'Mijn werk behoort alleen mij toe'
Herkansing voor
Nicolaas Matsier
Cultuur Kunst
oekenweekgeschenk voor
aidexamenkandidaten
Piet Bambergen weer in ziekenhuis
ïrote Prijs 'gonst' door de Bollenstreek
Concert met oude liefdesliederen
Vlaanderen
en Nederland
samen op de
boekenbeurs
gSDAG 14 FEBRUAR11995
CHEF* ANNEMIEKRUYGROK. 071-356471, PLV-CHEF
NRIJSDAM. 071-356472
Exposities Leiden en omstreken
IjO* Zeefdrukken van Jaap van der Gaarden zijn tot 27 maart
ihet Rijnland Ziekenhuis in Leiderdorp te zien. In de foyer van
ih parktheater in Alphen aan den Rijn is tot en met 13 maart
-h tentoonstelling te zien van Riet de Haan-Coster. Zij expo-
ert met olieverf- en aquarelschilderijen. De foyer is geopend
L maandag tot en met zaterdag van 17.00 uur tot 22.00 uur.
ïtrum Arthopa aan de Grevelingstraat 50 in Lisse houdt tot en
119 februari een expositie van olieverfschilderijen en pastels
Corina Zuiderduin en van foto's uit Amerika van Hans van
Berg. De openingstijden zijn op donderdag, zaterdag en
van 13.30 tot 16.30 uur en op donderdagavond van 19.30
1-30 uur.
iederpop in de Droomfabriek
In de Droomfabriek speelt donderdag 16 februari de ne
'Geniet ervan'. Deze band speelt liedjes uit de
irietijd van Doe Maar. Nummers als Vitamine C, Zeuren en
Iniet Ervan maken duidelijk dat zij zich niet beperken tot lou-
ucovers. Het optreden begint om 22.00 uur aan de Oude Sin-
li 56. De toegang is gratis.
Uitvoering Streekmuziekschool
jprschotenDe jaarlijkse grote leerlingen-uitvoering van de
Leiden en Omstreken op vrijdag 17 februari
tft een beeld van wat de school zoal aan muziekleren en -ma-
h, biedt. Het concert begint om 19.30 uur in het Cultureel
ntrum, Prinses Marijkelaan 4 in Voorschoten. Solisten en en
ables, van jong tot oud treden op. Opvallend is een uitvoering
de Popband en het Strijkorkest die onvervalste house-mu-
ten gehore brengen. De toegang is gratis.
lezing religieuze feesten in Himalaya
jen» In de K&O-Kapelzaal aan de Oude Vest 45 geeft M.
■fcytop donderdag 23 februari een dialezing over religieuze
'«ten in de Himalaya. Zij praat onder andere over kloosterritu-
3rk het Tibetaanse nieuwjaarsfeest en dansende monniken
]t goden- en dodenmaskers. De lezing begint om 20.15 uur.
9br inlichtingen en kaartverkoop: Leidse Volksuniversiteit K
nj, Oude Vest 45, telefoonnummer 071-141141. (Geopend op
dfkdagen van 9.00 tot 17.00 uur en zaterdag van 9.00 tot 12.00
-ezing Floris Verster vanavond
Ien In het bericht over de lezing over Floris Verster in de
afgelopen zaterdag, stond abusievelijk niet de datum
De lezing, door lakenhal-conservator C. Vogelaar, is
iavond om acht uur in het museum aan de Oude Singel.
"i meesterlijk gezelschap
Hhaag» Het Nederlands Dans Theater 3, voor dansers van 40
*fen ouder, heeft het tweede programma van dit seizoen 'In
jjesterlijk gezelschap' gedoopt. Voor de voorstellingen op don-
yjdag 2 en vrijdag 3 maart in het AT&T Danstheater in Den
^ig zijn bij het Uitbureau van K O, Oude Vest 45, kaarten te
5p en kan tevens het gratis busvervoer naar Den Haag worden
egeld. T elefonische inlichtingen: 071-141141.
arion, Marion', een ballet van William Forsythe in het nieuwe pro-
Imma van het Nederlands Dans Theater 3. foto hans Gerritsen
eindexamenklassen van mavo, havo, vwo en mbo krijgen dit
gratis het boekenweekgeschenk 'Serenade' van Leon de Win-
cxjDaarvoor worden 170.000 extra exemplaren gedrukt. Exclusief
eenmalige actie is de oplage van het boekenweekgeschenk ge
le en naar een nieuw record van 596.000 exemplaren. „Tien jaar
13 den waren dat er van Remco Camperts 'Somberman's actie'
385.000", zei CPNB-directeur Henk Kraima gisteen in Amster-
De 60ste Boekenweek wordt gehouden van 15 tot en met 25
rt en heeft als thema 'De vijftigste mei'. In het programma
dt de bevrijding van Nederlands-lndië in augustus 1945 echter
vergeten. Zolang de voorraad strekt is 'Serenade' gratis bij be-
ing van 19,45 gulden aan Nederlandse boeken.
Lotti van der Gaag over Cobrahaar poëzie en proza
Lotti van der Gaag (geboren in 1923 te Den Haag) is veel
zijdig in haar kunstenaarschap. Als een van de eerste Ne
derlandse beeldhouwsters trok ze in 1950 naar Parijs en
hield haar atelier in het inmiddels beroemd geworden
huidenpakhuis aan de rue Santeuil, waar eerder ook Ka-
rel Appel en Corneille waren ingetrokken. Terwijl ze tot
eind 1977 doorging met het maken van beelden, stortte
ze zich vanaf de jaren 60 met succes op de schilderkunst.
Zonder er ooit eerder ruchtbaarheid aan te hebben gege
ven, blijkt ze ook nog over een bijzonder schrijftalent te
beschikken. Werken van haar zijn op het ogenblik te be
zichtigen bij de Leidse galerie Bleijenberg.
leiden esther gottschalk
De kleine woning, waar ik haar
bezoek in Den Haag, is volge
pakt met beelden en schilderij
en. Ze toont me foto's van haar
zelf in een zonovergoten min en
atelier in Parijs. Overal is ze om
ringd met haar werk. Met uit
zondering van de wintermaan
den, die ze in Den Haag door
brengt, woont en werkt van der
Gaag, 'zeg maar Lotti', in Parijs.
Ze ontloopt het tentoonstel-
lingsgebeuren een beetje, zegt
ze, en geeft ook liever geen in
terviews af: „Ik wil het even wat
rustiger aan doen." Ook om an
dere redenen blijkt Lotti afhou
dend ten aanzien van de pers.
Vorig jaar is er nogal een hetze
ontstaan toen Lotti (plus Ou-
burg en Jacobsen) tot deel van
de Cobra-beweging werd ver
klaard in een tentoonstelling in
Luxemburg. Corneille reageerde
hierop fel afwijzend, voor hem
was Lotti nooit Cobra-lid ge
weest. „Dat gedoe over lid of
geen lid, niemand was lid van
Cobra. Trouwens, ik maakte al
'Cobra' beeldjes, lang voordat er
Cobra bestond. Ach ik wil het er
ook niet meer over hebben.
Kunsthistorici en journalisten
kunnen ook alleen maar in hok
jes en stromingen denken. Ze
komen bij mij en willen alleen
maar praten over Appel, Corn
eille en Cobra. Laat iedereen
nou toch naar mijn werk zelf
kijken. Mijn werk behoort mij
toe en niet een of andere kunst
stroming." „Ik hoor bij de be
roemde kunstenaars, dat vin
den ook genoeg galeriehouders
en museumconservatoren. Op
de Salon de Mai in Parijs, was
mijn werk samen met dat van
Picasso, Laurens en Giacometti
te zien." Haar werk is vertegen
woordigd in tal van vooraan
staande museale collecties en
ze nam deel aan belangrijke
tentoonstellingen. In 1992 richt
te Museum Boymans-van Beu-
ningen een retrospectieve in en
ze kreeg de (Haagse) Ouborg
Prijs 1993 uitgereikt.
Fantastisch
Lotti is in haar werk altijd trouw
gebleven aan zichzelf. Alle in
vloeden van buiten, bleven on
dergeschikt aan de manier
waarop ze haar eigen fantasieën
wilde vormgeven, zowel in haar
beelden als schilderijen. „De
onderwerpen komen vanzelf en
ze zijn allemaal even fantas
tisch. In de sprookjesachtige
verhalen die ik met mijn schil
derijen vertel spelen vreemd
soortige wezens, planten, dieren
en geesten de hoofdrol. Soms is
het verhalende zo belangrijk,
dat ik zelfs bijbehorende docu
menten, als foto's, teksten en
passages uit mijn dagboek, in
het schilderij begraaf. Ik plak ze
onzichtbaar achter op het schil
derij. Een soort loterij voor de
genen die later onderzoek naar
mijn werk zullen doen; soms
steekt er meer achter, soms
niet."
Ook door middel van de titel
geeft Lotti woorden aan haar
beelden. „Ik denk lang na over
m'n titels. Met m'n dictionnaire
pluis ik alle mogelijke beteke
nissen uit. Ze zijn vol poëzie,
Lotti van der Gaag: „Ik hoor bij de beroemde kunstenaars, dat vinden ook genoeg galeriehouders en museumconservatoren.
Eigen wereld
„Ach ik heb altijd zoveel ge
schreven. Misschien moest het
maar eens uitgegeven worden.
In proza leef ik nog sterker in
twee werelden. Het werk is ei
genlijk erg egocentrisch. Ik loop
als het ware door alle eeuwen
heen. Ik vergelijk de kosmische
wereld waarin ik me bevind met
de gedachten op onze aarde. In
mijn eigen wereldje zijn geen
mensen, alleen beesten, bomen,
fantasiewezens. Zelf loop ik er
wel als mens rond en ik kom
steeds iemand tegen."
„Ik durf het eigenlijk niet aan
een uitgever te laten lezen. Ik
voel me zoveel kwetsbaarder in
taal, dan met klei of verf." Ze
begint naarstig te zoeken in sta
pels papieren en komt tevoor
schijn met een schriftje uit
1974. Terwijl ze op de rand van
haar bed zit leest ze me min
stens tien pagina's voor uit het
handgeschreven verhaal. In
haar schrijven hanteert ze de
woorden als verf: schors, bloe
men, rotsen, bomen, hoog gras
en zon vermengen zich tot een
stugge zinnelijke massa. Ze
geeft ze tastbaarheid. Er wordt
niet óver een situatie geschre
ven, maar ze kruipt in de woor
den en blaast leven in de mate
rie, elementen, krachten en
geesten. De sfeer is bedreigend
en angstaanjagend, soms lieflijk
en harmonieus. De kunstenares
schept een volkomen eigen we
reld, ver van de alledaagse wer
kelijkheid. Ze doet dit met zo'n
heftigheid en overgave, dat ze
daarmee ontegenzeggelijk ont
zag afdwingt. Lotti bezit de bij
zondere combinatie van een
exenlrieke fantasie, de gave om
daar op een veelzijdige manier
uiting aan te geven en een ijze
ren discipline om te produceren
en zich te handhaven. Bleijen
berg toont een selectie van 21
amsterdam gpd
Piet Bambergen, één van de
hoofdrolspelers in de succesvol
le musical My Fair Lady, is ge
troffen door een maagbloeding.
Eenmaal in het ziekenhuis volg
de een tweede. De acteur ligt
aan het infuus op de intensive
care-afdeling. Zijn toestand is
volgens een woordvoerder van
producent Joop van den Ende
Produkties 'redelijk'.
Bambergen hervatte eind ja
nuari de rol van Doolittle in My
Fair Lady nadat hij drie maan
den geleden ook al eens verstek
moest laten gaan. Hij werd toen
getroffen door verlammingsver
schijnselen. Zijn rol in de musi
cal wordt overgenomen door
Hans Boskamp. Die deed dat
ook tijdens de vorige periode
van afwezigheid van Piet Bam
bergen.
„Dit is een grote tegenvaller,
zowel voor Piet Bambergen als
voor ons", aldus een woord
voerder van Joop van den Ende
Produkties vanochtend. „Piet
heeft zo zijn best gedaan om
weer op krachten te komen. Hij
wilde dolgraag die rol in My Fair
Lady weer spelen. We hebben
hem moeten afremmen en ge
zegd: begin nou maar met drie
tot vier keer per week. Blijkbaar
was dat toch te veel voor hem."
Het is op dit moment ondui
delijk hoe lang het herstel van
Piet Bambergen gaat duren en
of hij nog terugkeert in de thea-
terproduktie.
amsterdam gpd
Voor de eerste Gouden Uil-prij
zen in de categorieën fictie,
non-fictie en kinder- en jeugd
literatuur hebben 68 uitgevers
in totaal 570 boeken ingezon
den. De drie winnaars krijgen
elk een prijs van 40.000 gulden.
Bij de vijf genomineerden in de
categorie fictie is Nicolaas Mat
sier, die vorig jaar achter het net
van de AKO-prijs viste met zijn
werk 'Gesloten Huis'. Dit boek
dingt nu ook mee voor de Gou
den Uil-prijs.
De drie jury's hebben er op
aangedrongen dat de prijsuit
reiking tijdens een BRTN-uit-
zending op 11 maart minder
spektakel zal omvatten dan de
veelbesproken AKO-uitzending
van Sonja Barend. „We hebben
daar alle vertrouwen in", zei fic
tie-jurylid Jeroen Vullings
maandag tijdens de bekendma
king van de nominaties in Am
sterdam.
Tijdens de AKO-uitzending in
oktober bleek pas op het laatste
moment dat er geen twee win
naars konden zijn. G.L. Durla-
cher ging met de prijs van een
ton naar huis omdat hij de
meeste eerste plaatsen van de
publieksjury had gekregen. Net
als bij de komende AKO-prijs
heeft Willem Jan Otten gewei
gerd aan de nieuwe prijs mee te
doen. Datzelfde geldt voor
Renate Dorrestein.
De Gouden Uil-prijzen zijn
een initiatief van de Belgische
omroep, het blad HUMO en de
Standaard Boekhandel. Met fi
nanciële steun van de Stan
daard Uitgeverij en Apra Verze
keringen worden het jaarlijkse
prijzen voor oorspronkelijk Ne
derlandstalige boeken.
De fictie-jury moest kiezen uit
232 ingezonden titels. Naast het
boek van Matsier zijn uit de
'shortlist' van 25 boeken geno
mineerd: 'Indische duinen' van
Adriaan van Dis, 'Asbestem-
ming' van A.F.Th, van der Heij
den, 'Gewassen Vlees' van Tho
mas Rosenboom en 'Blijmoedig
aan het graf te denken' van Arie
van den Berg, de enige dicht
bundel in het rijtje.
De prijsuitreiking op 11 maart
wordt rechtstreeks uitgezonden
vanuit het Luna-theater in
Brussel (BRTN-TV2, 20.30 tot
22.00 uur).
sandra passchier
reen heeft het erover, volgens Herman
de Brugge, medewerker van jongeren-
:rum Magnifiosi in Lisse. „Alle amateur-
van Katwijk tot Roelofarendsveen
enthousiast over de Grote Prijs van de
,t enstreek, waarvan de finale op 16 juni
dt gehouden. Dit is voor hen de' kans
pi bekendheid te krijgen."
jt laam die de organisatoren hebben be
lt voor deze competitie doet denken
de Grote Prijs van Nederland. Niet toe-
g. want de opzet is hetzelfde. Popband
die hun geld nog niet mét optredens
lienen, krijgen door deze wedstrijd een
om in de publiciteit te komen en mis-
en wel professioneel te worden. „We
ben er ook nog aan gedacht om het fes-
'Bollenpop' te noemen. Maar met deze
'm weet iedereen wat er wordt bedoeld."
et idee is ontstaan naar .aanleiding van
I
het koperen jubileum van Magnifiosi.
„Toen we erover nadachten, leek het ons
leuker om een Grote Prijs met de hele Bol
lenstreek te organiseren. Daardoor werd het
project zo groot, dat dit nu los is komen te
staan van ons twaalfeneenhalf-jarig be
staan", aldus Van de Brugge.
De inschrijving voor de Grote Prijs sluit
op 1 maart. Van de Brugge verwacht wel
zo'n vijftig aanmeldingen. „Wij organiseren
geregeld Open Podia in de streek. Daar mo
gen amateurgroepen zich presenteren.
Daaruit blijkt dat hier zo ontzettend veel ta
lent rondloopt. Ik twijfel er niet aan dat veel
bands zich inschrijven."
Van de aanmeldingen wordt eerst een se
lectie gemaakt door middel van demo
bandjes. Maximaal 25 kandidaten kunnen
meedoen aan de competitie. De vijf voor
rondes worden gehouden in de jongeren
centra Magnifiosi in Lisse, Scum in Katwijk,
Splotz in Roelofarendsveen, Join !n Noord-
wijk en Ex Voto in Voorhout. De finale
wordt uiteindelijk gehouden in Magnifiosi
op 16 juni. De vijf finalisten strijden dan om
een geldprijs. De winnaar mag tevens als
voorprogramma van de Nederlandse band
Dik Hout optreden. De finale wordt op cd
opgenomen en uitgezonden door de lokale
radio.
„Zulk soort evenementen wordt vaak be
zocht door platenhandelai;en en pluggers,
die platen aanbieden bij radiostations. De
betere bands krijgen door deze mensen de
kans de professionele wereld binnen te
stappen. Op deze manier zijn er heel wat
bekend geworden. Lois Lane is daar een
voorbeeld van", aldus Van de Brugge.
Popbandjes die zich willen aanmelden,
kunnen terecht bij Magnifiosi, tel. [02521-
16755. Voorwaarde is wel dat zij een eigen
repertoire hebben.
i
leiden Het ensemble voor middeleeuwse muziek Sequentia speelt woensdag 22 februari onder de titel
'Liefde's Schikbewind' wereldlijke liefdesliederen uit de tiende tot en met de vijftiende eeuw. Enkele hier
van zijn afkomstig uit kloosters en Cathedraalscholen. Verder worden composities ten gehore gebracht uit
het Cambridge Songbook uit het repertoire van Oswald von Wolkenstein. Ook vertolkt het ensemble het
Nibelungenlied. Voorafgaand aan het concert is er een lezing over de achtergronden van het programma.
De lezing begint om 19.30 uur en het concert om 20.15 uur. De lokatie is de Taffehzaal Rijksmuseum van
Oudheden (ingang Papengracht 29). Kaarten zijn 27 gulden en voor 65+ en GP-houders 22 gulden. Re
serveren kan op telefoonnummer 071 -141141
foto marco borggreve
FOTO DICK HOGEWONING
recente gouaches, bovendien
enkele oudere olieverven en
Chinese inkt-tekeningen. Er zijn
werken die ontstaan lijken te
zijn uit een onvoorwaardelijke
overgave aan haar fantasiewe
reld, zoals 'Vreugdeboom'
(1976) of 'Sauvetage d'un pho-
que' (1976), die daardoor een
krachtige uitstraling hebben.
Andere werken missen die ge
drevenheid en zijn meer stijlbe-
wust geconstrueerd.
Recente werken van Lotti van
der Gaag zijn t/m 9 maart te
zien in Galerie Blijenberg,
Breestraat 113, Leiden, open di
t/m za 9.00-18.00 uur, le zon
dag vd maand 12.00-17.00 uur.
den haag anp
Nederland en Vlaanderen gaan
zich gezamenlijk presenteren
op de boekenbeurs Liber die
van 3 tot en met 8 oktober in
Barcelona wordt gehouden.
Staatssecretaris Aad Nuis van
cultuur en de Vlaamse minister
van cultuur Hugo Weckx heb
ben dat besloten.
Liber is de grote boekenbeurs
voor het gehele Spaanse taalge
bied die afwisselend in Madrid
en in Barcelona wordt gehou
den. Op de beurs richten Ne
derland en Vlaanderen een ge
zamenlijke stand in. Ook wordt
een Nederlands/Vlaamse mani
festatie georganiseerd, waar een
reeks van schrijvers aanwezig
zal zijn.
Rudi Wester van het Literair
Produktie- en Vertalingenfonds,
die verantwoordelijk is voor de
organisatie aan Nederlandse
kant, noemt in dit verband Ne
derlandse auteurs als Cees
Nooteboom, Harry Mulisch,
I Iella Haasse, Margriet dc Moor,
Leon de Winter, Conny Palmen
en Marcel Möhring en Vlamin
gen als Hugo Claus, Monika van
Paemel, Tom I^tnoye en Kris-
tien Hemmerechts. Van ge
noemde Nederlandse schrijvers
en van Hugo Claus is of wordt
binnenkort werk in het Spaans
vertaald.
De inzending is toevertrouwd
aan de Stichting Frankfurter
Buchmesse, die in 1993, toen
Nederland op deze beurs cen
traal stond, de succesvolle Ne-
derlands-Vlaamse inzending
heeft verzorgd.
Popunie komt met
'Vangst van 1994'
Onder de naam 'We Proudly
Present...' stelt de Popunie op
zaterdag 25 maart de tien op
vallendste amateurbands van
1994 aan programmeurs en pu
bliek voor. Dit jaarlijks terugke
rende overzichtsfestival vindt
plaats in het LVC aan de Bree
straat 66 in Leiden. De volgende
talentvolle popbands uit Zuid-
Holland zijn vanaf 21.00 uur te
zien: Coolsound, Fastlane,
Baseline, Gangsters of fun,
Frenzy, Tulpe Bollé, Disturbing
Foresights, Pal en Dyzack. Het
programma wordt opgevuld
met verschillende sid-acts. De
entree voor dit festival bedraagt
tien gulden.