Kleine organisaties
willen eigen omroep
Kerk Samenleving
Omstreden pater Rogier 't Hoen
breekt met het bisdom Roermond
De stille luyden
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1995
BUITENLAND KORT
Moord
De moord op de homoseksu
ele predikant Joseph Doucé
in 1990 in Parijs is volgens de
Franse minister Pasqua van
binnenlandse zaken door in
specteurs van de politie
lichtingendienst
De vriend van het slachtoffer,
Guy Bondar, heeft om her
opening van het justitieel on
derzoek gevraagd. Zijn advo
caat, Olivier Metzner, wil dat
het openbaar ministerie Pas
qua verhoort. Kennelijk be
schikt de minister over gege
vens die de justitie niet heeft,
aldus Metzner. Doucé, bap
tist, heeft psychologie en
seksuologie aan de Vrije Uni
versiteit in Amsterdam ge
studeerd. Hij was oprichter
en directeur van een cen
trum in Parijs voor pastorale
zorg aan seksuele minderhe
den. De protestantse kerk
van Frankrijk, die niets van
deze activiteiten wilde we
ten, ontnam hem in 1985
zijn bevoegdheden als predi
kant. De politie verdacht
hem ervan een schakel te
zijn in een internationaal
netwerk van kinderporno.
Polen
Paus Johannes Paulus II be
zoekt in mei waarschijnlijk
opnieuw Polen. Het wordt
het zesde bezoek van Karol
Wojtyla aan zijn vaderland
sinds hij in 1978 tot paus
werd benoemd. De paus zal
dan vanuit Tsjechië, waar hij
op 21 mei in Olomouc de te-
genreformator Jan Sarkander
zalig spreekt, een kort bezoek
aan Skoczow in het nabijge
legen Polen brengen.
Skoczow is de geboorteplaats
van Sarkander (1576 - 1620).
De reis naar Tsjechië staat al
vast, die naar Polen nog niet.
Verder is de paus van plan
dit jaar België, Slowakije, en
kele Afrikaanse landen en de
Verenigde Staten te bezoe
ken.
Verontwaardigd
De protestantse kerken in
Tsjechië hebben verontwaar
digd gereageerd op de ko
mende zaligverklaring van
Sarkander. Als dat doorgaat,
wordt de oecumenische
dienst afgelast, aldus Pavel
Smetana, een vooraanstaand
kerkleider uit Praag. Sarkan
der was volgens Smetana één
van de drijvende krachten
achter de gedwongen over
gang van Boheemse pro
testanten naar de Rooms-Ka-
tholieke Kerk. Sarkander
werd op 17 maart 1620 door
protestantse edelen doodge
marteld. In brieven aan de
paus en het aartsbisdom
Olomouc waarschuwde
Smetana voor een voorlopig
einde aan de goede oecume
nische betrekkingen in het
land.
NEDERWEERT ANP
De omstreden pater Rogier 't
Hoen (66) uit het Limburgse
Nederweert, die in aanvaring
kwam met de pastoors van het
dekenaat Weert, heeft zelf een
einde gemaakt aan dit conflict.
Hij wil niet langer pastoraal
werk doen binnen het bisdom
Roermond. ,,Het werken wordt
me hier onmogelijk gemaakt. Ik
kan elders wel terecht om pas
toraal werkzaam te zijn."
Zijn besluit is hem ingegeven
door het feit dat er in het bis
dom Roermond na het aftreden
van de zeer conservatieve bis
schop Gijsen niets ten goede is
veranderd. „Zijn opvolger, bis
schop Frans Wiertz, is een ai
mabel mens maar hij kan mij
geen ruimte bieden voor mijn
kerkopvatting. Hij is de gevan
gene van zijn staf die nog altijd
op de lijn-Gijsen zit."
Pater 't Hoen is vooral verbol
gen over de handelwijze van
vicaris-generaal dr. H. van der
Meer, een pater jezuïet, 't Hoen
sprak kortgeleden met hem
over het conflict met de pas
toors in het dekenaat Weert.
„Het was een hartelijk gesprek,
maar dat bleek slechts schijn te
zijn, zo bleek naderhand. Van
der Meer heeft een voor mij
grievende brief geschreven aan
een bruidspaar waarvan ik het
huwelijk kerkelijk heb ingeze
gend."
Daarin schreef Van der Meer.
aldus 't Hoen, dat de omstreden
pater de mensen maar wat
voorspiegelt. Hij zou volgens
Van der Meer niet de liturgie
van de kerk maar de liturgie van
't Hoen volgen.
„Door zijn feitelijk spreken
over de kerk jaagt 't Hoen de
mensen die hij naar de kerk
heeft gebracht, er weer even
hard uit", aldus Van der Meer.
Die tekst noemt 't Hoen beledi
gend. Voor hem is de brief van
vicaris Van der Meer de druppel
die de emmer doet overlopen.
AMSTERDAM
Ruim dertig levensbeschouwelijk getinte organisaties
richten vandaag in Amsterdam de omroepvereniging Fo
rum op. De overwegend kleine Derde Wereld-, milieu-,
vredes- en vrouwengroepen hopen gezamenlijk op een
uur zendtijd op televisie en vijf uur radiozendtijd.
aarde en de kosmos'.
Forum wil stem geven aan
groepen die zich in deze levens
beschouwing herkennen, aldus
Wijn. „Er gebeurt op landelijk
en plaatselijk niveau binnen de
ze organisaties zo ontzettend
veel. Het is echt vreemd dat de
ze beweging geen stem heeft op
radio en televisie."
Wijn schat de gezamenlijke
achterban op zo'n 60.000 men
sen. Tot de organisaties beho
ren De Kleine Aarde, Aktie Stro-
Het gaat om 'een omroep op
geestelijke grondslag', aldus M.
Wijn van de Alternatieve Con
sumentenbond. Doel is de le
vensbeschouwing uit te dragen
'die gekaraktiseriseerd wordt
door verbondenheid'. De deel
nemende organisaties erkennen
allemaal dat 'ieder wezen in in
nerlijke en uiterlijke verschij
ningsvorm uniek is en verbon
den is met andere wezens, de
halm en Vrouwen voor Vrede,
maar ook opleidingen voor al
ternatieve genezers, bewegin
gen voor inheemse volken, kriti
sche landbouworganisaties en
een club van kunstenaars.
Het is de vraag of alle leden
van deze organisaties zich ook
aansluiten bij de nieuwe om
roepvereniging, die inmiddels
bij het Commissariaat voor de
Media een aanvraag heeft inge
diend. „Het kenmerk van deze
beweging is dat mensen hun in
dividuele verantwoordelijkheid
nemen. Dat is een typisch ja
ren-negentig-fenomeen. Het
lidmaatschap is minder vanzelf
sprekend dan bij bijvoorbeeld
een kerk."
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Ederveen: F. Hoek
te Goedereede; te Tilburg (part
time) als predikant voor bijzon
dere werkzaamheden
(studentenpredikant): mw. V.C.
Lindenburg, kandidaat te Lei
den, die dit beroep heeft aange-
Aangenomen: naar Soest: H. Gij
sen, l.l. zendingspredikant van
de Reformed Church Zambia.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Bedankt: voor Bedum: C. van
den Berg te Amersfoort-Oost.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Sliedrecht (Bethel-
kerk): J.P. Boiten te Schiedam.
Aangenomen: naar Siegerswou-
de-de Wilp: ds. A. den Boer, wo
nende te Urk.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Moerkapelle: P.
Mulder te Capelle aan den IJs-
sel-Middelwatering; te Genemui-
den: P. Melis te Nieuw-Beijer-
land.
Bisschoppen vragen ruimte
christelijke organisaties
De Nederlandse bisschoppen
hebben met het oog op de
provinciale verkiezingen de
politieke partijen opgeroepen
alle ruimte te geven aan iden
titeitsgebonden organisaties.
Christelijke en andere levens
beschouwelijke organisaties
moeten ook op provinciaal ni
veau 'een herkenbare identi
teit kunnen uitstralen om wer
vend te zijn en te blijven'.
„Helaas vinden er allerlei
processen plaats waarbij eco
nomie en efficiency de door
slaggevende argumenten in de
afwegingen dreigen te wor
den", schrijven de bisschop
pen aan de fractievoorzitters
van CDA, PvdA, WD en D66
in de provincies. „Daarmee
wordt soms voorbij gegaan
aan het grote belang van de
identiteitsgebonden organisa-
De bisschoppen wijzen op
de nadelige gevolgen van de in
hun ogen te ver doorgescho
ten fragmentarisering van de
maatschappij. „Verbanden
waarin mensen zich thuisvoe-
len en die dienstbaar zijn aan
onze samenleving vormen een
wezenlijke bijdrage om dit
fragmentarisatieproces te ke
ren. Die verbanden zijn er ge
lukkig nog."
BOEKBESPREKING
Met 'de stillen in den lande'
(Psalm 35 vers 20) wordt het
'vreedzame' en 'zachtmoedi
ge' deel der natie aangeduid.
De Statenvertalers dachten
daarbij in het bijzonder aan
'kinderen Gods. die, wederge
boren door de Heilige Geest,
onder het kruis van nederige
gehoorzaamheid zijn ge
bracht'. Deze uitdrukking
werd een geliefkoosde aandui
ding voor 'eenvoudige vro
men', waartoe de groep bevin
delijk gereformeerden zonder
enig probleem kan worden ge
rekend. In dit boek van sa
mensteller F.A. van Lieburg
wordt echter gesproken van
'stille luyden', waarbij wordt
aangehaakt bij een veel beken
dere troetelnaam voor calvi
nisten, namelijk 'de kleine luy
den'. De samenvoeging met
'stillen in den lande' werd voor
het eerst in de
jaren zeventig
gehanteerd in
een studie over
de ^groeperingen
die zich in 1907
verenigden tot
de Gereformeer
den Gemeenten
in Nederland.
Het boek 'De
stille luyden' is
volledig gewijd
aan het leven en
denken van de
bevindelijk gere
formeerden in
de vorige eeuw.
Bekende theolo
gen en historici -
onder wie prof.
dr. C. Graafland
en prof. dr. W.
van 't Spijker - geven hun visie
op basis van een aantal 'beke
ringsgeschiedenissen' van
mannen, vrouwen en kinde
ren. Van Lieburg - die eerder al
'Levens van vromen; gerefor
meerd piëtisme in de achttien
de eeuw' schreef - voorzag de
ze bundel van een inleiding en
slotbeschouwing.
Zoveel bevindelijke vroomheid
uit de negentiende eeuw, ver
woord door zoveel godge
leerdheid uit de twintigste, dat
levert mooie passages op. De
behandelde biografiën maken
duidelijk hoe de 'stillen in den
lande' hun geestelijke weg
zochten temidden van zoveel
ingrijpende kerkelijke en
maatschappelijke veranderin
gen.
Van Lieburg noemt in zijn
slotwoord de 'afhankelijkheid
onder de hemel' en 'vreemde
lingschap op de aarde' de
diepste oorzaken van de gees
telijke apartheid van de 'stille
luyden'. „Op de wereldbol was
bevindelijk gereformeerd Ne
derland maar een klein wolkje
in het noordwesten. Maar ach
ter de horizon van een bid
dend leven scheen de morgen
glans der eeuwige heerlijk
heid."
De stille luyden bevindelijk
fereformeerden in de 19e eeuw
FA. van Lieburg (red.). -
Kampen De Groot Goudriaan,
1994. - 192 p. ISBN 90-6140-
384-7. Prijs 45,00 gulden.
Kom en Zie
In de bij de Leidse uitgeverij
Groen verschenen reeks 'Kom
en Zie' geven twaalf predikanten
uit verschillende richtingen bin
nen de Nederlandse Hervormde
Kerk een uiteenzetting van de
gereformeerde geloofsleer. Hun
doel is 'de lezer te laten zien dat
de leer van de Bijbel altijd ver
nieuwend en fris is'. De reeks
bestaat uit vier delen, waarvan
onlangs het derde en het laatste
boek verschenen. 'Kom en Zie'
kan worden gebruikt als naslag
werk,
Aan het
derde
deel, met
als thema
'Geloof en
bekering',
der anderen meegewerkt door
dominee W.H.B. ten Voorde uit
Katwijk aan Zee. Samen met zijn
collega's P. van der Kraan (Bles-
kensgraaf) en W.J. op 't Hof (Ne-
derhemert) gaat hij in op de
rechtvaardiging, het geloof en
de bevinding, en de
Het vierde deel heet 'Volhar
den tot het einde' en gaat over
de heiliging, het Koninkrijk
Gods en ae leer over 'de laatste
dingen'. Deze bundel bevat bij
dragen van de hand van ds. K.
Exaïto (emeritus-predikant van
de hervormde gemeente van
Benthuizen), ds. W. van Vlastuin
(Opheusden) en ds. J.C. den
Toom (Sommelsdijk).
Reeks 'Kom en Zie' Geloof en
bekering P.R. Meinders (eind
redactie). - Leiden Groen,
1994. - 175 p. ISBN 90-5030-
285-8. Prijs 32,50 gulden.
Reeks 'Kom en Zie'Volharden
tot het einde P.R. Meinders
(eindredactie). - Leiden
Groen, 1994. - 195 p. ISBN 90-
5030-286-6. Prijs 32,50 gul
den.
De hele serie van vier boeken
kost 99,00 gulden.
DICK VAN DER PLAS
OPGAVE
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
1. enig in zijn soort; 5. vlees
soort; 10. ontkenning; 12. al-
leenspel; 13. artikel; 14. mode
gek; 16. herkauwer; 17. Engelse
ontkenning; 18. rode verfstof
20. gewicht; 21. soort antilope;
23. bijbelse reus; 25. aswente
ling; 27. insekteneter; 28. zang
stem; 30. titel; 31. mannetjes
varken; 32. bevlieging; 33. afge
legen; 34. roofzuchtige pape
gaai; 36. grondsoort; 38. brand
stof; 40. aardgordel; 41. loof
boom; 44. greenwichtijd; 46.
aardappel; 47. buisverlichting;
48. kleding; 50. bloem; 51.
meisjesnaam; 52. delfstof; 54.
grondsoort; 55. hartige hap; 56.
autopech.
Verticaal:
1. eensgezind; 2. wrede Romein
se keizer; 3. een beetje; 4. voeg
woord; 6. rund; 7. kledingstuk;
8. teug; 9. entree; 11. specerij;
14. hoofddeksel; 15. dierenver
blijf; 18. gedwee; 19. boom; 21.
tentoonstellingslokaal; 22. na
volger; 24. Zweedse scheikundi
ge; 26. in elkaar; 28. woonboot;
29. brandgang; 33. bestuurster;
35. gemoedsbeweging; 37. pro
paganda; 39. ratelpopulier; 40.
duw; 42. vallei; 43. soort; 45.
wenteling; 47. getal; 49. bevel;
51. dierenverblijf; 53. scandium
(scheik.); 54. Frans lidwoord.
OPLOSSING
CITAAT
Horizontaal:
1. moor; 2. fruit; 3. want; 4.
graag; 5. boor; 6. room; 7. guur;
8. kieuw; 9. bont; 10. truc; 11.
blut; 12. slaaf; 13. brits; 14.
muts.
Het citaat is van Horatius: „Het
volk fluit me uit, maar thuis ap
plaudisseer ik voor mezelf".
DE RECHTER
S T R
Mr. Jesse van Muylwijck
HEINZ
BOES
HET WEER
Aanhoudend wisselvallig
De laatste dagen van de weerkun
dige winter geven een lichte nei
ging naar kouder weer, maar tot
een late machtsgreep van Thialf
zal het niet komen. Wellicht zien
we de komende dagen nog wat
(natte) sneeuwvlokken; vorst zit er
al helemaal niet in. Het tempera-
tuurniveau is teruggevallen naar de
normale waarde voor eind februari,
waardoor de sprokkelmaand van
1995 - weliswaar zeer zacht - geen
aanspraak meer maakt op het pre
dikaat 'warmste van de eeuw'.
Donderdag zat ons land al vrij diep
in koude, polaire lucht. Een mooie
dag voor de liefhebber van oud-
Hollandse luchten. Felle opklarin
gen werden afgewisseld door ha
gelwitte stapelwolken, soms met
donkere basis. Later op de dag ont
stond de karakteristieke aambeeld
vorm als teken, dat de cumulus
wolken het buienstadium hadden
bereikt (cumulonimbus).
Die buien, soms met hagel en natte
sneeuw, waren in straten gerang
schikt. Sommige plaatsen kregen
een handjevol buien te verwerken,
terwijl op andere locaties de kr<
dicht bleef. In de avond zakten
bloemkoolwolken in om plaats
maken voor een egale laag front
bewolking. Vanuit het westen ni
derde een 'tweeling-depressie',
eerste lagedrukkern ligt
precies boven Nederland, zodal
het weer een grijs en druileri
rakter heeft.
Na enkele uren opklaringen worj
in de komende nachten
genochtend deel twee verwachl
opnieuw nattigheid dus, maar
meeste regen en het sterkste v
veld trekt ten zuiden van onze
langs. Morgen later op de dag
breekt de bewolking, maar de k|
de bovenlucht produceert opnii
buien, soms met winterse ladinj
Dit weertype houdt de rest
weekeinde aan. Het kwik komt
veel hoger dan 6 graden; de
hooguit vrij krachtig uit west tot
noordwest. Begin volgende
krijgt een volgende I Jslanddeprj
sie vat op ons weer, zodat de
selvalligheid onverminderd a
houdt.
HET WEER IN EUROPA
kele bui. Morgen in hel
zuiden meer zon. Middag-
temperatuur van een paai
graden onder 0 in hel
noorden tot een paar gra
den erboven in het
Denemarken:
Vandaag wisselend be
wolkt met buien, mogelijk
met hagel. Later op de dag
king, in de middag gevolg door regen.
Middagtemperatuur ongeveer 5 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Wisselvallig weer met van tijd tot tijd re
gen of winterse buien, mogelijk ook on
weer. Middagtemperatuur van 6 graden
in het noorden en oosten tot 10 in het
België en Luxemburg:
Vandaag veel bewolking en regen, vooral
in de Ardennen ook kans op sneeuw. La-
ter vanuit het westen enkele opklarin
gen. Morgen regen en veel wind, later
opnieuw enkele opklaringen. Middag
temperatuur rond 6 graden, morgen
zachter. In de Ardennen lagere tempera-
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wisselvallig met vooral vandaag veel
wind en regen. Sneeuwgrens in de ber
gen meest rond 1000 meter. Maxima
van 8 tot 11 graden, morgen in de zui
delijk gelegen departementen een paar
graden hoger.
Spanje:
In het noorden geregeld wolkenvelden
en vandaag plaatselijk regen. Elders pe
rioden met zon en droog. Middagtempe
ratuur 13 graden in het noorden tot 23
aan de zuidelijke Costa's.
Canarische Eilanden:
Zonnig. Maxima ongeveer 20 graden, op
de zuidstranden iets hoger.
Zuid-Frankrijk:
Overwegend veel bewolking en perioden
met regen; in de Alpen sneeuwgrens va
riërend tussen 700 en 1200 meter, in
de Pyreneeën rond 1500 meter. Van
daag tamelijk veel wind; in het zuidoos
ten waait ook morgenochtend nog een
stevige Mistral. Vandaag middagtempe
ratuur tussen 10 en 14 graden, morgen
enkele graden hoger. Temperatuur op
2000 meter hoogte in de Franse Alpen
iets onder nul, in de Pyreneeën rond het
vriespunt.
Italië:
Af en toe zon, ook nu en dan buiige re
gen. In de Italiaanse Alpen ligt de
sneeuwgrens rond 1300 meter. Middag
temperatuur uiteenlopend van 10 gra
den in de Povlakte tot 15 in het midden
en zuiden. Temperatuur op 2000 meter
hoogte in de Italiaanse Alpen en Dolo
mieten rond -2 graden.
Duitsland:
Vandaag van het westen uit regen of
sneeuw. Morgen eerst enkele verspreide
opklaringen, later van het westen uit op
nieuw regen, plaatselijk voorafgegaan
door sneeuw. Sneeuwgrens morgen in
de middelgebergten tijdelijk stijgend tot
iets boven de 1000 meter. Middagtem
peratuur in de dalen vandaag rond 4
graden, in het zuiden iets hoger; morgen
overal zachter. Temperatuur op 1000
meter in de middelgebergten en op
1500 meter in de Beierse Alpen iets on
der nul, morgen oplopend tot iets boven
het vriespunt.
Zwitserland:
Vandaag van het westen uit regen,
sneeuwgrens rond 800 meter. In de ber
gen veel wind. Morgen aan de zuidflank
van de Alpen meest droog, elders be
wolkt en plaatselijk regen, boven 1100
meter sneeuw. Temperatuur op 2000
meter hoogte enkele graden onder nul.
Oostenrijk:
Vandaag enkele opklaringen, verder
overwegend bewolkt en af en toe regen.
Sneeuwgrens rond 800 meter, morgen
iets hoger. Temperatuur op 2000 meter
hoogte iets onder het vriespunt.
Tsjechië en Slowakije:
Vandaag af en toe zon, van het westen
uit geleidelijk verder toenemende be
wolking en enkele buien, boven 800
meter overgaand in sneeuw. Middag
temperatuur 5 graden in het laagland,
morgen enkele graden hoger. Tempera
tuur op 1000 meter ongeveer -2 graden.
WEERRAPPORTEN
Zon op 07.35 Zon onder 1^-
Maan op 04.47 Maanoni
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 11.27
Laag water 06.35 19.51
Weerrapporten 23 februari 19 ui
Amsterdam zwaar be
Den Helder licht bc
Maastrich
Athene
Bordeaux
Brussel
Cyprus
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
n12 21 16
Los Angeles zwaar bew
New Orleans half bew.
New York half bew.
TelAviv onbew.
COLOFON
ADVERTENTIES
ëite?
i Dagbladuitgeverij Damiate bv.
B.M Essenberg, G.P Arnold (adj),
jr 071-356215, of per post.
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82,23211
