Toenadering in
visserijconflict
Geen tijd te verliezen voor Israël en Syrië
Buitenland
boerden zetten strijd
p Duitse bodem voort
Boeken Vlaamse SP
door en door vervalst
Bloot Nederlands protest in Athene
Regering 5
kiest voor
Regering Zuid-Afrika
kiest voor zuinigheid
Jojoezcapsule gekoppeld aan Mir
joskouDe Russische Sojoezruimtecapsule met de Amerikaan-
e astronaut Norman Thagard aan boord is vanmorgen vastge
aan het rumtestation Mir. De koppeling had plaats om
uur onze tijd. Thagard en de Russen Vladimir Dezjoerov en
Strekalov begonnen onmiddellijk met het nalopen van
verbindingen om vast te stellen of de koppeling hecht en vei-
g was, alvorens over te stappen in de Mir.
Inspectie van onderdelen Boeing 737
De Amerikaanse federale luchtvaartdienst (FAA)
[eeft gisteren een onmiddellijke inspectie gelast van de appara-
uur die de roeren van Boeing 737-toestellen doet bewegen. Zes-
jndertig van deze 'rudder control units' moesten op last van de
[AA uit de vliegtuigen worden verwijderd. Tot de maatregel
yerd besloten nadat ontdekt was dat een onderdelenherstelbe-
[rijf fouten heeft gemaakt bij de revisie van de units.
Vanklacht na hongerdood gevangene
Een Franse gevangenbewaarder is gisteren in staat
beschuldiging gesteld omd,at in december 1993 een gedeti-
eei de in zijn cel van honger was omgekomen. De uit Gabon af-
man woog 53 kilo toen hij de gevangenis inging en bij
overlijden nog maar 30 kilo. Hij was veroordeeld wegens il-
verblijf in Frankrijk. Volgens het openbaar ministerie
poide de gevangene, die had meegedeeld te leven op een vege-
arisch dieet, drie maaltijden per dag weg. Hij meende dat ze
(ergiftigd waren.
Boegslot Estonia was te zwak'
•qckholm De te zwakke constructie van een slot van de boeg-
eur van de Estonia was een van de hoofdoorzaken van de ramp
iet de veerboot, vorig jaar september in de Oostzee. Dat citeer-
e gisteren de Zweedse krant Dagens Nyheter uit een rapport
an deskundigen uit Zweden, Finland en Estland. De commissie
jndt het rapport deze week af en zou hebben geconcludeerd
at het onderste slot waarmee de boegdeur vastzat, niet bestand
'as tegen de extreme zeegang waarin het schip ten onder ging.
Ontvoerde ex-burgemeester vermoord
[ujumbura De politie heeft gisteren het lijk van de vroegere
lurgemeestervan de Burundese hoofdstad Bujumbura, kolonel
lucien Sabuku, gevonden in een straatje in het noorden van de
Joofdstad. Hij was zwaar verminkt en gekruisigd. De oud-burge-
neester, lid van de Tutsi-minderheid, was maandag ontvoerd.
Dadat bekend was geworden dat Sabuku was vermoord, vielen
pnge Tutsi's in het centrum van de hoofdstad Hutu's aan. Zij
werpen handgranaten en staken met messen op mensen in.
Sürich grijpt honderden drugsdealers
jüRiCHDe politie van Zürich heeft de afgelopen weken 738
lrugsdealers opgepakt, in het kader van een grootscheepse actie
de omvangrijke drugsscene in de grootste stad van Zwit-
erland. Van de vastgenomen handelaren zijn er 396 het land
litgezet. De autoriteiten zijn tevreden over het resultaat van de
jctie, maar de situatie is nog niet onder controle, aldus een hoge
junctionaris. ,,Het probleem is slechts onder het tapijt geveegd."
Geen geld voor sluiting Tsjernobyl
Iiev De Oekraïense president, Koetsjma, heeft gisteren gezegd
fiat het niet waarschijnlijk is dat de kerncentrale van Tsjernobyl
n de nabije toekomst zal worden gesloten. Oekraïne heeft daar-
joor niet genoeg geld. Koetsjma zei dat westerse experts hebben
jitgerekend dat met de sluiting ten minste 1,4 miljard dollar ge-
noeid zal zijn. Hij maakt zich zorgen over de sarcofaag van staal
tl beton die na de ramp in 1986 over de beschadigde vierde re-
ictor is heengezet. De overheid is al begonnen met het uitschrij-
jen van een opdracht voor de bouw van een tweede betonlaag
iver de eerste heen.
Slachtoffers hotelbrand: minder geld
irussel De claims van de slachtoffers van de hotelbrand in Ant-
verpen overschrijden het beschikbare bedrag via de zogeheten
ibjectieve-aansprakelijkheidsverzekering. Dat betekent dat ze
tooralsnog ongeveer dertig procent minder schadevergoeding
[rijgen dan gevraagd. Bij de verzekeraar hebben 258 mensen
en claim ingediend. Onder hen zijn zestig Nederlanders. Meer
lan 160 mensen hebben bij de brand verwondingen opgelopen
n er zijn inmiddels twaalf mensen om het leven gekomen.
Noreil gtlO.il Canada geeft Spaanse trawler vrij
weer jagen op
zeehondjes
Canada heeft gisteravond de Spaanse trawler Estai vrijge
geven, als teken dat het bereid is een oplossing te zoeken
in het hoog opgelopen visserijconflict met de Europese
Unie (EU). Het Canadese gebaar maakt de weg vrij voor
informele onderhandelingen, reageerde Europees Com
missaris Bonino (visserij) opgelucht. De Estai is vanoch
tend op weg gegaan naar huis.
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated
Press DPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers Diensten Ind The
Independent RTR Reuter UPI United Press International
Onthullende verklaring administrateur
16 MAART 1995
l NN PETER VAN NUUSENBURG
RRESPONDENT
'andbommen vlogen eerder
ze week door de ruiten van
rkse reisbureaus, culturele
itra en huizen in Frankfurt,
uien, Hamburg, Duisburg,
rlijn, Lünen en Ludwigsha-
i. Vannacht noteerde de
litse politie aanslagen op
rkse gebouwen in Dortmund,
ïiburg, Saarbrücken, Düren
I Asslar.
De daders hebben zich nog
;t gemeld en daarom moet
k het motief in de politierap-
5 rten nog als 'onbekend' wor-
n ingevuld. Maar iedereen
i et of zegt te weten wie er
hter zitten: Koerdische extre-
sten.
De methode en de doelwitten
rschillen namelijk niet van
1 van eerdere aanslagen die
het conto van deze groep
nden worden geschreven,
nister Kanther van binnen-
ïdse zaken verbood daarom
ee weken geleden vijf Koerdi-
le organisaties. Over het mo-
f van de extremisten, voorna-
elijk aanhangers van de radi-
le PKK, heerst geen twijfel. De
erdische nationalisten zetten
Duitsland hun oorlog tegen
Turkse regering voort.
In Duitsland wonen momen-
;1 400.000 Koerden. De mees-
i zijn als politiek vluchtelin-
n gekomen en hier vechten ze
rder voor hun ideaal, een ei-
n staat. De politie in Ham-
rg zoekt het ook in die rich-
ig. Ze vermoedt een verband
et ontwikkelingen in Turkije,
het bijzonder met de bloedi-
onlusten in Istanbul. Veel
lerden behoren tot de alevie-
i, de gematigde stroming die
or islamitische fundamenta-
ten wordt bedreigd en door
Turkse overheid onvoldoen-
wordt beschermd. Als dat
rmoedcn klopt en als het ge
lid in Turkije verder escaleert,
oet de politie er rekening mee
uden dat Koerdische natio-
llisten hun strijd in Duitse ste-
n zullen voortzetten. De PKK
perkt zich overigens niet tot
nslagen op Turkse midden-
inders. Ook Koerden die niet
zo gecharmeerd zijn van de
middelen waarmee de PKK haar
ideaal denkt te verwezenlijken,
zijn vaak slachtoffer. Tolerantie
zegt de PKK kennelijk weinig,
evenmin als gevoel voor public
relations. Wie asiel geniet in een
land, doet er verstandig aan re
kening te houden met gewoon
ten en gevoeligheden van de
plaatselijke bevolking. Bij de
'gemiddelde' Duitser is het be
grip voor de Koerden inmiddels
tot ver onder het nulpunt ge
zakt. Daarom is er veel instem
ming met het gisteren genomen
regeringsbesluit om de 3.0Q0 a
4.000 Koerden die de wet heb
ben overtreden, terug te sturen
naar Turkije.
Noorwegen staat voor het eerst
sinds 1989 weer dé jacht op zee
hondebaby's toe. Volgens de re
gering gaat het om een weten
schappelijk project, mede be
doeld om te kijken op welke
manier de beestjes het best
kunnen worden gedood. Noor
wegen stopte de jacht op zee
hondebaby's vooral omdat TV-
beelden van jagers die op de
weerloze diertjes insloegen met
met spijkers beklede knuppels
internationale protesten veroor
zaakten.
De Noorse regering zal jagers
toestaan dit seizoen 2.600 iets
oudere zeehondejongen te do
den. De minister van visserij,
Olsen, meldde dat commerciële
vangst verboden blijft. Ook mo
gen geen knuppels worden ge
bruikt om de dieren te doden.
In het verleden gebeurde dat
juist omdat de vacht dan mooi
bleef. ,,Als we door het gebruik
van geweren en andere munitie
een jachtmethode kunnen vin
den die net zo goed is als de
knuppel, dan kunnen we daar
mee doorgaan", aldus de minis
ter. Olsen verdedigde de jacht
op zeehondjes, en ook die op
walvissen, als volgt: ,,We moe
ten wel zeehonden en walvissen
vangen, omdat ze een groot
deel van de vis consumeren. Als
we hun aantal zonder controle
laten toenemen, blijft minder
voor de mensen over".
BRUSSEL PETER DE VRIES
CORRESPONDENT
Als de voorbereidingen opschie
ten, zou over een week al een
verzoeningsvergadering van de
Noord Atlantische Visserij Orga
nisatie (NAFO) kunnen plaats
vinden. Daar moeten de EU en
Canada het dan eens worden
over de beperking van de vangst
van Groenlandse heilbot en de
controle op eikaars vissersbo
ten.
Spanje zou in ruil voor de
vrijlating van de Estai en het be
gin van besprekingen bereid
zijn zijn vloot in het omstreden
gebied bij Newfoundland in te
krimpen. De reder van de Estai
heeft een borgtocht van 500.000
dollar gestort voor het schip.
„Het gaat erom dat dat schip uit
de haven van St. John's weg is.
Zolang het daar ligt. staat er te
veel druk op de zaak", zei een
diplomaat gisteren. Canada liet
dinsdag al de bemanning gaan.
Terwijl achter de schermen
wordt geprobeerd de druk van
de ketel te halen, spraken de EU
en Canada gisteren in het open
baar nog harde woorden. Vol
gens de Canadese minister van
visserij, Tobin, staat zijn marine
klaar om een tweede Spaanse
trawler te enteren, omdat die
waarschuwingen negeerde om
bij de visgronden bij New
foundland vandaan te blijven.
Aan de andere kant reageerde
de EU meesmuilend op Cana
dese beschuldigingen dat de
Estai een vals logboek zou heb
ben bijgehouden: „De Canade
zen hebben illegaal een schip
geënterd. Ze kunnen nu zoge
naamde bewijzen opvoeren wat
ze willen. Dat heeft geen enkele
waarde", aldus een hoge EU-
functionaris.
Het staat nog niet vast dat Ca
nada volgende week woensdag
aanwezig zal zijn op de NAFO-
vergadering, die is aangevraagd
door de EU en Polen. Canada
wil de ruzie over de quota heil
bot liever afzonderlijk met de
Spanjaarden bespreken. Maar
dat betekent volgens Europa dat
tussen de regels door wordt er
kend dat Canada het recht heeft
eenzijdig een vangstverbod van
zestig dagen af te kondigen.
Volgens Canada draait het con
flict om de overbevissing door
Spaanse schepen; volgens de
EU om de eenzijdige Canadese
maatregelen.
Ottawa kreeg gisteren enige
steun uit het Europees Parle
ment. „Het is hypocriet alleen
Canada met de vinger aan te
wijzen en te zwijgen over de
Spaanse overbevissing", ver
woordde PvdA-afgevaardigde
Metten het gevoel van een groot
aantal sociaaldemocratische
parlementariërs.
brussel peter de vries
correspondent
De boekhouding van de door
het Agusta-schandaal geteister
de Vlaamse Socialistische Partij,
is volledig vervalst. Een van de
SP-administrateurs heeft dat te
genover de Luikse justitie be
kend, zo blijkt uit het gisteren
uitgelekte proces-verbaal. De
opmerkelijke verklaring komt
op een moment dat steeds dui
delijker wordt dat niet alleen de
Italiaanse helikopterbouwer
Agusta, maar ook het Franse
Dassault, geld overmaakte naar
SP-functionarissen, hoewel
Dassault dat ontkent.
Partijvoorzitter Louis Tob
back reageerde gisteren ont
hutst: „Als die beweringen juist
zijn, zijn we bedrogen door de
genen die onze financiën in
handen hadden". Tobback kon
digde eerder op de dag juist
meer openheid aan over de
gang van zaken op het SP-
hoofdkwartier. Daarbij zouden
leden voor het eerst inzage in
de boeken krijgen.
Volgens proces-verbaal 2250
van het verhoor van partijboek
houder Guido Triest wordt daar
echter niemand iets wijzer van.
In 1988-1989, toen de smeergel
den vloeiden, werd een fictieve
administratie opgezet. „Het ver
hoor onthult dat de hele boek
houding van de SP is gebaseerd
op valsheid in geschrifte, zowel
KAAPSTAD RUNA HELLINGA
CORRESPONDENT
Meer geld voor onderwijs, wo
ningbouw en gezondheidszorg,
maar verder een bezuinigings-
koers die internationale finan
ciers en investeerders vertrou
wen moet geven in Zuid-Afrika.
Dat zijn de kernpunten van de
eerste eigen begroting die de
Zuidafrikaanse minister van fi
nanciën, Liebenberg, gisteren
namens de regering van natio
nale eenheid aan het parlement
voorlegde.
Defensie is een van de be
langrijkste ministeries die geld
moeten inleveren. Daarnaast
wordt het belastingregime ver
scherpt. Er komt een amnestie
regeling voor bedrijven en per
sonen die in het verleden belas
ting ontdoken, maar in het ver
volg zal strenger tegen ontdui
king worden opgetreden. Bo
vendien moeten de hoogste in
komensgroepen meer aan de
fiscus afdragen.
Op die manier, en ook via ac
cijnsverhogingen op alcohol,
benzine en sigaretten hoopt de
op het niveau van
als van de uitgaven", aldus een
samenvatting van het proces
verbaal.
In het smeergeldschandaal
tekenen zich steeds duidelijker
twee aparte geldstromen af,
waarvan overigens onduidelijk
is waar ze precies zijn gebleven
en tot op welk politiek niveau
de corruptie reikte.
De Italiaanse helikopterbou
wer Agusta heeft via-via 2,7 mil
joen gulden -betaald aan SP-
penningmeester Mangé, die het
geld doorsluisde naar aan de
partij geliëerde stichtingen. Vol
gens Mangé wist topambtenaar
Delanghe van de betalingen.
Delanghe was op dat moment
de ambtelijke rechterhand van
minister van economische za
ken Claes en ontkent nu bij
hoog en bij laag. Aangenomen
wordt dat als de gearresteerde
topambtenaar voor de bijl gaat,
Claes zal opstappen als secreta
ris-generaal van de NAVO.
Een tussenpersoon in het
Agusta-circuit, advocaat Pue-
linckx, bekende deze week dat
hij ook geld had gekregen van
de Franse fabriek Dassault: 3,3
miljoen gulden in verband met
de modernisering van F-16's.
Puelinckx zegt .het geld te heb
ben doorgeschoven naar een la
ge SP-functionaris. maar daar
loopt het spoor voorlopig dood.
De partijtop zegt van Dassault-
geld niets te weten.
'Congrespartij
zinkend schip'
DEN HAAG ANP
Premier Rao van India wachten
zware tijden. Bij recente deel
staatverkiezingen leed zijn Con
grespartij grote nederlagen en
de partij beraadt zich op de
vraag: hoe verder?
„De Congrespartij is een zin
kend schip", aldus voorzitter
Advani van de hindoeïstische
Bharatiya Janata Partij. Zijn BJP
en de militante Shiv Sena waren
verantwoordelijk voor de af
braak van de moskee in Ayod-
hya in 1992 en ze zetten hin
does op tegen moslims.
De Congrespartij moet zich
nu bezinnen op de strategie
voor de landelijke verkiezingen
in 1996. Sommige waarnemers
menen dat Rao's partij volggnd
jaar toch nog hoge ogen kan
gooien. Ze wijzen erop dat veel
kiezers tegen de zittende rege
ringen hebben gestemd. „Nu de
Congrespartij zich in driekwart
van India in de oppositie be
vindt, is er juist hoop voor de
volgende verkiezingen", aldus
de Hindustan Times.
Velen in de Congrespartij wij
ten de verkiezingsnederlagen
aan het liberaliseringsprogram
ma dat Rao sinds 1991 door
voert. De rijken en middenklas
sen varen er wel bij, maar de
miljoenen paupers niet. Waar
nemers betwijfelen of de weinig
charismatische Rao de partij
volgend jaar naar de overwin
ning kan leiden.
Binnen de Congrespartij
wordt intussen de roep om So-
nia Gandhi (47). weduwe van de
in 1991 vermoorde Rajiv, als
nieuwe leider met de dag luider.
Ze houdt de herinnering levend
aan Rajiv, zijn éveneens ver
moorde moeder Indira Gandhi
en zijn grootvader Pandit
Nehru, de eerste premier van
India.
minister 124 miljard rand (zo'n
60 miljard gulden) binnen te
halen. Enige hilariteit ontstond
over de geplande invoering van
een cent accijns op sorghum,
het thuisgebrouwen bier dat de
standaarddrank voor de zwarte
bevolking is. Omdat het moei
lijk wordt dat geld te innen,
wordt ook sorghummeel belast.
De totale begroting bedraagt
159 miljard rand. Voordien be
droeg het begrotingstekort 6,4
procent van het bruto nationaal
produkt, dit jaar hoopt Lieben
berg het tot 5,8 procent te kun
nen terugdringen. Maar hij
waarschuwde dat ook dat al te
veel is. Haast een vijfde van het
totale budget gaat nu al op aan
de afbetaling van buitenlandse
schulden.
Liebenberg schilderde giste
ren een optimistisch beeld van
de Zuidafrikaanse economie. In
de laatste drie maanden van
1994 was de groei 6,5 procent,
zodat de groei over het hele jaar
uitkwam op 2,5 procent. Ook
voor dit jaar zijn de vooruitzich
ten goed.
athene Twee Amsterdammers hebben zich gisteren uitgekleed in het centrum van Athene om te protesteren tegen de bontindustrie. De 28-jarige Marianne Huiberts en de 32-jarige
Frank de Graaff liepen vervolgens bloot en als panters beschilderd over de oude vlooienmarkt. „We lopen liever naakt dan dat we bont dragen", stond op een bord dat ze bij zich droe
gen. De twee zijn lid van de internationale dierenbeschermingsorganisatie PETA. Op dit moment wordt in de Griekse stad Kastoria de jaarlijkse bontbeurs gehouden. foto reuter
Nog tal van obstakels staan vredesregeling over Golan in de weg
TEL AVIV AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Christopher, hoeft zijn
gezicht maar in het Midden-Oosten te
laten zien of er ontstaat grote opwin
ding onder de Israëlische kolonisten op
de Golan-hoogte. Het resultaat van
Christophers elfde missie, deze week,
inspireerde de kolonisten zelfs tot extra
activiteiten, en dat was waarschijnlijk
meer dan de geboekte vooruitgang
rechtvaardigt.
Na vele uren trekken en duwen heb
ben de Amerikanen Israël en Syrië zo
ver gekregen dat ze, waarschijnlijk be
gin komende maand, hun onderhande
lingen hervatten. Niet op hoog niveau,
zoals de Israëliërs graag willen, maar
nog steeds tussen hun in Washington
gestationeerde ambassadeurs, Rabino-
vitch en Mualem. Later zullen ook mili
tairen met elkaar gaan praten, voorna
melijk over de technische bijzonderhe
den van veiligheidsvoorzieningen.
Bet enige, maar niet onbelangrijke
verschil met voorgaande gelegenheden
is dat de Amerikanen zich nu direct met
de besprekingen gaan bemoeien. Dat
geldt als een concessie van de kant van
Israël, dat steeds heeft gepleit voor di
recte besprekingen zonder Amerikanen.
Waarschijnlijk is het die concessie die
de Syrische president Assad heeft doen
besluiten het overleg, dat hij in decem
ber zelfheeft afgebroken, te hervatten.
Israël heeft voorgesteld het overleg te
concentreren op vier punten: de toe
komstige grens, een tijdschema voor
een stapsgewijze terugtrekldng van de
Golan, een eerste beperkte terugtrek
king bij wijze van proef en veiligheids
voorzieningen. Maar volgens premier
Rabin is het nog niet duidelijk of de Sy-
riërs zich in dat Israëlische voorstel
kunnen vinden, de Syrische minister
van informatie, Salman, zette vanoch
tend in elk geval een domper op het
lichte optimisme, door te zeggen dat
gefaseerde terugtrekking van Israëlische
troepen voor Syrië te weinig is.
Beide landen hebben met grote na
druk laten weten dat hervatting van de
onderhandelingen niet wil zeggen dat
ze inhoudelijk concessies hebben ge
daan. „We hebben onze standpunten
onverkort gehandhaafd. Alleen onze
standvastigheid heeft geleid tot de her
nieuwing van het overleg", aldus Rabin.
Maar later zorgde hij voor consterna
tie in de parlementscommissie voor
buitenlandse zaken en defensie door te
zeggen dat er „bijna geen verandering"
is opgetreden in de Israëlische positie.
„Wat betekent bijna?", wilde oppositie
leider Netanyahu weten. „Niets belang
rijks. Misschien hier en. daar een
woord", wimpelde de premier de kritiek
af. „Ik denk dat de besprekingen wor
den hervat omdat de Syriërs het niet
prettig vinden nee te zeggen tegen de
Amerikanen."
Maar de twijfel was gezaaid, niet al
leen bij de oppositie en de kolonisten,
maar ook bij de vertegenwoordigers
van de 'Derde Weg' in de Knesset. Die
Derde Weg bestaat voor een deel uit
vertegenwoordigers van de rechtervleu
gel van Rabins partij Arbeid. Die groep
vormt de hardste noot die.de regering
moet kraken voor er met Syrië overeen
stemming kan worden bereikt. Aanhan
gers van de Derde Weg zijn tegen totale
Israëlische terugtrekking van de Golan
die, samen met Syrische bereidheid tot
volledige betrekkingen met Israël, de
basis moet worden van een vredesak
koord.
Dat betekent dat er op dit moment in
de Knesset geen meerderheid is voor
een vredesregeling. Rabin heeft beloofd
dat het Irsaëlische volk via een referen
dum zal worden gehoord voor er ver
gaande concessies worden gedaan.
Maar de opiniepeilingen zijn niet gun
stig voor hem.
Ondertussen blijft Israël de Golan-
hoogte ontwikkelen alsof er niets aan
de hand is. Dit jaar legt het er, net als in
1994, voor meer dan vijftig miljoen gul
den wegen en toeristische trekpleisters
aan. Het zijh activiteiten die enerzijds
tot doel hebben de oppositie en de ko
lonisten rustig te houden, en anderzijds
moeten zorgen voor extra druk op Sy
rië.
Natuurlijk hoopt de Israëlische rege
ring dat het bereiken van een regeling
met Syrië onder applaus van de we
reld zal zorgen voor een nieuwe poli
tieke dynamiek in eigen land. Per slot
van rekening wilde het Israëlische volk
vlak voor de vrede met Egypte ook niets
weten van het opgeven van de Sinaï-
woestijn. Maar Assad is geen Sadat en
de Sinaï heeft nooit de strategische
waarde gehad die de Golan vertegen
woordigt.
In ieder geval zal Syrië begrijpen dat
de kans op een akkoord drastisch af
neemt in het niet onwaarschijnlijke ge
val dat volgend jaar Likud de macht in
Israël overneemt. Veel tijd valt er dus
niet meer te verliezen.
