Brandend hart voor lijdende kerk
Kerk Samenleving
zr.
ZATERDAG 25 FEBRUARI 1995
KORTWEG
Vakantiebijbelclub
Voor kinderen van 4 tot 12
jaar wordt in Leiden een
Vakantiebijbelclub georga
niseerd. Op dinsdag 28 fe
bruari en woensdag 1 maart
van 10.00 tot 11.45 uur zijn
de deelnemers welkom in
de Bevrijdingskerk aan de
Van der Helmlaan in Zuid-
West. Er wordt gezongen,
naar verhalen geluisterd en
geknutseld. De bijbelclub is
een initiatief van de Samen
op Weg-gemeente en de
Christelijke Gereformeerde
Kerk in Leiden.
Cantatedienst
Aan de maandelijkse canta
tedienst in de Leidse Pieter
skerk wordt op zondag 26
februari meegewerkt door
de COV 'Com nu met
Sangh' uit Sassenheim,"on
der leiding van dirigent
Henk Gijzen. Het koor
wordt begeleid door het
Delphi Consort, bestaande
uit leden van het Randste
delijk Begeleidingsorkest.
De vocale solisten zijn Si-
mone Veder (alt), Henry
Muldrow (tenor) en Charles
van Tassel (bas). Uitge
voerd wordt Cantate 126
van j.S. Bach. De liturg is
dominee A. Alblas. De toe
gang is gratis. De cantate
dienst begint om 19.00 uur.
Oecumene
De Commissie Oecumeni
sche Diensten van de Al-
phense Raad van Kerken
organiseert op zondag 26
februari een 'oecumenische
viering van het woord' in de
Bonifaciuskerk aan de Para
dijslaan 7 in Alphen. Het
thema van de dienst is 'Een
bos van mensen'. Aan
vangstijd 11.30 uur. Voor
ganger is pastor J. Steen
voorden. Iedereen is wel
kom.
Soeficentrum
Het Leidse Soeficentrum
organiseert op zondag 26
februari een eredienst voor
belangstellenden in het
centrum Verbum Dei aan
de Plantage 16 in Leiden.
De dienst begint om 11.00
uur en de toegang is gratis.
Het onderwerp 'De Geest
van Leiding' staat centraal.
Moker
De radio-uitzending van
Moker, het media-overleg
van kerken in Rijnland en
de Bollenstreek, staat van
daag en morgen in het te
ken van de Leidse hulpac
ties voor Roemenië. De
overdenking is van pastor
G. Paardekooper uit Voor
schoten. Moker zendt op
zaterdag uit van 09.30 tot
10.00 uur en op zondag van
19.00 tot 19.30 uur (een
herhaling) op de frequen
ties FM 105.7 en (via de ka
bel) op de FM 88.
Open Doors van Gods smokkelaar' Anne van der Bijl veertig jaar
Ze vliegen bij Open Doors
de deur uit, de modellen
van de kever waar het in
1955 allemaal mee begon.
Toen Van der Bijl met 'een
brandend hart voor de lij
dende kerk' en een koffer
vol bijbels ('ik had nauwe
lijks nog ruimte voor een
tandenborstel') Polen be
zocht.
Bidden voor de ondergang van de islam. Deze oproep klonk onlangs in Drachten uit de mond
van de Filipijnse voorganger Oswaldo Magdangal, die om zijn geloofsovertuiging in Saudi-
Arabië was gemarteld en aanvankelijk zelfs ter dood veroordeeld. Oswaldo was naar
Nederland gehaald door 'Open Doors' (voorheen Kruistochten), de interkerkelijke stichting
uit Ermelo met ruim dertigduizend Nederlandse donateurs die opkomt voor 'de lijdende
kerk'. Op de Friese Raad van Kerken speelde even de vraag of men zich expliciet van de
'extreme oproep' van de Filipijn zou distantiëren, maar men besloot er geen woorden aan vuil
te maken. 'Gods smokkelaar' Anne van der Bijl, oprichter en drijvende kracht van het
jubilerende Open Doors (veertig jaar), haalt daarover zijn schouders op. Hij weet uit de eerste
hand dat 'de moslimwereld veel gevaarlijker is dan het communisme'. „Van de zogenaamde
oecumenische kerken mag je geen slechte dingen meer over de islam zeggen. Maar daarmee
spelen ze de moslims wel volkomen in de kaart."
Het werk van 'brother Andrew'
(zijn schuilnaam) heeft altijd tot
de verbeelding gesproken. Aller
eerst waren daar natuurlijk de
illegale bijbeltransporten naar
het Oostblok door talloze vrij
willigers in speciaal omgebouw
de wagens. Maar ook de specta
culaire nachtelijke landing van
een schip op de Chinese kust in
1981, waardoor in één klap een
miljoen bijbels werden afgele
verd.
Van der Bijl (67) heeft ge
mengde gevoelens over zijn
imago als 'Gods smokkelaar'.
Dat heeft hij te danken aan de
titel van zijn autobiografie uit
1968. Met een wereldwijde ver
koop van tien miljoen exempla
ren een regelrechte bestseller.
„De uitgever heeft dat erop ge
zet. Ik had een heel vrome titel
verzonnen: 'Met Gods Woord
achter het IJzeren Gordijn'. Wij
hadden het zelf nooit als smok
kelen gezien, maar als een ver
vulling van de bijbelse op
dracht."
Tegelijk weet hij dat de sfeer
van illegaliteit in sterke mate
heeft bijgedragen aan het we
reldwijde succes. „Het spreekt -
helaas, zou ik haast zeggen - de
mensen aan. En van dat imago
tegen wil en dank, maken wij
gebruik." Maar, benadrukt Van
der Bijl, „in het openbaar pro
testeer ik altijd tegen dat 'Gods
smokkelaar'. Dan roep ik: hé, ik
ben maar een gehoorzame zen
deling. Wij hebben ook geen
negatieve boodschap. Wij heb
ben het communisme nooit af
geschilderd als een boeman.
Dat lieten we graag aan anderen
Pionier
Op den duur was er zelfs sprake
van een zekere wildgroei in or
ganisaties die de verdrukte kerk
in het Oostblok steunden. Van
der Bijl geldt echter als dé pio
nier. „Als iemand zegt dat iets
niet kan, dan spring ik er
meteen bovenop." Als net afge
studeerd studentje van een bij-
belschool zocht hij christenen
in Polen op. Hij kwam er bin
nen door zich op te geven voor
Anne van der Bijl: „Ik ben n
gehoorzame zendeling."
een communistische jeugdcon-
ferentie. Eén van zijn eerste rei
zen werd zelfs bekostigd door
'De Waarheid'. Een delegatie
van het communistische blad
had een lezing van hem bijge
woond en vond dat hij zich be
ter op de hoogte moest stellen.
„Op die reis heb ik wat afge-
preekt... Ik ben prompt op de
zwarte lijst gekomen."
Aan smokkelen had hij nog
nooit gedacht. „Ik was in kerken
waar niemand een bijbel had,
zelfs de predikant niet. Toen ze
mijn bijbeltje zagen, werd er ge
vraagd: kan ik ook zo'n bijbel
krijgen? En dan zei ik: ik heb het
recht niet om twee bijbels te
hebben. Dat is immoreel. En zo
begon het. En ja, als je een bij
bel brengt in zo'n land, dan
staan ze in de rij. Er is zo'n hon
ger naar bijbels." Van der Bijl
ontwikkelde een eigen 'bij-
belsmokkelethiek': „Het is een
verzetsdaad, een bewust niet
accepteren van door mensen
getrokken lijnen waardoor een
deel van de gemeente van
Christus werd afgesloten van
een ander deel. Dan gelden de
grenzen van goddeloze regimes
De actie 'Zeven jaar bidden
voor de Sovjet-Unie' zag - toen
nog - Kruistochten bekroond
met de snel oprukkende glas
nost. Volgens Van der Bijl is er
'absoluut' sprake van gebeds
verhoring. „Van het Oostblok
heb ik altijd gedacht dat het be
ter zou worden. Het communis
me als ideologie was al snel
morsdood. Ik herinner mij hoe
ik eens op een conferentie zei
dat ik over niet al te lange tijd
vrachtwagens vol bijbels naar
Rusland zag gaan. Ik ben daar
toen door mijn eigen medewer
kers over bekritiseerd, zo van:
hoe kun je dat nou toch zeggen?
Vijf jaar later was de Muur ge
vallen."
Hoewel er geen reden meer is
tot 'stiekem gedoe', is het kan
toor van Open Doors in Ermelo
- waar vroeger auto's, busjes en
werden omgebouwd -
nog steeds moeilijk te vinden.
„Het is een beetje cultuur ge
worden om niet te veel aan de
weg te timmeren", verklaart pu-
bliciteitsman Jenö Sebök. De
organisatie, met nu wereldwijd
een achterban van zo'n twee
honderdduizend mensen en
tweehonderd fulltime mede
werkers in twintig landen, heeft
inmiddels een veel breder werk
terrein dan het oude Oostblok.
De organisatie zet zich in voor
alle kerken die in de knel zitten.
Voor Open Doors ligt de nadruk
nu op hulp aan christenen in
China, terwijl de moslimwereld
op een goede tweede plaats
komt. Het echte smokkelen is
wat op de achtergrond geraakt;
opbouwen van kader staat nu
voorop. Het jubileumproject
omhelst dan ook al of niet ge
heim cursuswerk in een aantal
moslim- en communistische
landen.
Van der Bijl ontkent dat er
sprake is van een koerswijziging
om de eigen organisatie in
stand te houden, zoals boze
stemmen soms beweren. „Het
is niet meer dan een accentver
schuiving." De situatie in Chi
na, waar men al actief was,
wordt namelijk absoluut erger",
zegt Van der Bijl. Ook al roepen
mensen als de anglicaanse
aartsbisschop George Carey, die
onlangs de officiële kerk in het
land opzocht, dat het wel mee
valt. „Ook Billy Graham zei, na
dat hij er geweest was, dat het
een mooi land is en dat het er
goed gaat." Maar de waarne
ming van Open Doors is, net als
die van Amnesty International,
anders. Open Doors houdt een
'vervolgingsindex' bij. Op de
wereldranglijst godsdienstvrij -
heid staat China hoog geno
teerd: een vijfde plaats.
De Top Drie wordt gevormd
door achtereenvolgens Saudi-
Arabië, Iran en Sudan. Moslim
landen dus. Vijf jaar geleden
werd de naam Kruistochten ver
anderd, 'want dat woord doet
bij moslims alle haren overeind
staan'. Tegelijkertijd lanceerde
men een gebedsactie voor de
moslimwereld. In dit geval werd
er geen zeven jaar, zoals voor de
Sovjet-Unie, maar tien jaar voor
uitgetrokken. Er wordt gebeden
voor de lijdende kerk en dat 'de
Heilige Geest de harten van
moslims opent voor het evange
lie'.
Van der Bijl: „De Kerk is er in
de moslimwereld veel slechter
aan toe dan de Kerk onder het
communisme. Toen konden
christenen niet vluchten, maar
nu verlaten ze wel massaal de
moslimlanden. Er is in veel lan
den bijna niets van de Kerk
over." Hij signaleert met zorg
hoe de fundamentalistische golf
de moslimwereld overspoelt.
„Och nee, die golf- heeft nog
lang niet het hoogtepunt be
reikt."
Op zich heeft Van der Bijl be
grip voor het ontstaan van het
fundamentalisme. „Het is een
interne revivalbeweging als re
actie op de onvoorstelbare hui
chelarij van de islam. Het fun
damentalisme richt zich in de
eerste plaats op de islam zelf.
Daarnaast is er de angst voor de
verderfelijke morele invloed van
het westen via de media. Het
fundamentalisme is alleen veel
te ver doorgeschoten.
De gevolgen voor de Kerk zijn
daar duidelijk te zien. „Moslims
die in Egypte christen geworden
zijn, zijn hun leven niet zekér.
In landen als Syrië en Irak is het
aantal christenen dramatisch
teruggelopen. In Algerije en Tu
nesië komen de christenen niet
eens meer samen. Ik zie de Kerk
dan in de tang zitten en moet
daar dan naartoe."
PUZZEL
OPGAVE
OPLOSSING
CRYPTOGRAM
Horizontaal:
IVogel met een stekend oog
(6); 7. Verstoten door een ouder
meisje (5); 8. Eigenzinnig deel
van het jaar (5); 9. Zeurvat (5);
10. Met haar zit het wel goed!
(4); 11Plaatsten) in Gelderland
(6); 12. enkelspeler (6).
Verticaal:
2. Duidelijk voltooid (5); 3. Raak
er niet over tijdens het reizen!
(6); 4. Shagroker die over de kop
t? (6); 5. Geldstaafje (4); 6.
Twee pakjes shag voor de slag
werker (8); 10. De vogels zijn er
ziek van dat Piet ervoor staat (4);
II. In de familie of zo (3).
KRUISWOORDRAADSEL
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
HEINZ
BOES
HET WEER
HANS VAN|
Even koud
Bij middagtemperaturen van circa
5 graden is het vandaag een van de
koudste dagen van deze maand.
Dat zegt genoeg over de kwaliteit
van een winter, die niet of nauwe
lijks aan bod geweest is. Voor wie
alsnog de sfeer van het koude sei
zoen wil proeven, kan in Centraal-
Europa volop terecht. Na de over
vloedige sneeuwval in januari, was
het enkele weken erg zacht in de
Alpenlanden, maar de winter zorgt
de komende dagen voor een ruime
toegift. De straalstroom stuurt de
Atlantische depressies regelrecht
naar de wintersportgebieden. Voor
al de west- en noordzijde van het
Alpenmassief krijgt de volle laag;
op veel locaties is een verse
sneeuwlaag van 30 tot 70 centi
meter goed mogelijk.
Door de zuidelijke trekbaan van de
neerslaggebieden zijn de regen-
hoeveelheden in Nederland relatief
gering. Vrijdagmiddag trok een la-
gedrukkern over België naar het
oosten en in de middag klaarde het
weer wat op. Door de nabijheid van
de kern waren de drukverschillen
klein en stond er nauwelijks wind.
Deze procedure wordt vandaag her
haald. Vanmiddag trekt een vol
gende storing vrijwel dwars
p
het land oostwaarts. Het actieve
gedeelte van de neerslagzone col
centreert zich boven de zuidelijk^1'
provincies; het noorden krijgt eeifn
paar losse buien. pst
In de koude en onstabiele noord-an
westelijke stroming achter de de-jill
pressie trekt zondagmiddag nog h
een troglijntje over de Noordzee L,
naar het zuiden. Er vallen enkelefj
winterse buien met regen, hagel r
natte sneeuw en mogelijk een enp
kele donderklap. Vervolgens stuufn
het hogedrukgebied der Azoren
1045 millibar sterk - een uitlope st
naar ons land. Wellicht daalt het a<
kwik in de vroege uurtjes van uli
maandag bij opklaringen tot dich'c
bij het vriespunt. ie,
draait moeiteloos door. Een vol- 1
gend frontaal systeem zorgt op
maandagavond en dinsdag voor rU
gen en toenemende zuidwesten-^
wind. Het koudere weertype be- I
hoort dan weer tot het verleden.
Het kwik loopt vrij gemakkelijk op
naar een graad of 10. Verderop in
de week wisselen buien en opklaj
ringsgebieden elkaar af.
Spanje: -Vj- 20nni
In het noorden enkele wol-
kenvelden en een versprei
de bui. Naar het zuiden toe flink wat
zon. Zondag daling van temperatuur en
ook in het midden en zuiden
de.kans op buien, mogelijk rr
Maxima van 15 graden in h
tot 24 in het zuiden. Zondag tempera-
tuuur tussen 8 graden in het noorden
Canarische Eilanden:
ook flinke perioden met Zon. Droog.
Middagtemperatuur rond 20 graden.
Flinke zonnige perioden, maar in de
loop van zaterdag in het noorden meer
bewolking. Zondag enkele buien bij een
frisse noordwestenwind. Middagtempe
ratuur daalt van 21 graden op zaterdag
naar 18 graden op zondag.
Zuid-Frankrijk:
Vrij veel bewolking en perioden met re
gen, langs de Rivièra echter ook af en
toe zon. Zaterdag tamelijk veel wind.
Zondag neemt de wind overal iets af. Za
terdag valt de meeste sneeuw in de Al
pen, sneeuwgrens dalend van 1700
naar 1100 meter. Zondag valt de mees
te sneeuw in de Pyreneeën, sneeuw
grens dalend tot 900 meter. Middag-
temperatuur zaterdag 15 tot 20 graden,
zondag flink frisser met temperaturen
rond 10 graden. Temperatuur op 2000
meter zondag circa -6 graden.
Mallorca en Ibiza:
Zaterdag perioden met zon en droog.
Middagtemperatuur rond 21 graden.
Zondag wisselend bewolkt en enkele
buien, soms met onweer. Temperatuur
daalt flink en ligt 's middags rond 13
graden. Er waait een frisse noorden-
Italië:
Zaterdag naar het zuiden wegtrekkende
regen, gevolgd door opklaringen. Zondag
in het zuiden eerst zon, verder veel be
wolking en op veel olaatsen buiige re
gen. In de Italiaanse Alpen zaterdag
meest droog, zondag enige tijd sneeuw
boven 1200 meter. Middagtemperatuur
in het laagland uiteenlopend van 10
graden in de Povlakte tot ongeveer 17 in
het midden en zuiden. Temperatuur op
2000 meter hoogte in de Italiaanse Al
pen zaterdag rond het vriespunt, zondag
dalend naar -4 graden.
Griekenland en Kreta:
Wolkenvelden, nu en dan ook zon. Voor
al zaterdag in Griekenland kans op
buiige regen. Middagtemperatuur rond
16 graden, zondag op veel plaatsen iets
Turkije en Cyprus:
Zaterdag vooral langs Turkse westkust
wolkenvelden en kans op buiige regen.
gend droog. Middagtemperatuur aan de
meeste kusten rond 17 graden.
Duitsland:
Overwegend bewolkt en perioden met
regen of sneeuw. Middagtemperatuur in
de dalen rond 5 graden, in het zuiden
zaterdag iets hoger. Temperatuur op
1000 meter in de middelgebergten en
op 1500 meter in de Beierse Alpen iets
onder nul, zaterdag in het zuiden tijde-
Zwitserland:
Perioden met regen, zaterdag aan de
zuidflank van de Alpen meest droog.
Zondag later in het zuidwesten opklarin
gen. Sneeuwgrens eerst stijgend tot on
geveer 1500 meter, daarna dalend tot
rond 700 meter. Temperatuur op 2000
meter eerst oplopend tot rond nul. daar
na dalend naar -6 graden.
Oostenrijk:
Bewolkt en perioden met regen.
Sneeuwgrens zaterdag van het westen
uit stijgend naar ongeveer 1400 meter,
zondag weer dalend tot ongeveer 700
meter. Temperatuur op 2000 meter
hoogte zaterdag oplopend tot dicht bij
nul, zondag dalend naar -7 graden.
ZONDAG 26 FEBRUARI 1995 Vl
Zon op 07.33 Zon onder 18.H
Maan op 05.29 Maan onderl4.F
Waterstanden Katwijk
Hoogwater00.19 12.42 f
Laag water 08.16 21.21 s
MAANDAG 27 FEBRUARI 1995 E
Zon- en maanstanden
Zon op 07.31 Zon onder 18.L
Maan op 06.04 Maan onder 16.F
Waterstanden Katwijk r
Hoogwater01.22 13.42 j:
Laag vi
r 09.15 22.11
Weerrapporten 24 februari 19 ui
Amsterdam lichtbew.
De Bilt regenbui
Deelen regenbui/
Cyprus
Klagenfurt
Kopenhagen
COLOFON
J Kiel (adj).
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, F
SüftSSSSBStSSkw.
- .30 uur 071 -356215. of per post
Postbus 54,2300 AB Leiden
TELEFAX-^
Redactie071-321921
ma.-vri). van 08 30-17.00 uur:
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleut
ma-vnj van 8 30-17.00 uur
Telefoon 071-143545
ABONNEMENTEN
per maand ƒ31.05
per kwartaal 87,70
per,aar 337,55 3
VERZENDING PER POST
Nederland: per kwartaal 134,50
ovenge landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
ma t/m vrij: 18.00-19.30 uur,
zat. 10.00-12 OOuur.Tel.071-128030