De
directeur
helpt u zelf
hank.
SÉSIÊf
Wallage eist concrete
plannen van Bolkestein
Andijvie en
rundertartaar.
Binnenland
PvdA zoekt eigen wortels
PTT stuurt Friezen
280.000 excuusbrieven
Armste buurten liggen
f in de kleinere steden
Goed en slecht ontmoeten elkaar bij stille omgang
Terdood veroordeelde ss'er
Pattist werkte voor Defensie
1.69
;MAANDAG 20 MAART 1995
ANP Algemeen Nederla
CPD Geassocieerde Pers Diens
Demonstratie bij Dodewaard
dodewaard Enkele tientallen demonstranten hebben zaterdag
enige tijd de toegangspoort tot de kerncentrale Dodewaard be
zet gehouden. Na ruim een uur mochten drie vrouwen, leden
van de organiserende stichting For Mother Earth naar binnen
voor een gesprek met directeur Arnold. De demonstratie was
een onderdeel van een internationale actie Walk across Europe
1995for a nuclear-free world, een voettocht van 5.500 kilometer
langs kerncentrales in Europa. De voettocht is gestart op 12 ja
nuari in Brussel. De deelnemers hopen op 12 oktober in Moskou
aan te komen. Volgende week zal de groep Kalkar met een be
zoek vereren. foto anp
Commissarissen Staatsloterij weg
den haag Vijf van de zes commissarissen van SENS, de stichting
tot exploitatie van de Staatsloterij, zijn zaterdag met onmiddel
lijke ingang afgetreden. Volgens de nu ex-commissaris Van
Schaik heeft de Staat vanaf het begin van de verzelfstandiging
'niet erg veel begrip voor hoe zaken in de zakenwereld lopen'.
De afgetreden commissarissen geven verder geen details. Vorige
week stapte drecteur Van Gastel op wegens belangenverstrenge-
A/el
Alevieten demonstreren opnieuw
den haag Evenals een week eerder hebben Turkse alevieten za
terdagmiddag in Den Haag gedemonstreerd tegen het toene
mend geweld tegen hun geloofsgenoten in Turkije. De actie
voerders, waarvan er velen waren getooid met de traditionele ro
de alevietenband om het hoofd, kwamen rond half twee samen
bij het toegangshek voor het Vredespaleis. De alevieten zijn een
gematigde stroming binnen de shi'itische moslims. In Turkije
worden zij volgens eigen zeggen geterroriseerd door de funda
mentalisten.
ij
^Betoging tegen Utrechtse politie
^re utrecht» Naar schatting vijfhonderd mensen zijn zaterdagmid-
1S dag op het Domplein in Utrecht verzameld voor een demonstra-
;n tie onder het motto 'Geen fascisten op straat'. De betoging, ge-
organiseerd door het Komité Utrecht tegen Racisme en Fascis-
lie me (KURF), was vooral een protest tegen de gebeurtenissen van
y°' precies twee weken geleden. Toen plukte de Utrechtse politie
in8 161 mensen van straat die demonstreerden of dat in de ogen
van politieagenten van plan waren. Mensen werden op grond
3^8van hun uiterlijk van straat gehaald.
den haag gpd
Alle Friezen krijgen vandaag
een brief van PTT-Post met
excuses voor het verloren
gaan van de post die zater
dag ter hoogte van Wijhe in
de buurt van Zwolle in vlam
men opging. De brief gaat
naar 280.000 adressen en
postbussen in de provincie.
Volgens een woordvoerder
van PTT-Post heeft het indie
nen van schadeclaims geen
zin. Bij de post die is ver
brand, zaten geen aangete
kende stukken of pakketten,
zodat nooit te bewijzen valt
hoe groot de schade is. De
woordvoerder erkent echter
dat niet alle schade in geld is
uit te drukken. ,,Als er een
vurige liefdesbrief bij zat, is
dat voor de betrokkenen toch
heel vervelend."
PTT-Post gaat ervan uit dat
er nauwelijks belastingfor
mulieren in de trein zaten,
omdat belastingzaken door
gaans regionaal worden afge
wikkeld. Hoogstens zat er
een enkel formulier in van
mensen die kort geleden
naar Friesland zijn verhuisd
en van de inspectie uit hun
vorige woonplaats nog een
aanslag ontvingen.
Wat de oorzaak van de
brand is, is nog onbekend.
Het kan een blikseminslag
zijn geweest, kortsluiting of
een motorstoring. Vandaag
worden extra mensen inge
zet om de extra post in de de
provincie te bezorgen. Alle
verloven zijn ingetrokken.
Behalve de 280.000 brieven
die de PTT zelf verstuurt,
moet ook de post nog wor
den bezorgd die zaterdag
niet naar het noorden kon
worden vervoerd.
PvdA zet tegenoffensief in over asielbeleid
De PvdA heeft dit we«ekeinde het tegenoffensief tegen
WD-leider Bolkestein ingezet. Vrijdag haalde premier
Kok fel uit naar Bolkesteins voorstel om asielzoekers
meer over het land te spreiden, zaterdag en zondag de
den minister Pronk, st aatssecretaris Schmitz en fractie
leider Wallage dat nog eens over. De laatste wil van Bol
kestein concrete plann en voor het asielbeleid. Bolkestein
gaf echter opnieuw ge en krimp en stelde dat de andere
grote partijen zich onvoldoende realiseren hoe groot de
problemen in de grote steden zijn.
den haag gpd-anp
aanpakken door hem bij elke
suggestie om een concreet
Wallage zei zaterdag op een voorstel te vragen en wil deze
partijbijeenkomst dat hij week coalitieberaad over het
schoon genoeg heeft van d e 'va- asielbeleid,
ge plannen' van de liberale Voorman van de linkervleugel
voorman. Hij wil Bolkestein van de PvdA en minister van
k v;
,Jn^yse door NRC Handelsblad
amsterdam hans leber
waji tegenstelling tot wat alge-
itapeen wordt aangenomen, zijn
.e allerarmste buurten van Ne-
°iejerland niet te vinden in de vier
rote steden. Sterker nog, Am-
tde^erc^am' ^en ^aa8' Rotterdarn
listn Utrecht komen zelfs niet
'□or in de top dertig van ge-
ieenten met de hoogste con-
entraties van mensen met lage
lcp?'C0rnens en uitkeringen.
Dat blijkt uit een door NRC-
'Jandelsblad uitgevoerde analy-
A» van bestanden van het Cen-
vaal Bureau voor de Statistiek
}P u-BS) en de vier genoemde ste-
bn. Uit dat onderzoek blijkt
3t de wijken die er financieel
1 v slechtst aan toe zijn in mid-
zaa flgrote plaatsen liggen. Voor-
|j^c~ielden daarvan zijn Almelo,
de-1
Arnhem, Breda, Den Bosch, De
venter, Enschede, Groningen,
Leeuwarden en Tilburg. In die
armste buurten verdient minder
dan tien procent een inkomen
boven modaal.
De zaterdag gepubliceerde
onderzoeksresultaten komen
kort nadat de WD het debat
over de grootstedelijke proble
men nieuw leven inblies. De
partij veroorzaakte de afgelopen
week enige commotie door te
pleiten voor spreiding van al
lochtonen naar de provincie,
om zo het ontstaan van getto's
in de steden te voorkomen.
Het onderzoek laat zien dat in
de vier grote steden wel de
meeste allochtonen wonen,
maar dat zij lang niet altijd in de
armste buurten zijn gehuisvest.
'Stelletje Paapsen!'. Het blijft een onwezen
lijke confrontatie tussen het hoofdstedelijke
nachtleven en de diepe Roomse gelovig
heid. Gadegeslagen door discogangers,
hoerenlopers, zwervers, junks en andere te
genpolen wandelen ruim tienduizend ka
tholieken zaterdagnacht hun Stille Omgang.
Met het weer heeft Onze Lieve Heer het
overigens minder goed geregeld.
Ooit was in Amsterdam iemand erg ziek.
Hij kreeg de heilige sacramenten toege
diend, werd misselijk en braakte. Zoals in
die tijd gebruikelijk werd het braaksel in het
haardvuur gegooid. Een hosti onderdeel
van de sacramenten, brood in de betekenis
van het lichaam van Jezus Christus ver
brandde niet en verliet de haard onge
schonden.
Waarom 650 jaar later duizenden gelovi
gen naar Amsterdam trekken en daar in het
holst van de nacht zo n anderhalf uur door
de binnenstad schuifelen, is niet gemakke
lijk te beantwoorden. Daarvoor heeft ieder
een zijn eigen verklaring. „Zie het als iets
van eerbetoon, bedevaart en loutering, een
soort combinatie", zegt een gelovig katho
liek uit Eindhoven!
Zware regen- en hagelbuien teisteren de
gelovigen. Wie op dat moment in het Histo
risch Museum staat, heeft geluk. Daar
wordt de kist tentoongesteld waarvan wordt
gezegd dat de hosti er ooit in bewaard
werd. Historici denken daarover misschien
het hunne, maar zo is het altijd: het hogere
laat zich niet meten en beredeneren.
Volgens de organisatoren lopen er voor
het eerst veel Amsterdammers mee, terwijl
in andere jaren iedereen behalve Amster
dammers de rondgang door de hoofdstede
lijke binnenstad maken. De massale be
langstelling van zaterdag betekent dat de
zogeheten Amsterdammertjes, paaltjes om
het verkeer te weren, tot een gevaar voor de
wandelende menigte worden.
In de drukte worden de lage paaltjes
nogal eens over het hoofd gezien: harde
botsingen zijn het gevolg. Het organiserend
comité verlengt een enkel paaltje vanaf
kniehoogte met een buis, maar er zijn te
weinig buizen. „Tsja, er worden door de
Banken worden steeds groter, steeds onper
soonlijker. Het aantal vestigingen wordt vermin
derd, de dienstverlening verder teruggeschroefd.
En voor de service die nog over is moet u flink
betalen. Maar er is één bank die tegen deze
klant-onvriendelijke trend ingaat: de CVB Bank.
In 600 meest kleinere plaatsen van Nederland
heeft de CVB Bank een vestiging. (En dat aantal
wordt de komende jaren snel uitgebreid.)
Als u bij de CVB Bank binnenstapt,
zult u misschien verbaasd opkijken. Want
in de meeste gevallen wordt u door de
directeur zelf geholpen. En dat betekent
dat u zonder omwegen op het hoogste niveau en
van mens-tot-mens over uw financiële problema
tiek kunt praten. Bovendien kunt u samen met
de directeur achter de computer allerlei mogelijk
heden direct uitrekenen. Of het nu om een hypo
theek, een privé-rekening, om een persoonlijke
lening of een financieel totaalplan gaat. En dan
nog iets: de CVB Bank hanteert zo ongeveer de
laagste tarieven en de hoogste rentes van
Nederland. Al deze dingen bij elkaar, is dat
niet uw idee van een bank? Bel voor het
adres van de dichtstbijzijnde CVB Bank ons
gratis servicenummer: 06-0411.
CVB BANK. UW IDEE VAN EEN BANK.
UTRECHT PAUL KOOPMAN
Het scheelde weinig of er wer
den weer socialistische strijd
liederen aangeheven. Na acht
verkiezingsnederlagen ge
beurde er zaterdag in het
Utrechtse Jacobitheater iets
dat het best als een aarzelend
sociaal-democratisch reveil
kan worden omschreven. De
nieuwe vijand is deze keer
niet het grootkapitaal, maar
de zelfgenoegzaamheid van
WD-leider Bolkestein en an
dere grachtengordel- en Was-
senaarse types. Een beetje
klassenstrijd kan in een tijd
van crisis wonderen doen.
Op het spreekgestoelte het
nieuwe PvdA-kamerlid Karin
Adelmund, voormalig vice-
fractievoorzitter van de FNV.
Zij heeft het over de vele 'slag
aderlijke bloedingen' die de
PvdA bij het raadplegen van
de kiezers heeft opgelopen.
Bij de jongste statenverkiezin
gen namen de meeste sociaal
democraten niet eens de
moeite naar de stembus te
gaan. Grote winnaar, ook on
der jongeren en minima, was
WD-leider Bolkestein. Een
man die, aldus Adelmund
„dag in dag uit een soort wij-
zij gevoel in de samenleving
zet."
Maar de sociaal-democra
ten, die zo salonfahig zijn ge
worden dat ze nu in het Cats-
huis zitten, moetep zich geen
loer laten draaien: „Mensen,
we laten ons toch niet gek
maken?! Weten we nog hoe de
rijken in Wassenaar het vroe
ger over 'zij', over ons dus,
hadden? Wij zijn niet één
groot 'wij' geworden met
Wassenaar, behalve de bui
tenlanders. Laat je niet bela
zeren! We laten ons hart niet
dwars doormidden snijden!
Vanaf nu voeren we geen 'ja
maar'-politiek meer. Geen po
litiek van: Is wij niets in het ka
binet hadden gezeten was het
nog slechter geweest". Ova
tioneel applaus.
Adelmund verwoordde mis
schien nog het bes t het over
heersende sentimiïnt op de
door partijvoorzitter Rotten
berg belegde discussiebijeen
komst naar aanleiding van de
nederlaag bij de statenverkie
zingen. Een gevoel van: we la
ten ons niet kistenwe lusten
de liberalen als het moet rauw
en we gaan weer eons gewoon
zeggen wat we vinden. Stein
Evertsen, raadslid uit Wijk bij
Duurstede: „We moeten risico
durven nemen met keiharde
uitspraken."
Het 'gewone' partijkader,
uit zestig verschill ende gewes
ten naar Utrecht gereisd, kon
wel een opbeurend praatje
gebruiken. De meeste partijle
den zijn gedemotiveerd en
willen de partij niet meer op
straat verkopen, zo viel er te
beluisteren. De mensen met
een uitkering weten niet meer
wat ze aan de PvdA hebben.
Een 54-jarige werkloze: „Ik
leef van een uitkering en ben
düs geen PvdA-lid meer."
Toch was er bij al deze
strijdbaarheid ook goed gear
ticuleerde twijfel. Zoals een
kaderlid uit Roosendaal, die
de inleiding van Wallage ty
peerde als een wanhopige
smeekbede: „Heer vergeef het
hen, de kiezers, want zij we
ten niet wat zijn doen." Of het
raadslid uit Zeist dat een
groot deel van de nederlaag
toeschreef aan het aarzelen
van de PvdA op het punt van
de asielzoekers. Dat is niets
nieuws, volgens de Zeiste-
naar: „In het verleden was cri
minaliteit taboe, die discussie
heeft de WD aangezwengeld.
Vervolgens gebeurde hetzelf
de met de fraude in de sociale
zekerheid, ook daar had de
WD het initiatief. En nu ver
klaren we de migranten heilig.
Als we ons zo defensief blijven
opstellen komen we nooit los
van het beeld van een oude
verstarde organisatie."
ontwikkelingssamenwerking,
Pronk noemde de WD-leider in
een vraaggesprek met Trouw
zaterdag een 'pamflettist, een
anti-intellectueel, die debatteert
zonder argumenten". Hij is blij
met de open discussies binnen
paars, maar vindt dat Bolkestein
daarbij de regels van een fas-
toenlijke discussie met voeten
treedt. De PvdA laat dat te ge
makkelijk passeren, aldus
Pronk.
PvdA-staatssecretaris Schmitz
van justitie, belast met het asiel
beleid, zei gisteren voor de TV
'een beetje moe' te worden van
de 'losse flodders' van Bolke
stein. „Terwijl wij keihard bezig
zijn het vreemdelingenvraag
stuk op te lossen en hij weet dat
ook." WD-partijvoorzitter
Hoekzema ontkende zaterdag
dat de WD de asielzoekers ver
plicht over het land wil sprei
den. „Dat is bepaald niet onze
bedoeling. Als dat zo is overge
komen, betreur ik dat."
De voorzitter ervaart de op
roep van CD-voorman Janmaat
aan de op 8 maart gekozen CD-
statenleden om bij de verkie
zing eind mei van de Eerste Ka
mer op WD-kandidaten te
stemmen als „een hele dikke
streek die on$ is geleverd. Ik heb
geen behoefte om er ook maar
een woord aan vuil te maken.
Deze stemmen hebhen wij niet
nodig."
hoogeveen gpd
Gelovigen passeren de lantaarnpaal voor het huis waar zich 650 jaar geleden het Mirakel van Amste rdam voltrok. foto anp frans vanderlinde
verkeersoverlast ieder jaar massa's paaltjes
bijgezet op de route," aldus een van de or
ganisatoren. Verder is er overigens niets
dan lof voor de inzet van gemeente en poli
tie: „Alles is gedaan om de zaak goed te re
gelen."
Het uitgaand publiek kijkt verwonderd,
informeert zachtjes waarom die duizenden
zwijgend voorbij trekken of meent een
staaltje onbeschaafdheid te moeten etale
ren. „Niet kijken hoor," roept een plassen
de jongen die daarvoor achter een bepaald
doorzichtig bosje is gaan staan. Anderen
hebben toch vooral het gevoel dat die dui
zenden zijn gekomen om belerend het
'slechte leven' te confronteren met hun
'goede leven'.
In de Warmoesstraat, op de rand van de
hoerenbuurt de Wallen, breekt het geluid
van naaldhakken de stilte van de omgang.
De benen boven die naaldhakken trekken
links en rechts onmiskenbaar aandacht,
maar stil blijft het. De omgang is er voor ge
lovigen, niet voor gluurders.
Oorlogsmisdadiger wierf gastarbeiders
Hembrug als bedrijfskosten zijn
afgeboekt.
'De Beul van Drente' kreeg
enige weken na de eerste con
tacten twee ingenieurs en een
arts van Hembrug met de socia
le attaché van de ambassade in
Madrid op bezoek in ^viedo,
zijn woonplaats. „Daar hebben
we samen met de Spaanse emi
gratie-gedelegeerde drie dagen
lang gekeurd, gegeten, gebor
reld en gekletst."
De namen van de mensen
met wie hij toen te maken had,
zegt Pattist zich niet meer te
kunnen herinneren. Onderdi
recteur De Rochemont is in
middels overleden, maar zijn
weduwe bevestigde gisteren
voor de TV het relaas van Pat
tist. Volgens Pattist kwamen de
heren twee jaar later nog eens
terug. Toen was Hembrug door
Eurometaal opgeslokt. Volgens
Pattist wist de regering al sinds
1952 dat hij in Spanje zat. „En
dan te bedenken dat ze je in
1979 officieel als de lang ge
dochte politieke misdadiger
ontdekken", schrijft hij.
De met opsporing van oor
logsmisdadigers belaste officier
van justitie Brilman zegt nooit
te hebben gehoord over de con-
tacten met Pattist. Uit kringen
van het voormalig verzet ge
schokt gereageerd op de uitla
tingen van de oorlogsmisdadi
ger.
De bij verstek terdoodveroor-
deelde en naar Spanje gevluch
te oud-SS'er Auke Pattist be
weert dat hij aan het begin van
de jaren zeventig voor de Ne
derlandse overheid heeft ge
werkt. De 'Beul van Drente'
heeft dat geschreven aan de
Hoogevener Albert Metselaar,
met wie hij al enige tijd corres
pondeert en die een boek over
hem schreef. Groen Links heeft
inmiddels het kabinet om op
heldering gevraagd en zegt te
willen weten hoe het mogelijk is
dat Pattist voor Defensie heeft
kunnen werken terwijl tegelij
kertijd Justitie op zoek naar
hem was.
Volgens Pattist werd hij bena
derd door een vakantiekennis,
de onderdirecteur van de Staats
Artillerie Inrichtingen Hembrug,
een onderdeel van het ministe
rie van defensie. Die vroeg hem
in Spanje een advertentie te
plaatsen voor ongeschoolde ar
beiders voör zijn munitiefa
briek.
Pattist hield er in Spanje een
procesverbaal aan over, omdat
de emigratie een staatsmonop
olie was. De Spaanse rechter
legde hem 2.000 gulden boete
op, een bedrag dat na tussen
komst van de Nederlandse am
bassade werd verlaagd tot twee
honderd gulden verminderd.
De rest van het bedrag zou door
Onze Top10 van deze week.
O Spaanse andijvie,
kilo
©Rundertartaar, qq
100 gram ®®©®A?9 tjtj
Slavinken,
fl 100 gramIffi 1.29 1 O CA
kilo @®©®4&5Ü IZ.OU
O Uit de diepvries:
Ctl Pizza Salami, Bolognese r\ aa
of Verdura, doos .2,99 2.2"
©Croky chips, diverse smaken, -ï rn
zak 200 gram ®@®A89~ l.O"
3 halen, 2 betalen:
Q Taksi, Tropical of Exotic, O QO
3 pakken 1 liter AM /-.z)C>
CU Chocolade tarwebiskwie,
fk melk of puur, 1 /IQ
rol 300 gram A99"
©C(1 Roombotercake, O QQ
verpakt, 400 gram -L99 2.""
Cd 30+ kaas, 33% minder zout,
Q vacuüm verpakt, -t r\ qv-v
vers van 't mes, kilo ®®®L290" U
€j\ Cd Keukenrollen, 1 CQ
kringlooppapier, pak 2 rollen L99 L.Dz)
Aanbiedingen gelden t/m zaterdag 25 maart as.
's Lands grootste kruidenier
blijft op de kleintjes letten. M I
