het noorden sneeuw. In de loop
van vandaag en ook morgen opklaringen
en geleidelijk droog. Temperatuur op
2000 meter morgen -7 graden. Maxima
in de dalen ongeveer 9 graden, bij Lo
carno rond 16 graden..
Oostenrijk:
Veel bewolking en perioden met
sneeuw, in het laagland en in de dalen
regen. In Karinthië en Steiermark lagere
neerslagkansen. In de loop van morgen
droger en een enkele opklaring. Tempe
ratuur op 2000 meter ongeveer -8 gra
den. In de dalen ongeveer 9 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Veel wolken en vooral in het noorden en
westen enkele winterse buien. Middag
temperatuur ongeveer 8 graden, morgen
nog iets lager. Temperatuur op 1000
meter ongeveer -3 graden.
Hongarije:
Vandaag overwegend bewolkt en enige
tijd regen. Morgen opklaringen maar ook
nog een enkele bui. Middagtemperatuur
ongeveer 12, morgen rond 9 graden.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
WEERRAPPORTEN
DINSDAG 21 MAART 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 06.41 Zon onder 18.5
Maan op 00.00 Maan onder08.4
Waterstanden Katwijk
Hoog water 05.55 18.19
Laag water 01.25 13.48
Weerrapporten 19 maart 19 uur:
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Vlissmgen
Maastricht
Athene
Barcelona
Boedapest
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Geneve
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Lissabon
licht bew.
nietontv
licht bew
w7 14 7 0.1
w7 16 10 0( u
regenbui ono4 15 3 0.!
onbew no 2 14 8 0.(
licht bew. zzw2 15 0 0.1
regenbui w 11
licht bew. o 2
licht bew. nnw6
licht bew w 3/
Split I
Stockholm r
Warschau r
Wenen t
Bangkok c
Buenos Aires r
Casablanca t
Johannesburg c
Los Angeles t
New Orleans c
New York z
w 3 7 3 22(
wzw6 22 1 0.1 ld
ono2 26 9 0.1 n
14 6 5.0 ira
12 7 80 va
34 25 00,
28 0.6 e
23 11 o.o de
33 25 O.O de
21 12 00
11 4 4.01
10 -3 O.Ohc
COLOFON
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgevenj Damiate bv
DIRECTIE B.M Essenberg. G P Arnold (adj),
J Kiel (adj);
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj).
OMBUDSMAN R.D. Paauw, tel. dag. 9 30-
11.30 uur 071-356215, of per post.
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82.2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356
POSTADRES
Postbus 54,2300 AB Leiden
TELEFAX:
Advertenties071 -323508
Fam. benchten 023-317337
Redactie 071-321921
ADVERTENTIES
ma-vrij. van 08.30-17.00 uur.
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma-vnj van 8.30-17.00 uur
Telefoon 071-143545
ABONNEMENTEN
Tel. 071 -128030 bij vooruitbet. (ind BTW)
peracc.giro autom bet
per maand ƒ31.05
per kwartaal 87,70
per jaar ƒ337,55
VERZENDING PER POST
Nederland, per kwartaal 134,50
overige landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
matVmvnj: 18.00-19.30 uur,
zat. 10.00-12.00 uur Tel 071-128030
30.05 r
86.70 J
336.55 0
