Consument keert zich af van binnenstad
)ok Volkswagen roept
luto's terug voor reparatie
lesluit A73 pas woensdag
Nog even en oom agent gaat in eentje de straat op
Binnenland
Wetenschappelijk peuteren aan Ailbertus' gebeente
Leden Bende van Venlo beweren dat ze
tien moorden meer hebben gepleegd
-LEOLU XPrimeur
vantiHJmiTi
kTERDAG 25 FEBRUARI 1995
Wildgroei dakkapellen wordt beperkt
ipn haag Voor het bouwen van onder meer schuttingen en
iakkapellen in beschermde stads- en dorpsgezichten is voort-
ian weer toestemming nodig van het college van B en W. Het
cabinet ging gisteren akkoord met deze aanpassing van de Wo-
ïingwet op voorstel van staatssecretaris Tommei (volkshuisves-
ing).
jhell onderuit op effectenbeurs
iMSTErdam Koninklijke/Shell kreeg er gisteren van langs op de
Amsterdamse effectenbeurs. Een winst van ruim 11 miljard gul
len over 1994 was kennelijk nog niet genoeg voor beleggers, die
iok donderdag het aandeel al hadden doen zakken. Gisteren
;ing het aandeel 2,70 achteruit naar 187,40 gulden. Sinds de be-
endmaking van de jaarcijfers, donderdagochtend, heeft het
landeel Koninklijke Olie in totaal ongeveer 5 gulden moeten in-
lier en Nu wijkt niet voor Janmaat
iilversumDe Centrumdemocraten willen een uitzending v
le NCRV-actualiteitenrubriek Hier en Nu over hun partij tegen-
louden. In een brief aan de NCRV stelt CD-voorzitter Janmaat
uridische stappen en een schadeclaim in het vooruitzicht. Hier
;n Nu trekt zich daarvan echter niets aan en zal het item ko
rtende maandag gewoon uitzenden. De reportage gaat over de
;haos binnen de CD. Sinds de gemeenteraadsverkiezingen van
rorig jaar is bijna de helft van de CD-raadsleden door ruzies en
fsplitsingen weggelopen.
Nederlander opgepakt met drugs
ratislava Op het vliegveld van de Slowaakse hoofdstad Brati-
lava is gisteren een partij van 26,7 kilo zuivere cocaïne in beslag
enomen. De Slowaakse politie heeft een Nederlander (kennelijk
le bendeleider) en drie Slowaken gearresteerd. De partij drugs
leeft een geschatte waarde van zeker drie miljoen gulden.
ucht tussen FNV en CNV geklaard
ien haag De ergste kou tussen de vakcentrales FNV en CNV is
lit de lucht. Ze zullen in het vervolg proberen te voorkomen dat
spanningsvolle situaties" tussen vakbonden in CAO-onderhan-
lelingen (zoals in het streekvervoer) leiden tot openlijke ruzies.
:NV- voorzitter Stekelenburg en zijn CNV-collega Westerlaken
ïebben dat met elkaar afgesproken. In het conflict in het streek-
'ervoer maakten niet alleen de vervoersbonden van FNV en
;NV elkaar uit voor rotte vis. Ook bestuurders van de vakcentra-
es mengden zich in het gewoel.
EO-reporter moet gedrag aanpassen
iiilversum De Evangelische Omroep heeft radioverslaggever
HÏÏdëbrand Bijleveld gevraagd politici anders te benaderen. Te-
tens schrijft de EO in een brief aan D66-fractieleider Wolffens-
perger dat er geen steekhoudende argumenten zijn voor een
boycot van de verslaggever. Dat heeft EO-radiodirecteur EO
knevel gisteren laten weten. De fracties van PvdA en D66 had
den eerder deze week gedreigd, niet meer met de verslaggever
tan Tijdsein te praten. Hij zou antwoorden van politici in vraag
gesprekken verdraaien.
jjsen-
frankfurt. anp-dpa
a Opel moet ook Volkswagen
a4to's voor reparaties naar de
Irage terugroepen. Het gaat
(n wagens van het type Golf en
met een 1,6- en 1,8-liter
[nzine- of dieselmotor, die in
t periode 1983-1989 zijn ge
duwd.
HVolgens Pon's Automobiel-
erbndel, de Nederlandse Volks
gaat het in
om 100.000 auto's.
nileen al in Duitsland moeten
V miljoen wagens worden ge-
t Ipareerd. In de reSt van Europa
lat het bij elkaar om 700.000
tie onderzocht. De Boers plan
behelst een snelweg aan de
westzijde van de Maas en tege
lijkertijd een goede ontsluiting
van het belangrijke industriege
bied Roermond-Oost aan de
andere kant van de rivier.
De afgelopen dagen is duide
lijk geworden dat de PvdA- en
D66-ministers, gesteund door
hun fracties, voorkeur hebben
voor een westvariant. De WD-
bewindslieden zetten in op
oost.
De WD-ftactie reageerde gis
teravond teleurgesteld op het
uitstel. D66-frac.tieleider
Wolffensperger toonde begrip
voor het uitstel, evenals PvdA-
woordvoerder Van Gijzel.
iseet kabinet heeft gisteren geen
genomen over de
^3, een nieuw stuk snelweg
ssen Venlo, Roermond en
r aasbracht. De waag was of
zijfet kabinet zou kiezen voor
inleg ten oosten of t-en westen
:o|ui de Maas. Premier Kok zei
dens zijn persconferentie ech-
aair dat het kabinet geen defini-
ereve beslissing kon nemen,
ndat minister De Boer
lilieu) donderdagavond met
el :n derde variant is gekomen.
Het kabinet hakt nu waar-
hijnlijk aanstaande woensdag
knoop door. Dan is ook de
lalbaarheid van de derde op-
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diensten
Winkelcentra buiten de stad hebben volgens Wereldhave toekomst
Het winkelend publiek zoekt in de toekomst steeds min
der zijn heil in de binnenstad. Dat geldt zeker voor de
eerste levensbehoeften. De binnenstad is er straks alleen
nog voor gezellig winkelen. Grote winkels en winkelcen
tra aan de rand van de stad hebben de toekomst. Dat zei
G. Verweij, directeur van het onroerend-goedbeleggings-
fonds Wereldhave, gisteren in een toelichting op de jaar
cijfers.
keicentra buiten de stadscentra
een gouden toekomst. ,,En dan
heb ik het niet alleen over de
grote steden, maar ook over
plaatsen als Venlo en Assen."
Daarom wil Wereldhave meer
beleggen in dergelijke winkels,
amsterdam anp
„De consument wil een groter
aanbod. Een breder assortiment
met meer parkeergelegenheid.
Afstand vormt geen probleem."
Volgens Verweij is er voor win-
winkelboulevards en -centra.
Dat is mede ingegeven door de
goede ervaringen in het Belgi
sche Luik, waar in januari vorig
jaar „op een zandvlakte" werd
gestert met de bouw van een
winkelcentrum (oppervlakte
30.000 vierkiante meter). Dit
project, Belle lie, wordt op 23
maart opgeleverd, zes maanden
eerder dan voozien. Belle lie is
inmiddels volledig verhuurd.
Volgens Verweij biedt een
winkelcentrum grote voordelen
boven de traditionele winkel
straat. „In een winkelcentrum
bepaal je als ondernemer zelf
wie er wel en niet in mag. Zit je
in een winkelstraat, dan kun je
op elk willekeurig moment een
grote discounter naast je krij
gen."
Ondernemers van super
markten zijn overigens van plan
dit jaar fors te bezuinigen op de
personeelskosten. Ze denken
vooral te kunnen bezuinigen
door fulltime krachten te ver
vangen door parttimers. Ook
automatisering, natuurlijke af
vloeiing en de overgang naar
zelfbedieningsafdelingen wor
den genoemd. Dat blijkt uit de
gisteren bekendgemaakte resul
taten van een onderzoek dat de
Levensmiddelenkrant onder
150 ondernemers van super
markten heeft gehouden. De
meeste ondervraagden zeggen
zich min of meer gedwongen te
voelen het mes te zetten in de
personeelskosten.
Bijna de helft van de onder
nemers geeft aan die kosten
met meer dan 5 procent te wil
len terugbrengen. Sommige on
dernemers willen de perso
neelskosten zelfs met meer dan
20 procent omlaag krijgen. De
ondervraagden die niet bezuini
gen, hopen door het opvoeren
van de produktiviteit de kosten
het hoofd te bieden.
Directeur Th. Roos van het
Centraal Bureau Levensmidde
lenhandel (CBL), een branche
organisatie, noemt de houding
van de ondernemers logisch.
„Door de toenemende concur
rentie komt het rendement
steeds meer onder druk te
staan. Dan is het begrijpelijk dat
er naar de personeelskosten
wordt gekeken, omdat die nu
eenmaal voor een belangrijk
deel het uiteindelijke rende
ment bepalen."
auto's. De reparatie is gratis.
De auto's hebben mogelijk
een mankement in de koelvloei
stofcirculatie van het warmte-
systeem. Bij controle door de
service-afdeling van VW is vast
gesteld dat bij een te laag koel-
vloeistofpeil de warmtewisse
laar oververhit raakt. Dit kan
leiden tot een vroegtijdige ver
oudering met lekkage als ge
volg.
Opel liet donderdag weten
dat bij alle auto's van het type
Astra, bij elkaar 2,3 miljoen au
to's, reparaties nodig zijn aan
het vulsysteem en de airbag.
kerkrade Wetenschapper R.
Panhuysen is gisteren begonnen
met een onderzoek naar de echt
heid van de beenderen van de
vermoedelijke stichter van de ab
dij van Rolduc in Kerkrade. Bis
schop Wiertz van Roermond gaf
onlangs toestemming om de sar
cofaag in de crypte van de abdij
kerk te openen. Panhuysen ver
wijderde gisteren enkele stukjes
bot die aan de universiteit van
Groningen worden onderzocht.
Door gebruik te maken van radio
actieve isotopen kan de ouderdom
van de botten tot op enkele tien
tallen jaren nauwkeurig worden
vastgesteld. De kloosterorde in
Rolduc werd gesticht door Ailber
tus van Antoing(1060-1122). De
ze vestigde zich met die bedoeling
in 1104 in de omgeving van kas
teel Rode bij Herzogenrade. Met
twee broers wijdde hij zich daar
enkele jaren aan een leven van
eenvoud, gebed, handenarbeid en
hulp aan de armen. In 1111 verliet
hij na een ruzie Rolduc en vertrok
naar een klooster in het Franse
Laon. Op 19 december 1122 stierf
hij in Sechtem bij Bonn. Bij de af
braak van de kerk in Sechtem
werd in 1771 een skelet gevonden
op de plaats waar Ailbertus zou
zijn begraven. In 1895 werden de
beenderen naar Rolduc gebracht
waar ze vervolgens in een crypte
zijn bijgezet. De twijfel over de
authenticiteit van de botten is
echter nooit helemaal verdwenen.
Bekentenissen zouden op fantasie berusten
BIJ VAN TIL
venlo gpd
Hoeveel moorden heeft de Ne
derlands-Turkse 'Bende van
Venlo' werkelijk op haar gewe
ten? Acht, zoals tot nu toe werd
aangenomen? Of zijn het er
achttien, zoals een aantal ben
deleden in een serie bizarre ver
klaringen heeft opgebiecht?
Behalve de koelbloedige liqui
datie van een man in Reuver,
een bejaard echtpaar in Venlo
en vijf Turksen, zou de bende
ook nog 'voor de kick' tien wil
lekeurig uitgekozen passanten
en trimmers hebben vermoord.
En op een gruwelijke manier, zo
willen de bendeleden politie en
justitie doen geloven. Sommige
slachtoffers zouden levend met
schoppen en bijlen in mootjes
zijn gehakt, met pikhaken uit el
kaar zijn getrokken of met ste
nen op hun buik gebonden in
de Maas zijn gegooid. Het dos
sier van de Bende van Venlo is
met bloed doordrenkt.
Probleem is alleen dat de lij
ken nooit zijn gevonden. Toch
hecht officier van justitie mr. K.
Janssen waarde aan de verkla
ringen van de bende. In een pro
forma-zitting tegen zes bende
leden vroeg en kreeg ze gisteren
van de rechtbank in Roermond
tot eind mei de tijd om het
waardheidsgehalte van al deze
'bekentenissen' te onderzoeken.
Terecht stonden zes bendele
den leeftijd variërend van 19
tot 40 jaar. Met name de 22-jari-
ge bendeleider heeft tijdens ver
horen meer moorden bekend
dan er lijken of vermisten zijn.
En ook zijn vriendin 18-jarige
vriendin en zijn 140-jarige
broertje beweren los van elkaar
dat er meer slachtoffers zijn ge
maakt dan acht.
De advocaten van de bende
leden zijn ervan overtuigd dat
de bende de andere tien moor
den heeft verzonnen om indruk
te maken of politie en justitie in
de maling te nemen. „Als je het
dossier leest, weet je hoe de hel
eruit ziet", zei mr. Th. Hidde-
ma, raadsman van een van de
verdachten. „Maar het is pure
fantasie, gebakken lucht." En
persoonlijk tegen de officier van
justitie: „Dit wordt een fiasco,
dat geef ik u op een briefje."
Ook de andere advocaten be
stempelden de verklaringen van
de bendeleden als 'lariekoek'.
„Deze jongens zijn opgefokt
omdat ze al zo lang vastzitten.
Ze roepen maar wat," aldus mr.
G. van Asperen, verdediger van
een andere verdachte. Hij vroeg
de rechtbank vergeefs een des
kundige in te schakelen om de
'bekentenissen' eens kritisch
onder de loep te nemen. „Ze
rammelen van alle kanten."
De strafzaak tegen de zes
bendeleden wordt op dinsdag
23 mei voortgezet, zij het dat
het ook dan om een pro forma-
zitting gaat. Officier van justitie
Janssen hoopt dan wat meer
bewijzen op tafel te kunnen leg
gen voor de 'moorden zonder
lijk'. Het daadwerkelijke proces
tegen de Bende van Venlo be
gint half augustus.
Als eerste onthullen wij voor u de vor
men van de Leolux Mindo: zitcomfort
dat nu reeds is bekroond. Het design
is van Hugo de Ruiter. Wij stellen u in
de gelegenheid om de première
van de Mincio mee te
beleven. Terwijl de rest
van Nederland nog even
moet wachten, staat de
A M nieuwste Leolux vandaag
a' bij ons in de zaak!
2-zitsbank v.a. 3595.- (in Wapitileer)
Ook verkrijgbaar als 2ji en 3-zitsbank
LEOLUX Bijpassende fauteuil: Carabas 948 v.a. 2375.-
L BIJ ONS TE ZIEN MODEL a
Noorderkade 38
1823 CJ Alkmaar
Telefoon 072-112760
Q Parkeerterrein
DESIGNCENTRUM
den bosch erik van der struus
Een agent alleen op pad. Doodnormaal in de VS,
ongewoon in Nederland. Toch is ook hier een
kentering zichtbaar. Gedwongen door perso
neelsgebrek denken steeds meer korpsen aan
solo-surveillances. Experimenten laten immers
zien dat het kan. „Een eenvoudige aanrijding,
daar hoefje echt niet met zijn tweeën naar toe."
Anderhalf jaar zijn ze er nu meer bezig, in het
zuidoosten van de provincie Noord-Brabant. De
resultaten zijn zeer positief. „De solo-surveillan
ce is een succes-story. We hebben nog geen na
delen kunnen ontdekken", zegt inspecteur G.
van de Ven.
Agenten hebben meer verantwoordelijkheid
gekregen. Maar anders dan tegenstanders vrees
den, heeft het niet geleid tot onveilige situaties.
Van de Ven: „Integendeel. Ze voelen zich vol
waardiger. Juist omdat ze veel vaker zelfstandig
beslissingen moeten nemen".
Burgers hebben bovendien het idee dat er se
rieuzer naar hen wordt geluisterd. Een agent al
leen is makkelijker te benaderen, vermoedt de
inspecteur. „Sinds de invoering van de solo
diensten zijn er geen klachten meer geweest
over het optreden van de politie.
Het zijn opme^kelijken resultaten voor een
plan dat anderhalf jaar geleden uit pure nood
zaak werd ingevoerd. Tijdens de samenvoeging
van gemeente- en rijkspolitie had het district
Deurne-Asten-Someren (DAS) 26 van de 90 for
matie-plaatsen moeten inleveren. Net als in de
rest van het land raakte ook in Brabant het plat
teland agenten kwijt aan de steden. Van de Ven:
„De vraag was, hoe de we de resterende mensen
zo goed mogelijk konden inzetten. De burger
mocht immers niet de dupe worden van onze
sores. Daar was iedereen het over eens".
De oplossing werd ten slotte gevonden in so
lo-diensten. Reden vroeger vier agenten in twee
auto's door het district, sinds 1 oktober 1993 rij
den er drie politiewagens. Elk met één agent, 's
Avonds en 's nachts wordt er, omwille van de
veiligheid, nog wel in duo's gesurveilleerd.
„Je kunt het gerust een cultuurdoorbraak noe
men", zegt Van de Ven. „Het is al tientallen ja
ren zo dat agenten met zijn tweeën de straat op
gaan. Dat word je ook geleerd op de opleiding.
Vandaar dat we heel veel gesprekken hebben ge
voerd. Alle mogelijke nadelen zijn van te voren
belicht."
De collega's voelden aanvankelijk weinig voor
het experiment. Ze zagen allerlei 'beren op de
weg'. Stel je voor dat je in je eentje een aanrij
ding moet afhandelen, waarbij vier dronken
kleerkasten meteen op de vuist willen. Wat dan?
Van de Ven: „We hebben iedereen kunnen over
tuigen dat zulke incidenten zelden voorkomen.
En komt er zo'n melding binnen, dan wacht je
op assistentie. Het is natuurlijk niet de bedoeling
dat agenten roekeloze dingen gaan doen. In de
praktijk is dat ook nog nooit gebeurd".
Meer communicatie en vooral betere informa
tie zijn daarbij essentieel. „Als er een winkeldief
is aangehouden, willen we wel weten: gaat het
om een jongetje van twaalf dat een gummetje
heeft gestolen of om een junk die geheel buiten
zinnen is. In het tweede geval kun je natuurlijk
beter met zijn tweeën gaan."
Landelijk staan de solo-diensten nog in de
kinderschoenen. Verder dan een enkel projectje
zijn de meeste korpsen nog niet. Maar gedwon
gen door personeelsgebrek wenden enkele re
gio's nu de steven. Brabant-Noord bijvoorbeeld
neemt op 8 maart een besluit over 'een meer ef
ficiënte inzet van de politie-zorg'.
„Bedoeling is dat we straks anders gaan sur
veilleren", zegt de Bossche woordvoerder J.
Brummans. De korpsleiding denkt dat agenten
'in sommige gevallen' een melding alleen kun
nen afhandelen. Waar en wanneer is nog een
punt van overleg met de dienstcommissie (on
dernemingsraad). „Maar een eenvoudige aanrij
ding, de afwikkeling van een inbraak; daar hoef
je volgens mij niet met twee mensen naar toe",
zegt Brummans.
Het personeel moet er nog wel grondig op
worden voorbereid. Want ook in Den Bosch is
de sok)-surveillance een beladen begrip. Brum
mans: „Bij veel agenten gaan de nekharen on
middellijk rechtop staan. Ze vinden het dood
eng".
De politiebonden kennen die angst. Reden
waarom ze zich fel verzetten tegen solo-dien
sten. „Het is gewoon gevaarlijk", zegt M. van Erp
van de christelijke ACP. „Van tevoren weet je
nooit precies waar je naartoe gaat. Bovendien
zijn er situaties waar je minimaal met zijn twee
ën moet zijn. Bij een inbraak is het zo dat één
agent de voordeur neemt en de ander achterom
gaat. Dan kun je echt niet in je uppie."
Het publiek wordt bovendien een oor aange
naaid, zegt ze. „Er wordt gesuggereerd als zou er
meer blauw op straat komen. Maar als individu
ele agenten negen van de tien keer op assistentie
moeten wachten, schiet de burger er weinig
meer op. Integendeel, hij moet zelfs langer
wachten op de politie. Wij vinden dat je reinste
volksverlakkerij."
Opmerkingen dat de solo-diensten in de Vere
nigde Staten de gewoonste zaak van de wereld
zijn, kaatst Van Erp onmiddellijk terug. „Mensen
die dat roepen, lezen blijkbaar de evaluatierap
porten niet. De Amerikaanse politie komt juist
weer een beetje terug van de solo-diensten. Het
blijkt dat ze in bepaalde situaties juist meer
agressie oproepen. Bij een burenruzie bijvoor
beeld kun je de partijen niet meer gelijktijdig
aanhoren. Dat werkt oproer in de hand."
De Brabantse inspecteur Van de Ven bestem
pelt al die bezwaren als 'koudwatervrees'. „In de
praktijk wordt het niet onveiliger voor agenten.
In de anderhalf jaar dat we nu met de solo-sur
veillances werken, heeft zich nog niet een inci
dent voorgedaan. En het verhaal dat agenten
vrijwel altijd op assistentie wachten, klopt ook
niet. Wij merken dat er ter plekke zelden om
back-up wordt gevraagd."
den haag-beverwijk.
Wallage en Kok op bres voor
koopkracht lage inkomens
nota van minister Zalm (finan
ciën) besproken. Daaruit blijkt
dat de belastingopbrengsten
vergeleken met de stand van
zaken in september 2,1 miljard
gulden meevallen. Ten opzich
te van de verwachtingen begin
vorig jaar is er zelfs 6,4 miljard
extra binnengekomen, aldus
Kok. Hij waarschuwde dat het
niet zeker is dat die meevallers
blijvend zijn, maar noemde de
vooruitzichten positief.
De WD en in mindere mate
D66 willen meevallers gebrui
ken om het financieringstekort
over de overheid verder om
laag te brengen. De PvdA-frac-
tie wil daarentegen door las
tenverlichting de banengroei
extra stimuleren, en wil daar
naast ook iets aan de koop
kracht doen. Kok sloot zich
gisteren dus bij zijn partijge
noten aan.
Premier Kok vindt dat belas
tingmeevallers ook moeten
worden gebruikt voor de koop
kracht van de laagstbetaalden,
„of ze nu werken of niet". Of
die koopkrachtreparatie de
vorm moet krijgen van een
herstelde koppeling of van be
lastingmaatregelen liet hij in
het midden. De premier deed
zijn uitspraken gisteren tijdens
zijn wekelijkse persconferen
tie.
PvdA-fractieleider Wallage
hield gisteravond op een ver
kiezingsbijeenkomst in Bever
wijk een soortgelijk pleidooi.
Hij hield WD en D66 voor dat
ze ervan doordrongen moeten
zijn, dat regeren met de PvdA
ook betekent een sociaal beleid
voeren.
De ministerraad heeft giste
ren de zogenoemde Februari-
