veel natuurschoon
op een klein gebied
Goed winterseizoen voor reisbranche
Toerisme
PAG 11 FEBRUAR11995
REDACTIE ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Kanoën in Kazachstan
De Argonauten stond vroeger bekend als
kanovereniging. Nu heeft een club niet
die naam enige faam opgebouwd als or
ganisator van fietsreizen in onherbergza
me streken. Wie bijvoorbeeld drie weken
wil peddelen door het Tien Sjan hoogge
bergte in Kirgizstan, kan bij de Argonau
ten terecht. En voor de organisatie van
een rondrit door Siberië wordt ook niet
teruggedeinsd. Maar nomen est omen,
reisclub de Argonauten heeft nu ook een
kanotrip in het programma opgenomen.
Bij genoeg deelnemers (minstens vijf)
wordt de tocht gemaakt over de Ili, een
rivier op de grens van Kirgizstan en Ka
zachstan. van 27 april tot 18 mei. Prijs
(inclusief vliegen) 3.500 gulden.
Info: Reisclub de Argonauten, telefoon
020-6628546.
Drie eeuwen scherp
Onder de noemer Drie Eeuwen Scherp
exposeert het Kathe Kruse Poppenmuse
um aan de Binnenhaven in Den Helder
een verzameling miniatuurmodellen van
niet mechanisch aangedreven slijpappe-
ratuur, naar originele modellen gemaakt
door Noordhollander Jack Appelman.
Uiteraard is de vaste collectie poppen
ook te bezichtigen.
Info: Kathe Kruse Poppenmuseum, te
lefoon 02230-16704.
Roodkapje-syndroom
De mens ziet de wolf alleen maar als een
bloeddorstig roofdier. Dat is een totaal
verkeerd beeld, vindt de leiding van het
Museum voor Wildbeheer in het Gelder
se Doorwerth bij Arnhem. Om af te reke
nen met het 'Roodkapje-syndroom'
richtte het museum de tentoonstelling
De wolf, vriend of vijandin. Het Museuni
voor Wildbeheer is gevestigd in kasteel
Doorwerth aan de Fonteinallee 2 en is
van dinsdag tot en met zondag geopend
van 13 tot 17 uur. De tentoonstelling
duurt tot 18 maart.
Info: 085 - 33 53 75.
Informatiegids Den Haag
De VW Den Haag heeft een gids het
licht doen zien met daarin niet alleen
een aantal aanbiedingen in de 'dagjes-
uit-sfeer' en een evenementènlijst voor
1995, maar ook informatie over de vele
musea die de stad heeft. Daaronder min
der bekende als het Sea Life Centre, de
parlementstentoonstelling in de Ridder
zaal aan het Haagse Binnenhof en het
Nederland Kansspelenmuseum. De gids
is verkrijgbaar bij alle WV-i kantoren iij
Nederland.
Sphotland
De ve.erdienstmaulschuppij North Set)
Ferries (Rotterdam-Hull) heeft een zeer
uitgebreid Schotland-programma uitge
bracht. In de brochure wordt een groot
aantal vakantie-arrangementen aange
boden. Daaronder reizen naar Edin
burgh, boedcrijvakanties en trips langs
Bed Breakfast-accommodaties. Het
Schotland-programma is verkrijgbaar bij
deANVR-Reisbureaus.
Verzetstram rijdt weer
Ter herinnering aan het feit dat het perso
neel van het Amsterdams Vervoerbedrijf op
25 februari 1941 een staking begon uit pro
test tegen de jodenvervolging (de zogeheten
Februaristaking) wordt van vrijdag 17 tot en
met zaterdag 25 februari de Verzetstram uit
de remise gehaald. Het vooroorlogse ver
voersmiddel rijdt elke dag om 15 uur (in hel
weekeinde ook om 11 en 13 uur) langs
plaatsen in de Amsterdamse binnenstad die
herinneren aan de staking en de jodenver
volging, zoals de Hollandse Schouwburg, de
Stopera, het Rembrandtplein en het Jonas
Daniël Meyerplein met de Dokwerker. Tij
dens de drie kwartier durende rit vertelt een
gids over de achtergronden en het verloop
van de eerste en enige proteststaldng in Eu
ropa tegen de jodenvervolging.
Prijs 8,50 gulden, inclusief toegang tot het
Verzetsmuseum. Reserveren verplicht. Te
lefoon 020-6449797)
Op de motor over route 66
De ultieme rit voor motorfreaks: een tocht
over Amerika's befaamdste highway, route
66. Jan Doets organiseert het komende jaar
dergelijke ritten in samenwerking met de
Amerikaanse motorverhuurder Mattem-
burgh. De tocht wordt gemaakt op Honda's
van het type Shadow 1100, Pacific Coast
800 en Shadow 800 de luxe. Wie wil weten
hoe deze bakbeesten rijden, kan vrijdag 18
en zaterdag 19 februari bij het hoofdkan
toorvan Jan Doets, Gerrit Rietveldweg 1 in
Heerhugowaard, een proefrit maken van
een half uur.
Info: telefoon 02207-53333.
Britse reismarkten
Het Brits Verkeersbureau prolongeert ook
dit jaar de Reismarkten, waarop touropera
tors, reisorganisaties, luchtvaartmaatschap
pijen en veerdiensten informatie geven over
vakantiereizen naar de overkant van de
Noordzee. Op de beurzen zorgen hapjes en
drankjes voor een Britse sfeer. Verder harp
muziek uit Wales, doedelzakken uit Schot
land en minstrelen uit Engeland. Bobby's
uit Lancashire in Noord-Engeland houden
een gemoedelijk oogje in het zeil. Veel aan
dacht is er voor het festival van Kunst en
Cultuur, dat dit jaar op tal van plaatsen in
Groot-Brittannië wordt gehouden. De
markten worden gehouden op donderdag
16 februari van 11 tot 20 uur in de Grote- of
Eusebiuskerk aan de Markt in Arnhem; op
vrijdag 17 februari van 11 tot 20 uur in de
Laurenskerk in Rotterdam en op zaterdag
18 (11-18 uur) en zondag 19 februari (10-17
uur) in de RAI in Amsterdam. De toegang is
gratis.
Info: 020-6855051.
t' vakanties worden ook in de winter steeds populairder. Vooral de zonnestranden van
ribisch gebied (zoals die van Barbados) zijn in trek. foto capital press/ruud taal
HAARLEM ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Hoewel het winterseizoen nog niet geheel
is afgelopen, kijkt de Nederlandse reis
branche tevreden terug op de afgelopen
maanden. Vergeleken met '93/'94 werd
een 'plus' behaald van ongeveer acht pro
cent. Die winst zat 'm vooral in vliegrei
zen naar de zon (Canarische Eilanden,
Amerika, Caribisch gebied); het aantal bij
touroperators geboekte skivakanties sta
biliseerde of liep zelfs iets terug. In die
laatste sector vormde de sterk toegeno
men belangstelling voor de Franse Alpen
een uitzondering. Het aantal vakanties in
traditionele skilanden als Oostenrijk en
Zwitserland vertoonde daarentegen een
lichte daling.
De tendens dat Nederlanders meerdere
keren per jaar korter op vakantie gaan,
zette zich duidelijk door, net als het
wachten met boeken tot op het laatste'
moment. Vooral bij het reserveren van
wintersportvakanties werd in veel geval
len gewacht tot enkele dagen voor ver
trek. Een woordvoerder van Holland In
ternationa] wijt dat aan het feit dat veel
skiërs eerst zeker willen weten dat er
sneeuw op de pistes ligt. „Daar ontbrak
het de laatste jaren nog wel eens aan."
Zo tevreden als de reisbranche zich
toont over de afgelopen maanden; zo on
tevreden wordt gereageerd op de boekin
gen voor de komende zomer. Hoewel de
laatste weken een licht herstel intrad, is
het aantal reserveringen vergeleken met
het vorige (top)jaar met 15 tot 20 procent
teruggelopen. Vooral het duurder gewor
den Griekenland moet het ontgelden, net
als de autovakanties, de sterkste stijger
van de laatste jaren. Turkije lijkt zich licht
te herstellen, maar de grote winnaars zijn
Portugal, Cyprus en 'ver'. Net als in de af
gelopen winter doen Amerika en het Ca
ribisch gebied (met inbegrip van de Ne
derlandse Antillen) het uitstekend.
Kaap-Hollandse huizen, zoals hier langs de weg naar Paarl, vormen een
schril contrast met de krottenwijken. foto hans Jacobs
lijk overweldigend, het klimaat
doorgaans aangenaam. Het
schiereiland is zo'n beetje 's we
relds rijkste plantenrijk, met
tussen de 8.500 en 14.000 ver
schillende plantensoorten
meer variatie dan bijvoorbeeld
in het rijke Amazonegebied. Er
zijn alleen al 630 verschillende
soorten heide. Voor wie zijn
ogen selectief de kost geeft is er
geen vuiltje aan de lucht, of het
moet het majestueuze 'tafel
kleed' zijn dat op gezette tijden
de boven de stad uittorende Ta
felberg aan het zicht onttrekt.
De tijd is bij voorbaat te kort om
het allemaal goed te bekijken en
te ondergaan.
Walvissen
Kaapstad en directe omgeving
bijvoorbeeld vereisen al meer
dan een week: voor het beklim
men van de Tafelberg, slenteren
door de Maleise wijk en het be
kijken van de oude huizen in de
Breestraat en de Loopstraat, het
bezoeken van de wijngaarden
en de struisvogelboerderijen, de
botanische tuin van Kirsten-
bosch, een tocht door natuurre
servaat Kaap de Goede Hoop en
het bekijken van de walvissen
voor de'kust bij Hermanus en
Simonsstad. En, uitzonderlijke
attractie, een excursie naar Rob
beneiland. Hoeveel landen zijn
er op de wereld die bezoekers
de gevangenis kunnen tonen
waar hun staatshoofd meer dan
27 jaar heeft vastgezeten?
Een rondleiding door het ou
de fort van de Verenigde Oost-
indische Compagnie (VOC) is
voor Nederlanders een 'must'.
Hier aan de Kaap, oorspronke
lijk een verversingsstation op de
route naar Indië, ligt een be
langrijk stukje vaderlandse ge
schiedenis. De omwentelingen
in Zuid-Afrika hebben Jan van
Riebeeck, met wie het in 1652
allemaal is begonnen, nog niet
van zijn voetstuk in het cen
trum van Kaapstad gehaald. In
Kirstenbosch staat nog een deel
van de haag die Van Riebeeck
liet planten om de inheemse
bevolking buiten de deur te
houden.
En dat is dus alleen maar
Kaapstad. Met gemak kan de
week worden verlengd, maar de
meeste tourorganisaties (en de
meeste bezoekers) trekken er
minder tijd voor uit. Die gun
nen reizigers weinig tijd om te
wandelen en te trekken, waar
voor juist op en rond de Kaap
zoveel gelegenheid is.
Helemaal ongelijk hebben ze
niet, want er is in dit immense
land ruim 58 keer zo groot
als Nederland, een busreis van
Kaapstad naar Johannesburg
duurt al gauw achttien uur
immers nog zo veel meer. Denk
maar aan de zogenoemde Tuin-
route, het adembenemende tra
ject langs de oostkust naar Port
Elizabeth en Durban met impo
sante kliffen, fraaie baaien en
stranden, wildparken en ander
moois. Of het ruige Transvaal,
de Drakensbergen van
KwaZulu/Natal, de goudmijnen
rond het overigens niet altijd
veilige Johannesburg, het
Krugerpark maar er zijn nog
veel meer, minstens zo interes
sante parken en voor wie wat
mondainer, of ranziger vertier
zoekt, Sun City.
Het zijn de veel geafficheerde
hoogtepunten, maar het is beter
om een selectie te maken. Om
niet zoals Amerikanen, die heel
Europa in twee weken afraffe
len, heel Zuid-Afrika te willen
bestrijken. Het is goed om van
de geijkte paden af te wijken.
Om ook het binnenland in trek
ken, of langs de Atlantische kust,
te rijden in de richting van Na
mibië. Zuid-Afrika vraagt name
lijk om een ingetogen benade
ring. Dat is nu ook nog moge
lijk. De pensions hebben nog
plaats en zijn nog betaalbaar.
Maar zodra het 'nieuwe' Zuid-
Afrika ontdekt is, kan dat over
zijn.
De majestueuze Tafelberg domineert het stadsbeeld van Kaapstad. Op de voorgrond de toren van het oude stadhuis.
Als er een paradijs bestaat dan licht de Schepper voor de twijfelende mens rond Kaap
stad alvast een tipje van de sluier op. Zo veel natuurschoon samengepakt op zo'n klein
gebied. Een verscheidenheid aan dieren, planten en bloemen die haar gelijke in de we
reld niet kent. Woeste bergen naast de verzengende woestijn, parelwitte stranden die
de azuurblauwe oceaan accentueren, met fynbos begroeide hellingen, wijngaarden en
eindeloze graanvelden. Dit schitterende palet- van kleuren is zonder meer een voor
proefje van hemelse sferen.
KAAPSTAD HANS JACOBS
Sinds de afschaffing van de
apartheid is Zuid-Afrika ge
schrapt van de lijst van landen
die fatsoenlijkheidshalve niet
kunnen worden bezocht. Nog
niet zo lang geleden was het on
denkbaar dat in het hartje van
Amsterdam op bus- en tram
hokjes reclame zou worden ge
maakt voor de Suid-Afrikaanse
Lugdiens. En dat de hokjes dan
heel zouden blijven. Het aantal
bezoekers is explosief gestegen.
Het Zuidafrikaanse verkeersbu
reau Satour spreekt van 'een
bom die is ontploft'. Na de ma
gere jaren lijkt een tijd van over
vloed te zijn aangebroken, al is
het 'nieuwe' Zuid-Afrika nog
niet ingesteld op massa-toeris
me.
De ontvangst is overal even
hartelijk. De Zuidafrikanen dij
ken oprecht blij met de bezoe
kers van overzee. Natuurlijk, die
brengen geld in het laatje en dat
kan de economie van het land
best gebruiken. Er moet de ko
mende jaren immers nog zo
veel worden ingehaald. Om tot
dat inzicht te komen, volstaat
zelfs een vluchtige blik.
Wie zich 's middags rond vijf
uur posteert bij het bus- en
treinstation ontmoet namelijk
een andere werkelijkheid. Dan
wordt onmiddellijk duidelijk dat
de (blanke) mens zich met een
andersoortig palet van kleuren
decennia lang geen raad heeft
geweten. In oude gammele bus
sen en taxi-busjes begeven de
sjofel geklede niet-blanken zich
na hun werkdag naar de woon
oorden, die in de meeste geval
len op ruime afstand van de
welvarende, voor het merendeel
door blanken bewoonde bui
tenwijken liggen.
Eén blik op de eindeloze rijen
krotten van de zwarte townships
die onder het apartheidsregi
me zijn verrezen op de winderi
ge en kale Kaapse vlakten, vol
staat om je te doen huiveren.
Het contrast met de vaak van
zwaar traliewerk en talrijke
alarminstallaties voorziene
villa's in Kaaps-Hollandse stijl
in bijvoorbeeld Stellenbosch of
Franschhoek is schril. Heel
schril. Hier ontmoet de Derde
Wereld het rijke Westen. Deze
troosteloze woonoorden met
soms miljoenen inwoners
vormen de grootste uitdaging
voor het 'nieuwe' Zuid-Afrika.
Vergeten
'Nieuw' is een sleutelwoord.
Een soort allesreiniger, die het
recente verleden moet doen
vergeten. 'Alles is nu anders
hier, we kijken nu met nieuwe
ogen naar ons land en naar el
kaar' is een steeds terugkerende
opmerking. Wat vindt u van het
nieuwe Zuid-Afrika? is de vraag
die iedereen stelt. En inderdaad,
met een nieuwe grondwet, een
nieuwe president, een nieuwe
vlag en nieuwe politieke ver
houdingen valt er wel iets te
zeggen voor de slogan waarmee
Zuid-Afrika bezoekers en toeris
ten probeert te lokken.
Maar meer dan veertig jaar
rassenwaan laat zich niet in een
enkel jaar wegpoetsen. De be
zoeker komt terecht in een
voornamelijk blanke maat
schappij, waarbij anderskleuri-
gen de dienende taken verrich
ten. De eigenaar en de receptio
nist van hotel of pension zijn
blank, het kamermeisje en de
nachtwaker zijn bruinmense of
swartmense. Het is een onder
scheid dat moeiteloos is door te
trekken en het zal ongetwijfeld
nog vele jaren duren voordat er
werkelijk sprake is van gelijke
kansen en een gemengde sa
menleving.
Toch is het niet moeilijk het
zicht op de werkelijkheid te ver
liezen. De natuur rond Kaap
stad en in feite in de hele
provincie Westkaap is werke-