'Sommigen hebben alleen rond de kerk geredetó
Wil van de kiezers in Oegstgeest aan de laars gelap:
Werkgevers geven geen werk
Regio/Schrijvende Lezers
Hoge eigendunk en opgefokte reputatie
Onderzoek Hollandse tomaat a 700.000 ballen
Elke vogel zingt zijn eigen liedje
DONDERDAG 16 FEBRUARI 1995
Ik heb niets tegen journalisten,
als ze maar niet met hun hoge
eigendunk en opgefokte reputa
ties denken dat ze overal ver
stand van hebben. Neem nu Jan
Rijsdam, van het Leidsch Dag
blad, geen willekeurig voor
beeld hoor. Persoonlijk vind ik
hem uitermate geschikt als
woordvoerder van de kleiduif
schietvereniging op 't Maag
deneiland. Maar wanneer hij
zich. uit hoofde van zijn beroep
als journalist, meent te moeten
bemoeien met het kunst- en
cultuur beleid van de gemeente
Leiden, dan heb ik toch zo iets
van schoenmaker hou je bij je
leest.
Ik kan natuurlijk dat hele zie
lige artikel "schone schijn "van
zaterdag 4 februari op deze ma
nier herschrijven, maar mijn
aanvankelijke ergernis over de
ze man ging over in medelijden.
Medelijden met zijn omgeving;
het moet toch uitermate moei
lijk zijn om met een man te
moeten praten, samenwerken
of samenleven die iedere me
ning die van zijn mening afwijkt
belachelijk maakt. Zelfs niet
schuwt om op de man te spe
len. Medelijden met het Leidsch
Dagblad dat dit soort artikelen
plaatst. Kan er echt niet enig
respect voor andersdenkenden
worden opgebracht? Niemand
eist dat er blind overheidsbe-
slissingen verdedigd worden,
maar bestrijdt die in het vervolg
s.v.p. met argumenten, het
voorkomt onnodige ergernis
sen.
Ik hoop dan ook dat er snel
een oplettend hoofd- of eindre
dacteur dit soort artikelen wei
gert of redigeert zodat ik van dit
soort pulp verschoopd kan blij
ven.
Ik ben benieuwd of er nog ex
cuses aangeboden worden, naar
mevr. Vlasveld en naar het pu
bliek.
Jan Bakker,
Leiden.
(van redactiewege ingekort. Het
antwoord op uw vraag is nee,
red.)
In de laatste gemeenteraadsver
kiezingen heeft de Oegstgeester
bevolldng een niet mis te ver
staan signaal afgegeven aan de
toen zittende politieke partijen.
Niet minder dan 42 procent van
de kiezers gaven hun stem aan
LO en gaven daarmee impliciet
blijk van hun onvrede over de
wijze waarop zij op dat moment
werden bestuurd. Dat die on
vrede breed binnen de bevol
king leefde bleek wel uit het feit,
dat LO in alle kiesdistricten de
grootste partij werd.
Des te pijnlijker is het dat
thans diezelfde politieke partij
en, openlijk gesteund door de
burgemeester, met als aanlei
ding een kwestie rondom de
ambtelijke huisvesting, de hen
onwelgevallige uitkomst van de
volkswens de facto ongedaan
hebben gemaakt. Daardoor
worden wij zo dadelijk weer be
stuurd door de partijen, die de
verkiezingen verloren hebben.
Het kenmerkt de regenteske
en egocentrische wijze van wer
ken van deze Oegstgeester no
menclature, dat een aangele
genheid, die het welbevinden
van het gemeentelijk apparaat
betreft, tot een zo hoog oplopen
van de gemoederen heeft ge
leid. Niet één kwestie die voor
ons burgers echt van belang is,
bracht hen tot eenzelfde mate
van activiteit. Naar de motieven
van dit gedrag kan ik slechts
gissen. Ik ben overigens van
mening, dat een diepgravend
onderzoek daarnaar het minste
is, waarop wij als burgers recht
hebben.
Een feit is, dat wij straks een
onnodig duur raadhuis dreigen
te krijgen - de jaarlijkse kosten
per gehuisveste ambtenaar lig
gen op het niveau van die van
een hele eengezinswoning! -
dat daardoor de gemeentelijke
belasting nog verder zal moeten
worden verhoogd en dat de
voorgenomen wijze van finan
ciering een onverantwoorde
wissel trekt op de toekomst. En
die toekomst is, waar het de be
stuurlijke organisatie betreft, al
lerminst zeker.
Een referendum ove
kwestie, waarbij de burg11
ook over een aantal an< e
ken m.b.t. het overheii I
in deze gemeente kunr
spreken, lijkt mij een iï"
heid om datgene wat m 8
getrokken is weer enij J1
recht te zetten.
J.H. Konii
dp
Rijscholen in de regio soms van erbannelijke kwaliteit: tei
Gedragsbioloog Ten Cate over zijn duivenonderzoek: „Het lijkt een eentonig geluid, roekoe-koe, maar wij nemen wel degelijk kleine verscl
waar. Vooral bij mannetjes. foto henk b(
In de krant van woensdag 8 februari (pagi
na 6) werd gemeld dat de Hollandse to
maat weer in de gunst van de consument
moet komen. Zowel het Centraal Bureau
Tuinbouwveilingen (CBT) als Unilever en
het ministerie van landbouw beginnen een
grootscheeps onderzoek naar de smaak
van onze tomaat. Dit onderzoek gaat een
jaar duren en kost maar zeven ton, en de
CBT zal het grootste gedeelte daarvan be
talen. Zevenhonderduizend gulden voor
een betere, zeg maar echt ouderwetse to-
matensmaak met dan wel een echte rode
kleur.
Voor slechts één procent van die zeven
ton wil ik bijdragen in dé oplossing voor
een oer-echte, gezonde, smakelijke to
maat. De kwekers zijn de laatste jaren
overgegaan tot het in snel tempo kweken
van fruit en groenten, alleen maar voor
nóg meer omzet. Echter, ze zijn helaas ver
geten dat elke fruitsoort en ook alle groen
tes een biologisch-ritme hebben meege
kregen van Moeder Natuur. Dus weg met
het kunstlicht en de kunstwarmte in al die
duizenden kassen.
Al wat leeft en groeit moet tot rust komen
om te bezinken. U moet eens een week
niet gaan rusten/slapen en onder wat
kunstlicht leven 's nachts. Kijken hoe u
zich na die week gaat voelen en e
baar wordt voor ziektes. Laat staan
weken of maanden achter elkaar, zo
maten. Volgens mij kan de tomaa j.
door wel iets anders opdoen dan ui e'
ouderwetse kleur en smaak, wat i
kan zijn voor de consument die In
schil niet weet tussen volkstuin-to
en vakman-tomaten. En dan zwijg il
over het kweken/houden van pli f(j
met kunstlicht, dag en nacht. Eet sm
straks.
A. H$;
Leidt
Regelrecht moordend is de concurrentie onder rijscholen
in Leiden en omgeving. En dat is al jaren zo, zo verzeke
ren rijschoolhouders en een enkele examinator. Leerlin
gen worden vooral geworven via een regelrechte prijzen
slag. „Zeventig procent van de leerlingen in Leiden zijn
studenten. De studiebeurs wordt minder, en van bij
baantjes blijft daardoor ook steeds minder over. En dus
zullen ze ingaan op de laagste aanbieding", zegt een rij
schoolhouder.
Iedereen die er naar wordt ge
vraagd in de Leidse rijschoolwe
reld herkent wel iets van het be
toog van Gerard de Hoop, de
voorzitter van de ABAN, de Al
gemene Bond van Auto- en Mo-
torrijschoolhoudérs, maar ver
bindt er andere conclusies aan.
Volgens De Hoop is de rij
schoolbranche economisch
'doodziek'. Er zijn 6.000 scholen
in Nederland die elkaar te vuur
en te zwaard bestrijden, terwijl
het aantal leerlingen als gevolg
van de opkomst van geboorte
beperking na 1970 sterk daalt.
Vooral de kleine rijscholen zijn
volgens De Hoop bovendien er
barmelijk slecht. Daar zou maar
twintig procent van de kandida
ten de eerste keer slagen, terwijl
dat percentage landelijk op
veertig procent ligt.
De ernst van de uitlatingen
van De Hoop doet verschillende
betrokkenen in Leiden in la
chen uitbarsten. „De concur
rentie is hier altijd heftig ge
weest. Dat is nu niet erger dan
vroeger. Een aantal jaren gele
den was het mode voor militai
ren van Valkenburg om in hun
vrije tijd les te geven. Dat is nu
weer voorbij", zegt Wim van
Dijk van 'Noordzee' een van de
grotere rijscholen die bekend
heid geniet omdat hij met een
lage lesprijs (47,50 gulden per
uur) schermt. De meeste scho
len in Leiden zitten rond de 55
gulden. Een enkeling tegen de
zestig, maar niemand rekent de
67,50 gulden die volgens de Bo-
vag verantwoord zou zijn.
Van Dijk: „Wij kunnen het
goedkoper doen omdat we de
instructeurs veel uren bieden,
schrik niet: 50 tot 55 uur per
week. Daardoor houden ze toch
een behoorlijk inkomen over."
De instructeurs zijn dan ook
niet in dienst bij Noordzee. „Ei
genlijk zijn het zelfstandigen,
werken ze als een soort franchi-
se-nemers die bij ons zijn aan
gesloten." Maar dat is niet uit
zonderlijk, vrijwel geen enkele
grote rijschool heeft instruc
teurs in vaste dienst. „Dat is
niet te betalen gezien de con
currentie", zegt Hans Lacourt
van rijschool Han Lacourt. Maar
Lacourt zegt er voor te waken
dat de instructeurs niet te veel
uren maken. „Bij ons komen ze
net aan veertig uur."
Afraffelen
Instructeurs die tegen lage ta
rieven veel uren maken, raffelen
de lessen af. Bovendien vragen
ze vaak veel te vroeg de exa-
4.000 gulden, kassa."
Hans Lacourt bevestigt die
verdienste, maar zegt erbij: „De
kandidaat betaalt ook voor het
beschikbaar stellen van de auto.
Vaak wordt voor het examen
ook nog gelest."
Ook hij heeft ervaring met
kandidaten - 'van andere scho
len' - voor wie te snel examens
werden aangevraagd. „Daar
wordt vaak reclame mee ge
maakt. Maar het is voorgeko
men dat zo iemand die na een
aantal mislukkingen bij ons
kwam nog nóóit in de vijfde
versnelling had gereden, dus
ook nooit op de snelweg was
geweest."
Beunhazen
De verhalen over met name de
grote rijscholen relativeren ook
het gevaar van beunhazen. Uit
eindelijk blijken de meeste in
structeurs kleine zelfstandigen
te zijn. De eerder genoemde
examinator roemt zelfs de
werkwijze van kleine, part-time
rijscholen. „Prima toch, die
hebben veel aandacht voor hun
leerlingen."
Warmonder Kees Wolfs die
samen met zijn vrouw Karin
Detmers een kleinere rijschool
runt laat zich op soortgelijke
wijze uit. Zelf heeft hij ook nog
een baan als chauffeur. „Ik geef
liever met plezier twintig uur
per week les, dan dat ik moet
knokken om 60 uur bij elkaar te
krijgen om mijn brood te ver
dienen." Wolfs zegt ook'bewust
geen prijzenslag met het lesgeld
te zijn aangegaan. Hij vraagt 55
gulden per uur.
Over de typering beunhaas
kan hij zich opwinden.
Leids onderzoek naar betekenis vogelgeluiden
LEIDEN CAROLINE VAN OVERBEEKE
De 'duivenprofessor' wordt hij
ook wel genoemd. Professor C.
ten Cate bestudeert de taal van
Turkse tortelduiven: hij onder
zoekt de nuances in 'Roekoe-koe
Ook de deuntjes van zeebra-
vinken intrigeren hem. „Bij ze-
bravinken is de zangkunst aan
geleerd: wij willen weten hoe
dat leren in zijn werk gaat en
hoe de liedjes veranderen van
generatie op generatie. Uitein
delijk hopen we op die manier
iets te begrijpen van de evolutie,
de rijkdom van het leven op
aarde."
Professor Ten Cate, gedragsbio
loog aan de Leidse Rijksuniver
siteit, werkt met zijn collega's
van het Instituut voor Evolutio
naire en Ecologische Weten
schappen aan een uniek onder
zoeksproject. De gedragsbiolo
gen bekijken hoe talen zich ont
wikkelen, talen van vogels. De
onderzoekers willen bovendien
weten hoe de communicatie
tussen de dieren tot stand komt
en wat de verschillende gelui
den zeggen over hun gedrag.
„Elke vogelsoort zingt zijn ei
gen liedje. Mensen spreken ook
verschillende talen. Onze op
voeding bepaalt welke taal dat
is. Talen evolueren en bij zang
vogels is dat net zo. Jonge zang
vogels leren de geluiden door
imitatie. En je ziet een ontwik
keling in die 'talen': ze verande
ren na generaties. Als je een
jonge vogel in een andere om
geving bij andere 'ouders' op
groeit, leert hij ook een ander
liedje."
„Biologen hebben nog nooit
goed onderzocht hoe dat veran
deringsproces in zijn werk gaat,
terwijl het wel belangrijk is voor
het begrijpen van de evoiutie.
Dat leerproces bij dieren kan
ons wellicht bovendien iets ver
tellen over de taal- en spraak-
ontwikkeling bij de mens."
Zebravinken nemen het liedje
van hun ouders over door imi
tatie, aldus Ten Cate. „Maar als
je de nakomelingen apart zet en
het liedje op een geluidsband
afspeelt, nemen ze het niet
over. In een speciale kooi kun
nen de vogels zelf met hun sna
veltjes tegen een knopje pikken
waarna ze het zanggeluid te ho
ren krijgen. Dat doen ze vaak:
de zebravinkjes vinden het ken
nelijk prettig. Maar ze gaan het
niet na-zingen. We zetten bin
nenkort opgezette zebravinken
in de kooien om te kijken of de
vogeltjes het gezang dan wèl
nabootsen. Wij willen weten
welke voorwaarden nodig zijn
voor dit leerproces."
Tortels
Dit voorjaar trekken de biolo
gen er op uit met verrekijkers en
geluidsapparatuur om het ge-
koer van.de Turkse tortelduiven
te bestuderen. Het veldwerk ge
beurt in het lommerrijke Oegst
geest waar de bewoners inmid-'
dels op de hoogte zijn van Ten
Cates bedoelingen. Het gebruik
van de verrekijkers werd vorig
voorjaar niet door iedereen op
waarde geschat. De politie werd
gewarschuwd voor rondlopende
gluurders. Inmiddels is in het
dorp genoegzaam bekend dat
Ten Cate alleen vogels obser
veert.
De gedragsbiologen willen
weten wat het geluid zegt over
het gedrag van de duiven. Ten
Cate: „Het lijkt een eentonig ge
luid, roekoe-koe, maar wij ne
men wel degelijk kleine ver
schillen waar. Vooral bij man
netjes. Wij willen weten wat de
verschillende geluiden vertellen
over geslacht, leeftijd, fysieke
kracht van de dieren, en welke
boodschap het gekoer over
brengt."
„Zo is een 'tak-koer' een
agressief geluid van een duif die
zijn territorium bewaakt. Een
'nest-koer' gebruiken manne
tjes en vrouwtjes als ze een nest
hebben. En een buigkoer wordt
alleen door een mannetje ge
bruikt, om - al buigend - de
kans op een overwinning bij
een gevecht in te schatten. Drie
verschillende geluiden voor drie
verschillende boodschappen.
En zo zijn er nog meer variaties
die wij willen onderzoeken.
Voor het begrijpen van de
boodschap moeten we naast de
'zender' ook de eigenschappen
van de 'ontvanger in kaart bren
gen. We hopen daar dit jaar een.
eind mee te komen."
De concurrentie onder de rijscholen is moordend. Sommige instructeurs werken 50 tot 55 uur per week om aan een behoorlijk inkomen te komen.
foto holvast/mark lamers
mens aan, vertelt een Leidenaar
die tot voor kort in Leiden en
Gouda als examinator voor het
CBR werkte. Hij praat op voor
waarde van anonimiteit over
dat werk. „Er zijn enorme ver
schillen tussen de scholen.
Sommige kandidaten hadden
alleen maar rondjes om de kerk
gereden, waren nooit buiten de
stad geweest. De begeleiding
van hun instructeurs was dan
ook nog pet. Bij de deur van het
examenlokaal wezen ze de kan
didaat waar die zich moest mel
den. Meerijden was er niet bij.
Als iemand dan zakte had de
examinator het gedaan. Maar
het rijexamen is een kunstje dat
door vrijwel iedereen valt te le
ren. Als iemand zo vaak zakt,
ligt dat meestal aan de school."
De examinator verdenkt
scholen er ook van te snel en
vooral veel examens aan te wa
gen omdat ze er goed aan ver
dienen. „Een school vraagt on
geveer 300 gulden voor het exa
men, maar het CBR rekent 137
gulden. Ieder examen is dus al
gauw honderd gulden verdiend.
Veertig examens in een week:
Indien u reageert op een arti
kel in deze krant, wilt u dan
in uw ingezonden brief uw
naam, adres en woonplaats
vermelden, evenals de datum
waarop het betreffende arti
kel werd gepubliceerd?
Brieven worden in het al
gemeen in deze krant onder
tekend met naam en woon
plaats.
Plaatsing van ingezonden
brieven betekent niet dat de
redactie het eens is met de
inhoud ervan.
De redactie behoudt zich
het recht voor ingezonden
brieven in te korten en plaat
sing van brieven te weigeren.
jÉfiHI
„Beunhazen zijn meni—
voor weinig geld klusjeJtJ
hun vak doen. Daar is
sprake van. Ook de
scholen hebben alle papj
Verschillen
Dat er verschillen zijn
scholen erkent ook wo(|se]
der R. Verhoef va
Bureau Rijvaardigheidsbc
(CBR). „Maar wij hebb
geen zeggenschap over.
men alleen examens 4eli
als de ene school een
percentage heeft van ti ^r
cent en de ander van ta
negentig, zegt dat wel iei
Enkele jaren geleden i u„
de rechter de publicatie
rijschoolgids met daarii ;ch
gingspercentages van or2
len. Volgens verschillei e]j
trokkenen was dat ook i;
zinvol geweest. Zowel Vf
Lacourt, als examinati t
CBR-woordvoerder tL
kennen de verhalen c n
scholen die nu al ond m
'examennummers' werk
dereen kan een numm,e
wagen waaronder de e
worden geregistreerd. Je
bijvoorbeeld een aanvra
der de naam van de rijst [H
nog een op je eigen naa
volgens laat je de 'goet^b
lingen onder die eerstite
examen doen en de sletf
der het nummer dat
den aan die
naam. Dan krijgt je
toch een uitstekende
tie in zo'n gids."
'Eerste JWG-er aan de slag bij
bedrijf las ik in het LD van 4 fe
bruari. Een krantekop om de
vlag bij uit te steken? Naar mijn
mening absoluut niet. Want wat
is in feite het geval? De JWG zou
jonge werklozen aan een baan
moeten helpen. Maar die banen
zijn er niet. Hoewel ze wel zo
heten geven de werkgevers geen
werk, ze willen er alleen wel aan
verdienen. Zo zit het systeem
nou eenmaal in elkaar.
In plaats van reguliere banen
met een normaal loon en met
een normale rechtspositie heeft
de overheid allerlei regelingen
in het leven geroepen, waaron
der de JWC, die neerkomen op
slecht betaald marginaal werk
met een slechte rechtspositie,
zonder enig perspectief op een
echte baan, en die voor de baas
ook nog eens goedkope ar
beidskracht betekenen.
Het is van tweeën één; óf het
gaat om zinvol nuttig werk, en
dan moet je daarvoor normaal
betaald worden: öf het gaat om
onzinnig overbodig werk en dan
mag niemand daartoe verplicht
worden. Als er doorgegaan
wordt op deze weg wordt de on
gelijkheid geïnstitutionaliseerd
en ontstaat op termijn een kaste
van mensen die tegen slechte
voorwaarden werk moeten
doen dat algemeen als minder
waardig aangemerkt moet wor
den.
Cor Vergeer,
fractievoorzitter SP,
Leidse gemeenteraad.
SP-fractievoorzitter Cor Vergeer.
archieffoto loek zuijderduin
