ichaap: snel supermarkt
i tan Oude Gemeneweg
Speurtocht in het verre verleden van Ter Aar
I Willi
Veenstreek
'Mijn polder wordt steeds kleiner'
Oirecteur van Amstelveens
slopersbedrijf gearresteerd
4
Xlph ense SP 'op stemmenjacht'
IÉ
FEBRUARI 1995
CHEF HENNY VAN ECMOND. 071-356414. PlV -CHEF HANS KOENEKOOP. 071-356429
Heer van Hoogmade bezorgd over zijn heerlijkheid
he
ring*
n v
IRSWOUDE-DORP RUUD SEP
5 het aan eigenaar J. Schaap ligt, verrijzen op korte ter-
jjn een supermarkt en woningen op het terrein van de
garage Slootweg aan de Oude Gemeneweg in
Izerswoude-Dorp. Schaap wil het terrein op eigen kos-
ontwikkelen, eventueel nog voordat er overeenstem-
ing is bereikt over de verplaatsing van het garagebe-
O0ijf.
zo af en toe nog een auto wordt
gerepareerd - eerder geld kost
dan oplevert.
Tot nu toe wilde Schaap de
garage aan de Oude Gemene
weg pas opdoeken op het mo
ment dat hij elders in Hazers-
woude een nieuwe garage kon
openen. Dat uitgangspunt heeft
hij nu laten varen. „Om de
schade te beperken, willen we
snel een oplossing vinden. Daar
een garagebedrijf blijven uitoe-
ondernemer heeft haast. Hij
bft inmiddels bijna overeen-
pnming bereikt met super-
Schuitema
jipr een huurcontract. Schuite-
wil de Volumemarkt aan de
ithitelijke Dorpsstraat verplaat-
h naar het terrein in het cen-
jin van het dorp. Schaap wil
iag iets doen met het terrein
hdat de garage - waar alleen
fenen is niet mogelijk. Om de
zaak te bespoedigen, wil ik pro
beren bouw van huizen en een
supermarkt los te koppelen van
de verplaatsing van de garage.
Maar het moet natuurlijk mijn
belang niet schaden", aldus
Schaap.
Wethouder van ruimtelijke
ordening G. Hoogendoom-Os-
kam heeft een half jaar geleden
toegezegd snel met een alterna
tieve plek voor de garage te ko
men. Schaap heeft sinds de uit
spraak van de commissie be
zwaar- en beroepschriften van
afgelopen woensdag in principe
weer een bouwvergunning voor
het terrein tegenover de be
graafplaats aan de Provinciale
weg. De gemeente ziet verplaat
sing van het bedrijf naar die
plek echter absoluut niet zitten.
verantwoorde sloop asbesthoudend materiaal in Roelofarendsveen
er
■LQFARENDSVEEN MARIETA KROFT
politie Rijn en Braassem
eft half januari een 52-jarige
ecteur van een slopersbedrijf
Amstelveen gearresteerd. Hij
k I irdt ervan verdacht de regels
gelden voor de sloop van as-
IT sthoudend materiaal begin
I cember in Roelofarendsveen
de wind te hebben geslagen,
nder enige bescherming wer-
de platen in de openlucht
u pot geslagen. Daardoor lie-
n zowel omwonenden als zijn
rsoneel gevaar op. Dat heeft
politie gisteren, na de afron-
ng van het onderzoek, be-
ndgemaakt.
Het onderzoek werd verricht
samenwerking met de ar
beidsinspectie, gemeente Alke
made en de medewerkers van
het Milervo project (Milieu, er
varing en opleiding van het
Korps Hollands Midden). Te
vens heeft de belastingdienst de
administratie van het bedrijf in
beslag genomen. De man heeft
drie dagen vastgezeten. In op
dracht van de officier van justi
tie werd hij daarna weer vrijge
laten. Volgens politiewoord
voerder I. Oppelaar wordt hij
nog voorgeleid.
De ondernemer was door het
Veense bouwbedrijf Heembouw
in de arm genomen om het kas
sencomplex op het bedrijven
terrein de Lasso-Zuid te slopen.
Heembouw verkeerde in de ver
onderstelling dat het slopersbe
drijf voor het opruimen van het
asbesthoudend materiaal een
gespecialiseerd bedrijf zou in
schakelen. Dat deed de onder
aannemer echter niet. Toen de
gemeente Alkemade daar achter
kwam, werden de werkzaamhe
den onmiddellijk stilgelegd. De
gemeente deed aangifte bij de
politie en schakelde de arbeids
inspectie in. Heembouw ont
bond het contract met het Am-
stelveense bedrijf. Overigens is
het asbest kort na het ingrijpen
door de gemeente door een ge-
specialeerd bedrijf opgeruimd.
Op dit moment worden er de
bedrijfshallen van Volwater
Conserven en Aad van der Voet
gebouwd.
olitiek laakt opstelling in discussie rond Rijnoord
LPHEN AAN DEN RIJN JAN WINDE
e opstelling van de Socialistische Partij rond het
ijnoord-ziekenhuis in Alphen ontmoet steeds
leer weerstand. In de commissie algemeen stra-
igisch beleid was de SP donderdag de enige frac-
die zich niet achter het béleid van PvdA-wet-
ouder J. Korver schaarde. Korver wil Rijnoord
ngzaam laten uitgroeien tot een volwaardig zie-
inhuis. De SP wil een hardere opstelling van de
imeente. Korver nam dat SP-fractievoorzitter G.
armes niet in dank af. „U zet mijn geloofwaar-
igheid op het spel, dat neem ik u hoogst kwa-
jk", aldus Korver tegen Harmes.
De wethouder kon zich niet aan de indruk ont
rekken dat de SP met de verkiezingen voor de
rovinciale Staten in het vooruitzicht op stem-
nenjacht was. De Socialistische Partij steunt vol-
ende week donderdag de manifestatie 'EHBO te
en vlug' van het actiecomité 'Rijnoord baart
)ns zorgen'.
Burgemeester en wethouders'hebben onlangs
le harde strijd voor een volwaardig ziekenhuis
-Tentoonstelling oude families in Historisch Museum
opgegeven. Op advies van KPMG bewandelt de
gemeente nu de weg van de geleidelijkheid, door
te pleiten voor het langzaam weer aankleden van
het afgeslankte Alphense ziekenhuis. Volgens de
SP komt dat echter neer op het 'verven van een
krot'.
De D66'er A. van Geest trokjel van leer tegen
Harmes. Ook hij verweet de Socialistische Partij er
een politiek slaatje uit te willen slaan. „Het is jam
mer dat de SP keer op keer doet alsof zij de enige
is die naar een volwaardig ziekenhuis streeftal
dus Van Geest. T. Viezee (RPF/GPV) verweet Har
mes zinloze discussies te voeren over zaken die
niet onder de verantwoordelijkheid van de Al
phense gemeenteraad vallen.
Ook* de andere fracties wezen op het belang om
de discussie over het ziekenhuis boven de partij
politiek uit te tillen en eensgezind naar buiten te
treden. Volgende week spreekt wethouder Korver
de commissie toe die aan de provincie advies uit
moet brengen over het ziekenhuisbeleid in de re
gio. Alle partijen vonden dat het dan belangrijk is
om raadsbreed achter de wethouder te staan.
Locaties op het International
Trade Centre of op het toekom
stig bedrijventerrein Groenen
dijk zijn wel voor beide partijen
aanvaardbaar.
Nog een reden om haast te
maken met de ontwikkeling van
het terrein aan de Oude Geme
neweg is de vervallen staat
waarin het geheel verkeert. Een
paar woonhuizen worden sinds
jaar en dag alleen nog gebruikt
als oefenmateriaal van de plaat
selijke brandweer en het voor
malige café van Oosterman is al
jaren dichtgespijkerd. „Het ziet
er niet uit", geeft Schaap toe,
om vervolgens de schuld van al
le ellende bij de gemeente te
leggen. „Als de gemeente zich
er niet voor schaamt, dan is dat
hun verantwoordelijkheid.
Maar ik vind het een blamage."
Ombudsman:
RBA zat fout
in ontslagzaak
ALPHEN AAN DEN RUN»
Het Goudse arbeidsbureau
(RBA) had in september vorig
jaar een Waddinxveense kabel
fabrikant geen toestemming
mogen geven een 43-jarige Al-
phenaar te ontslaan. Volgens de
Nationale Ombudsman heeft
het arbeidsbureau niet behoor
lijk gehandeld door niet te on
derzoeken of de man binnen
het bedrijf een andere functie
had kunnen krijgen. De man
was sinds zestien jaar werk
zaam als hoofdmedewerker op
een afdeling die meetappara
tuur ontwikkelde. Omdat de be
drijfsresultaten tegenvielen,
werd in 1993 besloten die afde
ling op te heffen. De hoofdme
dewerker kreeg ontslag aange
zegd omdat hij volgens de di
rectie nergens anders kon wor
den geplaatst. Zelf vond de man
echter dan er voor hem binnen
het bedrijf vele geschikte func
ties waren. Het RBA koos de
kant van de werkgever zonder
nader onderzoek te doen naar
de mogelijkheden van herplaat
sing. Volgens de ombudsman
ging het arbeidsbureau daar
mee in de fout.
Dansers in actie
voor slachtoffers
van watersnood
ALPHEN AAN DEN RUN
Leerlingen van de Alphense
dansschool Ruud Vermey doen
zondag een poging om twaalf
uur achtereen te dansen. De ac
tie is bedoeld om geld in te za
melen ten behoeve van de ge
dupeerden van de watersnood.
De dansmarathon wordt gehou
den in gebouw Onderweg aan
de Lijsterlaan en is van negen
uur 's ochtends tot negen uur 's
avonds.
HOOGMADE/LEIDEN
LIESBETH BUITINK
In de regentenkamer van het
Heilige Geesthofje aan de Leid-
se Doezastraat zetelt jonkheer
L. Wittert van Hoogland op de
enige stoel die op de rugleuning
het familiewapen toont. Aan de
wand hangen schilderijen van
zijn voorvaderen. Die gingen
hem voor als eerste regent van
de stichting Erfgoed Cornelis
Sprongh en droegen net als
Wittert van Hoogland de titel
Heer van Hoogmade.
Wittert van Hoogland kent de
geschiedenis van zijn heerlijk
heid tot in detail, omdat die on
verbrekelijk is verbonden met
de historie van zijn eigen adel
lijk geslacht. Alleen voor de
jaartallen spiekt hij af en toe
naar de wapenschilden op de
deurpost van de regentenka
mer. „De ridder Dirk van Poel
geest kreeg Hoogmade in 1252
van graaf Willem van Holland,
omdat hij hem had geholpen
Aken te belegeren. Aan het bezit
van de heerlijkheid waren privi
leges verbonden. De grond was
van hem, hij had er horigen en
pachters", vertelt Wittert van
Hoogland.
Na eeuwen eigendom van het
geslacht Van Poelgeest te zijn
geweest, werd Hoogmade in
1692 voor 60.000 gulden ver
kocht aan Cornelis Sprongh.
„Cornelis was getrouwd met
verre familie van ons, Johanna
Wittert van der Aa. Hij was in
zeer goede doen en woonde in
diverse huizen. In zijn testa
ment bepaalde hij dat in één
van die huizen, een groot pand
aan de Breestraat in Leiden, het
Heilige Geesthofje moest ko
men, waarin zeven dames kon
den wonen. Hij plaatste daar
voor al zijn geld in een stichting.
Cornelis en Johanna hadden
geen kinderen, dus liet hij zijn
fortuin na om het hofje in stand
te houden. Ook de opbrengsten
van de polder van Hoogmade
moesten daarheen." En die re
gel bestaat nog steeds, hoewel
het hofje later werd verplaatst
naar de Doezastraat en er in
middels 24 vrouwen kunnen
wonen.
Pachters
Oorspronkelijk bezat de Heer
van Hoogmade de hele Hoog-
madese Polder. „In de loop der
eeuwen is veelal het opstalrecht
van boerderijen afgekocht. De
polder zelf is nog steeds van de
stichting. Er zijn nog twaalf
pachters van weilanden, voor
namelijk melkveehouders. Die
betalen ons jaarlijks pacht. De
stichting heeft geen enkel
bouwwerk meer in bezit, maar
nog wel een paar stukken met
opstalrecht. Bijvoorbeeld de ka
tholieke kerk, die heeft een vrij
groot stuk grond eeuwigdurend
in opstal voor niks."
Volgens Wittert van Hoogland
betekent de titel Heer van
Hoogmade tegenwoordig alleen
nog wat voor het eigendom van
de grond. „Het valt me wel eens
tegen hoe weinig de burge
meester en wethouders van Ja-
cobswoude daarin geïnteres-
Jonkheer L. Wittert van Hoogland* is Heer van Hoogmade. Op de achtergrond hangt een schilderij van Cornlis
Sprongh, die bepaalde dat de opbrengsten van de heerlijkheid Hoogmade ten goede komen aan het Heilige
Geesthofje in Leiden. foto holvast/mark lamers
seerd zijn, behalve wanneer ze
een stukgrond willen kopen. De
omleidingsweg rond Hoogmade
loopt over grond van de stich
ting. Toen die werd geopend,
heb ik zelfs geen uitnodiging
gehad. Ik ben niet gevraagd om
bij het afscheid van burgemees
ter Brouwer de Koning te zijn,
of bij de inauguratie van de
nieuwe burgemeester. Maar je
kunt er op wachten dat ze straks
weer een stuk grond willen heb
ben om het dorp uit te brei
den", merkt Wittert van Hoog
land wat bitter op.
Wittert van Hoogland is be
zorgd over de toekomst van de
Hoogmadese Polder. „Er pak
ken zich allerlei donkere wolken
samen boven de polder: de weg
dreigt verbreed te worden en
dat gaat de polder weer een rib
uit het lijf kosten. En wat net zo
erg is, is die hogesnelheidslijn.
De polder wordt daar aanzien
lijk kleiner door. Ik raak zo tus
sen de tien en de twintig hecta
re kwijt. Daar krijg ik wel een
bedrag voor, maar mijn polder
wordt wel weer kleiner. De pol
der hoort al driehonderd jaar bij
de stichting en mijn hoofdstre
ven is dat te continueren. Als
het niet strikt noodzakelijk is,
verkoop ik niets."
De titel Heer van Hoogmade
is niet overerfbaar. „Ik moet
mijn opvolger aanwijzen. Ik kijk
dan eerst naar mijn eigen fami
lie, want ik wil graag bij de ei
gen familienaam blijven. Ik heb
twee neven om uit te kiezen. Als
ik niets doe en ik overlijd, ligt de
keuze bij de tweede regent van
de stichting, jonkheer D. de
Rooy van Zuidewijn. Hij mag
dan niet binnen zijn eigen fami
lie kijken. Maar ik doe dit al
twintig jaar, ik ben net met de
vut en ik zie voorlopig geen en
kele reden ermee op te hou
den", aldus Wittert van Hoog
land.
VRIJE TIJD
jTER AAR HERMAN JOUSTRA
De houten vloer knarst onder
iet gewicht van de bezoekers,
naar doet dat zachtjes. Zoals
ook de holle voetstappen, het
1 bedeesde gekuch en het gefluis
ter van de bezoekers ingehou
den klinken. Bijna plechtig zelfs.
Dat hoort zo in een museum.
,eiT Daar immers, liggen oude zaken
van importantie opgeslagen. En
die dient men nu eenmaal met
respect tegemoet te treden. His
torisch Museum Ter Aar vormt
wat dat betreft geen uitzonde
ring.
Zeker nu niet. De bezoekers,
voornamelijk mensen uit het
dorp zelf, hebben eerbied voor
A hun voorvaderen. Want het ge
bouwtje aan de Westkanaalweg
herbergt sinds kort een ten
toonstelling onder de titel 'Op
zoek naar families in Ter Aar'.
|De resultaten van een opmerke
lijk stukje huisvlijt van de werk
groep 'archief en genealogie'
van de historische vereniging
uit dat dorp.
Alles wat er ook maar moge
lijk was, hebben de leden van
de vereniging uitgezocht of ver
zameld, om een zo goed moge
lijk beeld te geven van de fami
lies die al sinds eeuwen het ge
zicht van Ter Aar bepalen.
..Op een gegeven moment
hadden we verschrikkelijk veel."
Ardie van Kessel-de Niet kijkt er
tevreden bij. Zij is een van de le
den van de werkgroep die de af
gelopen tijd de archieven door
spitte op zoek naar familie-in
formatie. „En toevallig verna
men we van medewerkers van
het museum dat ze daar al een
paar maanden geen expositie
Wie zijn deze lieden uit een grijs Ter Aars verleden? De prent is te zien op de tentoonstelling in het Historisch Museum van het dorp.
meer hadden gehad. Of wij nog
wat hadden." Nou, dat bleek
dus wel het geval te zijn. De
man van Ardie, Leonard van
Kessel, en John Bosman, Ron
Biegel, Hans Koeleman, Mau-
ring Roest, Karei Blom en Anne
Kraak hadden inmiddels zoveel
informatie over oude Teraarse
geslachten opgediept uit de ar
chieven dat daarmee wel wat te
doen viel. Dus hangen nu overal
in het museum stambomen van
de bekendste families in het
dorp. Verder zijn er veel foto's,
bidprentjes, familiewapens en
huwelijksaktes.
Vrijwel niets hebben de sa
menstellers laten liggen, als het
maar met Teraarse geslachten
te maken heeft. Zo zijn er oude
kranteberichten uit de Rijnbo
de. En er is een boekwerkje geti
teld 'Bewijzen van onvermo
gen', met daarin de namen van
degenen die vroeger niet aan
hun financiële verplichtingen
konden voldoen. Ja, er is zelfs
een begraafboek uit de vorige
eeuw. Daarin staat te lezen wie
er destijds allemaal begraven is
bij 'het Suikerpotje', de kleine
hervormde kerk in Ter Aar.
De dorpelingen zullen alle
echte Teraarse namen wel ken
nen: Esveld, Roodenburg, Koe
leman, Kroon, Uijttewaal, Van
Kessel, Hoogervorst, Egberts en
Heijns. Dat zijn de namen die
Ter Aar groot hebben gemaakt.
Daarom ook liet het museum
de expositie speciaal openen
door een kleindochter van ene
Maartje Kroon. Die op haar
beurt vormde in de jaren twin
tig met haar man een vooraan
staand echtpaar. Zo richtten zij
een melkfabriek op.
Wat een speurtocht in het
verleden toch niet allemaal ver
mag! In het museum staat, ligt
en hangt een schat aan infor
matie. Maar het meest intrige
rend zijn toch de twee foto's die
ergens in een hoekje liggen. Met
een briefje erbij: 'Wie zijn dit?'
De ene prent laat een aantal he
ren in uniform zien. Militairen?
Of leden van een muziekkorps?
De andere foto wekt nog
meer nieuwsgierigheid op. Een
prent van elf vrouwen en drie
mannen. De vrouwen dragen
lange rokken. En hebben stijve
hoofddeksels op. En de man
nen? Rechts op de achterste rij
staat een geestelijke van katho
lieke signatuur. Links aan zijn
zij bevindt zich een gewichtig
kijkende man met fraaie baard.
De vader van de familie? En wie
is dat bedeesde mannetje dat
helemaal aan de linkerkant van
de foto zit weggedoken achter
een paar streng kijkende deer-
nes op leeftijd?
Maar het is vooral het vaandel
in het midden dat de aandacht
trekt. Want wat staat er nou
toch op? Helaas, de tekst is niet
te lezen. En juist die tekst zou
een aardige indicatie zijn ge
weest voor de identiteit van het
groepje. Nu blijft het een verza
meling van anoniemen. Te mid
den van al die families die wel
een naam hebben.
Zo gaat dat in de geschiede
nis.
LEIDEN
Bewegen. 55-plussers uit de Merenwijk kunnen in buurthuis Op Ei
gen Wieken (Valkenpad) terecht voor lessen in gymnastiek en volks
dansen. Gymnastiek is op maandag van 13.30 tot 14.30 uur en het
volksdansen op woensdag van 11.00 tot 12.00 uur. In dienstencen
trum Merenwijk (Rosmolen) is er op vrijdag van 9.30 tot 10.30 uur
gymnastiek voor 55-plussers. Voor meer informatie: 071-214808.
Ontspanning. Voor de 55-plussers uit Leiden Zuidwest is er morgen
een ontspanningsbijeenkomst in verzorgingshuis Haagwijk aan de
Beethovenlaan. Muziekgroep De Sleutels verzorgt een optreden.
Aanvang: 14.00 uur. De toegang kost 2,50 gulden.
Postzegels. De Leidse Postzegel vrienden houden maandag 13 febrp-
ari een ruil- en veilingbijeenkomst in het Vijfhovenhuis aan de Hof-
laan 169. De jeugd is welkom vanaf half zeven, volwassen kunnen te
recht vanaf zeven uur. De kavels worden vanaf half acht geveild.
Antroposofie. Klinisch psycholoog Ron Dunselman houdt dinsdag
14 februari een lezing over 'antroposofie, een moderne weg tot zelf
kennis'. De lezing wordt gehouden in sociëteit De Burcht en begint
om 20.00 uur.
Narcisme. Bij de filosofische vakvereniging voor vrouwen Anna Ma
ria van Schurman houdt Joke Hermsen op dinsdag 14 februari een
lezing over nomadsich narcisme. Sexe, liefde en kunst in het werk
van Lou Andreas-Salomé, Belle van Zuylen en Ingeborg Bachmann
worden behandeld. De lezing wordt gehouden in het WSD:complex
aan de Cleveringaplaats 1. De aanvang is 20.00 uur en de toegang
voor niet-leden bedraagt 5 gulden.
LEIDERDORP
Nestelplaatsen. De vogelwerkgroep Koudekerk/Hazerswoude e.o.
houdt op dinsdag 14 februari een informatie-avond over nestelplaat
sen van vogels. Beer van Eijk zorgt vanaf 20.00 uur voor een diale
zing in de aula van basisschool De Driemaster aan de Wilddreef.
Vlinders. Wie plakt, knipt, breit, verft of tekent de mooiste vlinder?
Iedereen tot dertien jaar kan meedoen aan de wedstrijd die wordt
georganiseerd door de Leiderdorpse openbare bibliotheek. Deelne
mers kunnen bij de bibliotheek in De Muzenhof een 'kale' vlinder
ophalen om zelf in te vullen. Inleveren kan tot en met 25 februari.
Uw leverancier in de buurt COMPAQ
die nog echte service IBIV1
en goede adviezen geeft!!! TOSHIBA
RESTART COMPUTERS BV OVERRUN 18 LEIDEN 071-224551